Beleidsregels parkeernormen Leiden 1e wijziging voor inspraak

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Beleidsregels parkeernormen Leiden 1e wijziging voor inspraak"

Transcriptie

1 B&W-nummer 4.64; besluit d.d Onderwerp Beleidsregels parkeernormen Leiden e wijziging voor inspraak Besluiten:. de eerste wijziging van de nota Beleidsregels parkeernormen Leiden voor inspraak vast te stellen, welke wijziging ten opzichte van de regels van 28 februari 22 in hoofdzaak het volgende behelst: een aantal parkeernormen (niet van woon- en onderwijsfuncties) is bijgesteld naar aanleiding van nieuwe CROW-richtlijnen; de parkeernorm voor artsenpraktijken is verlaagd op basis van Leidse ervaring; enkele ontbrekende parkeernormen zijn toegevoegd; parkeernormen voor Kiss+Ride-plaatsen voor basisscholen, kinderdagverblijven, crèches, peuterspeelzalen en buitenschoolse opvang zijn toegevoegd; B en W kunnen een lagere parkeernorm bepalen als wordt aangetoond dat met minder parkeerplaatsen kan worden volstaan; in de zone binnenstad/stationsgebied kunnen B en W afwijken van de parkeereis van niet-woningen als in die hele zone voldoende parkeerruimte beschikbaar is, bijvoorbeeld in parkeergarages; een richtlijn voor fietsparkeernormen is toegevoegd. 2. De gemeentesecretaris opdracht te geven de toepassing van de parkeernormen in de Leidse praktijk in de eerste helft van 25 te evalueren en naar aanleiding daarvan zo nodig een voorstel te doen voor verbetering van het proces en/of de inhoud m.b.t. eventueel afwijken van de norm. Perssamenvatting: B en W hebben besloten een inspraakprocedure te houden over een voorstel een aantal Leidse parkeernormen (naar omlaag) bij te stellen. Dat voorstel is gemaakt omdat landelijke richtlijnen voor parkeernormen (van het kennisinstituut CROW) zijn gewijzigd. Verder leert de ervaring dat de Leidse norm voor artsenpraktijken te hoog was. In het voorstel zijn de parkeernormen voor onder andere sommige kantoren, bedrijven, uitgaansfuncties en sportvoorzieningen, en voor enkele medische voorzieningen verlaagd. De normen voor woningen en onderwijsvoorzieningen zijn niet veranderd. Toegevoegd zijn enkele ontbrekende normen, normen voor Kiss+Ride-plaatsen bij basisscholen, en een richtlijn voor fietsparkeerplaatsen. De parkeerbehoefte van bouwplannen wordt berekend aan de hand van de parkeernormen. Bouwplannen moeten voorzien in voldoende parkeergelegenheid voor die parkeerbehoefte, in principe op eigen terrein. B en W hebben verschillende mogelijkheden om als daar een goede reden voor is af te wijken van dit principe.

2 Beleidsregels parkeernormen Leiden e wijziging, concept Door burgemeester en wethouders voor inspraak vastgesteld op november 24. Gemeente Leiden 2

3 Inhoud I. Inleiding.3 II. Parkeerartikel in de bouwverordening III. Beleidsregels 9 IV. Toelichting beleidsregels. V. Normen voor bepalen van parkeer- of stallingsruimte en wijze van toepassing. 7 VI. Toelichting parkeernormen.. 9 VII. Parkeernormen Leiden... 2 Kaart met de zones, die hoort bij de tabellen met parkeernormen.. 28 Stappen toetsing parkeereis bij bouwplannen. 29 3

4 I. Inleiding De moderne samenleving is autoafhankelijk en dat zal voorlopig niet veranderen. Als gevolg van vergrijzing, individualisering, de drukker wordende Randstad en intensievere dagbestedingen, zal het autogebruik ook in Leiden gestaag groeien, zij het minder snel dan voorheen, vanwege de economische stagnatie i.c. dalende autoverkopen. Door de trend van het thuiswerken, door digitale communicatiemiddelen, beprijzingsmaatregelen, en door selectiever autogebruik zullen auto s meer stilstaan dan nu. Ofwel het aantal geparkeerde auto s neemt toe. Ruimte is in het zeer dichtbebouwde Leiden een schaars goed met (daarom) een hoge economische waarde, maar ook een hoge waarde voor de leefbaarheid. Het faciliteren van de meestal stilstaande auto is noodzakelijk ten behoeve van een goede ruimtelijke ordening in algemene zin. In meer specifieke zin is het een belangrijk instrument voor mobiliteitsbeleid. Omdat het autobezit groeit en de maatschappelijke roep om grotere leefbaarheid en betere bereikbaarheid luider klinkt, heeft de gemeenteraad bij meerdere gelegenheden, het laatst op 26 mei 29, besloten dat de gemeente Leiden over een voor iedereen inzichtelijke, bestuurlijk vastgestelde parkeernormering moet beschikken. De indieners van plannen voor nieuwbouw en voor het veranderen van een functie moeten weten aan welke voorwaarden op het gebied van parkeren ze moeten voldoen. Maar ook omwonenden, van wie belangen gemoeid zijn met die plannen, hebben recht op die duidelijkheid. Er bestaat geen landelijk voorgeschreven normering voor parkeerplaatsen. Wel zijn er landelijke richtlijnen voor het toepassen van parkeernormen, de Aanbevelingen Stedelijke Verkeers- en Vervoersvoorzieningen binnen de bebouwde kom, ASVV. Deze richtlijnen zijn ontwikkeld door het kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte, CROW. Veel Nederlandse steden beschikken over eigen parkeernormen. In de Leidse beleidsregels wordt de veroorzaker van de parkeervraag verantwoordelijk gesteld voor het realiseren van benodigde parkeerplaatsen. Die ruimte moet de bouwer in principe op eigen terrein vinden. Dit wordt de parkeereis genoemd. In de bouwverordening (artikel 2.5.3) wordt het voldoen aan die parkeereis als voorwaarde gesteld om in aanmerking te komen voor een omgevingsvergunning. Voor specifieke ruimtelijke elementen, waaronder bepaalde industriële en risicovolle bedrijven (zoals de twee Leidse rioolwaterzuiveringsinstallaties), is niet het college van B en W het bevoegd gezag, maar de provincie Zuid-Holland of de rijksoverheid. Toetsing aan de parkeernormen is een verantwoordelijkheid van de instantie die bevoegd is de aangevraagde omgevingsvergunning te verlenen, en dat is dus niet altijd het college van B en W. Daarom wordt in deze beleidsregels in het verlengde van de 4

5 Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) over het bevoegd gezag gesproken. In gevallen waarin B en W niet het bevoegd gezag zijn, zullen zij het bevoegd gezag wel adviseren over de parkeereis. Volgens de invoeringswet Wro (Wet ruimtelijke ordening van 28) mogen bouwverorde-ningen geen stedenbouwkundige bepalingen meer bevatten. Parkeernormen worden daaronder begrepen en zouden daarom in bestemmingsplannen moeten worden geregeld. In Leidse bestemmingsplannen wordt dat nu niet gedaan vanwege de starheid van het bestemmingsplaninstrument. Het Rijk heeft aangegeven dat gemeenten de mogelijkheid krijgen een voorwaardelijke verplichting op te nemen in de regels van het bestemmingsplan. Een voorwaardelijke verplichting beschrijft de plicht om bij bepaald gebruik, bepaalde voorzieningen te treffen. Wanneer het gebruik inhoudt dat meer parkeerplaatsen nodig zijn, heeft de initiatiefnemer de plicht deze aan te leggen. Er kan worden verwezen naar de beleidsregels van de gemeentelijke nota parkeernormen. Hiermee zal de starheid van het bestemmingsplan ongedaan zijn gemaakt. Totdat het besluit over wijziging van het Besluit ruimtelijke ordening is genomen, met inachtneming van een overgangstermijn van vijf jaar, blijft toepassing van de bouwverordening wat betreft regeling van parkeernormen mogelijk (dus tot tenminste 29). Eerste wijziging van de nota Beleidsregels parkeernormen Leiden van 28 februari 22 De nota die u nu in handen heeft, is een eerste wijziging van de nota Beleidsregels parkeernormen Leiden, die op 28 februari 22 door burgemeester en wethouders is vastgesteld en die op 9 maart 22 is gepubliceerd in de gemeenteberichten. De wijziging, door B en W vastgesteld op. en gepubliceerd op.., is vanwege de volgende redenen noodzakelijk.. De Leidse normen van februari 22 zijn mede gebaseerd op de kencijfers (richtlijnen met een bandbreedte) uit de publicatie 82 van CROW van september 28. Die landelijke kencijfers zijn gebaseerd op praktijk- of literatuurgegevens of onderbouwde bewerkingen hiervan, aldus CROW. In oktober 22 verscheen een actualisering van die CROW-kencijfers voor parkeernormen. In de brochure van oktober 22 hanteert CROW een grotere bandbreedte tussen minimum tot maximum kencijfers dan voorheen. Verder zijn de kencijfers van diverse functies in de categorie zeer sterk stedelijke gebieden ten opzichte van de publicatie uit 28 dusdanig naar beneden bijgesteld dat de Leidse normen voor die functies ook moeten worden bijgesteld om niet of niet te ver buiten de CROW-bandbreedte te vallen. Dit geldt voor de volgende functiecategorieën: - kantoren zonder baliefunctie - commerciële dienstverlening / kantoor met baliefunctie - arbeidsintensieve / bezoekersextensieve bedrijven voor wat betreft de zone rest van de gemeente - bedrijfsverzamelgebouw - bouwmarkt, tuincentrum, kringloopwinkel 5

6 - grootschalige, bezoekersintensieve detailhandel hotel, pension, B&B sportschool e.d. bioscoop, theater, muziekcentrum e.d. diverse sportvoorzieningen ziekenhuis apotheek themapark volkstuinen. 2. Voortschrijdend inzicht in Leiden heeft geleid tot verlaging van de parkeernorm voor artsenpraktijken e.d. ten opzichte van de Leidse norm van februari 22. De parkeernorm van 2 parkeerplaatsen per behandelkamer werd als te hoog ervaren. De ervaring in Leiden leert namelijk dat bezoekers van huisartsen, tandartsen, fysiotherapeuten, e.d. zich voor een groot deel per fiets en te voet verplaatsen. Leiden is een compacte stad waar ten opzichte van Nederlandse gemeenten bovengemiddeld veel gebruikgemaakt wordt van de fiets. Verder komen de meeste patiënten uit de nabije omgeving van de artsenpraktijk. Een verband tussen het autogebruik met de nabijheid van een station speelt nauwelijks een rol. Natuurlijk dient met de parkeernorm ook rekening gehouden te worden met parkeerplaatsen voor artsen, medewerkers en gehandicapten. 3. Voor sommige functies was in bepaalde zones geen norm opgenomen. Zo ontbrak voor grootschalige detailhandel in het Stationsgebied een parkeernorm. Deze omissies zijn hersteld. 4. Van groot belang is een voldoende mate van flexibiliteit in de regeling van parkeernormen. Niemand is gebaat bij het afdwingen van de aanleg van dure parkeerplaatsen als te voorzien is dat die slecht gebruikt zullen worden. Het bezit en gebruik van auto s groeit minder hard. Het gemiddeld aantal verkochte parkeeruren per jaar daalt in binnensteden. Overheden zetten in op het beter benutten van voorzieningen (waaronder parkeervoorzieningen) en op het stimuleren van het gebruik van andere vervoermiddelen dan de auto (mobiliteitsmanagement). In de beleidsregels voor parkeernormen bestond al een mogelijkheid lagere parkeernormen toe te passen bij bedrijven die door middel van een vervoerplan het gebruik van de auto door werknemers trachten terug te dringen. Deze regeling is nu verruimd, waarbij elke initiatiefnemer van ruimtelijke activiteiten in aanmerking komt voor het toepassen van lagere parkeernormen, als hij op basis van onderzoek naar praktijkervaringen kan aantonen dat met minder parkeerplaatsen kan worden volstaan. Te denken valt bijvoorbeeld aan de huisvesting van buitenlandse assistenten-in-opleiding (aio s), huisvesting van Leidse werkende jongeren of combinaties van specifieke woonzorgfuncties. 5. De beleidsregels bieden een aantal mogelijkheden voor het bevoegd gezag geheel of gedeeltelijk af te wijken van de regel dat in, op of onder eigen terrein moet worden voorzien in voldoende parkeergelegenheid. Dit verhoogt de gewenste flexibiliteit van de regels. Afwijkingsmogelijkheden worden overwogen als in de omgeving van het ruimtelijk initiatief voldoende parkeerplaatsen beschikbaar zijn. In deze eerste wijziging van de regels is dit voor niet-woonfuncties in de binnenstad verruimd van binnen een straal van 4 meter tot de gehele zone binnenstad. In de binnenstad is het immers extra moeilijk parkeerruimte op eigen 6

7 terrein of in de directe omgeving te realiseren. Gebruikmaken van beschikbare plaatsen, zoals in parkeergarages, is hier meestal aan de orde. Bezoekers van de (voorzieningen in de) binnenstad zijn bereid grotere afstanden te lopen dan in de rest van de stad of dan bewoners en werknemers. De afwijkingsmogelijkheid bij woningen is ten opzichte van de beleidsregels van 22 enigszins ingeperkt. De ruimte waarbinnen voldoende parkeergelegenheid beschikbaar moet zijn, is teruggebracht van een straal van 4 meter naar de buurt waar de woningen worden gebouwd. Bewoners parkeren in de praktijk immers zo dicht mogelijk bij de woning. Bij het toepassen van de afwijkingsmogelijkheid van de parkeereis zal de parkeerdruk medebepalend zijn: op straat dient deze 8% of lager te zijn op het maatgevende moment, in garages 9% of lager. Het maatgevende moment is het moment waarop de parkeerbehoefte van een functie het grootst is. 6. In de gewijzigde regels is een norm voor zg. Kiss+Ride-plaatsen opgenomen voor basisscholen, kinderdagverblijven, crèches, peuterspeelzalen en buitenschoolse opvang. De CROW-richtlijn bleek te resulteren in onrealistische parkeereisen. 7. Het Bouwbesluit noch de bouwverordening stelt in het geval van nietwoonfuncties eisen aan ruimte voor fietsparkeren. In fietsstad Leiden is voldoende ruimte voor fietsparkeren zeer gewenst. In de beleidsregels voor parkeernormen is daarom een richtlijn hiervoor opgenomen. Ontwikkeling van het aantal motorvoertuigen in Leiden (bron: CBS) totaal personenauto s bedrijfsvoertuigen motortwee wielers aanhangwagens In 23 kent Leiden,6 personenauto s per huishouden, Nederland,. De daling in 23 van het autobezit heeft waarschijnlijk als oorzaak het vertrek van 7

8 (auto)bedrijven waarop veel voertuigen geregistreerd staan. Op particuliere adressen is de trend van het autobezit licht stijgend. 8

9 II. Parkeerartikel in de bouwverordening In de bouwverordening wordt het volgende bepaald over de parkeereis. Artikel Parkeergelegenheid en laad- en losmogelijkheden bij of in gebouwen. Indien de omvang of de bestemming van een gebouw daartoe aanleiding geeft, moet ten behoeve van het parkeren of stallen van auto s in voldoende mate ruimte zijn aangebracht in, op of onder het gebouw, dan wel op of onder het onbebouwde terrein, dat bij dat gebouw behoort. 2. De onder het eerste lid bedoelde ruimte voor het parkeren of stallen van auto s moet voldoen aan de meest recente NEN-norm 2443 voor parkeergarages of aan de meest recente ASVV-norm voor parkeervakken op straat. 3. Indien de bestemming van een gebouw aanleiding geeft tot een behoefte aan ruimte voor het laden of lossen van goederen, moet in deze behoefte in voldoende mate zijn voorzien aan, in of onder het gebouw, dan wel op of onder het onbebouwde terrein, dat bij dat gebouw behoort. 4. Het bevoegd gezag kan de omgevingsvergunning verlenen in afwijking van wat bepaald is in lid. 5. Burgemeester en wethouders stellen beleidsregels vast met betrekking tot het bepalen van de hoeveelheid benodigde parkeerplaatsen en tot het afwijken van wat bepaald is in lid. Deze regels kunnen mede inhouden het stellen van financiële voorwaarden. Op grond van lid 4 kan het bevoegd gezag afwijken van de parkeereis uit lid. Lid 5 bepaalt dat B en W beleidsregels vaststellen met betrekking tot parkeernormen en met betrekking tot het afwijken van de parkeereis. In onderhavige nota Beleidsregels parkeernormen Leiden staan deze beleidsregels. 9

10

11 III. Beleidsregels. Indien een ruimtelijke activiteit daartoe aanleiding geeft, moet ten behoeve van het parkeren of stallen van auto s in voldoende mate ruimte zijn aangebracht in, op of onder het terrein waar die activiteit plaatsvindt of dat bij die activiteit behoort. De vereiste ruimte heeft alleen betrekking op een nieuw ontstane parkeerbehoefte. 2. De onder het eerste artikel bedoelde ruimte voor het parkeren of stallen van auto s moet voldoen aan: a. de parkeereis conform de bij deze regels behorende Parkeernormen Leiden of voor zover deze normen geen uitsluitsel geven conform de meest recente kencijfers van CROW of conform vergelijkbare situaties in Nederland; b. de meest recente NEN-norm 2443 in het geval van parkeervakken in garages en op terreinen, respectievelijk de meest recente ASVV-norm in het geval van parkeervakken op straat 3. Indien een ruimtelijke activiteit aanleiding geeft tot een behoefte aan ruimte voor het laden of lossen van goederen, moet voor deze behoefte in voldoende mate ruimte zijn aangebracht, zulks ter beoordeling van het bevoegd gezag, in, op of onder het terrein waar die activiteit plaatsvindt of dat bij die activiteit behoort 4. Het bevoegd gezag kan geheel of gedeeltelijk afwijken van wat bepaald is in artikel : a als voor ruimtelijke activiteiten, niet zijnde woningen, in de zone binnenstad in voldoende mate parkeerruimte beschikbaar is in die zone binnenstad a2 als voor ruimtelijke activiteiten, niet zijnde woningen, in de zones schil en rest van de gemeente in voldoende mate parkeerruimte beschikbaar is binnen een straal van 4 meter rond de ruimtelijke activiteit a3 als voor ruimtelijke activiteiten, zijnde woningen, in voldoende mate parkeerruimte beschikbaar is in de omliggende, door de gemeente aangeduide buurt (onder ín voldoende mate wordt verstaan: als na realisatie van de ruimtelijke activiteit de parkeergelegenheid op straat wordt bezet voor minder dan 8% en in parkeergebouwen voor minder dan 9%) b. als de parkeereis niet hoger uitvalt dan 5 parkeerplaatsen in de zone binnenstad en niet hoger dan 3 parkeerplaatsen in de zones schil

12 c. bij ruimtelijke activiteiten met de volgende maatschappelijke en culturele functies: kinderopvang basis-, voortgezet en speciaal onderwijs musea en kunstenaarsateliers openbare bibliotheken muziekcentra en theaters opvang van kwetsbare groepen jongerencentra en buurthuizen speeltuinen en speelplaatsen d. als door middel van onderzoek naar praktijkervaringen wordt aangetoond dat met minder parkeerplaatsen kan worden volstaan; in dat geval kan het bevoegd gezag een lagere parkeernorm bepalen dan die in artikel 2a is bepaald, maar niet lager dan de norm die behoort bij ruimtelijke activiteiten binnen een straal van 5 meter rond NS-station Leiden Centraal (voor activiteiten in de zone binnenstad ) of de norm die behoort bij ruimtelijke activiteiten binnen een straal van 4 meter rond NS-station Lammenschans (voor activiteiten in de zone schil en de zone rest gemeente ) e. als het voldoen aan artikel op zodanig zwaarwegende bezwaren stuit, dat aan deze bezwaren een doorslaggevende betekenis moet worden gegeven. 5. Parkeerbijdrageregeling a. Uitsluitend in het geval dat toepassing wordt gegeven aan artikel 4e, en er geen sprake is van een bouwplan zoals bedoeld in artikel Besluit ruimtelijke ordening, kan het bevoegd gezag een financiële voorwaarde verbinden aan het verlenen van de afwijking. b. De financiële voorwaarde zal worden gesteld als de gemeente in staat is tot het compenseren van de parkeerplaatsen overeenkomstig artikel 4 en binnen een redelijke termijn na ingebruikneming van de ruimtelijke activiteit, of als gebruikgemaakt wordt van reeds eerder door de gemeente gerealiseerde parkeerplaatsen. c. De financiële voorwaarde bestaat uit het verstrekken van een bijdrage van 2.,- per door de gemeente te compenseren parkeerplaats zoals bedoeld onder 5b. 6. Fietsparkeren In paragraaf 5.3 van CROW-publicatie 37 Kencijfers parkeren en verkeersgeneratie staan kencijfers voor fietsparkeren voor diverse functies. In de 2

13 tabellen tot en met 7 is sprake van een minimum en een maximum kencijfer, waartussen een bandbreedte ligt. Als Leidse richtlijn voor het aantal bij niet-woonfuncties te realiseren fietsparkeerplaatsen geldt de bovenste helft van de bandbreedte van de fietsparkeerkencijfers van CROW. Als een initiatiefnemer van een ruimtelijke activiteit de te verwachten stallingsvraag specifieker kan onderbouwen, geniet dat de voorkeur. Voor woonfuncties geldt het bepaalde in het Bouwbesluit. 7. Overgangsbepalingen Ruimtelijke activiteiten, waarvoor een vergunning wordt aangevraagd voordat de (gewijzigde) beleidsregels in werking zijn getreden, worden getoetst aan het toetsingskader dat op het moment van ontvangst van de aanvraag geldt. Voor zover parkeernormen reeds vastliggen in bestemmingsplannen, stedenbouwkundige masterplannen of andere door de raad vastgestelde regelingen, blijven deze van kracht. 3

14 IV. Toelichting beleidsregels Deze beleidsregels gelden als toetsingskader bij aanvragen voor ruimtelijke activiteiten, zoals bedoeld in artikel 2., eerste lid van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Het gaat om nieuwbouw en om verbouw en/of uitbreiding van bestaande gebouwen, maar ook om afwijkingen van het bestemmingsplan als het gaat om functiewijzigingen. Toelichting beleidsregel Voorwaarde om iets nieuws te mogen bouwen of aan grond of aan een gebouw een nieuw gebruik te mogen geven, is dat er op eigen terrein voldoende parkeerplaatsen worden aangelegd of gebouwd. Er moet worden voorzien in de nieuw ontstane vraag naar parkeerruimte. In de tabellen met parkeernormen (vanaf pagina 2) is voor diverse functies aangegeven hoeveel parkeerplaatsen nodig zijn. Leiden is ingedeeld in drie hoofdzones met twee subzones; voor elke zone gelden andere parkeernormen. Op bijgaande kaart (pagina 28) staan die zones afgebeeld. Bij de berekening van het aantal benodigde parkeerplaatsen wordt rekening gehouden met de parkeervraag van de bestaande situatie. Uitgangspunt is dat alleen in de extra parkeerbehoefte ten opzichte van de bestaande situatie dient te worden voorzien. Een bestaand parkeertekort hoeft niet te worden opgelost. De parkeervraag van de bestaande situatie wordt afgetrokken van de parkeervraag van de totale ruimtelijke activiteit, dus van de nieuwe situatie. Het resultaat van deze aftreksom is de parkeereis. Verder geldt het volgende. Als er sprake is van meerdere functies in een bouwplan of project, valt de parkeervraag van die functies vaak niet samen in de tijd. Bijvoorbeeld, werknemers gebruiken parkeerplaatsen vooral overdag en door de week, terwijl bewoners ze vooral s avonds en in het weekend gebruiken. In dit soort situaties kunnen dezelfde parkeerplaatsen voor meerdere functies worden gebruikt. Uitgangspunt is natuurlijk dat de parkeerplaatsen niet exclusief gereserveerd worden voor bewoners of werknemers, maar voor beide categorieën, inclusief hun bezoekers, beschikbaar zijn. In de hiervoor beschreven situatie wordt de parkeereis anders berekend dan wanneer er geen sprake is van gecombineerd gebruik van parkeerplaatsen. Dit wordt ook wel een parkeerbalans genoemd. De parkeereis wordt dan berekend met behulp van de parkeernormen en van zogenaamde aanwezigheidspercentages (zie pagina 27). 4

15 Parkeerplaatsen, die zich in de bestaande situatie op eigen terrein bevinden, dienen in de nieuwe situatie terug te keren, tenzij in de bestaande en nieuwe situatie aan de parkeervraag geheel op eigen terrein is en zal worden tegemoetgekomen. Mocht de parkeervraag van de bestaande situatie, berekend volgens de laatst vastgestelde parkeernormen, hoger uitvallen dan de parkeervraag van de nieuwe situatie, dan wordt er geacht te zijn voldaan aan de parkeereis. De parkeereis kan namelijk niet lager zijn dan nul. Tijdelijk gebruik ter overbrugging van een permanent gebruik wordt buiten beschouwing gelaten bij de beoordeling van het laatste legale gebruik. Het is ter beoordeling van het bevoegd gezag of er sprake is van tijdelijk gebruik. Als een gebouw of terrein meer dan vijf jaar ongebruikt of tijdelijk gebruikt is gebleven, wordt de parkeervraag van de bestaande situatie geacht nihil te zijn. Toelichting beleidsregel 2a De parkeereis wordt berekend met behulp van de parkeernormen die vermeld staan in de tabellen op pagina 2 en verder. De parkeervraag van de bestaande situatie (die wordt afgetrokken van die van de nieuwe situatie) wordt eveneens berekend met behulp van deze parkeernormen. Bij de berekening van de parkeereis worden de bestaande en nieuwe parkeervraag niet afgerond van elkaar afgetrokken. De uitkomst wordt naar beneden of naar boven afgerond, bijvoorbeeld 4,4 naar 4 en 4,5 naar 5. Toelichting beleidsregel 2b Het is de bedoeling dat de te realiseren parkeerplaatsen zodanige afmetingen hebben, dat zij door een normale personenauto gebruikt kunnen worden en dat er ook voldoende ruimte is voor in- en uitstappen. Verder is voldoende toegankelijkheid van de parkeerplaats een vereiste. Als norm voor parkeerplaatsen in de openbare ruimte wordt verwezen naar de laatste uitgave van Aanbevelingen voor verkeersvoorzieningen in de bebouwde kom (ASVV) van de Stichting Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek (CROW). Als norm voor parkeerplaatsen in parkeergarages en op terreinen wordt verwezen naar de NEN-norm Deze norm voor het aanbrengen van verkeersvoorzieningen worden landelijk als maatgevend beschouwd. Toelichting beleidsregel 3 Als het gebruik van een ruimtelijke activiteit daartoe aanleiding geeft, is het aanleggen van voldoende laad- en losplaatsen in, onder of op het terrein dat bij die ruimtelijke activiteit hoort, verplicht. Het gaat hier om terreinen waar de aanvrager de activiteit wenst te verrichten. Voorbeelden van dergelijke laad- en losplaatsen kunnen onder andere zijn: een winkelcentrum voorzien van een zogenaamd expeditiehof, of een fabrieksgebouw voorzien van een laad- en losperron (met een bijbehorende, eveneens op eigen terrein gelegen opstelstrook voor vrachtauto s). 5

16 Toelichting beleidsregels 4, de afwijkingsmogelijkheden Als een bouwplan niet voldoet aan de parkeereis (dus als onvoldoende parkeerplaatsen op of onder eigen terrein worden gerealiseerd), moet de aanvraag in principe worden afgewezen. In de beleidsregels 4a, 4b, 4c, 4d en 4e worden mogelijkheden genoemd voor het bevoegd gezag om af te wijken van de parkeereis. In het algemeen geldt dat het bevoegd gezag niet verplicht is gebruik te maken van die afwijkingsmogelijkheden. Er kan altijd worden beslist dat er onvoldoende redenen zijn om af te wijken. Bij een afweging af te wijken van de parkeereis kan worden betrokken dat zich bijzondere omstandigheden kunnen voordoen waardoor er doorslaggevende bezwaren zijn aan de parkeereis te voldoen. Dat kunnen bijvoorbeeld bezwaren zijn van stedenbouwkundige, welstandelijke, cultuurhistorische, bouwkundige of verkeerskundige aard. Verder kunnen de kosten van het realiseren van voldoende parkeergelegenheid op eigen terrein buitenproportioneel hoog zijn ten opzichte van de totale investering van de ruimtelijke activiteit. Op pagina 29 staan de stappen die de gemeente volgt bij het toetsen van bouwplannen aan de parkeereis. Toelichting beleidsregels 4a en 4b Leiden is bijzonder dicht bebouwd. Dat geldt in extreme mate voor de zone binnenstad (zie kaartje op pagina 28). Daar zijn de mogelijkheden voor het realiseren van parkeerplaatsen op eigen terrein extra beperkt. Die ruimte kan door de status van beschermd stadsgezicht en de bescherming van cultuurhistorisch erfgoed vaak niet worden gemaakt. Daar komt het gemeentelijk beleid bij dat tot doel heeft de openbare ruimte een hoge kwaliteit te geven. De historische binnenstad heeft bij dat beleid prioriteit: een autoluw centrum ten gunste van voetgangers en fietsers, met openbare parkeergarages aan de rand van het centrum en zo min mogelijk doorgaand en zoekend autoverkeer erbinnen. Verder heeft Leiden binnen de krappe gemeentegrenzen geen uitbreidingsmogelijkheden, terwijl de Leidse woonfunctie populair en dus dynamisch is. De gemeente wil bij die situatie aansluiten door voor ruimtelijke activiteiten een afwijkingsmogelijkheid van de parkeereis voorhanden te hebben. Als de initiatiefnemer van een ruimtelijke activiteit voldoende heeft aangetoond dat het realiseren van het vereiste aantal parkeerplaatsen op eigen terrein onhaalbaar is, moet hij vervolgens aantonen dat in de omgeving van het bouwplan voldoende parkeerplaatsen beschikbaar zijn en dat het aannemelijk is dat die daadwerkelijk zullen worden gebruikt. Dat kan particuliere parkeergelegenheid in de omgeving zijn, maar ook openbare parkeergelegenheid in een garage of op straat. Voor ruimtelijke activiteiten, niet zijnde woningen, in de zone binnenstad moet gezocht worden naar beschikbare parkeerplaatsen in die zone binnenstad. Voor ruimtelijke activiteiten, niet zijnde woningen in de zones schil en rest van de gemeente moet gezocht worden naar beschikbare parkeerplaatsen in de omgeving. Voor ruimtelijke activiteiten betreffende woningen in alle zones moet gezocht worden naar de omliggende wijk, zoals de gemeente die heeft begrensd. 6

17 Als gebruikgemaakt zou moeten worden van de openbare weg of van een openbare parkeergarage, mag de parkeerdruk daar op het maatgevende moment in de week niet boven 8% respectievelijk 9% uitstijgen (na realisering van de ruimtelijke activiteit). Onder meer actuele parkeertellingen (niet ouder dan 5 jaar) kunnen worden gebruikt om te onderzoeken of er op straat of in garages voldoende parkeerruimte aanwezig is. Het is niet toegestaan een bouwplan in delen te splitsen met het doel de afzonderlijke delen in aanmerking te laten komen voor deze afwijkingsmogelijkheden. Verder kan het bevoegd gezag bij ruimtelijke activiteiten van de parkeereis geheel of gedeeltelijk afwijken als die niet hoger uitvalt dan 5 parkeerplaatsen in de zone binnenstad en niet hoger dan 3 parkeerplaatsen in de zone schil. Als voorbeeld dient het volgende. Een bestaande functie in de zone binnenstad wordt uitgebreid met of vervangen door iets nieuws. De parkeereis wordt berekend aan de hand van de parkeernormen en na aftrek van de parkeervraag van de oude situatie. Bedraagt de uitkomst van deze berekening 5 of lager, dan kan het bevoegd gezag afwijken van beleidsregel voor wat betreft een niet gerealiseerd deel van de parkeereis. Voorwaarde is dat aan het bevoegd gezag overtuigend is aangetoond dat: - realisering van (een deel van) de parkeereis op of onder eigen terrein niet mogelijk is, ook niet na aanpassing (bijvoorbeeld inperking) van de ruimtelijke activiteit; - binnen de zone binnenstad geen parkeervoorziening kan worden aangelegd, worden gebouwd of beschikbaar is. Maar als de parkeereis van een ruimtelijke activiteit in de zone binnenstad 6 of hoger bedraagt, en dit aantal kan wel deels, maar niet volledig op eigen terrein worden aangelegd, dan kan het bevoegd gezag op grond van beleidsregel 4b niet afwijken van beleidsregel. Nog een voorbeeld. Een kantoor in de zone binnenstad wordt uitgebreid. Op grond van de parkeernormen bedraagt de parkeervraag van het totale project (het oude en nieuwe deel samen) 5 plaatsen. Op grond van diezelfde parkeernormen (de meest recente) bedraagt de parkeervraag van het oorspronkelijke kantoor 3 plaatsen. De parkeereis bedraagt 5-3 = 2 plaatsen. Als zou blijken dat de aanvrager slechts 5 plaatsen op eigen terrein kan realiseren (en niet de vereiste 2), kan het bevoegd gezag op grond van beleidsregel 4b niet afwijken van beleidsregel, omdat de parkeereis hoger dan 5 bedraagt. Dat in dit geval 5 plaatsen te weinig kunnen worden gerealiseerd op eigen terrein, doet niet ter zake. Toelichting beleidsregel 4c Het bevoegd gezag kan afwijken van de in hoofdstuk III genoemde beleidsregel bij ruimtelijke activiteiten in de gehele gemeente met uitsluitend de volgende maatschappelijke en culturele functies: kinderopvang basis-, voortgezet en speciaal onderwijs musea en kunstenaarsateliers 7

18 openbare bibliotheken muziekcentra en theaters opvang van kwetsbare groepen, zoals dak- en thuislozen, (ex-)verslaafden, (ex-) gedetineerden, vrouwen / kinderen die worden bedreigd en mishandeld, mensen met psychiatrische problematiek, mensen met psychosociale problemen, mensen met schuldproblematiek en werkloosheid jongerencentra en buurthuizen speeltuinen en speelplaatsen De reden hiervan is de kwetsbare status van dit soort voorzieningen, terwijl de gemeente er bijzonder grote waarde aan hecht in het belang van het welzijn van de bevolking. Toelichting beleidsregel 4d Als initiatiefnemers van ruimtelijke activiteiten aan de hand van onderzoek naar vergelijkbare praktijkervaringen kunnen aantonen dat met minder parkeerplaatsen kan worden volstaan, kan het bevoegd gezag een lagere parkeernorm voorschrijven dan die middels beleidsregel 2a wordt bepaald. Deze norm zal niet lager zijn dan die geldt in gebieden met een goede beschikbaarheid van openbaar vervoer en fietsvoorzieningen. Voor de zone binnenstad betreft dat de subzone rond NS-station Leiden Centraal, en voor de zone schil en de zone rest van de gemeente betreft het de subzone rond NS-station Leiden Lammenschans. De zones worden weergegeven op het kaartje op pagina 28. Deze afwijkingsmogelijkheid bestaat in principe ook voor bedrijven en instellingen die door middel van een vervoermanagementplan aantonen dat inspanningen worden verricht om het gebruik van de auto door gebruikers en bezoekers van gebouwen te beperken. Toelichting beleidsregel 4e Het bevoegd gezag kan afwijken van beleidsregel als hij op grond van een brede belangenafweging van mening is dat het algemeen belang gediend is bij de ruimtelijke activiteit en de bezwaren tegen het niet voldoen aan deze beleidsregels hieraan van ondergeschikt belang zijn. Er wordt een afweging gemaakt tussen het belang van de bereikbaarheid en leefbaarheid ten opzichte van het belang van de realisatie van de ruimtelijke activiteit. Volgens Artikel 4:84 van de Algemene wet bestuursrecht handelt het bestuursorgaan overeenkomstig de beleidsregel, tenzij dat voor een of meer belanghebbenden gevolgen zou hebben die wegens bijzondere omstandigheden onevenredig zijn in verhouding tot de met de beleidsregel te dienen doelen. Toelichting beleidsregel 5. Parkeerbijdrageregeling Er kunnen zich situaties voordoen waarin de initiatiefnemer van een ruimtelijke activiteit overtuigend kan aantonen dat hij onmogelijk kan voldoen aan de eis om voldoende parkeergelegenheid op eigen terrein te realiseren. In zo n situatie dient de initiatiefnemer in eerste instantie te bezien of er in de omgeving voorzien kan worden in de extra parkeervraag die zijn ruimtelijke activiteit tot gevolg heeft. Als die ruimte wordt gevonden kan het bevoegd gezag op grond van artikel 4a geheel of gedeeltelijk 8

19 afwijken van de parkeereis uit artikel en artikel 2a. In de artikelen 4b, 4c en 4d worden andere mogelijkheden genoemd voor het bevoegd gezag om af te wijken. Bij hoge uitzondering kan het bevoegd gezag gebruikmaken van een afwijkingsmogelijkheid op grond van artikel 4e. In artikel 5 wordt bepaald dat alleen in dat geval de initiatiefnemer van de ruimtelijke activiteit verplicht kan worden tot een financiële bijdrage in de kosten die de gemeente maakt of heeft gemaakt voor het voorzien in de benodigde parkeergelegenheid. Deze zogenaamde parkeerbijdrage zal worden gestort in de gemeentelijke reserve parkeren. Ten laste van de reserve parkeren worden uitgaven gedaan die bijdragen aan het optimaliseren van het benutten van de openbare parkeercapaciteit en aan de uitbreiding daarvan in de gemeente Leiden. Deze financiële voorwaarde zal worden gesteld als de gemeente in staat is tot het maken van de benodigde parkeerplaatsen binnen de zone binnenstad of in de buurt van de ruimtelijke activiteit binnen de zones schil en rest van de gemeente en binnen een redelijke termijn na ingebruikneming van de activiteit, of als gebruikgemaakt wordt van reeds eerder door de gemeente binnen de zone binnenstad of in de buurt van de activiteit gerealiseerde parkeerplaatsen. De financiële voorwaarde bestaat uit het verstrekken van een bijdrage van 2.,per door de gemeente te compenseren parkeerplaats. Het tarief is globaal een gemiddelde tussen kosten van het realiseren van ongebouwde en van gebouwde parkeerplaatsen. Bij bouwplannen waarvoor volgens de Grondexploitatiewet een plicht bestaat een exploitatieplan op te stellen (zoals bedoeld in artikel van het Besluit op de ruimtelijke ordening), wordt de locatie van de benodigde parkeergelegenheid aan het exploitatieplangebied toegerekend. Als er sprake is van gemeentelijke kosten voor de aanleg van parkeergelegenheid, worden deze vervolgens door de gemeente verhaald op de bouwer. De parkeerbijdrageregeling is hierbij richtinggevend. De afspraak tussen gemeente en bouwer over dit kostenverhaal wordt in beginsel vastgelegd in een privaatrechtelijke overeenkomst (zg. anterieure overeenkomst) of zo nodig in een publiekrechtelijk exploitatieplan. Toelichting beleidsregel 6. Fietsparkeren In het Bouwbesluit 22 worden voorschriften gesteld aan bergruimte voor fietsen voor nieuwe woningen. Andere functies, die ook fietsparkeerruimte vragen, worden in het Bouwbesluit wat dit betreft niet genoemd. In de Leidse bouwverordening worden evenmin voorschriften gesteld op het gebied van fietsenstallingen. Toch is daar behoefte aan. In Leiden wordt immers zeer veel gebruikgemaakt van de fiets, wat ook beleidsmatig wordt gestimuleerd. Daarvoor is voldoende stallingsruimte nodig. De ruimte hiervoor dient zo veel mogelijk op eigen terrein te worden gerealiseerd, dan wel in de directe omgeving beschikbaar te zijn of te komen. In paragraaf 5.3 van CROW-publicatie 37 Kencijfers parkeren en verkeersgeneratie staan kencijfers voor fietsparkeren voor diverse functies. In de tabellen tot en met 7 is sprake van een minimum en een maximum kencijfer, een bandbreedte. Als Leidse richtlijn voor het aantal bij niet-woonfuncties te realiseren fietsparkeerplaatsen geldt de bovenste helft van de bandbreedte van de fietsparkeerkencijfers van CROW. De door CROW genoemde zones centrum, schil en rest staan voor Leiden op het kaartje op pagina 28. 9

20 Als een initiatiefnemer van een ruimtelijke activiteit de te verwachten stallingsvraag specifieker kan onderbouwen, geniet dat de voorkeur. Toelichting beleidsregel 7. Overgangsbepalingen Het komt voor dat in stedenbouwkundige visies, masterplannen, gebiedsvisies of andere door de raad vastgestelde regelingen, afgewogen parkeernormen zijn vastgelegd. Met de vaststelling van de Beleidsregels parkeernormen Leiden wordt voor het opstellen van nieuwe ruimtelijke visies uitsluitend gebruikgemaakt van bijbehorende parkeernormen. Ongelijke behandeling moet immers worden vermeden. Voor zover in het verleden afgewogen parkeernormen door de raad zijn vastgesteld in stedenbouwkundige plannen en dergelijke, blijven deze als toetsingskader gelden voor de bepaling van de parkeereis in het gebied waarop die plannen betrekking hebben. 2

21 2

22 V. Normen voor bepalen van parkeer- of stallingsruimte en wijze van toepassing Bepalen van voldoende parkeer- of stallingsruimte: algemene parkeernormen Om te kunnen bepalen wanneer sprake is van voldoende parkeer- of stallingsruimte zijn de navolgende Parkeernormen Leiden bijgevoegd, bestaande uit een kaart met gebiedsindeling en de bijbehorende parkeernormen per functie. Aan de hand van deze normen dient per geval in de concrete situatie te worden bepaald welke parkeervraag ontstaat en in hoeveel parkeer-/stallingsruimte moet worden voorzien. In deze normen is ook rekening gehouden met de parkeervraag van bezoekers aan de diverse ruimtelijke activiteiten. In het geval dat de normering onvoldoende basis biedt om de parkeervraag te berekenen, blijft niettemin de eis bestaan en moet redelijkerwijs worden aangetoond dat in voldoende parkeerruimte wordt voorzien, zoals is bepaald in de beleidsregels van hoofdstuk III. De parkeerbehoefte kan dan worden berekend conform de meest recente kencijfers van CROW of conform vergelijkbare situaties in Nederland. Wijze van berekenen parkeervraag voor een concreet plan Met behulp van deze parkeernormen kan de parkeervraag worden berekend om te bepalen hoeveel parkeerplaatsen bij een ruimtelijke activiteit moeten worden gerealiseerd. Aan de hand van de soort, de omvang en de parkeernorm(en) van deze activiteit wordt een benodigd aantal parkeerplaatsen berekend (zie ook de toelichting op beleidsregel in hoofdstuk IV). Indien binnen de ruimtelijke activiteit verschillende functies worden ontwikkeld, is het mogelijk rekening te houden met meervoudig gebruik van parkeerplaatsen, bijvoorbeeld overdag door werkers en s avonds door bewoners. Voorwaarde is wel dat de aanvrager in het bouwplan vastlegt dat de voor meervoudig gebruik meegerekende parkeercapaciteit door alle gebruikers van het bouwplan gebruikt kan worden. Dat betekent dat exclusief voor functies gereserveerde parkeerplaatsen daarvan geen deel uitmaken. Meervoudig gebruik wordt berekend volgens de methodiek van de CROW-publicatie nr. 37 van oktober 22. Om de omvang van meervoudig gebruik van parkeerplaatsen te bepalen worden de aanwezigheidspercentages gehanteerd, die in de tabel op pagina 27 worden vermeld. Bij nieuwbouw en functiewijziging wordt rekening gehouden met de parkeervraag van de bestaande situatie. Uitgangspunt is dat de parkeervraag van het laatste legale gebruik van het gebouw of terrein wordt afgetrokken van de berekende parkeervraag van de nieuwe situatie. Parkeerplaatsen, die zich in de bestaande situatie op eigen terrein bevinden, dienen in de nieuwe situatie terug te keren, tenzij in de bestaande en 22

23 nieuwe situatie aan de parkeervraag geheel op eigen terrein is en zal worden tegemoetgekomen. Als een gebouw of terrein meer dan vijf jaar ongebruikt of tijdelijk gebruikt is gebleven, wordt de parkeervraag van de bestaande situatie geacht nihil te zijn. Tijdelijk gebruik ter overbrugging van een permanent gebruik wordt (als het niet langer dan vijf jaar heeft geduurd) buiten beschouwing gelaten bij de beoordeling van het laatste legale gebruik. Het is ter beoordeling van het bevoegd gezag of er sprake is van tijdelijk gebruik. Stad ingedeeld in zones met verschillende parkeernormen De vraag naar parkeerplaatsen wordt in het algemeen mede beïnvloed door: de locatie van de functie; het aanbod en de kwaliteit van alternatieve vervoerwijzen. Volgens CROW blijkt uit studies dat functies in stadscentra een lagere parkeervraag hebben dan functies van dezelfde aard elders in de stad. Dit komt door het aanbod en de kwaliteit van andere vervoerswijzen, met name het openbaar vervoer in het centrum. Om die reden maakt CROW onderscheid in zones: centrum, schil centrum, rest bebouwde kom en buitengebied. In Leiden wordt deze indeling gevolgd, zij het zonder de categorie buitengebied. Leiden heeft immers geen buitengebied. Verder wordt er binnen de zone binnenstad een subzone in een cirkel van 5 meter rondom het NS-station Leiden Centraal onderscheiden, en binnen de zone schil een subzone in een cirkel van 4 meter rondom het NS-station Leiden Lammenschans. In deze subzones rechtvaardigt de nabijheid van veel regionaal en bovenregionaal openbaar vervoer (trein en bus) in combinatie met ruime fietsenstallingen een iets lagere parkeernorm, omdat wordt aangenomen dat het autobezit daar iets lager is dan elders. Het aanbod van openbaar vervoer rondom het station Leiden Centraal is, met het grote busstation, bijzonder groot. Het aantal fietsenstallingplaatsen is hier eveneens ruim. Degenen die zich binnen een straal van 5 meter van het station bevinden (dat is maximaal 7 meter loop- en fietsafstand), kunnen te voet of per fiets binnen tien minuten op een trein- of busperron staan (inclusief de tijd die nodig is om de fiets te stallen). Het knooppunt van openbaar vervoer rond NS-station Leiden Lammenschans is van veel geringere omvang. Vooral vanwege de regionale bussen die hier een halte hebben en vanwege de aanwezigheid van een overdekte en bewaakte fietsenstalling, is een iets lagere parkeernorm voor een gebied in een straal van 4 meter rond dit station te rechtvaardigen. Nabij het NS-station De Vink daarentegen is geen aanwezigheid van regionale busdiensten, noch van ruime stallinggelegenheid voor fietsen; reden waarom hier geen lagere parkeernorm geldt. De drie Leidse zones binnenstad, schil en rest plus de twee subzones rondom twee NS-stations worden weergegeven op het kaartje op pagina

24 Diverse overwegingen VI. Toelichting parkeernormen Lage parkeernorm voor studentenhuisvesting Uit landelijke statistieken (o.a. Onderzoek Verplaatsingen in Nederland 22 van CBS) blijkt dat studenten in het hoger onderwijs een laag autobezit hebben, namelijk 2,5%. Landelijk bezit 5,% van de Nederlanders vanaf 8 jaar een auto. In Leiden blijkt in de praktijk het autobezit onder studenten (die een aandeel van ca. % van de Leidse bevolking uitmaken) zeer laag. In het compacte Leiden is het fietsgebruik bovengemiddeld ten opzichte van het land. Gezien het geringe inkomen van studenten, de compactheid van Leiden, het gebrek aan parkeervoorzieningen, het heffen van parkeertarieven in de binnenstad, het goede openbaar vervoer, zijn er voldoende argumenten om de parkeernorm voor studenteneenheden laag te houden, inclusief het aandeel van bezoekers. Waarom woningnormen niet per koop- en huurprijs, maar per b.v.o.? In de richtlijnen voor parkeernormen van CROW wordt een onderscheid gemaakt in een grote diversiteit van woningcategorieën, waaronder ook de criteria duur, midden en goedkoop met een in hoogte aflopende parkeernorm. De achterliggende gedachte is dat het autobezit bij dure woningen in het algemeen hoger is dan bij goedkope woningen. De gemeente Leiden specificeerde duur, midden en goedkoop voorheen met bepaalde koop- en huurprijzen. Deze prijzen zijn echter aan verandering onderhevig. Daarom wordt nu in de Leidse parkeernormen uitgegaan van een differentiatie naar woningoppervlakte (b.v.o. = bruto vloeroppervlakte). Dat maakt het bovendien mogelijk een praktischer differentiatie in te voeren. Over de maat b.v.o. (wordt gemeten langs de buitenomtrek van een buitenwand, of de hartlijn van een woningscheidende wand) bestaat, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de maat gebruiksoppervlakte (g.b.o.), geen onduidelijkheid. De b.v.o. is voor de gemeentelijke plantoetser makkelijk te controleren. Landelijk wordt aangenomen dat de parkeerbehoefte bij een koopwoning gemiddeld hoger ligt dan bij een huurwoning. Daarom zijn er afzonderlijke categorieën voor beide soorten woningen opgenomen. Bij voldoen aan parkeereis: geen parkeervergunning De beleidsregels strekken ertoe om de extra parkeervraag, die wordt veroorzaakt door een nieuwe ruimtelijke activiteit, op te lossen met parkeerplaatsen op eigen terrein. Zodoende wordt voorkomen dat de parkeerdruk in de openbare ruimte verder wordt verhoogd. Het zou onlogisch zijn als de gebruikers van een dergelijke activiteit vervolgens in aanmerking komen voor een vergunning om in de openbare ruimte te parkeren in een gebied met een regulering in de vorm van betaald parkeren. Nu reeds bepaalt de Leidse parkeerverordening dat bewoners en bedrijfsuitoefenaars in het parkeerrestrictiegebied (het gebied waar betaald moet worden voor het parkeren op de openbare weg) pas in aanmerking komen voor een parkeervergunning als zij 24

25 niet op andere wijze in parkeerruimte kunnen voorzien. Dus als een aanvrager voldoet aan de parkeereis, wat inhoudt dat er voldoende parkeerplaatsen op eigen terrein worden aangelegd, dan komen gebruikers van het gebouw, terrein, etc. niet in aanmerking voor een parkeervergunning. In geval het bevoegd gezag afwijkt van de parkeereis en er zo mee instemt dat de aanvrager niet volledig voldoet aan de parkeereis, en als de aanvrager evenmin in de nabije omgeving parkeergelegenheid beschikbaar heeft, zou het eveneens onlogisch zijn als gebruikers van die ruimtelijke activiteit in aanmerking komen voor een parkeervergunning en de parkeerdruk op de openbare ruimte verhogen. Daarom wordt overwogen toekomstige gebruikers van ruimtelijke activiteiten, waarvoor het bevoegd gezag is afgeweken van de beleidsregel om op eigen terrein de parkeereis op te lossen, niet in aanmerking te laten komen voor een parkeervergunning. Dat geldt alleen voor het aantal woningen dat voor verhoging van de parkeerdruk op straat zorgt. Een afzonderlijk voorstel hiervoor zal worden gemaakt (namelijk tot wijziging van de parkeerverordening), nadat de voor- en nadelen zullen zijn afgewogen. Mocht worden besloten tot invoering van zo n regeling, krijgen potentiële kopers en huurders van woningen de mogelijkheid informatie hierover te verschaffen, voordat zij besluiten een woning te kopen of huren. Daarvoor is een openbare registratie nodig van objecten waarvan de gebruikers niet in aanmerking komen voor een parkeervergunning. De registratie kan gesynchroniseerd worden met de geometrische registratie van het betreffende pand in de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG). Parkeernorm voor gehandicaptenplaatsen bij openbare voorzieningen Er wordt landelijk een richtlijn gehanteerd dat 2% van de openbare parkeervoorzieningen ter beschikking wordt gesteld aan gehandicapten en 5% in de nabijheid van publieke voorzieningen. In Leiden worden deze richtlijnen ook gehanteerd. In de binnenstad is weliswaar niet 2% resp. 5% van de parkeerplaatsen gereserveerd en ingericht voor gehandicapten, maar kunnen gehandicapten gratis parkeren bij parkeermeterplaatsen en (met een parkeerschijf) drie uur op plaatsen waar een parkeerverbod geldt (bijvoorbeeld op de parkeervrije Botermarkt). Uitgangspunt is verder dat binnen een loopafstand van meter voldoende plaatsen beschikbaar en ingericht zijn voor gehandicapten. Er bestaan verder in Leiden circa 25 algemene parkeerplaatsen die voor gehandicapten gereserveerd en ingericht zijn. Voor de omvang van specifieke parkeerplaatsen voor gehandicapten worden de ASVV-normen gehanteerd. Het Landelijk Bureau Toegankelijkheid stelt terecht dat het prettig is wanneer er naast de entree van postkantoren, bibliotheken, musea, e.d. voldoende ruimte is om een aantal scootmobielen te parkeren. Dit geldt ook voor verzorgingshuizen, buurtcentra, ziekenhuizen, e.d. De benodigde opstelruimte voor een scootmobiel is minimaal 9 x 4; om te draaien is een cirkel van 2 cm doorsnee nodig. 25

Rapportage Parkeervoorziening

Rapportage Parkeervoorziening Projectmanager E.J. de Graaf Rapportage Parkeervoorziening Middelstegracht 145 t/m 151 8 appartementen 5 hofjeswoningen De inrichting van de parkeervoorzieningen Edwin@bouwconsultancydegraaf.nl 4-1-2017

Nadere informatie

NOTITIE TOEPASSING PARKEERNORMEN

NOTITIE TOEPASSING PARKEERNORMEN NOTITIE TOEPASSING PARKEERNORMEN Gemeente Zeewolde, maart 2009 1 NOTITIE TOEPASSING PARKEERNORMEN 1. Inleiding Iedere bouwaanvraag moet op grond van de huidige bouwverordening, artikel 2.5.30, voorzien

Nadere informatie

NOTITIE TOEPASSING PARKEERNORMEN. 1. Inleiding

NOTITIE TOEPASSING PARKEERNORMEN. 1. Inleiding NOTITIE TOEPASSING PARKEERNORMEN Gemeente Zeewolde, maart 2009 2 NOTITIE TOEPASSING PARKEERNORMEN 1. Inleiding Iedere bouwaanvraag moet op grond van de huidige bouwverordening, artikel 2.5.30, voorzien

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad 1064828 Datum: 17 juni 2013 Behandeld door: mw. P. Weitjes-Evers/mw. S. Voorsluijs Afdeling/Team: Vergunningen, Toezicht en Handhaving / Vergunningen

Nadere informatie

Beleidsregels parkeernormen Leiden

Beleidsregels parkeernormen Leiden Beleidsregels parkeernormen Leiden Door burgemeester en wethouders vastgesteld op 28 februari 2012. Gemeente Leiden Inhoud I. Inleiding.3 II. Omschrijving en doel..5 III. Beleidsregels 6 IV. Toelichting

Nadere informatie

NOTITIE TOEPASSING PARKEERNORMEN

NOTITIE TOEPASSING PARKEERNORMEN NOTITIE TOEPASSING PARKEERNORMEN Gemeente Zeewolde, maart 2013 1/7 1. Inleiding In maart 2009 is de Notitie toepassing parkeernormen vastgesteld. Deze notitie was gebaseerd op de CROW normering uit september

Nadere informatie

Verkeer en vervoer 1 RAADSINFORMATIE inzake beleidsregels parkeren bij nieuwbouwprojecten

Verkeer en vervoer 1 RAADSINFORMATIE inzake beleidsregels parkeren bij nieuwbouwprojecten DORDRECHT Retouradres: Postbus 8 3300 AA DORDRECHT Aan de gemeenteraad Gemeentebestuur Spui boulevard 300 3311 GR DORDRECHT T 14 078 F (078) 770 8080 www.dordrecht.nl Datum Begrotingsprogramma Bijlage(n)

Nadere informatie

Paraplubestemmingsplan Parkeren

Paraplubestemmingsplan Parkeren Paraplubestemmingsplan Parkeren status: ontwerp idn: NL.IMRO.0281.BP00040-on01 gemeente Tiel datum: juni 2018 Bestemmingsplan Paraplubestemmingsplan Parkeren Gemeente Tiel Toelichting INHOUD TOELICHTING

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad 1064828 Datum: 17 juni 2013 Behandeld door: mw. P. Weitjes-Evers/mw. S. Voorsluijs Afdeling/Team: Vergunningen, Toezicht en Handhaving / Vergunningen

Nadere informatie

R-MRM/2015/492 NOTA PARKEERNORMEN BOXMEER 2015 GEMEENTE BOXMEER. 2 december 2014. (Vastgesteld door de gemeenteraad op 29 januari 2015)

R-MRM/2015/492 NOTA PARKEERNORMEN BOXMEER 2015 GEMEENTE BOXMEER. 2 december 2014. (Vastgesteld door de gemeenteraad op 29 januari 2015) R-MRM/2015/492 NOTA PARKEERNORMEN BOXMEER 2015 GEMEENTE BOXMEER 2 december 2014 (Vastgesteld door de gemeenteraad op 29 januari 2015) Inhoud 1. Inleiding... 2 2. Uitgangspunten... 3 Algemeen... 3 Autoparkeren...

Nadere informatie

Bestemmingsplan Parapluherziening (fiets)parkeren. Vastgesteld

Bestemmingsplan Parapluherziening (fiets)parkeren. Vastgesteld Bestemmingsplan Parapluherziening (fiets)parkeren Vastgesteld Vastgesteld, d.d. 20 september 2018 Parapluherziening (fiets)parkeren Inhoudsopgave Regels 3 Hoofdstuk 1 Inleidende regels 5 Artikel 1 Begripsbepaling

Nadere informatie

11. Parkeernormen De bouwverordening en parkeernormen Parkeernormen en aanwezigheidspercentages

11. Parkeernormen De bouwverordening en parkeernormen Parkeernormen en aanwezigheidspercentages 11. Parkeernormen 11.1 De bouwverordening en parkeernormen De gemeente Vught stelt eisen aan de aanleg van parkeervoorzieningen bij het aanvragen van een omgevingsvergunning (voorheen bouwvergunning).

Nadere informatie

NOTITIE PARKEERNORMEN LAND VAN HEUSDEN EN ALTENA

NOTITIE PARKEERNORMEN LAND VAN HEUSDEN EN ALTENA NOTITIE PARKEERNORMEN LAND VAN HEUSDEN EN ALTENA INHOUDSOPGAVE Parkeernormen 3 Uitgangspunten 3 Parkeernorm woningen 3 Rekenfactoren parkeren op eigen terrein 5 Parkeernormen overige voorzieningen 6 Dubbelgebruik

Nadere informatie

Overzicht aanvullingen Addendum op Parkeerbeleidsplan

Overzicht aanvullingen Addendum op Parkeerbeleidsplan Overzicht aanvullingen Addendum op Parkeerbeleidsplan Parkeernorm Onderwerp Parkeernorm Parkeerbeleidsplan 2012 Addendum Parkeerbeleidsplan 2016 Onderdeel Beleid Onderdeel Beleid Voor 49 functies zijn

Nadere informatie

7 Parkeren op orde: Parkeernormen en parkeereis

7 Parkeren op orde: Parkeernormen en parkeereis 7 Parkeren op orde: Parkeernormen en parkeereis 2. PROTOCOL VOOR BEPALING PARKEEREIS STAP 1: VASTSTELLEN PARKEERNORMEN 1.1 De te hanteren parkeernormen zijn bijeengebracht in het 'Overzicht parkeernormen

Nadere informatie

Beleidsregel Parkeernormering gemeente Westland 2018

Beleidsregel Parkeernormering gemeente Westland 2018 CVDR Officiële uitgave van Westland. Nr. CVDR488671_1 29 mei 218 Beleidsregel Parkeernormering gemeente Westland 218 Artikel 1 Reikwijdte Deze beleidsregel is van toepassing bij alle planologische besluiten,

Nadere informatie

Beleid Parkeerbehoefte, laad- en losruimte gemeente Waterland

Beleid Parkeerbehoefte, laad- en losruimte gemeente Waterland GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Waterland Nr. 3734 8 december 07 Beleid Parkeerbehoefte, laad- en losruimte gemeente Waterland In verband met het vervallen van de stedenbouwkundige bepalingen

Nadere informatie

Toelichting bestemmingsplan Partiële herziening regeling parkeren in bestemmingsplannen Dordrecht

Toelichting bestemmingsplan Partiële herziening regeling parkeren in bestemmingsplannen Dordrecht Toelichting bestemmingsplan Partiële herziening regeling parkeren in bestemmingsplannen Dordrecht Gemeente Dordrecht fase: ontwerpbestemmingsplan datum: oktober 2017 1 Inhoudsopgave HOOFDSTUK 1 Inleiding

Nadere informatie

Notitie parkeren bestemmingsplan Goedentijd 21b 23 te Alphen

Notitie parkeren bestemmingsplan Goedentijd 21b 23 te Alphen Notitie parkeren bestemmingsplan Goedentijd 21b 23 te Alphen Een ontwikkeling, een bouwactiviteit en/of een wijziging van gebruik, kan dat tot gevolg hebben dat er (meer) ruimte nodig is voor het parkeren

Nadere informatie

Nota parkeernormen 2016

Nota parkeernormen 2016 Nota parkeernormen 2016 Samenvatting en rekenvoorbeelden voor ontwikkelaars in Asten Inleiding De gemeente Asten heeft in 2016 een nieuwe Nota Parkeernormen vastgesteld. Daarin zijn parkeernormen opgenomen

Nadere informatie

SPEELBOERDERIJ PARKEERBEHOEFTE BEREKENING

SPEELBOERDERIJ PARKEERBEHOEFTE BEREKENING SPEELBOERDERIJ HOLTEN PARKEERBEHOEFTE BEREKENING 17 januari 2012 Inleiding Het project omvat de realisering van een speelboerderij, bestaande uit een binnenspeeltuin en een buitenspeeltin met bijbehorende

Nadere informatie

Nota Parkeernormen. Vastgesteld door het college van B en W op 16 juli Toepassing ASVV2012

Nota Parkeernormen. Vastgesteld door het college van B en W op 16 juli Toepassing ASVV2012 Nota Parkeernormen Toepassing ASVV2012 Vastgesteld door het college van B en W op 16 juli 2013 Nota Parkeernormen Gemeente Bodegraven Reeuwijk 2013 1 Inhoud 1. Parkeernormen en parkeereis... 3 2. Parkeernormen

Nadere informatie

Omgevingsvergunning. (uitgebreide procedure)

Omgevingsvergunning. (uitgebreide procedure) Omgevingsvergunning (uitgebreide procedure) Burgemeester en wethouders van de gemeente Leiden gezien het verzoek ingediend door: XXXX adres: XXXX postcode en woonplaats: XXXX ingekomen op: 22-03-2013 geregistreerd

Nadere informatie

Concept-Beleidsregels Parkeren Maassluis 2012

Concept-Beleidsregels Parkeren Maassluis 2012 Concept-Beleidsregels Parkeren Maassluis 2012 Nadere regels met betrekking tot artikel 2.5.30 van de Bouwverordening Maassluis V7 4 september 2012 Gemeente Maassluis Concept-Beleidsregels Parkeren Maassluis

Nadere informatie

R-MRM/2015/649 BELEIDSREGELS PARKEREN BOXMEER 2015 GEMEENTE BOXMEER. 3 maart (Vastgesteld door B&W op 3 maart 2015)

R-MRM/2015/649 BELEIDSREGELS PARKEREN BOXMEER 2015 GEMEENTE BOXMEER. 3 maart (Vastgesteld door B&W op 3 maart 2015) R-MRM/2015/649 BELEIDSREGELS PARKEREN BOXMEER 2015 GEMEENTE BOXMEER 3 maart 2015 (Vastgesteld door B&W op 3 maart 2015) Inhoud Beleidsregels parkeren Boxmeer 2015... 2 Afdeling I... 3 Definities en Begripsomschrijvingen...

Nadere informatie

Nota parkeernormen Winterswijk

Nota parkeernormen Winterswijk Afdeling OPR team Civiel en Verkeer Mei 2013 1 1. Inleiding. Het parkeerbeleid in Winterswijk is onderdeel van het verkeer- en vervoersbeleid, zoals vastgelegd in het Verkeersstructuurplan (VSP 2010) en

Nadere informatie

Beleidsregels ontheffing parkeernormen bestemmingsplan Stadscentrum 2008-2009

Beleidsregels ontheffing parkeernormen bestemmingsplan Stadscentrum 2008-2009 Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Hoogeveen; gelet op de Wet ruimtelijke ordening, de Algemene wet bestuursrecht en het bestemmingsplan Stadscentrum 2008; overwegende dat de raad

Nadere informatie

Nota parkeernormen Gemeente Meppel

Nota parkeernormen Gemeente Meppel Nota parkeernormen Gemeente Meppel 1 Nota parkeernormen Gemeente Meppel 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 4 1.1. Aanleiding... 4 1.2. Achtergronden... 4 2. Juridisch kader... 4 2.1. Juridsch... 4 2.2. Parkeerbeleid...

Nadere informatie

Nota parkeernormen en parkeervoorzieningen. gemeente. Alphen aan den Rijn

Nota parkeernormen en parkeervoorzieningen. gemeente. Alphen aan den Rijn Nota parkeernormen en parkeervoorzieningen 2014 gemeente Alphen aan den Rijn 1 Inhoud Nut en noodzaak-... 3 1. Inleiding.... 3 2. Uitgangspunten.... 3 3. Aanleiding... 4 A. Parkeervoorzieningen auto...

Nadere informatie

Werken Voor de functies werken geldt, dat parkeren op eigen terrein dient plaats te vinden.

Werken Voor de functies werken geldt, dat parkeren op eigen terrein dient plaats te vinden. GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Urk Nr. 11117 9 juni 17 Beleidsregels Parkeren Algemeen 1. Indien een functie niet in onderstaande lijst van functies wordt genoemd, dan geldt de meest recente

Nadere informatie

Nota Parkeernormen. Vastgesteld door het college van B en W op 10 maart Toepassing CROW (publicatie 317)

Nota Parkeernormen. Vastgesteld door het college van B en W op 10 maart Toepassing CROW (publicatie 317) Nota Parkeernormen Toepassing CROW (publicatie 317) Vastgesteld door het college van B en W op 10 maart 2015 Nota Parkeernormen Gemeente Bodegraven Reeuwijk 2013 1 Inhoud 1. Parkeernormen en parkeereis...

Nadere informatie

Beleidsregels toepassing parkeernormen gemeente Eindhoven, Maart 2012

Beleidsregels toepassing parkeernormen gemeente Eindhoven, Maart 2012 Beleidsregels toepassing parkeernormen gemeente Eindhoven, Maart 2012 Burgemeester en wethouders van gemeente Eindhoven; gelezen de nota parkeernormen gemeente Eindhoven, maart 2012; overwegende dat het

Nadere informatie

Parkeerkundige onderbouwing auto + fiets BP Bijenkorf

Parkeerkundige onderbouwing auto + fiets BP Bijenkorf Parkeerkundige onderbouwing auto + fiets BP Bijenkorf Voorgeschiedenis Het oorspronkelijke bestemmingsplan Bijenkorf ging uit van een berekening van de parkeerbehoefte volgens de op dat moment geldende

Nadere informatie

Anders omgaan met Parkeernormen

Anders omgaan met Parkeernormen Anders omgaan met Parkeernormen Rob Tiemersma - gemeente Utrecht Parkeervak 21 april 2015 8-5-2006 1 1. Utrecht Aatrekkelijk en Bereikbaar 2 Utrecht groeit als kool Verdeling jaarlijkse bevolkingsgroei

Nadere informatie

Nota Parkeernormen 2015 gemeente Steenwijkerland

Nota Parkeernormen 2015 gemeente Steenwijkerland GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Steenwijkerland. Nr. 29126 7 april 2015 Nota Parkeernormen 2015 gemeente Steenwijkerland Uitgangspunten voor parkeren bij nieuwe (ver)bouwontwikkelingen en functiewijzigingen

Nadere informatie

Beleidsregels parkeernormen Hilversum 2009

Beleidsregels parkeernormen Hilversum 2009 Beleidsregels parkeernormen Hilversum 2009 Burgemeester en wethouders van Hilversum; Gelet op de Gemeentewet, de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (hierna: Wabo ), de Woningwet, de Wet ruimtelijke

Nadere informatie

Parkeernormen in bestemmingsplannen

Parkeernormen in bestemmingsplannen Parkeernormen in bestemmingsplannen 1 Inleiding Bij het opstellen van bestemmingsplannen en de bouwverordening worden parkeernormen gehanteerd als norm voor het minimum aantal te realiseren parkeerplaatsen

Nadere informatie

Parkeernota Zaltbommel 2018

Parkeernota Zaltbommel 2018 Parkeernota Zaltbommel 2018 1. Inleiding Aanleiding van deze parkeernota is de wijziging in de Woningwet en de daaraan gerelateerde wijze waarop de parkeertoets van ontwikkelingen juridisch geborgd is.

Nadere informatie

Nota parkeernormen. gemeente Overbetuwe 2016

Nota parkeernormen. gemeente Overbetuwe 2016 Nota parkeernormen gemeente Overbetuwe 2016 Samenvatting Aanleiding Aanleiding In de Nota parkeernormen gemeente Overbetuwe 2014 (vastgesteld 18 februari 2014) zijn afwijkingsbevoegdheden opgenomen die

Nadere informatie

2 Ruimtelijk programma en uitgangspunten

2 Ruimtelijk programma en uitgangspunten Deventer Den Haag Eindhoven Snipperlingsdijk 4 Casuariestraat 9a Flight Forum 92-94 7417 BJ Deventer 2511 VB Den Haag 5657 DC Eindhoven T +31 (0)570 666 222 F +31 (0)570 666 888 Leeuwarden Amsterdam Postbus

Nadere informatie

Hoogte van de parkeernormen

Hoogte van de parkeernormen Inleiding Het aantal parkeerplaatsen dat ten behoeve van een te ontwikkelen functie of gebied dient te worden gerealiseerd, wordt bepaald aan de hand van parkeernormen. Een parkeernorm geeft het aantal

Nadere informatie

vastgesteld gemeente Groningen - bestemmingsplan Facetherziening Parkeren 2

vastgesteld gemeente Groningen - bestemmingsplan Facetherziening Parkeren 2 vastgesteld gemeente Groningen - bestemmingsplan Facetherziening Parkeren 2 Hoofdstuk 1 Inleiding 7 Hoofdstuk 2 Beleidskader 9 Hoofdstuk 3 Juridische toelichting 11 Hoofdstuk 4 Procedure en overleg 15

Nadere informatie

bestemmingsplan Parapluplan parkeren Gemeente Doesburg

bestemmingsplan Parapluplan parkeren Gemeente Doesburg bestemmingsplan Parapluplan parkeren Gemeente Doesburg COLOFON Gegevens over het plan: Plannaam: Parapluplan parkeren Identificatienummer: NL.IMRO.0221.BPL18002HBY-VA01 Status: vastgesteld Datum: 27 juni

Nadere informatie

1.1. Bestemmingsplan: De geometrische bepaalde planobjecten met de bijbehorende regels en de daarbij behorende

1.1. Bestemmingsplan: De geometrische bepaalde planobjecten met de bijbehorende regels en de daarbij behorende Regels 13 1. Inleidende regels Artikel 1 Begrippen 1.1. Bestemmingsplan: De geometrische bepaalde planobjecten met de bijbehorende regels en de daarbij behorende bijlage. 1.2. Plan Het bestemmingsplan

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. Nr

GEMEENTEBLAD. Nr GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Hilversum Nr. 123617 18 juli 2017 de navolgende beleidsregels met betrekking tot de wijze van bepalen van de hoeveelheid benodigde parkeer-/stallings-/laad-

Nadere informatie

PARKEERVOORZIENING HOF VAN HOLLAND HILVERSUM PARKEERBALANS

PARKEERVOORZIENING HOF VAN HOLLAND HILVERSUM PARKEERBALANS PARKEERVOORZIENING HOF VAN HOLLAND HILVERSUM PARKEERBALANS Adviesbureau Omega Groevenbeeklaan 6 3881 LP Putten The Netherlands t. +31 (0)341 27 97 74 (office) m. +31 (0)6 145 169 96 e. info@schaikomega.com

Nadere informatie

Afbeelding 2.1. Conceptuele weergave van de huidige parkeeroplossing

Afbeelding 2.1. Conceptuele weergave van de huidige parkeeroplossing 2. HUIDIGE PARKEEROPLOSSING In de notitie uitwerking thema verkeer en parkeren 1 is in het kader van het voorontwerp bestemmingsplan Hildo Kropstraat 35 uitgerekend hoeveel parkeerplaatsen benodigd zijn

Nadere informatie

Parkeerkundige onderbouwing bestemmingsplan ABC-gebouw Nieuwpoortstraat, Amsterdam

Parkeerkundige onderbouwing bestemmingsplan ABC-gebouw Nieuwpoortstraat, Amsterdam Deventer Den Haag Eindhoven Snipperlingsdijk 4 Verheeskade 197 Flight Forum 92-94 7417 BJ Deventer 2521 DD Den Haag 5657 DC Eindhoven T +31 (0)570 666 222 F +31 (0)570 666 888 Leeuwarden Amsterdam Postbus

Nadere informatie

Parkeerbeleid. Juli 2014

Parkeerbeleid. Juli 2014 Parkeerbeleid Juli 2014 Colofon Een product van de gemeente Waddinxveen Tekst: Rick Luimes Foto s: Rick Luimes Parkeerbeleid Versie: 10 juni 2014 Vastgesteld door de gemeenteraad: 9 juli 2014 Inhoudsopgave

Nadere informatie

: Parkeren Inter Chalet Horst. Memo. Datum : 19 oktober 2012 / 9 april 2013 Opdrachtgever : de heer Clabbers. Opgesteld door : Arjan ter Haar i.a.a.

: Parkeren Inter Chalet Horst. Memo. Datum : 19 oktober 2012 / 9 april 2013 Opdrachtgever : de heer Clabbers. Opgesteld door : Arjan ter Haar i.a.a. Memo : Parkeren Inter Chalet Horst Datum : 19 oktober 2012 / 9 april 2013 Opdrachtgever : de heer Clabbers Ter attentie van Projectnummer : Pieter Maessen : 211x05595 Opgesteld door : Arjan ter Haar i.a.a.

Nadere informatie

Concept versie bij collegebesluit van 8 november 2011. Concept versie bij Raadsbesluit van 22 december 2011

Concept versie bij collegebesluit van 8 november 2011. Concept versie bij Raadsbesluit van 22 december 2011 78 Bijlage 5 Nota Parkeeren Concept versie bij collegebesluit van 8 november 2011 Concept versie bij Raadsbesluit van 22 december 2011 Deze nota vervangt paragraag 3.2 van het Integraal Parkeerbeleidsplan

Nadere informatie

Raadsvergadering d.d. : 29 september 2016 Agendanr.: 6c. : Bouwen, wonen & milieu

Raadsvergadering d.d. : 29 september 2016 Agendanr.: 6c. : Bouwen, wonen & milieu Raadsvergadering d.d. : 29 september 2016 Agendanr.: 6c Afdeling : Beleid en Ontwikkeling Portefeuillehouder : Wethouder M.M. Kuijken Onderwerp : Reparatie bestemmingsplan 'Nieuwbouw St. Bernardusschool

Nadere informatie

NOTITIE PARKEREN AALBURG, WERKENDAM EN WOUDRICHEM

NOTITIE PARKEREN AALBURG, WERKENDAM EN WOUDRICHEM NOTITIE PARKEREN AALBURG, WERKENDAM EN WOUDRICHEM NOTITIE PARKEREN AALBURG, WERKENDAM EN WOUDRICHEM Vastgesteld: college Aalburg Datum: In opdracht van: Gemeente Woudrichem Gemeente Aalburg Gemeente Werkendam

Nadere informatie

Uw aanvraag is geregistreerd onder nummer WABO / OLO. In deze brief informeren wij u welke beslissing op de aanvraag is genomen.

Uw aanvraag is geregistreerd onder nummer WABO / OLO. In deze brief informeren wij u welke beslissing op de aanvraag is genomen. Mevrouw L. Braham Haagweg 121 2321 AA LEIDEN Bezoekadres Postadres Telefoon E-mail Website Gemeente Leiden Stadsbouwhuis Langegracht 72 Postbus 9100 2300 PC Leiden 14 071 bodvs@leiden.nl www.leiden.nl/gemeente

Nadere informatie

Inspraak over parkeernormen in Leiden 3. Inspraak wanneer en hoe? 4. Het voorstel: de regels over parkeernormen 5. Het voorstel: de parkeernormen 6

Inspraak over parkeernormen in Leiden 3. Inspraak wanneer en hoe? 4. Het voorstel: de regels over parkeernormen 5. Het voorstel: de parkeernormen 6 Inhoudsopgave Inspraak over parkeernormen in Leiden 3 Wat zijn parkeernormen? 3 Waarom parkeernormen? 3 Inspraak wanneer en hoe? 4 Het voorstel: de regels over parkeernormen 5 Het voorstel: de parkeernormen

Nadere informatie

Notitie / Memo. 1. Inleiding. 3. Toetsingskaders. 2. Programma. HaskoningDHV Nederland B.V. Transport & Planning

Notitie / Memo. 1. Inleiding. 3. Toetsingskaders. 2. Programma. HaskoningDHV Nederland B.V. Transport & Planning Notitie / Memo Aan: PartnersRO Van: Jan van den Bedem Datum: 16 september 2016 Kopie: Lars Smelter Ons kenmerk: T&PBE2422N001F05 Classificatie: Vertrouwelijk HaskoningDHV Nederland B.V. Transport & Planning

Nadere informatie

Gemeente Zwolle, bekendmaking Regeling Parkeernormen 2016

Gemeente Zwolle, bekendmaking Regeling Parkeernormen 2016 GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Zwolle. Nr. 133446 28 september 2016 Gemeente Zwolle, bekendmaking Regeling Parkeernormen 2016 Het college van de gemeente Zwolle heeft in de vergadering van

Nadere informatie

Parkeertoets EMC en TCH Loerik VI

Parkeertoets EMC en TCH Loerik VI Gemeente Houten Parkeertoets EMC en TCH Loerik VI Concept Datum 15 december 2010 HTN451/Fdf/6322 Kenmerk Eerste versie 1 Inleiding Aan Het Spoor in Houten zijn plannen voor een EMC en een TCH. De gemeente

Nadere informatie

Ruimtelijke onderbouwing bij projectbesluit ten behoeve van Sport & Science, Hoeflingweg 20 te Lochem

Ruimtelijke onderbouwing bij projectbesluit ten behoeve van Sport & Science, Hoeflingweg 20 te Lochem Ruimtelijke onderbouwing bij projectbesluit ten behoeve van Sport & Science, Hoeflingweg 20 te Lochem Inleiding Bij besluit van 28 juli 2010 hebben burgemeester en wethouders van Lochem aan Sport & Science

Nadere informatie

Omgevingsvergunning (uitgebreide procedure)

Omgevingsvergunning (uitgebreide procedure) Omgevingsvergunning (uitgebreide procedure) Burgemeester en wethouders van de gemeente Leiden gezien het verzoek ingediend door: XXX adres: XXX postcode en woonplaats: XXX ingekomen op: 14-01-2014 geregistreerd

Nadere informatie

Stedelijke Ontwikkeling. Plannen & Projecten. Gemeente Vlaardingen. De heren Boers en Hoogendijk VLAARDINGEN. Geachte heren Boers en Hoogendijk,

Stedelijke Ontwikkeling. Plannen & Projecten. Gemeente Vlaardingen. De heren Boers en Hoogendijk VLAARDINGEN. Geachte heren Boers en Hoogendijk, Stedelijke Ontwikkeling Plannen & Projecten Gemeente Vlaardingen De heren Boers en Hoogendijk VLAARDINGEN rdingen Bezoekadres: Westnieuwland 6 3131 VX Vlaardingen Telefoon: (010) 248 4000 www.vlaardingen.nhlcontact

Nadere informatie

Parkeeranalyse ontwikkeling gezondheidscentrum Hazenkamp aan de Vossenlaan in Nijmegen

Parkeeranalyse ontwikkeling gezondheidscentrum Hazenkamp aan de Vossenlaan in Nijmegen Parkeeranalyse ontwikkeling gezondheidscentrum Hazenkamp aan de Vossenlaan in Nijmegen Datum: 18-08-2014 Versie: Definitief Inleiding De apotheek Hazenkamp en het Gezondheidscentrum Hazenkamp, beide gevestigd

Nadere informatie

bestemmingsplan Facetbestemmingsplan Parkeren Dinkelland

bestemmingsplan Facetbestemmingsplan Parkeren Dinkelland bestemmingsplan Facetbestemmingsplan Parkeren Dinkelland Status: vastgesteld Status: vastgesteld Datum: 17 januari 2018 IMRO- Code: Auteur(s): NL.IMRO.1774.BPFACETPARKEREN- VG01 Facetbestemmingsplan parkeren

Nadere informatie

beheersverordening Natte natuurparel, Eerste Zeine (incl. parkeren) vastgesteld

beheersverordening Natte natuurparel, Eerste Zeine (incl. parkeren) vastgesteld beheersverordening Natte natuurparel, Eerste Zeine (incl. parkeren) vastgesteld beheersverordening Toelichting Natte natuurparel, Eerste Zeine (incl. parkeren) vastgesteld Inhoudsopgave Toelichting 5

Nadere informatie

Nota Bouwen en Parkeren 2011-2016

Nota Bouwen en Parkeren 2011-2016 Nota Bouwen & Parkeren 2011-2016 Inleiding Parkeerdruk en parkeeroverlast behoren tot de meest voorkomende klachten van bewoners in Den Helder. De mate waarin de overlast wordt ervaren verschilt per wijk,

Nadere informatie

Nota Zienswijzen. Samenvatting en beantwoording zienswijzen. Ontwerpbestemmingsplan Facetherziening Parkeren

Nota Zienswijzen. Samenvatting en beantwoording zienswijzen. Ontwerpbestemmingsplan Facetherziening Parkeren Nota Zienswijzen Samenvatting en beantwoording zienswijzen Ontwerpbestemmingsplan Facetherziening Parkeren Gemeente Delft Afdeling Ruimte en Economie Advies April 2018 1. Inleiding Met ingang van 29 november

Nadere informatie

ONDERWERP: ACTUALISATIE VERKEERSGENERATIE EN PARKEREN OOSTDUINLAAN

ONDERWERP: ACTUALISATIE VERKEERSGENERATIE EN PARKEREN OOSTDUINLAAN AAN: VAN: VAN RIEZEN EN PARTNERS P. KROEZE ONDERWERP: ACTUALISATIE VERKEERSGENERATIE EN PARKEREN OOSTDUINLAAN DATUM: 15 OKTOBER 2014 Vraagstelling Het voormalige kantoorpand van Shell aan de Oostduinlaan

Nadere informatie

Onderbouwing parkeereis verpleeghuis Leiden

Onderbouwing parkeereis verpleeghuis Leiden Deventer Den Haag Eindhoven Snipperlingsdijk 4 Casuariestraat 9a Flight Forum 92-94 7417 BJ Deventer 2511 VB Den Haag 5657 DC Eindhoven T +31 (0)570 666 222 F +31 (0)570 666 888 Leeuwarden Amsterdam Postbus

Nadere informatie

Van : Mw. ing. M.M. Kooijman Paraaf :

Van : Mw. ing. M.M. Kooijman Paraaf : Memo Datum : 18 september 2012 Bestemd voor : Staetendam Invest B.V. Van : Mw. ing. M.M. Kooijman Paraaf : Projectnummer : 20100157-00 Betreft : Parkeerbalans Leisure Centre Inleiding De toekomstige ontwikkeling

Nadere informatie

Zeist Paraplubestemmingsplan Parkeernormen Zeist BESTEMMINGSPLAN

Zeist Paraplubestemmingsplan Parkeernormen Zeist BESTEMMINGSPLAN Zeist Paraplubestemmingsplan Parkeernormen Zeist BESTEMMINGSPLAN Zeist Paraplubestemmingsplan Parkeernormen Zeist bestemmingsplan identificatie planstatus identificatiecode: datum: status: NL.IMRO.0355.BPParkeernormenZst-VS01

Nadere informatie

Second opinion parkeerbalans 'Het Overbos'

Second opinion parkeerbalans 'Het Overbos' AM Noord Holland Second opinion parkeerbalans 'Het Overbos' Datum 16 november 2009 Kenmerk AMW027/Rta/0088 Eerste versie 27 oktober 2009 1 Inleiding Het zorgcentrum Het Overbos in Heemstede wordt volledig

Nadere informatie

Nota parkeernormen. gemeente Overbetuwe 2014

Nota parkeernormen. gemeente Overbetuwe 2014 Nota parkeernormen gemeente Overbetuwe 2014 Samenvatting Beleid In de Toekomstvisie+ is de beleidslijn van de gemeente Overbetuwe voor de komende periode bepaald. Het thema verkeer is verder uitgewerkt

Nadere informatie

Nota parkeernormen en voorzieningen 2014 gemeente Alphen aan den Rijn

Nota parkeernormen en voorzieningen 2014 gemeente Alphen aan den Rijn GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Alphen aan den Rijn Nr. 136447 4 augustus 2017 Nota parkeernormen en voorzieningen 2014 gemeente Alphen aan den Rijn A. parkeervoorzieningen auto 1. Parkeernormen

Nadere informatie

Voorstel van het college tot wijziging van het raadsvoorstel inzake Beleidsregels Fietsparkeernormen Den Haag 2016

Voorstel van het college tot wijziging van het raadsvoorstel inzake Beleidsregels Fietsparkeernormen Den Haag 2016 Datum 10 januari 2017 Registratienummer DSO/ 2016.214 RIS294386 Voorstel van het college tot wijziging van het raadsvoorstel inzake Beleidsregels Fietsparkeernormen Den Haag 2016 Het concept-raadsvoorstel

Nadere informatie

Paraplubestemmingsplan parkeernormering

Paraplubestemmingsplan parkeernormering 2 Inhoudsopgave TOELICHTING 3 Hoofdstuk 1 INLEIDING 3 1.1 Aanleiding en doel 3 1.2 Ligging en begrenzing plangebied 3 1.3 Voorgaande bestemmingsplannen 3 Hoofdstuk 2 NOTA PARKEERNORMEN 5 2.1 Doel 5 2.2

Nadere informatie

B estem m in g sp lan Parap lu p lan Parkeren

B estem m in g sp lan Parap lu p lan Parkeren P la n id e n t ific a t ie : N L.IM R O.0 4 8 4.B 1 6 7 p a rk e re n - O N 0 1 P la n s t a t u s : o n t w e rp D a t u m : B estem m in g sp lan Parap lu p lan Parkeren P la n id e n t ific a t ie

Nadere informatie

Zeist Paraplubestemmingsplan Parkeernormen Zeist BESTEMMINGSPLAN

Zeist Paraplubestemmingsplan Parkeernormen Zeist BESTEMMINGSPLAN Zeist Paraplubestemmingsplan Parkeernormen Zeist BESTEMMINGSPLAN Zeist Paraplubestemmingsplan Parkeernormen Zeist bestemmingsplan identificatie planstatus identificatiecode: datum: status: NL.IMRO.0355.BPParkeernormenZst-OW01

Nadere informatie

Omgevingsvergunning. (uitgebreide procedure)

Omgevingsvergunning. (uitgebreide procedure) Omgevingsvergunning (uitgebreide procedure) Burgemeester en wethouders van de gemeente Leiden gezien het verzoek ingediend door: XXX adres: XXX postcode en woonplaats: XXX ingekomen op: 25-03-2013 geregistreerd

Nadere informatie

Beleidsregels voor het plaatsen van een tijdelijke woonvoorziening

Beleidsregels voor het plaatsen van een tijdelijke woonvoorziening Beleidsregels voor het plaatsen van een tijdelijke woonvoorziening 1 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 3 2. Nieuw beleid 3 2.1 Relevante regelgeving betreffende ruimtelijke ontwikkelingen 3 2.2 Relevante regelgeving

Nadere informatie

Bijlage I: Parkeernormen gemeente Cuijk

Bijlage I: Parkeernormen gemeente Cuijk Bijlage I: Parkeernormen gemeente Cuijk 1. Woningen Wonen eenheid centrum overloopgebied rest bebouwde kom totaal privé bezoekers totaal privé bezoekers totaal privé bezoekers Woningen duur pp/woning 1,5

Nadere informatie

1,7 parkeerplaats per 100 m 2 b.v.o.

1,7 parkeerplaats per 100 m 2 b.v.o. BESTEMMINGSPLAN NOORDERHAVEN PARKEERNORMEN In tabel 1 is per functie een parkeernorm opgenomen. De parkeernormen zijn gebaseerd op de landelijke parkeerkencijfers die door het kenniscentrum CROW uit (literatuur)onderzoek

Nadere informatie

overwegende dat in januari 2006 de actualisatie van het parkeerbeleidsplan voor Tiel is vastgesteld;

overwegende dat in januari 2006 de actualisatie van het parkeerbeleidsplan voor Tiel is vastgesteld; Nr. 8, Afdeling Stadsbeheer De raad van de gemeente Tiel, overwegende dat in januari 2006 de actualisatie van het parkeerbeleidsplan voor Tiel is vastgesteld; dat in januari 2008 de raad de parkeervisie

Nadere informatie

Afwijkingenbeleid Kruimelgevallen

Afwijkingenbeleid Kruimelgevallen Afwijkingenbeleid Kruimelgevallen ex artikel 2.12, lid 1, onder a, onder 2, Wet algemene bepalingen omgevingsrecht j o artikel 4 van bijlage II Besluit omgevingsrecht Gemeente Barneveld maart 2013 Afwijkingenbeleid

Nadere informatie

Gemeente Breda 39249] Registratienr: [ Raadsvoorstel

Gemeente Breda 39249] Registratienr: [ Raadsvoorstel Raadsvoorstel Agendapuntnummer: Registratienr: [ Aantal bijlagen: -- 39249] Onderwerp Ontwerpverklaring van geen bedenkingen voor de functiewijziging en kleinschalige verbouwing van de gebouwen aan de

Nadere informatie

Toelichting Beleidsnotie voor bedrijvigheid aan huis Pekela 2013

Toelichting Beleidsnotie voor bedrijvigheid aan huis Pekela 2013 Toelichting Beleidsnotie voor bedrijvigheid aan huis Pekela 2013 1. - Pagina 1 - Inleiding Algemene doelstelling Deze toelichting is opgesteld om duidelijkheid te geven over deze beleidsnotitie. Ook wordt

Nadere informatie

1.1. Bestemmingsplan: De geometrische bepaalde planobjecten met de bijbehorende regels en de daarbij behorende

1.1. Bestemmingsplan: De geometrische bepaalde planobjecten met de bijbehorende regels en de daarbij behorende Regels 13 1. Inleidende regels Artikel 1 Begrippen 1.1. Bestemmingsplan: De geometrische bepaalde planobjecten met de bijbehorende regels en de daarbij behorende bijlage. 1.2. Plan Het bestemmingsplan

Nadere informatie

Onderbouwing parkeerbalans (her)ontwikkeling Schalkstad

Onderbouwing parkeerbalans (her)ontwikkeling Schalkstad Deventer Den Haag Eindhoven Snipperlingsdijk 4 Casuariestraat 9a Flight Forum 92-94 7417 BJ Deventer 2511 VB Den Haag 5657 DC Eindhoven T +31 (0)570 666 222 F +31 (0)570 666 888 Leeuwarden Amsterdam Postbus

Nadere informatie

Memo. M. van Kordelaar. M. Corsel

Memo. M. van Kordelaar. M. Corsel Memo Aan: M. van Kordelaar CC: Van: M. Corsel Datum: 22 september 2015 Pagina: 1 van 4 Betreft: Prins Hendriklaan 28-30 Inleiding Op de Prins Hendriklaan 28-30 vindt een ontwikkeling plaats. In de bestaande

Nadere informatie

Bijlage 3: Beantwoording reacties informatieavond december 2015

Bijlage 3: Beantwoording reacties informatieavond december 2015 Bijlage 3: Beantwoording reacties informatieavond december 2015 Nota Parkeernormen Delft 2013: Parkeervisie bij grote gebiedsontwikkelingen In onderstaande tekstblok wordt ingegaan op waar een parkeervisie

Nadere informatie

Bijlage 5 Parkeernormen

Bijlage 5 Parkeernormen Bijlage 5 Parkeernormen In onderstaande tabel zijn de parkeernormen voor de kom van Bathmen opgenomen. Hierbij is onderscheid gemaakt in functies en bruto vloer oppervlak (BVO). Tabel parkeernormen functie

Nadere informatie

2. het koppelen van de parkeernormen aan de gebruiksfuncties uit het bouwbesluit.

2. het koppelen van de parkeernormen aan de gebruiksfuncties uit het bouwbesluit. Raadsnota Raadsvergadering d.d.: 26 maart 2012 Agenda nr: 5 Onderwerp: Beleidsnota Parkeernormen Valkenburg aan de Geul 2012 Aan de gemeenteraad, 1. Doel, Samenvatting en Advies van het raadsvoorstel In

Nadere informatie

Nota Parkeernormen Definitief

Nota Parkeernormen Definitief Nota Parkeernormen Gemeente Maastricht Nota Parkeernormen Definitief Datum 18 april 2011 Opsteller(s) Dhr. R. Hogerheijde, dhr. F. Wahls en dhr..j. Demollin Inhoud Pagina 1 Inleiding 1 1.1 Aanleiding 1

Nadere informatie

Tonnaer T.a.v. de heer B. Weekers Vonderweg 14 5616 RM EINDHOVEN Boxmeer, 7 oktober 2014 Betreft: Status: Project: briefrapportage parkeeronderzoek definitief versie D1 14083711 MGW.TON.PAR Geachte heer

Nadere informatie

het bestemmingsplan Buitengebied Hardenberg, herziening regels van de gemeente Hardenberg; 1.2 bestemmingsplan:

het bestemmingsplan Buitengebied Hardenberg, herziening regels van de gemeente Hardenberg; 1.2 bestemmingsplan: Buitengebied Hardenberg, herziening regels Regels Hoofdstuk 1 Inleidende regels Artikel 1 Begrippen In deze regels wordt verstaan onder: 1.1 plan: het bestemmingsplan Buitengebied Hardenberg, herziening

Nadere informatie

nota parkeernormering

nota parkeernormering nota parkeernormering Gemeente Hardenberg afdeling Infrastructuur en Gebouwen sectie Verkeer en Vervoer versie 12 april 2007 1. inleiding Bij alle nieuw- of verbouwprojecten van woningen, winkels, bedrijven,

Nadere informatie

Beleidskader Parkeren. Gemeente Oude IJsselstreek

Beleidskader Parkeren. Gemeente Oude IJsselstreek Beleidskader Parkeren Gemeente Oude IJsselstreek Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Achtergronden 4 3. Visie 5 3.1 Visie 5 3.2 Hoofdvarianten 5 3.3 Meetbaar 5 4. Beleidskader 6 2 1. Inleiding De afgelopen

Nadere informatie

Collegevoorstel. Zaaknummer: Onderwerp: OOP Parkeren bij bedrijven 2013

Collegevoorstel. Zaaknummer: Onderwerp: OOP Parkeren bij bedrijven 2013 Collegevoorstel Inleiding In de regel moeten bedrijven zorgen dat parkeren op eigen terrein plaatsvindt. De afgelopen periode heeft een aantal bedrijven aangegeven in de knel te zitten met hun parkeercapaciteit.

Nadere informatie

NOTITIE VERKEER EN PARKEREN KROMHOUT/WARMOEZIERSPAD TE DORDRECHT

NOTITIE VERKEER EN PARKEREN KROMHOUT/WARMOEZIERSPAD TE DORDRECHT NOTITIE VERKEER EN PARKEREN KROMHOUT/WARMOEZIERSPAD TE DORDRECHT notitie verkeer en parkeren Kromhout/Warmoezierspad te Dordrecht Opdrachtgever ReadyforLiving Schoepenweg 59A 8243 PX Lelystad Rapportnummer

Nadere informatie

Ruimtelijke onderbouwing bij Wabo Projectbesluit

Ruimtelijke onderbouwing bij Wabo Projectbesluit Ruimtelijke onderbouwing bij Wabo Projectbesluit ten behoeve van de realisatie van 8 rijwoningen in plaats van 7 op een perceel bouwterrein gelegen aan Het Wilgert te Epse Inleiding Tussen de straten Het

Nadere informatie

1 Inleiding. Parkeerbehoefte Badhoevedorp Centrum. Figuur 1.1: Locatie plangebied. Gemeente Haarlemmermeer. 16 april 2018 HMR380/Bkd

1 Inleiding. Parkeerbehoefte Badhoevedorp Centrum. Figuur 1.1: Locatie plangebied. Gemeente Haarlemmermeer. 16 april 2018 HMR380/Bkd Deventer Den Haag Eindhoven Snipperlingsdijk 4 Casuariestraat 9a Emmasingel 15 7417 BJ Deventer 2511 VB Den Haag 5611 AZ Eindhoven T +31 (0)570 666 222 F +31 (0)570 666 888 Leeuwarden Amsterdam Postbus

Nadere informatie