Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 3. UTRECHT, November 2012 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 3. UTRECHT, November 2012 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging"

Transcriptie

1 Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids Periode 3 UTRECHT, November 2012 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging

2

3 Voordat je begint met lezen.. De alternatieve gids is anders dan de reguliere studiegids van het departement Biologie. De informatie in deze gids is afgestemd op die in de reguliere, maar het kan gebeuren dat ze minder up to date is. Kijk dus vooral ook naar de reguliere studiegids op de site van de Universiteit. De directe link erna toe is als volgt: t/naslag/studiegids Wil je misschien ook meer weten over de veranderingen in het onderwijsmodel in de komende jaren, kijk dan op

4 Voorwoord/Toelichting Beste student, Het kiezen van de juiste vakken voor de volgende periode blijft altijd moeilijk. Voor veel studenten biedt deze alternatieve studiegids dan ook een helpende hand. Veel van jullie kennen de gids inmiddels, maar voor degene waarbij hij wat minder bekend is, hier even een korte uitleg over wat de alternatieve studiegids precies is. De alternatieve studiegids lijkt in principe erg veel op de gewone studiegids: over elke cursus staat er een stukje tekst waarin beschreven wordt wat deze cursus precies inhoudt. Het grote verschil met de gewone studiegids is dat deze stukjes tekst geschreven zijn door studenten. Deze studenten hebben het vak vorig jaar gevolgd en delen op deze manier hun ervaringen met jullie. Zij beschrijven het verloop van de cursus, de onderwerpen die onderwezen worden en geven bijvoorbeeld aan hoe zwaar zij het vonden om de desbetreffende cursus te volgen. Dit is natuurlijk wel de mening van maar één enkele student, maar het geeft je in ieder geval een beeld van hoe het vak in elkaar zit. Dit kan je helpen bij je beslissing. Bij iedere cursus wordt ook het slagingspercentage van de cursus bijgevoegd. Deze slagingspercentages berusten op de studenten die het vak in een keer halen en de studenten die het vak na de herkansing halen. Vaak zijn er elke periode ook een aantal nieuwe cursussen. Omdat deze cursussen nog nooit eerder gegeven zijn, is hier nog weinig over bekend en zijn er geen studenten beschikbaar die hun ervaringen met jullie kunnen delen. Ook kunnen er dan geen slagingspercentages weergegeven worden. Soms staat hier een stukje over een vergelijkbare cursus die in een van de afgelopen jaren is gegeven. Ga jij een van deze nieuwe cursussen volgen? Mis jij een stukje of wil jij een nieuw stukje schrijven voor de gids van volgend jaar? Laat het ons weten! Stuur een mailtje naar met daarin het vak waarover jij een stukje zou willen schrijven. Je kunt natuurlijk ook iemand van ons aanspreken! Ben jij een ouderejaars bioloog en wil je beginnen aan je scriptie/onderzoeksproject? Ook hiervoor kun je bij ons terecht. Kijk achter in deze alternatieve studiegids voor meer informatie! Heel veel succes met het maken van je keuze en natuurlijk veel plezier bij het volgen van je cursussen! De onderwijscommissie van de UBV, Tijmen van Loon Berber Heerschop Mayke Rijpert Milou Arts Yeszamin Onderwater Kahren van Eer NB: Ben jij op zoek naar een gezellige commissie die niet te veel tijd kost maar wel belangrijk werk verzet? Kom ons dan versterken! Stuur een mailtje naar en wie weet zien wij jou op de volgende vergadering! NB 2: Wil je een bijdrage leveren aan de tentamenbank? Vraag je docent of je het tentamen mee mag nemen voor de tentamenbank en geef het aan de Vice-voorzitter der UBV. Hier heeft iedereen profijt van!

5 Inhoudsopgave Voordat je begint met lezen.. 2 Voorwoord/Toelichting 3 Inhoudsopgave 1 Blokjesrooster 2 Voorwaarden voor het volgen van niveau 2 & 3 cursussen 3 De Onderwijscommissie van de UBV (de OcUBV) 4 Studieadviespaden 5 Periode 3 - timeslot A + D Niveau 2-6 Didactiek (B-B2DIDA09) 6 - Niveau 3-6 Eukaryote Microbiologie (B-B3EUKA09) 6 Toxicologie (B-B2TOX05) 7 Wetenschapper in Advies (B-B3WEAD09) 8 Moleculaire en Cellulaire Biologie (B-B3MCB05) 8 Periode 3 - timeslot B + C Niveau 2-9 Evolutie (B-B2EVO09) 9 Paleoecologie (B-B2PALE09) 9 - Niveau 3-10 Planten Adaptatie en Afweer (B-B3PLAA05) 10 OCEP (B-B3OCEP05) met educatieve stage 10 OCEP (B-B3OCEP05) met communicatie stage 11 Ontwikkelingsbiologie en Genetica (B-B3OBG05) 12 Periode 3 - timeslot A + D of B + C Niveau 3-13 Scriptiecursus (B-B3AFST05) 13 Periode 3 - Fulltime Niveau 3-13 Onderzoeksproject (B-B3ONPR09) 13 Dankwoord 15

6 Blokjesrooster

7 Voorwaarden voor het volgen van niveau 2 & 3 cursussen Er zijn voorwaarden voor het volgen van niveau 2 & 3 cursussen. De regels hiervoor staan genoemd in de Onderwijsexamen regeling (OER). In het artikel uit de OER dat de toelating tot het onderwijs van niveau 2 en 3 regelt, staat: art. 4.2 ingangseisen cursussen; voorkennis 1. Toegang tot de cursussen (practica, werkcolleges en toetsen) van het verdiepende niveau (niveau 2) van de opleiding heeft de student die van het eerste jaar van de opleiding onderdelen met een studielast van tenminste 37½ studiepunten heeft behaald. 2. Toegang tot de cursussen (practica, werkcolleges en toetsen) van het gevorderde niveau (niveau 3) van de opleiding heeft de student die van de keuzeonderdelen van de opleiding op verdiepend niveau (niveau 2) van het 2e jaar onderdelen met een studielast van tenminste 15 studiepunten heeft behaald. 3. Toegang tot de cursussen Afstudeeropdracht (scriptiecursus) en Onderzoeksproject heeft de student die tenminste 120 studiepunten van de major van de opleiding heeft afgerond met een voldoende eindcijfer, waarvan het verplichte deel van de major (67½ studiepunten) geheel moet zijn behaald. 4. Vanwege gewetensbezwaren kan de student verzoeken om deel te nemen aan de cursus Biologie van dieren (niveau 1) waarbij van de cursus de verplichte dissectiepractica worden vervangen door een andere opdracht. 5. Aan de niveau 2 cursus gedragsbiologie kan eerst worden deelgenomen nadat een voldoende is behaald voor de niveau 1 cursus Biologie van dieren met dissectie en de cursus Evolutie en biodiversiteit. 6. De cursus Biologie van dieren met dissectie is verplicht voor alle cursussen van niveau 2 en 3 met practica waarbij gebruik wordt gemaakt van dieren. 7. Onverminderd het bepaalde in het vijfde en zesde lid wordt in de Universitaire Onderwijscatalogus (en de studiegids) bij elke cursus aangegeven welke voorkennis vereist is om daaraan met goed gevolg te kunnen deelnemen. De volledige OER kan je inzien en downloaden op de website van de Universiteit: t/naslag/oer/pages/default.aspx

8 De Onderwijscommissie van de UBV (de OcUBV) De onderwijscommissie van de UBV is de commissie die service op onderwijsgebied levert aan alle Utrechtse Biologiestudenten. De commissie heeft ook jou een heleboel te bieden! Aan wat voor services kun je zoal denken? - Tentamenbank op internet - Tentamenbundel voor eerstejaars - Alternatieve studiegidsen - Alternatieve mastergids - Stagebank - Studie-informatie De producten van de OcUBV kun je dus vinden op de website van de UBV: onder het kopje onderwijs. Ook over de commissie zelf staat informatie op de website. Klik hiervoor vanaf de hoofdpagina door naar commissies. Voor meer algemene informatie en nieuws op onderwijsgebied (vragen staat vrij!) kun je ook een naar vievoorzitter@ubv.info sturen, bellen naar de UBV-kamer ( ) of spreek een onderwijscommissie- of UBV-bestuurslid aan! Zin om te helpen met het maken van deze gids? Wil je in een commissie, maar er niet al te veel tijd aan kwijt zijn? Kom de OcUBV versterken! Hoe? Zoals hierboven: mail/bel/spreek iemand aan

9 Studieadviespaden De Bacheloropleiding Biologie kent vier studieadviespaden. Een studieadviespad is een cluster van cursussen die je een goede basis geeft voor bepaalde masterprogramma s, maar je bent niet verplicht deze cursussen te volgen. Je wordt geadviseerd een pad te volgen als je een bepaalde richting op wilt. Hieronder staan de studieadviespaden genoemd met de bijbehorende cursussen van periode 3. Meer informatie over de studieadviespaden vind je in de reguliere studiegids. Organismen, Ecosystemen en Biodiversiteit Niveau 2 Niveau 3 Evolutie Eukaryote microbiologie Paleoecologie Planten, adaptatie en afweer Toxicologie Gedragsbiologie Niveau 2 Niveau 3 Evolutie - Moleculaire Levenswetenschappen Niveau 2 Niveau 3 - Ontwikkelingsbiologie en genetica Eukaryote microbiologie Moleculaire en cellulaire biologie Educatie, Communicatie en Management Niveau 2 Niveau 3 Didactiek OCEP Wetenschapper in advies

10 Periode 3 - timeslot A + D - - Niveau 2 - Didactiek (B-B2DIDA09) De didactiek houdt zich bezig met de vraag hoe er op een juiste manier onderwijs gegeven dient te worden. Je leert in deze cursus dan ook op een kritische manier kijken naar hoe het onderwijs in elkaar zit. Zo leer je inzien waar de knelpunten liggen en dat het bijv. niet altijd de schuld is van de student dat iets niet duidelijk is. Ook leer je kijken naar verschillende manieren van leren. Hierdoor krijg je inzicht in je eigen manier van leren. Het is wel even belangrijk dat je niet verwacht dat je zelf gaat lesgeven. De cursus wordt gegeven door Marie-Christine Knippels. En zoals je van een echte didacticus mag verwachten zijn haar didactische kwaliteiten erg goed. Zo sluit alles goed op elkaar aan en is het ook duidelijk wat er van je verwacht wordt. Omdat de cursus binnen biologie gegeven wordt, gaat het vooral in op het onderwijs in de biologie. Je gaat je dan ook bezig houden met de vraag wat het vak biologie inhoudt, wat moeilijke thema s zijn, hoe je lessen zo kan vormgeven dat leerlingen het snappen etc. Hiermee ga je ook daadwerkelijk aan de slag in de vorm van een project. Je gaat een les/lessenreeks ontwikkelen over een thema uit de biologie. De colleges zijn misschien anders dan je gewend bent bij biologie. Het is erg interactief en tijdens de colleges krijg je ook kleine opdrachten. Deze dragen bij aan het begrijpen van de theorie en zijn ook erg leerzaam. Het is dan ook van belang dat je de colleges bijwoont. De theorie komt ook terug in artikelen. Deze krijg je in het begin van de cursus in een map en deze map zal je ook de hele cursus gebruiken. Naast en tijdens de colleges ben je bezig met je project. Dit lijkt misschien heel veel, maar je hebt echt genoeg tijd. Je hebt meestal maar 2 dagen in de week dat je daadwerkelijk contacturen hebt en dan is het nog niet eens de hele dag. Het tentamen gaat vooral over de theoretische achtergrond van de didactiek. Zowel het tentamen als het project tellen mee voor je eindcijfer en mede hierdoor is het slagingspercentage ook erg hoog. Als je het overweegt om iets met educatie te doen is dit vak zeker een aanrader om dit vak te volgen. Maar ook al wil je misschien helemaal niks met lesgeven te maken hebben, dan is het alsnog een aanrader omdat het veel nieuwe inzichten geeft over onderwijs en over jezelf. Slagingspercentage (zonder herkansing): 62% - Niveau 3 - Eukaryote Microbiologie (B-B3EUKA09) De gehele cursus gaat over de verschillende eukaryote micro-organismen die deze wereld rijk is. De nadruk ligt daarbij voornamelijk op schimmels. Het begin van de cursus gaat over eigenschappen van alle eukaryote microben, en hun belang voor milieu en wetenschap. Al gauw gaan de colleges alleen nog maar over schimmels. Dit gaat niet alleen over hun eigenschappen, zoals hoe schimmels zich seksueel kunnen voortplanten, maar je leert ook welke methoden en technieken je kunt gebruiken

11 om schimmels genetisch te modificeren. In de laatste weken voor het tentamen komen kort nog een voor een de andere groepen micro-organismen aan bod. De eerste zes weken bestaan uit colleges van Han Wösten. Er zijn niet veel contacturen en Han gaat zeer rustig door de stof heen. Er is geen boek voor het vak, wel een reader waarin de collegestof staat samengevat, en er staan een aantal vragen en artikelen in die in de colleges worden besproken. Daarbij worden lastige punten vaak herhaald zodat je als je goed mee doet je aan het eind van de zes collegeweken de stof grotendeels wel kent. Behalve de leerstof vindt Han het ook heel leuk om te vertellen over dingen uit zijn AIO-tijd of die in zijn onderzoeksgroep zijn voorgevallen, wat een goede indruk geeft van hoe het is als je later in de wetenschap werkt en wat een leuke afleiding is tijdens college. Na de zes collegeweken volgt het tentamen. Vergis je niet in het niveau van de cursus door het rustige tempo want op het tentamen blijkt het toch best veel stof te zijn, ook al is het niet heel moeilijk. De laatste vier weken doe je een doorlopend onderzoek. Afgelopen jaar was dit practicum nieuw dus dit zou er nu heel anders uit kunnen zien. Er werden kleine groepjes gemaakt en aan ieder werd een mutante schimmel toegewezen. In veel deelpractica onderzochten de groepjes vervolgens de eigenschappen van hun mutant mbv de technieken die in college geleerd zijn en daarvan werd uiteindelijk verslaglegging gedaan. In deze onderzoeksfase maak je vaak lange dagen, maar je krijgt de gelegenheid om zelf je tijd in te delen, wat leuk en leerzaam is. De cursus als geheel is niet moeilijk en is goed opgebouwd. Het is erg praktijkgericht, niet alleen vanwege het onderzoek maar ook in de colleges komen veel praktische weetjes langs, daarom is de cursus niveau 3. De docenten weten je te interesseren voor het vak, dus zelfs voor studenten die weinig op hebben met moleculaire vakken is dit toch een aanrader. Slagingspercentage (zonder herkansing): 80% Toxicologie (B-B2TOX05) Toxicologie is dit jaar voor het eerst een niveau 3 cursus. Het is niet bekend hoe dit de cursus beïnvloedt. De cursus toxicologie behandelt de vele giftige stoffen waarmee wij en de natuur in aanraking kunnen komen. De effecten daarvan leer je door deze cursus te onderzoeken. Het belangrijkste leermoment van de hele cursus is eigenlijk: Alles is giftig in een bepaalde dosis! Het bevat een gedeelte met een beetje wiskunde over hoe stoffen zich gedragen en verdelen in systemen en op oppervlakten. Daarnaast behandel je veel casussen waarin veel verschillende situaties en stoffen naar voren komen. De colleges zijn erg goed te volgen, het niveau ligt niet enorm hoog en de snelheid is wat aan de lage kant soms. Dit verschilt nog wel eens per (gast)docent natuurlijk, want die zijn er veel verschillende. Vaak worden colleges opgeleukt met onderzoekjes, bijv. over hoe ijsberen kunnen sterven aan het afwassen van onze anti-aanbaklaagpan. Alles gaat om de stoffen: hun structuur, de hoeveelheid, de dichtheid, hoe ze zich gedragen in systemen (zoals of ze goed oplossen in vet, of juist in water). Dit wordt naar de praktijk getrokken door te kijken of er onderzoeken naar zijn, of ze juist zijn uitgevoerd en heel belangrijk: er wordt gekeken naar de risicogroepen. Zo is een stof die zich als oestrogeen gedraagt niet voor iedereen even belangrijk.

12 Het tentamen is vrij goed te doen. De docenten zijn vriendelijk en makkelijk in omgang, het onderwijs wordt vooral gegeven in de vorm van colleges en werkcolleges. Het boek is verplicht maar niet per-sé nodig. Al met al een toch interessante cursus, met misschien een relatief laag niveau en behoorlijk wat herhalen ( Ja, de stof is giftig als je er teveel van inneemt of een zwangere vrouw of kind bent ), maar erg goed te doen en een interessante aanvulling op ecologische vakken! Slagingspercentage (zonder herkansing): 90% Wetenschapper in Advies (B-B3WEAD09) De docenten Victor Winter en Jasper van Winden spelen een adviesbureau waarbij je in een groepje bij een van hen zal aansluiten. Er is duidelijk strijd tussen de twee bureau s en dat wordt wekelijks gepresenteerd in de vorm van vooruitgang van de groepjes. De docenten vertellen een duidelijk verhaal, maar vooral de gastcolleges zijn interessant omdat die echt een beeld geven van het vak. Met deze cursus ben je heel veel met de praktijk bezig. Je maakt contact met een echt bedrijf of instelling dat ergens advies over wil hebben. Vervolgens doe je een literatuurstudie en schrijf je hierover een uitgebreid adviesrapport. Het is leuk om eindelijk eens echt nuttig bezig te zijn, omdat het advies wat je zelf schrijft ook echt wordt gebruikt door een bedrijf of instelling. De colleges gaan bijvoorbeeld over het belang van onafhankelijk advies en over groepsdynamiek. Dit laatste is een heel interessant en interactief college, waarbij je veel leert over je eigen rol binnen een groep. Ook krijg je een werkcollege van jonge debatteertalenten, die aan wedstrijden mee doen. Er wordt een boek aangeraden, maar dat is niet per-sé nodig voor het behalen van de cursus. Al met al een heel interessante cursus voor mensen die graag willen leren hoe het in de praktijk werkt om adviseur te zijn. Slagingspercentage (zonder herkansing): 100% Moleculaire en Cellulaire Biologie (B-B3MCB05) Als je al een hoop moleculaire vakken gevolgd hebt maar nog niet zeker weet of een master/baan in de moleculaire/cellulaire biologie je wat lijkt, is dit de cursus die je moet volgen! Wat nog eens een voordeel is, is dat de cursus niet zo heel erg druk is, voor het grootste deel althans. De eerste weken van de cursus krijg je lezingen van onderzoekers van de afdeling van celbiologie over hun onderzoek. Ook word je in groepjes van 2-3 ingedeeld bij een begeleider waar je een korte stage van 3 weken gaat lopen. Naast de lezingen heb je in de eerste weken van de cursus regelmatig afspraken met je begeleider over het onderzoekje dat je daar gaat doen. Over je onderzoekje van de stage schrijf je een artikel en geef je een presentatie tijdens het symposium in de laatste, stage vrije, week van de cursus. De beoordeling bestaat uit je inzet tijdens de lezingen, waar een discussie wordt gestimuleerd en goede toevoegingen daaraan beloond, je artikel en je presentatie. Dat lijkt weinig, maar pas op! Veel begeleiders hebben geen medelijden met je drukke studentenleven. Weekend betekend voor hen meer tijd voor jou om te schrijven. Tot 19:00 uur in de donkere microscoopkamer, jou probleem. Maar als je dit leuk vindt, is dat allemaal juist erg interessant, en valt dat dus wel mee. De cursus in steekwoorden: rustige eerste weken, drukke stage, hoge eisen voor je artikel, kijkje in het echte onderzoeksleven en Fons Cremers. Slagingspercentage (zonder herkansing): 100%

13 Periode 3 - timeslot B + C - - Niveau 2 - Evolutie (B-B2EVO09) Evolutie is een vak met een heel eigen onderwijsmethode en daarom, ondanks dezelfde soort stof, toch een heel ander vak dan eerstejaars Evolutie en Biodiversiteit. De colleges, die vorig jaar vooral door Roy Erkens gegeven werden en dit jaar door Edwin Pos, zijn heel interactief. Je wordt geacht voor het college de stof al gelezen te hebben. Tijdens het college stelt de docent vragen aan de studenten, aan de hand hiervan werk je de stof door. Hierbij komt iedereen aan de beurt. Als je goed mee doet zit de stof er op deze manier meteen goed in, omdat je het eerst gelezen hebt en vervolgens erover gepraat. Naast de colleges zijn er een aantal opdrachten die je op een andere manier naar evolutie laat kijken. Ten eerste is er de galerij van bedreigde diersoorten, waarbij je met zijn allen een comité van de IUCN red list bent. Het idee is dat er een miljoen euro te verdelen is voor het beschermen van een diersoort. Met zijn tweeën kies je een diersoort, vervolgens schrijf je een essay en geef je een presentatie waarom en hoe dit dier beschermt moet worden. Daarna geef je een tegenpresentatie over een ander groepje en ten slotte wordt één diersoort uitgekozen waar het denkbeeldige miljoen heen gaat. Bij de tweede opdracht is het de bedoeling om organismen uit zoveel mogelijk verschillende fyla te verzamelen. Dit kunnen bijvoorbeeld fossielen en planten zijn, maar ook een regenworm of een spin levert punten op. In 10 minuten moet je de docenten er van overtuigen dat organismen inderdaad uit al die verschillende fyla komen. Deze opdrachten zijn erg leuk om te doen, vormen een fijne afwisseling en ze zijn echt een aanvulling op de normale stof. Het vak wordt uiteindelijk afgesloten met een tentamen wat weer wel erg veel weg heeft van een Evolutie en Biodiversiteit tentamen. Al met al is het een erg leuk en veelzijdig vak, dat zeker de moeite waard is als je in evolutie geïnteresseerd bent. Slagingspercentage (zonder herkansing): 88% Paleoecologie (B-B2PALE09) Wat me het meest bijstaat van de cursus Paleoecologie zijn de docenten. Zowel Rike Wagner-Cremer als Andy Lotter geven college in het Engels, wat vanwege hun accenten niet storend is, maar je juist bij de les houdt. Over een taalbarrière hoef je je trouwens ook niet druk te maken, Nederlands wordt ook gewoon gesproken, al is het iets minder vlot. Alle drie de docenten weten op hun eigen manier de colleges interessant te maken en vooral Johan van der Burgh moet je eigenlijk verplicht ervaren. Verder zijn de colleges heel goed te begrijpen, maar als er toch halverwege het leren een lastige vraag opkomt, wordt er snel en duidelijk op mails gereageerd. Verwacht niet te veel leerwerk in deze cursus, maar lange dagen in de Botanische Tuinen, veel geteken van levende en versteende planten en een presentatie over een nog levend lid van zo'n plantenfamilie. In de eerste weken wordt de aandacht gericht op verschillende soorten gesteenten, waarna het leeuwendeel van de cursus wordt gewijd aan de ontwikkeling van planten over verschillende tijdvlakken en hun huidige nazaten. De cursus sluit hiermee goed aan op vakken van

14 aardwetenschappen en vakken waar plantenbiologie, ecologie en milieuwetenschappen centraal staan, als dat je interesseert ben je hier zeker aan het juiste adres. Het boek heb ik overigens persoonlijk niet veel gebruikt, de slides van het college bevatten ruim voldoende informatie om de tentamens, die heel goed te doen zijn, ruim te halen. Kortom, een niet al te moeilijk vak met een paar van de sympathiekste docenten die ik ken in de Botanische Tuinen. Slagingspercentage (zonder herkansing): 100% - Niveau 3 - Planten Adaptatie en Afweer (B-B3PLAA05) Dit vak wordt gegeven door Ronald Pierik (van 1 e jaar plantenbiologie) en Corné Pieterse (van 2 e jaar microbiële interacties). De eerste 5 weken bestaan uit colleges waarbij Ronald over a-biotische stress responsen vertelt, zoals Shade Avoidance en Flooding. Daarna vertelt Corné over biotische stress responsen, zoals infecties door pathogenen en vraat door insecten. Deze colleges worden aangevuld met practica, waarbij je onderzoek doet naar bijvoorbeeld gen-expressie patronen, strekking van petiolen, effecten van vraat of de mate van infectie in een plant. Bij deze practica leer je veel nieuwe technieken van zeer enthousiaste docenten over hoe je onderzoek doet aan planten. De practica staan tot 5 uur ingeroosterd maar je bent vaak (veel) eerder klaar. Aan het einde van elk practicum deel houd je een korte presentatie over je onderzoek en bespreek je de resultaten. Na de eerste 5 weken theorie is er een tentamen. Daarna begint het tweede deel van de cursus dat door zeer veel studenten wordt ervaren als een van de leukste dingen van de bachelor studie. Dit deel is de mini stage, hierbij ga je in een groepje van 4 bij voornamelijk Phd studenten helpen met hun onderzoek. Dit onderzoek mag je soms zelf bedenken maar meestal help je de Phd student met het onderzoeken van een voor hun nog onbeantwoorde vraag. Dit is een zeer intensief deel maar het laat je echt goed nadenken over hoe onderzoek wordt gedaan en maakt het daarom erg uitdagend en leuk! Tijdens dit deel houd je wederom presentaties, één om je onderzoeksplan uit te leggen en een tweede om je resultaten te bespreken. Uiteindelijk is er nog een tentamen wat voornamelijk je inzicht in onderzoek doen toetst. Je uiteindelijke cijfer bestaat uit de twee tentamens, de presentaties en je mini stage. PAA is dus een intensieve cursus, maar door de enthousiaste docenten, interessante leerstof en de leuke practica wordt het door studenten als een van de leukste vakken van de bachelor biologie gevonden. Slagingspercentage (zonder herkansing): 97% OCEP (B-B3OCEP05) met educatieve stage De cursus OCEP (Oriëntatie op communicatie en educatie in de praktijk) biedt je een beeld op ofwel de communicatieve ofwel de educatieve richting binnen je eigen vakgebied. De cursus bestaat voor een deel uit een stage en voor een deel uit de instituutsweken. De instituutsweken (3 weken) bestaan uit verschillende thema s zoals Oog voor de doelgroep en gedragsbeïnvloeding. Deze weken worden door de meeste deelnemers niet al te positief ervaren. Dit komt vooral door de manier waarop de docent met de groep om gaat. De docenten houden nogal vast aan hun educatieve dogma s en het lijkt wat losgetrokken uit de praktijk, vooral na de

15 stageperiode. Overigens mag je één dag een educatief of communicatief filmpje gaan maken en dat was erg leuk. Een deel van de opdrachten was echter wel nuttig. Zo waren de simulaties erg zinvol, omdat je daarin alvast een klein lesje aan de groep kon geven en zo vast wat dingen uit kon proberen. Ook was er een middag waarbij de educatiegroep ging oefenen met het omgaan met gedragsbeïnvloeding. Hierbij werden moeilijke klas situaties gesimuleerd en dat was een goede en leerzame ervaring. Het stage onderdeel heb ik als er leuk ervaren. Je loopt zo n 6 weken mee op een school en krijgt in 2,5 dag per week al aardig wat mee van de verschillende kanten van onderwijs. Je krijgt alle kansen om lessen te geven en daarin van alles te proberen. Op onze school hebben we ook tweetalig onderwijs gegeven, enorm leerzaam. Grijp vooral de kansen die je krijgt. Tijdens deze periode is het ook de bedoeling dat er één dag een docent komt kijken, maar bij ons was dat niet gelukt. Ze heeft toen samen met ons een aantal filmstukjes geanalyseerd en dat was eigenlijk nog nuttiger (wel gek om jezelf op film te zien). Een ander deel van je stage is het maken van een product. Dit onderdeel hoort er voor je gevoel niet helemaal bij, zeker bij een educatieve stage. Dit product kan van alles zijn en in ons geval was het een soort module op internet, die de leerlingen ter herhaling konden maken. Het is interessant om hiermee bezig te zijn, maar soms is het lastig in de lessen te integreren. Zowel de stage als de instituutsweken moeten je een beeld geven van de educatieve kant van ons vakgebied. Aan het begin van de cursus moet je een aantal leerdoelen formuleren, waar je aan het eind van de cursus op terug blikt. Door het bijhouden van een logboek verzamel je leermomenten. De cursus wordt beoordeelt aan de hand van je verslag over het product en je zelfreflectieverslag. De beoordeling is nogal afhankelijk van de beoordelaar en staat ook redelijk los van de beoordeling die je begeleider op de stage-instelling heeft gegeven of je product. Al met al een goede cursus om rond te snuffelen in de educatie, maar je moet er wel rekening mee houden dat je nogal wat vreemd geklets over onderwijs langs hoort komen en dat je heel goed moet reflecteren op je werk. Slagingspercentage (zonder herkansing): 100% OCEP (B-B3OCEP05) met communicatie stage Het vak Oriëntatie op de Communicatieve en Educatieve praktijk is een vak dat opgedeeld is in twee delen: de instituutsweken en de stageweken. De instituutsweken houden in dat je in een aantal colleges en opdrachten meer leert over hoe je kan denken vanuit de doelgroep, hoe je een goede les of presentatie opzet en hoe je een boodschap duidelijk overbrengt. Tijdens deze weken ben je vaak van 9 tot 17 bezig op de universiteit. Dat is vrij lang, zeker omdat de stof die je aangeboden krijgt en de manier waarop de lessen gegeven worden beide erg simpel zijn. Je zit in groepjes in een klaslokaal en voelt je weer even terug op de middelbare school. Dit wordt vanuit de docenten uitgelegd met dat dit goed is om je te verplaatsen in de leerlingen, maar ik vond het persoonlijk vrij irritant. Een ander minpuntje aan de instituutsweken was dat de focus voornamelijk op de educatie en het opzetten van lessen lag. Bij vlagen kwam er een beetje communicatie bij kijken, maar dit was niet veel. Een positief punt vond ik de simulaties waarbij je als communicatie student een presentatie moet geven waarbij je je voorstelt dat je een communicatieve presentatie geeft voor een bepaalde doelgroep. Denk bijvoorbeeld aan een voorlichting. Ik heb hiervan geleerd hoe je goed overkomt op een publiek. Er wordt namelijk naast de inhoud veel aandacht besteed aan zaken als

16 lichaamshouding en de manier waarop je presenteert. Dit vond ik heel nuttig omdat dit bij andere vakken vaak ontbreekt. Na de instituutsweken was het tijd voor de stages. Hierbij is het HEEL belangrijk bij welke stage je ingedeeld wordt, en wat je zelf van je stage maakt (assertief zijn en niet denken dat de opdracht al vast ligt). Ik had een vrij oninteressante stage waarbij ik niet op de afdeling kon werken en een niet erg uitdagend product moest maken. We wisten van te voren alleen niet dat hier mee te schuiven viel. Ik heb echter ook positievere verhalen gehoord over communicatie stages. Na de stage tijd moesten er reflectie verslagen en leerverslagen geschreven worden. Je eindcijfer wordt voor een heel groot deel bepaald door hoe je deze verslagen schrijft en niet zo direct op het eindproduct van je stage. Het is dus aan te raden om deze verslagen niet te verwaarlozen en precies te doen wat de docenten van je vragen. Ik vond dit erg schools, en vond dat er weinig ruimte was voor eigen inbreng. Conclusie: De instituutsweken zijn erg schools en op educatie gericht, maar met een aantal interessante opdrachten. De stageweken geven een goed inkijkje in de communicatieve werksfeer als je een leuke stage hebt en/of er zelf het maximale uit haalt. De verslagen zijn vrij vervelend om te schrijven maar wel erg belangrijk voor je eindcijfer. Als je je presentatietechniek wilt verbeteren en wilt weten of werk in de communicatie iets voor jou is, is OCEP een geschikte cursus voor jou. En dan maar duimen voor een goede stage! Slagingspercentage (zonder herkansing): 100% Ontwikkelingsbiologie en Genetica (B-B3OBG05) Doordat de vakgroep van Ben Scheres naar Wageningen is verhuisd, zal dit vak er dit jaar anders uit zien. Dit stuk gaat daarom alleen over het C. elegans deel. Ter vervanging van het Arabidopsis deel zal een deel over vertebraten worden toegevoegd aan de cursus. Vond je Ontwikkelingsbiologie 1 leuk? Dan is dit zeker een aanrader! De cursus bestaat uit colleges, artikelpresentaties door de studenten, een practicum en een tentamen. Hierdoor is het een drukke en volle cursus, maar wel zeker de moeite waard. De colleges worden door de leden van de Ontwikkelingsbiologie vakgroep gegeven en gaan snel, maar zijn prima te volgen. De colleges gaan dieper in en borduren voort op de stof van Ontwikkelingsbiologie 1, je wordt daarom geacht deze of een soortgelijke cursus gevolgd te hebben. De artikelpresentaties moeten in het Engels, maar dat is alleen maar fijn om te oefenen. Bij die presentaties zijn veel docenten aanwezig die goede kritiek leveren waardoor je er veel van leert. De practica zijn soms wat langdradig, maar het is leuk om een keer met C. elegans te werken! De cursus in het kort: ontwikkelingsbiologie, je leert veel, interessant en je maakt lange dagen. Slagingspercentage (zonder herkansing): 87 %

17 Periode 3 - timeslot A + D of B + C - - Niveau 3 - Scriptiecursus (B-B3AFST05) Deze cursus is de laatste verplichte cursus die je in je bachelor zal doen. Dat maakt hem er echter niet minder belangrijk op: het is de parel op de kroon die je bachelor is. Een mooi resultaat voor je bachelor kan zich terug betalen in wellicht een stagemogelijkheid bij de vakgroep waarbij je je scriptie hebt geschreven, maar boven alles leidt een goed resultaat tot een goed gevoel. De inschrijfprocedure voor dit vak is iets anders dan dat je gewend bent bij andere vakken. De inschrijving gebeurt eerst via Osiris, maar daarna zal je van de cursuscoördinator een krijgen met een formulier waarop je je eerste drie voorkeuren voor een vakgroep moet aangeven. Vervolgens zal er wat gepuzzeld worden om zoveel mogelijk mensen aan hun wensen tegemoet te komen. Er zijn altijd vakgroepen die veel populairder zijn dan andere, zoals gedragsbiologie. De kans dat daarvan je eerste keuze wordt gehonoreerd is lager dan bij andere vakgroepen en sta er dus niet van te kijken als je niet wordt ingeloot. Na het eerste college zal je kennis maken met je begeleider. Afhankelijk van je begeleider en zijn/haar manier van kijken zul je een onderwerp krijgen of een onafgebakende richting. Dit is vaak ook af te stemmen aan je eigen voorkeur. Er zijn een paar verplichte colleges die gegeven worden door de coördinator. Daarnaast is het boek een leesbare scriptie verplicht voor de cursus en er is ook een werkcollege waarin je bibliotheekinstructie krijgt. Dat heb je vaak al in je tweede jaar gehad maar het is zeer verfrissend om het allemaal nog een keer te horen. Je leert effectiever te zoeken naar literatuur (Web of Science, Scopus etc.) en je leert je gevonden literatuur beter te bewaren en te organiseren (RefWorks). Dan de scriptie zelf nog schrijven, je zou het haast vergeten maar daar gaat het uiteindelijk om. Reken er op dat je veel meer dan de 20 uur per week die er officieel voor staan mee bezig zal zijn. Het is wel te combineren met een andere cursus zolang die niet te zwaar is. In uitzonderlijke gevallen loont het ook om je andere vak te laten vallen om al je aandacht te kunnen richten op je scriptie. Je scriptie schrijven is dus geen makkelijke taak, maar wanneer je eenmaal klaar bent houd je er een zeer goed en voldaan gevoel aan over. Dat maakt alle tegenslagen die je tegenkomt, lange dagen, en RSI helemaal goed! Periode 3 - Fulltime - - Niveau 3 - Onderzoeksproject (B-B3ONPR09) Wanneer je voor deze cursus kiest, kun je het schrijven van de scriptie combineren met een ministage. Je mag zelf bepalen hoe je de tijd indeelt, zolang je maar ongeveer vijf weken aan beide onderdelen besteed. Zelf heb ik ervoor gekozen om eerst vijf weken fulltime aan het onderzoek te werken, om vervolgens de resterende vijf weken aan het schrijven van mijn scriptie te besteden. Bij nader inzien is het wellicht slimmer om deze werkzaamheden wat meer af te wisselen, want vijf weken van 9:00 tot 17:00 aan een scriptie werken kost erg veel geestelijke inspanning. De meeste studenten zullen tijdens het onderzoeksproject iemand (bv. een aio) assisteren bij zijn/haar onderzoek. Ik mocht echter een eigen onderzoek verrichten, namelijk naar de evolutie van corbiculate bijen (zoals honingbijen en hommels). Dit onderzoek deed ik op het moleculaire laboratorium van Roy Erkens, omdat ik de DNA-sequentie van een bepaald gen wilde verkrijgen voor verschillende soorten bijen. Het werk was erg gevarieerd, namelijk van het vangen van bijen tot het sequencen van DNA tot het analyseren van de data achter de computer. Helaas bleek het

18 onderzochte gen niet geschikt, waardoor ik geen bruikbare onderzoeksresultaten verkreeg. Dit zeg ik om aan te geven dat je niet teleurgesteld moet zijn wanneer er geen harde conclusies uit je onderzoek komen. Het doel van het Onderzoeksproject is daarentegen om ervaring op te doen met onderzoek en dat doe je weldegelijk. Bij het Onderzoeksproject hoort ook het houden van een presentatie voor je werkgroep. Hierin zullen de resultaten van je onderzoek besproken worden. Afhankelijk van je begeleider dien je ook een verslag in te leveren van het verrichte onderzoek. Naast het onderzoek werk je aan je scriptie. Deze thesis is geen uitgebreide uitwerking van het onderzoek, maar je moet eerder als een losstaand geheel zien. Het is echter wel mogelijk om je eigen onderzoeksresultaten erin te verwerken. Ik vond deze cursus zeer leuk en leerzaam. Aangezien het onderwerp van de scriptie gerelateerd is aan het onderzoek, was ik extra gemotiveerd om aan mijn scriptie te werken. Een bijkomend voordeel is dat de benodigde wetenschappelijke literatuur zowel betrekking heeft op de scriptie als op het onderzoek, waardoor het lezen een veel leukere bezigheid wordt. Daarnaast ben je tijdens deze cursus veel op jezelf aangewezen: je zult zelf tijdig contact op moeten nemen met je begeleider(s), je moet een degelijke tijdsplanning aanhouden, je dient creatief te zijn met het bedenken van oplossingen. Het is daarmee een uitstekende voorbereiding op de onderzoeksprojecten tijdens je master. Het Onderzoeksproject is dus echt een aanrader, zeker wanneer je het leuk vindt om onderzoek te verrichten. Graag wil ik nog als tip meegeven dat je veel uren aan het onderzoek kwijt kunt zijn. Houdt daarom een strakke planning aan, zodat je scriptie niet in het gedrang komt.

19 Dankwoord De Onderwijscommissie wil de volgende personen hartelijk bedanken voor hun bijdrage aan het tot stand komen van deze gids: Bernadet Tatje Thomaz Bastiaanssen Dorrit de Jong Joost Termeer Jeroen Bentinck Jaap van Krugten Joram Dongus Lieke Dekker Iko Koevoets En natuurlijk Nora Assendorp voor haar jaarlange werk voor de onderwijscommissie! Bedankt!

20

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 3. UTRECHT, November 2011 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 3. UTRECHT, November 2011 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids Periode 3 UTRECHT, November 2011 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging Voordat je begint met lezen.. De alternatieve gids is

Nadere informatie

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 3. UTRECHT, November 2013 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 3. UTRECHT, November 2013 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids Periode 3 UTRECHT, November 2013 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging 1 Voordat je begint met lezen De alternatieve studiegids

Nadere informatie

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 2. UTRECHT, Augustus 2012 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 2. UTRECHT, Augustus 2012 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids Periode 2 UTRECHT, Augustus 2012 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging Voordat je begint met lezen.. De alternatieve gids is

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

Alternatieve Niveau 1 Keuzecursussengids. Periode 3 en 4

Alternatieve Niveau 1 Keuzecursussengids. Periode 3 en 4 Alternatieve Niveau 1 Keuzecursussengids Periode 3 en 4 UTRECHT, November 2013 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging 1 2 Voordat je begint met lezen Deze alternatieve

Nadere informatie

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 4. UTRECHT, Januari 2012 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 4. UTRECHT, Januari 2012 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids Periode 4 UTRECHT, Januari 2012 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging Voordat je begint met lezen.. De alternatieve gids is anders

Nadere informatie

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 2. UTRECHT, September 2013 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 2. UTRECHT, September 2013 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids Periode 2 UTRECHT, September 2013 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging Voordat je begint met lezen.. De alternatieve studiegids

Nadere informatie

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 1. UTRECHT, Juni 2013 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 1. UTRECHT, Juni 2013 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids Periode 1 UTRECHT, Juni 2013 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging Voordat je begint met lezen.. De alternatieve studiegids is

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 4. UTRECHT, Januari 2013 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 4. UTRECHT, Januari 2013 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids Periode 4 UTRECHT, Januari 2013 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging Voordat je begint met lezen.. De alternatieve studiegids

Nadere informatie

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 2. UTRECHT, SEPTEMBER 2011 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 2. UTRECHT, SEPTEMBER 2011 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids Periode 2 UTRECHT, SEPTEMBER 2011 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging 2 Voordat je begint met lezen.. De alternatieve gids is

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 3. UTRECHT, November 2014 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 3. UTRECHT, November 2014 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids Periode 3 UTRECHT, November 2014 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging 1 2 Voordat je begint met lezen De alternatieve studiegids

Nadere informatie

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 3. UTRECHT, november 2015 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 3. UTRECHT, november 2015 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids Periode 3 UTRECHT, november 2015 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging Voordat je begint met lezen De alternatieve studiegids

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

Naam opleiding: Molecular Science & Technology. Toelating

Naam opleiding: Molecular Science & Technology. Toelating Naam opleiding: Molecular Science & Technology Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas

Nadere informatie

Alternatieve Niveau 1 Keuzecursussengids. Periode 4. UTRECHT, Februari 2016 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging

Alternatieve Niveau 1 Keuzecursussengids. Periode 4. UTRECHT, Februari 2016 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging Alternatieve Niveau 1 Keuzecursussengids Periode 4 UTRECHT, Februari 2016 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging 1 2 Voordat je begint met lezen Deze alternatieve studiegids

Nadere informatie

Realisatie eindtermen binnen de bachelor Biologie

Realisatie eindtermen binnen de bachelor Biologie Realisatie eindtermen binnen de bachelor Biologie Inleiding Sinds september 2010 heeft de examencommissie een belangrijke rol gekregen in het controleren van de kwaliteit van de opleiding. Zo moet de examencommissie

Nadere informatie

Naam opleiding: Life Science & Technology. Toelating

Naam opleiding: Life Science & Technology. Toelating Naam opleiding: Life Science & Technology Toelating Is de studie moeilijk? De studie is pittig; zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie direct vol voor gaat. Gas terugnemen kan altijd

Nadere informatie

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 2. UTRECHT, AUGUSTUS 2014 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging

Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids. Periode 2. UTRECHT, AUGUSTUS 2014 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging Alternatieve Niveau 2 en 3 Cursussengids Periode 2 UTRECHT, AUGUSTUS 2014 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging 1 Voordat je begint met lezen De alternatieve studiegids

Nadere informatie

U-Talent Academie. Uitdagend bètaonderwijs op school en de universiteit

U-Talent Academie. Uitdagend bètaonderwijs op school en de universiteit U-Talent Academie Uitdagend bètaonderwijs op school en de universiteit U-Talent Academie Uitdagend bètaonderwijs op school en de universiteit Uitdaging in bèta en techniek voor vwo ers Zoek je meer uitdaging

Nadere informatie

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Competenties Sociaal en communicatief functioneren (P9) Initiatief (P10) Reflectie (P11) Afgelopen module heb je met een groepje gewerkt aan je project. In week 7

Nadere informatie

JONG HOEZO ANDERS?! EN HOOGGEVOELIG. Informatie, oefeningen en tips voor hooggevoelige jongeren

JONG HOEZO ANDERS?! EN HOOGGEVOELIG. Informatie, oefeningen en tips voor hooggevoelige jongeren Ellen van den Ende in samenwerking met Mariëtte Verschure JONG EN HOOGGEVOELIG HOEZO ANDERS?! Informatie, oefeningen en tips voor hooggevoelige jongeren Uitgeverij Akasha Inhoud Hooggevoelig, hoezo anders?!

Nadere informatie

Het Sectorwerkstuk 2015-2016

Het Sectorwerkstuk 2015-2016 Het Sectorwerkstuk 2015-2016 Inhoud Inleiding... 3 Het Sectorwerkstuk... 4 De opbouw... 4 De voorbereiding... 5 Het onderzoek... 6 De verwerking... 7 De presentatie... 7 Het filmpje... 7 Het werkstuk...

Nadere informatie

Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER)

Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER) Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER) Fractie VUUR, Universiteitsraad www.verenigingvuur.nl info@verenigingvuur.nl - 2 - Voorwoord

Nadere informatie

3 Hoogbegaafdheid op school

3 Hoogbegaafdheid op school 3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit

Nadere informatie

Het gymnasium: iets voor jou?

Het gymnasium: iets voor jou? Het gymnasium: iets voor jou? Stel jezelf eens de vraag... Ben ik nieuwsgierig? Heb ik een brede belangstelling? Hou ik van onderzoeken? Ben ik gek op cultuur? Houd ik van nieuwe dingen leren? Ben ik kritisch?

Nadere informatie

Periode 3 en 4. UTRECHT, November 2014 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging

Periode 3 en 4. UTRECHT, November 2014 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging Alternatieve Niveau 1 Keuzecursussengids Periode 3 en 4 UTRECHT, November 2014 Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging 3 Voordat je begint met lezen Deze alternatieve studiegids

Nadere informatie

Presenteren the easy way

Presenteren the easy way Presenteren the easy way Dit is een uitgave van Marie-Jose Custers van CustersCoaching (niets uit deze uitgave mag gekopieerd worden) Voor de meeste mensen is presenteren een echte opgave. Ze weten dat

Nadere informatie

Bijlage 5 Interviewformulier studieadviseurs

Bijlage 5 Interviewformulier studieadviseurs Bijlage 5 Interviewformulier studieadviseurs Studentnummer: Naam aanmelder: Stap 1. Welkom heten en uitleggen wat het onderzoek inhoudt (Tijd: 5 minuten) Landelijk en bij de FEM is er sprake van een hoge

Nadere informatie

De studiebelasting voor Werktuigbouwkunde bedraagt gemiddeld 42 uur per week. Wiskunde is wel een

De studiebelasting voor Werktuigbouwkunde bedraagt gemiddeld 42 uur per week. Wiskunde is wel een Naam opleiding: Werktuigbouwkunde Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen kan

Nadere informatie

Blok 1 - Introductie

Blok 1 - Introductie Reflectie jaar 1 Algemeen Aan het begin van het eerste jaar kwamen een hoop nieuwe dingen op mij af. Na een jaar reizen had ik veel zin om aan de studie Voeding en Diëtetiek te beginnen en was erg benieuwd

Nadere informatie

ecourse Moeiteloos leren leidinggeven

ecourse Moeiteloos leren leidinggeven ecourse Moeiteloos leren leidinggeven Leer hoe je met minder moeite en tijd uitmuntende prestaties met je team bereikt 2012 Marjan Haselhoff Ik zou het waarderen als je niets van de inhoud overneemt zonder

Nadere informatie

Zorg dat je een onderwerp kiest, waarvan je echt meer wilt weten. Dat is interessanter, leuker en makkelijker om mee bezig te zijn.

Zorg dat je een onderwerp kiest, waarvan je echt meer wilt weten. Dat is interessanter, leuker en makkelijker om mee bezig te zijn. Werkstukwijzer Deze werkstukwijzer helpt je om een werkstuk in elkaar te zetten. Je vult eerst een formulier in. Op dit formulier komt te staan waar je werkstuk over gaat en hoe je het aanpakt. Met behulp

Nadere informatie

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit?

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit? Naam opleiding: Industrieel Ontwerpen Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen

Nadere informatie

Persoonlijke competenties Sociale competenties Leer (school) competenties

Persoonlijke competenties Sociale competenties Leer (school) competenties Reader TOP-dagen 2014-2015 In het onderwijs is het steeds vanzelfsprekender dat je ieder jaar meer kunt en weet. Je bent druk bezig met het leren van de vakken. Maar je ontwikkelt ook competenties. In

Nadere informatie

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit? Nanobiology wordt uitsluitend in Delft gegeven.

Wat is het verschil tussen deze opleiding bij de TU Delft en die bij een andere universiteit? Nanobiology wordt uitsluitend in Delft gegeven. Naam opleiding: Nanobiology Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen kan altijd

Nadere informatie

Laser Focus. De 6 Concentratie Technieken Die Ze Je Niet Op Je Opleiding Leren..

Laser Focus. De 6 Concentratie Technieken Die Ze Je Niet Op Je Opleiding Leren.. Laser Focus De 6 Concentratie Technieken Die Ze Je Niet Op Je Opleiding Leren.. 1 Delen uit dit E-BOOK zijn afkomstig van de site van StudieVitaminen.nl en het boek Haal meer uit je hersenen. MTcompany

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

leer-actief werkboek Naam: www.leer-actief.nl 1

leer-actief werkboek Naam: www.leer-actief.nl 1 leer-actief werkboek Naam: www.leer-actief.nl 1 actief leren WWW.leer-actief.nl Dit is Wybo. Wybo was vroeger een heel gewoon jongetje, maar hij was wel erg lui. En dat...werd zijn redding. Hij had nooit

Nadere informatie

User Centered Design. Personas ontwikkelen

User Centered Design. Personas ontwikkelen User Centered Design Personas ontwikkelen Persona: Wat is een persona? Een model gebaseerd op realistisch gedrag, motivatie, houding, vaardigheden en behoeften Gefilterd uit het observeren van echte mensen.

Nadere informatie

Naam opleiding: Technische Natuurkunde. Toelating

Naam opleiding: Technische Natuurkunde. Toelating Naam opleiding: Technische Natuurkunde Toelating Is de studie moeilijk? Een studie aan de TU Delft is pittig, zorg er daarom voor dat je er aan het begin van je studie gelijk vol voor gaat. Gas terugnemen

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument

Nadere informatie

Reflectieverslag mondeling presenteren

Reflectieverslag mondeling presenteren Reflectieverslag mondeling presenteren Naam: Registratienummer: 900723514080 Opleiding: BBN Groepsdocente: Marjan Wink Periode: 2 Jaar: 2008 Inleiding In dit reflectieverslag zal ik evalueren wat ik tijdens

Nadere informatie

DE NATIONALE WETENSCHAPSAGENDA VOOR SCHOLIEREN - DEEL 1 HAVO

DE NATIONALE WETENSCHAPSAGENDA VOOR SCHOLIEREN - DEEL 1 HAVO DEEL 1 DE NATIONALE WETENSCHAPSAGENDA VOOR SCHOLIEREN - DEEL 1 In Nederland wordt veel wetenschappelijk onderzoek gedaan. Maar wie bepaalt wat er onderzocht wordt? In het voorjaar van 2015 hebben Nederlanders

Nadere informatie

Tekst lezen en vragen stellen

Tekst lezen en vragen stellen 1. Lees de uitleg. Tekst lezen en vragen stellen Als je een tekst leest, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Bijvoorbeeld: Welke leerwegen zijn er binnen het vmbo? Waarom moet je kritisch zijn bij

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Ebook Nooit Meer Afgeleid. Auteur: Mark Tigchelaar. Nooit Meer Afgeleid. 2012 Mark Tigchelaar www.mtcompany.nl 1

Ebook Nooit Meer Afgeleid. Auteur: Mark Tigchelaar. Nooit Meer Afgeleid. 2012 Mark Tigchelaar www.mtcompany.nl 1 Nooit Meer Afgeleid 2012 Mark Tigchelaar www.mtcompany.nl 1 Delen uit dit E-BOOK zijn afkomstig van de site van www.mtcompany.nl en het boek Haal meer uit je hersenen. MTcompany 2012 Auteur: Mark Tigchelaar

Nadere informatie

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken - 2 - Weer huiswerk? Nee, deze keer geen huiswerk, maar een boekje óver huiswerk! Wij (de meesters en juffrouws) horen jullie wel eens mopperen als je huiswerk opkrijgt.

Nadere informatie

Ik-Wijzer Naam: Sander Geleynse Datum: 27 januari 2016

Ik-Wijzer Naam: Sander Geleynse Datum: 27 januari 2016 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Jouw uitslag... 4 Pagina 2 van 8 1. Inleiding Hallo Sander, Dit is de uitslag van jouw Ik-Wijzer. Hierin staat wat jij belangrijk vindt en wat je minder belangrijk vindt.

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau A, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de

Nadere informatie

Minor in het buitenland 2016-2017 Mogelijkheden bij de opleiding Geneeskunde

Minor in het buitenland 2016-2017 Mogelijkheden bij de opleiding Geneeskunde Internationalisering Minor in het buitenland 2016-2017 Mogelijkheden bij de opleiding Geneeskunde Minor algemeen Alle studenten van de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) volgen in het derde Bachelorjaar

Nadere informatie

Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht

Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht Inventarisatie enquête over het gebruik van videofragmenten bij het onderwijs van Inleiding Staats- en Bestuursrecht Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Universiteit Leiden Afdeling ICT&O, Cleveringa Instituut,

Nadere informatie

Studievaardigheden van A tot Z

Studievaardigheden van A tot Z Geschreven door Patricia Hendrikx Studievaardigheden van A tot Z Actief leren Actief leren is het tegenovergestelde van passief leren. Bij actief leren doe je meer dan alleen de leerstof doorlezen. Je

Nadere informatie

SCHRIJVEN. Instructiekaart voor de leerling nr. 5. A-vragen. Korte vragen die beginnen met Wie...? Wat...? Waar...? Wanneer...? Hoeveel...?

SCHRIJVEN. Instructiekaart voor de leerling nr. 5. A-vragen. Korte vragen die beginnen met Wie...? Wat...? Waar...? Wanneer...? Hoeveel...? Instructiekaart voor de leerling nr. 5 A-vragen Formulering van de vraag Formulering van het antwoord Korte vragen die beginnen met Wie...? Wat...? Waar...? Wanneer...? Hoeveel...? Antwoord met één volledige

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

OER. Uitleg over de. Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER)

OER. Uitleg over de. Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER) Uitleg over de OER Alles wat iedere student moet weten over zijn of haar Onderwijs- en Examenregeling (OER) Fractie VUUR, Universiteitsraad www.verenigingvuur.nl info@verenigingvuur.nl Voorwoord De Onderwijs-

Nadere informatie

Vragen gesteld in het evaluatieformulier + Antwoorden

Vragen gesteld in het evaluatieformulier + Antwoorden Verslag Studenten Evaluatie Videoproject Door Tonny Mulder, a.b.mulder@uva.nl, 26 sept 213 De studenten van de opleidingen Biologie, Biomedische Wetenschappen en Psychobiologie krijgen in het 1 ste jaar

Nadere informatie

Klas:!ca 1CE C1A C1A C1A C1A C1a C1A C1A C1A c1a C1A C1A C1A C1A C1A C1A C1A C1B c1b C1B C1B c1b c1b C1E C1E

Klas:!ca 1CE C1A C1A C1A C1A C1a C1A C1A C1A c1a C1A C1A C1A C1A C1A C1A C1A C1B c1b C1B C1B c1b c1b C1E C1E 56 responses Summary See complete responses Klas:!ca 1CE C1A C1A C1A C1A C1a C1A C1A C1A c1a C1A C1A C1A C1A C1A C1A C1A C1B c1b C1B C1B c1b c1b C1E C1E Groep Groep 1: Pro vs. Am 19 34% Groep 2: Politiek

Nadere informatie

Het instappen in de Paranormale Wereld

Het instappen in de Paranormale Wereld Het instappen in de Paranormale Wereld Eerste druk, 2014 2014 Johanna de Vos isbn: 9789048432189 nur: 728 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Hoewel aan de totstandkoming van deze

Nadere informatie

Excellent Rekenen Goede tot zeer goede rekenaars in het vmbo. Bijlage 2 Statistiekbrochure Materiaal. Naam:...

Excellent Rekenen Goede tot zeer goede rekenaars in het vmbo. Bijlage 2 Statistiekbrochure Materiaal. Naam:... Excellent Rekenen Goede tot zeer goede rekenaars in het vmbo Bijlage 2 Statistiekbrochure Materiaal Naam:... Inleiding Als onderdeel van het onderzoek Excellent rekenen in het vmbo zijn er twee opdrachten

Nadere informatie

Cultuureducatie met Kwaliteit

Cultuureducatie met Kwaliteit Cultuureducatie met Kwaliteit Doorlopende leerlijn literatuur Groep 7 Lessenreeks basis Deze leerlijn is ontwikkeld door Bibliotheek Zoetermeer. Schrijversbezoek Informatie over Schrijversbezoek Groep

Nadere informatie

Professionaliseren van de didactische aanpak van het informatievaardighedenonderwijs

Professionaliseren van de didactische aanpak van het informatievaardighedenonderwijs Professionaliseren van de didactische aanpak van het informatievaardighedenonderwijs Angelique van het Kaar Risbo Erasmus Universiteit Rotterdam 7 november 2012 Overzicht onderwerpen Training Didactische

Nadere informatie

Uitleg boekverslag en boekbespreking

Uitleg boekverslag en boekbespreking Uitleg boekverslag en boekbespreking groep 7 schooljaar 2014-2015 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Blz. 7 Blz. 7 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave

Nadere informatie

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken!

E-PAPER. Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken! Dé expert in praktische apotheektrainingen E-PAPER Drie praktische tips om je werk als apothekersassistent(e) leuker te maken! 1 Inhoudsopgave De cliënt en ik 3 Weet jij nog waarom je in de apotheek wilde

Nadere informatie

Oriëntatiejaar Life Sciences

Oriëntatiejaar Life Sciences Oriëntatiejaar Life Sciences Oriëntatiejaar Life Sciences Joan Wellink (studieadviseur) Voor wie is het oriëntatiejaar? Wat is het oriëntatiejaar? Wat heb je nodig? Hoe en wat studeer je? Wat kun je er

Nadere informatie

1 Lezen. 1.1 Lezen wat er staat. Lees eerst de tekst goed door en probeer dan de vragen hieronder te beantwoorden.

1 Lezen. 1.1 Lezen wat er staat. Lees eerst de tekst goed door en probeer dan de vragen hieronder te beantwoorden. 1 Lezen 1.1 Lezen wat er staat Lees eerst de tekst goed door en probeer dan de vragen hieronder te beantwoorden. Leren kun je op allerlei manieren doen. Je kunt een opleiding of cursus volgen, maar je

Nadere informatie

Enquête informatievoorziening minoren en keuzeruimte

Enquête informatievoorziening minoren en keuzeruimte Enquête informatievoorziening minoren en keuzeruimte Verspreid onder informatiekunde bachelorstudenten, Mei 2010 31 respondenten Alle data is te vinden in het volgende bestand: https://spreadsheets.google.com/ccc?key=0ahd6mpsqz7q1dhhur3zwauvztjzrt0dyvudvaupadve

Nadere informatie

De voordelen en mogelijkheden van een goede planning 1

De voordelen en mogelijkheden van een goede planning 1 Instituut voor Onderwijs en Opleiden De voordelen en mogelijkheden van een goede planning 1 Studieadviseurs geneeskunde VUmc In het algemeen geldt: hoe beter je conditie, des te beter je concentratie,

Nadere informatie

Academische opleiding leraar basisonderwijs

Academische opleiding leraar basisonderwijs 2015 2016 Academische opleiding leraar basisonderwijs ACADEMISCHE OPLEIDING LERAAR BASISONDERWIJS Vind jij het inspirerend om aan kinderen les te geven? Ben je geïnteresseerd in onderzoek naar verschillen

Nadere informatie

Inspirerend Presenteren

Inspirerend Presenteren Inspirerend Presenteren Door Kai Vermaas & Charis Heising Bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla Inleiding Wil je leren hoe jij een presentatie kunt geven waar je zeker bent van je verhaal? En

Nadere informatie

Bijeenkomst 1. Opdracht 1 Doel: Aansluiten bij voorkennins en ervaring van studenten.

Bijeenkomst 1. Opdracht 1 Doel: Aansluiten bij voorkennins en ervaring van studenten. Bijeenkomst 1 Leerdoelen: Studenten kunnen Uitleggen waarom sommige informayie makkelijk vergeten wordt en welke factoren een rol spelen Expliciteren hoe hij zelf leert Opdracht 1 Doel: Aansluiten bij

Nadere informatie

Een spreekbeurt houden

Een spreekbeurt houden Een spreekbeurt houden Groep 4 gaat voor het eerst een spreekbeurt voorbereiden en houden. Moeilijk? Eng? Voor veel kinderen is praten met de groep als publiek wel lastig. De een maakt zich er drukker

Nadere informatie

BE HAPPY. 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma

BE HAPPY. 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma BE HAPPY 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma Alle rechten voorbehouden. Geen deel van dit boek mag worden gereproduceerd op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Nadere informatie

PROJECT 2014 FLL WORLD CLASS SM

PROJECT 2014 FLL WORLD CLASS SM PROJECT 2014 FLL WORLD CLASS SM In het FLL World Class SM Project zal jullie team: Een onderwerp kiezen waar jullie enthousiast over zijn of altijd al meer over hebben willen weten. Een innovatieve oplossing

Nadere informatie

Beroepenwerkstuk 3 MAVO

Beroepenwerkstuk 3 MAVO Beroepenwerkstuk 3 MAVO 2015 2016 1 INLEIDING Het beroepenwerkstuk: Een van de onderdelen van het programma beroepenoriëntatie in 3 mavo is het maken van een beroepenwerkstuk en het presenteren hiervan

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

Een spreekbeurt houden

Een spreekbeurt houden Een spreekbeurt houden Groep 4 gaat voor het eerst een spreekbeurt voorbereiden en houden. Moeilijk? Eng?We hebben nu al een beetje geoefend met een boekbespreking, maar voor veel kinderen is praten met

Nadere informatie

Opleidingsspecifiek deel bij de OER Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences

Opleidingsspecifiek deel bij de OER Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences Opleidingsspecifiek deel bij de OER 2016-2017 Bacheloropleiding Natuurwetenschap en Innovatiemanagement Undergraduate School Geosciences art. 2.1 Toelating 1. Naast de in de wet genoemde diploma s die

Nadere informatie

Voorbereidingscursussen

Voorbereidingscursussen Voorbereidingscursussen Biologie Natuurkunde Scheikunde Wiskunde Studeren aan de Open Universiteit voorbereidings cursussen Het systeem van eindexamenprofielen in het voortgezet onderwijs brengt met zich

Nadere informatie

KIJKWIJZER COMMUNICEREN MET KINDEREN VOOR WETENSCHAPPERS

KIJKWIJZER COMMUNICEREN MET KINDEREN VOOR WETENSCHAPPERS KIJKWIJZER COMMUNICEREN MET KINDEREN VOOR WETENSCHAPPERS INLEIDING De kijkwijzer biedt de mogelijkheid om op gestructureerde wijze te reflecteren op een activiteit met kinderen. Hiermee kun je inzicht

Nadere informatie

Doel van deze presentatie is

Doel van deze presentatie is Doel van deze presentatie is Oplossingsgericht? Sjoemelen? Evaluatie van de praktische oefening. Verbetersuggesties qua oplossingsgerichtheid (niet met betrekking tot de inhoud van de gebruikte materialen)

Nadere informatie

Algemene informatie. Beste aanstaande student,

Algemene informatie. Beste aanstaande student, Algemene informatie Beste aanstaande student, Ter voorbereiding op het gesprek vragen we je een korte enquête in te vullen. Met het invullen bevestig je tegelijk je komst naar het kennismakingsgesprek,

Nadere informatie

Juf, wat gaan we eigenlijk leren? Jouw vakkennis - hun basis

Juf, wat gaan we eigenlijk leren? Jouw vakkennis - hun basis Juf, wat gaan we eigenlijk leren? Jouw vakkennis - hun basis Inleiding: Al eerder schreef ik het ebook `het kan zonder groepsplan`. In veel scholen ervaren leerkrachten het maken van groepsplannen als

Nadere informatie

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau B, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de

Nadere informatie

Formeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam.

Formeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam. Formeel en informeel Tijdens je stage praat je veel met mensen. Soms is het een officieel gesprek, soms een gezellig praatje met een collega. Dit noem je formele en informele gesprekken. Formeel betekent

Nadere informatie

Praktische zaken INFOB3SO

Praktische zaken INFOB3SO Praktische zaken INFOB3SO Department of Information and Computing Sciences, Universiteit Utrecht November 7, 2014 Welkom bij INFOB3SO Ofwel: Systeemontwikkeling: Methoden en Management Vervolg op MSO,

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Document vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4. Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2:

Document vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4. Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2: Document vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4 Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2: Leerlingen raken vertrouwd met het presenteren voor een groep Leerlingen raken vertrouwd

Nadere informatie

Blok 1 - Voeding en ziekte

Blok 1 - Voeding en ziekte Reflectie jaar 2 Algemeen Nadat ik mijn propedeuse heb behaald kon ik mij in het volgende studiejaar compleet richten op het begin van de hoofdfase. Ik heb in het tweede jaar veel geleerd en mijzelf verder

Nadere informatie

Voorbeeld: Ik werk het liefst met een tweetal.

Voorbeeld: Ik werk het liefst met een tweetal. & OHHUOLQJHQKDQGOHLGLQJ LQOHLGLQJ Het sectorwerkstuk staat voor de deur. Misschien heb je er al slapeloze nachten van, misschien lijkt het je de leukste opdracht van je hele opleiding. Eindelijk iets leren

Nadere informatie

COMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen

COMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen COMMUNICATIE training effectief communiceren met iedereen Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij

Nadere informatie

Spreekbeurt, en werkstuk

Spreekbeurt, en werkstuk Spreekbeurt, krantenkring en werkstuk Dit boekje is van: Datum spreekbeurt Datum krantenkring Inleverdatum werkstukken Werkstuk 1: 11 november 2015 Werkstuk 2: 6 april 2016 Bewaar dit goed! Hoe bereid

Nadere informatie

Het beantwoorden van de vragen uit de checklist helpt je om twee manieren namelijk:

Het beantwoorden van de vragen uit de checklist helpt je om twee manieren namelijk: Studeren met autisme in het hoger onderwijs checklist Inleiding over studeren in het hoger onderwijs Studeren in het hoger onderwijs is vaak heel anders dan je tot nu toe gewend was. Er wordt van je verwacht

Nadere informatie

Begeleide interne stage

Begeleide interne stage Ik, leren en werken Begeleide interne stage Deel 2 Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Marian van der Meijs Inhoudelijke redactie: Titel: Ik, leren

Nadere informatie

Vakgebonden Vakoverschrijdend Over welk(e) vak(ken) gaat het?... Doel: eerder formatief eerder summatief Formuleer uw doelen:...

Vakgebonden Vakoverschrijdend Over welk(e) vak(ken) gaat het?... Doel: eerder formatief eerder summatief Formuleer uw doelen:... Vakgebonden Vakoverschrijdend Over welk(e) vak(ken) gaat het? Doel: eerder formatief eerder summatief Formuleer uw doelen:............ Belangrijkste doelen in bewoordingen voor de leerlingen:............

Nadere informatie

Lucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn?

Lucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn? Lucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn? Voor preeklezers: ik hoor graag als mijn preek ergens gelezen wordt. Neem dan even contact met mij op: hmveurink@gmail.com. Bij deze preek is geen powerpoint

Nadere informatie

Zelfreflectie Jaar 1 Marco Kleine Deters 1550275 Bedrijfskundige Informatica

Zelfreflectie Jaar 1 Marco Kleine Deters 1550275 Bedrijfskundige Informatica Zelfreflectie Jaar 1 Marco Kleine Deters 1550275 Bedrijfskundige Informatica Auteur: Marco Kleine Deters Opleiding: Bedrijfskundige Informatica Klas: BIEV2B Studentcode: 1550275 Datum: 8-6-2009 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie