PUBLIC RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 27 september 2001 (09.10) (OR. en) 12244/01 LIMITE JUR 283 SAN 107

Transcriptie

1 Conseil UE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 27 september 2001 (09.10) (OR. en) 12244/01 LIMITE PUBLIC 283 SAN 107 ADVIES VAN DE IDISCHE DIENST Betreft: Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende de onderlinge aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen van de lidstaten inzake de reclame en sponsoring voor tabaksproducten (doc /01 SAN 82 CODEC 637) - Verenigbaarheid met het EG-Verdrag Mogelijkheid van stringentere nationale bepalingen I. Inleiding 1. De Groep volksgezondheid heeft de Juridische dienst van de Raad om advies verzocht over de vraag of het voorstel van de Commissie voor een richtlijn aangaande reclame en sponsoring voor tabaksproducten 1, dat op artikel 47, lid 2, en de artikelen 55 en 95 (ex artikel 66, artikel 57, lid 2, en artikel 100 A) van het EG-Verdrag gebaseerd is, in overeenstemming is met de bepalingen van het Verdrag. Dit verzoek moet worden gezien tegen de achtergrond van het arrest van het Europees Hof van Justitie van 5 oktober 2000 in zaak C-376/98 2, waarbij het Hof de op basis van artikel 47, lid 2, en de artikelen 55 en 95 (ex artikel 66, artikel 57, lid 2, en artikel 100 A) van het EG-Verdrag vastgestelde Richtlijn 98/43/EG nietig heeft verklaard Raadsdocument 10184/01 SAN 82 CODEC 637 van 21 juni Jurispr. 2000, I Richtlijn 98/43/EG van het Europees Parlement en de Raad van 6 juli 1998 betreffende de onderlinge aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen van de lidstaten op het gebied van reclame en sponsoring voor tabaksproducten (PB L 213 van , blz. 9) /01 mak/il/lg 1

2 Het Hof heeft geoordeeld dat de middelen, inhoudende dat de gekozen artikelen geen juiste rechtsgrondslag voor de richtlijn in haar geheel vormen, gegrond zijn. 2. Sommige delegaties zijn van oordeel dat de doelstellingen van het nieuwe voorstel niet ambitieus genoeg zijn en vrezen een aantasting van hun nationale wetgeving. Zij willen weten in hoeverre stringentere nationale bepalingen kunnen worden gehandhaafd of ingevoerd. 3. Doel van dit advies is in te gaan op de verzoeken van de Groep 4. Daartoe zal de Juridische dienst eerst het vraagstuk van de verenigbaarheid van het voorstel met het EG-Verdrag behandelen, inclusief een aantal voorstellen tot wijziging van het tekstvoorstel, en daarna het vraagstuk van de stringentere nationale bepalingen. II. Verenigbaarheid met het EG-Verdrag 4. Overeenkomstig artikel 230 (ex artikel 173) van het EG-Verdrag is het de taak van het Hof van Justitie te besluiten dat een door de communautaire instellingen vastgestelde normatieve handeling onder meer ongeldig is wanneer zij de door het Verdrag verleende bevoegdheden te buiten gaat 5. Zulke handelingen moeten derhalve op een Verdragsbepaling gebaseerd zijn. De keuze van deze rechtsgrondslag moet berusten op objectieve gegevens die voor rechterlijke toetsing vatbaar zijn, zoals met name het doel en de inhoud van een handeling 6. Bijgevolg moeten het doel en de inhoud van het Commissievoorstel worden onderzocht. Dat onderzoek moet voorts plaatsvinden tegen de achtergrond van het arrest van het Hof van 5 oktober 2000, Voor een analyse door de Juridische dienst van de Raad van het arrest van het Hof, zie Raadsdocument 13895/ Zie de arresten van het Hof in de zaken Duitsland en anderen tegen Commissie, 281, en 287/86 [1987], Jurispr Zie bijvoorbeeld zaak C-271/94, Europees Parlement tegen Raad ([1996] Jurispr. I-1689, overweging 14) en zaak C-187/93, Europees Parlement tegen Raad ([1994] Jurispr. I-2857, overweging 17) /01 mak/il/lg 2

3 daarbij rekening houdend met het feit dat sommige bepalingen van de betrokken richtlijn volgens het Hof in beginsel wel terecht op artikel 95 (ex artikel 100 A) van het EG-Verdrag gegrond zijn Het "voorwerp en de werkingssfeer" van de richtlijn wordt in artikel 1 omschreven als de onderlinge aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen van de lidstaten inzake de reclame voor tabaksproducten en de aanprijzing daarvan: a) in de pers en andere gedrukte publicaties, b) in radio-uitzendingen, c) in de diensten van de informatiemaatschappij, en d) door middel van sponsoring voor tabaksproducten, met inbegrip van de verspreiding om niet van tabaksproducten. Zij beoogt het vrije verkeer van de betrokken media en aanverwante diensten te waarborgen en de belemmeringen voor de werking van de interne markt uit de weg te ruimen. 6. De daarop volgende artikelen van het voorstel bevatten: bepalingen over reclame in de gedrukte media en in de diensten van de informatiemaatschappij; deze reclame wordt beperkt tot publicaties die uitsluitend bestemd zijn voor de bedrijfstak van de handel in tabaksproducten en publicaties uit derde landen die niet hoofdzakelijk voor de communautaire markt bestemd zijn (artikel 3); een bepaling in verband met radioreclame; deze vorm van reclame, alsmede sponsoring van radioprogramma's door ondernemingen welker hoofdactiviteit in de vervaardiging of verkoop van tabaksproducten bestaat, zijn verboden (artikel 4); en tot slot een bepaling in verband met sponsoring van evenementen of activiteiten waarbij meer dan een lidstaat betrokken is, die in meer dan een lidstaat plaatsvinden of die anderszins grensoverschrijdende effecten hebben, alsook de verspreiding om niet van tabaksproducten in verband daarmee; deze vormen van sponsoring en verspreiding om niet zijn verboden (artikel 5). 7 Zie overweging 117 van het arrest. Het antwoord op de vraag of artikel 95 (ex artikel 100 A) van het VEG een juiste rechtsgrondslag is, geldt ook voor artikel 47, lid 2, en artikel 55 (ex artikel 66 en artikel 57, lid 2) van het VEG, zie punt 11 van het arrest /01 mak/il/lg 3

4 7. In zijn arrest van 5 oktober 2000 verduidelijkt het Hof de grenzen van de bevoegdheid van de Gemeenschap in de context van artikel 95 van het EG-Verdrag. De vaststelling zonder meer van verschillen tussen nationale regelingen en van het abstracte risico van daaruit voortvloeiende belemmeringen van de fundamentele vrijheden of mededingingsverstoringen volstaat niet om de Gemeenschap bevoegdheid te verlenen. Integendeel, de betrokken handeling moet metterdaad ten doel hebben de voorwaarden voor de instelling en de werking van de interne markt te verbeteren. Het kan onder meer handelingen betreffen ter voorkoming van toekomstige belemmeringen van het handelsverkeer die het gevolg zouden zijn van een heterogene ontwikkeling van de nationale wetgevingen. Het ontstaan van die belemmeringen moet echter waarschijnlijk zijn en de betrokken maatregel moet ertoe strekken die belemmeringen te voorkomen (punten 83-86). Het Hof gaat uitdrukkelijk in op het risico van het ontstaan van zulke belemmeringen en mededingingsverstoringen in de context van tijdschriften, magazines en kranten, alsmede sponsoring. 8. Wat betreft de gedrukte media moet in de eerste plaats worden gewezen op de door het Hof in zijn arrest van 5 oktober 2000 verstrekte toelichting, volgens welke "er als gevolg van de verschillen tussen de nationale wettelijke regelingen inzake tabaksreclame belemmeringen van het vrije verkeer van goederen of van de vrijheid van dienstverrichting bestaan of waarschijnlijk kunnen ontstaan. Ten aanzien van bijvoorbeeld kranten, tijdschriften en magazines met tabaksreclame bestaan er, zoals verzoekster heeft aangetoond, momenteel geen belemmeringen voor de invoer van dergelijke persorganen in de lidstaten die dergelijke reclame verbieden. Gelet op de evolutie van de nationale wettelijke regelingen, die met betrekking tot tabaksreclame steeds strikter worden, wegens de overtuiging dat de tabaksconsumptie als gevolg van die reclame sterk stijgt, zijn belemmeringen van het vrije verkeer van persorganen in de toekomst echter waarschijnlijk" (punten 96-97) /01 mak/il/lg 4

5 9. Voorts stelt het Hof uitdrukkelijk dat "het [...] in beginsel dus mogelijk [zou] zijn om op basis van artikel 100 A van het Verdrag een richtlijn vast te stellen die tabaksreclame in kranten, tijdschriften en magazines verbiedt om het vrije verkeer van die persorganen te garanderen, zoals bijvoorbeeld Richtlijn 89/552, waarvan artikel 13 televisiereclame voor tabaksproducten verbiedt teneinde de vrijheid van televisie-uitzendingen te bevorderen" (punt 98). 10. Zonder daarover enige uitleg te verstrekken, heeft de Commissie in haar voorstel de termen "pers en andere gedrukte publicaties", veeleer dan de door het Hof gebruikte termen "tijdschriften, magazines en kranten" gebruikt. De terminologie van de Commissie heeft een ruimere draagwijdte. Zij kan namelijk ook slaan op andere producten dan die van de pers, die een louter plaatselijk karakter hebben. Om volledig in overeenstemming te zijn met het arrest van het Hof, zou de richtlijn daarom, naar het oordeel van de Juridische dienst, "periodieken, tijdschriften, dagbladen en andere soortgelijke publicaties" moeten omvatten. 11. Ten aanzien van radio-uitzendingen en diensten van de informatiemaatschappij geldt 's Hofs redenering met betrekking tot producten van de pers (punt 98 van het in punt 9 hierboven genoemde arrest). De in het richtlijnvoorstel opgenomen verbodsbepalingen met betrekking tot radio-uitzendingen en diensten van de informatiemaatschappij zouden derhalve kunnen worden vastgesteld op basis van artikel 95 (ex artikel 100 A) van het EG-Verdrag. 12. Artikel 3 van de nietig verklaarde Richtlijn 98/43/EG verbood iedere vorm van reclame of sponsoring in de Gemeenschap. Het Hof heeft zich bij zijn beoordeling niet laten leiden door "de noodzaak om belemmeringen van het vrije verkeer van [...] [goederen] of van de vrijheid van dienstverrichting [...] op te heffen" (punten van het arrest), doch alleen door het oogmerk "opheffing van [...] mededingingsverstoringen" (punten van het arrest). Het Hof beklemtoont dat artikel 95 geen passende rechtsgrondslag vormt om onverschillig welke mededingingsverstoring weg te werken en oordeelt dat de mededingingsverstoringen die de handeling wil opheffen, merkbaar moeten zijn. Het Hof oordeelde met betrekking tot artikel /01 mak/il/lg 5

6 van de nietigverklaarde richtlijn, dat de mogelijke mededingingsverstoringen niet van dien aard zijn dat zij een beroep op artikel 95 van het EG-Verdrag voor een algeheel verbod van sponsoring rechtvaardigen (punt 111 van het arrest). Tevens oordeelde het Hof evenwel dat de verschillen tussen de nationale reclamewetgevingen merkbare mededingingsverstoringen kunnen opleveren en dat artikel 95 (ex artikel 100 A) van het EG-Verdrag op grond daarvan als rechtsgrondslag zou kunnen worden gebruikt teneinde bepaalde vormen van sponsoring te verbieden (punten en 117 van het arrest). 13. Derhalve zou de richtlijn, om volledig in overeenstemming te zijn met het arrest van het Hof, alleen die vormen van sponsoring mogen verbieden die tot merkbare mededingingsverstoringen zouden kunnen leiden. In haar huidige voorstel stelt de Commissie voor om "sponsoring van evenementen of activiteiten waarbij meer dan een lidstaat betrokken is, die in meer dan een lidstaat plaatsvinden of die anderszins grensoverschrijdende effecten hebben", te verbieden (artikel 5). Door de vormen van sponsoring die verboden moeten worden aldus te beperken, heeft de Commissie gepoogd zich aan 's Hofs bevindingen aan te passen. Dat voornemen komt op dezelfde manier tot uitdrukking in overweging 5 van het Commissievoorstel De Juridische dienst betwist weliswaar niet dat het Commissievoorstel in dat opzicht wel degelijk gegrond is, maar tekent niettemin aan dat lang niet vaststaat dat het aan de uit het arrest van het Hof voortvloeiende eisen tegemoetkomt. Het is met name niet zeker dat alle evenementen of activiteiten die enig grensoverschrijdend effect hebben, de mededinging merkbaar verstoren. Voorts zij erop gewezen dat in overweging 5 van het voorstel in feite niet wordt gezegd dat zich een "merkbare mededingingsverstoring" voordoet (zoals het Hof eist), doch alleen dat er een "aanzienlijk risico van verstoring van de mededingingsvoorwaarden..." is. Om deze bezwaren te ondervangen, stelt de Juridische dienst voor artikel 5, lid 1, van het 8 De wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen van de lidstaten betreffende bepaalde soorten sponsoring voor tabaksproducten met grensoverschrijdende effecten geven aanleiding tot een aanzienlijk risico van verstoring van de mededingingsvoorwaarden voor deze activiteit binnen de interne markt. Teneinde aan deze verstoringen een einde te maken, is het noodzakelijk deze sponsoring uitsluitend voor activiteiten of evenementen met grensoverschrijdende effecten te verbieden, zonder louter nationale sponsoring te reglementeren, welke anders een manier zou kunnen zijn om de beperkingen op directe vormen van reclame te omzeilen /01 mak/il/lg 6

7 richtlijnvoorstel als volgt te formuleren: "De sponsoring van evenementen of activiteiten waarbij meer dan een lidstaat betrokken is, die in meer dan een lidstaat plaatsvinden of die anderszins soortgelijke grensoverschrijdende effecten hebben, is verboden". Daarnaast moeten de woorden "risico van" in overweging 5 worden geschrapt. 15. Tot slot zou de Juridische dienst het volgende willen opmerken met betrekking tot de verspreiding om niet van tabaksproducten. De bepaling aangaande de verspreiding om niet in de nietig verklaarde Richtlijn 98/43/EG was verstrekkender dan het voorgestelde artikel 5, lid 2. 9 Deze wijziging is evenwel niet het gevolg van enigerlei bevinding, zonder meer, aangaande de verspreiding om niet, aangezien deze kwestie niet als zodanig aan de orde is gekomen in het arrest van het Hof. 16. Met betrekking tot de redenen die voor het verbod van verspreiding om niet zijn ingeroepen, staat in overweging 7 het volgende te lezen "De verspreiding om niet van tabaksproducten in verscheidene lidstaten is reeds aan beperkingen onderhevig, omdat de verslavende werking daarvan groot is. Er hebben zich gevallen van verspreiding om niet voorgedaan in het kader van de sponsoring van evenementen met grensoverschrijdende effecten en deze moeten daarom worden verboden". 17. In zijn arrest van 5 oktober 2000 is het Hof van oordeel dat "een op basis van de artikelen 100 A, 57, lid 2, en 66 van het Verdrag vastgestelde handeling [...] bepalingen [kan] bevatten die weliswaar niet tot de opheffing van belemmeringen van de fundamentele vrijheden bijdragen, maar die noodzakelijk zijn om te voorkomen dat verbodsbepalingen die een dergelijk doel hebben, worden omzeild" (punt 100). Tegen deze achtergrond en gelet op de opvatting van het Europees Parlement dat "het verbod van gratis uitreiking wordt gerechtvaardigd door de noodzaak om ontduiking van de wettelijke regeling tegen te gaan" (overweging 39 van het arrest), stelt de Juridische dienst voor overweging 7 zo aan te passen dat het accent komt te liggen op het feit dat een verbod van gratis uitreiking noodzakelijk is om te voorkomen dat de regels inzake sponsoring omzeild worden. 9 Artikel 4, lid 3, van Richtlijn 98/43/EG: "Iedere gratis uitreiking die het aanprijzen van een tabaksproduct ten doel of tot rechtstreeks of onrechtstreeks gevolg heeft, is verboden." Artikel 5, lid 2, van het huidige voorstel: "Iedere verspreiding om niet van tabaksproducten in het kader van de sponsoring van de in lid 1 bedoelde evenementen welke het aanprijzen van dergelijke producten ten doel of tot rechtstreeks of onrechtstreeks gevolg heeft, wordt verboden." 12244/01 mak/il/fb 7

8 III. Stringentere nationale bepalingen 18. Zoals hierboven aangegeven, willen sommige delegaties in hun nationale wetgeving over stringentere voorschriften dan die van het richtlijnvoorstel kunnen beschikken. Zoals in de titel staat, wordt met het voorstel voor een richtlijn de onderlinge aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen van de lidstaten inzake de reclame en sponsoring voor tabaksproducten beoogd en is het onder meer gebaseerd op artikel 95 van het EG-Verdrag. 19. In tegenstelling tot andere artikelen van het Verdrag, bijvoorbeeld aangaande sociale politiek, volksgezondheid, consumentenbescherming en milieu 10, bevat artikel 95 geen algemene bepaling op grond waarvan de lidstaten stringentere nationale bepalingen kunnen handhaven of invoeren 11. Volgens artikel 95, lid 3, trachten de communautaire instellingen evenwel een hoog beschermingsniveau te bereiken op het gebied van de volksgezondheid, de veiligheid, de milieubescherming en de consumentenbescherming. De restrictieve voorwaarden waaronder stringentere nationale maatregelen kunnen worden toegestaan, staan daarentegen in artikel 95, lid 4 tot en met lid 10, van het EG-Verdrag. 20. Artikel 95, leden 4 tot en met 9, heeft betrekking op de mogelijkheid waarover een lidstaat beschikt om op te treden nadat een harmonisatiemaatregel is vastgesteld en valt hier dus buiten beschouwing 12. Anderzijds wordt in artikel 95, lid 10, 13 melding gemaakt van de mogelijkheid een vrijwaringsclausule op te nemen in de harmonisatiemaatregel zelf - in casu de voorgestelde richtlijn - waarbij de lidstaten gemachtigd worden om bepaalde maatregelen te treffen. Wil men een dergelijke clausule in het voorstel voor een richtlijn opnemen, dan moet zulks "passend" zijn. Bovendien kan het enkel gaan om voorlopige maatregelen Bijvoorbeeld artikel 137, lid 5, artikel 152, lid 4, onder a), artikel 153, lid 5, en artikel 176 van het VEG. Ter verwezenlijking van de interne markt voorziet artikel 95 VEG in de mogelijkheid "maatregelen vast [te stellen] inzake de onderlinge aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen van de lidstaten die de instelling en de werking van de interne markt betreffen". Er zij opgemerkt dat de lidstaten zich, ten aanzien van op basis van artikel 95 van het VEG vastgestelde bepalingen niet rechtstreeks, doch alleen in het kader van de procedure van artikel 95, leden 4 tot en met 9 van het VEG op de toepassing van artikel 30 van het VEG kunnen beroepen. Artikel 95, lid 10, van het VEG: "Bovenbedoelde harmonisatiemaatregelen omvatten, in passende gevallen, een vrijwaringsclausule die de lidstaten machtigt om, op grond van één of meer van de in artikel 30 bedoelde niet-economische redenen, voorlopige maatregelen te treffen die aan een communautaire toetsingsprocedure worden onderworpen." /01 mak/il/fb 8

9 21. In dit geval kan men zich afvragen of de invoering van een vrijwaringsclausule wel passend is, gezien de beperkte werkingssfeer van de richtlijn. Terzelfder tijd lijkt het onwaarschijnlijk dat maatregelen met een louter voorlopig karakter voor de betrokken lidstaten zouden volstaan. Daaruit concludeert de Juridische dienst dat de toevoeging, aan de richtlijn, van een op artikel 95, lid 10, van het EG-Verdrag gebaseerde vrijwaringsclausule niet de juiste oplossing is om de bezwaren van sommige lidstaten te ondervangen. 22. Voorts moet worden nagegaan of de lidstaten via een zogeheten "minimumharmonisatieclausule" kan worden toegestaan stringentere maatregelen dan die van de richtlijn te treffen. 14 Een dergelijke clausule kan worden gebruikt in gevallen waarin het de bedoeling is stapsgewijs te harmoniseren. 23. Ter inleiding moet worden opgemerkt dat de nietig verklaarde Richtlijn 98/43/EG 15 een dergelijke minimumharmonisatieclausule bevatte. Het Hof oordeelt in zijn arrest van 5 oktober 2000 dat de richtlijn het vrije verkeer van de onder de richtlijn vallende producten niet garandeert, omdat artikel 5 de lidstaten de mogelijkheid bood om op het gebied van reclame of sponsoring voor tabaksproducten stringentere eisen vast te stellen ter bescherming van de volksgezondheid, en omdat de richtlijn geen enkele bepaling bevatte die het vrije verkeer toestond van producten die in de ene lidstaat toegelaten, doch in de andere verboden zijn (punten 101 tot en met 104 van het arrest) 16. Daaruit volgt dat opneming van een minimumharmonisatieclausule in de richtlijn noodzakelijkerwijze gepaard moet gaan met de opneming van een clausule waarbij het vrije verkeer van de onder de richtlijn vallende reclamemedia die aan de voorschriften van de richtlijn voldoen, wordt gegarandeerd Zie Raadsdocument 11190/ ECO 302 CODEC 502, punt 18. "Artikel 5: Deze richtlijn laat de bevoegdheid van de lidstaten onverlet om met inachtneming van het Verdrag strengere eisen vast te stellen die zij, voor de bescherming van de volksgezondheid, op het gebied van de reclame of sponsoring voor tabaksproducten nodig achten." Zie punt 7 van Raadsdocument 13895/ /01 mak/il/fb 9

10 24. Ter afronding beklemtoont de Juridische dienst dat voor zover een materie niet door de richtlijn bestreken wordt, de lidstaten vrij zijn om ten aanzien van deze materie onverschillig welke nationale maatregel vast te stellen, mits deze strookt met het Verdrag. Daarom is het van belang dat de werkingssfeer van de richtlijn verduidelijkt wordt. Een en ander is in het bijzonder van belang voor de zogeheten "indirecte reclame". In punt 1 van haar toelichting zegt de Commissie met zoveel woorden dat het voorstel geen betrekking heeft op indirecte reclame. Dat komt evenwel niet duidelijk naar voren uit de overwegingen van het richtlijnvoorstel. Terzelfder tijd is de in artikel 2 van het voorstel opgenomen definitie van "reclame" ("... die de aanprijzing van een tabaksproduct tot doel, dan wel rechtstreeks of onrechtstreeks tot gevolg heeft.") enigszins dubbelzinnig, waardoor de indruk zou kunnen ontstaan dat indirecte reclame in feite wel onder de richtlijn valt. De werkingssfeer van het richtlijnvoorstel moet daarom worden verduidelijkt door toevoeging van een overweging waarin wordt gepreciseerd dat indirecte reclame niet door de richtlijn wordt bestreken, en door wijziging c.q. schrapping van bovenbedoelde definitie Er wordt op gewezen dat de term "reclame" in een aantal richtlijnen die betrekking hebben op reclame geen definitie van reclame is opgenomen; dat is bijvoorbeeld het geval in: - Richtlijn 94/33/EG van de Raad van 22 juni 1994 betreffende de bescherming van jongeren op het werk (PB L nr. 216 van , blz. 12). - Richtlijn 1999/44/EG van het Europees Parlement en de Raad van 25 mei 1999 betreffende bepaalde aspecten van de verkoop van en de garanties voor consumptiegoederen (PB L nr. 171 van , blz. 12). - Richtlijn 1999/94/EG van het Europees Parlement en de Raad van 13 december 1999 betreffende de beschikbaarheid van consumenteninformatie over het brandstofverbruik en de CO 2 -uitstoot bij de verbranding van nieuwe personenauto's (PB L nr. 12 van , blz. 16). - Richtlijn 2000/13/EG van het Europees Parlement en de Raad van 20 maart 2000 betreffende de onderlinge aanpassing van de wetgeving der lidstaten inzake de etikettering en presentatie van levensmiddelen alsmede inzake de daarvoor gemaakte reclame (PB L nr. 109 van , blz. 29) /01 mak/il/fb 10

11 IV. Conclusie 25. De Juridische dienst van de Raad concludeert hetgeen volgt: i) Het richtlijnvoorstel is terecht gebaseerd op artikel 47, lid 2, en de artikelen 55 en 95 (ex artikel 66, artikel 57, lid 2, en artikel 100 A) van het EG-Verdrag. ii) Om ten volle rekening te houden met het arrest van het Hof van Justitie van 5 oktober 2000 wordt voorgesteld in het richtlijnvoorstel de volgende wijzigingen aan te brengen; - er moet worden verwezen naar "periodieken, tijdschriften, dagbladen en andere soortgelijke publicaties", in plaats van naar "pers en andere gedrukte publicaties"; - artikel 5, lid 1, moet als volgt worden geformuleerd: "De sponsoring van evenementen of activiteiten waarbij meer dan een lidstaat betrokken is, die in meer dan een lidstaat plaatsvinden of die anderszins soortgelijke grensoverschrijdende effecten hebben". Daarnaast moet overweging 5 anders geformuleerd worden. - overweging 7 moet zo geformuleerd worden dat duidelijk blijkt dat het het verbod van verspreiding om niet noodzakelijk is om te voorkomen dat het bepaalde in artikel 5, lid 1, betreffende sponsoring, omzeild worden. iii) De enige manier om stringentere nationale bepalingen dan die van de richtlijn mogelijk te maken, is de opname van een "minimumharmonisatieclausule" in de richtlijn. Zulks zou op zijn beurt evenwel de toevoeging vergen van een clausule die het vrije verkeer garandeert van de onder de richtlijn vallende reclamemedia die aan de voorschiften van de richtlijn voldoen. iv) Er wordt gememoreerd dat voor zover een materie niet onder de werkingssfeer van de richtlijn valt, nationale bepalingen onverlet worden gelaten. Uit een en ander blijkt genoegzaam dat er behoefte bestaat aan verduidelijking van de werkingssfeer van de richtlijn, met name wat betreft de indirecte reclame /01 mak/il/fb 11