Stille ruimtes/ gebedsruimtes een dialoog

Transcriptie

1 Stille ruimtes/ gebedsruimtes een dialoog Associatiestudiedag 5 januari 2015 Heidi Mertens

2 Aanleiding vragen gebundeld (2011) Mag ik mijn hoofddoek in de aula aanlaten? Kan ik als toezichthouder ingaan op de vraag van een student om het examen te onderbreken voor een gebed? Kan ik als Joodse student afwezig zijn op een verplicht practicum op zaterdag omwille van de Sabbat? Mag ik mijn examen verplaatsen omwille van het Offerfeest dat net op die dag valt? Ik wil tussen 2 hoorcolleges graag even gaan bidden. Moet ik helemaal naar het centrum van Leuven voor een stille ruimte? Mag ik als Vlaamse protestantse student mijn examens verplaatsen omwille van een langdurige buitenlandse religieuze stage? Waar kan ik in Leuven terecht voor halalvoeding? Ik wil graag op kot, maar voel me niet comfortabel wanneer ik de badkamer moet delen met jongens. Het Meisjescentrum is volzet; kan ik elders terecht? Voor mij is het taboe om me in badpak te vertonen. Mag ik een verplicht opleidingsonderdeel in het zwembad vervangen omwille van mijn achtergrond? Oor het taboe om me in badpak te vertonen. Mag ik een verplicht opleidingsonderdeel in het zwembad vervangen omwille van mijn achtergrond?

3 10 standpunten reële vragen van studenten afgetoetst aan de KU/Leuvenvisie en basishouding standpunten op niveau van religieuze symbolen, leren en leven

4 Uitgangspunten

5 Schets van de context 1. In België 2. KU Leuven 3. Andere universiteiten in België 4. Buitenlandse praktijk VS en UK versus Frankrijk 5. Katholieke basis- en secundair onderwijs 6. Christelijk geïnspireerde sectoren Zorgnet, Vlaams Welzijnsverbond 7. Juridisch kader + opdrachtverklaring KU Leuven

6 Basishouding en visie Aandacht en respect met oog voor drempels voor huidige en toekomstige studenten Niet vrijblijvend, uitvoerbaar en in proportie met het aantal effectieve vragen Gericht op persoonlijke emancipatie Opletten voor categorisering

7 Standpunten - leren Onderbreken van het examen voor een gebedsmoment op een rustige plaats Standpunt: Examenonderbreking omwille van religieuze redenen wordt nooit toegestaan.

8 Standpunten - leven Studenten die vragen om te kunnen bidden of bezinnen in nabijheid van de faculteit Standpunt: Op elke campus moet een bezinnings- en/ of gebedsruimte beschikbaar zijn voor alle studenten en personeelsleden, ongeacht hun levensbeschouwing.

9 2 jaar later De Joodse studentengemeenschap vraagt aan de KU Leuven een vaste locatie met en bijhorende faciliteiten voor maandelijkse vieringen. Kan KU Leuven hierin voorzien? De studentenmoskee Imsal vraagt aan KU Leuven om de huidige ruimte in de Rijschoolstraat gratis te mogen blijven gebruiken en of KU Leuven de beheersen onderhoudskosten kan dragen. Wat is het KU Leuven beleid ten aanzien van de studentenmoskee? Vanuit de Faculteit Theologie en Religiewetenschappen startte een opleiding met optie islamitische theologie. De faculteit heeft een voorlopige gebedsruimte voor moslims ingericht. Wat is het KU Leuven beleid ten aanzien van de inrichting van een lokaal als gebedsruimte voor deze studenten? Kan KU Leuven met prioriteit een stille, neutraal ingerichte ruimte in de binnenstad van Leuven voorzien?

10 Stille ruimtes/ ruimtes voor vieringen 1. Ruimtes voor religieuze/ culturele vieringen? Visie? Samenwerking? Huur? Voorwaarden? Specifieke groepen versus ruimtes voor groepsbijeenkomsten (rouwplek) 2. Stille ruimtes? Hoe zien we de inrichting van de stille ruimte? Neutraal of met religieuze symbolen? Welke campussen zijn prioritair? Hoe zorgen we dat de ruimte er gewoon komt? Randvoorwaarden? t Verdiep KULAK Hoek in kapel UZ Heverlee

11 Erediensten: gelijkwaardige behandeling Geloofsgemeenschappen kunnen een aanvraag doen tot terbeschikkingstelling van een ruimte voor religieuze beleving, vieringen, rouwdiensten en dagelijks gebed van studenten en personeelsleden. Criteria aansluiting bij lokale geloofsgemeenschap? grootorde van de leden van de geloofsgemeenschap? voorwaarde om zich schikken naar de principes van de democratische rechtstaat? in zijn/ haar optreden de mensenrechten te respecteren? commissie levensbeschouwelijke diversiteit

12 Afspraken KU Leuven vraagt aan de religieuze gemeenschappen een symbolische huurprijs bij het gebruik van KU Leuven gebouwen; geregeld via een volwaardige huurovereenkomst. Voorwaarden (opgenomen in de huurovereenkomst): o openstaan voor verschillende stromingen binnen de eigen religieuze traditie; voor zover deze stromingen een geest van openheid uitstralen en belang hechten aan mensenrechten; o participeren aan activiteiten met betrekking tot interreligieuze dialoog; o samenwerking verlenen aan KU Leuven initiatieven zoals studentenbezoeken, orientation days,

13 Samenwerking

14 Symbolische huurprijs De symbolische huurprijs omvat voornamelijk een bijdrage voor de gemaakte onkosten. Voor het bepalen van de huurprijs wordt rekening gehouden met: 1) de financiële slagkracht van de gemeenschap (afhankelijk van bestaansduur, netwerk, donaties/ subsidies en doelpubliek) 2) de grootte en intensiteit van het gebruik van de gehuurde lokalen; 3) de mate waarin deze ruimte gebruikt wordt door studenten/ personeelsleden of een bredere gemeenschap bereikt. Het Contactpunt religie en levensbeschouwing werkt met deze gemeenschappen samen om afspraken te maken tot de toepassing hiervan. Het beheer en onderhoud van deze ruimtes is ten laste van diegene die de ruimtes ter beschikking stelt.

15 Stille ruimtes Een stille ruimte geeft studenten en personeelsleden de mogelijkheid om zich individueel te kunnen bezinnen, een rustmoment in te bouwen, te mediteren of te bidden. De stille ruimte bevindt zich best in een breed toegankelijke semi-publieke ruimte. vb. Pangaea internationale campus/ leercentrum AGORA Een stille ruimte wordt neutraal ingericht opdat iedereen zich voldoende aangesproken voelt om er gebruik van te maken. Deze stille ruimtes dienen niet voor gemeenschap verbindende activiteiten of vieringen maar hebben een alledaagse functie. De KU Leuven wil deze stille ruimtes actief promoten en als troef gebruiken in het kader van internationalisering. De opvolging van het gebruik van de stille ruimtes in Leuven is een taak van het Contactpunt religie en levensbeschouwing. Het Contactpunt ziet erop toe dat het gebruik verloopt in een geest van openheid en met aandacht voor mensenrechten.

16 Inrichting stille ruimte? In combinatie met leren? Rouwbijeenkomsten? Of gewoon individueel gebruik? Populatie? Wasvoorzieningen? Kast met attributen? Multireligieus of neutraal? Aantrekkelijkheid? Met betrokkenheid van de mogelijke gebruikers Casuïstiek

17 Multireligieuze ruimte met attributen?

18 Of neutraal rust uitstralend?

19 Betrokkenheid en risico op segregatie? Onderzoek aan de HUB van Dries Berings Levensbeschouwing, religie en waarden als elementen van diversiteit. H-ogelijn - 16 (2008) 3, 15-23

20 Stiltehuis