Post Hbo Beschermingsbewindvoerder. Lesdag 3

Transcriptie

1 Post Hbo Beschermingsbewindvoerder en Beheerder Lesdag 3

2 Opbouw opleiding Dag 1: Het beroep: achtergrondinformatie, de juridische context en haar cliënten Dag 2: Rol en taken van een bewindvoerder: het traject + de verschillen en overeenkomsten met soortgelijke professies Dag 3: De praktijk: dossieropbouw, budgetplan en klachtafhandeling Dag 4: De praktijk: communicatie, niet-gebruik en bezuinigingen Dag 5: De praktijk: formaliteiten en hoe te handelen bij het ontstaan van achterstanden Dag 6: De praktijk: belastingen Dag 7: De praktijk: verschuldiging en problematische schulden. Het opbouwen van een praktijk en cliëntenbestand.

3 Indeling lesdag uur: budgetplan met oefeningen uur: koffiepauze uur: budgetplan met oefeningen uur: lunchpauze uur: minimavoorzieningen uur: koffiepauze uur: klachtafhandeling

4 Procedure (herhaling lesdag 2) Telefonische aanmelding Intakegesprek Verzenden formulieren Zitting Ontvangst beschikking Openen bankrekening(en) Dossier aanschrijven Begroting en boedelbeschrijving opstellen

5 Stappenplan (herhaling lesdag 2) 1. Organiseren en inventariseren O.a. Budgetplan + boedelbeschrijving 2. Controleren Controleren inkomen (krijgt cliënt alles waar hij recht op heeft?) Zijn alle minimavoorzieningen aangevraagd? Klopt de toeslagbeschikking? Heeft cliënt recht op kwijtschelding gemeentelijke heffingen/waterschap? Is aangifte IB zinvol? Is cliënt voldoende verzekerd? noodzakelijke afsluiten Klopt eigen bijdrage CAK? eventueel pijljaarverlegging Staan er nog voertuigen op naam? RDW check 3. Stabiliseren Betaal lopende vaste lasten (Meestal) stopzetten lopende betalingsregelingen Eventueel: corrigeer beslagvrije voet (art. 475c en 475d Rv) Bezuinigingen noodzakelijk? Client betrekken!

6 Budgetplan/begroting Op de begroting staan alle structurele inkomsten en uitgaven. Nodig om overzicht te krijgen! Kan op verschillende manieren, maak gebruik van de techniek Kloppend budget een hele klus! Blijf puzzelen! Voorbeeld

7 Casus Sjaak en Mariëlle 1 t/m 5 1. Welke informatie geef je tijdens het intakegesprek? 2. Welke vragen stel je om een scherper beeld te krijgen van de situatie? 3. Welke stukken dien je in bij de rechtbank? 4. Maak een feitelijke begroting en een gewenste begroting. 5. Op je aanmeldformulier vraag je naar de Digi-D van cliënten met wachtwoord. Mag dat wel? Onderbouw je antwoord met de bij jou bekende regelgeving.

8 Koffiepauze

9 Inkomsten check Is het inkomen op orde? Zijn er extra inkomsten mogelijk? Zijn eventuele beslagen rechtmatig? Wordt er optimaal gebruik gemaakt van alle minimavoorzieningen? Zijn alle toeslagen aangevraagd? proefberekening via toeslagen.nl Is aangifte IB zinvol? (lesdag 6)

10 Uitgaven check Kunnen alle lopende vaste lasten betaald worden van het beschikbare inkomen? Nee? Besparen! Gebruik richtlijnbedragen!

11 Richtlijnbedragen: Huishoudelijke uitgaven Huishoudelijke uitgaven: boodschappen Alleenstaande Tweepersoonshuishouden Driepersoonshuishouden Reservering kleding/schoeisel ppp/pmnd 30,- 23,-Telefoonkosten Vierpersoonshuishouden Vijfpersoonshuishouden

12 Besparen Besparen is nodig als: het maandelijkse budget niet kloppend is; als er een spaarwens is; als er afgelost moet worden (aan een schuld of boedel). Vanuit de psychologie is het het beste dat de cliënt zelf ontdekt dat er bespaard moet worden en hier ook achter staat. Anders kans op weerstand.

13 Besparen Luxe uitgaven Loterijen/Auto/TV/telefoon/fitnessabonnementen? Noodzakelijke uitgaven Leefgeld/vaste lasten zoals gas, water en licht indien te hoog Kijk bij Nibud!

14 Richtlijnbedragen: Water Nibud Richtbedragen waterverbruik per jaar (kosten per maand) Aantal personen in het huishouden m3 91 m3 137 m3 169 m3 201 m3 8,50 12,70 16,80 19,60 22,40

15 Richtlijnbedragen: Energie Nibud: elektriciteit apparatuur per maand naar grootte huishouden Aantal personen in het huishouden kwh 3360 kwh 4120 kwh 4580 kwh 5450 kwh 30,- 56,- 71,- 79,- 96,-

16 Richtlijnbedragen: Gas Gasverbruik stookkosten per maand Woningtype (excl. vastrecht) Gemiddeld verbruik per jaar in m3 Flat Tussenwoning Hoekwoning onder 1 kap Vrijstaand Kosten per maand

17 Hoofdregel (be)sparen Hou de cliënt op de hoogte Hou de cliënt gemotiveerd Bespreek samen het budget Laat de cliënt indien mogelijk de keuze maken Bevestig de afspraak schriftelijk

18 Verzekeringen Welke sluit je af? Ziektekostenverzekering en (collectieve) aanvullende verzekeringen Aansprakelijkheidsverzekering Inboedelverzekering Opstalverzekering (bij eigen huis) Uitvaartverzekering Auto Rechtsbijstand Huisdieren

19 Richtlijnbedragen: Aansprakelijkheidsverzekering Gemiddelde bedragen voor verzekeringen staan op de site van het Nibud. Bijvoorbeeld: AVP (aansprakelijkheidsverzekering particulieren) zonder eigen risico per maand Alleenstaande 2,80 Stel zonder kinderen 4,55 Stel met kinderen 4,68

20 Richtlijnbedragen: Inboedelverzekering Inboedelverzekering per maand Goedkope regio Alleenstaande ,- 7,- Meerpersoonshuishouden ,- 9,- Dure regio Alleenstaande ,- 12,- Meerpersoonshuishouden ,- 15,-

21 Tips begroting Probeer voor iedereen een buffer van ten minste 1000,- achter de hand te houden Reserveer voor het eigen risico Houd ruimte in het budget voor onvoorziene uitgaven

22 Overzicht Maak een actie overzicht per cliënt Maak aantekeningen Handel zaken op tijd af Hou het budget up-to-date Werk schuldenoverzichten bij Check dagelijks mutaties op de rekeningen Ga jaarlijks op huisbezoek Overzicht houden is misschien wel de moeilijkste taak van een beschermingsbewindvoerder!

23 Missers Geen geldige ID Inkomen niet op tijd op de rekening Gebrekkige info van cliënt Geen samenwerking met instanties/hulpverlening Tips: Maak gebruik van de techniek Maak gebruik van je connecties en goodwill Communiceer!

24 Casus Angelica Angelica heeft een schuldenlast van zo n ,- als gevolg van overbesteding. Ze ziet door de bomen het bos niet meer en heeft om die reden bewindvoering aangevraagd. Sinds 3 maanden ben jij haar bewindvoerder. Je hebt de begroting opgesteld en gaat langs om die met haar te bespreken. Wat valt op aan deze begroting? Zie je mogelijkheden om te bezuinigen? Welk advies geef je Angelica? Is het mogelijk schuldhulpverlening aan te vragen?

25 Casus Angelica Tijdens het gesprek heeft Angelica nog een heuglijke mededeling. Ze is ruim 3 maanden zwanger. De vader was een one night stand en is met de noorderzon vertrokken. Wat voor gevolgen heeft dit voor haar inkomen? Noem concrete bedragen.

26 Casus mevrouw De Jong Mevrouw De Jong (1941) heeft psychische problemen en woont om die reden al jaren in een GGZ-instelling. Daarvoor betaalt zij een eigen bijdrage aan het CAK. Jij bent sinds kort haar bewindvoerder. Je hebt de administratie geordend en de volgende financiële gegevens zijn bekend: -Zorgverzekering: 145,47 per maand -Aansprakelijkheidsverzekering: 30,61 per jaar -Sigaretten: 400,- per maand (mevrouw is zwaar verslaafd) -Overige uitgaven (uitstapjes, eten, cadeautjes etc ): 100,- per maand -Vermogen: ,- De overige gegevens vind je in de bijlage. Maak een begroting Wat adviseer je?

27 Boedelbeschrijving De boedelbeschrijving is een overzicht van de bezittingen en schulden van rechthebbende op de datum van de onderbewindstelling. Dient ingediend te worden bij de kantonrechter. Datum wordt genoemd in begeleidend schrijven. Doorgaans 3 á 4 maanden. Uitstel mogelijk. Begroting moet worden bijgevoegd Indienen kan tegenwoordig ook digitaal

28 Lunch

29 Minimavoorzieningen Financiële regelingen die speciaal bedoeld zijn voor mensen met een laag inkomen, o.a.: Bijzondere bijstand Individuele inkomenstoeslag Individuele studietoeslag Participatieregeling/Welzijnsfonds/Meedoenregeling Collectieve zorgverzekering Kwijtschelding gemeentelijke belastingen en waterschapsheffingen

30 Bijzondere bijstand Art. 35 PW gaat over individuele en categoriale bijzondere bijstand. Wat is individueel? Wat is categoriaal?

31 Individuele bijzondere bijstand Art. 35 lid 1 PW: De alleenstaande of het gezin heeft recht op bijzondere bijstand voorzover de alleenstaande of het gezin niet beschikt over de middelen om te voorzien in de uit bijzondere omstandigheden voortvloeiende noodzakelijke kosten van het bestaan en deze kosten naar het oordeel van het college niet kunnen worden voldaan uit de bijstandsnorm, de individuele inkomenstoeslag, de individuele studietoeslag, het vermogen en het inkomen voorzover dit meer bedraagt dan de bijstandsnorm.

32 voor zover niet te voldoen uit de bijstandsnorm... De participatiewet kent een aantal basisnormen die in hoogte afhankelijk zijn van leeftijd en woonsituatie. Alleenstaande ex. VT: 924,07 netto Echtpaar ex VT: 1320,09 netto Nadere uitleg, lesdag 4!

33 of de individuele inkomenstoeslag Art. 36 PW De gemeente kan op verzoek een individuele inkomenstoeslag toekennen aan een persoon van 21 jaar tot de pensioengerechtigde leeftijd indien deze: langdurig een laag inkomen heeft; geen vermogen heeft; gelet op de omstandigheden geen zicht heeft op inkomensverbetering. Gemeenten moeten nader omschrijven wat onder langdurig en wat onder laag inkomen wordt verstaan. Zij bepalen de hoogte van de toeslag

34 ...of de individuele studietoeslag... Art. 36b PW Toeslag bedoeld voor mensen met een arbeidshandicap die volgens de regering een extra steuntje in de rug nodig hebben om te gaan studeren, omdat het voor deze mensen moeilijk is om de studie te combineren met een bijbaan. Eisen: 18 jaar of ouder recht heeft op studiefinanciering geen vermogen niet in staat is tot het verdienen van het wettelijk minimumloon, doch wel mogelijkheden tot arbeidsparticipatie

35 ...of het vermogen. Art 34 lid 3 PW Gezinssamenstelling Vermogensgrens Alleenstaande 5920,- Alleenstaande ouder en samenwonenden/echtpaar ,- Het vermogen is de waarde van alle bezittingen, verminderd met de waarde van alle schulden. Bezittingen kunnen bestaan uit spaargeld, aandelen en obligaties, auto s, sieraden en een eigen woning.

36 Gemeentelijke beleidsvrijheid Draagkrachtregels: In welke mate wordt het inkomen boven de bijstandsnorm in aanmerking genomen? verschilt per gemeente. Buitenwettelijk beleid voor o.a. witgoedregelingen, medische kosten, baby uitzet, bijdrage CAK etc.

37 Voorbeeld Gezinssamenstelling 100%-norm Participatiewet 120%-norm Meedoenbijdrage en Individuele Bijzondere bijstand 130%-norm Collectieve zorgverzekering Alleenstaande 924, , ,29 Alleenstaande ouder 1.188, , ,50 Echtpaar/gezin 1.320, , ,12 Netto maandinkomen (exclusief vakantiegeld) leeftijd: vanaf 21 jaar tot aan de AOW-gerechtigde leeftijd

38 Jurisprudentie bijzondere bijstand Zijn bewindvoerderskosten uit bijzondere omstandigheden voortvloeiende noodzakelijke kosten van het bestaan? Reguliere bewindvoerderskosten: ja, o.a.: CRvB 21 augustus 2001, LJN: AD3836 Rb Overijssel, 14 juli 2016, ECLI:NL: RBOVE:2016:2665 Kosten PGB-beheer: alleen als noodzaak PGB wordt aangetoond, o.a.: CRvB 21 mei 2015, nr. 13/2586 WWB

39 Collectieve aanvullende zorgverzekering Art 35 lid 3 PW (categoriale bijstand) Uitgebreide dekking, voordelige premie, geen medische selectie Niet voor wanbetalers! Gezondverzekerd.nl Niet interessant voor alle minima!

40 Principes binnen de BB verlening Geen recht op bijstand: indien er een voorliggende voorziening is (art. 15 lid 1 PW) voor gedetineerden (art. 13 lid 1 sub a PW) ter aflossing van schulden (art. 13 lid 1 sub g PW) voor kosten ontstaan vóór datum aanvraag (art. 44 lid 1 PW ) Recht op BB bij beslag op inkomen?

41 Participatieregelingen Voor deelname aan culturele, maatschappelijke en sportieve voorzieningen. Zeer verschillend per gemeente, voorbeelden: Participatieregeling Welzijnsfonds Meedoenregeling Stadspassen Etc..

42 De aanvraag Benodigde formulieren staan doorgaans op website gemeente. Verder o.a. inleveren: inkomensspecificaties bankafschriften beschikking toeslagen bewijs vermogensbestanddelen huurovereenkomst schuldenoverzicht polis zorgverzekeraar bewijsstuk gemaakte kosten machtiging kantonrechter

43 Kwijtschelding Kan aangevraagd worden voor gemeentelijke belastingen en waterschapsheffingen Lagere vermogensgrenzen dan voor de bijstand Nadere regels in landelijke Leidraad Invordering of in gemeentelijke Leidraad Invordering

44 Koffiepauze

45 Wat is een klacht? Van Dale: Uiting van ontevredenheid NBPB: Een schriftelijke en uitdrukkelijk als klacht ingediende uiting van onvrede over de dienstverlening van een bij de beroepsvereniging aangesloten bewindvoerder

46 Waar gaan de meeste klachten over? Communicatie: bejegening en bereikbaarheid Geld (geen extra geld, te weinig leefgeld, niet al het vakantiegeld mogen hebben, etc) Vermeende fouten, bv de bewindvoerder heeft iets nagelaten, of draagt niet zorg voor een kloppend budget.

47 Mogelijke klachtenvormen Er zijn 3 mogelijkheden: 1. De cliënt dient een klacht in bij jou, je leidinggevende of het kantoor 2. Er wordt een klacht ingediend bij de BPBI of de NBPB 3. Het geschil over de taakvervulling wordt voorgelegd aan de rechter.

48 1: klacht bij bewindvoerder Ook als de klacht bij jou persoonlijk (als werknemer) wordt ingediend, behoort deze afgehandeld te worden conform klachtenreglement, maar soms is er ruimte voor informele afhandeling. Standaard is dat de klacht naar leidinggevende of de klachtenfunctionaris gaat. De cliënt wordt vervolgens uitgenodigd voor een gesprek. Tevens word jij gehoord.

49 Klachtenreglement (1) Art. 6 lid 1 en lid 5 Besluit kwaliteitseisen Iedere professionele bewindvoerder beschikt over een klachtenreglement. Deze dient voor of direct na de benoeming aan cliënt te zijn verstrekt.

50 Klachtenreglement (2) Art 6 lid 2 Besluit kwaliteitseisen De klachtenregeling vermeldt tenminste: bij wie en op welke wijze een klacht kan worden ingediend; dat de klacht wordt afgehandeld binnen een termijn van ten hoogste zes weken; Dat er altijd een toelichting zal worden gegeven bij zowel gegrond als ongegrond verklaring en welke gevolgen dit heeft Welke mogelijkheden er dan nog openstaan

51 Klachtenreglement (3) Art 6 lid 4 Besluit Kwaliteitseisen De bewindvoerder zorgt er zo mogelijk voor dat de klacht wordt behandeld door een ander dan degene op wie de klacht betrekking heeft. En bij eenmanszaak?

52 2. Klacht branchevereniging Procedure BPBI Cliënt kan klachtenformulier downloaden (BPBI) Schema checken Klacht wordt geregistreerd Jij wordt geïnformeerd Klacht komt bij de klachtencommissie Komt onderzoek: er wordt om nadere informatie gevraagd Jij en de cliënt worden gehoord (niet openbaar) Bemiddeling mogelijk? Binnen 8 weken schriftelijk uitslag, tenzij verlenging

53 Consequenties Besluit klachtencommissie bevat: Een oordeel over het geschil Eventuele maatregelen die n.a.v. de bevindingen uit het onderzoek ondernomen zullen worden Wordt gemotiveerd (= met redenen omkleed) Toetsing gebeurt o.b.v. kwaliteitseisen en gedragscode (NBPB) + wet- en regelgeving, eigen werkprocessen, redelijkheid en billijkheid, etc. (art 6 lid 4 klachtenreglement BPBI)

54 3: Geschil bij kantonrechter De kantonrechter is geen actief inspectieorgaan en toetst het gevoerde beheer slechts marginaal. Bij signalen van risico s voor een goede belangenbehartiging van de rechthebbenden, staat de kantonrechter instrumenten ter beschikking om onderzoek te plegen en passende maatregelen te treffen.

55 Ontslag bewindvoerder (1) Art 1: 448 lid 2 BW Ontslag mogelijk wegens gewichtige redenen of als de bewindvoerder niet meer kan voldoen aan de eisen om bewindvoerder te kunnen worden. Wie mag daarom verzoeken? Rechthebbende + iedere partij die ook om onderbewindstelling mag verzoeken. Rechter mag het ook ambtshalve.

56 Ontslag bewindvoerder (2) Bijna altijd wordt dit verzoek op een zitting behandeld, maar kan ook schriftelijk gebeuren. Rechter kan een onderzoek instellen Schorst eventueel de zittende bewindvoerder Kan voorlopige voorzieningen treffen Kantonrechter kan cliënt bij een andere bewindvoerder plaatsen, tenzij bewind niet meer noodzakelijk is.

57 Ontslag bewindvoerder (3) Art 1: 448 lid 5 BW Tevens kan de kantonrechter de boeken, bescheiden en andere gegevensdragers van de bewindvoerder, en alle aan de rechthebbende toekomende goederen in beslag nemen. Daartoe kan hij elke plaats betreden.

58 Schadevergoeding Art. 1:444 BW: Bewindvoerder is jegens de rechthebbende aansprakelijk, als hij te kort schiet in de zorg van een goed bewindvoerder, tenzij de tekortkoming hem niet kan worden toegerekend. Art. 1:362 BW jo. 1:445 lid 5 BW: De kantonrechter kan de schade vaststellen die de rechthebbende door slecht bewind van de bewindvoerder heeft geleden en de voormalige bewindvoerder tot vergoeding daarvan veroordelen.

59 Jurisprudentie Rechtbank Midden-Nederland 3 juni 2016, ECLI:NL:RBMNE:2016:2998 Meeste klachten worden gegrond verklaard. Voormalig bewindvoerder moet 9018,87 schadevergoeding betalen, vermeerderd met 2556,13 bewindvoerderskosten ter vergoeding van de onderzoekswerkzaamheden van de nieuwe bewindvoerder.

60 Afsluiting Hoe vond je deze lesdag?