EBU - Werksessies Get Connected 27 mei 2013

Transcriptie

1 EBU - Werksessies Get Connected 27 mei 2013 Afgelopen maandagmiddag 27 mei vond de tweede Get Connected netwerkbijeenkomst plaats in stadion Galgenwaard. Zo n 300 bezoekers bezochten de werksessies en het plenaire gedeelte. In dit verslag een korte terugkoppeling uit alle werksessies. Zelfmanagement: de oprichting van euceps Mirjam van t Veld, burgemeester gemeente Stichtse Vecht Tijdens de workshop is het euceps gelanceerd, het Europees/Utrechtse netwerk voor personalised health & selfmanagement. Het euceps wordt gedragen door UMC Utrecht, HU, HKU, UU, CBO/TNO en EBU. Het (economisch) werkplan wordt dit jaar uitgewerkt op de thema s E-Health/ICT, zorgtechnologie, voeding en financieel/zakelijke dienstverlening. In verdiepende sessies is vervolgens ingezoomd op ambitie en marktkansen voor E-Healt/ICT en zorgtechnologie waarin het bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid actief deelnamen. Ten aanzien van E-Health/ICT is de ambitie geformuleerd om binnen twee jaar digitaal te kunnen communiceren met alle patiënten in de regio Utrecht. Hierbij is voorgesteld om een gezamenlijke frontoffice te hebben. De deelnemende partijen gaven de volgende aanbevelingen: start met een aantal launching customers, begin kleinschalig (bijvoorbeeld vanuit een wijk) en ken elkaar, bouw vertrouwen op en gun elkaar iets. De ambitie vanuit de deelsessie zorgtechnologie is langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen door optimale samenwerking tussen publieke en private partijen. Gemeenten stellen zich meer open voor MKB-ers, onderwijs en bedrijfsleven waarbij partijen elkaar vinden in co-creatie met de klant. Burgers moeten zich er meer bewust van zijn dat zij hun eigen woning zullen moeten verbeteren willen ze zelfstandig kunnen blijven wonen. Gemeenten dienen hun taak op te pakken door het organiseren van (burger)bijeenkomsten in gezamenlijkheid met het bedrijfsleven. Door een aantal zaken met elkaar te verbinden zoals zorg, technologie, werkgelegenheid, groene en gebouwde omgeving krijgt het woord zorgtechnologie een meer uitdagende lading. Meer informatie bij Yolanda Gagliardi, , yolanda.gagliardi@economicboardutrecht.nl. Healthy Urban Living: de kwaliteit van de stedelijke leefomgeving als economische motor André van der Zande, directeur-generaal RIVM

2 In deze interactieve sessie stond de kwaliteit van de stedelijke leefomgeving centraal. Aan de hand van de nieuwste technologische ontwikkelingen en inzichten op het terrein van het meten en modelleren van big data werd het concept van Healthy Urban Living nader toegelicht. We leven in Nederland in een verstedelijkte delta. De toenemende urbanisatie stelt de maatschappij voor steeds grotere en complexere uitdagingen op het terrein van zowel de fysieke als sociale leefomgeving. Dit vraagt om een integrale benadering en interdisciplinaire samenwerking tussen diverse stakeholders. In de regio Utrecht is veel kennis voorhanden op het terrein van duurzaamheid, milieu en gezondheid. Daarnaast kennen we een lange traditie in de diensteneconomie. Door nog meer samenhang te creëren tussen alle aanwezige kennis en databestanden, en in te zetten op de verbinding tussen kennisinstellingen, overheden en het bedrijfsleven, ontstaat een interessante propositie zowel in maatschappelijke als economische zin. Naast het directe belang van deze kennis voor de kwaliteit van leven en de efficiency en doelmatigheid van overheden en bedrijven, zullen nieuwe producten, diensten en commerciële activiteiten kunnen worden ontwikkeld met het doel om de geïntegreerde kennis m.b.t. de kwaliteit van de stedelijke leefomgeving op een slimme en verantwoorde manier te ontsluiten naar overheden, bedrijven en individuele burgers. Hier liggen grote kansen, temeer er nog weinig commerciële aanbod is op dit terrein. Tijdens de sessie bleek een brede interesse voor de waarde van het Healthy Urban Living concept. De uitdaging voor de EBU is nu om deze waarde ook daadwerkelijk om te zetten in economisch rendement. Als een eerste stap worden alle partijen in de regio uitgenodigd om actief te participeren in initiatieven zoals het Nationaal Modellen- en Datacentrum (NMDC) en recent gestarte Knowledge Center for Healthy Urban Living. Meer informatie bij Freek van Muiswinkel, , Techniekpact en inzet in het onderwijs Jeroen Kreijkamp, wethouder gemeente Utrecht Tot 2020 zijn er in Nederland jaarlijks extra technici nodig op de werkvloer. Toch blijkt het lastig jongeren te motiveren tot een keuze voor de techniek. Op maandag 13 mei hebben bestuurders uit het onderwijs en het bedrijfsleven, werkgevers, werknemers en de regio's samen met minister Bussemaker (OCW), minister Asscher (SZW), minister Kamp (EZ) en staatssecretaris Dekker (OCW) het Techniekpact ondertekend. Met dit pact willen de ondertekenaars bereiken dat meer jongeren kiezen voor techniek en een technische opleiding zullen volgen. Ook moet het meer werknemers verleiden tot een blijvende keuze voor de technieksector. In het pact staan 22 afspraken die de aansluiting van het technische onderwijs op de arbeidsmarkt versterken, en het tekort aan technisch personeel tegengaan. Het Techniekpact 2020 kent drie speerpunten: kiezen voor techniek, leren in techniek en werken in de techniek. De Noordvleugel, waartoe Utrecht behoort samen met de Metropoolregio Amsterdam en Noord-Holland-Noord, voert de actieagenda Techniekpact Noordvleugel uit. Economic Board Utrecht aanjager voor onze regio. Wetenschap & Techniek wordt een verplicht en integraal onderdeel in het curriculum van de pabo. Hogeschool Utrecht ontwikkelt dit curriculum, samen met de Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool InHolland, de Marnix Academie, Windesheim Hogeschool Flevoland en het bedrijfsleven in de Noordvleugel. Het curriculum zal gelden voor zowel de voltijd, als de deeltijd lerarenopleidingen. Op basis van dit curriculum zal ook cursusmateriaal worden ontwikkeld voor de nascholing van leraren die momenteel werkzaam zijn in het basisonderwijs.

3 Hogeschool Utrecht en het Kenniscentrum Talentontwikkeling Wetenschap & Techniek Midden Nederland (Universiteit Utrecht), stimuleren en concretiseren de toepassing van gaming in het basisen voortgezet onderwijs. Leidend hierbij zijn de toekomstige technologische beroepen in de regio. Het zelf maken van technische toepassingen door leerlingen is hierbij een belangrijk element. Lokale en regionale ondernemingen uit o.a. de creatieve en de ICT industrie participeren hierbij. Gemeentes zullen hier een stimulerende rol naar de scholen hebben. Tevens wordt gebruik gemaakt van de ervaring en het enthousiasme van technologische ouders. Hogeschool Utrecht en ROC Midden-Nederland ontwikkelen, in samenwerking met het bedrijfsleven, nieuwe contextgerichte opleidingen in de vakgebieden ICT en Zorg & Technologie. Belangrijk onderdeel hierbij is de realisatie van doorlopende leerlijnen binnen het beroepsonderwijs, waardoor de overgang van het ene schooltype naar het andere wordt vergemakkelijkt en versoepeld. Een voorbeeld hiervan is de doorlopende leerlijn mbo-hbo Duurzaam Bouwen & Installeren, ontwikkeld door de Hogeschool Utrecht in samenwerking met het ROC van Amsterdam/Hilversum en het bedrijfsleven. Tijdens de sessie zijn concrete ideeën van de deelnemers opgeschreven, die bruikbaar zijn bij het uitvoeren van het Techniekpact in onze regio. Deze suggesties zullen in vervolgsessies besproken worden zodat de uitvoeringsagenda gevuld wordt. De wethouders van de drie grote gemeentes in de regio zullen hier het initiatief toe nemen. Alle deelnemers aan deze sessie bevestigden het belang van het Techniekpact voor de regio en de bereidheid om uitvoering te geven aan de gemaakte afspraken. Meer informatie bij Hans Hoving, , Businesscase Energy Service Company - dienstverlening ( ESCo) gemeente Utrecht Mirjam de Rijk, wethouder gemeente Utrecht (vertegenwoordigd door Wiely Hilhorst) In deze werksessie hielpen o.a. financiers, bouwbedrijven, energieleveranciers, Energy Service Companies plus adviesbureaus de gemeente Utrecht om de juiste marktvraag te formuleren ten behoeve van de verduurzaming van de gemeentelijke gebouwvoorraad. In anderhalf uur zijn de aanwezige marktpartijen er in geslaagd om vijf relevante en bruikbare adviezen te formuleren: - Vraag functioneel uit met behulp van een prestatiegarantie- en financieel doelstellingenkader.

4 - Zet niet alleen in op de realisatie van 30% energiebesparing en CO2 -reductie in 2020, maar neem ook minimale prestatie-eisen op voor comfort, onderhoud en gezondheidsaspecten. - Maak een zorgvuldige afweging in hoeverre je als gemeente exploitatie en onderhoud van gebouwen zelf wil doen of dat je dit overdraagt aan marktpartijen. - Ontwikkel een visie op voorraadbeheer. Het betreft een zeer diverse groep van gebouwen, variërend van het stadhuis, sportcomplexen, kantoren tot de DOM. Segmenteren naar gebruiksfunctie, eigendomssituatie en/of organisatievorm leidt tot uniformiteit in contractsvorming. Mandjes maken op basis van potentie, gebouwen waar energie nul haalbaar is, zorgt er bovendien voor dat gemeente Utrecht voor andere gebouwen een langere terugverdientijd kan hanteren. Hierdoor wordt het mogelijk natuurlijke renovatiemomenten af te wachten. - Ga prototypen met een groep panden die gemeente Utrecht in eigendom heeft en een significante energierekening hebben. Doe ervaring op, leer van het proces en werk samen met marktpartijen, die risicodragend willen participeren. Hoe verder? Diverse marktpartijen hebben aangegeven graag mee te denken met de gemeente Utrecht over de visievorming rond voorraadbeheer. Hetzelfde geldt voor het prototypen met een groep panden, zoals hierboven toegelicht. In overleg met gemeente Utrecht worden op korte termijn de concrete vervolgstappen bepaald. Meer informatie bij Irene ten Dam, , irene.tendam@economicboardutrecht.nl. Utrecht Roadmap to Europe Frank Miedema, vice-voorzitter Raad van Bestuur UMCU Gedeputeerde Remco van Lunteren vertelde dat een nieuwe Europese begroting in voorbereiding is. Onderdeel daarvan vormen Europese programma s zoals die voor Structuurfondsen. Ook na 2013 komen Nederlandse regio s daarvoor in aanmerking. Utrecht maakt onderdeel uit van het landsdeel West dat in aanmerking komt voor gelden voor concurrentiekrachtbevordering. Dat betekent dat Kansen voor West een opvolger krijgt: Kansen voor West II. De exacte bedragen en verdeling voor de nieuwe periode zijn nog niet bekend. Voorlopig wordt uitgegaan van ongeveer 60% van de vorige periode ( ). Dat betekent een lager bedrag en de noodzaak scherpe keuzes te maken. De middelen zijn onvoldoende om onze ambities te dragen, maar kunnen wel helpen de economische en maatschappelijke ontwikkelingen die belangrijk zijn voor de regio op een next level te brengen. Het slim inzetten van EFRO middelen op een aantal keyassets (labs, proeftuinen, instituten, regio-investeringsfondsen etc.), zou Utrecht in staat moeten stellen zich zodanig onderscheidend te positioneren dat later ook volop geprofiteerd kan worden van middelen uit het nieuwe Europese onderzoek- en innovatie programma Horizon2020. De provincie kiest er bewust voor dat niet op de oude manier te doen. Zo heeft zij een tender uitgeschreven voor utilisering van een garantiefonds voor starters in life science sector. Deze is gewonnen door de Rabobank. Dit garandeert bedrijfsmatige afwegingen. Meer ideeën in deze sfeer zijn van belang om samenwerking tussen kennisinstellingen overheden en bedrijfsleven te structureren en stapsgewijs naar een hoger, onderscheidend niveau te komen waardoor Utrecht zich positioneert in Europa en inspanningen met Europese middelen kunnen worden versterkt.

5 In een videoboodschap vertelde Europarlementariër Lambert van Nistelrooij over het belang van actief acteren in de regio. Hij gaf een toelichting op recente ontwikkelingen op het gebied van regionaal beleid en innovatie, de beoogde synergie tussen de Europese financieringsprogramma s en hoe de samenwerking tussen bedrijfsleven, kennisinstellingen en regionale overheden hieraan kan bijdragen. Essentieel element is een goede Regionale Innovatie en Smart Specialisation Strategie (RIS3). Dit zal vanaf 2014 een belangrijk criterium zijn bij de toekenning van middelen. Het lijkt verstandig om een Europese roadmap te ontwerpen waarin publiek-privaat gewerkt wordt aan een aantal nader te benoemen kristallisatiepunten zoals een investeringsfonds, een netwerk voor personalised health & selfmanagement, het ontwikkelen van een proeftuin voor circulaire economie of een laboratorium voor kankeronderzoek. Conclusies: - Het definiëren van een roadmap to Europe onder de hoede van de EBU is een goed idee. - Het verbinden van academisch onderzoek met kansen voor ondernemers komt niet vanzelf tot stand, hier ligt een rol voor de EBU. - Er moet een inventarisatie komen van de vele projecten die al lopen om te bekijken welke het meest kansrijk zijn. - Bij het MKB ligt de sleutel om de roadmap relevant en succesvol te laten zijn. - Daarnaast moeten er onderscheidende ambities worden geformuleerd die hun voedingsbodem vinden in bestaande locale activiteiten. Op 21 november wordt een regionale dag georganiseerd om hier met meerdere belanghebbenden op door te pakken. De EBU maakt een inventarisatie en schetst de contouren van een roadmap to Europe. Meer informative bij Jan Wester, , jan.wester@tno.nl of Maggy Ovaa, , M.Ovaa@umcutrecht.nl. Service Academy: co-creating new services Lucas Bolsius, burgemeester gemeente Amersfoort Amersfoort heeft zich in de afgelopen jaren ontwikkeld tot één van de koplopers in Nederland op het gebied digitale diensteninnovatie. Dit kreeg een impuls door de brede beschikbaarheid van glasvezelnetwerken naar huishoudens en bedrijven. Mede door inzet van de gemeente Amersfoort is een lokaal ecosysteem ontstaan waarin ICT-bedrijven, creatieve bedrijven, maatschappelijke instellingen (zorg, sport, onderwijs, cultuur), overheden en bewoners samen werken aan innovatieve digitale diensten. Het is een omgeving bij uitstek voor het ontwikkelen en toetsen van nieuwe dienstverleningsconcepten. De bedrijven Enrise en Ideate vertelden hun ervaringen en businesskansen. In de workshop wordt als voorbeeld de ontwikkeling van SamZo toegelicht. Een innovatief zorgconcept in de mantelzorg, ontwikkeld in opdracht van zorgorganisatie Beweging 3.0. SamZo wordt omschreven als een Facebook voor zorgnetwerken. Alle betrokken bij mantelzorg kunnen elkaar beter vinden, elkaar raadplegen en ondersteunen. SamZo kwam tot stand in co-creatie met eindgebruikers, opdrachtgevers, zorgspecialisten en zorgaanbieders. Hiertoe werd eerst een prototype ontwikkeld en later een werkend proof-of-concept. De werkwijze van SamZo is representatief voor diverse andere dienstenpilots in Amersfoort. Steeds werd gekozen voor een hands-on benadering om samen met alle betrokkenen te komen tot proof-of-concepts die getoetst

6 konden worden bij de doelgroep en daarna kon worden doorontwikkeld en opgeschaald. Belangrijke voordelen van het werken op basis van proof-of-concepts zijn: - Vermindering van investeringsrisico's. - Versterking van het leervermogen. - Beter perspectief op business kansen. Met de ervaringen die zijn opgedaan wil Amersfoort verder. Er wordt, samen met bedrijven en instellingen, gewerkt aan een nieuw initiatief om optimaal gebruik te maken van de creatieve netwerken en de kennis en ervaring. Bovendien worden de relaties met onderzoek en onderwijs versterkt. Het doel is om een optimale omgeving te creëren voor succesvolle innovatie met nieuwe diensten. Dit initiatief heeft als werktitel Service Academy. Hierin komen de ervaringen rond het werken aan diensteninnovatie in een netwerk van bedrijven en bewoners samen. Amersfoort neemt hierin het voortouw maar het eindelijke doel is om het project op te schalen naar de regio. De Economic Board Utrecht kan hierin een verbindende en aanjagende rol vervullen. Uiteindelijk wordt het hierdoor makkelijker voor ondernemers en instellingen om hun weg te vinden bij diensteninnovatie. De aanwezigen reageerde positief op de rol van de gemeente in het stimuleren van diensteninnovatie door het creëren van nieuwe partnerships. Er kwamen veel vragen over de business modellen en wie uiteindelijk betaalt voor de ontwikkeling van een proof-of-concept. De rol van een launching customer bleek daarbij van cruciaal belang. Ook werd benadrukt dat maatschappelijke acceptatie bepalend kan zijn om tot een business case te komen. Het betrekken van eindgebruikers is daarom van steeds belangrijker. Benadrukt werd ook dat het succes van een nieuwe dienst niet alleen in ICT-applicaties zit, maar in de organisatie en de processen eromheen. Om te komen van een goed idee tot een werkende dienst is veel meer nodig dan alleen ICT. Dit onderstreept het belang om partijen bij elkaar te brengen en op een praktijkgerichte manier samen te werken. Het lokale en regionale niveau is hiervoor bij uitstek geschikt. Hoe verder? Een aantal bedrijven heeft aangegeven mee te willen werken aan de verdere ontwikkeling van Service Academy. Met deze bedrijven en andere geïnteresseerde partijen uit de regio vindt een vervolgbijeenkomst plaats. Meer informatie bij Jouko Huismans, jouko.huismans@amersfoortbreed.nl of Paul Francissen PWP.Francissen@amersfoort.nl. Opstarten proeftuin duurzame energie-opwekking Utrechtse Heuvelrug Matthijs Bierman (directeur Triodos Bank) Matthijs Bierman schetst in het kort zijn droom voor de nieuwbouw van het hoofdkantoor van de Triodos Bank en de mogelijkheden voor opschaling met partners in het gebied. Uitgangspunt is opwekking van de eigen energie voor de organisatie en haar medewerkers. Later kan dit concept worden uitgebouwd naar afval, transport, voedsel tot uiteindelijk een totaalconcept voor circulaire economie (show case). Bij het vraagstuk wordt door Triodos nadrukkelijk de samenwerking opgezocht met alle partners in het gebied. Zowel voor het sluiten van kringlopen (vraag/aanbod e.d.) als ook voor het benodigde draagvlak (participatie/coöperatie). Marion van Amelrooij schetst op basis van de Smart Energy Planner van Tauw een aantal scenario s voor het potentieel van verschillende vormen van duurzame energie in het gebied. Al snel valt op dat Triodos voor de energiebehoefte met Zon PV niet veel verder komt dan 6% bij een totale benutting van het dakoppervlak. Met benutting van het parkeerterrein (overdekt) kan daar nog eens 8%

7 bijkomen. Daarmee biedt het wel voldoende elektriciteit om het wagenpark over te schakelen op elektrisch. Windenergie levert met een turbine van 2 MW al ongeveer 300% van de energievraag voor Triodos. Het gebied staat in de Structuurvisie niet aangemerkt voor windenergie, maar aangezien de andere locaties achterblijven en het Rijk zwaar inzet op invulling van de doelstellingen voor windenergie op land door de provincies zal ook de provincie Utrecht op zoek moeten naar alternatieve locaties. Dit zal in nauw overleg met initiatiefnemers gebeuren. Randvoorwaarden daarbij zijn wel dat het geen solitaire turbines mogen zijn, maar bijvoorbeeld een lijnopstelling langs de A12. Tot slot is met de Smart Energy Planner nog gedemonstreerd dat de ondergrond geschikt is voor een WKO-systeem: er is ter plaatse een dikke zandlaag aanwezig. Met WKO zou Triodos in de warmtevraag kunnen voorzien. Voor een goede afweging zou gekeken moeten worden welke andere warmtebronnen aanwezig zijn in de directe omgeving, bijvoorbeeld op het aangrenzende bedrijventerrein. In de discussie komt de vraag naar voren of het niet ook zou moeten gaan over meer innovatieve oplossingen. Matthijs Bierman geeft aan dat hij eerst een solide basis wil voor de energieopwekking, zowel financieel als qua hoeveelheid (energieneutrale bedrijfsvoering voor Triodos). Later kan dat ook als verdienmodel fungeren om meer innovatieve opties in te passen en uit te bouwen tot een (wereldwijde) show case. Een ander belangrijk signaal betreft de oproep om goed te kijken naar de kenmerken van het gebied en daarbij aansluiting te zoeken. Als voorbeeld wordt de spoorlijn aangehaald: benutten van de infrastructuur van de NS voor de uitrol van een smart grid in het gebied, combinatie van geluidsschermen voor het spoor (of A12) met zon PV, benutten van de remenergie van treinen bij station Driebergen/Zeist en koppeling met ProRail die ook de ambitie heeft om volledig over te stappen op duurzaam. Er komt een vervolg om de vraag van Triodos aan te scherpen (aard en omvang gebied, partijen, relaties met omliggende gebieden) en het proces in te richten. Meer informatie bij Irene ten Dam, , irene.tendam@economicboardutrecht.nl en Hans Rijnten, , hans.rijnten@economicboardutrecht.nl. De waarde van job hoppen: beter benutten van de kenniseconomie Aleid Wolfsen, burgemeester gemeente Utrecht De werksessie werd ingeleid door prof. dr. Frank van Oort (Universiteit Utrecht) die een analyse maakte van de mate waarin werknemers overstappen van de ene naar de andere sector. Deze crosssectorale arbeidsmobiliteit is namelijk een signaal dat de sectoren via kennis aan elkaar gerelateerd zijn. Omdat ze een kennisbasis delen, kunnen medewerkers vanuit deze gemeenschappelijke basis nieuwe economische activiteiten opbouwen: men spreekt elkaars taal. Kennis die besloten ligt in human capital, kan zodoende optimaal worden gebruikt voor innovatie. De uitdaging ligt voor om kennis beter bij elkaar te brengen om economische kansen te benutten. Een van de vragen daarbij is wie de rol van (kennis)makelaar kan vervullen: de overheid? Erik Stam, hoogleraar ondernemerschap aan de Universiteit Utrecht, was uitgenodigd hierop te reflecteren. Hij gaf aan dat nieuwe kenniscombinaties op verschillende manieren tot stand kunnen komen. Uiteraard kan dat via jobhoppen. Daarnaast kunnen bedrijven 'gewoon' samenwerken, kunnen er spin-offs ontstaan uit bestaande bedrijven en kunnen binnen bedrijven zogeheten 'intrapreneurs' ruimte krijgen. Beleidsmatig kan dit worden ondersteund door bijvoorbeeld versoepeling van arbeidsrecht (ontslagrecht, verbod op concurrentiebeding) en gezamenlijke investering in (bij)scholing later in de carrière.

8 De daaropvolgende discussie bood zicht op de breedte van het onderwerp. Enerzijds werd er door verschillende deelnemers op gewezen dat aan ondernemerschap of een ondernemende houding in het onderwijs aandacht moet worden besteed. Op die manier kan talent van jongs af worden gestimuleerd, in een doorlopende lijn naar het MBO, HBO en wetenschappelijk onderwijs. Anderzijds mogen ondernemers die hun nek uitsteken om verbindingen te leggen, hetzij via samenwerking, hetzij via uitwisseling van personeel, hiervoor ook worden gecomplimenteerd. Een centrale vraag is hoe we economische kansen voor de toekomst en kansrijke clusters kunnen identificeren. Daarmee kunnen we namelijk ook opleiden voor beroepen van de toekomst. Zorgopleidingen sorteren voor op toenemend gebruik van technologie in de sector. De Hogeschool voor de Kunsten Utrecht organiseert tijdens de opleiding crossovers tussen sectoren. ProRail ontwikkelt samen met het HBO een minor. Ook wordt gepleit voor meer generieke opleidingen; specialisaties ontstaan op de werkvloer en kunnen worden bijgehouden via life long learning. Arbeidsmobiliteit kan individuele groei en economische innovatie stimuleren. We mogen niet blijven hangen in het hier en nu. Flexibiliteit en ondernemerschap zijn essentieel voor economische vernieuwing. Voor co-creatie van onderwijstrajecten, het laten groeien van ontluikend en senior talent, het organiseren van life long learning en het verbinden van kennisgebieden voor innovatie is samenwerking nodig tussen overheden, onderwijs en bedrijven. De werksessie was een goede start voor een verdere verkenning van het thema 'beter benutten van de kenniseconomie'. Toezegging: kort na de zomer organiseert Economic Board Utrecht een tweede bijeenkomst om met partners deelthema's uit te diepen en te concretiseren. Meer informatie bij Monique Roso, ,