Nieuws vanuit het Steunpunt Mantelzorg. Inhoud: Nieuws vanuit het Steunpunt Mantelzorg

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Nieuws vanuit het Steunpunt Mantelzorg. Inhoud: Nieuws vanuit het Steunpunt Mantelzorg"

Transcriptie

1 Nieuwsbrief Mantelzorg : Zomerspecial Jonge Mantelzorgers Inhoud: Nieuws vanuit het Steunpunt Mantelzorg Een bijzondere broer of zus. Mantelzorgportret Artikel Bij jonge mantelzorgers thuis Leestips Websites voor jonge mantelzorgers Nieuws vanuit Mezzo Vakanties in Nederland voor kinderen/ jongeren Waar kan ik terecht met mijn vragen/verhaal? Agenda; Zomeractiviteiten voor jongeren Nieuws vanuit het Steunpunt Mantelzorg Door Marjoke van Gelder Beste lezer, Het is bijna zomer en dat betekent even geen activiteiten voor mantelzorgers maar ongetwijfeld wel dóór mantelzorgers. In deze zomerspecial willen we u en jullie informeren over jonge mantelzorgers. Circa een kwart van de jongeren groeit op in een gezin met een ouder of broer/zus die chronisch ziek of gehandicapt is of psychiatrische problemen (inclusief verslaving) heeft. Deze kinderen worden ook wel jonge mantelzorgers genoemd. In deze nieuwsbrief leest u verhalen van jonge mantelzorgers en een moeder die zelf 3 kinderen heeft die extra zorg vragen. In Wageningen wordt er door verschillende organisaties zoals het CJG, Steunpunt Mantelzorg, Indigo, Solidez jongerenwerk en MEE Veluwe aandacht besteed aan jonge mantelzorgers. Deze zomerspecial is een gezamenlijke nieuwsbrief over jonge mantelzorgers door bovenstaande organisaties. Wij wensen u/jullie veel leesplezier.

2 Een bijzondere broer of zus In de gemeente Wageningen is voor de eerste keer met succes een brussengroep (8-12 jaar) van start gegaan. Dit is een groep voor broers en zussen (brussen) van kinderen met een beperking of ziekte. Bijvoorbeeld met het syndroom van Down, ADHD, een chronische ziekte of een vorm van autisme. Voor veel kinderen is het lastig dat hun broer of zus anders is. In de brussengroep praten de kinderen er samen over. Er is veel herkenning en de brussen vinden het prettig om ervaringen met elkaar te kunnen delen. Fijn om met andere brussen te praten, ik ben niet de enige (Roel van 9 jaar). Met elkaar is besproken en geoefend hoe je op een goede manier om kunt gaan met je broer of zus. En hoe je voor jezelf op kunt komen binnen het gezin. Want als brus tel je ook mee! Deze boodschap hebben ook de ouders meegekregen tijdens de bijeenkomst voor ouders. Ondanks alle drukte rondom het kind met een beperking of ziekte, is het ook belangrijk om speciale aandacht te hebben voor de brus in het gezin. In totaal hebben 9 brussen deelgenomen. De kinderen zelf zeggen over de groep: Ik praat nu meer met mijn papa en mama. Ik kom nu meer voor mijzelf op en ik weet dat ik er ook mag zijn. Ik durf nu te zeggen wat ik ervan vind. Ik snap hoe ik met mijn broer moet omgaan en daarom heb ik minder ruzie. De brussengroep krijgt een negen, omdat ik nu beter weet wat ik moet doen als ik verdrietig ben en dat ik ook NEE kan zeggen. Ook de begeleiders van Indigo en MEE kijken met tevredenheid terug op deze eerste groep: Je ziet kinderen groeien. Ze hebben veel aan onze tips en adviezen. En ze leren vooral ook veel van elkaar.

3 Mantelzorgportret Door: Joke van Laar Petra van Amersfoort is sinds 2000 mantelzorger van haar kinderen. Het zijn nu 3 forse knapen van 11, 15 en 17 jaar. Maar omdat ze een beperking hebben bij het leren door ADHD en PDDNOS, is de opvoeding zwaarder geweest dan bij gezonde kinderen. Petra kijkt terug op vele intensieve jaren. Bij onze oudste zoon is PPDNOS vastgesteld. Wij zagen al langer dat hij zich anders ontwikkelde. Pas op zijn 7 e kon vastgesteld worden dat he om PDDNOS ging. PDDNOS is een vorm van autisme; hij heeft o.a. moeilijkheden met leren. Hij zit nu op het AKA onderwijs en hoopt deze zomer zijn diploma te halen. Onze middelste en jongste zonen hebben ADHD. De middelste zit op het Voortgezet Speciaal Onderwijs. Hij heeft gelukkig een goede leerkracht. Hij laat hem vrij om zelf grenzen te ontdekken. Maar altijd wel binnen de grenzen die de leraar als veilig acht. Onze zoon heeft het goed naar zijn zin bij deze leraar. De kinderen kunnen liever niet alleen thuis zijn. Als mijn man en ik beiden weggaan dan zorgen we dat er oppas is. Toen de kinderen jong waren, waren er veel problemen die we niet konden verklaren. Je komt dan in de molen van zorg instanties; o.a. Jeugdzorg, Opella en Karakter. Vanuit Opella kregen we een begeleidster die dingen met de kinderen ondernam. Ze had nog niet zoveel ervaring, maar het was fijn dat ze dingen met de kinderen ondernam want deze periode was erg zwaar. Als ze jong zijn moet je van alles uitproberen. Je kijkt constant naar wat voor hen het best werkt, waar ze mee vooruit komen. Je houdt vol om verbetering te krijgen en verleg daarbij bij jezelf wel steeds de grens. Maar als dat een lichtpuntje oplevert, dan put je daar weel zoveel energie uit! Toch was het een zware tijd. Op een gegeven moment kreeg ik een burn out. In 2008, de kinderen waren toen 6, 10 en 12, kwamen we in het stadium dat de zorginstanties niets meer voor ons konden betekenen. Wij deden het als ouders heel goed, zo hoorden wij. Op dat moment heb je een teleurgesteld gevoel. Want al is het een compliment; Je bent er feitelijk niet mee geholpen. We voelden ook een frustratie; zo van, vanaf nu komen we geen stap verder. Sinds dien doen we samen met onze ouders alles zelf. En verder, lotgenoten contact helpt ook. Praten met mensen die begrijpen waar je het over hebt. Je eigen gedachten blijven volgen, je eigen gevoel, dat is heel belangrijk. We hebben altijd met de kinderen gepraat en geleerd zoveel mogelijk te bespreken. Probeer te vertellen wat je in je hoofd hebt. In eerlijkheid en vertrouwen. Die openheid was belangrijk. Hierdoor konden wij hen en zij ons beter begrijpen. Ik denk dat onze kinderen ons veel vertellen, misschien wel meer dan andere kinderen. Nu zie ik dat het zijn vruchten heeft afgeworpen. We hebben een veilige thuissituatie voor hen gecreëerd. Nu ze ouder zijn blijven we hen proberen in te laten zien wat de consequenties van acties kunnen zijn. En natuurlijk; onze kinderen moeten ook gewoon ondervinden. Toch, ze zijn wel ze gevoeliger/kwetsbaarder. Zolang ze met goede mensen omgaan, maken we ons geen zorgen. Maar je weet het, nu ze ouder worden, nooit. We hopen maar dat dat in de toekomst ook goed blijft gaan. Vrienden zijn hier ook altijd welkom. Ik geloof dat er met 5 mei wel 15 in de tuin zaten, zegt Petra lachend. De vrienden weten wat er speelt en ze gaan daar met respect mee om. Vroeger draaide alles om de kinderen. De laatste jaren kreeg ik meer tijd voor mezelf. Ik ben sinds dien politiek actief en ik zit sinds kort in de gemeente raad. Mijn man is s avonds thuis en zo kan ik rustig naar de vergaderingen. De jongens gaan meer en meer hun eigen gang en dat is fijn. Bij Jeugdzorg heb ik het oudernetwerk opgezet. Ik ben door andere ouders gekozen en heb daardoor de jeugdzorg award 2011 gekregen. Ouders vonden dat ik andere ouders goed ondersteunde. In de gemeenteraad richt ik me op de sociale zaken. Door mijn hulp aan de kinderen heb ik regionaal en landelijk veel contacten gekregen. Dit is echt een pluspunt in mijn werk. Ik kan de mensen bellen de lijnen zijn kort voor mij. En zo kan ik zorgen voor een goede zorglobby. Ik ben blij met dit werk; het is leuk en een mooie uitdaging.

4 De moeilijkste tijd ligt achter ons. Wat de toekomst brengt weet ik niet. Daar maak ik me nu ook nog geen zorgen om. We hebben al veel bereikt door er toen ze jong waren veel te investeren. Als er zich in de toekomst problemen voordoen bekijken we het dan. Ondanks dat er natuurlijk wel zorgen zijn, maken we niet meer zorgen dan nodig. Alles gaat stapsgewijs. Zo bekijken we het. Met dank aan Petra van Amersfoort uit Wageningen

5 Bij jonge mantelzorgers thuis Sofie: Bij mij thuis gaat het er anders aan toe dan bij mijn vriendinnen. Mijn moeder is depressief. Ze heeft weinig energie, ligt uren op de bank en kan om niks uit haar slof schieten. Ik probeer thuis de boel draaiende te houden. Ik haal de boodschappen, zorg dat er eten op tafel staat en breng mijn jongere broertje naar bed. En dan moet ik daarna nog aan mijn schoolwerk beginnen. Op school vind ik het moeilijk om me te concentreren. Ik maak me vaak zorgen over mijn moeder. Als ik thuis kom, zie ik direct aan haar welke stemming ze heeft en hoe ik me dan moet gedragen. Vriendinnen mee naar huis nemen, vind ik dan ook lastig. Want ja, hoe tref ik mijn moeder aan als ik thuis kom? Hierdoor voel ik me soms wel heel alleen. Niet de enige Maar Sofie is niet alleen. Naast Sofie zijn er nog honderdduizenden jongeren in Nederland die dagelijks geconfronteerd worden met psychische problemen of verslaving in het gezin. Jongeren en kinderen die van dichtbij meemaken hoe het is als iemand de straat niet meer op durft, zichzelf verwaarloost of uit somberheid niet meer van de bank kan komen. Deze jongeren dragen een zware last op hun schouders. Dikwijls voelen zij zich verantwoordelijk voor het geluk van hun familieleden. Ze nemen verantwoordelijkheden over en doen er alles aan om de problemen op te lossen. Vaak tevergeefs. Daar komt nog bij dat psychische problemen niet altijd zichtbaar zijn voor de buitenwereld. Hierdoor kunnen jongeren het gevoel krijgen dat ze er alleen voor staan. Deze kinderen van kunnen dus wel een steuntje in de rug gebruiken. Hoe kan ik helpen? Heeft uw buurmeisje een autistisch broertje? Het vriendinnetje van uw dochter een vader met schizofrenie? Is uw zus depressief en heeft zij jonge kinderen? Of heeft u wellicht zelf klachten en maakt u zich zorgen om uw eigen zoon of dochter? Probeer uzelf in de situatie van deze jongeren te verplaatsen. Wat betekent het voor hen om in deze situatie te leven? En wat zou u kunnen doen om deze jongeren te ondersteunen? Kunt u praktische hulp geven door een logeerplek aan te bieden? Of emotionele steun geven door te vragen hoe het gaat? Ieder gebaar, klein of groot, kan helpend zijn. U kunt de problemen waar deze gezinnen mee te maken hebben niet oplossen. Wel kunnen jongeren met uw steun en begrip beter omgaan met hun lastige thuissituatie. Wilt u weten wat u voor deze jongeren kunt betekenen? Lees dan verder. > Praten over thuis Als u te maken heeft met een jongere die een psychisch ziek of verslaafd gezinslid heeft, realiseert u zich dan dat dit grote impact kan hebben op de jongere zelf. Schaamte, schuld, boosheid en angst zijn gevoelens die hierbij voor kunnen komen. Ook kunnen jongeren te maken hebben met pesterijen. Veel aandacht gaat uit naar diegene die problemen heeft, waardoor er verder weinig steun is voor de directe omgeving. Jongeren die hier thuis mee zitten, praten hier vaak niet gemakkelijk over. Laat weten dat u open staat voor een gesprek. > Ontschuldigen Benadruk dat de jongere nergens schuld aan heeft. Veel kinderen en jongeren denken dat zij schuldig zijn aan de ziekte van hun familielid: Mama is verdrietig, omdat ik niet goed genoeg mijn best doe op school. > Stimuleer het zoeken van steun Jongeren zijn loyaal aan hun gezin en zullen niet snel de vuile was buiten hangen. Extra steun is echter wel cruciaal. Denk met de jongere mee. Wie kan er helpen met schoolwerk, wie met huishoudelijke klussen, wie kan de jongere in vertrouwen nemen? In sommige gevallen bent u misschien zelf de aangewezen persoon. Mogelijk kunt u de jongere ook verwijzen naar een vertrouwenspersoon op school, of naar een goede vriend of vriendin. > Plezier en ontspanning Juist ook voor jongeren die in een moeilijkere situatie opgroeien is het van belang dat zij ook kind kunnen zijn. Dat ze naar feestjes kunnen gaan, zonder zorgen op school kunnen zitten en met vrienden op stap kunnen gaan. Activiteiten ondernemen die jongeren plezier en ontspanning geven, geven hen ook extra kracht om om te gaan met de problemen thuis. Stimuleer de jongere dan ook om er hobby s en sociale contacten op na te houden. Of neem hem of haar eens mee op een leuk uitstapje.

6 > Samen informatie zoeken Goede informatie is van groot belang. Als je begrijpt wat er aan de hand is met je vader of je zus, kun je ook beter met diens gedrag omgaan. Help de jongere met het vinden van meer informatie over de problemen van zijn/haar familielid. > Survivalkid.nl De website Survivalkid.nl is voor jongeren van 12 tot 24 jaar die een gezinslid hebben met psychische of verslavingsproblemen. Op deze site kunnen zij informatie vinden over psychische problemen, ervaringen en tips uitwisselen met lotgenoten en advies vragen aan een deskundig medewerker. Bekijk de site eens samen. > KopOpOuders.nl Een website voor ouders met stress, psychische klachten of verslavingsproblemen KopOpOuders.nl geeft informatie en tips over hoe je een zo goede mogelijke ouder kunt zijn. Ook kun je anoniem een online groepscursus volgen, om advies via de vragen en ervaringsverhalen lezen en uitwisselen. Vragen? Kent u een jongere in een dergelijke situatie en heeft u hier vragen over? Neem dan contact op met Karin Ariës van Indigo voor informatie of advies ( ). Ook kunt u deze jongeren verwijzen naar de website

7 Leestips Onderbouw basisonderwijs Anne S. Mileau, Unieboek/Van Reemst, 1990 Anne probeert haar zieke moeder te helpen Josefientjemongolientje Verroen, Dolf Uitgeverij van Goor, Over een zus met syndroom van Down Door een gat in de wolken Anne Takens, Uitgeverij Holland, 1997 Over een vader die uit het ziekenhuis komt. Gebroken vleugels Sue Mayfield, Uitgeversmaatschappij Holland, 1991 De moeder van Tony heeft MS. Een bloes met armen Pieke Stuvel, Uitgeverij Podium, 2000 De moeder van Anna heeft borstkanker. Misschien herkent ze me wel Brigitte Minne, Clavis, 1995 Over een oma met dementie. Mama is ziek. Voorleesboekje voor kinderen tot 6 jaar De moeder van Jeroen wordt opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis Bovenbouw basisonderwijs Pony aan zee Ella Weisbrod, Kwintessens NZV Uitgevers, 2005 Over een vader met een lichamelijke handicap Wij zijn niet gek! Kees Opmeer, Van Holkema &Warendorf, 2004 Over een moeder die verward is. Achtste-groepers huilen niet Jacques Vriens, Van Holkema &Warendorf, Over een klasgenootje dat kanker krijgt. Oma Majesteit Joke Kranenbarg, Sjaloom, 1998 Over een oma die een beroerte krijgt en in het ziekenhuis komt. De redding van de zwevende oma. Serie: De bende van de Korenwolf Jacques Vriens, Van Holkema &Warendorf Over kinderen die geld inzamelen voor een traplift voor oma. Volwassenen Ik ben niet vreemd, ik heb autisme. leven met een autismespectrumstoornis Ellen van Gelder, Uitgeverij Village, juli 2014 Dit boek geeft op een heldere manier een inkijkje in het leven met een autismespectrumstoornis (ASS). Naast haar eigen verhaal laat ze ook 'mede-auti's' vertellen over hun dagelijkse ervaringen met autisme.

8 Websites voor jonge mantelzorgers: Als je deze link aanklikt heb je in een overzicht alle websites Aanraders: Voor jongeren van 12 tot 24 jaar die een gezinslid hebben met psychische of verslavingsproblemen. Op deze site kunnen zij informatie vinden over psychische problemen, ervaringen en tips uitwisselen met lotgenoten en advies vragen aan een deskundig medewerker. Op deze site zie je onder andere: Super-M game Super M is een jonge mantelzorger. Wil jij iets voor hem doen? Speel het spel en verzamel zoveel mogelijk M-coins dan kun jij iets voor hem kopen. Zorg voor mijn moeder Ik ging op een gegeven moment voor mijn moeder zorgen in plaats van andersom. Jennifer (21 jaar) zorgt voor haar moeder met Borderline en Cathelijne (27 jaar) zorgt voor haar moeder met Parkinson. In BNN Today vertellen ze hun verhaal. (38 min 45 sec en 1 uur en 9 sec.) Nieuws vanuit Mezzo Na een succesvol eerste seizoen van Bikkels zijn vanaf maart 2014 weer 7 nieuwe afleveringen uitgezonden. Daarin wordt het bijzondere leven van kinderen tussen de 8 en 13 jaar, die dagelijks voor iemand zorgen, geportretteerd. Hun werkelijkheid wordt vastgelegd: het dagelijks leven, de leuke momenten en de zware kanten. Met de serie krijgen deze kinderen een gezicht door mooie, ontroerende verhalen, maar ook met humor. Heeft u de uitzendingen van Bikkels gemist? Geen probleem! U kunt de afleveringen terugkijken via

9 Vakanties voor kinderen en jongeren (6-18 jaar) Vakantie is voor iedereen Voor kinderen is er niets leukers dan op vakantie gaan. Even een paar dagen fijne, ontspannende dingen doen en nieuwe vriendjes maken. Toch zijn er veel kinderen die er om heel verschillende redenen niet zomaar tussenuit kunnen. Bijvoorbeeld omdat er thuis geen geld voor is, of omdat ze een stoornis of achterstand hebben waardoor extra begeleiding bij het spelen nodig is. Bij Heppie vinden we dat juist die kinderen een superleuke vakantie verdienen. Daarom organiseert Heppie gezellige vakanties en weekenden voor kinderen van 6 tot en met 18 jaar. Spelen, ravotten en ontspannen in een leuke groep van leeftijdgenootjes. En tegelijkertijd is er alle aandacht en zorg voor elk individueel kind. Positieve ervaringen in een geborgen sfeer, dat typeert de vakanties en weekenden van Heppie. Zo heeft elk kind een geweldige tijd. Genieten van positieve aandacht Een leuke tijd hebben staat bij Heppie voorop. De intensieve begeleiding en positieve werkwijze tijdens de vakanties en weekenden zorgt niet alleen voor waardevolle herinneringen, maar draagt vaak ook bij aan de ontwikkeling van het zelfvertrouwen en de sociale vaardigheden van het kind. Zo wordt samen spelen nog leuker! Meer lezen klik op

10 Waar kan ik terecht met mijn vragen/verhaal in Wageningen en omgeving? Steunpunt Mantelzorg: Voor al uw / jouw vragen over Mantelzorg, Website: CJG Voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden Website: Indigo Preventie is uw expert op het gebied van geestelijke gezondheid. Website: MEE Veluwe biedt informatie, advies en ondersteuning aan mensen met een beperking, chronische ziekte of autisme spectrum stoornis en hun omgeving. MEE Veluwe is laagdrempelig, onafhankelijk en professioneel. Website:

11 Agenda: Zomeractiviteiten voor jongeren Spannende vakantieweek voor kids! Speciale activiteit voor kinderen van minima Datum: maandag 25 augustus t/m vrijdag 29 augustus Tijd: 10:00-16:00 Locatie: 't Venster Generaal Foulkesweg 42a De zomer staat weer voor de deur. Veel gezinnen gaan op vakantie, maar deze luxe is niet voor iedereen weggelegd. Niet getreurd want t Venster organiseert een spannende vakantieweek voor kinderen van 10 tot en met 12 jaar waarvan de ouders rond moeten komen van een laag inkomen. Deelname kost tussen de 2, - en 50, - voor de hele week, u bepaalt zelf wat u kunt betalen. Helden gezocht De laatste week van de zomervakantie (van 25 tot en met 29 augustus) staat in het teken van suspense : ben jij held of heldin genoeg om dit aan te kunnen? Elke dag van 10 tot 16 uur ben jij creatief aan de slag. Kunst, theater en film maken onder begeleiding van twee kunstenaars. Je leert basistechnieken theater en schilderen en leert om een decor te maken van prachtige kunstwerken. Voor de lunch en drinken wordt gezorgd. Aanmelden Meld je snel aan voor deze spannende vakantieweek bij t Venster. Stuur een mail naar ja.meijering@tele2.nl. Vermeld hierin je naam, adres, telefoonnummer en je leeftijd. Meer informatie kunt u ook in deze flyer lezen. Vakantieactiviteiten Jong Solidez In de vakantieperiodes zijn er altijd extra mogelijkheden om actief mee te doen. Op de website van Jong Solidez vind je alle activiteiten voor de hele zomer (en daarna). Houd de nieuwsberichten en de kalender goed in de gaten. Website:

12 Deze Nieuwsbrief is een uitgave van Steunpunt Mantelzorg Wageningen, CJG, MEE Veluwe, Indigo en Solidez. Bezoekadres: Solidez Steunpunt Mantelzorg, Rooseveltweg 408f, 6707 GX Wageningen. Tel / Telefonisch spreekuur: ma-di-do-vr 9-10 uur Kopij voor volgende Nieuwsbrief aanleveren vóór 29 augustus a.s.aan: smw@solidez.nl Afmelden voor deze digitale Nieuwsbrief bij smw@solidez.nl

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen KOPPen bij elkaar en schouders eronder Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen Mama, waarom huil je? Mama, ben je nu weer verdrietig? Papa, gaan we naar het zwembad? Waarom niet?

Nadere informatie

Nieuwsbrief Mantelzorg Uitgave nr. 4 oktober 2012

Nieuwsbrief Mantelzorg Uitgave nr. 4 oktober 2012 Nieuwsbrief Mantelzorg Uitgave nr. 4 oktober 2012 Inhoud: Nieuws vanuit Steunpunt Mantelzorg Agenda oktober november - december Dag van de Mantelzorg 2012 Terugblik van het respijtweekend Nieuws vanuit

Nadere informatie

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Zorgen en vragen 1 Gezinsinterventie 2 Tien praktische

Nadere informatie

HULP BIJ ZORG VOOR EEN ANDER

HULP BIJ ZORG VOOR EEN ANDER Steunpunt Mantelzorg Nieuwegein HULP BIJ ZORG VOOR EEN ANDER Steunpunt Mantelzorg Nieuwegein Zorgen voor een ander, dan doe je gewoon.. Maar soms is een beetje hulp en steun meer dan welkom! In Nieuwegein

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Is iemand in jouw omgeving verslaafd?

Is iemand in jouw omgeving verslaafd? Is iemand in jouw omgeving verslaafd? Verslaafd aan Jou ondersteunt en informeert de omgeving van verslaafden. Vaak gaat alle aandacht uit naar de verslaafde en daardoor wordt soms niet gezien dat familie

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen +

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen + > vooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik JEUGDIGEN Heb jij seksueel misbruik meegemaakt of iemand in jouw gezin, dan kan daarover praten helpen. Het kan voor jou erg verwarrend zijn hierover te praten,

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Advies en steun voor uw kind en uzelf

Advies en steun voor uw kind en uzelf Advies en steun voor uw kind en uzelf Voor advies en steun aan ouders en hun kinderen Informatie advies cursussen Als u of uw kind psychische klachten heeft of problemen ervaart met alcohol of drugs, heeft

Nadere informatie

MEE: PARTNER IN HET CJG

MEE: PARTNER IN HET CJG 1e kwartaal 2016 MEE: PARTNER IN HET CJG MEE ondersteunt mensen met een beperking zodat zij mee kunnen doen in de samenleving. Wij helpen iedereen (weer) grip op hun leven te krijgen, onder andere door

Nadere informatie

amersfoort Hoe bereik ik CJG Amersfoort?

amersfoort Hoe bereik ik CJG Amersfoort? amersfoort Folder voor ouders van 0-8 jarigen Bezoekadres Heiligenbergerweg 36, 3816 AK Amersfoort T 033 47 94 000, E info@cjgamersfoort.nl I www.cjgamersfoort.nl carta U kunt binnenlopen bij CJG Amersfoort.

Nadere informatie

Uw revalidatie door de ogen van uw kind. Informatie over de begeleiding van kinderen met een chronisch zieke of gehandicapte ouder

Uw revalidatie door de ogen van uw kind. Informatie over de begeleiding van kinderen met een chronisch zieke of gehandicapte ouder Uw revalidatie door de ogen van uw kind Informatie over de begeleiding van kinderen met een chronisch zieke of gehandicapte ouder 0 Wegwijzer bij het begeleiden van kinderen tijdens uw revalidatie Uw verblijf

Nadere informatie

ik? Houd je spreekbeurt over GGNet

ik? Houd je spreekbeurt over GGNet ik? Houd je spreekbeurt over GGNet 1 Houd je spreekbeurt over GGNet Krijg je zelf hulp van GGNet Jeugd? Of je vader/moeder/broer(tje)/zus(je) of iemand anders die je kent? Werkt één van je ouders bij GGNet?

Nadere informatie

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Grafisch ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE Bij huiselijk geweld tussen (ex-)partners worden kinderen vaak over het hoofd gezien. Toch hebben

Nadere informatie

Cursusoverzicht Context 2014 Zaanstreek Waterland

Cursusoverzicht Context 2014 Zaanstreek Waterland Cursusoverzicht Context 2014 Zaanstreek Waterland Kinderen 5-12 jaar KOPP/KVO Doe-praatgroep (8-12 jaar). Een vader of moeder met problemen Als je vader of moeder een psychisch of verslavingsprobleem heeft

Nadere informatie

Alvast bedankt voor het invullen!

Alvast bedankt voor het invullen! Deze vragenlijst gaat over jongeren die steun of hulp geven aan een familielid. Wij zijn erg benieuwd hoeveel jongeren er binnen onze school steun of hulp geven en hoe zij dit ervaren. De vragenlijst is

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Vragenlijst multiproblematiek I

Vragenlijst multiproblematiek I Bijlage B Vragenlijst multiproblematiek I 1 Achtergrondkenmerken V1. Wat is je geboortedatum? V2. Ben je een jongen of een meisje? V3. Wat zijn de vier cijfers van je postcode? V4. In welk land ben je

Nadere informatie

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld:

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: hoofdstuk 10 Hoe je je voelt Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: zenuwachtig wakker worden omdat je naar school moet, vrolijk

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s. Foto Britt Straatemeier. Deze brochure werd mogelijk gemaakt door:

Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s. Foto Britt Straatemeier. Deze brochure werd mogelijk gemaakt door: Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s Foto Britt Straatemeier Deze brochure werd mogelijk gemaakt door: Tips voor grootouders Foto Susanne Reuling Als in het gezin van

Nadere informatie

Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN

Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN HERKEN JE DIT? Heb je steeds het gevoel het net niet goed genoeg te doen voor iedereen? Zijn de dagen te kort voor

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

VRAGENLIJST. Mantelzorger

VRAGENLIJST. Mantelzorger VRAGENLIJST pagina 2 Uw ervaringen als mantelzorger zijn waardevol U zorgt voor uw partner, een familielid, een vriend of andere naaste. In deze lijst staan vragen over wat die zorg betekent voor u als

Nadere informatie

waardering Zwolle Jonge mantelzorgers (jonger dan 18 jaar) zijn in de onderzoeken van de gemeente niet meegenomen,

waardering Zwolle Jonge mantelzorgers (jonger dan 18 jaar) zijn in de onderzoeken van de gemeente niet meegenomen, Zwolle Rapportage Mantelzorg in beeld Resultaten uit onderzoeken onder mantelzorgers 2012 en 2014 De gemeente Zwolle wil de positie van de mantelzorger versterken en hun taak verlichten. Met de komst van

Nadere informatie

De PAAZ, wat is dat? Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar

De PAAZ, wat is dat? Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar De PAAZ, wat is dat? Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar De afgelopen weken was het niet zo leuk bij Pim thuis. Zijn moeder lag de hele dag in bed. Ze stond niet meer op, deed geen boodschappen

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Als je verliefd op iemand bent is dat vaak een fijn gevoel. Als de ander dan ook verliefd op jou is, wordt dit gevoel alleen maar sterker. Het is echter niet altijd

Nadere informatie

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal,

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Veel te laat krijgen jullie deze nieuwsbrief. Ik had hem al veel eerder willen maken/versturen, maar ik

Nadere informatie

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet! Gevaarlijke liefde Gevaarlijke liefde In de pauze Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Als je verliefd wordt ben je in de wolken. Tegelijk voel je je

Nadere informatie

Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf

Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Vijf woensdagmiddagen kunnen jongens en meiden tussen de 10 en 14 jaar op avontuur naar zichzelf. Het kind leert zichzelf

Nadere informatie

vooruitkomen OUDERS & OPVOEDERS

vooruitkomen OUDERS & OPVOEDERS > vooruitkomen + OUDERS & OPVOEDERS ! Via Bureau Jeugdzorg of uw huisarts bent u bij Rubicon jeugdzorg terecht gekomen. Soms zijn er problemen in het gezin die u niet zelf kunt oplossen. Uw kind is bijvoorbeeld

Nadere informatie

Minters Mantelzorg. Kenniscentrum voor mantelzorgers én professionals. Voor mantelzorgers. Voor professionals. Over mantelzorg

Minters Mantelzorg. Kenniscentrum voor mantelzorgers én professionals. Voor mantelzorgers. Voor professionals. Over mantelzorg Voor mantelzorgers Voor professionals Over mantelzorg Minters Mantelzorg Kenniscentrum voor mantelzorgers én professionals Zorgt u meer dan acht uur per week en/of langer dan drie maanden voor uw partner,

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Opvoeding & Ontwikkeling

Opvoeding & Ontwikkeling MEE Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Opvoeding & Ontwikkeling Opvoeding & Ontwikkeling MEE is een organisatie voor iedereen met een beperking of chronische ziekte. MEE biedt

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF Jaargang 25, extra aflevering 22 juni 2015 www.basisschooldeboemerang.nl e-mail: info@basisschooldeboemerang.nl

NIEUWSBRIEF Jaargang 25, extra aflevering 22 juni 2015 www.basisschooldeboemerang.nl e-mail: info@basisschooldeboemerang.nl NIEUWSBRIEF Jaargang 25, extra aflevering 22 juni 2015 www.basisschooldeboemerang.nl e-mail: info@basisschooldeboemerang.nl DOORSCHUIVEN GROEPEN Op maandag 29 juni en donderdag 2 juli worden de groepen

Nadere informatie

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

MANTELZORG VANAF JANUARI 2015 EEN GROTERE ZORG VOOR GEMEENTEN

MANTELZORG VANAF JANUARI 2015 EEN GROTERE ZORG VOOR GEMEENTEN MANTELZORG VANAF JANUARI 2015 EEN GROTERE ZORG VOOR GEMEENTEN Veel jongeren hebben al vroeg de zorg voor een gezinslid. Maar wie zorgt er eigenlijk voor hen? De klassieke verzorgingsstaat verandert in

Nadere informatie

Beertje Bruin zegt dan: Ik heb van moeder Beer gehoord dat je erg verdrietig

Beertje Bruin zegt dan: Ik heb van moeder Beer gehoord dat je erg verdrietig Beertje Anders zit stil in een hoekje als Beertje Bruin langskomt. Beertje Bruin zegt dan: Ik heb van moeder Beer gehoord dat je erg verdrietig bent. Kan ik je helpen, want ik ben je vriend en vrienden

Nadere informatie

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram,

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, mijn kleine broer Dat is niet van mij mama Dan zegt ze

Nadere informatie

Dit boekje is van:..

Dit boekje is van:.. Ik en mijn plan Dit boekje is van:.. Hallo, Jij bent cliënt bij SOVAK. Je hebt bij SOVAK een persoonlijk begeleider. Samen maak je afspraken over wat jij zelf doet en wat SOVAK doet. Die afspraken staan

Nadere informatie

Aanmelden. informatie over hoe wij jou helpen naar een leven zonder verslavende middelen

Aanmelden. informatie over hoe wij jou helpen naar een leven zonder verslavende middelen Aanmelden informatie over hoe wij jou helpen naar een leven zonder verslavende middelen Vind je dat je in het weekend te veel coke, speed of xtc gebruikt? Heb je weer geblowd of gedronken, terwijl je dat

Nadere informatie

zorgen voor elkaar over mantelzorgers met een migranten achtergrond stamm

zorgen voor elkaar over mantelzorgers met een migranten achtergrond stamm zorgen voor elkaar over mantelzorgers met een migranten achtergrond stamm Mantelzorg is... Mooi De hulpvrager is je dankbaar, mantelzorg geeft veel voldoening Divers De taken lopen uiteen: huishoudelijke

Nadere informatie

Lesbrief over jonge mantelzorgers

Lesbrief over jonge mantelzorgers Lesbrief over jonge mantelzorgers www.2becool.nl Inleiding Doel van de les: Term jonge mantelzorger begrijpen, herkennen jonge mantelzorger in eigen omgeving, nadenken over behoeften van en steun voor

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Nieuwsbrief. Opgroeien met zorg. Vorkmeer Steunpunt Mantelzorg Peel & Maas

Nieuwsbrief. Opgroeien met zorg. Vorkmeer Steunpunt Mantelzorg Peel & Maas Nieuwsbrief Vorkmeer Steunpunt Mantelzorg Peel & Maas Extra uitgave - Themanummer Opgroeien met zorg november Jongelui, Samen met het Bouwens wil het Steunpunt Mantelzorg Peel en Maas extra aandacht schenken

Nadere informatie

CJG Voorschoten Zwaluwweg 4 2251 MV Voorschoten www.cjgvoorschoten.nl

CJG Voorschoten Zwaluwweg 4 2251 MV Voorschoten www.cjgvoorschoten.nl 3 e kwartaal 2015 INLOOPSPREEKUUR MEE Elke woensdagochtend heeft MEE inloopspreekuur van 9.00 tot 12.00 uur op het CJG Voorschoten. U kunt hier zonder afspraak terecht en er zijn geen kosten aan verbonden.mee

Nadere informatie

Schrijf je verhaal. zeven schrijfopdrachten

Schrijf je verhaal. zeven schrijfopdrachten Schrijf je verhaal zeven schrijfopdrachten THEM A LOYALITEIT Onder loyaliteit verstaan wij: De manier waarop het kind de band tussen hem en zijn ouders ervaart en hoe hij hiermee omgaat. Hierbij is te

Nadere informatie

Steunpunt Mantelzorg Veenendaal

Steunpunt Mantelzorg Veenendaal Steunpunt Mantelzorg Veenendaal Omdat u belangrijk bent! Omdat jij belangrijk bent! 1 Zorgt u langdurig en onbetaald voor een naaste die extra hulp nodig heeft? Zorgt u bijvoorbeeld voor een ouder, partner,

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

2 Verhalen... Inleiding. Het Verhaal Van Roos (14) in Het blijven toch je ouders. Het Verhaal van Tamara (23) in Het blijven toch je ouders.

2 Verhalen... Inleiding. Het Verhaal Van Roos (14) in Het blijven toch je ouders. Het Verhaal van Tamara (23) in Het blijven toch je ouders. 2 Verhalen... Anderhalf jaar terug werd het gedrag van mijn moeder nog erger. Als ik na een weekend bij mijn vader thuiskwam waren er dingen kapot. Ik wist gelijk dat er ruzie was geweest door de alcohol.

Nadere informatie

Zorgen delen kan zorgen schelen

Zorgen delen kan zorgen schelen Zorgen delen kan zorgen schelen Ben je tussen de negen en dertien jaar? Maak jij je zorgen over iemand thuis? Iemand die ziek, gehandicapt of verslaafd is? Zorg je voor je vader, moeder, broer of zus?

Nadere informatie

Met wie kan jij dan praten? Een brochure voor kinderen van 7 tot 11 jaar

Met wie kan jij dan praten? Een brochure voor kinderen van 7 tot 11 jaar Als je moeder naar een psychiatrisch ziekenhuis moet... of je vader naar een psychiater... Met wie kan jij dan praten? Een brochure voor kinderen van 7 tot 11 jaar Deze brochure werd - met toestemming

Nadere informatie

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid

Nadere informatie

Bijlage Stoere Schildpadden

Bijlage Stoere Schildpadden Bijlage Stoere Schildpadden Deze bijlage hoort bij de beschrijving van de interventie Stoere Schildpadden, zoals die is opgenomen in de databank Effectieve Jeugdinterventies. Meer informatie: www.nji.nl/jeugdinterventies

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders Weerbaarheid Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en opgroeien, dat is handig!

Nadere informatie

Gebruikersgids jeugdigen met een licht verstandelijke beperking. Algemene informatie Informatie per zorgzwaartepakket (ZZP)

Gebruikersgids jeugdigen met een licht verstandelijke beperking. Algemene informatie Informatie per zorgzwaartepakket (ZZP) Gebruikersgids jeugdigen met een licht verstandelijke beperking Algemene informatie Informatie per zorgzwaartepakket (ZZP) Inhoud Samenvatting 3 Over welke problemen gaat het? 3 Voorbeelden 3 Welke hulp

Nadere informatie

Vrijwilligerswerk Vrijwillige hulp

Vrijwilligerswerk Vrijwillige hulp Vrijwilligerswerk Mantelzorg Vrijwillige hulp Burenhulp Maak samen het verschil. Vrijwilligerswerk Vrijwilligers maken het verschil. Hun inzet op het gebied van onder andere cultuur, zorg, sport, natuur

Nadere informatie

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Vrienden & Relaties MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Vrienden & Relaties s Avonds en in het weekend zit ik vaak alleen thuis. Ik bel dan wel eens met mijn vrienden, maar ze bellen me nooit terug. Ik heb verkering,

Nadere informatie

Inleiding WIST JE DAT JE GEVOEL VAAK BEPAALT WAT VOOR HUMEUR JE HEBT?

Inleiding WIST JE DAT JE GEVOEL VAAK BEPAALT WAT VOOR HUMEUR JE HEBT? Inleiding Gevoelens: we hebben ze allemaal. Maar soms is het lastig te weten hoe je je nu écht voelt. Je bent blij, maar ook zenuwachtig. Of je weet niet of je boos of verdrietig bent. Of je snapt niet

Nadere informatie

MAAK KENNIS MET SGJ CHRISTELIJKE JEUGDZORG. SGJ Christelijke Jeugdzorg Samengevat

MAAK KENNIS MET SGJ CHRISTELIJKE JEUGDZORG. SGJ Christelijke Jeugdzorg Samengevat MAAK KENNIS MET SGJ CHRISTELIJKE JEUGDZORG SGJ Christelijke Jeugdzorg Samengevat SGJ Christelijke Jeugdzorg wil er met professionele jeugdzorg aan bijdragen dat kwetsbare kinderen en jongeren zich positief

Nadere informatie

Steunpunt Mantelzorg Veenendaal

Steunpunt Mantelzorg Veenendaal Steunpunt Mantelzorg Veenendaal Omdat u belangrijk bent! Omdat jij belangrijk bent! 1 Zorgt u langdurig en onbetaald voor een naaste die extra hulp nodig heeft? Zorgt u bijvoorbeeld voor een ouder, partner,

Nadere informatie

Groepen en cursussen MEE Gelderse Poort voor inwoners van de regio s Arnhem, Nijmegen en Rivierenland

Groepen en cursussen MEE Gelderse Poort voor inwoners van de regio s Arnhem, Nijmegen en Rivierenland Groepen en cursussen MEE Gelderse Poort voor inwoners van de regio s Arnhem, Nijmegen en Rivierenland Alle groepen en cursussen die door MEE Gelderse Poort geboden worden zijn toegankelijk voor mensen

Nadere informatie

Ondersteuning bij SEIN: woonzorg en dagbesteding

Ondersteuning bij SEIN: woonzorg en dagbesteding Samen doen wij dat! info Ondersteuning bij SEIN: woonzorg en dagbesteding informatie voor cliënten Inhoud INHOUD 1. Verhogen van de kwaliteit van leven van mensen met epilepsie 4 2. Het kwaliteitskader

Nadere informatie

Nieuwsbrief CliëntAanZet

Nieuwsbrief CliëntAanZet Nummer 5 Juni/Juli 2014 Van de redactie Hallo, Hier weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet. Heb je een leuk idee voor deze nieuwsbrief? Of wil je misschien zelf iets schrijven? Stuur een bericht naar:

Nadere informatie

Relaties. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo.

Relaties. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo. Relaties HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo.org Relaties kunnen een belangrijke rol spelen bij het omgaan

Nadere informatie

Training & themabijeenkomsten 2018

Training & themabijeenkomsten 2018 Training & themabijeenkomsten 2018 voor mantelzorgers en vrijwilligers Inhoudsopgave 3 4 7 9 11 11 Trainingen en themabijeenkomsten - Het hoe en waarom Trainingen voor mantelzorgers Trainingen voor vrijwilligers

Nadere informatie

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Geachte dames en heren, Zelfredzaamheid is een mooi en positief begrip. Immers, elk kind wil dingen zelf leren doen, jezelf kunnen redden

Nadere informatie

Jouw Belang Jouw ouders bespreken gezamenlijk over én met jou wat jouw belang is. Zodat jouw ouders

Jouw Belang Jouw ouders bespreken gezamenlijk over én met jou wat jouw belang is. Zodat jouw ouders - Dit basis Kindplan kan als onderdeel worden ingevoegd in het ouderschapsplan of los worden gebruikt door ouders al dan niet met hulp van een professional - Ouders ga na de eerste afspraak met een professional

Nadere informatie

Informatie en advies voor ouders

Informatie en advies voor ouders Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders 1 2 Wist u dat de gevolgen van het zien of horen van geweld in het gezin net zo groot zijn als zelf geslagen worden? Ook als het geweld gestopt

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

Uit de burn-out Therapiegroep werkstresshantering

Uit de burn-out Therapiegroep werkstresshantering Uit de burn-out Therapiegroep werkstresshantering Albert Schweitzer ziekenhuis mei 2009 pavo 0202 Inleiding Als u last heeft van een burn-out door stress op het werk kunt u de therapiegroep werkstresshantering

Nadere informatie

Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt. Verslavingspreventie Mondriaan

Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt. Verslavingspreventie Mondriaan Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt Verslavingspreventie Mondriaan Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Alle ouders hebben het beste voor met hun kinderen. Ouders vragen

Nadere informatie

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Bezoek op kantoor Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Ton en Toya hebben wat problemen thuis.

Nadere informatie

Wij hebben autisme. De impact van ASS op de gezinsleden en enkele overlevingstips. Anneke E. Eenhoorn

Wij hebben autisme. De impact van ASS op de gezinsleden en enkele overlevingstips. Anneke E. Eenhoorn Wij hebben autisme De impact van ASS op de gezinsleden en enkele overlevingstips. Anneke E. Eenhoorn Wat betekent een kind dat anders is voor het gezin Verstoring van het gewone gezinsleven Ouders moeten

Nadere informatie

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo?

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo? Wablieft praat met Paul Verhaeghe De maatschappij maakt mensen ziek Materieel hebben we het nog nooit zo goed gehad. De meesten van ons hebben een inkomen, een dak boven ons hoofd Toch voelen veel mensen

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

gezinsvormen [ behandeling in een gezin ]

gezinsvormen [ behandeling in een gezin ] gezinsvormen [ behandeling in een gezin ] 03 Gezinshuis meestal een passend antwoord op een uithuisplaatsing voorwoord Ambiq biedt specialistische zorg aan kinderen, jongeren, hun ouders en volwassenen

Nadere informatie

Waar een wil is, is een Weg!

Waar een wil is, is een Weg! 5 tips om moeiteloos voor jezelf te kiezen en een stap te zetten. Waar een wil is, is een Weg! - Lifecoach http://www.facebook.com/arlettevanslifecoach 0 Je bent een ondernemende 40+ vrouw die vooral gericht

Nadere informatie

Kinderen van Ouders met Psychiatrische Problemen en/of Verslavingsproblematiek

Kinderen van Ouders met Psychiatrische Problemen en/of Verslavingsproblematiek Presentatie Stichting Landelijke Koepel Familieraden Kinderen van Ouders met Psychiatrische Problemen en/of Verslavingsproblematiek Ton Bellemakers Preventiewerker VICTAS & Annemiek Baak-Wilbrink Orthopedagoog

Nadere informatie

Welke krachten en drempels ervaren deelnemers door de workshops van Artability in Thessaloniki?

Welke krachten en drempels ervaren deelnemers door de workshops van Artability in Thessaloniki? 7. Bijlage Resultaten enquête Welke krachten en drempels ervaren deelnemers door de workshops van Artability in Thessaloniki? 1. Waarom ben je aan het project begonnen? (Για ποιό λόγο ξεκίνθςεσ να ςυμμετζχεισ

Nadere informatie

ADHD. en kinderen (6-12 jaar)

ADHD. en kinderen (6-12 jaar) ADHD en kinderen (6-12 jaar) ADHD, DAAR BEN JE NIET BLIJ MEE Als je bij het buitenspelen een blauwe plek oploopt, dan zit je daar niet mee. Meestal is-ie na een paar dagen weer weg. Bij ADHD is dat anders,

Nadere informatie

De mantelzorg DER LIEFDE

De mantelzorg DER LIEFDE De mantelzorg DER LIEFDE Ongeveer 3,5 miljoen Nederlanders zorgen onbetaald en langdurig voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner of familielid. Ook op de HAN zijn veel medewerkers

Nadere informatie

OpGroeieN. OpGroeieN. DaT doen We in Best SaMen! Beste Betsy geeft antwoord op al je vragen over opvoeden en opgroeien

OpGroeieN. OpGroeieN. DaT doen We in Best SaMen! Beste Betsy geeft antwoord op al je vragen over opvoeden en opgroeien OpGroeieN OpGroeieN DaT doen We in Best SaMen! DaT doen We in Best SaMen! Beste Betsy geeft antwoord op al je vragen over opvoeden en opgroeien Beste Betsy is het Centrum voor Jeugd en Gezin in Best. Niet

Nadere informatie

tisme heeft AlsAls jeje broer ooff zus broer zus auautisme heeft verder met autisme dr. leo kannerhuis

tisme heeft AlsAls jeje broer ooff zus broer zus auautisme heeft verder met autisme dr. leo kannerhuis broer AlsAls jeje broer zus ooff zus heeft tisme heeft auautisme een groep voor broers en zussen van kinderen met een autisme-spectrumstoornis juli 2012 centrum voor autisme dr. leo kannerhuis verder met

Nadere informatie

ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN. Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29

ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN. Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29 ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29 ALCOHOL EN OPVOEDING Als kinderen naar het voortgezet

Nadere informatie

- mijn kind 74% - partner 4% - mijn vader/moeder 1% - cliënt die door mij geholpen wordt 12% - anders 9%

- mijn kind 74% - partner 4% - mijn vader/moeder 1% - cliënt die door mij geholpen wordt 12% - anders 9% Kortdurend verblijf Memo aanscherping kortdurend verblijf 3 juni 2011 Kortdurend verblijf is het tijdelijk logeren in een instelling, bijvoorbeeld een logeerhuis, zorghotel, verpleeg- of verzorgingshuis.

Nadere informatie

Nieuwsbrief 3 De Vreedzame School

Nieuwsbrief 3 De Vreedzame School Nieuwsbrief 3 De Vreedzame School Blok 3 Blok 3: We hebben oor voor elkaar Blok 3: Algemeen: In dit blok stimuleren we de kinderen om oor voor elkaar te hebben. De lessen gaan over communicatie, over praten

Nadere informatie

Afgesproken verdeling van de boeken over de groepen

Afgesproken verdeling van de boeken over de groepen DE KANJERTRAINING. Op de Jozefschool wordt er in alle groepen kanjertraining gegeven. Alle leerkrachten zijn gecertificeerd. Doel van de Kanjertraining? Deze werkwijze biedt lln. kapstokken aan om beter

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

1. Liedje Welkom welkom http://www.youtube.com/watch?v=t5ajdsxwmhu 2. Liedje: Jij mag er zijn.

1. Liedje Welkom welkom http://www.youtube.com/watch?v=t5ajdsxwmhu 2. Liedje: Jij mag er zijn. NIEUWSBRIEF 2 Oktober 2013-20142014 Geachte Ouders/verzorgers, De eerste 9 weken zitten erop. De leerlingen en leerkrachten hebben hard gewerkt. Met z n allen hebben we goed ons best gedaan op de leervakken,

Nadere informatie