Samenwerken aan een 3D standaard in NL

Transcriptie

1 Samenwerken aan een 3D standaard in NL Jantien Stoter, projectleider (Kadaster, TU Delft, Geonovum) Edward Verbree (TU Delft) Rick Klooster (Gemeente Apeldoorn) Sisi Zlatanova (TU Delft) Marcel Reuvers (Geonovum) Leon van Berlo (TNO) George Vosselman (NCG, ITC-UT Enschede) Joris Goos (Gemeente Rotterdam)

2 Doelstellingen 3D Pilot Samenwerken met veel stakeholders in een testgebied op gedefinieerde use cases met als doel een 3D standaard vaststellen Verbeteren beschikbaarheid van 3D informatie Samenbrengen van kennis, technologie en behoefte

3 Hoe zijn we gestart Call to participate, januari 2010, door: VROM Kadaster Geonovum NCG

4 Veel reactie! 4innovations Cyclomedia Geonovum Nedgraphics StrateGIS 4sight ESRI Grontmij Neo TNO Bouw en Ondergrond Aerodata Eurosense Hansa Luftbild AGIV, Belgium Fugro Horus surround Vision AHN Gemeent Apeldoorn idelft Nat. Lucht en Ruimtevaartlaborato rium Object Vision Architect Oosterhuis_Lénárd TNO Defensie en Veligheid TNO ICT TOPOSCOPIE Bentley Gemeente Amsterdam Intergraph Oracle I&C Science, Universiteit Utrecht LSV GBKN Gemeente Rotterdam ITC - U Twente Oranjewoud TUD Computer Graphics BLOM NL Gemeente Tilburg Kadaster Politie KLPD TUD GIST, OTB Cebra Geodan KPG, Polen Provincie NB TUD Lucht en Ruimtevaart Crotec Geodelta MERKATOR RWS Alterra Wageningen UR Organic Vectory IT-Pro-People Den Bosch BIMomgeving Den Haag TerraImaging Delfttech

5 Aanpak: 4 werkgroepen 1. 3D Aanbod 2. Definiëren 3D standaard 3. 3D testbed 4. Toepassing

6 BESCHIKBARE TEST DATA

7 Test data Rotterdam, Cyclorama s (Cyclomedia)

8 Test data Rotterdam

9 AHN2

10 Fugro

11 3D data, Rotterdam

12 USE CASES

13 Use cases 3D Basis model topografie 3D Kadaster Uitwisseling van 3D informatie in bouwprocessen 3D Data integratie Boven- en ondergrond Voxel en objecten Mutatiesignalering 3D in RO

14 Use case 1: 3D data integratie Onder/bovengrond 3D input voor 3D rekenmodellen

15 Use case 2: 3D in bouwprocessen protobim praktijkproject Nesselande Use case 3: 3D RO Maastricht Apeldoorn

16 Use case 4: 3D Kadaster

17 Use case: 3D Basis model topografie Bron: idelft/eurosense/itc

18 EERSTE RESULTATEN USE CASES (voorbeelden)

19 Generen objecten uit puntenwolken IT Pro People & Bentley

20 Toposcopie: genereren 3D info

21 Generen 3D objecten uit video s, Horus Surround Vision

22 3D Gebouw modellering door idelft

23 Generen 3D info uit 2D info + laserscan data, ITC TU Twente Weg is vloeiend Gebouw is blok Terrein hoogte varieert Water is vlak Maar sluit wel aan aan water

24 Integratie 2D (o.a. TOP10NL) en laserdata, Bentley

25 Genereren 3D objecten, Object Vision

26 3D Data integratie (voxel + object), Esri Combineren van voxel- en vectordata

27 3D Data integratie in bouwprocessen, Gemeente Rotterdam

28 Groep 2: Standaard Trekkers: Marcel Reuvers/Sisi Zlatanova/Leon van Berlo/Linda van den Brink

29 Vergelijk standaarden Vergelijking CityGML, Collada, KML, BIM, etc. op scope, toepassingsgebied, technologie,

30 Vergelijk CityGML IM modellen IMGeo en BGT: UML mapping maken TOP10: UML mapping maken RWS DTB nat en droog (als uitbreiding op IMGeo), 2 ½ D component Globaal, op featuretype niveau: IMKL IMKAD (LADM) IMRO IMWA IMNAB IMKICH IMBRO IMOOV (DBK)

31 Transformaties IFC < > CityGML Hypothese: kan CityGML t/m LOD3, en IFC voor meer detail en binnenkant constructies dienen Constatering toetsen dat een architect gebouwen ontwerpt mbv IFC standaarden Constatering toetsen dat CityGML vnl voor omgeving inclusief buitenkant bestaande gebouwen wordt toegepast Op basis hiervan beoordelen welke transformaties nodig zijn Dit doen door ook in contact te treden met andere landen zoals Denemarken, Noorwegen, Frankrijk Contact met use case BIM en andere pilot deelnemers Contact met BIM Omgeving

32 Use cases uitwerken in extensies op CityGML Vragen de use cases een extensie op CityGML? Na uitwerking use cases (eind januari met use case vertegenwoordigers) een toetsmoment Kennisoverdracht om CityGML extensie behoefte vanuit use cases te laten aangeven

33 CRs naar OGC OGC meeting september 3D pilot gepresenteerd Eerste resultaten (in powerpoint) bij 3D SWG OGC meeting eind feb in Bonn

34 Aanpassing framework geo-standaarden Advies over welke 3D-standaarden worden toegepast op basis van de pilot waarbij dit wordt verankerd in het framework van geo-standaarden

35 Groep 3: 3D Testbed Trekker: Edward Verbree Testbed bestaat uit: CityGML-NL database implementatie CityGML viewers (Aristoteles, CityViewer, LandXplorer, FZK Viewer) CityGML converters Web services die CityGML toegankelijk maken Direct' acces voor diverse systemen

36 Hoe ver zijn we? Veel test data beschikbaar op data server Versie 1 van 3D testbed geimplementeerd Mappings tussen IM s en CityGML Workshop 3D standaarden Gedefinieerde use cases 3D Pilot deelnemers hebben use cases uitgevoerd 9 November: 16 demonstraties 18 januari vervolg demonstraties use cases

37 Stand van zaken en plannen Verdere ontwikkeling 3D aanbod, 3D testbed, 3D standaard tot maart 2011 Ondersteund door klein project team, digitale werkomgeving, frequente bijeenkomsten, publicaties, presentaties Veel belangstelling, ook internationaal

38 Geplande resultaten Inventarisatie vaan technieken om 3D geo-informatie te genereren Aanbevelingen voor 3D standaardisatie framework NL Aanbevelingen voor architectuur landelijke basisvoorziening 3D Geo Info Aanbevelingen voor 3D topografie Gedefinieerde use cases (bestaande en nieuwe) Testbed met veel data Evaluatie rapport van de hele pilot Eindcongres... 38

39 Afsluitende observaties Kip-ei probleem van 3D geo-informatie Sterk punt van de pilot: Uitwisseling van kennis en ervaringen tussen experts uit verschillende 3D domeinen

40 Dank voor uw aandacht Namens project team en alle deelnemers /dossiers/3d-pilot