Nora Thema Geo Nora Gebruikersraad 14 september 2016

Transcriptie

1 Nora Thema Geo Nora Gebruikersraad 14 september 2016 Paul Janssen Geonovum Jeroen Baltussen Geonovum

2 Agenda 1. Introductie Geonovum 2. Wat is Geo? 3. Toepassingen van GIS 4. Geo-ICT Architectuur (Geo onder de motorkap) 5. Toonaangevende Geo-voorzieningen in Nederland 6. Toekomst van Geo

3 Overheid beter laten presteren met geo-informatie Sectoren ondersteunen met informatiemodellen Voorzieningen om data te ontsluiten Regelgeving ondersteunen met informatiemodellen (Wro, Omgevingswet, BGT) Beheren Basisset geo-standaarden Innovatie: 3D, Linked Data, Sensordata, bètalab, Smart Cities Kennis delen Invoering INSPIRE

4 Formule van Geonovum Werken aan beschikbaarheid Werken aan bruikbaarheid Werken voor de overheid Co-creatie als strategie

5 Law Succesvol triumviraat Standard Wro artikel 3.8 lid 1a: de kennisgeving, bedoeld in artikel 3:12 van die wet, tevens in de Staatscourant wordt geplaatst en voorts langs elektronische weg wordt verzonden Information Service Info Info 5

6 Wettelijk verankeren Wet op de invoering van INSPIRE en het Nationaal Georegister Basisregistratie voor Adressen en Gebouwen (BAG) Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) Basisregistraties Kadaster (BRK) en Topografie (BRT) Basisregistratie Ondergrond (BRO) Wet Ruimtelijke Ordening (Wro) Wet Informatievoorziening Ondergrondse Netten (WION) Wet kenbaarheid publiekrechtelijke beperkingen Wet rampen en zware ongevallen (WRZO) en het Register Risicosituaties Gevaarlijk Stoffen Besluit Risico s Zware Ongevallen (BRZO).

7 Welke domeinen? Ruimtelijke Ordening Milieu Stedelijk beheer Natuurbeheer Verkeersmanagement Erfgoed Bodem Water Lucht Bouw Energie Afval Fraudebestrijding Sociale domein Veiligheid

8 Afstemmen en harmoniseren

9 Waarde ontdekken van nieuwe GI technologie 2015 Sensordata Linked Data 3D Smart Cities

10 Governance en financiering Opgericht in 2007 Overheidsstichting Raad van Toezicht benoemd door Minister I&M Bestuur Programmaraad ca 25% basisfinanciering (3-jarig) van MinI&M, Kadaster, Rijkswaterstaat, MinEZ, TNO, MinBZK, MinDEF en IPO ca 75% opdrachtfinanciering Gemiddelde budget 4 m Gemiddelde #staff 25 Detacheringen vanuit Bestuursorganen en Universiteiten Since 2007 ca. 60 personen gedetacheerd

11 Introductie Jeroen Jeroen Baltussen (1964) Geo-ICT architect GIS Competence Center Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) Ministerie Economische Zaken Strategisch adviseur PDOK - Geonovum Certified TOGAF Enterprise Architect

12

13 2. Wat is Geo?

14 Modeling the real world

15 Modeling the real world Two ways of thinking about phenomena on the Earth s surface 1. the discrete-object view, reality is like an empty table-top littered with discrete, countable objects that can be assigned to different classes 2. the continuous-field view, reality is a collection of continuous surfaces, each representing the variation of one property, such as elevation, over the Earth s surface

16 Geodata 2D/3D Vector/Raster Vector Raster 2D 3D

17 Geometry Primitives (WKT/WKB) Vector data

18 Spatial Operators (selectors)

19 Spatial Functions

20 Coordinate Reference Systems Unprojected vs Projected coordinates Azimuthal map projection

21 Spatial Queries en Spatial Joins Selecteer vlak via punt (identify) select relatie_nummer from brp_percelen b where (sdo_relate (b.geometrie, mdsys.sdo_geometry (1, null, mdsys.sdo_point_type (123456, , null), null, null), 'MASK=ANYINTERACT QUERYTYPE=WINDOW' ) ='TRUE') ================================== RELATIE_NUMMER

22 Opvragen relatie tussen vlakken SDO_GEOM.RELATE Bepalen of twee vlakken (Groningen en Limburg) een relatie hebben: SELECT SDO_GEOM.RELATE(gro.shape, 'DETERMINE', lim.shape, 0.05) FROM nederland gro, nederland lim WHERE gro.provincie='drenthe' AND lim.provincie='limburg' / DISJOINT SELECT SDO_GEOM.RELATE(n.shape, 'DETERMINE', b.shape, 0.05) FROM nederland n, bod50_index b WHERE n.provincie='friesland' AND b.tile_name='b11west' CONTAINS

23 Overlap van percelen SDO_GEOM.SDO_INTERSECTION Geeft een geometrisch object dat de topologische doorsnede is van twee geometrische objecten (AND operatie). In het onderstaande voorbeeld is een vlak genomen uit de bod50_index dat gedeeltelijk binnen Groningen ligt. Van het hele vlak is vervolgens bepaald welk percentage ( / area * 100) binnen Groningen ligt. SELECT (SDO_GEOM.SDO_AREA( (SELECT SDO_GEOM.SDO_INTERSECTION(n.shape, b.shape, 0.05) FROM nederland n, bod50_index b WHERE n.provincie='groningen' AND b.tile_name='b07west'), 0.05) / area * 100)percentage FROM bod50_index WHERE tile_name='b07west' /

24 CAD vs GIS Line oriented data (CAD) Texts are stored as geometries Properties are stored using texts, colors and symbols Object oriented data (GIS) Texts are stored as attributes Properties are stored as attributes

25 3. Toepassingen van GIS

26

27 4. Geo-ICT Architectuur (GIS onder de motorkap)

28 IT architecturen Geo ERP Document Management CRM Workflow Office

29 Geo in 9-vlaks model Business architectuur Businessdoelen Architectuur Informatie architectuur Technische architectuur Product/ Di enst Proces Organisa - tie Gegevens Applicatie Middle ware Platform Netwerk Principes Modellen Standaards Framework GeoFramew ork voor geo stanaarden Standaarden Werkstations GPS Plotters Storage Bandbreedte

30 GI-beraad Het doen van aanbevelingen aan de minister, overige ministers en overheidsorganen over de strategische onderwerpen op het gebied van de geoinformatie in de publieke sector in Nederland adviseren over en kaders te stellen voor de organisatie van de coördinatie de infrastructuur en voorwaarden voor ontsluiting het stimuleren van gebruik en standaardisatie van de geo-informatie.

31 GIDEON Visienota van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu Doel: Basisvoorziening geo-informatie Binnen vier jaar beschikt Nederland over een basisvoorziening geo-informatie die duurzaam, succesvol en intensief wordt gebruikt door alle partijen in de samenleving.

32 Vier hoofddoelen GIDEON 1. Burgers en bedrijven kunnen van elke locatie alle geoinformatie op eenvoudige wijze gebruiken 2. Bedrijven kunnen gemakkelijk waarde toevoegen aan geoinformatie van de overheid 3. De overheid maakt optimaal gebruik van geo-informatie in al haar werkprocessen en dienstverlening 4. Overheid, bedrijfsleven en instellingen van onderwijs, onderzoek en wetenschap werken nauw samen (innovatie)

33 Zeven implementatiestrategieën 1. Inbedding Geo in e-dienstverlening 2. Wettelijke basisregistraties 3. INSPIRE implementatie in Nederland 4. Optimalisatie aanbod geo-informatie en diensten 5. Ketensamenwerking 6. Waardecreatie 7. Kennis, innovatie en educatie

34 Geo Samen (Gideon 2) Nieuwe visie van overheid, bedrijfsleven en wetenschap op de toekomst van de geosector Speerpunten: Basis op orde Kennisinfrastructuur Open data Innovatie Beter benutten Marketing en communicatie Internationaal Samenwerking in de gouden driehoek

35

36

37

38

39

40 OGC Geo Services Web Map Service (WMS): webgebaseerde kaartservice. Levert kaarten, d.w.z. visuele representatie van geografische data in PNG, GIF, JPEG, SVG, WebCGM, De afbeelding wordt verstuurd naar de client. Web Feature Service (WFS): interface voor het opvragen, aanleveren en bewerken van geografische vector data. De geografische data wordt weliswaar visueel gerepresenteerd, maar de geografische data zelf wordt naar de client verstuurd.

41 Werking van een WMS Service &request=getmap&layers=usa:states&srs=epsg:4326&bbox=24.956, ,49.372,-66.97&format=image/png&width=780&height=330

42 WMS service WMS-server GetCapabilities XML-document GetMap Rasterkaart GetFeatureInfo Attribuutinformatie

43 WMS mogelijkheden GetCapabilities: vraag de mogelijkheden van de WMS service op Gehanteerde coördinatensysteem Aanwezige kaartlagen GetMap: verkrijgen van de kaart. Parameters: Beeldgrootte Rasterformaat Coördinatensysteem Kaartlagen GetFeatureInfo (optioneel) Opvragen van de eigenschappen van een individueel object op de kaart.

44 Praktijk: WMS client Quantum GIS URLs uit est=getcapabilities

45 WFS Service Basic WFS-server GetCapabilities XML-document GetFeature GML DescribeFeatureType XML-schema

46 WFS mogelijkheden GetCapabilities: vraag de mogelijkheden van de WFS service op Ondersteunde operaties Beschikbare feature types GetFeature: verkrijgen van de objecten. Query taal: Filter Encoding Response: feature collection DescribeFeatureType Opvragen van het XML schema.

47 Werking van een WFS Service ion=1.1.0&request=getfeature&typename=usa:states&fea tureid=states.39

48 INSPIRE Implementatie van standaarden Chapter II Chapter III Chapter IV Chapter V Chapter VI DT Metadata DT Data Specifications DT Network Services DT Data sharing DT Monitoring and reporting

49 INSPIRE: thema s Bijlage I systemen voor verwijzing met coördinaten geografisch rastersysteem geografische namen administratieve eenheden adressen kadastrale percelen vervoersnetwerken hydrografie beschermde gebieden Bijlage II hoogte bodemgebruik orthobeeldvorming geologie

50 INSPIRE: thema s Bijlage III statistische eenheden gebouwen bodem landgebruik menselijke gezondheid en veiligheid nutsdiensten en overheidsdiensten milieubewakingsvoorzieningen faciliteiten voor productie en industrie faciliteiten voor landbouw en aquacultuur spreiding van de bevolking demografie gebiedsbeheer, gebieden waar beperkingen gelden, gereguleerde gebieden en rapportage-eenheden gebieden met natuurrisico's atmosferische omstandigheden meteorologische geografische kenmerken oceanografische geografische kenmerken zeegebieden biogeografische gebieden habitats en biotopen spreiding van soorten energiebronnen minerale bronnen

51 INSPIRE Architectuur

52 Typische Geo architectuur Enterprise GIS

53 ESRI Stack Geo-ICT Component Stacks Oracle Stack OSS Stack Other Clients (OS, COTS) ESRI Web GIS ESRI Desktop GIS Other Clients (OS, COTS) Oracle Maps (Mashup) Oracle Mapviewer Other Clients (OS, COTS) Open Layers OGC en W3C Services ESRI ArcGIS Server OGC en W3C Services Oracle Application Server and OC4J OGC (en W3C) Services OSS Server Components e.g. GeoServer, UMN, Degree Any DBMS Microsoft SQLServer PostgreSQL / Oracle Spatial / Etc Oracle Spatial DBMS PostGreSQL/PostGIS Spatial ETL (e.g. FME Server) Spatial ETL (e.g. FME Server) Spatial ETL (e.g. FME Server)

54 GIS en The Cloud Typische Geo Cloud oplossingen: Private mapping clouds (Google Maps, Bing,..) Open data mapping: Open Street Map,.. Public Clouds: PDOK, Data.gov, Ordnance Service Private location services: Geodan, Bridgis, Neo, Amazon, Azure,

55 Geo-Datamanagement (spatial ETL)

56 Geo Organisatie

57 Agenda Standaarden

58 Architectuur Nora en INSPIRE

59 IMRO IMWA IMLG IMNAB IMBAG IMKL IMKAD IMKICH IMWE IMGeo IM0101 IMBRO IMTOP IMOOV IM... Semantische en conceptuele harmonisatie ISO ISO standards Piramide Geo standaarden INSPIRE NEN3610 European guidelines National standards Data Exchange Domain standards Organisation standards

60 Geo-standaarden en het stelsel van basisregistraties TOP10NL (NEN3610) IMKAD (NEN3610) StUF-WOZ NEN3610 voor geometrie in onderzoek IMGeo (NEN3610) IMBRO (NEN3610) StUF In onderzoek StUF LV-BAG (NEN3610)

61 GeoData

62 5. Toonaangevende geovoorzieningen in Nederland

63 E-overheid kadaster GBA gemeente handelsreg Gebouwen PDOK KvK Kadaster burger Contactcentrum Overheid RBD Topografie UWV Adressen bedrijf Overheidstransactiepoort provincie ministerie Kentekens Polisadm Inkomen overig: 1600 etc. PDOK Servicebussen

64

65

66

67 ICT Innovatieplatform Geo

68 6. Toekomst van Geo-Informatie

69 Geodata op het web Gebruik standaarden van het web (W3C) Developper frienly Meer samenhang datasets Heldere semantic Voor mens en machine leesbaar en bruikbaar JSON HTML API RDF

70 Geo in Smart Environments

71

72

73

74 Sensor Web en IoT

75 Pilot Sensor Web en IoT Begin 2014 Organisatie Geonovum ( Kenmerken Open Platform (sponsors + overige geïnteresseerden) Via samenwerking, kennisuitwisseling en afspraken werken aan gemeenschappelijk doel; om sensor en IoT toepassingen verder te brengen Lange-termijn doel creëren van community, die ambitie heeft om sensor en IoT toepassingen verder te brengen

76 LOD Linked Open Data

77 Platform Linked Open Linked Platform Linked Open data Organisatie Geonovum Kenmerken Web of content -> Web of data Implementatie 2 Thema s en 7 cases Live linked geodata

78 EINDE Barchman Wuytierslaan 10, 3818 LH Amersfoort, NL Postbus 508, 3800 AM Amersfoort, NL + 31 (0) info@geonovum.nl