Zin en onzin van technologische toekomstbeelden. dr.ir. Martijntje Smits, Amersfoort 24 mei 2016

Transcriptie

1 Zin en onzin van technologische toekomstbeelden dr.ir. Martijntje Smits, Amersfoort 24 mei 2016

2

3 Pagina

4

5

6 Het elektriciteitsnetwerk van de toekomst

7 The Future of Farming

8

9 The Future of technology

10 Eeuwig leven? Mensen kunnen dankzij de inzet van medische technieken die celschade repareren meer dan 1000 jaar oud worden (8 juli 2011, lezing voor de Royal Institution of Great Britain) Aubrey de Grey, gerontoloog en bioinformaticus Universiteit van Cambridge

11 Wat belooft techniek? Veiligheid Gemak Efficiency Gezondheid Voedsel, water Entertainment Ontspanning Snelheid Hygiëne Status Gezelschap Instrumenteel goed

12 Het intrinsieke goed Genot, Lust, Plezier Vrijheid Afwezigheid van pijn Rust Schoonheid, perfectie Wijsheid Zelfrealisatie Rechtvaardigheid Goed, deugdzaam leven Geluk

13 geluk en blijheid zijn niet in onze smartphone of op social media te vinden. Een familie die bijna nooit samen eet, of tijdens het eten niet met elkaar praat en naar de tv kijkt of op hun telefoon zit, is bijna geen familie.` De paus zit zelf ook op social media. The Future of technology

14

15

16 Robots als dreiging? Bill Gates (2014): `Yes, robots really are about to take your jobs` Bill Gates (2015) `I am scared of robots and concerned about the future of AI

17 Voorspellen is moeilijk..

18 Voorspellen is moeilijk.. De Amerikanen hebben de telefoon nodig, maar wij niet. Wij hebben meer dan genoeg postbodes. Sir William Preece, chef-ingenieur van de British Post Office in 1876 De telefoon is een prachtige uitvinding. Op een dag zal elke stad er eentje hebben. Burgemeester van een Amerikaanse stad in 1876

19 Voorspelling, wens of belofte? Morgen sneeuwt het Ik zal het boek morgen terugbrengen Morgen is er appeltaart Slimme technologie zal je leven verlengen

20 Voorspelling, wens of belofte? Morgen sneeuwt het voorspelling (passief) Ik zal het boek morgen terugbrengen belofte (actief) Morgen is er appeltaart? (wie?) Slimme technologie zal je leven verlengen profetie? (wie?) Profetie: wil invloed uitoefenen op de toekomst actieve voorspelling

21 The Future of Education

22

23

24

25

26 January 13, 2006 The Future of technology

27 Albert Robida, 1882 : Het verlaten van de opera in het jaar 2000

28

29 Fontein van de eeuwige jeugd - Lucas Cranach, 1546

30

31

32 Traditionele tijd moderne tijd Tijd is cyclisch proces Toekomst en lot liggen vast Dus je kunt (indien je bevoorrecht bent), de toekomst voorspellen, maar je kunt haar niet maken Religie: Verlossing en Doem in het hiernasmaals Tijd is grenzeloos gaat eindeloos door op een lijn De toekomst is onbepaald en onzeker; een onontdekt gebied; (zoals overzeese kolonies) Maakbaarheid: You can make your own future (m.b.v. kennis, wetenschap) Lot in eigen hand: Utopia & Dystopia

33 n "happy are the people of Bensalem" Francis Bacon New Atlantis 1627 Utopia bereiken door middel van technische vooruitgang

34 sociale en technische utopieën Sociale Utopie: geluk door maatschappijhervorming Technische Utopie: geluk door technische vooruitgang

35

36 Utopia Dystopia

37 Plastics Door plastics is de mens op de drempel van een tijdperk van overvloed, Waarin we, zoals een tovenaar bijna elke behoefte kunnen vervullen uit slechts koolstof, water en lucht (E. Slosson, journalist, 1922) Nanotech "Nanotechnology herschept Moeder Natuur, atoom voor atoom!" (advertentie Nanotech Report, 2000) Nano-machines zullen technologie en economie radicaal veranderen en een wereld van mogelijkheden scheppen. Ze zijn machines van overvloed" (Eric Drexler, Engines of Creation, 1986)

38 Plastic dystopia Nanophobia..the ecosphere is increasingly cluttered with plastic objects nearly infinite in their shape and size (Bioloog Barry Commoner, 1971) "millions of small monsters will inhabit our bodies, rapidly multiplying themselves and annihilating life on earth on the long term" (Prince Charles, The Guardian, UK News, April 28, 2003)

39 Waarom komen beloftes van techniek vaak niet uit? Besparing-> meer gebruik Verschuivende normen Nieuwe behoeften Nieuwe onveiligheid

40

41

42 Snelle kweekreactor Kalkar Ik heb zoveel vertrouwen dat mettertijd ook de ontwikkeling van kernenergie ons zal laten zien dat er zoveel mogelijkheden zijn.. dat ik geen enkele aarzeling heb nu die reactoren te helpen oprichten. Minister J. Den Uijl van EZ in 1966

43 Failed Future Kalkarcentrale 1967: raming- 300 miljoen DM 1979: 6500 miljoen DM 1986: 10 miljard DM ( factor 33) 1992: 1 DM

44

45 Beter doormodderen?

46 Mythe van Frankenstein: Forgetfulness We verwaarlozen de condities waaronder technologie functioneert Techniek moet worden opgevoed, getemd

47 January 13, 2006 The Future of technology

48