3.4 Afgeleid worden Ga je ergens anders naartoe of vooral ergens vandaan?

Transcriptie

1 3.4 Afgeleid worden Er zijn vele redenen om afgeleid te worden: je bent moe, je hebt honger, je maakt je zorgen, je hebt de verkeerde leessnelheid, de woorden in de tekst zijn te moeilijk, je denkt aan alle klussen die nog moeten gebeuren, je hebt je slecht voorbereid, je vindt het studeren eigenlijk niet zo leuk, je hebt er niet echt vertrouwen in dat je deze cursus of opleiding goed kunt afronden, enzovoort. Je gedachten kunnen op meerdere plekken tegelijk zijn. Maar als de aandacht verdeeld wordt over meerdere plekken, kan hij de taken van die verschillende plekken niet goed uitvoeren. Voor de meeste taken heb je namelijk volle aandacht nodig. Om goed te studeren in ieder geval wel. Als je geconcentreerd bent, als je volle aandacht hebt, functioneert je ogen-hersensysteem vergelijkbaar met een laser. Je kunt dan heel goed focussen. Als je er niet met de volle 100% van je aandacht bij bent, wordt de informatie niet goed doorgegeven aan de delen van de hersenen die betrokken zijn bij het begrijpen en het onthouden van informatie. Als je aandacht niet optimaal is, wordt er ook geen optimaal breincircuit aangelegd. De weg die je aanlegt is niet stevig of gaanbaar genoeg. En als het geen stevige en betrouwbare weg is, kun je er niet goed op reizen als dat later nodig is. Bijvoorbeeld als je een toets moet afleggen, een opdracht moet uitvoeren of een presentatie moet geven. Een belangrijke bron van afdwalen is chaos in je omgeving of op je bureau. Als er chaos in je omgeving of op je bureau is, scannen onze ogen dat. Dit is niet te onderdrukken. We maken hierbij hele snelle oogbewegingen, waar we ons vaak niet van bewust zijn. Dit scannen door de ogen kost zuurstof en bloed. Zuurstof en bloed is het voedsel van de hersenen. Als je ogen dat voedsel gebruiken, kunnen je hersenen die niet meer gebruiken om goed te studeren. Het loont dus om je werkomgeving op te ruimen. Dan kunnen het bloed en de zuurstof die zodoende overblijven, gebruikt worden voor het aandachtig bestuderen en onthouden van informatie. Ga je ergens anders naartoe of vooral ergens vandaan? De voorbeelden die hierboven genoemd zijn, kun je onderverdelen in twee groepen: de gedachten die je ergens anders naartoe brengen en de gedachten die je vooral

2 wegduwen van de studie. Dat onderscheid is belangrijk omdat het alles uitmaakt voor de oplossing. Voorbeelden van gedachten die je ergens anders naartoe brengen zijn: je bent moe (je gaat met je aandacht naar de bank of je bed), je hebt honger (je gaat met je aandacht naar eten), je maakt je zorgen (je gaat met je aandacht naar de persoon of het thema waar je je zorgen over maakt), je denkt aan alle klussen die nog moeten gebeuren (je gaat met je aandacht naar de klussen). Voorbeelden van gedachten die je van de studie vandaan duwen zijn: je vindt het studeren eigenlijk niet zo leuk, je vindt de studie te makkelijk, je vindt de studie te moeilijk, je hebt er niet echt vertrouwen in dat je deze cursus of opleiding goed kunt afronden. Te lang achter elkaar studeren Zoals we in het vorige hoofdstuk zagen, hebben je hersenen eigenlijk na 45 minuten pauze nodig om alle binnengekomen informatie te verwerken. Om die te verbinden, te associëren, op te slaan. Als je toch langer dan 45 minuten blijft zitten en er nieuwe informatie in blijft gooien, gaan de hersenen het zelf regelen. Een aantal deuren gaat dan dicht. Er komt geen nieuwe informatie binnen, daar zorgen ze wel voor. Waar ze ook voor zorgen, is dat de aandacht naar iets anders geleid wordt. Dus het feit dat je afgeleid wordt, kan ook betekenen dat je te lang achter elkaar studeert. En soms kan een half uur achter elkaar studeren ook al te lang zijn. Maak dan je leerblokken korter. Honger of dorst? Een bekende reden van afgeleid worden is dat je eigenlijk honger of dorst hebt. Studeren kost inspanning. Net als bewegen en sporten. Je hersenen gebruiken namelijk ook zuurstof en suikers (glucose). En de afvalstoffen moeten opgeruimd worden. Je lichaam heeft water nodig om informatie goed te kunnen verwerken en afvalstoffen goed op te kunnen ruimen. Door te zorgen dat je voldoende water drinkt en niet studeert net na het eten, maar ook niet als je honger hebt, zul je minder snel afgeleid worden. Om met het eten te beginnen: als je net gegeten hebt, is je lichaam hard bezig om het eten te verwerken. Je moet dan niet gaan studeren. Dan moet je lichaam namelijk twee taken tegelijk doen en voor beide taken is bloed, zuurstof en glucose nodig. Dat werkt niet. Wacht tot je eten gezakt is voordat je gaat studeren.

3 Als je honger hebt, werkt dat ook niet. Je lichaam verbrandt dan reserves, wat ten koste gaat van het goed kunnen laten draaien van de hersenen. De hersenen hebben zelf ook suikers nodig (glucose). Je kunt gaan snoepen om ze die suikers te geven, maar dat heeft een groot nadeel: je krijgt na korte tijd een dip, je wordt sloom. In je maag en je darmen worden suikers omgezet in glucose, een lichaamssuiker. Maar na een goede maaltijd, of als je veel snoept, krijg je een glucosedip. Je wordt dan sloom. Je lichaam is dan hard aan het werk om de bloedsuikerspiegel in het hele lichaam in balans te houden. Maar als je sloom bent, presteer je niet goed. Dat geldt ook voor studeren. Om wel genoeg te eten, maar ervoor te zorgen dat de glucosedip zo kort mogelijk is, kun je het beste van snoep afblijven. Je kunt beter saaie dingen eten als fruit, noten, vlees, kaas en groenten. Daarmee kun je je glucosespiegel goed op peil houden. Tips Organiseer je studie-omgeving: o zoek een rustige plek om te studeren o ruim je kamer/bureau op o zet je mobiel uit o zet de pop-ups van je computer uit o werk zoveel mogelijk bij natuurlijk licht Maak een weekplanning met voldoende leuke dingen. Plan de leerblokken op een tijdstip waarvan jij weet dat je de meeste kans hebt om het vol te houden. Zorg dat je niet net na het eten aan de slag gaat. Zorg er tegelijkertijd voor dat je niet met een lege maag aan de slag gaat. Zorg voor afwisseling: wissel lezen af met samenvattingen maken, tekeningen maken, iets teruglezen, herhalen, iets verder uitzoeken op internet, enzovoort. Werk in kortere tijdsblokken: liever vier keer een kwartier effectief dan een uur achter elkaar voor je uit zitten staren. Spreek met de overige gezinsleden of huisgenoten af dat ze je niet storen als je aan het leren bent. Onderhandel wat daar van jou uit tegenover staat als beloning. Werk aan je motivatie. Neem regelmatig pauze, sta dan op en beweeg, rek en strek wat. Gebruik een koptelefoon met achtergrondmuziek. Gebruik een eierwekker om aan te geven of het tijd is voor een pauze. Op deze manier hoef je niet steeds de tijd in de gaten te houden. Op die manier kun je de focus bij de leerstof houden.

4 Samenvatting Afgeleid worden Als je niet met je volle aandacht bij de de leerstof bent, kan er ook geen optimaal circuit in de hersenen worden aangelegd. Een paar kruiwagens zand en grind hier en een paar kruiwagens zand en grind daar maken geen snelweg. Zand en grind moeten gericht gestort worden. Zo is het ook met informatie. De gedachten die je hebt als je afgeleid wordt, kunnen gedachten zijn die je ergens anders naartoe brengen en gedachten die je vooral wegduwen van de studie. Als je gedachten hebt die vooral ergens anders naartoe gaan, loont het om daar tijd voor vrij te maken in je weekagenda. Als je afleidende gedachten vooral met de studie te maken hebben, onderzoek dan je motivatie: wil je dit eigenlijk wel? Wat wil je wel en wat wil je niet? En onderzoek je mindset: denk je dat je het niet kunt en dat dat iets over jouw persoonlijkheid of intelligentie zou zeggen? Vragen Als je vaak afgeleid wordt, wil je dan vooral de activiteit die je op dat moment aan het doen bent niet doen, of wil je vooral iets anders doen? Kan het zijn dat je vaak afgeleid wordt omdat je te lang achter elkaar blijft zitten? Als een vriend in jouw werkkamer zou studeren, zou hij zich in die omgeving goed kunnen concentreren?

5