Wetenschappelijke publicaties

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wetenschappelijke publicaties"

Transcriptie

1 Overzicht wetenschappelijke publicaties 2012

2 2013 Amphia Ziekenhuis Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16B Auteurswet 1912 j het Besluit van 20 juni 1974, St.b. 351, zoals gewijzigd bij Besluit van 23 augustus 1985, St.b. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht. Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatie- of andere werken (artikel 16 Auteurswet 1912), in welke vorm dan ook, dient men zich tot de samenstellers/vormgever te wenden. De inzichten in de geneeskunde en wetenschap zijn voortdurend aan verandering onderhevig als gevolg van onderzoek en ervaring. De auteurs en uitgever zijn uiterst zorgvuldig te werk gegaan, om ervoor te zorgen dat de in dit boek verstrekte informatie, in overeenstemming is met de huidige kennis van zaken. Dit ontslaat de gebruiker van het boek echter niet van de verplichting om aan de hand van bestaande richtlijnen, protocollen en wetenschappelijke informatie te controleren of de daar verstrekte informatie afwijkt van de gegevens in dit boek en daarmee vast te stellen of de inhoud nog in overeenstemming is met de huidige stand van zaken ten aanzien van kennis en handelen. Ondanks alle aan de samenstelling van deze uitgave bestede zorg, zullen noch de samenstellers, noch de vormgever aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige fout die in deze uitgave zou kunnen voorkomen. 2

3 Voorwoord Dit is het vijfde wetenschapsboek van het Amphia Ziekenhuis. Net als voorgaande jaren geeft het een goed overzicht van de diverse wetenschappelijke activiteiten van het afgelopen jaar. Veel specialisten hebben ook nu weer naast hun reguliere werkzaamheden bijgedragen aan wetenschappelijk onderzoek. Dit is noodzakelijk om de geneeskunde verder te brengen en genezing dichterbij. Hierin spelen STZ ziekenhuizen inmiddels een centrale rol. Door hun goede infrastructuur voor wetenschap en opleiding, en hun grote patiëntenpopulatie zijn zij de leveranciers van omvangrijke patiëntencohorten die noodzakelijk zijn voor de noodzakelijke bewijskracht (power) achter wetenschappelijke studies en experimenten. Gelukkig zijn steeds meer patiënten bereid om ook daaraan mee te werken. Op deze plaats is ook een woord van dank op zijn plaats aan al die patiënten die belangeloos meewerken aan nieuwe studies. Op het gebied van de primaire STZ-taken, te weten wetenschap, onderwijs en opleiding heeft het Amphia Ziekenhuis zich wederom bewezen. Door middel van de hier gepresenteerde onderzoeksresultaten, maar ook door een zeer geslaagde hernieuwing van haar lidmaatschap en het doorstaan van bijbehorende visitaties. Ik wens u veel genoegen met het doorlezen en spreek namens het Directiecomité mijn dank uit aan auteurs van de artikelen en de samenstellers van dit boek. Dr. J.J. (Hans) Meij, directeur Innovatie 3

4 Wetenschapsbureau In de zorg betaalt men voor de Mercedes evenveel als voor de Fiat Panda Decaan prof. dr. Jo Caris en wetenschapscoördinator dr. Attie Tuinenburg van het Wetenschapsbureau van de Amphia Academie zetten zich in voor meer wetenschappelijk onderzoek van hoog niveau. Dat gebeurt onder meer door het ondersteunen en stimuleren van onderzoekers. Een belangrijk uitgangspunt is integratie van zorg, opleiding en onderzoek, zowel voor de praktijk als in het beleid. Hiermee streven we naar een optimaal onderzoeksklimaat. Het Amphia Ziekenhuis is een Samenwerkend Topklinisch opleidingsziekenhuis (STZ). Anders dan bij academische ziekenhuizen valt het niet altijd mee om tijd vrij te maken voor onderzoek. Medici en paramedici besteden het grootste deel van hun tijd en aandacht aan de zorg voor patiënten, en terecht. Wetenschapscoördinator dr. Attie Tuinenburg (links) en decaan prof.dr. Jo Caris. Wetenschapsbureau 4

5 Attie Tuinenburg: Wat wij als wetenschapsbureau kunnen doen, is het voor de onderzoekers zo gemakkelijk mogelijk maken om onderzoek te doen. We kunnen ondersteunen met bijvoorbeeld methodologische en statistische hulp. Daarnaast verbeteren we de procedures rondom onderzoek binnen het ziekenhuis. Een belangrijk uitgangspunt voor het onderzoek in het Amphia Ziekenhuis is integratie van zorg, opleiding en onderzoek, zowel voor de praktijk als in het beleid. De nadruk ligt op de samenhang tussen de kwaliteit van zorg, de organisatie van zorg, en de kosten. We stimuleren onderzoek dat de eigen discipline overstijgt, dus waarbij zorgkernen samenwerken. Maatschappelijke relevantie Naast een duidelijk omschreven klinische relevantie benadrukken Caris en Tuinenburg ook het toenemende belang van de maatschappelijke relevantie van wetenschappelijk onderzoek. Zo kan een andere behandeling naast reductie van bijvoorbeeld morbiditeit ook leiden tot een snellere terugkeer van de patiënt op de arbeidsmarkt, of kan een minder invasieve behandeling leiden tot een hogere kwaliteit van leven en lagere kosten. De maatschappij (publiek, patiëntenorganisaties, politiek, verzekeraars) verwacht hiervoor tegenwoordig steeds meer aandacht. Bijna al het wetenschappelijk onderzoek dat in het Amphia Ziekenhuis wordt uitgevoerd bevat deze elementen zonder dat ze nadrukkelijk benoemd worden. Het accentueren van de klinische en maatschappelijke relevantie kan als voordeel hebben dat er eerder tweede en derde geldstromen beschikbaar worden gesteld ter financiering van het betreffende onderzoek. Organisatorisch onderzoek Het woord organisatie valt regelmatig tijdens het gesprek. Jo Caris is opgeleid als organisatiepsycholoog en zat dertig jaar lang in besturen van zorginstellingen. Hij promoveerde op het onderwerp Kwaliteit van consulten. Caris als hoogleraar Organisatieontwikkeling in de Zorg verbonden aan de TiasNimbas Business School (Universiteit Tilburg). Onderzoek via de Theory of Constraints (waarbij naar optimalisering van processen wordt gekeken) en de discussie over tussenafdelingen, zoals een PACU (post anesthesia care unit) zijn voorbeelden van organisatorische thema s met zorginhoudelijke en kwaliteitsconsequenties. Caris stelt dat de toenemende complexiteit van de zorg aanzet tot nadenken over beheersbaarheid en bestuurbaarheid. De zorg is de enige sector waar kwaliteit nog losgekoppeld is van kosten. Maar je koopt toch ook geen auto zonder dat daar een prijskaartje aan hangt? In de zorg betaalt men voor de Mercedes evenveel als voor de Fiat Panda. Maar als je een boodschappenwagen zoekt dan koop je toch geen Jaguar, als je de kosten zelf moet betalen? Voegt het waarde toe om personen van 93 jaar te opereren? Misschien wel, maar het is belangrijk om op voorhand wél die vraag te stellen en de consequenties goed te onderkennen. Wetenschapsbureau 5

6 Industrie-geïnitieerd en eigen onderzoek Waarom is het belangrijk dat er onderzoek in het Amphia Ziekenhuis plaatsvindt? Het is voor de kwaliteit van zorg van belang dat de zorgverleners op de hoogte zijn van de meest recente ontwikkelingen en onderzoeksresultaten. Door deel te nemen aan bijvoorbeeld industrie-geïnitieerd onderzoek staan de zorgverlener en de patiënt op de voorste rij wat betreft behandeling, antwoordt Tuinenburg. Maar ook studies geïnitieerd door onderzoekers uit het Amphia Ziekenhuis leiden tot verbetering van zorg of zorgprocessen waar de patiënt voordeel bij heeft. Tuinenburg benadrukt dat samenwerking met academische ziekenhuizen gestimuleerd wordt. Veel onderzoek wordt daar opgestart. Kennis, ervaring en data uit STZ-ziekenhuizen zijn daarbij onmisbaar. Attie Tuinenburg is opgeleid als arts en epidemioloog en deed haar promotieonderzoek (zowel lab- als klinisch onderzoek) naar hart- en vaatziekten en slagaderverkalking bij patiënten met stollingsstoornissen. In maart 2013 promoveerde ze. Deze functie past prima bij mij. Ik ben bezig met wetenschapsinhoud, methodologie en statistiek. Daarbij is een artsenopleiding een groot voordeel, ik kan snel schakelen en aansluiten bij de beroepspraktijk. Caris en Tuinenburg vullen elkaar naar eigen zeggen aan door de combinatie van methodisch en organisatorisch denken en dat zorgt voor een stevige bundeling van krachten. Ambitie en groei De wetenschap ontwikkelt zich in Amphia! Jo Caris en Attie Tuinenburg zijn recent gestart in het Amphia Ziekenhuis. Met Jan van Trier (bibliothecaris), Elmar Beekman (Kernproject Subsidies, Sponsoring en Fondsenwerving) en Birgitte Schaerlaeckens- Jordan (ambtelijk secretaris AMOA (Adviescommisssie Mensgebonden Onderzoek Amphia) vormen zij op dit moment het Wetenschapsbureau. Caris: De afgelopen weken hebben we veel onderzoekers gesproken. En de komende tijd richten we ons op wetenschappelijke inhoudelijke ondersteuning, beleidsontwikkeling, procesverbetering (AMOA/METC) en wetenschapspromotie. De komende jaren streven we naar een optimaal wetenschapsklimaat in het Amphia Ziekenhuis, waarbij het Wetenschapsbureau goed toegankelijk is en onderzoekers op alle benodigde gebieden kan ondersteunen. Wetenschapsbureau 6

7 Inhoud Anesthesiologie 8 Cardiologie 13 Cardiothoracale Chirurgie 29 Chirurgie 31 Dermatologie 58 Gynaecologie 59 Interne Geneeskunde en Maag- Darm- Levergeneeskunde 61 Keel-, Neus- en Oorheelkunde 71 Kindergeneeskunde 72 Klinisch Chemisch Hematologisch Laboratorium 78 Klinische Farmacie 81 Laboratorium voor Microbiologie en Infectiepreventie 84 Longgeneeskunde 103 Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie 116 Neurologie 119 Nucleaire Geneeskunde 122 Oogheelkunde 124 Orthopedie 127 Pathologie 139 Radiologie 140 Reumatologie 146 Seksuologie 151 Sportgeneeskunde 152 Urologie 153 Kwaliteit & Veiligheid 158 Publicaties medisch specialisten Publicaties arts-assistenten Publicaties overige werknemers

8 Anesthesiologie Kerngegevens Zorgkern Anesthesiologie 28 anesthesiologen: A. (Anna) Besselink-Lobanova, S.F. (Sjoerd) de Boer, H.P. (Henk) van Driel, M.J.P.G. (Maarten) van Eerd, F.E.A. (Ferd) Geisler, G. (Gerhard) van Gelder, dr. B.M. (Bas) Gerritse, C. (Carla) van Gompel, dr. V.L.H. (Vincent) Hoffmann, L.H. (Lode) Jacobs, G.M.J. (Greg) Jansen, A. (Aad) van Keeken, J.D.L. (Johan) Konings, E.B. (Edmund) Lachitjaran, F. (Frank) de Loos, P.P.M. (Paul) Maas, dr. B.J.M. (Nardo) van der Meer, R.J. (Robert) Meulemans, F.X. (Frank) O Connor, P.M.J. (Peter) Rosseel, T.A. (Tom) Rijpstra, D.B. (David) Schockman, T.V. (Thierry) Scohy, G.C.H. (Gilbert) Tjiang, W.A. (Anton) Visser, M.A.J. (Michael) Voets, E. (Erik) Winters, S.I.M. (Simone) van Zijll Langhout-Kokke. 5 assistenten niet in opleiding 3 assistenten in opleiding Chef de clinique: P.A.V. (Peter) Frietman, P. (Pim) van der Heiden, I. (Iris) Witsch Internist-intensivist: R.A.L. (Ruud) de Waal, F.J. (Frits) Schuitemaker Longarts-intensivist: H.N.A. (Huub) Belderbos Samenvattingen gepubliceerde artikelen Van der Kleij SC, Koolen BB, Newhall DA, Gerritse BM, Rosseel PM, Rijpstra TA, Geisler FE, van der Meer NJ.Clinical evaluation of a new tracheal impedance cardiography method. Anaesthesia Jul;67(7): Epub 2012 Mar 15. Non-invasive cardiac output measurement by means of impedance cardiography has been evaluated before, and agreement with other methods has been variable. We decided to study a newly developed tracheal impedance device, that is claimed to be more accurate and reliable. This incorporates new software and mathematical formulae, that are designed to reduce signal noise from diathermy, leading to improved accuracy. In 25 cardiothoracic surgery patients, simultaneous measurements were performed using both pulmonary artery thermodilution and the tracheal impedance device, at five peri-operative time points: before skin incision; after weaning from cardiopulmonary bypass; after sternal closure; and 30 min and 2 h after arrival in the intensive care unit. Mean cardiac output, bias and 95% limits of agreement were 5.3, 0.03 and -2.8 to 2.8 l.min(-1), respectively. Tracheal impedance showed good correla tion with measurement trends using thermodilution in 88% of measurements, with a mean (95% limit of agreement) angular bias of -9.0 (-83.3 to 65.3 ). However, the wide limits of agreement and high percentage error of 53% that were apparent in this study mean that, in its present guise, tracheal impedance is not an acceptable alternative to thermodilution in cardiac surgical patients. Anaesthesia 2012 The Association of Anaesthetists of Great Britain and Ireland. PMID: Anesthesiologie 8

9 Dieleman JM, Nierich AP, Rosseel PM, van der Maaten JM, Hofland J, Diephuis JC, Schepp RM, Boer C, Moons KG, van Herwerden LA, Tijssen JG, Numan SC, Kalkman CJ, van Dijk D; Dexamethasone for Cardiac Surgery (DECS) Study Group*. [van der Meer NJ et al...]. Intraoperative high-dose dexamethasone for cardiac surgery: a randomized controlled trial. JAMA Nov 7;308(17): CONTEXT: Prophylactic corticosteroids are often administered during cardiac surgery to attenuate the inflammatory response to cardiopulmonary bypass and surgical trauma; however, evidence that routine corticosteroid use can prevent major adverse events is lacking. OBJECTIVE: To quantify the effect of intraoperative high-dose dexamethasone on the incidence of major adverse events in patients undergoing cardiac surgery. DESIGN, SETTING, AND PARTICIPANTS: A multicenter, randomized, double-blind, placebo-controlled trial of 4494 patients aged 18 years or older undergoing cardiac surgery with cardiopulmonary bypass at 8 cardiac surgical centers in The Netherlands enrolled between April 13, 2006, and November 23, INTERVENTION: Patients were randomly assigned to receive a single intraoperative dose of 1 mg/kg dexamethasone (n = 2239) or placebo (n = 2255). MAIN OUTCOME MEASURES: A composite of death, myocardial infarction, stroke, renal failure, or respiratory failure, within 30 days of randomization. RESULTS: Of the 4494 patients who underwent randomization, 4482 (99.7%) could be evaluated for the primary outcome. A total of 157 patients (7.0%) in the dexamethasone group and 191 patients (8.5%) in the placebo group reached the primary study end point (relative risk, 0.83; 95% CI, ; absolute risk reduction, -1.5%; 95% CI, -3.0% to 0.1%; P =.07). Dexamethasone was associated with reductions in postoperative infection, duration of postoperative mechanical ventilation, and lengths of intensive care unit and hospital stays. In contrast, dexamethasone was associated with higher postoperative glucose levels. CONCLUSION: In our trial of adults undergoing cardiac surgery, the use of intraoperative dexamethasone did not reduce the 30-day incidence of major adverse events compared with placebo. TRIAL REGISTRATION: clinicaltrials.gov Identifier: NCT Anesthesiologie 9

10 Collaborators (42) : Bredée JJ, Buhre WF, Dieleman JM, van Dijk D, van Herwerden LA, Kalkman CJ, van Klarenbosch J, Moons KG, Nathoe HM, Numan SC, Ottens TH, Roes KC, Sauer AM, Slooter AJ, Nierich AP, Ennema JJ, Rosseel PM, van der Meer NJ, van der Maaten JM, Cernak V, Hofland J, van Thiel RJ, Diephuis JC, Schepp RM, Haenen J, de Lange F, Boer C, de Jong JR, Tijssen JG, Hofland J, de Jong JR. PMID: Van Seventer R, Vos C, Giezeman M, Meerding WJ, Arnould B, Regnault A, van Eerd M, Martin C, Huygen F. Validation of the Dutch Version of the DN4 Diagnostic Questionnaire for Neuropathic Pain. Pain Pract Jun;13(5): Epub 2012 Oct 31. Difficulties in diagnosing neuropathic pain in routine clinical practice support the need for validated and easy-to-use diagnostic tools. The DN4 neuropathic pain diagnostic questionnaire aims to discriminate neuropathic pain from nociceptive pain, but needs clinical validation. A total of 269 patients with chronic pain in three pain clinics were included in the study of which 248 had analyzable data. The mean duration of pain was 4.9 years. The most frequent etiologies were posttraumatic (36%), (pseudo) radicular (14%), and mechanical back pain (12%). The mean intensity of pain at visit was 5.6 on a 0-10 scale. Hundred and ninety-six of 248 patients had an identical pain diagnosis from both physicians: 85 had neuropathic pain, 57 had nociceptive pain, and 54 had mixed pain. Among patients with identical diagnoses of neuropathic or nociceptive pain, using a receiver operating characteristic curve analysis, the area under the curve (AUC) was 0.81 for the DN4 7-item and 0.82 for the 10-item version. A cutoff point of 5/10 for the full questionnaire resulted in a sensitivity of 75% and a specificity of 79%, while a cutoff point of 4/7 for the partial questionnaire resulted in a sensitivity of 74% and a specificity of 79%. The items brushing, painful cold, and numbness were most discriminating. The DN4 is an easy-to-use screening tool that is reliable for discriminating between neuropathic and nociceptive pain conditions in daily practice. Item-specific scores provide important information in addition to the total score The Authors Pain Practice 2012 World Institute of Pain. PMID: Hulsman N, Gerritse BM. Het cardiale trauma. A&I : nascholingstijdschrift over perioperatieve geneeskunde. 2012;4(4): Cardiaal letsel kan worden onderverdeeld in stomp en penetrerend letsel. Stompe cardiale traumata kunnen, afhankelijk van de omvang van het trauma, worden onderverdeeld in een contusio en een commotio cordis. Ook kan bij een hoogener- Anesthesiologie 10

11 getisch trauma letsel ontstaan aan de anatomische structuren van het hart (hartkleppen, coronairarteriën en septum). De belangrijkste complicatie van stomp en penetrerend cardiaal letsel is een tamponnade. Bij de opvang van een multitrauma is het herkennen van cardiaal letsel en eventuele complicaties cruciaal. Niemeijer ND, van Daele PL, Caliskan K, Oei FB, Loosveld OJ, van der Meer NJ. Löffler endocarditis: a rare cause of acute cardiac failure. J Cardiothorac Surg Oct 10;7(1):109. [Epub ahead of print] We describe a patient with acute cardiogenic shock due to cardiac involvement in idiopathic hypereosinophilic syndrome (Loffler endocarditis). At the echocardiography, there was a huge mass in the left ventricular cavity, resulting in inflow- and outflow tract obstruction. The posterior leaflet of the mitral valve apparatus was completely embedded in a big (organized) thrombus mass. The patient was treated with high dose corticosteroids, however without effect. Partial remission was achieved after treatment with hydroxycarbamide. He was also treated with anticoagulants and high dose beta-blockers. The patient s condition improved remarkably after correction of the mitral valve insufficiency by a mitral valve bioprothesis. PMID: Jansen NE, van Leiden HA, Haase-Kromwijk BJ, van der Meer NJ, Vorstius Kruijff EV, van der Lely N, van Zon H, Meinders AJ, Mosselman MJ, Hoitsma AJ. Inzet van getrainde donatiedeskundigen: vaker toestemming van nabestaanden voor orgaanen weefseldonatie* [Appointing trained donation practitioners results in a higher family consent rate in the Netherlands: a multicenter study]. Ned Tijdschr Geneeskd. 2012;156(6):A4300. [ ]. OBJECTIVE: The process of obtaining consent for organ and tissue donation is complex for both families and professionals. The objective of this study was to assess whether the long-term guidance of the relatives of ICU patients, in combination with the training of staff on communicating on organ donation, is of overriding importance in increasing the donation consent rate. A multicentre study was conducted at 3 hospitals for this purpose. DESIGN: Multicentre study. METHOD: We compared the family consent rate for donation at 1 intervention hospital with those from 2 control hospitals between December 2007 and November At the intervention hospital, trained donation practitioners guided 66 families throughout the ICU hospitalisation until they had reached decisions regarding donation. At the first control hospital, where no family guidance or training took place, 107 families were approached. At the second control hospital, hostesses not trained in discussing Anesthesiologie 11

12 donation-related questions supported 99 families during the period of hospitalisation. A total of 272 families of potential donors were approached and asked to consent for donation. We compared consent rates, and evaluated the families experiences by means of a questionnaire sent approximately 4 months after death. RESULTS: Family consent rates were significantly higher at the intervention hospital (57.6%) than at the control hospitals (34.6% and 39.4%, respectively). The response rate to the questionnaire was 69%. The answers revealed no confounding variables that could have influenced the consent rate. CONCLUSION: The appointment of trained donation practitioners at the intervention hospital, who guided families during the period of ICU hospitalisation and the dona tion decision-making process, resulted in a significantly higher consent rate. Comment in [More donation: through the community, the government or the market?]. [Ned Tijdschr Geneeskd. 2012] [More donation: through the community, the government or the market?]. Bos GM. Ned Tijdschr Geneeskd. 2012; 156(6):A4556. PMID: Scohy Th V. Perioperatieve driedimensionale transoesofagiale echocardiografie : Inleiding in de praktische toepassing. A&I dec;4(4). 3D TEE is een logisch vervolg op de 2D-echocardiografie en stelt ons in staat om perioperatief betrouwbare en gedetailleerde uitspraken te doen, m.n. aangaande klepafwijkingen. De 3D echografische technologie moet gezien worden als een aanvulling op de al bestaande 2D en dopplerechografie. 3D-echocardiografie heeft een duidelijk voordeel wat betreft LVEF-meting en morfologische en functionele analyse van hartafwijkingen. Toekomstig onderzoek zal deze nieuwe technologie in het juiste perspectief plaatsen. Anesthesiologie 12

13 Cardiologie Kerngegevens Zorgkern Cardiologie 15 cardiologen: dr. A.M.W. (Marco) Alings, dr. B.J.L. (Ben) van den Branden, W.A.J. (Wim) Bruggeling, dr. P.H.J.M. (Peter) Dunselman, H.P.J. (Henry) de Haan, dr. P. (Peter) den Heijer, dr. B. (Bart) Hooft van Huysduynen, dr. M. (Martijn) Meuwissen, S.G (Sander) Molhoek, dr. J. (Jeroen) Schaap, dr. B. (Bas) Schölzel, dr. S. (Sipke) Strikwerda, dr. J. (Jeroen) Vos, dr. R.P. (Rob) Wielenga, dr. W.J.M. Dewilde chef de clinique: dr. D.P.W. (Driek) Beelen, cardioloog 3 assistenten in opleiding 10 assistenten niet in opleiding 4 verpleegkundig specialisten Subspecialismen: algemene cardiologie (hart- en vaatziekten in brede zin), beeldvorming (echocardiografie, cardiale CT en MRI), interventiecardiologie (stenten dotterbehandelingen, vervanging hartklep), elektrofysiologie (behandeling van hartritmestoornissen) Samenvattingen gepubliceerde artikelen Van der Werf C, Nederend I, Hofman N, van Geloven N, Ebink C, Frohn-Mulder IM, Alings AM, Bosker HA, Bracke FA, van den Heuvel F, Waalewijn RA, Bikker H, van Tintelen JP, Bhuiyan ZA, van den Berg MP, Wilde AA. Familial evaluation in catecholaminergic polymorphic ventricular tachycardia: disease penetrance and expression in cardiac ryanodine receptor mutation-carrying relatives. Circ Arrhythm Electrophysiol Aug 1;5(4): Epub 2012 Jul 10. BACKGROUND: Catecholaminergic polymorphic ventricular tachycardia (CPVT) is an inherited arrhythmia syndrome associated with mutations in the cardiac ryanodine receptor gene (Ryr2) in the majority of patients. Previous studies of CPVT patients mainly involved probands, so current insight into disease penetrance, expression, genotype-phenotype correlations, and arrhythmic event rates in relatives carrying the Ryr2 mutation is limited. METHODS AND RESULTS: One-hundred sixteen relatives carrying the Ryr2 mutation from 15 families who were identified by cascade screening of the Ryr2 mutation causing CPVT in the proband were clinically characterized, including 61 relatives from 1 family. Fifty-four of 108 antiarrhythmic drug-free relatives (50%) had a CPVT phenotype at the first cardiological examination, including 27 (25%) with nonsustained ventricular tachycardia. Relatives carrying a Ryr2 mutation in the C-terminal channelforming domain showed an increased odds of nonsustained ventricular tachycardia (odds ratio, 4.1; 95% CI, ; P=0.007, compared with N-terminal domain) compared with N-terminal domain. Sinus bradycardia was observed in 19% of relatives, whereas other supraventricular dysrhythmias were present in 16%. Ninety-eight (most actively treated) relatives (84%) were followed up for a median of 4.7 years (range, years). During follow-up, 2 asymptomatic relatives experienced exercise-induced syncope. One relative was not being treated, whereas the other was noncompliant. Cardiologie 13

14 None of the 116 relatives died of CPVT during a 6.7-year follow-up (range, years). CONCLUSIONS: Relatives carrying an Ryr2 mutation show a marked phenotypic diversity. The vast majority do not have signs of supraventricular disease manifestations. Mutation location may be associated with severity of the phenotype. The arrhythmic event rate during follow-up was low. PMID: Teeuwen K, Adriaenssens T, Van den Branden BJ, Henriques JP, Van der Schaaf RJ, Koolen JJ, Vermeersch PH, Bosschaert MA, Tijssen JG, Suttorp MJ. A randomized multicenter comparison of hybrid sirolimus-eluting stents with bioresorbable polymer versus everolimus-eluting stents with durable polymer in total coronary occlusion: rationale and design of the Primary Stenting of Occluded Native Coronary Arteries IV study. Trials Dec 15;13:240. BACKGROUND: Percutaneous recanalization of total coronary occlusion (TCO) was historically hampered by high rates of restenosis and reocclusions. The PRISON II trial demonstrated a significant restenosis reduction in patients treated with sirolimuse luting stents compared with bare metal stents for TCO. Similar reductions in restenosis were observed with the second-generation zotarolimus-eluting stent and everolimuseluting stent. Despite favorable anti-restenotic efficacy, safety concerns evolved after identifying an increased rate of very late stent thrombosis (VLST) with drug-eluting stents (DES) for the treatment of TCO. Late malapposition caused by hyper sensitivity reactions and chronic inflammation was suggested as a probable cause of these VLST. New DES with bioresorbable polymer coatings were developed to address these safety concerns. No randomized trials have evaluated the efficacy and safety of the newgeneration DES with bioresorbable polymers in patients treated for TCO. METHODS/DESIGN: The prospective, randomized, single-blinded, multicenter, noninferiority PRISON IV trial was designed to evaluate the safety, efficacy, and angiographic outcome of hybrid sirolimus-eluting stents with bioresorbable polymers (Orsiro; Biotronik, Berlin, Germany) compared with everolimus-eluting stents with durable polymers (Xience Prime/Xpedition; Abbott Vascular, Santa Clara, CA, USA) in patients with successfully recanalized TCOs. In total, 330 patients have been randomly allocated to each treatment arm. Patients are eligible with estimated duration of TCO =4 weeks with evidence of ischemia in the supply area of the TCO. The primary endpoint is insegment late luminal loss at 9-month follow-up angiography. Secondary angiographic endpoints include in-stent late luminal loss, minimal luminal diameter, percentage of diameter stenosis, in-stent and in-segment binary restenosis and reocclusions at 9-month follow-up. Additionally, optical coherence tomography is performed in the first 60 randomized patients at 9 months to assess neointima thickness, percentage Cardiologie 14

15 of neointima coverage, and stent strut malapposition and coverage. Personnel blinded to the allocated treatment will review all angiographic and optical coherence assessments. Secondary clinical endpoints include major adverse cardiac events, clinically driven target vessel revascularization, target vessel failure and stent thrombosis to 5-year clinical follow-up. An independent clinical event committee blinded to the allocated treatment will review all clinical events. TRIAL REGISTRATION: Clinical Trials.gov: NCT Patient recruitment started in February PMID: PMCID: PMC Post S, Post MC, van den Branden BJ, Eefting FD, Goumans MJ, Stella PR, van Es HW, Wildbergh TX, Rensing BJ, Doevendans PA. Early statin treatment prior to primary PCI for acute myocardial infarction: REPERATOR, a randomized placebo-controlled pilot trial. Catheter Cardiovasc Interv Nov 1;80(5): Epub 2012 Mar 14. OBJECTIVE: The aim of this pilot study was to determine whether early atorvastatin treatment will reduce left ventricle (LV) remodeling, infarct size, and improve microvascular perfusion. BACKGROUND: In animal studies, early statin therapy reduces reperfusion injury after a percutaneous coronary intervention (PCI) for acute myocardial infarction (AMI). METHODS: Forty-two consecutive patients (82% male, mean age 61.2 ± 9.8) who underwent a primary PCI for a first ST-elevated AMI were randomized for pretreatment with atorvastatin 80 mg (n = 20) or placebo (n = 22) and continued with the same dosage daily for 1 week. All patients received atorvastatin 80 mg once daily 7 days after primary PCI. The LV function and infarct size were measured by magnetic resonance imaging within 1 day, at 1 week, and 3 months follow up. The primary endpoint was the end-systolic volume index (ESVI) at 3 months. Secondary endpoints were global LV function measurements, myocardial infarct size, biochemical cardiac markers, TIMI flow, and ST-T elevation resolution. RESULTS: ESVI 3 months after AMI was 25.1 ml/m(2) in the atorvastatin arm and 25.0 ml/m(2) in the placebo arm (P = 0.74). The differences in change from baseline to 3 months follow up in global LV function and myocardial infarct size did not differ between both treatment arms. Furthermore, biochemical markers, TIMI flow, and ST-T elevation resolution did not differ between atorvastatin and placebo arm. CONCLUSIONS: In this pilot study, pretreatment with atorvastatin in an acute myocardial infarction does not result in an improved cardiac function, microvascular perfusion, or decreased myocardial infarct size. Copyright 2012 Wiley Periodicals, Inc. Cardiologie 15

16 Comment in: Statin pleiotropy in acute myocardial infarction--is it about timing? [Catheter Cardiovasc Interv. 2012] Statin pleiotropy in acute myocardial infarction--is it about timing?puri R, Tuzcu EM. Catheter Cardiovasc Interv Nov 1; 80(5): PMID: Van den Branden BJ, Swaans MJ, Post MC, Rensing BJ, Eefting FD, Jaarsma W, Van der Heyden JA. Percutaneous edge-to-edge mitral valve repair in high-surgical-risk patients: do we hit the target? JACC Cardiovasc Interv Jan;5(1): OBJECTIVES: This study sought to assess the feasibility and safety of percutaneous edgeto-edge mitral valve (MV) repair in patients with an unacceptably high operative risk. BACKGROUND: MV repair for mitral regurgitation (MR) can be accomplished by use of a clip that approximates the free edges of the mitral leaflets. METHODS: All patients were declined for surgery because of a high logistic EuroSCORE (>20%) or the presence of other specific surgical risk factors. Transthoracic echocardiography was performed before and 6 months after the procedure. Differences in New York Heart Association (NYHA) functional class, quality of life (QoL) using the Minnesota questionnaire, and 6-min walk test (6-MWT) distances were reported. RESULTS: Fifty-five procedures were performed in 52 patients (69.2% male, age 73.2 ± 10.1 years, logistic EuroSCORE 27.1 ± 17.0%). In 3 patients, partial clip detachment occurred; a second clip was placed successfully. One patient experienced cardiac tamponade. Two patients developed inguinal bleeding, of whom 1 needed surgery. Six patients (11.5%) died during 6-month follow-up (5 patients as a result of progressive heart failure and 1 noncardiac death). The MR grade before repair was =3 in 100%; after 6 months, a reduction in MR grade to =2 was present in 79% of the patients. Left ventricular (LV) end-diastolic diameter, LV ejection fraction, and systolic pulmonary artery pressure improved significantly. Accompanied improvements in NYHA functional class, QoL index, 6-MWT distances, and log N-terminal pro-b-type natriuretic peptide were observed. CONCLUSIONS: In a high-risk population, MR reduction can be achieved by percutaneous edge-to-edge valve repair, resulting in LV remodeling with improvement of functional capacity after 6 months. Copyright 2012 American College of Cardiology Foundation. Published by Elsevier Inc. All rights reserved. PMID: Cardiologie 16

17 Van den Branden BJ, Rahel BM, Laarman GJ, Slagboom T, Kelder JC, Ten Berg JM, Suttorp MJ. Five-year clinical outcome after primary stenting of totally occluded native coronary arteries: a randomised comparison of bare metal stent implantation with sirolimus-eluting stent implantation for the treatment of total coronary occlusions (PRISON II study). EuroIntervention Feb;7(10): AIMS: The aim of this study was to examine the five-year clinical outcome in patients enrolled in the Primary Stenting of Totally Occluded Native Coronary Arteries II (PRI SON II) study. METHODS AND RESULTS: Patients with totally occluded coronary arteries were randomised to either sirolimus-eluting stent (SES, n=100) or bare metal stent (BMS, n=100) implantation. At five years, patients in the SES group had significantly lower rates of target lesion revascularisation (12% vs. 30%, p=0.001), target vessel revascularisation (17% vs. 34%, p=0.009) and major adverse cardiac events (12% vs. 36%, p<0.001). There were no significant differences in death and myocardial infarction. Eight (8%) cases of stent thrombosis (seven definite and one probable; one early, one late, and six very late) were noticed in the SES group versus three cases (3%, one definite and two possible; all very late) in the BMS group (p=0.21). CONCLUSIONS: The results of the present study show that the documented superior short-term angiographic and clinical results of SES in patients with total coronary occlusions are maintained during long-term 5-year follow-up as compared with BMS. On the other hand, there is a trend to a higher stent thrombosis rate in the SES group. PMID: Parving HH, Brenner BM, McMurray JJ, de Zeeuw D, Haffner SM, Solomon SD, Chaturvedi N, Persson F, Desai AS, Nicolaides M, Richard A, Xiang Z, Brunel P, Pfeffer MA; ALTITUDE Investigators. [Dunselman PH et al...] Cardiorenal end points in a trial of aliskiren for type 2 diabetes. N Engl J Med Dec 6;367(23): Epub 2012 Nov 3. BACKGROUND: This study was undertaken to determine whether use of the direct renin inhibitor aliskiren would reduce cardiovascular and renal events in patients with type 2 diabetes and chronic kidney disease, cardiovascular disease, or both. METHODS: In a double-blind fashion, we randomly assigned 8561 patients to aliskiren (300 mg daily) or placebo as an adjunct to an angiotensin-converting-enzyme inhibitor or an angiotensin-receptor blocker. The primary end point was a composite of the time to cardiovascular death or a first occurrence of cardiac arrest with resuscitation; nonfatal myocardial infarction; nonfatal stroke; unplanned hospitalization for heart failure; end-stage renal disease, death attributable to kidney failure, or the need for Cardiologie 17

18 renal-replacement therapy with no dialysis or transplantation available or initiated; or doubling of the baseline serum creatinine level. RESULTS: The trial was stopped prematurely after the second interim efficacy analysis. After a median follow-up of 32.9 months, the primary end point had occurred in 783 patients (18.3%) assigned to aliskiren as compared with 732 (17.1%) assigned to placebo (hazard ratio, 1.08; 95% confidence interval [CI], 0.98 to 1.20; P=0.12). Effects on secondary renal end points were similar. Systolic and diastolic blood pressures were lower with aliskiren (between-group differences, 1.3 and 0.6 mm Hg, respectively) and the mean reduction in the urinary albumin-to-creatinine ratio was greater (betweengroup difference, 14 percentage points; 95% CI, 11 to 17). The proportion of patients with hyperkalemia (serum potassium level, =6 mmol per liter) was significantly higher in the aliskiren group than in the placebo group (11.2% vs. 7.2%), as was the proportion with reported hypotension (12.1% vs. 8.3%) (P<0.001 for both comparisons). CONCLUSIONS: The addition of aliskiren to standard therapy with renin-angiotensin system blockade in patients with type 2 diabetes who are at high risk for cardiovascular and renal events is not supported by these data and may even be harmful. (Funded by Novartis; ALTITUDE ClinicalTrials.gov number, NCT ). Collaborators (817) Comment in Diabetes: Add-on aliskiren has limited benefit. [Nat Rev Endocrinol. 2013] Diabetes: Add-on aliskiren has limited benefit.mitchell F. Nat Rev Endocrinol Jan; 9(1):2. Epub 2012 Nov 20. Diabetes. Dual RAAS blocker trial stopped prematurely. [Nat Rev Cardiol. 2013] Diabetes. Dual RAAS blocker trial stopped prematurely.cully M. Nat Rev Cardiol Jan; 10(1):5. Epub 2012 Nov 20. Diabetes: Dual RAAS blocker trial stopped prematurely. [Nat Rev Nephrol. 2013] Diabetes: Dual RAAS blocker trial stopped prematurely.cully M. Nat Rev Nephrol Jan; 9(1):3. Epub 2012 Nov 20. PMID: Cardiologie 18

19 Valente MA, Damman K, Dunselman PH, Hillege HL, Voors AA. Urinary proteins in heart failure. Prog Cardiovasc Dis Jul-Aug;55(1): Renal insufficiency is common in patients with heart failure (HF), with both acute kidney injury and worsening renal function being associated with poor prognosis. The interplay between cardiac and renal failure has been termed the cardiorenal syndrome and is currently the subject of intense investigation. Urinary biochemistry has several advantages over blood or serum analyses, including lower costs, better patient comfort, and higher sensitivity to renal injury. However, urinalysis is currently not part of routine daily practice in cardiology. Recent advances in proteomics have allowed identification of numerous novel urinary biomarkers, many of which show promise in HF populations. In this review, we aim to provide an overview of both traditional and novel urinary biomarkers, examining evidence for diagnostic and prognostic value in HF as well as potential clinical utility. Copyright 2012 Elsevier Inc. All rights reserved. PMID: Gullestad L, Ueland T, Kjekshus J, Nymo SH, Hulthe J, Muntendam P, Adourian A, Böhm M, van Veldhuisen DJ, Komajda M, Cleland JG, Wikstrand J, McMurray JJ, Aukrust P; CORONA Study Group [Dunselman PH et al...]. Galectin-3 predicts response to statin therapy in the Controlled Rosuvastatin Multinational Trial in Heart Failure (CORONA). Eur Heart J Sep;33(18): Epub 2012 Apr 17. AIMS: To investigate whether plasma galectin-3, a mediator of fibrogenesis, can identify patients with chronic heart failure (HF) for whom statins are effective. METHODS AND RESULTS: Patients with ischaemic systolic HF enrolled in the Controlled Rosuvastatin Multinational Trial in Heart Failure (CORONA) were randomly assigned to 10 mg/day of rosuvastatin or placebo. Galectin-3 was measured in plasma. The primary outcome was cardiovascular death, myocardial infarction, or stroke. Of 1492 patients, 411 had a primary event during a median follow-up of 32.8 months. There was an interaction between baseline galectin-3 and rosuvastatin on the primary endpoint (P-value for interaction = 0.036). Among patients with below the median plasma concentrations of galectin-3 (= 19.0 ng/ml), those assigned to rosuvastatin had a lower primary event rate [hazard ratio (HR) 0.65; 95% confidence interval (CI), ; P= 0.014], lower total mortality (HR 0.70; 95% CI, ; P= 0.038), and lower event rate of all-cause mortality and HF hospitalizations (HR 0.72; 95% CI, ; P= 0.017) compared with placebo, but no benefit was observed in patients with higher levels of galectin-3. The combination of concurrently low concentrations of galectin-3 and N-terminal pro-b-type natriuretic peptide (<102.7 pmol/l) identified patients with a large benefit with rosuvastatin (HR 0.33; 95% CI, ; P= 0.002). Cardiologie 19

20 CONCLUSION: Patients with systolic HF of ischaemic aetiology who have galectin-3 values <19.0 ng/ml may benefit from rosuvastatin treatment. However, the data from this post hoc analysis should be interpreted with caution since the overall results of the CORONA study did not show a significant effect on the primary endpoint. Comment in Tailored therapy for heart failure: the role of biomarkers. [Eur Heart J. 2012] Tailored therapy for heart failure: the role of biomarkers.wollert KC. Eur Heart J Sep; 33(18): Epub 2012 May 18. Collaborators (29)*: Aires N, Janson L, Dunselman P, Hjalmarson A, Waagstein F, Kjekshus J, McMurray J, Wedel H, Wikstrand J, Dunselman P, Hjalmarson A, Kjekshus J, McMurray J, Waagstein F, Wedel H, Wikstrand J, Kjekshus J, Dunselman P, Hjalmarson A, Dargie H, DeMets D, Collins R, Feyzi J, Massie B, Fredlund BO, Holmberg M, Saldeen K, Samuelsson O, Swedberg K. PMID: Morrow DA, Braunwald E, Bonaca MP, Ameriso SF, Dalby AJ, Fish MP, Fox KA, Lipka LJ, Liu X, Nicolau JC, Ophuis AJ, Paolasso E, Scirica BM, Spinar J, Theroux P, Wiviott SD, Strony J, Murphy SA; TRA 2P TIMI 50 Steering Committee and Investigators* [Dunselman PH et al...]. Vorapaxar in the secondary prevention of atherothrombotic events. N Engl J Med Apr 12;366(15): Epub 2012 Mar 24. N Engl J Med Apr 12;366(15): doi: /NEJMoa Epub 2012 Mar 24. Vorapaxar in the secondary prevention of atherothrombotic events. Morrow DA, Braunwald E, Bonaca MP, Ameriso SF, Dalby AJ, Fish MP, Fox KA, Lipka LJ, Liu X, Nicolau JC, Ophuis AJ, Paolasso E, Scirica BM, Spinar J, Theroux P, Wiviott SD, Strony J, Murphy SA; TRA 2PTIMI 50 Steering Committee and Investigators. BACKGROUND: Thrombin potently activates platelets through the protease-activated receptor PAR-1. Vorapaxar is a novel antiplatelet agent that selectively inhibits the cellular actions of thrombin through antagonism of PAR-1. METHODS: We randomly assigned 26,449 patients who had a history of myocardial infarction, ischemic stroke, or peripheral arterial disease to receive vorapaxar (2.5 mg daily) or matching placebo and followed them for a median of 30 months. The primary efficacy end point was the composite of death from cardiovascular causes, myocardial infarction, or stroke. After 2 years, the data and safety monitoring board recommended discontinuation of the study treatment in patients with a history of stroke owing to the risk of intracranial hemorrhage. Cardiologie 20

Landelijk Diabetes Congres 2016

Landelijk Diabetes Congres 2016 Landelijk Diabetes Congres 2016 Insuline Pompen, zelfcontrole en sensoren, need to know Thomas van Bemmel, Internist Gelre Ziekenhuis Apeldoorn Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling zie hieronder

Nadere informatie

Anemie en transfusies bij cardiochirurgie

Anemie en transfusies bij cardiochirurgie Anemie en transfusies bij cardiochirurgie Sanquinavond, 4 Maart 2015 Leo van de Watering Sanquin Bloedvoorziening Nederland Divisie Research, CCTR Divisie Bloedbank, UTG Anemie en transfusies bij cardiochirurgie

Nadere informatie

Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur

Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur M. Zander MSc. Eerste begeleider: Tweede begeleider: dr. W. Waterink drs. J. Eshuis Oktober 2014 Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen

Nadere informatie

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and

Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers

Nadere informatie

Update PCSK9 trials. Vascular Rounds MUMC

Update PCSK9 trials. Vascular Rounds MUMC Update PCSK9 trials Vascular Rounds MUMC 16 mei 2017 Frank L.J. Visseren Disclosures Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties: Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding

Nadere informatie

Het Effect van Voortgangsfeedback aan Behandelaars op de Uitkomsten van Psychologische Behandelingen; een Pilot Onderzoek

Het Effect van Voortgangsfeedback aan Behandelaars op de Uitkomsten van Psychologische Behandelingen; een Pilot Onderzoek Het Effect van Voortgangsfeedback aan Behandelaars op de Uitkomsten van Psychologische Behandelingen; een Pilot Onderzoek The Effect of Progress Feedback to Therapists on Psychological Treatment Outcome;

Nadere informatie

Introduction Henk Schwietert

Introduction Henk Schwietert Introduction Henk Schwietert Evalan develops, markets and sells services that use remote monitoring and telemetry solutions. Our Company Evalan develops hard- and software to support these services: mobile

Nadere informatie

Bent u gemotiveerd? L.E.J. Gerretsen Studentnummer: Eerste begeleider: prof. dr. L. Lechner Tweede begeleider: Dr. A.

Bent u gemotiveerd? L.E.J. Gerretsen Studentnummer: Eerste begeleider: prof. dr. L. Lechner Tweede begeleider: Dr. A. Bent u gemotiveerd? Een Experimenteel Onderzoek naar de Invloed van een op het Transtheoretisch Model Gebaseerde Interventie op de Compliance bij de Fysiotherapeutische Behandeling van Psychiatrische Patiënten

Nadere informatie

Nurse Specialist in Hartfalen: What s in a name

Nurse Specialist in Hartfalen: What s in a name BWGCVN Nurse Specialist in Hartfalen: What s in a name Jan Vercammen Hartfalenverpleegkundige ZOL Genk Voorzitter Belgian Heart Failure Nurses Wat is hartfalen Definitie: The inability of the heart to

Nadere informatie

Adherence aan HWO en meer bewegen

Adherence aan HWO en meer bewegen Adherence aan HWO en meer bewegen Een experimenteel onderzoek naar de effecten van het motivationele stadium van patiënten en de adherence aan huiswerkoefeningen (HWO) bij fysiotherapie en het meer bewegen.

Nadere informatie

Hartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken

Hartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken 1 Hartpatiënten Stoppen met Roken De invloed van eigen effectiviteit, actieplannen en coping plannen op het stoppen met roken Smoking Cessation in Cardiac Patients Esther Kers-Cappon Begeleiding door:

Nadere informatie

Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind.

Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind. Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind. Bullying among Students with Autism Spectrum Disorders in Secondary

Nadere informatie

Behandeleffecten. in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel. Treatment effects in. Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel

Behandeleffecten. in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel. Treatment effects in. Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel Behandeleffecten in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel Treatment effects in Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel S. Daamen-Raes Eerste begeleider: Dr. W. Waterink Tweede begeleider:

Nadere informatie

Het Effect van de Kanker Nazorg Wijzer* op Werkgerelateerde Problematiek en Kwaliteit. van Leven bij Werkende Ex-Kankerpatiënten

Het Effect van de Kanker Nazorg Wijzer* op Werkgerelateerde Problematiek en Kwaliteit. van Leven bij Werkende Ex-Kankerpatiënten Het Effect van de Kanker Nazorg Wijzer* op Werkgerelateerde Problematiek en Kwaliteit van Leven bij Werkende Ex-Kankerpatiënten The Effect of the Kanker Nazorg Wijzer* on Work-related Problems and Quality

Nadere informatie

Running head: OPVOEDSTIJL, EXTERNALISEREND PROLEEMGEDRAG EN ZELFBEELD

Running head: OPVOEDSTIJL, EXTERNALISEREND PROLEEMGEDRAG EN ZELFBEELD 1 Opvoedstijl en Externaliserend Probleemgedrag en de Mediërende Rol van het Zelfbeeld bij Dak- en Thuisloze Jongeren in Utrecht Parenting Style and Externalizing Problem Behaviour and the Mediational

Nadere informatie

Wetenschappelijke publicaties

Wetenschappelijke publicaties Overzicht wetenschappelijke publicaties 2012 2013 Amphia Ziekenhuis Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar

Nadere informatie

Gedrag en gezondheid

Gedrag en gezondheid Gedrag en gezondheid Schroeder, S.A. Effect of healthy lifestyle Willett (2002). Science, 296, p696. BACKGROUND: Self-management interventions improve various outcomes for many chronic diseases. The definite

Nadere informatie

Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten.

Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten. Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten. The Effect of Difference in Peer and Parent Social Influences on Adolescent Alcohol Use. Nadine

Nadere informatie

Diabetes in ACS. Dr. M.A. Brouwer, UMC Nijmegen. No disclosures

Diabetes in ACS. Dr. M.A. Brouwer, UMC Nijmegen. No disclosures Diabetes in ACS Dr. M.A. Brouwer, UMC Nijmegen No disclosures Wat we weten van diabeten Outcome na ACS slechter dan bij niet diabeten: o Dood o Infarct o Stroke o Bloeden Korte termijn én lange termijn:

Nadere informatie

Genes, Molecular Mechanisms and Risk Prediction for Abdominal Aortic Aneurysm

Genes, Molecular Mechanisms and Risk Prediction for Abdominal Aortic Aneurysm Genes, Molecular Mechanisms and Risk Prediction for Abdominal Aortic Aneurysm Arne IJpma Clinical Genetics Department, Erasmus MC, Rotterdam, The Netherlands Financial Disclosure I have no financial relationships

Nadere informatie

Model based Cardiovascular Pathophysiology (8VB20)

Model based Cardiovascular Pathophysiology (8VB20) Eindhoven University of Technology Model based Cardiovascular Pathophysiology (8VB20) June 30, 2014, 9.00 12.00 h Surname and initials : Indent. nr. : This exam consists of 4 exercises. Each exercise contributes

Nadere informatie

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een Vaste Relatie The Association between Daily Stress, Emotional Intimacy and Affect with Partners in a Commited

Nadere informatie

Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten?

Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten? Beïnvloedt Gentle Teaching Vaardigheden van Begeleiders en Companionship en Angst bij Verstandelijk Beperkte Cliënten? Does Gentle Teaching have Effect on Skills of Caregivers and Companionship and Anxiety

Nadere informatie

Fysieke Activiteit bij 50-plussers. The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and. Physical Activity among Adults Aged over 50

Fysieke Activiteit bij 50-plussers. The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and. Physical Activity among Adults Aged over 50 De relatie tussen eigen-effectiviteit 1 De Relatie tussen Eigen-effectiviteit, Intrinsieke Motivatie en Fysieke Activiteit bij 50-plussers The Relationship between Self-efficacy, Intrinsic Motivation and

Nadere informatie

Master thesis. Naam student: S. Friederichs Studentnummer: Afstudeerrichting: Klinische Psychologie

Master thesis. Naam student: S. Friederichs Studentnummer: Afstudeerrichting: Klinische Psychologie Effects of motivational interviewing and self-determination theory in a web-based computer tailored physical activity intervention: a randomized controlled trial Master thesis Naam student: S. Friederichs

Nadere informatie

Tahnee Anne Jeanne Snelder. Open Universiteit

Tahnee Anne Jeanne Snelder. Open Universiteit Effecten van Gedragstherapie op Sociale Angst, Zelfgerichte Aandacht & Aandachtbias Effects of Behaviour Therapy on Social Anxiety, Self-Focused Attention & Attentional Bias Tahnee Anne Jeanne Snelder

Nadere informatie

de Rol van Persoonlijkheid Eating: the Role of Personality

de Rol van Persoonlijkheid Eating: the Role of Personality De Relatie tussen Dagelijkse Stress en Emotioneel Eten: de Rol van Persoonlijkheid The Relationship between Daily Stress and Emotional Eating: the Role of Personality Arlette Nierich Open Universiteit

Nadere informatie

Risk prediction and risk reduction in patients with manifest arterial disease

Risk prediction and risk reduction in patients with manifest arterial disease Risk prediction and risk reduction in patients with manifest arterial disease Nadine Goessens Risk prediction and risk reduction in patients with manifest arterial disease Utrecht, Universiteit Utrecht,

Nadere informatie

Kinderen met Internaliserende Problemen. The Effectiveness of Psychodynamic Play Group Therapy for Children. with Internalizing Problems.

Kinderen met Internaliserende Problemen. The Effectiveness of Psychodynamic Play Group Therapy for Children. with Internalizing Problems. Spelgroepbehandeling voor kinderen met internaliserende problemen De Effectiviteit van een Psychodynamische Spelgroepbehandeling bij Kinderen met Internaliserende Problemen. The Effectiveness of Psychodynamic

Nadere informatie

Effecten Omgevingsinterventie en Fysieke Activiteit 1. Hoofdeffecten en Mediators van een Omgevingsinterventie op Maat ter Bevordering van

Effecten Omgevingsinterventie en Fysieke Activiteit 1. Hoofdeffecten en Mediators van een Omgevingsinterventie op Maat ter Bevordering van Effecten Omgevingsinterventie en Fysieke Activiteit 1 Hoofdeffecten en Mediators van een Omgevingsinterventie op Maat ter Bevordering van Fysieke Activiteit bij Ouderen Main Effects and Mediators of a

Nadere informatie

Longitudinal Driving Behaviour At Incidents And The Influence Of Emotions. Raymond Hoogendoorn

Longitudinal Driving Behaviour At Incidents And The Influence Of Emotions. Raymond Hoogendoorn Longitudinal Driving Behaviour At Incidents And The Influence Of Emotions Raymond Hoogendoorn. Primary thesis coordinator: Dr. W. Waterink Secondary thesis coordinator: Dr. P. Verboon April 2009 School

Nadere informatie

De Effecten van de Kanker Nazorg Wijzer op Psychologische Distress en Kwaliteit van. Leven

De Effecten van de Kanker Nazorg Wijzer op Psychologische Distress en Kwaliteit van. Leven De Effecten van de Kanker Nazorg Wijzer op Psychologische Distress en Kwaliteit van Leven The Effects of the Kanker Nazorg Wijzer on Psychological Distress and Quality of Life Miranda H. de Haan Eerste

Nadere informatie

Global TV Canada s Pulse 2011

Global TV Canada s Pulse 2011 Global TV Canada s Pulse 2011 Winnipeg Nobody s Unpredictable Methodology These are the findings of an Ipsos Reid poll conducted between August 26 to September 1, 2011 on behalf of Global Television. For

Nadere informatie

Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van. The explanation of the physical activity of elderly by determinants of

Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van. The explanation of the physical activity of elderly by determinants of Verklaring van het beweeggedrag van ouderen door determinanten van het I-change Model The explanation of the physical activity of elderly by determinants of the I-change Model Hilbrand Kuit Eerste begeleider:

Nadere informatie

Anemie, DM en CNS: hoe verder na TREAT?

Anemie, DM en CNS: hoe verder na TREAT? Anemie, DM en CNS: hoe verder na TREAT? Dr M van Buren internist-nefroloog HAGA ziekenhuis Den Haag Dr CAJM Gaillard internist-nefroloog Meander Medisch Centrum Amersfoort VU Medisch Centrum Amsterdam

Nadere informatie

Meta-analyses, top van de piramide? Iwan C. C. van der Horst

Meta-analyses, top van de piramide? Iwan C. C. van der Horst Meta-analyses, top van de piramide? Iwan C. C. van der Horst Intensivist/cardioloog @iccvanderhorst Conflict of interest Perner A, Laake J, van der Horst ICC. Innovation and safety in critical care: should

Nadere informatie

Summary 136

Summary 136 Summary 135 Summary 136 Summary The objectives of this thesis were to develop of a mouse model of neuropathic pain and spinal cord stimulation (SCS) and to increase the efficacy of spinal cord stimulation

Nadere informatie

COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS

COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS Gezondheidsgedrag als compensatie voor de schadelijke gevolgen van roken COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS Health behaviour as compensation for the harmful effects of smoking

Nadere informatie

Modererende Rol van Seksuele Gedachten. Moderating Role of Sexual Thoughts. C. Iftekaralikhan-Raghubardayal

Modererende Rol van Seksuele Gedachten. Moderating Role of Sexual Thoughts. C. Iftekaralikhan-Raghubardayal Running head: momentaan affect en seksueel verlangen bij vrouwen 1 De Samenhang Tussen Momentaan Affect en Seksueel Verlangen van Vrouwen en de Modererende Rol van Seksuele Gedachten The Association Between

Nadere informatie

PRO. De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten

PRO. De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten PRO De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten Prof. dr. Saskia Middeldorp, internist Afdeling Vasculaire Geneeskunde Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Wat zegt de NHG standaard

Nadere informatie

Karen J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon

Karen J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon Zelfwaardering en Angst bij Kinderen: Zijn Globale en Contingente Zelfwaardering Aanvullende Voorspellers van Angst bovenop Extraversie, Neuroticisme en Gedragsinhibitie? Self-Esteem and Fear or Anxiety

Nadere informatie

Laatst bijgewerkt op 2 februari 2009 Nederlandse samenvatting door TIER op 25 mei 2011

Laatst bijgewerkt op 2 februari 2009 Nederlandse samenvatting door TIER op 25 mei 2011 Effective leesprogramma s voor leerlingen die de taal leren en anderssprekende leerlingen samenvatting voor onderwijsgevenden Laatst bijgewerkt op 2 februari 2009 Nederlandse samenvatting door TIER op

Nadere informatie

Geloof in een Rechtvaardige Wereld en Afkeuring van Geweldsslachtoffers: De Invloed

Geloof in een Rechtvaardige Wereld en Afkeuring van Geweldsslachtoffers: De Invloed Geloof in een Rechtvaardige Wereld en Afkeuring van Geweldsslachtoffers: De Invloed van Sociale Categorisering, Persoons-identificatie, Positie-identificatie en Retributie Belief in a Just World and Rejection

Nadere informatie

The relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope

The relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope The relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope Een onderzoek naar de relatie tussen sociale steun en depressieve-

Nadere informatie

Sekseverschillen in Huilfrequentie en Psychosociale Problemen. bij Schoolgaande Kinderen van 6 tot 10 jaar

Sekseverschillen in Huilfrequentie en Psychosociale Problemen. bij Schoolgaande Kinderen van 6 tot 10 jaar Sekseverschillen in Huilfrequentie en Psychosociale Problemen bij Schoolgaande Kinderen van 6 tot 10 jaar Gender Differences in Crying Frequency and Psychosocial Problems in Schoolgoing Children aged 6

Nadere informatie

Functioneren van een Kind met Autisme. M.I. Willems. Open Universiteit

Functioneren van een Kind met Autisme. M.I. Willems. Open Universiteit Onderzoek naar het Effect van de Aanwezigheid van een Hond op het Alledaags Functioneren van een Kind met Autisme M.I. Willems Open Universiteit Naam student: Marijke Willems Postcode en Woonplaats: 6691

Nadere informatie

Nierarteriestenose. Nierarteriestenose. Screening op nierarteriestenose 10-2-2015. Peter W de Leeuw en Cor T Postma MUMC en Radboudumc

Nierarteriestenose. Nierarteriestenose. Screening op nierarteriestenose 10-2-2015. Peter W de Leeuw en Cor T Postma MUMC en Radboudumc Nierarteriestenose Peter W de Leeuw en Cor T Postma MUMC en Radboudumc Disclosure belangen spreker prof.dr. P.W. de Leeuw Nationaal Hypertensie Congres 6 februari 2015 (potentiële) Belangenverstrengeling

Nadere informatie

Heropnamen? Aan de slag!

Heropnamen? Aan de slag! VEVIGHEID IN DE ZORG V Heropnamen? Aan de slag! Jan Klein Anesthesioloog Hoogleraar Patient Safety Engineering 1 A quality indicator should not use the total amount of readmissions, but should solely address

Nadere informatie

De invloed van veerkracht op de relatie tussen pijn en psychische klachten bij revalidatiecliënten in een verpleeghuis.

De invloed van veerkracht op de relatie tussen pijn en psychische klachten bij revalidatiecliënten in een verpleeghuis. De invloed van veerkracht op de relatie tussen pijn en psychische klachten bij revalidatiecliënten in een verpleeghuis. The influence of resilience on the relationship between pain and psychological symptoms

Nadere informatie

LTA Hartfalen, perspectief vanuit de huisarts

LTA Hartfalen, perspectief vanuit de huisarts LTA Hartfalen, perspectief vanuit de huisarts Mark M. J. Valk, huisarts-onderzoeker Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde Huisarts in Amersfoort 1 Wie wil dat huisartsen

Nadere informatie

Flash: chemotherapie en allergie

Flash: chemotherapie en allergie Flash: chemotherapie en allergie Karen Geboes UZ Gent 4 december 2015 Opbouw Herkennen/graderen Bij welke producten/wanneer Behandeling Preventie? 2 Herkennen/graderen 3 4 5 6 Allergy 2013 7 Bij welke

Nadere informatie

Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme

Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme Effects of Contact-oriented Play and Learning in the Relationship between parent and child with autism Kristel Stes Studentnummer:

Nadere informatie

Klinische implicaties van de EVOLVE studie

Klinische implicaties van de EVOLVE studie ASN Review 2012 Klinische implicaties van de EVOLVE studie Marc Vervloet, internist-nefroloog VU medisch centrum Associatie PTH met mortaliteit Kalantar-Zadeh, Kidney Int 2007 Welke evidence? Associatie

Nadere informatie

De Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij. Verslaafde Patiënten met PTSS

De Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij. Verslaafde Patiënten met PTSS Persoonskenmerken en ervaren lijden bij verslaving en PTSS 1 De Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij Verslaafde Patiënten met PTSS The Relationship between Personality Traits and Suffering

Nadere informatie

Rapid Access Raadpleging. Prof. dr. C. Vrints Diensthoofd cardiologie UZA

Rapid Access Raadpleging. Prof. dr. C. Vrints Diensthoofd cardiologie UZA Rapid Access Raadpleging Prof. dr. C. Vrints Diensthoofd cardiologie UZA 1 Waarom een rapid access raadpleging? Wat zal de toekomst brengen? - Vergrijzing van de bevolking aantal 65 plussers x2 aantal

Nadere informatie

CSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden

CSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden CSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden Laatst bijgewerkt op 25 november 2008 Nederlandse samenvatting door TIER op 5 juli 2011 Onderwijsondersteunende

Nadere informatie

PCSK9-remming: voor welke patienten?

PCSK9-remming: voor welke patienten? PCSK9-remming: voor welke patienten? Symposium tijdens het NVVC voorjaarscongres 2016 Noordwijkerhout, 1 april 2016 F.L.J. Visseren Disclosures Afdeling Vasculaire Geneeskunde UMC Utrecht: Onderzoek wordt

Nadere informatie

Het Effect van Assertive Community Treatment (ACT) op het. Sociaal Functioneren van Langdurig Psychiatrische Patiënten met. een Psychotische Stoornis.

Het Effect van Assertive Community Treatment (ACT) op het. Sociaal Functioneren van Langdurig Psychiatrische Patiënten met. een Psychotische Stoornis. Het Effect van Assertive Community Treatment (ACT) op het Sociaal Functioneren van Langdurig Psychiatrische Patiënten met een Psychotische Stoornis. The Effect of Assertive Community Treatment (ACT) on

Nadere informatie

De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen

De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen The Association between Daily Hassles, Negative Affect and the Influence of Physical Activity Petra van Straaten Eerste begeleider

Nadere informatie

Impact en disseminatie. Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven

Impact en disseminatie. Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven Impact en disseminatie Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven Wie is wie? Voorstel rondje Wat hoop je te leren? Heb je iets te delen? Wat zegt de Programma Gids? WHAT DO IMPACT AND SUSTAINABILITY MEAN? Impact

Nadere informatie

Verschil in Perceptie over Opvoeding tussen Ouders en Adolescenten en Alcoholgebruik van Adolescenten

Verschil in Perceptie over Opvoeding tussen Ouders en Adolescenten en Alcoholgebruik van Adolescenten Verschil in Perceptie over Opvoeding tussen Ouders en Adolescenten en Alcoholgebruik van Adolescenten Difference in Perception about Parenting between Parents and Adolescents and Alcohol Use of Adolescents

Nadere informatie

To ventilate or not to ventilate, that s the question

To ventilate or not to ventilate, that s the question To ventilate or not to ventilate, that s the question Prof Jan Bakker Afdelingshoofd Intensive Care Volwassenen jan.bakker@erasmusmc.nl VRAAG Opname op Intensive Care? JA Kan ik nog niet zeggen Doet opname

Nadere informatie

Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive. Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive

Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive. Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive 1 Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive Femke Boom Open Universiteit Naam student: Femke Boom Studentnummer: 850762029 Cursusnaam: Empirisch afstudeeronderzoek:

Nadere informatie

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress en Depressieve Symptomen en de Mediërende Invloed van Controle en Zelfwaardering

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress en Depressieve Symptomen en de Mediërende Invloed van Controle en Zelfwaardering De Samenhang tussen Dagelijkse Stress en Depressieve Symptomen en de Mediërende Invloed van Controle en Zelfwaardering The Relationship between Daily Hassles and Depressive Symptoms and the Mediating Influence

Nadere informatie

Running head: EFFECT VAN IB-CGT OP SEKSUELE DISFUNCTIES BIJ VROUWEN

Running head: EFFECT VAN IB-CGT OP SEKSUELE DISFUNCTIES BIJ VROUWEN Running head: EFFECT VAN IB-CGT OP SEKSUELE DISFUNCTIES BIJ VROUWEN Het Effect van Online Cognitieve Gedragstherapie op Seksuele Disfuncties bij Vrouwen The Effectiveness of Internet-based Cognitive-Behavioural

Nadere informatie

De Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van. Kinderen

De Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van. Kinderen Voorschoolse vorming en de ontwikkeling van kinderen 1 De Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van Kinderen The Relationship between Early Child Care, Preschool Education and Child Development

Nadere informatie

Ouderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit

Ouderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit 1 Ouderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit Nicola G. de Vries Open Universiteit Nicola G. de Vries Studentnummer 838995001 S71332 Onderzoekspracticum scriptieplan

Nadere informatie

AdVISHE: Assessment of the Validation Status of Health- Economic Decision Models

AdVISHE: Assessment of the Validation Status of Health- Economic Decision Models AdVISHE: Assessment of the Validation Status of Health- Economic Decision Models Pepijn Vemer, George van Voorn, Isaac Corro Ramos, Maiwenn Al, Talitha Feenstra Rationale In theorie: Doe alles! Een model

Nadere informatie

Psychometrische Eigenschappen van de Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5) Psychometric Properties of the Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5)

Psychometrische Eigenschappen van de Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5) Psychometric Properties of the Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5) Psychometrische Eigenschappen van de Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5) Psychometric Properties of the Youth Anxiety Measure for DSM-5 (YAM-5) Hester A. Lijphart Eerste begeleider: Dr. E. Simon Tweede

Nadere informatie

Value based healthcare door een quality improvement bril

Value based healthcare door een quality improvement bril Rotterdam, 7 december 2017 Value based healthcare door een quality improvement bril Ralph So, intensivist en medisch manager Kwaliteit, Veiligheid & Innovatie 16.35-17.00 uur Everybody in healthcare really

Nadere informatie

Het Effect van Actief Plus op de Kwaliteit van Leven bij 50-plussers en de Mediërende. Invloed van Beweeggedrag

Het Effect van Actief Plus op de Kwaliteit van Leven bij 50-plussers en de Mediërende. Invloed van Beweeggedrag Actief Plus en Kwaliteit van Leven 1 Het Effect van Actief Plus op de Kwaliteit van Leven bij 50-plussers en de Mediërende Invloed van Beweeggedrag The Effect of the Actief Plus Intervention on the Quality

Nadere informatie

Hypertensie bij ouderen

Hypertensie bij ouderen Medisch Symposium: Geriatrie voor Huisartsen 01/10/2011 Hypertensie bij ouderen Em. Prof. R. Fagard Afdeling Hypertensie en Cardiovasculaire Revalidatie KU Leuven SBP and DBP (mmhg) Bloeddruk vs leeftijd

Nadere informatie

Citation for published version (APA): Hartman, H. T. (2017). The burden of myocardial infarction [Groningen]: Rijksuniversiteit Groningen

Citation for published version (APA): Hartman, H. T. (2017). The burden of myocardial infarction [Groningen]: Rijksuniversiteit Groningen University of Groningen The burden of myocardial infarction Hartman, Hermina IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check

Nadere informatie

Effecten van een op MBSR gebaseerde training van. hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en

Effecten van een op MBSR gebaseerde training van. hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en Effecten van een op MBSR gebaseerde training van hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en compassionele tevredenheid. Een pilot Effects of a MBSR based training program of hospice caregivers

Nadere informatie

De Rol van Sense of Coherence bij de Glucoseregulatie bij Mensen met Diabetes Type 1

De Rol van Sense of Coherence bij de Glucoseregulatie bij Mensen met Diabetes Type 1 De Rol van Sense of Coherence bij de Glucoseregulatie bij Mensen met Diabetes Type 1 The Role of Sense of Coherence in Glucose regulation among People with Diabetes Type 1 Marja Wiersma Studentnummer:

Nadere informatie

De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en. Discrepantie

De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en. Discrepantie De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en Discrepantie The Relationship between Involvement in Bullying and Well-Being and the Influence of Social Support

Nadere informatie

Back to lipids lange termijn effecten van sta6nes

Back to lipids lange termijn effecten van sta6nes Back to lipids lange termijn effecten van sta6nes Prof Dr Johan De Su.er Universiteit Gent AZ Maria Middelares Gent Sta:ne gebruikers in België : 2005-2015 CM rapport 2015 ZIV uitgaven voor sta:nes: 2005-2015

Nadere informatie

Samenvatting Tussen januari 2002 en december 2005 is er een grootschalig onderzoek uitgevoerd naar de kosten-effectiviteit van gezins cognitieve gedra

Samenvatting Tussen januari 2002 en december 2005 is er een grootschalig onderzoek uitgevoerd naar de kosten-effectiviteit van gezins cognitieve gedra 139 Samenvatting Tussen januari 2002 en december 2005 is er een grootschalig onderzoek uitgevoerd naar de kosten-effectiviteit van gezins cognitieve gedragstherapie en individuele of kind cognitieve gedragstherapie

Nadere informatie

ACUUT CORONAIR SYNDROOM. Tomas Symersky, cardioloog Febr 2015

ACUUT CORONAIR SYNDROOM. Tomas Symersky, cardioloog Febr 2015 ACUUT CORONAIR SYNDROOM Tomas Symersky, cardioloog Febr 2015 Diagnostiek Definitie Aantallen/statistiek Pathofysiologie Diagnostiek - 2 Anamnese Voorgeschiedenis Lichamelijk onderzoek Diagnostiek - 3 ECG

Nadere informatie

De relatie tussen Stress Negatief Affect en Opvoedstijl. The relationship between Stress Negative Affect and Parenting Style

De relatie tussen Stress Negatief Affect en Opvoedstijl. The relationship between Stress Negative Affect and Parenting Style De relatie tussen Stress Negatief Affect en Opvoedstijl The relationship between Stress Negative Affect and Parenting Style Jenny Thielman 1 e begeleider: mw. dr. Esther Bakker 2 e begeleider: mw. dr.

Nadere informatie

Nutritional Risk Screening (NRS 2002)

Nutritional Risk Screening (NRS 2002) Nutritional Risk Screening (NRS 2002) Bron: Kondrup, J., Rasmussen, H. H., Hamberg, O., Stanga, Z., & ad hoc ESPEN Working Group (2003). Nutritional Risk Screening (NRS 2002): a new method based on an

Nadere informatie

Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën

Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën The Relation between Personality, Education, Age, Sex and Short- and Long- Term Sexual

Nadere informatie

Determinanten en Barrières van Seksuele Patiëntenvoorlichting. aan Kankerpatiënten door Oncologieverpleegkundigen

Determinanten en Barrières van Seksuele Patiëntenvoorlichting. aan Kankerpatiënten door Oncologieverpleegkundigen Determinanten en Barrières van Seksuele Patiëntenvoorlichting aan Kankerpatiënten door Oncologieverpleegkundigen Determinants and Barriers of Providing Sexual Health Care to Cancer Patients by Oncology

Nadere informatie

De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim

De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim The Relationship between Work Pressure, Mobbing at Work, Health Complaints and Absenteeism Agnes van der Schuur Eerste begeleider:

Nadere informatie

Running head: INVLOED MBSR-TRAINING OP STRESS EN ENERGIE 1. De Invloed van MBSR-training op Mindfulness, Ervaren Stress. en Energie bij Moeders

Running head: INVLOED MBSR-TRAINING OP STRESS EN ENERGIE 1. De Invloed van MBSR-training op Mindfulness, Ervaren Stress. en Energie bij Moeders Running head: INVLOED MBSR-TRAINING OP STRESS EN ENERGIE 1 De Invloed van MBSR-training op Mindfulness, Ervaren Stress en Energie bij Moeders The Effect of MBSR-training on Mindfulness, Perceived Stress

Nadere informatie

OPVOEDING EN ANGST EN DE INVLOED VAN EEN PREVENTIEVE TRAINING 1. Opvoeding en Angst en de Invloed van een Preventieve Training

OPVOEDING EN ANGST EN DE INVLOED VAN EEN PREVENTIEVE TRAINING 1. Opvoeding en Angst en de Invloed van een Preventieve Training OPVOEDING EN ANGST EN DE INVLOED VAN EEN PREVENTIEVE TRAINING 1 Opvoeding en Angst en de Invloed van een Preventieve Training Parenting and Child Anxiety and the Influence of a Preventative Training Judith

Nadere informatie

Experiences with ATES applications in Belgium Operational results and energy savings

Experiences with ATES applications in Belgium Operational results and energy savings Experiences with ATES applications in Belgium Operational results and energy savings H.Hoes 1 Klik om ATES het opmaakprofiel system results van de Monitoring within Energy Demonstration Program to 30%

Nadere informatie

PrOP Tussen Je Oren. gebaseerd op het PrOP-model. the PrOP-model. Mariëtte J.C.P. van der Stappen

PrOP Tussen Je Oren. gebaseerd op het PrOP-model. the PrOP-model. Mariëtte J.C.P. van der Stappen Effectiviteit kortdurende behandeling PrOP model 1 PrOP Tussen Je Oren Effectiviteit van een Kortdurende Psychologische Behandeling bij Kinderen en Jongeren gebaseerd op het PrOP-model Effectiveness of

Nadere informatie

Het Effect van Cliëntgerichte Speltherapie op Internaliserende Problematiek bij. Kinderen: Affect als Moderator

Het Effect van Cliëntgerichte Speltherapie op Internaliserende Problematiek bij. Kinderen: Affect als Moderator 1 Het Effect van Cliëntgerichte Speltherapie op Internaliserende Problematiek bij Kinderen: Affect als Moderator The Effect of Client-Centered Play Therapy on Internalizing Problems of Children: Affect

Nadere informatie

Invloed van Mindfulness Training op Ouderlijke Stress, Emotionele Self-Efficacy. Beliefs, Aandacht en Bewustzijn bij Moeders

Invloed van Mindfulness Training op Ouderlijke Stress, Emotionele Self-Efficacy. Beliefs, Aandacht en Bewustzijn bij Moeders Invloed van Mindfulness Training op Ouderlijke Stress, Emotionele Self-Efficacy Beliefs, Aandacht en Bewustzijn bij Moeders Influence of Mindfulness Training on Parental Stress, Emotional Self-Efficacy

Nadere informatie

Assessing writing through objectively scored tests: a study on validity. Hiske Feenstra Cito, The Netherlands

Assessing writing through objectively scored tests: a study on validity. Hiske Feenstra Cito, The Netherlands Assessing writing through objectively scored tests: a study on validity Hiske Feenstra Cito, The Netherlands Outline Research project Objective writing tests Evaluation of objective writing tests Research

Nadere informatie

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn

Chapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn Chapter 4 Understanding Families In this chapter, you will learn Topic 4-1 What Is a Family? In this topic, you will learn about the factors that make the family such an important unit, as well as Roles

Nadere informatie

Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch

Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch Bottlenecks in Independent Learning: Self-Regulated Learning, Stress

Nadere informatie

Running head: BREAKFAST, CONSCIENTIOUSNESS AND MENTAL HEALTH 1. The Role of Breakfast Diversity and Conscientiousness in Depression and Anxiety

Running head: BREAKFAST, CONSCIENTIOUSNESS AND MENTAL HEALTH 1. The Role of Breakfast Diversity and Conscientiousness in Depression and Anxiety Running head: BREAKFAST, CONSCIENTIOUSNESS AND MENTAL HEALTH 1 The Role of Breakfast Diversity and Conscientiousness in Depression and Anxiety De Rol van Gevarieerd Ontbijten en Consciëntieusheid in Angst

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker

Disclosure belangen spreker Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder

Nadere informatie

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige Bloeddrukstreefwaarden bij patiënten met type 2 diabetes? A. Huidige richtlijn CVRM is achterhaald

Nadere informatie

De Relatie tussen Lichamelijke Gezondheid, Veerkracht en Subjectief. Welbevinden bij Inwoners van Serviceflats

De Relatie tussen Lichamelijke Gezondheid, Veerkracht en Subjectief. Welbevinden bij Inwoners van Serviceflats De Relatie tussen Lichamelijke Gezondheid, Veerkracht en Subjectief Welbevinden bij Inwoners van Serviceflats The Relationship between Physical Health, Resilience and Subjective Wellbeing of Inhabitants

Nadere informatie

BE Nanoregistry Annual Public Report

BE Nanoregistry Annual Public Report 1 BE Nanoregistry Annual Public Report Carine Gorrebeeck FPS Health, Food Chain Safety & Environment 2 WHY? The objectives of the registry (a.o.): - Traceability: allow competent authorities to intervene

Nadere informatie

BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN

BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN BETER ZELFMANAGEMENT BIJ HARTPATIENTEN: ROL VAN EHEALTH-TOEPASSINGEN ehealth bij hartrevalidatie: meer deelnemers, minder terugval, beter eindresultaat? KNMG ehealth congres Donderdag 28 juni 2018 Evoluon

Nadere informatie