Vormingen Najaar 2016

Transcriptie

1 Zorg-Saam wil mensen inspireren en in beweging brengen omdat zorgzaam samenleven kan Vormingen Najaar 2016 Vormingen Najaar 2016 Engelenburcht Kruineikestraat Tildonk facebook.com/vzwzorgsaam schrijf je in op onze nieuwsbrief

2

3 Vormingen Najaar 2016

4 Colofon Deze brochure is een uitgave van Zorg-Saam vzw Engelenburcht - Kruineikestraat Tildonk Tel. 016/ Rek nr: BE Samenstelling Eline Claus, Kristin Meersschaert Teksten Vormingsmedewerkers, Kristin Meersschaert, Eline Claus Lay-out Studio Ons Fotomateriaal Carl Vandervoort VU: Anne Dedry, directeur Zorg-Saam vzw Verschijnt 2x per jaar Gedrukt op milieuvriendelijk papier. 2 vormingen najaar 2016

5 Inhoudstafel Zorg-Saam vzw: wie zijn we en wat doen we? p. 4 Studiedag 2016 p. 6 Meerdaagse trainingen 2016 p. 8 Vormingen voor jou p. 12 Aanbod p. 12 Deskundige zorg 1. Omgang met en opvoeding van (zorgen) kinderen 2. Omgang met ouderen 3. Welzijn en gezondheid 4. Verlies, palliatieve situaties en rouw Zelfzorg 1. Voor iedereen 2. Voor professionals in de zorg Communiceren vanuit je hart Koesteren en ondersteunen van mantelzorgers Inspiratie voor zorgzaam leiding geven Zorgzaam samenleven voor iedereen Chronologische oplijsting p. 37 Alfabetische oplijsting p. 40 Praktische informatie over het geplande vormingsaanbod p. 42 Vormingen voor organisaties p. 43 Aanbod p. 43 Deskundige zorg Zelfzorg Communiceren vanuit het hart (H)erkennen en ondersteunen van mantelzorgers Inspiratie voor zorgzaam leidinggeven Zorgzaam samenleven, voor iedereen Praktische informatie voor een vorming voor organisaties p. 48 vormingen najaar

6 Zorg-Saam wil mensen inspireren en in beweging brengen omdat zorgzaam samenleven kan Zorg-Saam vzw: wie zijn we en wat doen we? Menselijke verbondenheid uit zich in zorgen voor elkaar. Zorg-Saam is een vormingsinstelling, gespecialiseerd in zorg, die inspireert tot meer autonomie en mondigheid van personen met een zorgbehoefte en hun omgeving. Tegelijk beweegt Zorg-Saam de zorgverleners tot een respectvolle benadering van personen met een zorgbehoefte en versterkt Zorg-Saam de draagkracht van informele en professionele zorgverleners. Daarvoor ontwikkelt Zorg-Saam kwaliteitsvolle vormingen: met aandacht voor de meest kwetsbare groepen in de samenleving en de toenemende diversiteit. Zorg-Saam speelt daarbij in op de actuele noden in de zorg. Zowel geïnteresseerden, zorgverleners als organisaties zijn bij ons welkom. Ook via studiedagen en jaartrainingen staan we borg voor zorg. Want zorgen voor onszelf en anderen kunnen we leren en doorgeven! Onze vormingen worden verzorgd door een enthousiast team van professionele vormingswerkers. Zij hebben zich gespecialiseerd in minstens één van onze thema s en hebben door opleiding of professionele ervaring een sterke voeling met het thema zorg. ~ ~ Halfjaarlijks komt er een nieuwe brochure uit. Ons open vormingsaanbod is toegankelijk voor alle geïnteresseerden. Deze vormingen zijn gepland op verschillende locaties verspreid over Vlaanderen en Brussel. Hierbij houden we rekening met de bereikbaarheid en de aangename sfeer van de locatie. ~ ~ Vanaf dit najaar staan er heel wat vormingen gepland in de Engelenburcht in Tildonk. Zorg-Saam is fier om haar eigen kantoor en vormingslokaal voor te stellen op deze sociale campus. We nodigen je van harte uit om in te schrijven op een vorming in Tildonk, om zo kennis te maken met deze unieke locatie! Hou ook onze website in de gaten: Daarop maken we de extra vormingsinitiatieven bekend die we inplannen na het ver- 4 vormingen najaar 2016

7 schijnen van deze brochure. Op pagina 37 vind je een chronologisch en op pagina 40 een alfabetisch overzicht van onze vormingen. ~ ~ Wil je ons aanbod graag laten plaatsvinden in jouw team, organisatie of instelling? Dat kan! Op jouw vraag komen we tot bij jullie met onze vormingen, van West-Vlaanderen tot Limburg en Brussel. In overleg zoeken we naar een geschikte datum om dit leermoment in jullie vertrouwde omgeving te laten plaatsvinden. Of heb je nood aan een vormingsaanbod op maat? Dan kan je ons natuurlijk ook contacteren om je vormingsbehoefte toe te lichten. We gaan samen op zoek naar een gepast aanbod. Onze medewerkers laten dit met de grootste zorg aansluiten bij je prioriteiten. Je vindt hierover meer informatie op pagina 48. Tot slot wensen we jullie een inspirerende zoektocht doorheen onze brochure en een deugddoende vorming, voor jou of je organisatie. Het Zorg-Saam team, Anja, Ann, Anne, Conny, Eline, Ellen, Kristin, Lindi en Mieke vormingen najaar

8 Studiedag 2016 Studiedag over Diversiteit Een inspirerende studiedag over diversiteit in de zorg, georganiseerd door Zorg-Saam vzw Vrijdag 14 oktober Onthaal vanaf 8u30, start om 9u30. Einde voorzien rond 16u00. Zorg-Saam is overtuigd dat een zorgzame samenleving ook en vooral aandacht moet hebben voor mensen die uit de boot dreigen te vallen, om welke reden dan ook. Als we over diversiteit spreken, dan hebben we een breed pallet van diversiteit voor ogen. Uiteraard gaat het over etnisch-culturele diversiteit. We leven in een superdiverse samenleving, waarin dialoog over culturele elementen noodzakelijk is. Tijdens de studiedag krijgt Wouter Van Bellingen van het Minderhedenforum het woord en stelt Fanny Matheusen, freelance lesgever van Zorg-Saam, haar nieuwe boek voor: Mijn held is een hulpverlener. Over zorg in een superdiverse wereld. Fanny verheft haar stem in een zeer actueel debat. Als we samen willen leven en werken en overleven, zullen we de confrontatie met elkaar niet meer uit de weg kunnen gaan. Respect en verdraagzaamheid lijken de magische woorden maar schieten in de praktijk tekort. Professionals voelen een gebrek aan goede oplossingen in hun dagelijkse praktijk bij het omgaan met een heterogeen doelpubliek. Vanuit de stem van de minderheid wordt de ervaren heterogeniteit een bron van heterogenialiteit. Dit boek biedt antwoorden op deze uitdaging via een eigen methodiek. Fanny behandelt vijf metaskills voor zorg- en hulpverleners, aan de hand van herkenbare verhalen uit de praktijk. Ook genderidentiteit, genderexpressie en seksuele oriëntatie kunnen een hinder vormen op gelijke kansen in onze maatschappij. Petra De Sutter brengt vanuit haar eigen ervaring en de dagdagelijkse verhalen van patiënten een warm pleidooi om meer aandacht te besteden aan minderheden. Een medewerker van KliQ vzw gaat tijdens een workshop dieper in op dit thema, binnen de ouderenzorg. Samen met Koen Vansevenant willen we een blik werpen op een krachtgerichte benadering om mensen in kansarmoede zorg te verlenen. Kansarmoede is immers nog al te vaak een reden van uitsluiting. Hierbij gaan we de dubbele uitdaging van gekleurde kansarmoede zeker niet uit de weg. 6 vormingen najaar 2016

9 Het politieke pleidooi voor vermaatschappelijking klinkt steeds luider. Dit brengt de nodige uitdagingen met zich mee, bijvoorbeeld om kinderen met een beperking een volwaardige plaats te geven in de school of in de kinderopvang. Hoe kan je inclusie in de dagdagelijkse praktijk omzetten? Niet altijd even evident!erwin Vermesen, lesgever van Zorg- Saam, neemt ons mee op stap. De menselijke kwaliteit van een samenleving zou moeten worden afgemeten aan de kwaliteit van leven van haar zwakste leden. Zygmunt Bauman, ethicus, 2000 Deze studiedag is in eerste instantie bedoeld voor leidinggevenden, stafmedewerkers, diversiteitsverantwoordelijken en beleidsmedewerkers uit de zorgsector, de kinderopvang en de hulpverleningssector. Uiteraard zijn ook vrijwilligers en mantelzorgers welkom! Sociale Campus Engelenburcht, Kruineikestraat 5, 3150 Tildonk Haacht 95 voor professionals - 25 voor studenten, vrijwilligers en mantelzorgers. Wij rekenen op uw eerlijkheid. Meer info en inschrijven: vormingen najaar

10 Meerdaagse trainingen 2016 Verbindende communicatie in zorgrelaties Vierdaagse training Omgaan met anderen gaat niet altijd even vlot. Soms raken we in conflict of blijven we met een hoop ambetante gevoelens zitten. Dit kan nadelig zijn voor de kwaliteit van onze relaties. Of het kan er toe leiden dat we onze doelen moeilijker bereiken. Communicatie raakt dus aan het geluk en de levenskwaliteit van onszelf, en tegelijk van onze omgeving. Dit besef drijft ons om tijdens deze training stil te staan bij onze gebruikelijke manier van communiceren. En dat kan al eens afwijken van hoe we graag zouden willen communiceren. Wat maakt het soms zo moeilijk om op een effectieve, verbindende manier in gesprek te gaan? Wat kan ons helpen opdat we onze gesprekken met prettigere gevoelens kunnen afronden? Hoe kunnen we onze gesprekken vormgeven, rekening houdend met de behoeften van alle betrokken partijen? We zijn Marshall Rosenberg bijzonder dankbaar dat hij zijn levenswerk aan deze vragen heeft gewijd. Hij heeft zijn bevindingen vormgegeven in het model van Geweldloze of Verbindende Communicatie (VC). Tijdens deze meerdaagse training, gespreid over 4 zaterdagen, ontdekken we samen dit model. We leren de bouwstenen en de basisprocessen ervan kennen en gaan daar vervolgens intensief mee aan de slag. Tijdens deze interactieve sessies komen doorheen diverse oefeningen jouw eigen praktijkvoorbeelden ruimschoots aan bod. We behandelen elke trainingsdag een ander deelthema van verbindende communicatie: Dag 1: Verbindende communicatie en kritiek Vier bouwstenen: objectieve waarneming, gevoel, behoefte en duidelijk verzoek Drie processen: zelf-empathie, verbindende eerlijkheid en empathie met de ander Bouwen met kritiek: Wat maakt het moeilijk om kritiek aan te nemen (vervreemdende communicatie)? Hoe kunnen we omgaan met kritiek? Hoe kunnen we zelf onze kritiek vormgeven? 8 vormingen najaar 2016

11 Dag 2: Verbindende communicatie en assertiviteit Het belang van zelf-empathie: Bewust worden van onze eigen gevoelens en behoeften en stilstaan bij wat het soms moeilijk maakt om assertief te zijn. Groeien in assertiviteit: Duidelijke verzoeken richten Nee zeggen op een verzoek van de ander Omgaan met een nee van de ander Dag 3: Verbindende communicatie en empathie Rekening houden met de anderen (In)leven met Empathie: omgaan met boze of gekwetste reacties, aandacht voor de gevoelens en behoeften van de ander. Dag 4: Verbindende communicatie als kompas Gevoelens en behoeften als drijvende kracht in je leven en je relaties Koers bepalen met zelf-empathie: Wat is belangrijk in mijn leven en welke strategieën kunnen mij helpen om daar vorm aan te geven? 12, 19 en 26 november en 3 december, telkens vanaf 9.30u tot 16u30 Engelenburcht, Kruineikestraat 5 te 3150 Tildonk Begeleiding: Lindi Fourie en Kristin Meersschaert. Educatief medewerkers van Zorg- Saam vzw, beiden gespecialiseerd in de thema s verbindende communicatie en sociale vaardigheden. Vanuit hun eigen enthousiasme over verbindende communicatie nemen ze de deelnemers mee op stap. Een boeiende verkenning! 300 Zorgzaam omgaan met rouwenden Gebundelde takken kan je niet breken - (Afrikaans spreekwoord) Verlies hoort bij het leven en bij mens-zijn. En toch kan het ons serieus uit balans brengen. Ook de nood aan steun van anderen en het elkaar willen steunen in moeilijke tijden hoort bij ons mens zijn. Maar we voelen ons vaak onwennig en onzeker. Het laatste dat we zouden willen, is het allemaal nog veel erger maken voor de rouwende! In deze achtdaagse intensieve training leren we aan de hand van eigen ervaringen hoe we op weg kunnen gaan met rouwenden (van jong tot oud). Korte theoretische inleidingen met achtergrondinformatie worden afgewisseld met veel oefeningen en opdrachten. De nadruk ligt op het zelf aan de slag gaan, uitproberen en opdoen van ervaringen. Programma Thema s die aan bod komen: Wat is rouwen? Hoe komt het dat we rouwen? Waar laat de last van rouw zich voelen? Rouwen: hoe doen wij dat? Wat is normale rouw en wat is gecompliceerde rouw? Hoe kunnen we rouwenden ondersteunen bij het (her)ontdekken van hun krachtbronnen? Wat is er anders bij kinderen en bij ouderen? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat we zelf niet kopje onder gaan? Doelgroep Zorgverleners die als professional of als vrijwilliger te maken krijgen met mensen in een verliessituatie en die zich willen bekwamen in het ondersteunen van rouwenden. Deelnemers zijn bereid te leren uit eigen ervaringen, in interactie met anderen. vormingen najaar

12 8 en 22 september, 13 en 27 oktober; 10 en 24 november; 1 en 15 december 2016, telkens van 09u30 tot 16u30 Cultuurconnect, Priemstraat 51, 1000 Brussel (nabij Brussel Centraal en Brussel Zuid). Begeleiding: Gerke Verthriest, existentieel experiëntieel therapeute, rouwtherapeute en vormingswerkster. 580 Deelnemers krijgen een attest van deelname. Maximum aantal deelnemers: 16 Kennismaking met de Contactclown: Vier modules Vanaf 2016 kiest Zorg-Saam er voor om de opleiding tot Contactclown aan te bieden in een modulair systeem. Op deze manier kunnen deelnemers kennis maken met de contactclown en wat deze kan betekenen in hun contact met personen met dementie, met personen met een beperking of gewoon met de wereld rondom hen. De eerste module is een verplichte module, hier krijg je een degelijke basis en maak je kennis met de diverse mogelijkheden van de contactclown. Daarna kan je een keuze maken uit de drie volgende modules, naargelang interesse. Indien je de 4 modules volgt, heb je een degelijke basis meegekregen waar je verder mee aan de slag kan. Module 1: Basis Clownerie De kracht van een clown zit in het onvoorwaardelijk ja zeggen tegen alles wat zich aandient. Zijn openheid nodigt uit om je te laten zien in je kracht én in je kwetsbaarheid. Hij incasseert en accepteert wat er gebeurt: zo is het! Op die manier kan de clown jou inspireren om op een liefdevolle en speelse wijze contact te maken met de bron van het leven, je hart. Je verzint, probeert, verrast, durft en beleeft en je gaat spelen vanuit jouw energie, creativiteit en eigenheid. We laten ons door de puurheid van het kind inspireren om dichter bij de clown te komen en zo ook bij onszelf. Vanuit deze transparantie en echtheid ontstaat herkenning en ontroering bij het publiek. We hoeven niet perfect te zijn en mogen de controle loslaten. De spontaniteit van de clown laat alles borrelen en bruisen: spelen maar! 7, 8 en 9 oktober, telkens van 10u30 tot 17u30 Engelenburcht, Kruineikestraat 5 te 3150 Tildonk Begeleiding: Martine Bal en Ton Kurstjens, beide contactclown 225 Module 2: De dansende clown Hier ligt de focus op het fysieke spel vanuit beweging en dans. In deze module zijn beweging en dans de motor om je clown tot uitdrukking te brengen. We vertrekken vanuit gekende bewegingen die we langzamerhand uitbreiden naar nieuwe vormen. Je wordt uitgenodigd om op ontdekking te gaan en de humor en de speelsheid op te zoeken in de beweging. Spelen met timing, ritme, klein en groot, hilarisch en poëtisch komen aan bod. Verschillende muziekgenres nodigen uit tot spel. 16, 17 en 18 december, telkens van 10u30 tot 17u30 Begeleiding: Martine Bal, contactclown Engelenburcht, Kruineikestraat 5 te 3150 Tildonk 225 Deze module kan enkel gevolgd worden na deelname aan module 1 Module 3: De non-verbale Clown De clown brengt ons dichter bij ons gevoel en onze intuïtie. Hij wil ontdekken, zich verwonderen en zijn enthousiasme delen als een klein kind. Een clown toont zijn opwinding en plezier vanuit zijn hele lijf en mimiek: flonkerende pretoogjes, een ondeugende glimlach, gespreide armen om te ontmoeten Het zegt zoveel meer dan woor- 10 vormingen najaar 2016

13 den, die ons vaak weghalen van wat we diep van binnen voelen en willen tonen. Samen gaan we op onderzoek waar de verschillen zitten tussen het verbale en non-verbale. Bovendien zullen we ontdekken dat het gebruik van stem en klank juist weer heel ondersteunend kan zijn! 17, 18 en 19 februari, telkens van 10u30 tot 17u30 Begeleiding: Ton Kurstjens, contactclown Engelenburcht, Kruineikestraat 5 te 3150 Tildonk 225 Deze module kan enkel gevolgd worden na deelname aan module 1 Module 4: Spelen met muziek en klank In deze module gaan we spelenderwijs onderzoeken en ontdekken hoe we met klank en muziek ons spel kunnen ondersteunen en verrijken. Onze stem is daarbij een interessant instrument met zeer veel mogelijkheden. Iedereen heeft een unieke stem met een eigen klankkleur. Met je stem kan je zingen maar er is nog zoveel meer. We gaan ook aan de slag, tokkel, trommel en zwier met muziekinstrumenten. Dit kan een gitaar, mondharmonica, accordeon zijn of kleine slag-, schud- en blaasinstrumentjes. Je kan ook zelf iets meebrengen. 28, 29 en 30 april, telkens van 10u30 tot 17u30 Begeleiding: Martine Bal, contactclown Engelenburcht, Kruineikestraat 5 te 3150 Tildonk 225 Deze module kan enkel gevolgd worden na deelname aan module 1 vormingen najaar

14 Vormingen voor jou Aanbod Deskundige zorg 1. Omgang met en opvoeding van (zorgen) kinderen Zorg bij kinderziekten Hoe herken je een kinderziekte? Wanneer moet je naar de huisdokter, wat kan je al doen in afwachting? Wat doe je best niet? Alle ouders en begeleiders van kinderen zullen deze vragen zeker herkennen. Als pediatrisch verpleegkundige en docent bij de Thomas More Hogeschool kan de lesgever je alvast een hoop nuttige tips meegeven. Of net dat beetje geruststelling waarnaar je op zoek bent. In de zorg heb je een breed gamma aan ervaringen, inzichten en vaardigheden nodig om met elkaar om te gaan. Zorg-Saam wil de deskundigheid van informele zorgverleners en professionals versterken. De thema s van deze vormingen kunnen uiteenlopend zijn. We bieden ze aan in vier clusters: Omgang met en opvoeding van (zorgen)kinderen, omgang met ouderen, welzijn en gezondheid en tot slot verlies, palliatieve situaties en rouw. 27 oktober van 19u00 tot 22u00 Thomas More Mechelen Campus De Vest, Zandpoortvest 60 te 2800 Mechelen Begeleiding: Dominique Snoeckx, pediatrisch verpleegkundige en docente bij Thomas More Mechelen vormingen najaar 2016

15 Als baby s konden praten Natuurlijk praten baby s al. Ze zijn veel competenter dan algemeen wordt aangenomen. Soms is het jammer voor hen dat ze helemaal anders praten dan volwassenen. Daardoor is het niet altijd makkelijk ze juist te begrijpen. In de levensfase waarin de basis van de persoonlijkheid gevormd wordt, is de mens volledig aangewezen op het inlevingsvermogen van zijn omgeving. Bewust herinneren we ons van deze periode zo goed als niets. Onbewust wordt alle informatie ongefilterd opgeslagen. Een flinke dosis gezond verstand en durven luisteren naar je hart, aangevuld met uitgebreid wetenschappelijk onderzoek, kunnen je al een heel eind op weg helpen om het jonge kind beter te verstaan. In deze vorming worden een aantal begrippen uit de ontwikkelingspsychologie toegelicht en getoetst aan de praktijk: orale fase, zuigbehoefte, huidhonger, symbiose, scheidingsangst, individuatie, hechting en lichaamstaal. Meer concreet zullen we het ook hebben over het belang van lichaamscontact en oogcontact, communiceren in de non-verbale ruimte, vertrouwen op de signalen van het kind, omgaan met huilen en het vermogen om hechte intieme relaties aan te gaan. 20 september van 09u00 tot 12u00 PRH, Otto Veniusstraat 15 te 2000 Antwerpen Begeleiding: Jürgen Peeters, Aware Parenting Instructor 35 Omgaan met moeilijke opvoedings situaties bij jonge kinderen We gaan op zoek naar een respectvolle manier om te kunnen omgaan met momenten waarop jonge kinderen niet doen of niet laten zien wat wij graag zouden willen. Hoe kunnen we op een correcte manier contact maken met een kind dat het moeilijk heeft? Enerzijds willen we hem/haar laten voelen dat we begrip opbrengen voor de emotionele pijn, dat we willen snappen wat maakt dat ze niet anders kunnen dan dit gedrag te laten zien. Anderzijds is het belangrijk om hun gedrag te begrenzen en hen te leren omgaan met frustraties wij als volwassenen bepalen wat kan en wat niet. Dit evenwicht tussen begrijpen en begrenzen is de kern van het opvoeden een hele uitdaging! 22 september van 09u30 tot 16u30 Engelenburcht, Kruineikestraat 5 te 3150 Tildonk Begeleiding: Ida Dom, kinderpsychologe en gedragstherapeute 70 Democratische discipline Opvoeden zonder straffen en belonen De diepere oorzaak van de meeste gedragsproblemen is eerder een gebrek aan verbondenheid dan een gebrek aan discipline. Aletha Solter Straffen en belonen blijkt in sommige situaties een handige manier om het gewenste gedrag te verkrijgen bij kinderen. In vele gevallen zijn er echter alternatieven en kan dit perfect vermeden worden. We bekijken hoe we de interne motivatie van het kind kunnen benutten als motor van zijn of haar ontwikkeling. In deze vorming worden handvaten aangereikt om kinderen te disciplineren op een manier die tegelijk ook de band met het kind positief versterkt. Verder verdiepen we ons in de drie belangrijkste redenen van probleemgedrag bij kinderen. 20 september van 13u00 tot 16u00 PRH, Otto Veniusstraat 15 te 2000 Antwerpen Begeleiding: Jürgen Peeters, Aware Parenting Instructor 35 vormingen najaar

16 Omgaan met hooggevoeligheid bij kinderen Hooggevoelige kinderen: Wat zijn de kenmerken en hoe ga je ermee om? Deze kinderen hebben een fijngevoelig zenuwstelsel waardoor de prikkels uit hun omgeving een diepe indruk op hen maken. Hierdoor hebben ze meer tijd en rust nodig om deze indrukken te verwerken. Vaak zijn ze zich daar niet van bewust of krijgen ze daar, door hun drukke programma, de kans niet toe. Als gevolg daarvan voelen ze irritatie; worden prikkelbaar en overbeweeglijk of juist gesloten en somber. Maar, afhankelijk van de manier waarop ermee omgegaan wordt, kan hun grote gevoeligheid ook als een mooi talent beschouwd worden, zodat ze kunnen opgroeien tot bewuste en gelukkige volwassenen. Wat kunnen wij voor deze kinderen doen? Hoe kunnen we hen beter begrijpen en hen helpen om beter om te gaan met hun grote gevoeligheid? In deze workshop, geschikt voor zowel ouders als leerkrachten, krijg je talloze voorbeelden uit de praktijk en praktische tips en adviezen voor dagelijkse toepassing. 13 oktober van 09u30 tot 16u30 Zebrastraat, Zebrastraat 32/001 te 9000 Gent Begeleiding: An Michiels, therapeute gespecialiseerd in het omgaan met hooggevoeligheid, kinderboek De Hoogsensitiviteit Survivalgids 83 (= 70 cursusgeld + 13 lunch) Negatief denken bij kinderen verminderen en emotionele veerkracht vergroten Een verontrustend groot aantal kinderen bekijkt zichzelf en de wereld door een negatieve bril. Ze blazen mislukkingen op en leggen de oorzaak van tegenslagen bij zichzelf. Negatief denken wordt als een gewoonte voor hen. Uiteraard wakkert dit soort denken ook (faal)angst aan en kan dit de schoolresultaten en het welbevinden thuis en op school sterk negatief beïnvloeden. Hoe ontstaat negatief denken bij kinderen? En hoe kun je er samen iets tegen doen? Wat kun je beter niet of juist wel zeggen? Met behulp van eenvoudige maar zeer doeltreffende strategieën kun je kinderen helpen om hun emotionele veerkracht te vergroten. Door een positievere denkwijze kunnen zij effectiever omgaan met mislukking, teleurstelling en frustratie. Zo kunnen zij zich beter wapenen tegen de vele uitdagingen van het leven. 4 oktober van 09u30 tot 16u30 Hof Van Watervliet, Oude Burg 27 te 8000 Brugge Begeleiding: An Michiels, therapeute gespecialiseerd in het omgaan met hooggevoeligheid, kinderboek De Hoogsensitiviteit Survivalgids 70 Wil je bij jou op locatie een boeiende titel uit deze brochure organiseren? Of een vorming op maat? We komen graag tot bij jouw groep van geinteresseerden, mantelzorgers, vrijwilligers of collega s. Tarieven, aanvragen en inlichtingen via aanvraag@zorgsaam.be of via 016/ vormingen najaar 2016

17 2. Omgang met ouderen Het leven zoals het is... Vertelpret en schrijfplezier voor senioren in woonzorgcentra en de thuiszorg Voorlezen voor ouderen is een zeer laagdrempelige activiteit. Iedereen is welkom! In de voormiddag leren we hoe je een verhaal boeiend kan voorlezen, hoe jouw eigen stem klinkt, welke verhalen geschikt zijn voor ouderen en welke vragen je kan stellen (reminiscentie) naar aanleiding van een verhaal. We zoeken al spelend naar jouw voorleesstijl, experimenteren en ontdekken vertelplezier. Bovendien heeft iedereen die werkt met ouderen, meer dan voldoende inspiratie voorhanden om een (kort)verhaal te schrijven dat oh zo herkenbaar is. Je hoeft helemaal geen schrijver te zijn om een kortverhaal voor ouderen te schrijven. In de namiddag spelen we met taal, zoeken we figuranten en een thema en... breien we er een kleurrijk einde aan. We luisteren naar elkaars verhalen en we gaan naar huis met nieuwe ervaringen, tips, een glimlach en een verhalenbundel. En veel goesting om er zelf mee aan de slag te gaan! Deze vorming richt zich tot alle mensen die werken in de zorg en alle mensen die actief zijn in de ouderenzorg als vrijwilliger of als professional Ethiek in de ouderenzorg Zorg voor zorgbehoevende ouderen, er komt heel wat bij kijken. Het is niet eenvoudig om deze ouderen de zorg te geven die nodig is. De ene keer is het nodig om de zelfredzaamheid te bevorderen, de andere keer is het beter om begrip te tonen voor hun passiviteit in het leven. Ook dien je als zorgverlener te aanvaarden dat de afhankelijkheid van de oudere alleen maar zal toenemen, dat terug autonoom en onafhankelijk worden niet meer kan. Comfortzorg is dan een mogelijkheid. Kortom, ethische vraagstukken behoren tot de realiteit van elke dag in de ouderenzorg: sondevoeding, fixatie, stoppen van een behandeling, discretie, deuren op slot of niet In hoeverre en op welke manier gaan we in overleg over al deze zaken? Welke waarden en normen hanteren we en welke rol spelen ze in onze besluitvorming? We gaan hiermee aan de slag vanuit de eigen problematiek en casussen van de deelnemers. Tijdens de vorming wordt structuur voor een ethisch overleg aangereikt. 27 oktober van 09u30 tot 16u30 Engelenburcht, Kruineikestraat 5 te 3150 Tildonk Begeleiding: Mieke Coeckelbergh, educatief medewerker Zorg-Saam oktober van 09u30 tot 16u30 VIA VIA Mechelen, Zandpoortvest 50 te 2800 Mechelen Begeleiding: Rien Van Meensel, verteller en narratief begeleidster van levensverhalen en Veerle Autenboer, werkzaam in de thuiszorg, schrijft en brengt verhalen zowel in de thuiszorg als in woonzorgcentra 70 vormingen najaar

18 Omgaan met moeilijk hanteerbaar gedrag in de zorg voor ouderen Moeilijk hanteerbaar gedrag is een verzamelnaam voor verschillende vormen van gedrag waarmee je in de zorg voor ouderen te maken kan krijgen. Dit gedrag levert stress op bij de oudere, de omgeving en de zorgverleners. Daarom is het belangrijk om dit gedrag zo goed mogelijk trachten te begrijpen. De oorzaken van moeilijk hanteerbaar gedrag verschillen van persoon tot persoon. Elk mens reageert op zijn eigen manier op situaties die hij niet prettig vindt. Wanneer je ervaart dat er onterecht iets met je gebeurt, kan dit leiden tot sterke emoties, gevolgd door bepaald gedrag. Bijvoorbeeld agressie, terugtrekken in jezelf of juist claimend gedrag. Verzet wordt geuit met woorden of door lichaamstaal. Pas als je als zorgverlener weet en begrijpt waar dit verzet of moeilijk hanteerbaar gedrag vandaan komt, is het vaker mogelijk om creatieve oplossingen te vinden om er op te reageren. Tijdens deze samenkomsten staan we stil bij de volgende vragen: - Wat is de bedoeling van dit gedrag? - Hoe ontstaat het moeilijk hanteerbaar gedrag? - Welke factoren kunnen probleemgedrag extra belastend maken? - Hoe kunnen we ermee omgaan? 6 oktober van 09u30 tot 16u30 PRH, Otto Veniusstraat 15 te 2000 Antwerpen Begeleiding: Lindi Fourie, educatief medewerker Zorg-Saam 70 Aandacht voor levensvragen van ouderen Als zorgverlener kom je regelmatig in contact met ouderen die bezig zijn met de zin van hun leven. Soms stellen ze deze vragen naar zin (levensvragen) ronduit, maar veel vaker zijn ze verpakt in een opmerking of bepaald gedrag. Waarom moet dit mij nu overkomen? Waarom leef ik nog? Ik ben anderen enkel nog tot last. Ik zal blij zijn als de Heer me komt halen, ik ben zo moe. Bij dit soort vragen en verzuchtingen sta je vaak met je mond vol tanden. Wat zeg je wanneer iemand zich afvraagt wie er nog op hem zit te wachten? Hoe steun je een cliënt/bewoner die verzucht dat het leven niet meer de moeite waard is? De volgende thema s komen aan bod: Op welke manier zijn ouderen bezig met de zin van hun leven, welke levensvragen hebben ze zoal? Hoe ontstaan die? Hoe herken je de levensvragen die achter opmerkingen en verzuchtingen van de oudere kunnen schuilen? Hoe kun je omgaan met de levensvragen die je in je eigen situatie tegenkomt? Wat zijn concrete tips? Deze vorming richt zich naar iedereen die zorg biedt aan ouderen, in de thuissituatie of in zorginstellingen. 11 oktober van 09u30 tot 16u30 Lodewijk De Raet, Koningin Maria Hendrikaplein 64a te 9000 Gent Begeleiding: Lindi Fourie, educatief medewerker Zorg-Saam vormingen najaar 2016

19 3. Welzijn en gezondheid Gelijkwaardig en respectvol omgaan met personen met een verstandelijke beperking Tijdens deze vorming staan we stil bij begrippen als vertrouwen, privacy en communicatie. We bekijken filmpjes die met personen met een beperking werden opgenomen en bespreken praktijkvoorbeelden. Alles draait er om hoe je kijkt naar de persoon met een beperking en hoe je in relatie treedt tot iemand. Gelijkwaardigheid en respect uiten zich op allerlei manieren. Ogenschijnlijk kleine details in ons dagelijks handelen hebben een grote invloed op het welbevinden van cliënten en hoe mensen naar zichzelf kijken. Vaak hebben we niet door hoe groot onze invloed is. Wat is keuzevrijheid en inspraak? Hoe bouwen we aan een duurzame relatie waardoor de persoon met een beperking de hoofdrol speelt in zijn eigen leven? We staan stil bij de invloed van taalgebruik en beeldvorming. De inzichten vanuit de praktijkervaring in deze sector zijn zeker en vast toepasbaar in andere sectoren uit de zorg. 24 november van 09u30 tot 12u30 Engelenburcht, Kruineikestraat 5 te 3150 Tildonk Begeleiding: Tom Willems, begeleider in een dagcentrum voor personen met een verstandelijke beperking 35 Wil je bij jou op locatie een boeiende titel uit deze brochure organiseren? Of een vorming op maat? We komen graag tot bij jouw groep van geinteresseerden, mantelzorgers, vrijwilligers of collega s. Tarieven, aanvragen en inlichtingen via aanvraag@zorgsaam.be of via 016/ De Overgang - Menopauze In onze maatschappij, die vaak verwacht dat vrouwen zorg dragen, is er weinig zorg voor de vrouw in de menopauze. Jammer, want de ingrijpende hormonale veranderingen kunnen lichamelijke en psychische gevolgen hebben met dalende levenskwaliteit tot gevolg. De perimenopauze-verschijnselen manifesteren zich tussen 40 en 60 jaar. Het kan echter ook vroeger, soms door een medische reden. Vrouwen in de overgang kunnen problemen ondervinden bij het uitvoeren van hun werk. De vrouwen zelf, maar ook leidinggevenden en collega s, dienen op de hoogte te zijn van en begrip te hebben voor de tijdelijke klachten die invloed kunnen hebben op stemming, humeur en prestaties. De menopauzeconsulente geeft uitleg over overgangsverschijnselen, gezondheidsrisico s, behandelingsmogelijkheden, positieve aspecten, de rol van voeding, beweging en stress. Deelnemende vrouwen kunnen ook leren van elkaar en krijgen erkenning voor hun vaak moeilijke positie door werk- en familiale stress of mantelzorg, gecombineerd met de onzekerheden en klachten door een veranderend lichaam. Vrouwen zijn zich best bewust van de transformatie. Zorg dragen voor zichzelf en zich goed informeren kan bijdragen tot mildere overgangsklachten en het behoud van een optimale gezondheid. 24 oktober van 13u30 tot 16u30 Vormingplus Kortrijk, Wandelweg 11 te 8500 Kortijk Begeleiding: Regine Cornelus, menopauzeconsulente 35 vormingen najaar

20 Dementiekundige basiszorgverlener Ontwikkeld door het expertisecentrum dementie Vlaanderen Interesse om Dementiekundige basiszorgverlener in de thuiszorg te worden? Werk je als verzorgende in de thuiszorg en kom je regelmatig in contact met personen met dementie en hun mantelzorgers? Wil je een vast aanspreekpunt worden of ben je dit reeds en wil je hiervoor een onderbouwde opleiding volgen? Dan is de opleiding Dementiekundige basiszorgverlener zeker iets voor jou! Deze opleiding werd ontwikkeld door het Expertisecentrum Dementie, in opdracht van de Vlaamse overheid, en kadert binnen het transitieplan Dementiekundige basiszorg in het natuurlijk thuismilieu. Een aantal lesgevers van Zorg-Saam is opgeleid om deze opleiding te begeleiden. Het volledige programma omvat 3 dagen van 7 uur. Na het succesvol volgen van deze opleiding reikt Zorg-Saam de officiële attesten tot dementiekundige basiszorgverlener uit. Interesse in deze opleiding Dementiekundige basiszorgverlener? Aarzel dan niet om ons te contacteren. We organiseren deze opleiding, in samenspraak met de deelnemers, zodra we 10 kandidaturen ontvangen. 4. Verlies, palliatieve situaties en rouw Omgaan met emoties rond euthanasie en beslissingen rond het levenseinde Euthanasie laat ons niet onberoerd en dat is menselijk. Wanneer onze cliënt, eventueel samen met familie, beslist om het leven te beëindigen, raken we vaak uit ons evenwicht en stellen we ons vragen. Er komen op deze momenten heel wat emoties bij kijken. Soms voelen we ons schuldig, in de steek gelaten, verraden of gemanipuleerd. Mogen we die gevoelens hebben, ook op professioneel vlak en zijn er mensen die ons kunnen ondersteunen? Kunnen wij steun bieden aan collega s? We gaan samen op zoek naar een manier om dit te doen en we bekijken wat op onze weg komt. Voor onszelf, maar ook voor onze collega s en de cliënt. Misschien is het belangrijkste leerpunt wel dat de weg naar euthanasie nooit normaal zal of mag worden. 8 november van 09u30 tot 16u30 PRH, Otto Veniusstraat 15 te 2000 Antwerpen Begeleiding: Ellen Vandenbroeck, educatief medewerker Zorg-Saam 70 Zorgzaam omgaan met rouwenden - meerdaagse training Meer info over deze training, vind je in deze brochure op pagina 9. zorgsaam@zorgsaam.be of 016/ vormingen najaar 2016

21 Zelfzorg 1. Voor iedereen Energie, balans en rust Goede zorgverlening start bij zelfzorg. Zowel het brede publiek, mantelzorgers als professionele zorgverleners kunnen in deze vormingen terecht om hun batterijen op te laden. Om daarna met hernieuwde energie, weer klaar te staan om zorg te verlenen. Tijdens deze dag gaan we de energie in hart en hoofd balanceren en vermeerderen. Om dit te bereiken combineren we een verrassend simpele en oeroude taoïstische techniek met moderne Corepower oefeningen. Op deze manier kunnen we de energie en balans in het dagelijkse leven vasthouden. De oefeningen zijn zo opgebouwd dat iedereen ze op zijn manier kan oefenen. Na deze dag kan je deze oefeningen thuis toepassen. Kortom, makkelijk toepasbare tips voor iedereen die meer rust, energie en balans wil. 6 oktober van 09u30 tot 16u30 Engelenburcht, Kruineikestraat 5 te 3150 Tildonk Begeleiding: Baud Vandenbemden, trainer en coach, gespecialiseerd in tai-chi, yoga en meditatie 70 vormingen najaar

22 De moed van imperfectie Deze workshop is gebaseerd op het boek van Brené Brown: De kracht van de kwetsbaarheid. Onze wereld is steeds meer gericht op perfectionisme: je moet voor alles een 100%, een conform halen. Kwetsbaarheid is een emotie waar niemand zich prettig bij voelt. We associëren het met onzekerheid en risico s. Toch is kwetsbaarheid juist de basis van mooie dingen in het leven zoals liefde, vertrouwen en vreugde. Als je kan loslaten wie je denkt te moeten zijn en empathie en verbondenheid een belangrijke plaats geeft, win je een dosis aan levenskwaliteit. Welke beperkende overtuigingen hebben we onszelf aangepraat? Het vraagt moed om de regels en verwachtingen die schuld- en schaamtegevoelens opleveren los te laten, maar het is wel de moeite waard. We krijgen een gevoel van authenticiteit, van echt onszelf te kunnen zijn, voor in de plaats. In deze workshop word je geïnspireerd om kwetsbaarheid te omarmen en om zo de uitdagingen aan te gaan. 15 oktober van 09u30 tot 16u30 Abdij Grimbergen (Ostzaal), Abdijstraat te 1850 Grimbergen Begeleiding: Els Van Beveren, trainer in verbindende communicatie 60 KVLV-leden: 45 inschrijven: Maximum: 12 deelnemers Plezier in je werk Tijdens deze interactieve sessie staan we samen stil bij een aantal wezenlijke vragen: werkplezier, een persoonlijke aangelegenheid? Arbeidsvreugde wat betekent dat eigenlijk voor mij en hoe kan ik ervoor zorgen dat het meer aan bod komt in mijn job? Wat doe ik graag? Waar ben ik goed in? Waar doe ik het allemaal voor? Waar krijg ik energie van en wat kost me energie? Wat zijn manieren om meer van mijn energiegevers te genieten en de energievreters minder speelruimte te geven? Werkplezier, dat heb ik niet alleen, dat deel ik met anderen. Waar mensen samenwerken kan veel plezier beleefd worden: Wat is mijn aandeel in het plezier dat we als collega s delen? Hoe kan ik mijn steentje bijdragen aan onze collectieve arbeidsvreugde? Er kunnen echter ook ergernissen ontstaan en deze kunnen de pret soms flink gaan bederven: Hoe kan ik de ergernissen die mijn collega s me bezorgen omkeren om ze zo in ons gezamenlijke voordeel te laten werken? De combinatie van interactieve oefeningen met een minimum aan theorie en de humor en ervaringen die deelnemers met zich meebrengen, maakt dat het er tijdens de sessie zeer plezierig aan toe kan gaan. 13 december van 09u30 tot 16u30 VIA VIA Mechelen, Zandpoortvest 50 te 2800 Mechelen Begeleiding: Lindi Fourie, educatief medewerker Zorg-Saam 70 Wil je bij jou op locatie een boeiende titel uit deze brochure organiseren? Of een vorming op maat? We komen graag tot bij jouw groep van geinteresseerden, mantelzorgers, vrijwilligers of collega s. Tarieven, aanvragen en inlichtingen via aanvraag@zorgsaam.be of via 016/ vormingen najaar 2016

23 Geboeid door perfectionisme Met de dingen goed willen doen en te streven naar verbetering is uiteraard niets mis. Wanneer men echter liefst altijd zonder één enkele fout te maken topkwaliteit nastreeft, men steeds een knagend stemmetje van binnen voelt dat het nooit goed genoeg is, men moeite heeft met delegeren omdat men van mening is dat men het zelf beter kan dan de ander, men zich overal verantwoordelijk voor voelt, wanneer de inspanning die men hiervoor moet leveren niet meer opweegt tegen het resultaat, dan kan de betrokkene zelf en de omgeving eronder gaan lijden. Drie vragen duiken op wanneer perfectionisme een last wordt: 1) wat is het probleem nu eigenlijk 2) hoe ben ik eraan gekomen en 3) geraak ik er van af en hoe? In deze workshop leert men op een interactieve manier denk en gedragspatronen die eigen zijn aan perfectionisme herkennen. Technieken worden aangereikt om op een andere manier met perfectionisme om te gaan alsook om bepaalde gewoontepatronen te doorbreken. Individuele cases worden uitgewerkt met als resultaat een persoonlijk actieplan. 20 oktober van 09u30 tot 16u30 Zebrastraat, Zebrastraat 32/001 te 9000 Gent Begeleiding: Erna Claes, doctor in de psychologie 83 ( 70 cursusgeld + 13 lunch) Assertiviteit en grenzen We weten inmiddels wel dat het zijn voordelen heeft wanneer we als individu het assertiviteitsmodel hanteren. Assertief zijn betekent zelfzeker opkomen voor onze eigen belangen zonder die van de ander te schaden. Dit is echter makkelijker gezegd dan gedaan. We hebben ons doorheen onze kindertijd, opvoeding, opleiding en loopbaan vaak heel andere patronen eigen gemaakt. Die voorkeurspatronen maken het ons soms moeilijk om hier en nu zo assertief te zijn als we zouden willen: Duidelijk onze mening zeggen en onze emoties tonen Voor onze rechten, belangen en behoeften opkomen Durven weigeren zonder er schuldgevoelens over te hebben Luisteren en rekening houden met de gevoelens van de ander Open staan voor een weigering van de ander Veel heeft te maken met het zelfbeeld en ideaalbeeld dat we hanteren. Zelfkennis is niet voor niets het begin van alle wijsheid. We zoomen tijdens deze vorming dan ook in op de eigen voorkeurspatronen, wat het ons moeilijk maakt, wat ons kan helpen om assertief te zijn en hoe we dan vorm kunnen geven aan onze communicatie. 15 december van 09u30 tot 16u30 CC Hasselt, Kunstlaan 5 te 3500 Hasselt Begeleiding: Lindi Fourie, educatief medewerker Zorg-Saam 70 Je immuunsysteem als bondgenoot Je immuunsysteem is als een leger met miljarden moedige soldaatjes. Helaas kunnen je strijdkrachten ontregeld geraken en dan word je kwetsbaarder voor infecties, allergieën en autoimmuunziekten. Om deze aandoeningen gunstig te beïnvloeden is het nuttig om basisinzichten te verwerven in dit systeem. Welke factoren versterken of verzwakken het? Wat is de invloed van gevoelens zoals vreugde, verdriet en woede? Welke rol speelt je gevoel van zelfwaarde? In deze interactieve workshop leer je op een leuke en begrijpelijke manier hoe je afweervormingen najaar

24 systeem functioneert en waarom je er op kunt vertrouwen. We onderzoeken tevens de gunstige effecten van meditatie op de immuuncellen. 9 december van 09u30 tot 16u30 Het Achterhuis, Diksmuidestraat 41 te 9000 Gent Begeleiding: Lieven Ostyn, arts 70 Eutonie, je lichaam als kompas Kennismakingsdag Zorg-Saam promoot dit najaar een introductie in het thema eutonie. Deze unieke lichaamspedagogie kan je leren kennen aan de extra voordelige prijs van 35 in plaats van 70 per dag. Je lichaam is je beste barometer in stressvolle situaties. Het geeft vaak haarfijn aan wanneer het tegen z n grenzen aanstuit. De kunst is om deze barometer juist te leren lezen. Eutonie reikt je een aantal concrete tools aan om je balans te bewaren én te bewaken. Zo leer je beter voelen, ben je niet alleen beter in voeling met jezelf maar ook met anderen. Via oefeningen ga je op ontdekking, je lichaam wordt een betrouwbare gids én bondgenoot. Schrijf je in voor deze introductiedag aan voordeeltarief en ondervind zélf het effect van een lichaam in balans, zowel thuis als op het werk. Dankzij eutonie is mijn lichaam soepeler geworden, ben ik gegroeid in lichaamsbewustzijn en heb ik minder last van pijn in mijn gewrichten. De begeleiding is deskundig, liefdevol en uitnodigend. Jürgen Peeters, procesbegeleider 7 oktober van 09u30 tot 16u30 Oude Abdij Drongen, Drongenplein 27 te 9031 Drongen Begeleiding: Rita Reyniers en Renild Van den plas, eutoniepedagogen VES 46 (= 35 cursusgeld + 11 lunch) 14 november van 09u30 tot 16u30 Alden Biezen, Kasteelstraat 6 te 3740 Bilzen Begeleiding: Renild Van den plas en Chantal Dufour, eutoniepedagogen VES 43 (= 35 cursusgeld + 8 lunch) Een gezond evenwicht vinden tussen je professionele en privéleven is niet altijd evident. Gericht zijn op anderen en jezelf verliezen, is een valkuil waarin velen ongemerkt terecht komen. Vage pijn en vermoeidheid zijn de eerste lichaamssignalen die de barometer doen tilt slaan. Eutonie helpt je om tijdig en fijngevoelig de juiste signalen op het spoor te komen en te herkennen is een zeer concrete handreiking, een must in deze hectische tijden legt de focus op duurzame zelfzorg en preventie voor burn-out 22 vormingen najaar 2016

25 2. Voor professionals in de zorg Bioritme en nachtwerk Op zoek naar een gezond ritme Er zijn in een mensenleven veel ritmes die ons beïnvloeden: het wisselen van de seizoenen, de verschillende levensfasen, de hersengolf patronen, de spijsverteringscyclus, de menstruatiecyclus en het dag- en nachtritme. Deze ritmes hebben een effect op verschillende aspecten van ons lichaam: ons gemoed onze hormonale schommelingen onze eetlust en spijsvertering stress relaties gewicht Het is ideaal als je met deze ritmes kan meebewegen. Zo zou je in de winter meer moeten slapen en minder werken. s Nachts kan je best slapen en overdag actief bezig zijn. Dit is niet altijd mogelijk. In sommige sectoren moet er ook s nachts gewerkt worden. Dit heeft vaak een belastend effect. Tijdens deze training bekijken we de mogelijke negatieve effecten van nachtarbeid van naderbij. We verkennen manieren om deze effecten zo goed mogelijk te voorkomen en aan te pakken. Dit is een praktische training. 17 november van 09u30 tot 16u30 Engelenburcht, Kruineikestraat 5 te 3150 Tildonk Begeleiding: Baud Vandenbemden, trainer en coach 70 Zelfzorg... in de zorgsector Als zorg een opgave wordt Wie graag zorg draagt voor anderen, krijgt vaak heel wat terug: een glimlach, dankbaarheid. Deze zijn een nieuwe stimulans om het nog beter te doen. In deze enthousiaste beweging, schuilt een (aanvankelijk onzichtbaar) gevaar. Je wil nog meer zorg aanbieden, ten nadele van je eigen behoeften. Je inzet wordt groter, je verwacht veel van jezelf. Op een bepaald moment heb je zo veel verwachtingen, dat ze onmogelijk ingevuld kunnen worden. Soms willen zorgbehoevenden andere hulp. Ontgoocheling, frustratie, stress overvallen je. Je wil het anders aanpakken, rustiger worden, maar dat lukt niet altijd, want stress is de slechtste raadgever bij veranderingen. Zorgen voor wordt een opgave... Tijdens deze vorming verkennen we een aantal methodes om uit die cirkel te geraken. Die zijn er, heel veel zelfs Het is aan jou om te kiezen welke methode best past. We leren ook deze goede intenties om te zetten naar actie. We oefenen met keuzebehendigheid, een basis om te veranderen. We zoeken evenwicht tussen werk en gezin, familie, vrienden, een inspirerend overzicht van je drukke bestaan. Werkvorm Aangename interactieve vorming met vele voorbeelden. Opstellen van persoonlijk groeiplan. 30 september van 09u30 tot 16u30 VIA VIA Mechelen, Zandpoortvest 50 te 2800 Mechelen Begeleiding: Hendrik Gaublomme, teamcoach, creatief therapeut 70 vormingen najaar

26 Zelfref lectie als sleutel voor hulpverleners (Leren) terugkijken op je werk, stilstaan bij je gedachten en gevoelens om hiervan te leren, is de doelstelling van deze cursus. Vaak kijken we (kritisch) terug en zien we onze fouten. Dit loopt soms uit in piekeren en zelfkritiek. Maar is dit wel de reden waarom zelfreflectie bestaat? Hoe kan het anders? In deze cursus leren we zelfreflectie hanteren als voeding die nodig is om een continue leerhouding te stimuleren. We vertrekken daarbij vanuit onze kwaliteiten. Enkel als je een totaalbeeld van jezelf kan zien, kan je correct reflecteren. Je gaat aan de slag met succeservaringen en moeilijke ervaringen. Je werkt samen met de andere deelnemers aan de hand van oefeningen. Je krijgt uitleg en meer inzicht in jezelf, onder andere als hulpverlener. Er is ruimte voor leren van elkaar en vragen stellen. 11 oktober van 09u30 tot 16u30 PRH, Otto Veniusstraat 15 te 2000 Antwerpen Begeleiding: Sofie Stiers, coach, counselor 70 Emoties in de zorgverlening Gevoelens en emotionele belasting, het hoort erbij als je werkt in de zorg. We praten er zelden over. Het lijkt zo vanzelfsprekend dat je meevoelt met cliënten. Meeleven betekent dat je de mooie en minder mooie ervaringen deelt. Sommige situaties belasten je meer dan andere. Elke zorgverlener ervaart weleens verdriet, woede, onzekerheid, agressie of machteloosheid. Ook gevoelens die verband houden met stress steken al eens de kop. Schuld, spijt en schaamte zijn ons als mens en als hulpverlener al evenmin vreemd. Onaangenaam als we ze soms kunnen vinden, emoties hebben wel een significante signaalfunctie voor ons welzijn. Belangrijk is dan ook dat we deze gevoelens niet wegstoppen, maar ze ernstig nemen, opdat ze benoemd en doorleefd kunnen worden. Alleen zo kunnen we ze een plek geven of kunnen we er wat mee doen. Het werken met gevoelens kost tijd en energie. In deze samenkomst staan we stil bij de emoties die je kan ervaren en hoe je er mee kan omgaan. We werken aan de hand van eigen ervaringen en persoonlijke inbreng. 18 oktober van 09u30 tot 16u30 PRH, Otto Veniusstraat 15 te 2000 Antwerpen Begeleiding: Mieke Coeckelbergh, educatief medewerker Zorg-Saam 70 Wil je bij jou op locatie een boeiende titel uit deze brochure organiseren? Of een vorming op maat? We komen graag tot bij jouw groep van geinteresseerden, mantelzorgers, vrijwilligers of collega s. Tarieven, aanvragen en inlichtingen via of via 016/ vormingen najaar 2016

27 Communiceren vanuit je hart Verbindende communicatie in (zorg)relaties: Kennismakings-tweedaagse Tijdens deze tweedaagse bieden we een introductie in het gedachtengoed van de verbindende communicatie: een eenvoudige theorie om op een heldere manier een boodschap te brengen die er echt toe doet. De boodschap vertrekt vanuit je eigen gevoelens en behoeften. En je houdt op een empathische manier rekening met de gevoelens en behoeften van de andere. Communicatie geeft menselijke verbondenheid vorm, zeker binnen een zorgrelatie. Verbindende en respectvolle communicatie is een cruciale sleutel om de autonomie en mondigheid van personen met een zorgbehoefte en hun omgeving te respecteren. Het gaat uiteraard om woorden en taal, maar het gaat ook om non-verbale communicatie. En wanneer taal ontoereikend is gaan we creatief op zoek naar andere manieren van communicatie. Onze bestaande niet zelden gewelddadige communicatiepatronen zitten vaak vastgeroest, waardoor we er naar blijven teruggrijpen, ondanks de eenvoud van de inzichten van de verbindende communicatie. Tijdens deze tweedaagse gaan we dan ook oefenen, oefenen en nogmaals oefenen. Er wordt van de deelnemers een actieve inbreng verwacht en de bereidheid om met eigen voorbeelden aan de slag te gaan. vormingen najaar

28 Deze voorbeelden kunnen uit diverse settings komen: uit je gezin, uit een (mantel)zorgrelatie, uit je werkcontext enzoverder. De diversiteit van voorbeelden biedt ons de kans om van elkaars situaties te leren. Marshall Rosenberg is de grondlegger van het gedachtengoed van de geweldloze communicatie en de auteur van het gelijknamige boek. Hij inspireerde vele mensen, wereldwijd, tot ontwapenende, doeltreffende en verbindende communicatie. Ook Zorg-Saam is overtuigd van de kracht van deze verbindende communicatie en wil deze inzichten graag delen! Zaterdagen 8 en 15 september van 09u00 tot 16u00 Engelenburcht, Kruineikestraat 5 te 3150 Tildonk Begeleiding: Lindi Fourie en Kristin Meersschaert, educatief medewerkers Zorg-Saam 150 Verbindende communicatie in zorgrelaties Vierdaagse training Omgaan met kritiek van de familie Professionals in de zorg vinden het niet altijd gemakkelijk om gepast te reageren op opmerkingen, kritiek en klachten van familieleden. Als ze geconfronteerd worden met kritiek die volgens hen terecht is, dan kunnen hulpverleners deze meestal goed hanteren. Anders is het als er kritiek wordt geuit die in de ogen van de professional onterecht is of als de kritiek voortkomt uit een visie op zorg of begeleiding die haaks staat op die van de instelling. Ook de wijze waarop de kritiek geuit wordt speelt een grote rol. Soms komt het tot confrontaties die de hulpverlener erg aangrijpen en die veel energie kosten. De vraag die hulpverleners dan ook vaak stellen is: hoe kunnen we anders met deze kritiek omgaan? Tijdens deze dag staan we stil bij eenvoudige strategieën die hulpverleners in staat stellen om de contacten met de familieleden soepeler te laten verlopen. 23 september van 09u30 tot 16u30 De Ceder, Parijsestraat 34 te 9800 Deinze Begeleiding: Kristin Meersschaert, educatief medewerker Zorg-Saam 70 Meer info over deze training vind je in deze brochure op pagina 8. Wil je bij jou op locatie een boeiende titel uit deze brochure organiseren? Of een vorming op maat? We komen graag tot bij jouw groep van geinteresseerden, mantelzorgers, vrijwilligers of collega s. Tarieven, aanvragen en inlichtingen via aanvraag@zorgsaam.be of via 016/ vormingen najaar 2016