Nederland. Lesbrief BO/VO. Een respectvol en taalvriendelijk. Respect Bokaal!

Transcriptie

1 Lesbrief BO/VO Een respectvol en taalvriendelijk Nederland Schrijf met je klas een voorstel voor de nieuwe regering in 2017 en win de Respect Bokaal!

2 Beste leerling, Super dat jullie je klas hebben aangemeld voor de landelijke actie Respect2020! Een geweldige uitdaging om de nieuwe regering in 2017 een handje te helpen om Nederland respectvoller en taalvriendelijker te maken. Een respectvol en veilig Nederland! Dat willen we allemaal. Daar worden we vrolijk van! Deze lesbrief bestaat uit vier lessen. De lessen zijn nodig om stap voor stap een goed voorstel uit te werken en om straks kans te maken op de finale! Dromen Iedereen heeft dromen en idealen. Miljoenen kinderen op deze wereld kunnen niet naar school, omdat ze moeten werken onder slechte, gevaarlijke en ongezonde omstandigheden. Ook zijn er kinderen die in oorlogsgebieden wonen en hierdoor niet naar school kunnen. Door bommen en granaten zijn schoolgebouwen compleet verwoest. Kinderen in Syrië kunnen bijvoorbeeld al jaren niet meer naar school en veilig spelen. Je kunt je wel voorstellen waar de kinderen in bovengenoemde voorbeelden naar verlangen en waarvan ze misschien wel elke nacht dromen? Als deze kinderen een voorstel voor de regering zouden mogen indienen, dan kun je wel bedenken wat zij heel graag willen veranderen? Inwoners van Nederland behoren tot de gelukkigste mensen van de wereld. Er gaat heel veel goed. Maar er gaat helaas op het gebied van respect voor elkaar ook veel fout. Dieptepunt was de dood van grensrechter Richard Nieuwenhuizen in Zoiets mag nooit meer gebeuren. In deze lesbrief gaan jullie aan de slag om jullie dromen eens duidelijk uit te spreken. Misschien wil jij ook wel heel graag iets op school, in je straat of buurt of misschien wel in heel Nederland veranderen. Dan is dit je kans!! KlasseTaal De gastdocenten van KlasseTaal verzorgen elke dag gastlessen over respectvol taalgebruik. Waarom? Omdat wij vinden dat het veel mooier kan en dat met vriendelijker taalgebruik iedereen vrolijker is. Met schelden en vloeken maak je geen vrienden! Je kunt er anderen mee beledigen, kwetsen, boos en onzeker van maken en pijn doen. Daar wordt je klas en de school niet veiliger van. Wij vinden, dat Nederland veel mooier is, als we meer op ons taalgebruik letten en meer respect naar elkaar tonen. Respect2020 Volgend jaar wordt er een nieuwe Tweede Kamer gekozen. Daarna wordt de regering samengesteld. Wij van KlasseTaal willen jullie uitdagen om een voorstel te schrijven om dit aan de nieuwe regering aan te bieden. De opdracht is: Schrijf een voorstel aan de nieuwe regering en stuur dit naar ons op. De drie beste klassen van Nederland gaan naar Den Haag om te strijden om de Respect2020-bokaal. Als jouw klas wordt geselecteerd, worden jullie opgehaald met een bus en naar Den Haag gereden en daar wachten jullie nog enkele verrassingen! Veel succes bij de voorbereidingen en wie weet tot in Den Haag? Op de website van vinden jullie alle informatie die belangrijk is, om het voorstel goed uit te voeren. Wij wensen jullie fantastische lessen toe en zien uit naar jullie voorstel. Het team van KlasseTaal Kees Hazeleger, gastdocent BO Sjors van der Kraan, gastdocent VO/MBO 2

3 LESWIJZER Regeringsvoorstel Onderdeel + benodigdheden Tijd 1. Krantenartikelen verzamelen Benodigdheden deze les: Kranten/Tijdschriften Scharen Les 1 Samenstellen groepjes van 4 Voorwerk zie bijlage les 1 Artikelen zoeken en uitknippen 5 min. 45 min. 2. Les 2 Sorteren artikelen naar probleem en op grote vellen plakken. Klassikaal uitkiezen van drie probleemsituaties die de klas in les 3 verder gaat uitwerken. zie bijlage les 2 Opdr.1 Opdr.2 3. Les 3 Sorteren en opplakken artikelen Kiezen van drie probleemsituaties Uitwerken van jullie regeringsvoorstel Respect2020. Daarna gaan we de vorm bepalen. 35 min. 15 min. zie bijlage les 3 Opdr.1 In groepjes van 4 uitwerken van de drie probleemsituaties 45 min. Opdr.2 Les 4 Ook gaan jullie als groepje bespreken in welke vorm je het in Den Haag gaat presenteren 4. Uitkiezen beste voorstel 5 min. zie bijlage les 4 Elk groepje presenteert het uitgewerkte voorstel Kiezen/stemmen beste voorstel Rolverdeling (wie doet wat?) Video/filmpje Dresscode 30 min. 10 min. 10 min. 3

4 Bijlage les 1 Krantenartikelen verzamelen en situaties opschrijven VOORWERK EN UITWERKING: 50 MIN Lees (globaal) de kranten door, die jullie hebben verzameld. Knip artikelen uit die te maken hebben met de volgende situaties: De gevonden artikelen moeten iets te maken hebben met taalgebruik en/of respect en/of veiligheid. Dierenwelzijn Racisme Discriminatie Grof taalgebruik Milieu- en voedselproblematiek Kwetsbare groepen (bv. kinderen, ouderen, gehandicapten, dieren etc.) Zorg (omgang met zieken, gehandicapten, ouderen) Sport (spreekkoren, hooligans etc.) Gedrag in het verkeer (bumperkleven, snelheidsmaniakken etc.) Veiligheid (op school, straat, buurt, winkelcentrum, dorp, stad etc.) Stop alle artikelen in een mapje of doos voor de volgende les. In de volgende les worden de artikelen op probleem gesorteerd en op grote vellen papier geplakt. Veel succes bij de volgende les! Bijlage les 2 OPDRACHT 1 Jullie gaan nu de gevonden artikelen van les 1 sorteren en opplakken op grote vellen. Dit doen we soort bij soort. Schrijf op elk vel met grote letters om welk probleem het gaat. Voorbeeld: Stel, jullie hebben een paar artikelen die gaan over racisme. Dan plak je deze op een vel en je schrijft er met grote letters Racisme bij. Stel, jullie hebben ook nog enkele artikelen die te maken hebben met sport. Dan plak je die op een ander vel en je schrijft er met grote letters Sport bij. Enzovoort. OPDRACHT 2 De klas gaat nu drie probleemsituaties uitkiezen die elk groepje in les 3 verder gaat uitwerken. Kies bijvoorbeeld uit: 1. Veiligheid in het openbaar vervoer, 2. Omgang met dieren, 3. Respect bij sport In de volgende les wordt het pas echt spannend! Jullie gaan nu echt aan de slag om jullie voorstellen verder uit te werken! Denk deze week alvast na hoe jullie dat gaan doen. Schrijf de ideeën die in je opkomen alvast op een papiertje! 4

5 Bijlage les 3 Uitwerken van jullie regeringsvoorstel Respect2020 DIT IS HET MOMENT!! Nu gaat het echt spannend worden! Want deze les gaat bepalen of jullie klas straks in de landelijke finale terecht komt en met twee andere scholen gaat strijden om de eerste plaats voor de Respect2020-bokaal. Stel, één van de drie gekozen onderwerpen is: Veiligheid in het openbaar vervoer. Regelmatig worden conducteurs in treinen, metro s, bussen en trams uitgescholden. Jullie vinden dit respectloos. Het zorgt voor onveilige situaties voor zowel de conducteurs als voor medereizigers. Bedenk concrete maatregelen, waardoor dit probleem stopt of in elk geval minder gebeurt. OPDRACHT 1 Zo werken jullie de drie gekozen problemen uit, die volgens jullie echt moeten veranderen. Bedenk creatieve oplossingen. Jullie gaan nu in groepjes van 4 leerlingen aan de slag met de drie probleemsituaties. Bespreek als groepje originele en creatieve ideeën en oplossingen om deze problemen aan te pakken. Schrijf alles op wat jullie bedenken. OPDRACHT 2 Zodra jullie het eens zijn over de oplossing die jullie al pratende hebben bedacht, gaan jullie nu stemmen voor de vorm waarin je je voorstel gaat presenteren. Hierbij kun je denken aan: Rap Lied Gedicht Mindmap Sketch Dans PowerPoint presentatie Prezi Presentatie etc. Bedenk maar een leuke en creatieve vorm! Jullie moeten in ieder geval de jury overtuigen van jullie voorstel. Uit het voorstel blijkt dat, als dit wordt uitgevoerd, de situatie verbetert en respectvoller wordt! Zet daarbij al jullie talent en creatieve gaven in! Alles is nu uitgewerkt! Nu hebben jullie nog één belangrijke opdracht. Oefenen, oefenen en nog eens oefenen. Want als jullie winnen en in Den Haag voor de jury verschijnen, dan is de vraag of jullie de jury kunnen overtuigen van het beste voorstel!! 5

6 Bijlage les 4 Presenteren/Kiezen/stemmen beste regeringsvoorstel KIES EEN NAAM Voor jullie verder gaan is het belangrijk om eerst een leuke naam te bedenken voor jullie partij. ELK GROEPJE PRESENTEERT HET UITGEWERKTE VOORSTEL 30 MIN Jullie gaan in deze les de gemaakte voorstellen aan elkaar presenteren. Elke groepje krijgt ongeveer 5 minuten de tijd. Groep 1 begint enz. Vertel in jullie presentatie het volgende: In welke vorm je het in Nieuwspoort wilt presenteren? Wat je allemaal nodig hebt aan benodigdheden? En hoeveel tijd jullie presentatie gaat duren. Hoeveel mensen er nodig zijn. KIEZEN/STEMMEN BESTE VOORSTEL 10 MIN Jullie gaan nu stemmen voor het beste regeringsvoorstel. Elke leerling krijgt een briefje en schrijft daarop (anoniem) het nummer van het groepje dat jij het beste vindt! Alle briefjes worden verzameld en we zien welk groepje het meest is ingediend. Hiermee gaan jullie naar Den Haag als jullie bij de 3 beste klassen behoren. ROLVERDELING (WIE DOET WAT?) 10 MIN Hier gaat het erom wie wat gaat doen? Dit heeft uiteraard alles te maken met de vorm waarin jullie het willen presenteren. Bijvoorbeeld als jullie gekozen hebben voor een: Lied (de hele klas doet mee) Sketch (hoeveel leerlingen krijgen een rol? Wie doet wat?) Rap (de hele klas doet mee) PowerPoint presentatie (2 of 4 leerlingen gaan dit presenteren. Wie zegt wat?) VIDEO/FILMPJE Nu is bekend wie er gewonnen heeft! Laat nu een ouder, leerkracht of leerling een filmpje maken van jullie uiteindelijk gekozen voorstel. Dit filmpje zet je op YouTube en de link en jullie plan stuur je naar info@klassetaal.nl. DRESSCODE Als jullie gekozen worden gaan jullie naar Den Haag. Jullie verschijnen voor een jury met bekende en prominente Nederlanders. Dat betekent uiteraard dat je niet in oude kleren gaat. Trek je mooiste en beste kleren aan die je hebt. Een pak met stropdas of strik voor de jongens Een gala jurk voor de meisjes Een glitterbroek of hemd Bedenk maar wat! Als jullie er maar feestelijk uitzien! Heel veel succes bij al de voorbereidingen! 5 april 2017 is bekend wie er gewonnen heeft! Team van KlasseTaal. 6

7 Extra opdrachten OPDRACHT 1 VRIJHEID, BLIJHEID? In Nederland mag je zeggen wat je wilt. We noemen dat de vrijheid van Mag je daarom altijd alles zeggen wat je denkt? Ja, want: Nee, want: OPDRACHT 2 KWETSENDE WOORDEN Geef twee voorbeelden van kwetsende woorden Welke vorm(en) van schelden/vloeken is/zijn het meest kwetsend: 1. Godsdienst 2. Ziekten 3. Handicaps 4. Afkomst/huidskleur 5. Geaardheid 6. Uiterlijk 7. Anders: Ik heb gekozen voor de nummers omdat: 7

8 OPDRACHT 3 IN HET NIEUWS Spits, 18 mei 2009 Bij wie ligt de verantwoordelijkheid, om dit gedrag te veranderen? Kies uit het onderstaande rijtje een of meer antwoorden. Kruis aan! Politie Politiek Ouders/opvoeders Scholen Verklaar je antwoord(en): Samenleving Individuen Anders: Hufters hebben vrij spel AMSTERDAM - Asociale mensen hebben vrij spel in Nederland, omdat veel Nederlanders bang zijn om hufters (asociaal) aan te spreken op hun gedrag. Uit onderzoek van het tv-programma Netwerk blijkt dat 80 procent van de ondervraagden er van afziet iemand te wijzen op zijn of haar asociaal gedrag. Onbeschoft gedrag ergert veel mensen. Ze noemen hufterig gedrag in het verkeer, het gooien van afval op straat en grof taalgebruik als grootste ergernis. Maar we durven niet in te grijpen als we het zien gebeuren... Verklaar je antwoord(en): OPDRACHT 4 WAT VIND JIJ? De man kreeg een boete. Wat vind jij daar van? 20 november2011 Mee eens. Want: Mafkees... LEEUWARDEN/VEENENDAAL - Een 21-jarige inwoner uit Leeuwarden moet een boete van 125 euro betalen omdat hij een conducteur uitgescholden had voor mafkees. De 21-jarige man kwam op 24 maart op station Hurdegaryp in aanvaring met de conducteur. De conducteur had een reisgenoot van de man aangesproken op het niet-afgestempelde kaartje. Volgens de 21-jarige man deed de conducteur te moeilijk en had hij geen begrip voor het feit dat de reisgenoot van de man niet goed Nederlands kon spreken. In een woordenwisseling die volgde, scholde man de conducteur minimaal tweemaal uit voor mafkees. De politierechter legde de man de boete op. Niet mee eens. Want: 8