Met wie kan jij dan praten? Een brochure voor kinderen van 7 tot 11 jaar

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Met wie kan jij dan praten? Een brochure voor kinderen van 7 tot 11 jaar"

Transcriptie

1 Als je moeder naar een psychiatrisch ziekenhuis moet... of je vader naar een psychiater... Met wie kan jij dan praten? Een brochure voor kinderen van 7 tot 11 jaar

2 Deze brochure werd - met toestemming - gemaakt naar het model van de Nederlandse brochure Als een vader of moeder psychiatrische problemen heeft... hoe gaat het dan met de kinderen?, uitgegeven door het Trimbos-Instituut, LOP - ggz, Utrecht, Nederland. Illustraties: Riske Lemmens Verantwoordelijke uitgever: CGG Vlaams-Brabant Oost, Universitair Centrum Leuven, Afdeling Kinderen en Jeugdigen, Kapucijnenvoer 35, 3000 Leuven Niets uit deze uitgave mag vermenigvuldigd worden zonder schriftelijke toestemming. Leuven, 2002 D/2002/9411/2 2

3 Een boekje voor jou... Je krijgt dit boekje omdat je vader of moeder in een psychiatrisch ziekenhuis moet blijven. Maar wat is een psychiatrisch ziekenhuis? En als je vader of moeder vreemd doet, wat is er dan precies aan de hand? Misschien gaat je vader of moeder naar een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg of naar een psychiater om te praten? Maar wat bedoelen ze met al die moeilijke woorden? In dit boekje kan je er meer over lezen. Misschien heb je na het lezen van dit boekje nog vragen? Of wil je er met iemand over praten? Dat kan! In dit boekje vind je terug met wie jij zoal kan praten, als je dat wilt. 3

4 Eén ding staat vast! Iedereen kan ziek worden. Je kan griep krijgen of de mazelen. Je kan ook je arm breken. Soms moet je naar een ziekenhuis als je ziek bent. Daar kunnen ze je beter helpen dan thuis. Maar iemand kan ook in de war zijn. Dan weet hij niet goed meer wat hij zegt of doet. Van zo iemand wordt gezegd dat hij geestelijk ziek is. Mensen die geestelijk ziek zijn, voelen zich meestal niet goed. Soms voelen ze zich somber en verdrietig. Ze kunnen nergens tegen. Of ze zijn plotseling heel boos, zonder dat je begrijpt waarom. Soms denk je dat je braaf bent. En toch wordt je vader of moeder zo boos. Dan ben je bang dat ze jou of elkaar zullen slaan. Ook op school denk je er vaak aan hoe het nu thuis is. Het is niet altijd duidelijk waardoor mensen geestelijk ziek worden. Maar één ding staat vast: het is niet jouw schuld! Als je vader of moeder een verkoudheid heeft, dan is dat toch ook niet jouw schuld?! 4

5 Als niemand erover praat... Wanneer mensen lichamelijk ziek zijn, wordt daar heel wat over gepraat. Mijn vader ligt in het ziekenhuis. Mijn moeder moet geopereerd worden aan haar schouder. Dat hoor je vast wel eens iemand zeggen. Over mensen die geestelijk ziek zijn, hoor je veel minder. Want heb je al ooit iemand horen zeggen: Mijn moeder gaat naar een psychiater. Mijn vader is opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis? Het lijkt wel alsof mensen zich ervoor schamen. Vreemd eigenlijk, want waarom moet je je ervoor schamen? En toch ben je erover beschaamd! Misschien komt het omdat niemand erover praat. Dan durf je er zelf ook bijna niets over vertellen. Toch zijn er heel veel kinderen die hetzelfde meemaken als jij. Maar je hoort er niet van! Gek dat daar bijna nooit over gepraat wordt! 5

6 Een beetje uitleg bij al die moeilijke woorden... Psychiatrisch ziekenhuis: Voor mensen die geestelijk ziek zijn, bestaan er psychiatrische ziekenhuizen. Of aparte afdelingen in een gewoon ziekenhuis. Daar werken psychiaters. Dit zijn dokters die veel weten over geestelijke ziekten. We noemen ze ook psychische ziekten. Deze dokters proberen mensen beter te maken door met hen te praten. Of door hen medicijnen te geven. Verder werken er ook psychologen, maatschappelijk werkers, psychiatrisch verpleegkundigen,... Dit zijn allemaal mensen die veel weten over psychische ziekten. Zij proberen je zieke ouder beter te maken. Zij worden ook hulpverleners genoemd. Sommige mensen moeten veel rusten wanneer ze opgenomen zijn in een psychiatrisch ziekenhuis. Anderen moeten er juist van alles doen: praten in een groep met mensen die ongeveer dezelfde problemen hebben als zij, knutselen, in de tuin werken,... Als je op bezoek gaat zal je merken dat de meeste mensen hun pyjama niet aan hebben. Zij dragen gewoon hun kleren. Sommige mensen zeggen of doen misschien rare dingen. Zij doen dit niet omdat jij er bent. Zij doen dit ook als jij er niet bent. 6

7 CGG: is de afkorting van Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg. Niet iedereen die in de war is of psychiatrische problemen heeft, moet in een psychiatrisch ziekenhuis opgenomen worden. Vaak is het juist beter voor hen dat ze thuis kunnen blijven. Zij krijgen dan hulp van een CGG. Dat is een dienst die mensen helpt als ze problemen hebben of in de war zijn. Daar werken ook psychiaters en andere hulpverleners, zoals psychologen, maatschappelijk werkers,... Je vader of moeder woont dan gewoon thuis en gaat één of meerdere keren per maand naar een CGG. Misschien ben je er zelf al eens geweest. Dan weet je hoe een CGG eruit ziet: net een kantoor, maar toch iets anders. Er zijn allemaal aparte kamers, waar je kan praten met een hulpverlener. Want praten kan echt helpen als je het moeilijk hebt. De meeste CGG s hebben een aparte afdeling voor kinderen. 7

8 Psychiater: Psycholoog: Dit is een praatdokter die heel veel weet over mensen die geestelijk ziek zijn. Je vader of moeder praat bijvoorbeeld vaak met een psychiater en kan er dan weer een tijdje tegen. Maar soms is praten alleen niet genoeg en moet je vader of moeder medicijnen nemen. Bijvoorbeeld om terug rustig te worden of om eens goed te kunnen slapen. Bij anderen helpen de medicijnen maar voor een tijdje en begint het daarna opnieuw. Een psycholoog is ook iemand die met mensen praat, hetgeen therapie genoemd wordt. Het verschil met een psychiater is dat een psycholoog geen dokter is en dus geen medicijnen kan geven. De dokter gebruikt vaak moeilijke woorden als hij over de problemen van je vader of moeder spreekt. Misschien begrijp je al die woorden niet meteen. We bekijken er enkele: Depressief: Fobie: Iemand die depressief is, is vaak verdrietig en ongelukkig, voelt zich moe en heeft nergens zin in. Ook niet in eten. Hij kan heel moeilijk in slaap komen. Misschien heb jij dit ook wel eens. Maar depressieve mensen hebben dit vaak en heel lang. Sommige depressieve mensen willen zelfs dood zijn. Soms zeggen ze dit ook. Iemand die een fobie heeft, is vreselijk bang voor gewone, alledaagse dingen. Iemand is bijvoorbeeld bang voor vuil aan de handen, zodat hij dikwijls zijn handen wast. Of bang om buiten te komen. Soms is de angst zo erg dat mensen een heleboel dingen niet meer durven die ze vroeger wel deden. 8

9 Psychotisch: Overspannen: Verslaafd zijn: Mensen die in de war zijn, noemt men ook wel psychotisch of gestoord. Psychotische mensen horen soms meerdere stemmen en/of zien dingen die er niet echt zijn. Of ze denken dat iedereen hen kwaad wil doen, terwijl dit niet zo is. Als er heel veel dingen op erg korte tijd gebeuren of als mensen voor veel dingen tegelijk moeten zorgen, kunnen ze overspannen geraken. Zij kunnen dit allemaal niet aan. Het is als een speelgoedauto die met een sleutel moet opgedraaid worden. Als de sleutel te ver doorgedraaid wordt, dan knapt er iets. Bij mensen die overspannen zijn, is dat ook zo. Sommige mensen kunnen niet zonder bier, wijn, sterke drank, pilletjes of drugs. Als je echt niet kan leven zonder alcohol, drugs of medicijnen, dan ben je verslaafd. Sommige mensen zijn zó erg verslaafd, dat ze niet meer kunnen gaan werken en de ganse dag niks doen. Het kan dan nodig zijn dat deze mensen in het ziekenhuis worden opgenomen om terug te leren leven zonder die alcohol, medicijnen of drugs. 9

10 Als jij het er moeilijk mee hebt: wat doe je dan? Je vader of moeder heeft psychiatrische problemen. Dat is ook voor jou een moeilijke situatie. Toch zijn er een aantal manieren om het voor jezelf gemakkelijker te maken. Welke manieren ken jij? ik vertel het aan een vriend of vriendin ik ga wandelen met mijn hond ik ga sporten (voetballen, zwemmen, ) ik maak een tekening of schrijf een verhaal ik Schrijf eens op wat jij doet als het allemaal teveel voor je wordt. ik Zou je nog iets anders kunnen bedenken? ik ik ik

11 Leuke dingen doen! Als je vader of moeder psychiatrische problemen heeft, dan is het thuis niet altijd gemakkelijk. Soms lijkt het alsof je geen toffe dingen meer mag doen! Toch is het juist heel belangrijk voor jou dat je blijft spelen met je vriendjes én dat je dingen blijft doen die je leuk vindt. Je kan een plek zoeken waar je de problemen even probeert te vergeten. Dit is goed voor jou. Ook al blijf je ongerust over wat er thuis allemaal gebeurt. Bedenk tenminste 5 dingen die je tof vindt en die je graag zou willen doen. Alleen of met anderen. Thuis of ergens anders. In het gekleurde kadertje worden alvast enkele voorbeelden gegeven. - gezelschapsspelletje spelen Met: Karla en Tom - naar het zwembad gaan Met: niemand 1. Met: 2. Met: 3. Met: 4. Met: 5. Met: 11

12 Praten kan helpen! Soms ben je zelf ook wel eens boos of verdrietig. Bijvoorbeeld als er op school iets vervelends is gebeurd. Als je geplaagd wordt of zo. Dan kan de juffrouw of de meester naar je toekomen en vragen wat er aan de hand is. Als je dan kan vertellen wat er gebeurd is, dan lucht dat je op. Als je vader of moeder psychische problemen heeft, dan vergeet hij of zij wel eens dat jij er ook nog bent. Dat is voor jou niet gemakkelijk. Het kan jou dan ook helpen als je erover kunt praten. Maar met wie? 12

13 Met wie kan jij dan praten? Je vader of moeder gaat naar een psychiater, met wie ze kunnen praten. En met wie kan jij praten? Je begrijpt de dingen niet. Je voelt je droevig over wat er thuis gebeurt. Dan kan praten helpen. Het lucht op! Je kan erover praten met iemand die je begrijpt of bij wie je je goed voelt. Als je vragen hebt, kan je die ook stellen aan de hulpverlener van je vader of je moeder. Verder kan je altijd terecht bij een hulpverlener van een kind- en jongerendienst van een CGG. Wie zou jij kiezen uit het rijtje om mee te praten? je vader of moeder je broer of zus de juffrouw of meester op school je beste vriend of vriendin de buurvrouw de kindertelefoon de moeder van je beste vriend of vriendin je oma of opa een oom of tante de huisdokter of iemand anders:... 13

14 Waar kan je hulp zoeken? Misschien kan je op zoek gaan naar iemand uit je omgeving die kan luisteren en die jij vertrouwt. Je vader of moeder, je beste vriend of vriendin, je broer of zus, je oma of opa, een buurvrouw, de huisarts,... Op school zijn er misschien ook mensen die je vertrouwt: de juffrouw of de meester of iemand van het Centrum voor Leerlingenbegeleiding (CLB). 14 Een gemakkelijkere manier om hulp te zoeken is via de telefoon. Bij Awel kan je anoniem terecht: je hoeft je naam niet te noemen als je het niet wilt. Het telefoonnummer van Awel is 102 en is bovendien gratis. Je kan er elke dag van 16 tot 20 uur terecht, behalve op zon- en feestdagen. Tussen 18 en 22 uur kan je ook chatten op de website, of je kan je verhaal kwijt via mail.

15 Je kan ook terecht bij een centrum voor geestelijke gezondheidszorg, kortweg CGG. De meeste CGG s hebben een aparte kinder- en jongerenafdeling. Hier moet je wel vooraf bellen om een afspraak te maken. Je kan er gaan praten met een hulpverlener. Regio Mechelen Lier Heist op den Berg Boom: - Tel: Regio Antwerpen: - Tel: Tel: Voor meer informatie en adressen: Als je na het lezen van dit boekje nog vragen hebt of wil je meer informatie, kan je altijd terecht bij iemand van het ziekenhuis via kopp.pzduffel@emmaus. be of op de afdeling waar je mama of papa verblijft: PZ Duffel Stationsstraat 22c 2570 Duffel Tel: en vraag naar de afdeling waar je mama of papa verblijft 15

16 Je krijgt dit boekje omdat je vader of moeder in een psychiatrisch ziekenhuis moet blijven. Of omdat je vader of moeder naar een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg of naar een psychiater gaat om te praten. Maar wat bedoelen ze met al die moeilijke woorden? Wat is een psychiatrisch ziekenhuis? En als je vader of moeder vreemd doet, wat is er dan precies aan de hand? In dit boekje kan je er meer over lezen. Deze brochure kwam tot stand in het kader van het KOPP-project, een samenwerking tussen CGG Vlaams-Brabant Oost, CGG Ahasverus en CGG PassAnt. De brochure werd samengesteld door Katrien Marchal en Elke Brosens. Met dank voor de financiële steun van de Stichting Julie Renson, Lionsclub Kortenberg en andere schenkers.

Als je vader of moeder psychiatrische problemen heeft... Wat gebeurt er dan met jou?

Als je vader of moeder psychiatrische problemen heeft... Wat gebeurt er dan met jou? Als je vader of moeder psychiatrische problemen heeft... Wat gebeurt er dan met jou? Een brochure voor jongeren van 12 tot 15 jaar Deze brochure werd - met toestemming - gemaakt naar het model van de Nederlanse

Nadere informatie

Als je vader of moeder psychiatrische problemen heeft... Wat gebeurt er dan met jou? Een brochure voor jongeren van 16 tot 18 jaar

Als je vader of moeder psychiatrische problemen heeft... Wat gebeurt er dan met jou? Een brochure voor jongeren van 16 tot 18 jaar Als je vader of moeder psychiatrische problemen heeft... Wat gebeurt er dan met jou? Een brochure voor jongeren van 16 tot 18 jaar Deze brochure werd - met toestemming - gemaakt naar het model van de Nederlandse

Nadere informatie

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen KOPPen bij elkaar en schouders eronder Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen Mama, waarom huil je? Mama, ben je nu weer verdrietig? Papa, gaan we naar het zwembad? Waarom niet?

Nadere informatie

Hoe gaat het dan met de kinderen? Als men u in het psychiatrisch ziekenhuis zegt: Het is beter dat u een tijdje hier blijft...

Hoe gaat het dan met de kinderen? Als men u in het psychiatrisch ziekenhuis zegt: Het is beter dat u een tijdje hier blijft... Als men u in het psychiatrisch ziekenhuis zegt: Het is beter dat u een tijdje hier blijft... Als uw partner last heeft van wisselende stemmingen... Als er een alcoholprobleem is binnen uw gezin... Hoe

Nadere informatie

Wat is kindermishandeling? Hoe kan kindermishandeling stoppen? Wie kan je hierbij helpen?

Wat is kindermishandeling? Hoe kan kindermishandeling stoppen? Wie kan je hierbij helpen? Wat is kindermishandeling? Hoe kan kindermishandeling stoppen? Wie kan je hierbij helpen? In deze folder vind je een antwoord, en lees je ook bij wie je terecht kan als je over mishandeling of verwaarlozing

Nadere informatie

Veilig Thuis. Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod

Veilig Thuis. Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod Veilig Thuis Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod Een stukje uitleg Dat je samen met papa/mama, of een andere persoon in dit boekje gaat werken is niet zo maar. Dat komt omdat

Nadere informatie

Veilig Thuis. Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod

Veilig Thuis. Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod Veilig Thuis Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod 2 Een stukje uitleg Dat je samen met papa/mama, of een andere persoon in dit boekje gaat werken is niet zo maar. Dat komt omdat

Nadere informatie

De PAAZ, wat is dat? Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar

De PAAZ, wat is dat? Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar De PAAZ, wat is dat? Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar De afgelopen weken was het niet zo leuk bij Pim thuis. Zijn moeder lag de hele dag in bed. Ze stond niet meer op, deed geen boodschappen

Nadere informatie

Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen.

Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen. Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen. Kan ik kiezen bij wie ik ga wonen? Is het mijn schuld? Ben ik verplicht om op bezoek te gaan bij papa of mama? Waarom hebben mijn ouders elk een

Nadere informatie

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt

Nadere informatie

Psychische. problemen. bij ouders. Wat doe je met ouders die in de knoop zitten?

Psychische. problemen. bij ouders. Wat doe je met ouders die in de knoop zitten? Psychische problemen bij ouders Wat doe je met ouders die in de knoop zitten? Alles over psychische problemen bij je ouders IKMAAKDEKLIK.be Een onlineplatform voor kinderen van ouders met psychische problemen.

Nadere informatie

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen +

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen + > vooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik JEUGDIGEN Heb jij seksueel misbruik meegemaakt of iemand in jouw gezin, dan kan daarover praten helpen. Het kan voor jou erg verwarrend zijn hierover te praten,

Nadere informatie

on track again Opnieuw op weg na een zelfmoordpoging

on track again Opnieuw op weg na een zelfmoordpoging on track again Opnieuw op weg na een zelfmoordpoging Ben je alles even moe? Zag je geen uitweg meer? Dacht je aan zelfmoord als een oplossing voor je problemen? Dit boekje laat jou zien dat je een heleboel

Nadere informatie

Wanneer vertel je het de kinderen? Kies een moment uit waarop je zelf en de kinderen niet gestoord kunnen worden.

Wanneer vertel je het de kinderen? Kies een moment uit waarop je zelf en de kinderen niet gestoord kunnen worden. Hoe vertel je het de kinderen? Op een gegeven moment moet je de kinderen vertellen dat jullie gaan scheiden. Belangrijk is hoe en wat je hen vertelt. Houd rekening daarbij rekening met de leeftijd van

Nadere informatie

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld:

Hoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: hoofdstuk 10 Hoe je je voelt Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: zenuwachtig wakker worden omdat je naar school moet, vrolijk

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen.

Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen. Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen. Kan ik kiezen bij wie ik ga wonen? Is het mijn schuld? Ben ik verplicht om op bezoek te gaan bij papa of mama? Waarom hebben mijn ouders elk een

Nadere informatie

WANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT

WANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT WANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT 1 Je leest waarschijnlijk dit boekje omdat je mama of papa of iemand anders speciaal in je familie Amyotrofische Laterale Sclerose heeft. Het is een lang woord en

Nadere informatie

Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw

Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw Soms gebeurt er wel eens iets wat jij niet wilt. Dit noemen wij onvrijwillige zorg. Onvrijwillige zorg mag alleen als jij in gevaar bent, of als jouw gedrag gevaarlijk is voor andere mensen. Dit mag nooit

Nadere informatie

centrum voor verstandelijke beperking en psychiatrie SAMEN ZORGEN DAT HET BETER GAAT!

centrum voor verstandelijke beperking en psychiatrie SAMEN ZORGEN DAT HET BETER GAAT! centrum voor verstandelijke beperking en psychiatrie SAMEN ZORGEN DAT HET BETER GAAT! De Swaai is een samenwerking tussen GGZ Friesland en Talant en biedt jongeren met zowel een verstandelijke beperking

Nadere informatie

Niet veel mensen krijgen deze ziekte en sommige volwassenen hebben er vaak nog nooit van gehoord of weten er weinig vanaf.

Niet veel mensen krijgen deze ziekte en sommige volwassenen hebben er vaak nog nooit van gehoord of weten er weinig vanaf. Je leest waarschijnlijk dit boekje omdat je mama of papa of iemand anders speciaal in je familie Amyotrofische Lateraal Sclerose heeft. Het is een lang woord en het wordt vaak afgekort tot ALS. Niet veel

Nadere informatie

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft

Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Zorgen en vragen 1 Gezinsinterventie 2 Tien praktische

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Voor kinderen die meer willen weten over echtscheidingen. uitgave 2005

Voor kinderen die meer willen weten over echtscheidingen. uitgave 2005 Voor kinderen die meer willen weten over echtscheidingen uitgave 2005 Steeds meer kinderen stellen vragen aan de Kinderrechtswinkels over echtscheiding. Scheiden kan niet zomaar, je moet heel veel regels

Nadere informatie

Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt. Verslavingspreventie Mondriaan

Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt. Verslavingspreventie Mondriaan Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt Verslavingspreventie Mondriaan Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Alle ouders hebben het beste voor met hun kinderen. Ouders vragen

Nadere informatie

Op bezoek. bij Sam op de Intensive Care

Op bezoek. bij Sam op de Intensive Care Op bezoek S bij Sam op de Intensive Care Hoi, ik ben Sam en ik lig op de Intensive Care S Ik heb een fotoboekje gemaakt. Zo kun je alvast zien waar ik ben en wat iedereen op de afdeling doet. Natuurlijk

Nadere informatie

Zonder toestemming. Nota BOPZ eenvoudige versie

Zonder toestemming. Nota BOPZ eenvoudige versie Nota BOPZ eenvoudige versie Zonder toestemming Ben je soms boos? Ben je soms boos en ben je dan wel eens gevaarlijk voor jezelf of anderen? Of doe je wel eens dingen die niet mogen? Soms moeten begeleiders

Nadere informatie

Dit zijn Yara en haar moeder Suzan

Dit zijn Yara en haar moeder Suzan Je kind als tolk? Dit zijn Yara en haar moeder Suzan Dit is Yara. Ze is 10 jaar oud. Yara woont 1 jaar in Nederland. Ze woont hier met haar vader, twee broertjes en haar moeder Suzan. Yara gaat naar school.

Nadere informatie

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet! Gevaarlijke liefde Gevaarlijke liefde In de pauze Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Als je verliefd wordt ben je in de wolken. Tegelijk voel je je

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram,

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, mijn kleine broer Dat is niet van mij mama Dan zegt ze

Nadere informatie

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Grafisch ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE Bij huiselijk geweld tussen (ex-)partners worden kinderen vaak over het hoofd gezien. Toch hebben

Nadere informatie

Zelfmoordgedachten. Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op.

Zelfmoordgedachten. Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op. Zelfmoordgedachten Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op. Alles over zelfmoordgedachten Zelfmoordlijn 1813 Die kan je bellen, chatten of mailen als je aan zelfdoding denkt. Op de website

Nadere informatie

Vragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren'

Vragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren' De tovenaar tovert De verhalenvertelster vertelt Wat zou een tovenaar allemaal kunnen toveren? Hoe zouden de kinderen zich voelen? Waar zie je dat aan? Is de tovenaar blij/ boos/ verdrietig of bang? Hoe

Nadere informatie

Waarom zijn er ongelukkige mensen?

Waarom zijn er ongelukkige mensen? Eerste Communieproject 8 Waarom zijn er ongelukkige mensen? De mensen doen niet wat God wil Je hebt gezien wat geluk is. Als mensen van jou houden, word je gelukkig. Niet iedereen is gelukkig. Als andere

Nadere informatie

Dounia praat en overwint

Dounia praat en overwint Dounia praat en overwint Deze informatiefolder is een uitgave van Pharos, Expertisecentrum gezondheidsverschillen, in samenwerking met: Stichting Hindustani, Samenwerkingsverband Marokkaanse Nederlanders,

Nadere informatie

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Angststoornissen. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over angst

Angststoornissen. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over angst ggz voor doven & slechthorenden Angststoornissen Als angst en paniek invloed hebben op het dagelijks leven Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over angst Herkent u dit? Iedereen

Nadere informatie

Een virus in je lijf Hiv-virus

Een virus in je lijf Hiv-virus Een virus in je lijf Hiv-virus Onder ouders verstaan wij ook verzorger(s), pleeg- of adoptieouder(s) U kunt wijzigingen of aanvullingen op deze informatie door geven per e-mail: patienteninformatiewkz@umcutrecht.nl

Nadere informatie

Lou en Lena: NEE tegen geweld!

Lou en Lena: NEE tegen geweld! Mijn prentenboek Prentenboek voor leerlingen 1 e en 2 e leerjaar Lou en Lena: NEE tegen geweld! Mijn naam:... Mijn klas:... Mondiale Vorming - Plan België Hallo, ik ben Lou. En dit is mijn zus Lena. We

Nadere informatie

Lesbrief. De familieblues Yvonne Kroonenberg

Lesbrief. De familieblues Yvonne Kroonenberg Lesbrief De familieblues Yvonne Kroonenberg Doe meer met Leeslicht! Bij een aantal boeken in de serie Leeslicht kunt u een gratis lesbrief downloaden van www.eenvoudigcommuniceren.nl. In deze lesbrief

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

Wat je moet weten over hasj en wiet

Wat je moet weten over hasj en wiet Wat je moet weten over hasj en wiet 1 2 Je hebt vast wel eens van hasj of wiet gehoord. Hasj en wiet zijn drugs. Hasj en wiet worden meestal gerookt. Er wordt een soort sigaret gedraaid met tabak en hasj

Nadere informatie

Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen?

Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen? Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen? Samenwerkingsverband NIP-NVO zorg voor mensen met een verstandelijke beperking 2014 1 Inhoud Voorwoord 3 Wat doet de psycholoog of orthopedagoog? 5

Nadere informatie

AMIGA4LIFE. Hooggevoelig, wat is dat? WWW.AMIGA4LIFE.NL T. 06-424 99985 @AMIGA4LIFECOACH VLAARDINGEN

AMIGA4LIFE. Hooggevoelig, wat is dat? WWW.AMIGA4LIFE.NL T. 06-424 99985 @AMIGA4LIFECOACH VLAARDINGEN AMIGA4LIFE Hooggevoelig, wat is dat? 7-10 jaar WWW.AMIGA4LIFE.NL T. 06-424 99985 @AMIGA4LIFECOACH VLAARDINGEN 1 voorlichtingsbrochure hooggevoeligheid - www.amiga4life.nl Ik heb een talent! Ik kan goed

Nadere informatie

Eikenhorst (kliniek) Informatie voor patiënten. Eikenhorst

Eikenhorst (kliniek) Informatie voor patiënten. Eikenhorst Eikenhorst (kliniek) Informatie voor patiënten Eikenhorst Je komt mogelijk binnenkort op Eikenhorst. Daar is alles anders en nieuw vergeleken met waar je nu woont. Om je te laten wennen aan al dat nieuwe,

Nadere informatie

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2 Bladzijde negen, Bladzijde tien, Krijg ik het wel ooit te zien? Ander hoofdstuk, Nieuw begin.. Maar niets, Weer dicht, Het heeft geen zin. Dan probeer ik achterin dat dikke boek. Dat ik daar niet vaker

Nadere informatie

Verslaving. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over verslaving. Als iemand niet meer zonder... kan

Verslaving. Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over verslaving. Als iemand niet meer zonder... kan ggz voor doven & slechthorenden Verslaving Als iemand niet meer zonder... kan Deze folder is voor doven en slechthorenden die meer willen weten over verslaving Herkent u dit? Veel mensen gebruiken soms

Nadere informatie

Dit boekje is van... Mijn naam is: Mijn gezinsvoogd heet: Het telefoonnummer van de gezinsvoogd is:

Dit boekje is van... Mijn naam is: Mijn gezinsvoogd heet: Het telefoonnummer van de gezinsvoogd is: Dit boekje is van... Mijn naam is: Mijn gezinsvoogd heet: Het telefoonnummer van de gezinsvoogd is: Mijn gezinsvoogd werkt bij de William Schrikker Jeugdbescherming. Wat een toestand, zeg! Wat gebeurt

Nadere informatie

Als je ergens heel erg bang voor bent, dan heb je angst. Je hebt bijvoorbeeld angst voor de tandarts.

Als je ergens heel erg bang voor bent, dan heb je angst. Je hebt bijvoorbeeld angst voor de tandarts. Thema 5 Les 1: De angst: Als je ergens heel erg bang voor bent, dan heb je angst. Je hebt bijvoorbeeld angst voor de tandarts. De schrik: Als iemand ineens achter je staat, dan schrik je. Je bent dan ineens

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Psychische. problemen. bij ouders. Wat doe je met ouders die in de knoop zitten?

Psychische. problemen. bij ouders. Wat doe je met ouders die in de knoop zitten? Psychische problemen bij ouders Wat doe je met ouders die in de knoop zitten? Alles over psychische problemen bij je ouders Similes Vereniging voor gezinsleden van mensen met psychiatrische problemen tel.

Nadere informatie

Inknippen van je tongriempje

Inknippen van je tongriempje Wilhelmina Kinderziekenhuis Inknippen van je tongriempje Wat staat er in deze folder Inleiding voor ouders 2 Informatie voor jongeren vanaf 12 jaar 4 Inknippen van het tongriempje 6 Tips 9 Wil je meer

Nadere informatie

WAAR KAN IK HULP VINDEN? Informatie over geestelijke gezondheidsproblemen

WAAR KAN IK HULP VINDEN? Informatie over geestelijke gezondheidsproblemen WAAR KAN IK HULP VINDEN? Informatie over geestelijke gezondheidsproblemen Tekst: Aziza Sbiti & Cha-Hsuan Liu Colofon: Deze brochure is totstandgekomen met hulp van het Inspraak Orgaan Chinezen. De inhoud

Nadere informatie

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna

Nadere informatie

Zelfdoding. en depressie Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op.

Zelfdoding. en depressie Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op. Zelfdoding en depressie Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op. Alles over zelfdoding De Zelfmoordlijn tel. 02 649 95 55 www.zelfmoordlijn.be Werkgroep Verder Voor wie achterblijft na

Nadere informatie

Lesbrief. Introductie

Lesbrief. Introductie Lesbrief Introductie Deze lesbrief hoort bij Lieve Stine, weet jij het? van Stine Jensen en Sverre Fredriksen. Dit boek bestaat uit 20 brieven en antwoorden van filosoof Stine. Deze lesbrief bestaat uit

Nadere informatie

Alvast bedankt voor het invullen!

Alvast bedankt voor het invullen! Deze vragenlijst gaat over jongeren die steun of hulp geven aan een familielid. Wij zijn erg benieuwd hoeveel jongeren er binnen onze school steun of hulp geven en hoe zij dit ervaren. De vragenlijst is

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Tips voor een goede spreekbeurt

Tips voor een goede spreekbeurt Diabetes?! Een spreekbeurt die je alles vertelt over diabetes: Wat is het? Hoe ontstaat het? En vooral ook: Wat betekent het voor jou, je broer, zus, vader of moeder. Tips voor een goede spreekbeurt Vertel

Nadere informatie

Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten. Hey Russel! Een bijzondere vriendschap

Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten. Hey Russel! Een bijzondere vriendschap Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten Hey Russel! Een bijzondere vriendschap Lees blz. 5 tot en met 8. Jim vindt Rudsel een rare naam. Jim zegt dit ook tegen Rudsel. Vind jij het ook een rare naam? Is

Nadere informatie

Soms kunnen kinderen niet bij hun papa en mama wonen, bijvoorbeeld als er teveel problemen zijn thuis.

Soms kunnen kinderen niet bij hun papa en mama wonen, bijvoorbeeld als er teveel problemen zijn thuis. Soms kunnen kinderen niet bij hun papa en mama wonen, bijvoorbeeld als er teveel problemen zijn thuis. Dan gaan ze soms beter een tijdje in een ander gezin wonen: een pleeggezin. INFORMATIE Voor pleegkinderen

Nadere informatie

ik? Houd je spreekbeurt over GGNet

ik? Houd je spreekbeurt over GGNet ik? Houd je spreekbeurt over GGNet 1 Houd je spreekbeurt over GGNet Krijg je zelf hulp van GGNet Jeugd? Of je vader/moeder/broer(tje)/zus(je) of iemand anders die je kent? Werkt één van je ouders bij GGNet?

Nadere informatie

Beertje Bruin zegt dan: Ik heb van moeder Beer gehoord dat je erg verdrietig

Beertje Bruin zegt dan: Ik heb van moeder Beer gehoord dat je erg verdrietig Beertje Anders zit stil in een hoekje als Beertje Bruin langskomt. Beertje Bruin zegt dan: Ik heb van moeder Beer gehoord dat je erg verdrietig bent. Kan ik je helpen, want ik ben je vriend en vrienden

Nadere informatie

7. Wel of niet vertellen

7. Wel of niet vertellen Quizvragen hoofdstuk 6 1. Wanneer krijgt iemand een bloedtransfusie? 2. Hoe is het virus in jouw bloed terechtgekomen? 3. Komt een verkoudheid door de kou of door een virus? 4. Kan het virus in flesvoeding

Nadere informatie

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven.

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. Beginsituatie: De lln doen als inleiding op het project rond geloven en de kerkwandeling, een filosofisch gesprek. Er komen verschillende

Nadere informatie

Kinderen. Hoe Yulius kinderen met autisme kan helpen

Kinderen. Hoe Yulius kinderen met autisme kan helpen Kinderen Hoe Yulius kinderen met autisme kan helpen Voor wie is dit boekje? Je hebt dit boekje gekregen omdat je autisme hebt of omdat je nog niet zeker weet of je autisme hebt. Je bent dan bij Yulius

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

Illustraties: Anneke Portier Layout: commsa.be Druk: diekeure.be

Illustraties: Anneke Portier Layout: commsa.be Druk: diekeure.be Colofon: Redactie en adaptatie: Peer van der Kreeft Gebaseerd op een uitgave van het ISPA, Institut Suisse de prévention de l alcoolisme et autres toxicomanies, ispa.ch Illustraties: Anneke Portier Layout:

Nadere informatie

Informatie en advies voor ouders

Informatie en advies voor ouders Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders 1 2 Wist u dat de gevolgen van het zien of horen van geweld in het gezin net zo groot zijn als zelf geslagen worden? Ook als het geweld gestopt

Nadere informatie

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Bezoek op kantoor Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Ton en Toya hebben wat problemen thuis.

Nadere informatie

Gebruikersgids jeugdigen met een licht verstandelijke beperking. Algemene informatie Informatie per zorgzwaartepakket (ZZP)

Gebruikersgids jeugdigen met een licht verstandelijke beperking. Algemene informatie Informatie per zorgzwaartepakket (ZZP) Gebruikersgids jeugdigen met een licht verstandelijke beperking Algemene informatie Informatie per zorgzwaartepakket (ZZP) Inhoud Samenvatting 3 Over welke problemen gaat het? 3 Voorbeelden 3 Welke hulp

Nadere informatie

Praktische gids internationale kinderontvoering uitgave voor jongeren

Praktische gids internationale kinderontvoering uitgave voor jongeren Praktische gids internationale kinderontvoering uitgave voor jongeren Centrum Internationale Kinderontvoering Inhoudsopgave Voorwoord 3 1. Wat is internationale kinderontvoering? 1.1 Als je ouders uit

Nadere informatie

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers

Nadere informatie

Ben ik verplicht om naar school te gaan? Kan de school mij als straf naar huis sturen? Kunnen we op school een leerlingenraad opstarten?

Ben ik verplicht om naar school te gaan? Kan de school mij als straf naar huis sturen? Kunnen we op school een leerlingenraad opstarten? Ben ik verplicht om naar school te gaan? Kan de school mij als straf naar huis sturen? Kunnen we op school een leerlingenraad opstarten? Zit je met een vraag over school? Of wil je weten wat je rechten

Nadere informatie

GOED VRIENDJE? FOUT VRIENDJE?

GOED VRIENDJE? FOUT VRIENDJE? Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Veilig Thuis, tel.: 0800 2000 Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een uitgave van JIP Den Haag en Middin.

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Inleiding. Als je een peuter en tussen 3 en 5 jaar bent. Als je een kleuter en tussen 6 en 8 jaar bent

Inhoudsopgave. Inleiding. Als je een peuter en tussen 3 en 5 jaar bent. Als je een kleuter en tussen 6 en 8 jaar bent Kind-In-Zicht Inhoudsopgave Inleiding Als je een peuter en tussen 3 en 5 jaar bent Als je een kleuter en tussen 6 en 8 jaar bent Als je een tiener en tussen 9 en 12 jaar bent Als je een puber en tussen

Nadere informatie

UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Pijnrevalidatie voor kinderen en jongeren

UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Pijnrevalidatie voor kinderen en jongeren UMCG Centrum voor Revalidatie locatie Beatrixoord Pijnrevalidatie voor kinderen en jongeren Informatie voor kinderen, jongeren en ouders Wat staat er in deze folder? Inleiding voor ouders 1 Informatie

Nadere informatie

WEGWIJS IN MOBILE. contextbegeleiding. dienst voor

WEGWIJS IN MOBILE. contextbegeleiding. dienst voor dienst voor Contextbegeleiding Mobilé Groot Begijnhof 26 9040 Sint-Amandsberg tel: 09/ 238 44 40 fax: 09/ 229 34 85 e-mail: mobile@vzwdesteiger.be website: www.vzwdesteiger.be WEGWIJS IN MOBILE dienst

Nadere informatie

Een informatieve bundel en vragenlijst voor kinderen die gepest worden.

Een informatieve bundel en vragenlijst voor kinderen die gepest worden. Een informatieve bundel en vragenlijst voor kinderen die gepest worden. Er is een verschil tussen plagen en pesten. Iets van iemand afpakken kan plagen zijn, maar ook pesten. Het is plagen als het gaat

Nadere informatie

Heilig Jaar van Barmhartigheid

Heilig Jaar van Barmhartigheid Heilig Jaar van Barmhartigheid van 8 december 2015 tot 20 november 2016 Paus Franciscus heeft alle mensen van de hele wereld uitgenodigd voor een heilig Jaar van Barmhartigheid. Dit hele jaar is er extra

Nadere informatie

Hasj en wiet zijn drugs. Dat heet blowen. In deze folder vind je:

Hasj en wiet zijn drugs. Dat heet blowen. In deze folder vind je: Je hebt vast wel eens van hasj of wiet gehoord. Hasj en wiet zijn drugs. Hasj en wiet worden meestal gerookt. Er wordt een soort sigaret gedraaid met tabak en hasj of wiet. Dat heet blowen. In deze folder

Nadere informatie

Ondersteuning bij SEIN: woonzorg en dagbesteding

Ondersteuning bij SEIN: woonzorg en dagbesteding Samen doen wij dat! info Ondersteuning bij SEIN: woonzorg en dagbesteding informatie voor cliënten Inhoud INHOUD 1. Verhogen van de kwaliteit van leven van mensen met epilepsie 4 2. Het kwaliteitskader

Nadere informatie

PIJN BIJ KINDEREN AU AU PIJN IS NIET FIJN!

PIJN BIJ KINDEREN AU AU PIJN IS NIET FIJN! PIJN BIJ KINDEREN AU AU PIJN IS NIET FIJN! 978 Welkom op de Kinderafdeling Au Au Pijn is niet fijn!, deze folder gaat over pijn. Pijn is heel vervelend en soms ook moeilijk te begrijpen. We proberen je

Nadere informatie

Tijdens het ontbijt kan mijn mama de klastitularis al een beetje leren kennen nog voor dat ze naar het oudercontact komt.

Tijdens het ontbijt kan mijn mama de klastitularis al een beetje leren kennen nog voor dat ze naar het oudercontact komt. Ik vind het wel goed dat er zo iemand tussen de leerkrachten en de mensen is. Ik zeg het, ik heb dat nergens in geen andere school gezien. Het is beter om dit te hebben want ouders voelen zich beter hierdoor.

Nadere informatie

Een virus in je lijf Hiv-virus

Een virus in je lijf Hiv-virus Een virus in je lijf Hiv-virus Wat is hiv? Van de dokter heb je gehoord dat je een virus in je lijf hebt. Een virus is een piepklein deeltje, dat een ontsteking kan veroorzaken als het in je lichaam komt.

Nadere informatie

2. Hebben ze ooit al een geheim van je rondverteld via internet? 3. Hebben ze al eens een geheim doorvertelt dat jij iemand had toevertrouwd?

2. Hebben ze ooit al een geheim van je rondverteld via internet? 3. Hebben ze al eens een geheim doorvertelt dat jij iemand had toevertrouwd? Bijlage 1 Ben jij ooit gecyberpest? Cyberpesten kan iedereen overkomen. De meeste mensen weten niet wat cyberpesten is. Misschien ben zelfs jij ooit gecyberpest zonder dat je het zelf weet. Er zijn 2 reeksen

Nadere informatie

leerlingbrochure nld Door: Jolanthe Jansen

leerlingbrochure nld Door: Jolanthe Jansen leerlingbrochure nld Door: Jolanthe Jansen Dit is een brochure, gemaakt voor leerlingen met NLD. Naast deze brochure is er ook: - een brochure met informatie voor ouders van kinderen met NLD en - een brochure

Nadere informatie

Als je ouders uit elkaar

Als je ouders uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan Je ouders gaan Als je ouders uit elkaar gaan, moeten er moeilijke beslissingen worden genomen. Want bij wie ga jij dan wonen? En hoe vaak zie je dan je vader of moeder nog?

Nadere informatie

Judith Suyling. kindertherapie ouderbegeleiding. Poppenkast

Judith Suyling. kindertherapie ouderbegeleiding. Poppenkast Judith Suyling kindertherapie ouderbegeleiding Poppenkast 023 525 33 28, Bloemendaal kindertherapie@judithsuyling.nl Nadenken op een bankje Lang geleden, toen Judith nog een klein meisje was, zat zij eens

Nadere informatie