Introvert en Extravert zijn even goed.
|
|
- Mirthe Boender
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Introvert en Extravert zijn even goed. Het ontwikkelen van een beetje extravert gedrag helpt introverte mensen vooruit. Een beetje dieper leren luisteren verhoogt de effectiviteit van extraverte mensen. April V1.1 Gert Anbeek, Huub Corssmit, Esmiralda Borgt, Ron van Eijk, Patrick Lybaert, Bert Muetstege, Hans Pot, Harry de Weerd, Peter Wensveen. Kopiëren en vrijelijk gebruiken vinden wij prima, netjes met bronvermelding graag. 1
2 INTROVERT en EXTRAVERT IS BEIDEN PRIMA WEL EEN BEETJE ANDERS. Ongeveer de helft van de mensen is minder of meer introvert van karakter, de andere helft dus meer of minder extravert. Dit betekent dat je karakter een natuurlijke voorkeur heeft die wel meer en vaker introvert gedrag vertoont, dan wel meer extravert gedrag. Het is een nuance van twee verschillende oriëntatievormen van ons zelf. Extraverte mensen oriënteren zich op andere mensen, op dingen en omstandigheden om hen heen. Introverte mensen oriënteren zich primair liever op zich zelf, hun innerlijke beleving en hun ideeën. Introversie en Extraversie zijn zeer fundamentele en verschillende karaktereigenschappen die beiden EVEN goed zijn. De oriëntatie op de wereld om hen heen en de bron van hun energie ligt voor introverte echter ergens anders dan voor extraverte mensen. Ieder mens heeft beide gedragseigenschappen in zich, alleen is het vaak zo dat de ene mens bij voorkeur meer het ene gedrag dan het andere gebruikt, afhankelijk van zijn aangeboren en persoonlijk ontwikkelde voorkeur. Maar we kunnen beide! In onze trainings- en coachingspraktijk krijgen wij vaak vragen hierover. Introverte mensen worden in organisaties nog al eens geconfronteerd met het feit dat introversie minder goed zou zijn en dat je je zelf meer moet laten zien en horen, toon eens wat meer zichtbaarheid. Managers hebben er een handje van om mensen langs een ideaalprofiel te meten en dan is in hedendaagse organisaties extravert gedrag ( laat- van- je- horen en communiceer ) beter dan introvert gedrag. Introverte mensen kunnen zelf ook het gevoel hebben in vergaderingen onvoldoende aan bod te komen. Net wanneer ze iets hebben doordacht en ze iets willen zeggen, is het onderwerp al weer verder waardoor hun opmerking te laat komt, en ze denken dan ik laat het maar even Of een extraverte kraai is net even sneller en pikt de kaas van hun brood. Zo voelt dat dan volgens beschrijvingen van introverte mensen. Extraverte mensen vinden soms ook dat ze hun introverte collega s niet zo veel horen en daarbij zelfs kunnen zelfs denken zouden die wel een mening hebben, ik hoor ze zo weinig.. Extraverte mensen zouden kunnen leren van introverte mensen, wat het is om meer diepgang in hun overwegingen en luisterhouding aan te brengen, alleen worden ze daar weinig toe aangespoord. Verderop in deze nieuwsbrief zullen we dat beschrijven waarom dat van belang is in de onderlinge samenwerking en daarmee effectief voor de extraverte persoon. Introverte mensen hebben het dan ook nog wel eens wat lastiger in organisaties en teams. Ze vragen ons dan kan ik daar wat aan doen, kan ik wat zichtbaarder worden en kan ik me zelf ontwikkelen zodanig dat ik wat vaker direct inbreng kan hebben in een discussie?. Welnu dat gedrag kun je weldegelijk aanleren! 2
3 Wat is introversie / extraversie eigenlijk? Meer inzicht in dit specifieke persoonlijkheidskenmerk helpt misschien om iets beter te begrijpen wat u toch al wel wist, zoals wat u prettig en niet prettig vindt en wat u goed en minder goed kunt. Ook helpt het om te begrijpen dat andere mensen anders zijn dan u. Dit is van belang omdat dat veel van de vaak voorkomende misverstanden en miscommunicatie hieruit voort komen. Introversie en extraversie is een gedrag- eigenschap van mensen die beschrijft op welke wijze mensen een voorkeur hebben voor hun oriëntatie in het dagelijks leven en het krijgen van energie. Belangrijk om te begrijpen is echter ook dat mensen beide aspecten van deze gedragsdimensie in zich hebben. We kunnen dus allebei. Dat is ook logisch anders zou je niet kunnen functioneren. Extraverte mensen oriënteren zich eerst op de buitenwereld, op andere mensen en dingen om hen heen. Zij krijgen energie van de interactie met anderen zou je kunnen zeggen. Introverte mensen oriënteren zich eerst op zichzelf en halen hun energie uit zichzelf door zich te richten op de innerlijke beleving en overweging. Door reflectie op ideeën die ze hebben of aangereikt krijgen, te doordenken krijgen ze innerlijke energie. Dat vinden ze prettig. Dit verschil uit zich bijvoorbeeld in vergaderingen op een volgende manier. De extravert praat graag omdat hem dat energie geeft en omdat hij al pratende zijn gedachten vormt. Dit is net andersom bij een introvert persoon. Die overdenkt graag eerst voor hij wat zegt. Introverte mensen horen of zien nieuwe zaken en willen deze graag grondig opnemen en doordenken wat dit voor hen betekent. Waar de diepgang zit. Ze willen geen half doordachte dingen zeggen namelijk. Het gevolg is dat meer introverte mensen nog wel eens het gevoel hebben net te laat te zijn met instappen in de discussie. Dat ze net hun punt niet kunnen maken omdat de discussie al weer verder schiet. Of dat ze anderen dingen horen zeggen, die ze zelf ook hadden bedacht en wilden zeggen, maar de ander is hen voor. Dat betekent dus helemaal niet dat introverte mensen niet alert meedoen in vergaderingen! Wat sommigen wél zouden kunnen denken. Nee, het betekent dat ze goed nadenken over wat er gezegd wordt en wat er gebeurt. Als extravert doe je er dus verstandig aan om de introvertere mensen even gelegenheid te geven onderwerpen te kunnen overdenken. Vervolgens kun je hen op de man af een vraag te stellen wat ze van het onderwerp denken. Wanneer je dat doet komt de introvertere persoon in het algemeen met scherpe observaties en goed doordachte standpunten. Regelmatig zelfs beter doordachte punten dan veel anderen. Hoe kun je als meer introvert persoon omgaan met extraverte mensen? Extraverte mensen kun je heel goed interrumperen, in de rede vallen zelfs. Dat vinden ze geen punt. Ze willen namelijk graag reactie op hun uitspraken. Immers al pratende proberen ze tot gedachten ontwikkeling te komen. Dus kun je als meer introvert persoon gerust inbreken in een gesprek. Je hoeft dan ook helemaal niet direct een standpunt te hebben. Dat vraagt namelijk te veel denktijd. Het risico om als introvert je eerder in een gesprek te mengen dan je graag doet is minimaal. Zodra je eerder iets zegt, heb je er altijd nog twee keer keer meer over nagedacht dan al die extraverten. 3
4 Je kunt dan ook kunt gewoon een stelling poneren of een vraag stellen over het onderwerp dat op dat moment speelt. Wat ik jullie nu hoor bediscussiëren vind ik een mooi onderwerp en zou ik graag over meedenken, want daar zitten veel verschillende kanten aan of wat ik hier hoor is mooi, maar hoe zit het dan met... Dergelijke tussenzinnen geven een meer levendige interactie. In het begin voelt dit onwennig uiteraard, maar wanneer je merkt dat mensen er goed op reageren, stimuleert dit om het vaker te doen. Daarmee kun je het meer routine maken. In het begin kun je zelfs een aantal standaard - vragen of - zinnen opschrijven in de voorbereiding voor een vergadering. Dat verschaft je de kans om sneller te zijn met de interactie, want de denktijd heb je niet meer nodig. Hoe kun je met introvert voorkeursgedrag meer zichtbaar zijn? Meer zichtbaar zijn kunnen introvertere mensen heel goed doen door andere mensen even op te zoeken voor korte overleggen. In plaats van te mailen of stukken te sturen naar mensen, loop je er even naar toe, of je belt en zegt ik kom even bij je langs, ik heb een paar vragen. of. ik wil je even iets laten zien en ben benieuwd naar je reactie. Door meer actief rond te lopen en mensen te spreken en daarmee zichtbaar te zijn, ontstaat vanzelf een ander beeld van jou in de organisatie (en zo gewenst dus ook bij je leidinggevende). Hoe kun je met introvert voorkeursgedrag je op je gemak voelen op recepties? Introverte mensen houden niet van recepties met veel mensen waar ze steeds korte contacten mee hebben en algemene korte gesprekjes moeten voeren. Ze lopen niet graag zo maar op mensen af. Wat we hiervoor geschreven hebben over extraverte mensen houdt natuurlijk in dat deze mensen het wel prettig vinden wanneer je op ze afloopt en een hand geeft. En dan wederom kun je als meer introvert persoon een zinnetje voorbereiden dan je dan uitspreekt: Wat een leuke bijeenkomst was dat vandaag, heeft het je ook geboeid?. Vervolgens haak je in op hetgeen geantwoord wordt. Stokt het gesprek daarna een beetje, kom dan met nog een voorbereide en open vraag. Waarom bent u hier vandaag? of Kent u hier veel mensen. Let wel dat bij het contact maken met mensen dit op een open en vriendelijke manier het beste werkt. Dat is niet zo moeilijk, wanneer je een kleine glimlach op je gezicht hebt. Andere mensen reageren namelijk altijd positief op een toegankelijk gezicht! Hoe kun je als introverter persoon makkelijker omgaan met extraverte mensen? Extraverte mensen houden van een levendig gesprek, praten veel en vaak enthousiast en uitgebreid over wat ze bezig houdt. Als meer introvert persoon kun je dan ook makkelijk wat levendig proberen mee te doen. Denk niet te veel na over wat je wilt gaan zeggen, het eerst wat je denkt kun je gewoon uitspreken want dat is vaak doordacht genoeg. Val een extravert persoon gerust in de rede, dat vindt hij/zij niet erg, want is het gewend. EXTRAVERT IS OOK PRIMA! Wat kunnen extraverte mensen leren van introverte mensen? Introverte mensen doordenken dingen graag eerst voor ze er over praten. Voordat ze hun mening geven, overwegen ze die graag eerst: Wat speelt hier allemaal een rol, hoe zit dat in elkaar, wie heeft welke overweging gegeven en wat vind ik daar van. Deze denktijd levert bijna altijd een preciezere formulering op een vraag op dan extraverte mensen doen. Extravert zijn is natuurlijk ook prima, begrijp ons goed, maar verwarrend wanneer je introvert bent. Extraverte mensen denken namelijk niet zo zeer van tevoren na over hun uitingen, maar vormen hun gedachten al pratende. Ik zeg wat, jij zegt iets, een ander vult aan en daar uit destilleer ik een lijn en vorm ik mijn mening. Dat kan dus best zo zijn dat een extravert zijn mening tijdens het gesprek wijzigt. Vreemd denkt een introvert dan net zei hij nog dit en nu is het kennelijk dat. 4
5 Met name in groepsprocessen is het voor een extravert persoon heel essentieel meer tijd te maken voor de meningen van introverte mensen. Dat kan door deze directer aan te spreken en een vraag te stellen. Laat pauzes vallen en vraag door. Val niet halverwege het betoog van een introvert persoon hem of haar in de rede, wat met een extravert makkelijk zou kunnen. Nee, neem een beetje verbaal gas terug en luister, luister, luister! We zeggen wel eens gekscherend dat extreem extraverte mensen denken dat luisteren hetzelfde is als seconden je mond houden. Door te oefenen met empathisch luisteren naar de meer diepere betekenis van hetgeen door anderen wordt gezegd, ontstaat veel meerwaarde in groepsdiscussies. Deze gaan dan na verloop van tijd ook echt anders verlopen en worden door iedereen aan tafel als prettiger en beter ervaren. Hoe kun je introverte mensen helpen zich beter te kunnen voorbereiden? Een andere tip aan extraverte mensen is dat je je introverte collega s veel beter tevoren de stukken kunt toesturen. Maak een korte introductie van hetgeen je wilt bespreken of stuur je notitie te voren toe. Dat geeft de introverte persoon goede voorbereidingstijd en dan komt er in het algemeen heel gedegen feedback terug op je verhaal. Hoe leer je concentratievermogen in jezelf te ontwikkelen? Extraverte mensen hebben, uiteraard in verschillende gradaties, een minder ontwikkeld concentratievermogen, omdat ze graag met anderen hun ideeën uitwerken. Toch is diepe stilte en rust ook een bron van energie die leidt tot concentratie. Er komen vanuit rust en concentratie nieuwe ideeën en inzichten naar boven die veelal meer samenhang hebben. Dit proces kun je oefenen. Door dagelijks een oefening te doen voor jezelf: ga rechtop op een stoel zitten, bij voorkeur een comfortabele zorg voor contact met je voetzolen op de grond (geen benen over elkaar!) verplaats je ademhaling naar de buik i.p.v. in de borst (lange en lagere ademhaling zorgt voor rust en verlaging van de hartslag) voel de rust in je komen en concentreer je op de stilte voel je ledematen concentreer je op jezelf en houd dit een kwartier vol (later uitbouwen naar langere periodes) eerst is er niets en gebeurt er vermoedelijk niets in je denken, later zul je merken dat wanneer je aan de voorbereiding van een belangrijke situatie gaat denken er hele scherpe beelden en inzichten beginnen te komen COMMUNICATIE Als lezer heb je inmiddels al lang begrepen dat de verschillen tussen meer introverte en meer extraverte mensen enorme misverstanden in communicatie kunnen veroorzaken. Het is dan ook vaker dan gedacht een bron van ergernis in teamwerk in organisaties. Introverte mensen willen wel graag in teams werken maar dan wel op hun eigen manier en vooral eigen ruimte voor overdenkingen kunnen hebben om tot een beste teambijdrage te komen. Extraverte mensen willen graag iedereen betrekken bij zowat alles wat ze doen, maar dat is uitermate irritant voor een introvertere persoon en niet effectief, zoals we hier gezien hebben. We hopen dat we met deze nieuwsbrief inzicht hebben kunnen geven in de achtergronden van deze verschillen. Nog mooier is wanneer je ook de handvatten voor betere communicatie gaat toepassen in je eigen werkomgeving. Velen van jullie kennen dit van the Big Five of de MBTI zoals regelmatig in onze trainingen wordt toegepast, en weten hoe essentieel stijlflexibiliteit is om met verschillende karakters goed om te kunnen gaan. Mocht je het leuk vinden dan is het boek QUIET van Susan Cain uiterst lezenswaardig. zie haar voordracht tijden de laatste TED op youtube: 5
Hoe blijf ik in mijn kracht tijdens een voor mij belangrijk gesprek.
Hoe blijf ik in mijn kracht tijdens een voor mij belangrijk gesprek. N26 - Nieuwsbrief voor Professionals Januari 2013 Gert Anbeek, Esmiralda Borgt, Ron van Eijk, Patrick Lybaert, Bert Muetstege, Hans
Nadere informatieEmotionele Stabiliteit.
Emotionele Stabiliteit. Nieuwsflits 67 - Mei 2017 Gert Anbeek, Esmiralda Borgt, Ron van Eijk, Patrick Lybaert, Bert Muetstege, Gerard Schoemaker, Harry de Weerd. Kopiëren en vrij gebruik vinden wij prima.
Nadere informatieLUISTEREN IS DE MOEDER ALLER VAARDIGHEDEN
LUISTEREN IS DE MOEDER ALLER VAARDIGHEDEN Nieuwsflits N40 April 2014 Gert Anbeek, Esmiralda Borgt, Ron van Eijk, Patrick Lybaert, Bert Muetstege, Hans Pot, Harry de Weerd Kopiëren en vrijelijk gebruiken
Nadere informatieJe jammerpuntenlijstje en het leren van nieuw gedrag.
Je jammerpuntenlijstje en het leren van nieuw gedrag. December 2012 - V1.0 Gert Anbeek, Esmiralda Borgt, Ron van Eijk, Patrick Lybaert, Bert Muetstege, Hans Pot, Harry de Weerd, Peter Wensveen. Kopiëren
Nadere informatieImpact en Invloed vergroten door te werken aan uw EQ.
Impact en Invloed vergroten door te werken aan uw EQ. Nieuwsflits 3 Juli 2010 Gert Anbeek, Huub Corssmit, Albert Garrelds, Patrick Lybaert, Hans Pot, Harry de Weerd, Peter Wensveen. Kopiëren en vrijelijk
Nadere informatieBEINVLOEDEN IS LEERZAAM Build or Push Bouwen of Drukken? Aanspreken op gedragsvoorkeuren. Werken met sociale voorkeuren.
BEINVLOEDEN IS LEERZAAM Build or Push Bouwen of Drukken? Aanspreken op gedragsvoorkeuren. Werken met sociale voorkeuren. Nieuwsflits N54 September 2015 Gert Anbeek, Esmiralda Borgt, Ron van Eijk, Patrick
Nadere informatieEQ als grootste voorspeller van succes MAAR ER LIGT EEN VALKUIL OP DE LOER, DIE JE AAN KUNT PAKKEN
EQ als grootste voorspeller van succes MAAR ER LIGT EEN VALKUIL OP DE LOER, DIE JE AAN KUNT PAKKEN 2018 Kopiëren en vrijelijk gebruiken vinden wij prima, netjes met bronvermelding graag. 1 DE EMPATHISCHE
Nadere informatie4 communicatie. Ik weet welke informatie anderen nodig hebben om mij te kunnen begrijpen. Ik vertel anderen wat ik denk of voel.
4 communicatie Communicatie is het uitwisselen van informatie. Hierbij gaat het om alle informatie die je doorgeeft aan anderen en alle informatie die je van anderen krijgt. Als de informatie aankomt,
Nadere informatieLuisteren en samenvatten
Luisteren en samenvatten Goede communicatie, het voeren van een goed gesprek valt of staat met luisteren. Vaak denk je: Dat doe ik van nature. Maar schijn bedriegt: luisteren is meer dan horen. Vaak luister
Nadere informatie2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S
2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de
Nadere informatieHet houden van een spreekbeurt
Het houden van een spreekbeurt In deze handleiding staan tips over hoe je een spreekbeurt kunt houden. Waar moet je op letten? Wat moet je wel doen? En wat moet je juist niet doen? We hopen dat je wat
Nadere informatie7 HEERLIJKE ONTSPANNINGSOEFENINGEN
7 HEERLIJKE ONTSPANNINGSOEFENINGEN VOOR THUIS OF OP JE WERK Kom tot rust met deze eenvoudige ontspanningsoefeningen Door te ontspannen krijgt je lichaam de mogelijkheid om zich te herstellen van de dagelijkse
Nadere informatieWaar gaan we het over hebben?
Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Sommige meisjes zijn heel snel verliefd, andere meisjes zullen niet snel of misschien zelfs helemaal niet verliefd worden. Dit is bij ieder meisje anders. Wat gebeurt
Nadere informatieEerste Hulp bij Teamontwikkeling. Inhoud. Doel. Een set tools die je kunt inzetten tijdens teamvergaderingen.
Eerste Hulp bij Teamontwikkeling Inhoud Een set tools die je kunt inzetten tijdens teamvergaderingen. Doel Teamleiders en teamcoördinatoren helpen om vergaderingen effectiever en leuker te maken, en de
Nadere informatieWat het effect van een vraag is, hangt sterk af van het soort vraag. Hieronder volgen enkele soorten vragen, geïllustreerd met voorbeelden.
Actief luisteren Om effectief te kunnen communiceren en de boodschap van een ander goed te begrijpen, is het belangrijk om de essentie te achterhalen. Je bent geneigd te denken dat je een ander wel begrijpt,
Nadere informatieOnco-Move. Bewegen tijdens chemotherapie
Onco-Move Bewegen tijdens chemotherapie Introductie De behandeling van kanker, in het bijzonder de chemotherapie en/of radiotherapie, kan aanleiding zijn tot langdurige vermoeidheid en conditieverlies.
Nadere informatieOPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID
OPDRACHTEN BIJ THEMA 11 BELEID Beleid is alleen nodig als je iets gaat veranderen. INLEIDING Het beleid van een organisatie bepaalt hoe je moet werken en wat de bestuurders belangrijk vinden. Dat beleid
Nadere informatieFeedback geven. Feedback kan positief en negatief zijn. Negatieve feedback geven is moeilijk
2 12 Feedback geven Feedback is een boodschap over het gedrag of de prestaties van een ander. Feedback is onmisbaar als je met anderen samenwerkt. Je moet zo nu en dan kunnen zeggen dat het werk van de
Nadere informatieIntroductie in effectief en bewust communiceren. Communicatie; wat is dat eigenlijk?
Introductie in effectief en bewust communiceren. Communicatie; wat is dat eigenlijk? Zodra er twee of meer mensen in 1 ruimte zijn is er sprake van communicatie, ook al wordt er niet gesproken. Het is
Nadere informatieStudentbegeleiding: Analyse van en reflectie op het begeleidingsgesprek
Studentbegeleiding: Analyse van en reflectie op het begeleidingsgesprek Docent: Soort gesprek: Manon Kessels Voortgangsgesprek 1. Wat is het doel van het gesprek en heb je dit bereikt? Het doel van het
Nadere informatieMarieke van Maanen Walter Landwier. Dierenmanieren. Leer effectief communiceren in 1 uur!
1 2 Marieke van Maanen Walter Landwier Dierenmanieren Leer effectief communiceren in 1 uur! 3 2015 M.L.W. van Maanen en W. Landwier www.schateiland.com ISBN: 978402132885 4 Inhoud Inleiding 7 Deel I Dierenmanieren
Nadere informatieWhitepaper Communicatie op de werkvloer WHITEPAPER. Communicatie. op de werkvloer. 10 tips om communicatie op de werkvloer te verbeteren!
Whitepaper Communicatie op de werkvloer WHITEPAPER Communicatie op de werkvloer 10 tips om communicatie op de werkvloer te verbeteren! Een organisatie is zo goed als de kwaliteit van de onderlinge communicatie.
Nadere informatieDe workshop Elevator pitch wordt incompany gegeven en op maat aangeboden.
Workshop Elevator pitch Elevator pitch, laat van je horen Hoe vertel jij krachtig over jezelf in zestig seconden? Sta jij te haperen op een netwerkborrel? Spring je van de hak op de tak tijdens een zakenlunch?
Nadere informatie20 tips voor een goed debat!
20 tips voor een goed debat! Moedig elkaar aan tijdens jullie voorbereidingen en de wedstrijd. Geef elkaar tips en zoek samen de sterktes en zwaktes van de argumenten. Je kan veel leren van elkaar, ook
Nadere informatieTijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.
Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven
Nadere informatieWaar gaan we het over hebben?
Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Wat gebeurt er met je als je een leuk meisje of jongen tegenkomt? Je vindt de ander leuk en misschien word je wel verliefd. Eerst wil je heel vaak bij hem of haar
Nadere informatieWaar gaan we het over hebben?
Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Mensen vinden het vaak prettig om elkaar aan te raken. Dat kan een knuffel zijn van je ouders, een vriendschappelijke stomp tijdens een stoeipartij met vrienden
Nadere informatieOndernemerschapsblokkades
Ondernemerschapsblokkades Wat houdt je tegen om je droom werkelijkheid te laten worden? En hoe los je dat op? 7 tips om in actie te komen! Samengesteld door Willemijn Lau Hoi toekomstig professional, Wat
Nadere informatieImpact en Invloed vergroten door zelfmanagement i.p.v. timemanagement.
Impact en Invloed vergroten door zelfmanagement i.p.v. timemanagement. Nieuwsflits 7 December 2010 Gert Anbeek, Huub Corssmit, Esmiralda Borgt, Patrick Lybaert, Hans Pot, Harry de Weerd, Peter Wensveen.
Nadere informatieReader Gespreksvoering
Reader Gespreksvoering Achtergrondinformatie Soorten vragen Actief Luisteren Slecht nieuws Gesprek Fasen in het gesprek Soorten Vragen In een gesprek kun je verschillende soorten vragen stellen. Al je
Nadere informatieSeksualiteit: Grenzen en Wensen
IJBURGCOLLEGE.NL Seksualiteit: Grenzen en Wensen Leerlingen handleiding Michiel Kroon Lieve leerling, Het is belangrijk om op een open en goede manier over seks te kunnen praten. De lessenserie die in
Nadere informatieWat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.
Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me
Nadere informatieIk ga je wat vertellen, je hoeft alleen maar te volgen wat ik zeg, mijn stem is nu het enige wat voor jou belangrijk is om te volgen.
Oefening 1: Nodig: 2 personen en een boom of een huisdier: Zoek een plek op bij een boom of in de buurt bij je paard of ander huisdier waar je even niet gestoord wordt en veilig even je ogen dicht kunt
Nadere informatieHet Netwerk Boek. Zakelijk Netwerken. Wie Wat Waar Waarom Hoe. Social Media Personal Branding Tips
Het Netwerk Boek Netwerk Boek Rob B. Tol Wie Wat Waar Waarom Hoe Zakelijk Netwerken Social Media Personal Branding Tips Success Stories Interviews Do s & Don ts Cases Voorbeelden Oefeningen Tests 3 Inhoud
Nadere informatie18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid
18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je
Nadere informatieHoe krijg je meer zin? Oefening 3: Wat zijn jouw prikkels? 12
Hoe krijg je meer zin? 09 - Oefening 3: Wat zijn jouw prikkels? 12 Meer zin. Denk jij ook dat zin in vrijen er spontaan hoort te zijn? Dat zin iets is dat zomaar uit het niets op komt borrelen? Geloof
Nadere informatieHoofdstuk 1 Motivatie
Hoofdstuk 1 Motivatie Wat is motivatie? Van Dale omschrijft motivatie als beweegreden, drijfveer. Net als bij andere onderzoeken werd deze invalshoek gebruikt bij het begin van het onderzoek naar wat mensen
Nadere informatieWaarom dit boek? 7. 1 De ik-fabriek, wat is dat? Lichaamsseintjes Je lichaam is net een fabriek 17
Inhoud Waarom dit boek? 7 1 De ik-fabriek, wat is dat? 10 2 Lichaamsseintjes 14 3 Je lichaam is net een fabriek 17 4 De ik-fabriek, hoe ziet die eruit? 18 4.1 De eerste verdieping: voelen 20 4.2 De tweede
Nadere informatieVIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN
E-BLOG VIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN in samenwerken Je komt in je werk lastige mensen tegen in alle soorten en maten. Met deze vier verbluffend eenvoudige tactieken vallen
Nadere informatieStap 6: Wat is de kernovertuiging?
E-Learning: Hoe krijgen ze me zo gek als leidinggevende? Module 7/9 Stap 6: Wat is de kernovertuiging? De relevante vraag is hier: wat is het ergste wat er kan gebeuren als hij zijn controledrang loslaat?
Nadere informatieAdviesgesprek Van contact naar contract
Adviesgesprek Van contact naar contract Het doel van het eerste adviesgesprek is het om het eens te worden over de vraag van de opdrachtgever en over de werkwijze van de adviseur. Het resultaat is een
Nadere informatieOntdek je kracht voor de leerkracht
Handleiding les 1 Ontdek je kracht voor de leerkracht Voor je ligt de handleiding voor de cursus Ontdek je kracht voor kinderen van groep 7/8. Waarom deze cursus? Om kinderen te leren beter in balans te
Nadere informatieJeugdtrainer: de spil van een vereniging. Over welke kwaliteiten dient de. jeugdtrainer dan te beschikken? Zaterdag 14 januari 2017
Zaterdag 14 januari 2017 Presentatie vv Reuver Jeugdtrainer: de spil van een vereniging. Over welke kwaliteiten dient de jeugdtrainer dan te beschikken? Zonder relatie Geen prestatie Winnen Plezier Tips
Nadere informatieIk-Wijzer Ik ben wie ik ben
Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,
Nadere informatieWaar gaan we het over hebben?
Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: De puberteit is naast de lichamelijke veranderingen ook de periode waarin je op een andere manier naar jezelf en de mensen om je heen gaat kijken. Dit komt omdat
Nadere informatieMorya Wijsheid Basiswerkboek
Morya Wijsheid Basiswerkboek Geert Crevits Samenstelling en commentaar door Marie Crevits Voorwoord De Morya Wijsheid reeks van 9 boeken staat zo vol met praktische wijsheid dat je er gerust een heel leven
Nadere informatieOpdracht 1. Wat speelt er om JA te zeggen tegen iets wat je niet wil?
JA of NEE? - Doe deze opdracht in tweetallen - Hoe vaak komt het voor dat je ongevraagd iets aangeboden krijgt? Een actieve kiosk-verkoper in de trein, met koffie, thee, gevulde koeken etc? Of het aanbod
Nadere informatieWaar gaan we het over hebben?
Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Mensen vinden het vaak prettig om elkaar aan te raken. Dat kan een knuffel zijn van je ouders, een vriendschappelijke stomp tijdens een stoeipartij met vrienden
Nadere informatieSamen in gesprek over plezier in het werk
Samen in gesprek over plezier in het werk Gesprekshandleiding Samen in gesprek over plezier in het werk Inleiding Werkdruk is een ervaring. Twee mensen in dezelfde situatie, in dezelfde organisatie kunnen
Nadere informatieWhitepaper Verbindend communiceren In 4 stappen effectief feedback geven
Whitepaper Verbindend communiceren In 4 stappen effectief feedback geven De 4 stappen Je communiceert de hele dag en meestal hebben wij het gevoel dat dat ons best goed afgaat, toch? Pas op het moment
Nadere informatie- 1 -
- 1 - Hallo, ik ben Agnes Jaspers Als Coach help ik mensen door middel van Mindfulness rust en ruimte te creëren in hun leven. Dit ebook heb ik speciaal voor jou geschreven. Je vindt in dit ebook een aantal
Nadere informatieIdeeën presenteren aan sceptische mensen. Inleiding. Enkele begrippen vooraf
Ideeën presenteren aan sceptische mensen Inleiding Iedereen heeft wel eens meegemaakt dat het moeilijk kan zijn om gehoor te vinden voor informatie of een voorstel. Sommige mensen lijken er uisluitend
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar
DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht
Nadere informatieDEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!
DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het
Nadere informatieIn 5 stappen naar meer vrijheid én verbinding in je relatie
In 5 stappen naar meer vrijheid én verbinding in je relatie Hallo! Je houdt van je partner. Jullie zijn al geruime tijd samen en hebben misschien samen kinderen. Jullie leiden een druk bestaan en tijd
Nadere informatieInhoudsopgave. Hoe ga je met dit boekje om? 7. 2 Lichaamsseintjes waaraan merk jij dat je zenuwachtig wordt? 17
Inhoudsopgave Waarom dit boekje? 6 Hoe ga je met dit boekje om? 7 1 Wat is stotteren? 9 2 Lichaamsseintjes waaraan merk jij dat je zenuwachtig wordt? 17 3 Zenuwachtig? Zet je buikademhaling aan! 19 4 Onzekerheid
Nadere informatieIK WIJZER. Ik wil graag weten wie ik ben
IK WIJZER Ik wil graag weten wie ik ben Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Jouw uitslag... 4 Copyright DilemmaManager B.V. Pagina 2 van 8 1 Inleiding Hallo Ruben, Dit is de uitslag van jouw Ik-Wijzer.
Nadere informatieRelaxatie en ontspanning. voor ouder en kind
Relaxatie en ontspanning voor ouder en kind door Sofie Possemiers www.elsole.be Deze oefening wordt aangeboden door Sofie Possemiers van El Sole. Wil je nog meer van zulke oefeningen ontvangen, schrijf
Nadere informatieWorkshop Lichaamstaal. Lichaamstaal, een krachtig communicatiemiddel
Workshop Lichaamstaal Lichaamstaal, een krachtig communicatiemiddel Lichaamstaal is belangrijker dan veel mensen beseffen. Het is een cruciaal onderdeel van onze communicatie. Hoe kom je over op een ander?
Nadere informatie5 lessen uit een businessroman over een vastgelopen ceo - MT.nl
Website: MT.nl 5 lessen uit een businessroman over een vastgelopen ceo 13 november 2015 5 managementlessen uit een businessroman over een ogenschijnlijk succesvolle ceo die volkomen vastloopt. Het staat
Nadere informatieGesprekstechniek voor de manager met o.a. The one minute manager
Gesprekstechniek voor de manager met o.a. The one minute manager 1 Executive Leadership Foundation - ELF 2005-2011 Dit materiaal mag vrij gebruikt worden, mits netjes de bron wordt vermeld Lastige dingen
Nadere informatieWORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT Ann Weiser Cornell
WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT 2011 Ann Weiser Cornell 1 Deel één Welkom bij deze e-cursus waarin we je zullen laten zien hoe jij groter kunt worden en je problemen kleiner! Zijn er op dit moment
Nadere informatieIk-Wijzer Naam: Sander Geleynse Datum: 27 januari 2016
Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Jouw uitslag... 4 Pagina 2 van 8 1. Inleiding Hallo Sander, Dit is de uitslag van jouw Ik-Wijzer. Hierin staat wat jij belangrijk vindt en wat je minder belangrijk vindt.
Nadere informatieWORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur
WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur 1 Les één Welkom bij deze e-cursus waarin we je zullen laten zien hoe jij groter kunt worden en je problemen kleiner! Zijn er
Nadere informatieCoördinatie van zorg. Test jezelf.
Coördinatie van zorg. Test jezelf. Pagina 1 Kun jij coördineren? Werk je planmatig en zorgvuldig? Ben je goed in samenwerken? Doe de testjes en kijk of jij een kei bent! 1. Coördineren Continuïteit en
Nadere informatieColumn Liesbeth for management (3)
Column Liesbeth for management (3) Auteur: Liesbeth Halbertsma ZELFGESTUURD LEREN, HOE DOE JE DAT EIGENLIJK? We hebben het in Management Development steeds vaker over zelfgestuurd leren. Dit sluit ook
Nadere informatieBinnen het functioneringsgesprek is ook ruimte om de behoefte of noodzaak van een opleiding te bespreken en daarop actie te ondernemen.
Leidraad Consult over: het functioneringsgesprek Functioneringsgesprekken verlopen vaak problematisch. Zowel leidinggevenden als medewerkers zien er nogal eens tegenop en zijn achteraf teleurgesteld over
Nadere informatieGespreksleidraad collegiaal reflectie moment
Gespreksleidraad collegiaal reflectie moment Wanneer gebruik je deze gespreksleidraad? op het jaargesprek willen we je uitnodigen om voor je eigen ontwikkeling een aantal mensen te vragen om mee te denken.
Nadere informatieTime-management Help! Ik houd tijd over
Time-management Help! Ik houd tijd over Heb jij ook te maken met tijdgebrek? Wil jij overzicht in je werk? Wil jij meer structuur? Wil je meer rust en een meer voldaan gevoel over je werkdag? Leer hoe
Nadere informatieOver ruzie en hoe je dat oplost natuurlijk!
Over ruzie en hoe je dat oplost natuurlijk! Hoe werk je met een spreekbeurtwerkplan? Het eerste deel bestaat uit vragen. Met een moeilijk woord noemen we dat theoretisch onderzoek. In het tweede deel vind
Nadere informatieDE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A
DE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A 4 opdrachten! 60 minuten! Bij iedere opdracht zet iemand zijn wekker/ chronometer (op gsm of uurwerk), zodat je zeker niet veel langer dan een kwartier bezig bent.
Nadere informatieOnco-move. Instructies voor bewegen tijdens behandeling van kanker. Waarom bewegen tijdens chemotherapie?
Onco-move Instructies voor bewegen tijdens behandeling van kanker De behandeling van kanker, in het bijzonder de chemotherapie en/of radiotherapie, kan aanleiding zijn tot langdurige vermoeidheid en conditieverlies.
Nadere informatieVOOR COACHES EN BEGELEIDERS DAVERENDE DILEMMA S. Francine ten Hoedt & Philine Spruijt
33 DAVERENDE DILEMMA S Francine ten Hoedt & Philine Spruijt VOOR COACHES EN BEGELEIDERS Beste coach, Een van de basisvereisten om coach te zijn is, volgens ons, willen ontwikkelen en willen leren. Hoe
Nadere informatieCompetentiescan Klant exemplaar
Naam klant: Geboortedatum: Datum rapportage: Naam begeleider: Competentiescan Klant exemplaar Dit project wordt mede gefinancierd door het Europees Sociaal Fonds www.werkeenzorgminder.nl Instructie invullen
Nadere informatieThema Nederlandse cultuur en gewoontes
http://www.edusom.nl Thema Nederlandse cultuur en gewoontes Lesbrief 32. Mag ik even uitpraten? Wat leert u in deze les? Eén lange zin maken van twee korte zinnen. Je mening geven. Veel succes! Deze les
Nadere informatieSamen werken = samenwerken bij De Belvertshoeve
Themabundel Samen werken = samenwerken bij De Belvertshoeve Assistent medewerker Dit project is mede mogelijk gemaakt met een bijdrage uit het Europees Sociaal Fonds Voorwoord Deze themabundel is bedoeld
Nadere informatieGESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:
AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een
Nadere informatie20 tips voor een goed debat!
20 tips voor een goed debat! Moedig elkaar aan tijdens de voorbereidingen met suggesties. Laat elkaar weten waar de sterktes en zwaktes van het argument zitten en help elkaar te anticiperen op tegenargumenten.
Nadere informatieWorkshop Verbindend communiceren
Workshop Verbindend communiceren Verbindend communiceren, krachtig en van hart-tot-hart Verbindend communiceren staat in het teken van écht contact maken met jezelf en de ander. Helder en effectief communiceren
Nadere informatieBen je ervan bewust dat je lichaam uitstraalt wat je in woord zegt. Verwoord je advies volledig.
Lang niet altijd zal het lukken om zo n passief ergonomische aanpassing te verzinnen of in praktijk te brengen. De collega s zullen dan toch iets nieuws moeten gaan doen of, nog lastiger, iets ouds afleren.
Nadere informatieTheorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,
3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol
Nadere informatieAGRESSIE EN WEERBAARHEID. Overzicht Elementen Training
AGRESSIE EN WEERBAARHEID Overzicht Elementen Training Voorwoord Hier is een overzicht van Agressie en Weerbaarheid Wat leuk dat je interesse hebt in onze training Agressie en Weerbaarheid! In deze training
Nadere informatie> Ik luister met de bedoeling. > Ik leer jouw taal, zowel. > Ik maak het veilig voor jou, > Ik ga op zoek naar waar de
Bijlagen 56 Bijlage 1 Verschillen tussen een discussie en een bezoek Het is van groot belang dat je het moment leert herkennen dat een gesprek over een bepaald onderwerp niet goed gaat. Als je beiden reactief
Nadere informatieTraining Stressmanagement
Training Stressmanagement Stressmanagement, stress de baas Een beetje stress kan geen kwaad. Sterker nog, soms presteer je zelfs beter onder een beetje druk. Maar wat als stress een constante factor is
Nadere informatieDe eigen grenzen bewaken
1 1 1 1 1 0 1 0 Opdrachtformulier De eigen grenzen bewaken Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je
Nadere informatieFeedback Project Ergonomisch Ontwerpen
Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Competenties Sociaal en communicatief functioneren (P9) Initiatief (P10) Reflectie (P11) Afgelopen module heb je met een groepje gewerkt aan je project. In week 7
Nadere informatieSamenvatting van de workshop: De leerling, een vergeten leermeester?
Samenvatting van de workshop: De leerling, een vergeten leermeester? De aankondiging die ik voor deze workshop had geschreven luidde als volgt: Geloof je in een wederkerig proces tussen leerkracht en leerling;
Nadere informatieInleiding. Autisme & Communicatie in de sport
Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?
Nadere informatieLinkedIn-updates in-company
LinkedIn-updates in-company Opdracht In dit document vind je zes verschillende LinkedIn-updates. Geef bij iedere update aan of dit een update is die bij je past. Dus zou je dit type update ook kunnen plaatsen?
Nadere informatieSOCIAL MEDIA OP HET WERK
SOCIAL MEDIA OP HET WERK SOCIAL MEDIA OP HET WERK Je doet deze training waarschijnlijk om te ontdekken of het iets zou kunnen zijn voor jouw werk, oftewel; of het iets is voor jou, je collega s én voor
Nadere informatieBewegen tijdens de behandeling van kanker
1/7 Oncologie / Fysiotherapie Bewegen tijdens de behandeling van kanker Inleiding Veel patiënten met kanker die behandeld worden, hebben last van vermoeidheid en conditieverlies. Patiënten hebben vaak
Nadere informatieDe workshop Leiderschap wordt incompany gegeven en op maat aangeboden en is geschikt voor zowel beginnende- als doorgewinterde leidinggevenden.
Workshop Leiderschap Workshop Leiderschap, wat voor een leider ben jij? Wat voor leidinggevende wil jij zijn? Wat vind jij zelf belangrijk bij een leidinggevende? Er zijn verschillende leiderschapsstijlen.
Nadere informatieRivierenland Move BEWEGEN TIJDENS DE BEHANDELING VAN KANKER
Rivierenland Move BEWEGEN TIJDENS DE BEHANDELING VAN KANKER Als gevolg van de medische behandeling van kanker (operatie, chemotherapie of/en radiotherapie) kunt u last krijgen van vermoeidheid en conditieverlies.
Nadere informatieFEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus
FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS Yvette Paludanus 2 Dit boekje is tot stand gekomen dankzij de vragen en verhalen van medewerkers in de zorg. Wil je een exemplaar van dit boekje bestellen? Wil je begeleiding
Nadere informatieStagedagboek NAAM: BEDRIJF: PERIODE: TRAJECT:
Stagedagboek NAAM: BEDRIJF: PERIODE: TRAJECT: The European Commission support for the production of this publication does not constitute an endorsement of the contents which reflects the views only of
Nadere informatieHet functioneringsgesprek
Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Werknemer Het functioneringsgesprek Gewoon betrokken Inhoudsopgave Inleiding... 5 Wat is een functioneringsgesprek?... 7 Waarom is een functioneringsgesprek
Nadere informatieTalenten 30 januari Daan Demo
Talenten 30 januari 2019 Daan Demo Inleiding De wereld om ons heen, ook de arbeidsmarkt, is constant in beweging. Niemand weet exact hoe het werkveld er over 5 of 15 jaar voor staat. Daarom is het belangrijk
Nadere informatieDe teamorganisatie. Je ziet dus dat een functie uit verschillende taken bestaat. Figuur 8-4: Alle taken samen vormen een functie.
De teamorganisatie Als leidinggevende krijg je vooral te maken met de organisatie van je eigen afdeling of team. Binnen een team vind je verschillende taken en functies. Als leidinggevende moet je af en
Nadere informatieYOGA LIFESTYLE. verbinding met jezelf. Whatever comes. Let it come. Whatever stays. Let it stay. Whatever goes. Let it go
YOGA LIFESTYLE FEBRUARI 2017 YOGA & MEDITATIE Geef jezelf de aandacht en de liefde die je verdient! Maak verbinding met jezelf Ga mee op reis in dit avontuur van zelfontwikkeling en persoonlijke groei!
Nadere informatie