Agaath Vermast ( voorzitter projectgroep WMO/Zorg) wil mensen in het veld goed voorlichten.

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Agaath Vermast ( voorzitter projectgroep WMO/Zorg) wil mensen in het veld goed voorlichten."

Guido Kok
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Agaath Vermast ( voorzitter projectgroep WMO/Zorg) wil mensen in het veld goed voorlichten. Wijkverpleging nu en in de toekomst Kwaliteit van leven voor mensen met een hulpvraag. Velen onder ons zullen weten dat er vaak een schril contrast is tussen: leven en kwaliteit van leven. U kent de verhalen wel. Langer thuis blijven wonen en indien noodzakelijk thuis verzorgd worden. Thuis verzorgd worden, dat wil vaak zeggen: lang wachten op een indicering, wachten op wie er zal komen, hoe laat zal het zijn en hoeveel tijd hebben ze. Bron: geriatrisch netwerk Uit onderzoek bleken bij de zorg voor ouderen de volgende problemen te bestaan: - slechte coördinatie van zorg - inefficiënte zorg - fragmentarische financiering - doorzetten van transitie lukt niet (van aanbod- naar vraag gestuurd zorg verlenen) Door verdergaande bureaucratisering, personeelstekort, fragmenteren van zorg, de bevoegdheden en de financiën is de zorg voor onze ouderen beneden peil geworden. Op dit moment kost onze zorg 12 miljard euro per jaar en als er niet wordt ingegrepen dan loopt dat de komende jaren op tot van 14 of 16 miljard euro per jaar. Stel dat wij hier?ja, tegen zeggen, dan wordt het nog Nee omdat er over de gehele lijn van zorginstellingen te kort personeel is en dit in de komende jaren waarschijnlijk niet opgelost gaat worden. Onlangs bezocht ik een Congres met als onderwerp Wijkverpleging. Uit de gegeven lezingen noteerde ik de volgende uitspraken: - laat oudere mensen niet verkommeren - laat je verwonderen in je relatie tot hulpvrager - zorg voor inter-generaliteit - waardige zorg - goedkoper, slimmer en weerzin voelen - de nieuwe zorgprofessioneel - zorg in hokjes - familie dichtbij - alleen professionele zorg daar waar echt nodig 1

2 - beroepseer en trots - kanteling van medisch naar sociaal - zelforganiserend vermogen - aanbieders transformeren. Zorg in ontwikkeling. Kwetsbare ouderen en zieken hebben tegenwoordig andere wensen en behoeften. De nadruk moet liggen op zeggenschap. Daarnaast is er een noodzaak tot beheersing. De uitvoering van het vak moet voldoende aandacht hebben voor de schaarste, die toeneemt en die vermoedelijk niet op te vangen is. De rol van de verpleegkundige of ziekenverzorger Er is nu veel bureaucratie, tijdsdruk en heel belangrijk het invullen van het zorgdossier. Er is afstand van het management en er zijn verschillen in mentaliteit. Daarnaast is het (zorg) stelsel te ingewikkeld gemaakt. Het systeem loopt vast. Echter, terug naar vroeger kan niet meer. De algemene wens is: richt de toekomst op de oude wijkverpleegkundigen. Maak echter wel gebruik van moderne middelen zoals domotica. Het moet anders en dan gaat het om: ruimte voor de verpleegkundige, aandacht en ondersteuning voor de mantelzorger met daarnaast de samenwerking op meerdere terreinen. De verpleegkundige zorg die momenteel gegeven wordt, is doorgaans te veel gefragmenteerd. Dat wil zeggen, losstaande taken met voor alles een gemiddelde tijd. Eigenlijk zou de wijkverpleegkundige van vroeger weer actief moeten zijn, signalerend, beslissingsbevoegd en met de vrijheid om dat te doen wat noodzakelijk is. Echter, de tijd gaat verder. De wereld om ons heen wordt anders, maar ook de oudere is een andere hulpvrager dan 25 jaar geleden. Wat moet er anders: de indicatiestelling moet anders, voer een preferentiebeleid, hanteer minder protocollen en zorg dat er cliëntenrechten zijn. Voer zelf de coördinatie over 1. de mantelzorg, 2. de zelfzorg en 3. de professionele zorg: 1. De mantelzorg Het overkomt je, maakt je overbelast, je wordt niet serieus genomen, je ontvangt geen erkenning en je wordt bv. in een instelling als last ervaren. Maar je zou wel veel in een instelling kunnen betekenen, zoals meekoken of eten geven of koffie drinken. Lotgenotencontact voor mantelzorgers en de respijtzorg moet vorm gegeven worden. Mantelzorger zijn in de thuissituatie is al niet veel beter. Aanvankelijk was ik de mening toegedaan dat de mantelzorger recht had op verstrekkingen om zijn/haar zorgwerk te doen. Tot mijn grote spijt heeft dat geen verdere vorm gekregen. De voorzieningen zijn er voor degene met een beperking en dus niet voor degene die verzorgt. Hiervoor is vaak wel een bepaalde PGB constructie te bedenken. Sommige gemeenten gaan wel coulant om met verzoeken om een parkeerkaart of een vervoersvergoeding. Ik heb begrepen dat aan de hand van jurisprudentie het beleid in de toekomst mogelijk aangescherpt kan worden. 2

3 2. Zelfzorg Er moet meer zelfzorg komen. Doorgaans hebben wij te maken met mondige mensen die in staat zijn om de eigen kracht en de regie centraal te kunnen laten staan. Daarnaast moet preventie meer aandacht krijgen. Ontwikkelingen zijn: - domotica zoals alarmering, maar ook in andere toepassingen - medicamenten kunnen veelal zelf worden ingenomen - vaste voorwaarden scheppen of aanleren, afspraken maken - daar waar nodig werken met een vaste contactpersoon. 3. Professionele zorg Alleen daar die zorg inzetten wat op een andere manier niet kan. Ook hier ruimer denken. Soms is instructie mogelijk zodat mensen uit de eigen kring taken kunnen uitvoeren. Maar ook bescherming van de privacy. Het is niet normaal als iemand van s morgens 8 uur tot rond twaalf uur zit te wachten op lichamelijke verzorging. Bij navraag om verbetering is het antwoord: u weet, wij werken niet op tijd. Op die manier maken wij mensen zorgafhankelijk. Hetzelfde verhaal speelt zich namelijk af in de avond en heeft uiteindelijk vereenzaming tot gevolg. Waarom? De meeste mensen voelen zich niet op hun gemak om in hun pyjama of dergelijk mensen te ontvangen en dat is ook omgekeerd het geval. Citaten mevrouw Jet Bussemaker: Er is een behoefte aan individualisering maar standaard is goedkoper. Het liefst willen wij alles voor de laagste prijs. In principe staat de sociale dienstverlening primair, door vakbekwame mensen, met veel competenties. De toekomst van de zorgprofessioneel heeft alles te maken met de kwaliteit van leven van mensen met een hulpvraag. De Zorg Zwaarte Pakketen. Het leek een goed idee. Het gevolg was argwaan. Meer met minder geld. Nu frustratie. Stelsel wordt niet goed uitgevoerd. Het Centraal zorgplan moet goed worden uitgevoerd. Daar gaat het om en dat gebeurt niet. Buurtzorg, andere zorg, zelfsturende teams, behoefte cliënt, ontzorgen, eigen regie. Hierbij is het belangrijk om het eigen netwerk van de cliënt te gebruiken. Er komen reacties van anderen. Er wordt geleerd van ervaring. Het is een transitie van de zorg. Het concept is goed. Wij kunnen ervan leren. De Wmo biedt kansen - voorzieningen in de plaats van verzekeren of individueel verstrekken - beleidsvrijheid - integraal maatwerk - vraag gestuurd - eigen kracht - integraal welzijn - samenwerking, ontschotting. Eenzaamheid Met de beperkte middelen binnen de Wmo kan het voorkomen van eenzaamheid nooit een hoofddoel zijn. Wel een taak van de Wmo is om de mensen samen te 3

4 brengen. Wijkverpleegkunde Neem verantwoordelijkheid en zet de werkvloer centraal. Zoek samenwerkingsverbanden met de 3 zorgwetten. Wees fysiek in de wijk, hanteer b.v. een zogenaamde wijkpolis. Neem verschillende organisatievormen. Hanteer een dienend leiderschap en luister. Luisteren, zie het als een investering in de zorg innovatie, vernieuw de AWBZ. Zorg voor meer professionals en minder management. AWBZ is handelen alleen daar waar het moet en niet anders. Te kort aan verpleegkundigen Mevrouw Kaljouw van de vereniging van specialistisch verpleegkundigen voorspelt dat er in de toekomst een tekort aan verpleegkundigen ontstaat. Daarnaast heeft onderzoek in Amerika geresulteerd in een aantal succesfactoren om een organisatie succesvol te laten zijn. 1. vakbekwaam 2. goede relatie met de artsen 3. autonomie 4. support en leiding 5. zeggenschap 6. opleidingsmogelijkheden 7. voldoende personeel 8. patiënt zorgcultuur. Dit lijkt een gemakkelijk lijstje maar bij onderzoek kunnen maar heel weinig organisaties hieraan voldoen. Alleen Buurtzorg slaagt hier op dit moment in. Buurtzorg De organisatie Buurtzorg voldeed als enige in een pilot van 12 organisaties aan deze eisen. Het lijkt erop dat andere organisaties last hebben van de remmende voorsprong. Buurtzorg heeft te maken met nieuwe beroepsprofielen, nieuwe verpleegkundigen en ronde tafelgesprekken. Het gaat sneller en efficiënter. Het gaat om maatwerk en langzamerhand wordt het weer mensgericht. De sturing moet gebeuren door een professional en niet door een manager. Mensgericht versus verzakelijking. Het zou gunstig zijn als de indicatiestelling teruggaat naar de verpleegkundige om vanuit die functie de zogenaamde zorgpaden vorm te geven. Hoe moet de zorg eruit zien in 2020 In 2020 is de verpleegkundige iemand met een HBO- of een masteropleiding. Het nivo moet gerelateerd zijn aan de functies die moeten worden uitgevoerd. De professional moet de casemanager zijn, in de buurt werken, een zorgcoach zijn en indicerend. Weg met fragmentatie en schotten. Wel concentreren en specialiseren van opleidingen, het mogelijk maken om te kiezen voor een zorgroute, met een brede beleidsmatige visie op het thema. Door een ander beleid is het misschien mogelijk om de toenemende juridisering te stoppen en een einde te maken aan schadeclaims en een negatief imago. Agaath Vermast 4

5 5

Vergelijkbare documenten

Het verhaal van Careyn Het Dorp

Het verhaal van Careyn Het Dorp Het Dorp staat voor een nieuwe manier van werken. Een werkwijze die de klant en kwaliteit van leven centraal stelt en waarbij onze zorgprofessional aan zet is. Het Dorp