Noord-Hollandse Arbeidsmarkt in cijfers. Provincie Noord-Holland. juni voor meer informatie:

Transcriptie

1 Noord-Hollandse Arbeidsmarkt in cijfers Provincie Noord-Holland juni 2016 voor meer informatie: - Martin de Busser, busserh@noord-holland.nl, tel Tom Lips, lipst@noord-holland.nl tel

2 Leeswijzer In deze standaardrapportage wordt op basis van meest actueel beschikbare cijfers een overzicht gegeven van de Noord-Hollandse arbeidsmarkt. Waar mogelijk wordt een regionaal onderscheid gemaakt. Achtereenvolgens komen aan de orde: A) Bevolkingsontwikkeling, arbeidsmarktparticipatie en onderwijsdeelname. B) Werkloosheid en Werkgelegenheid C) Regionale factsheets arbeidsmarkt en werkgelegenheid In deze rapportage is zo veel mogelijk de onderstaande regio-indeling gehanteerd. Vele economische gegevens zijn alleen op coropniveau beschikbaar. Waar mogelijk zijn gegevens ook weergegeven voor deelregio s, deze tellen weer op naar coropniveau.

3 Hoofdconclusies Hoofdconclusies - De (potentiële) beroepsbevolking tussen 15 en 75 jaar groeit tot 2020 in bijna alle regio s. Het sterkst in Amsterdam. Voor de Kop van Noord-Holland wordt een lichte krimp voorzien. Na 2020 wordt in meerdere regio s krimp voorzien, maar de potentiele beroepsbevolking in Amsterdam zal blijven groeien. - Vanaf 2015 daalt de werkloosheid licht voor alle leeftijdscategorieën en in alle regio s van Noord-Holland. Begin 2016 zijn Noord-Hollanders geregistreerd werkloos. - De ontwikkeling van werkloosheid in Noord-Holland wijkt niet veel af van de nationale ontwikkeling. - De werkloosheid is het hoogst onder jongeren en laagopgeleiden. - In 2015 is het aantal banen in Noord-Holland, dat sinds 2010 vrijwel stabiel gebleven is, duidelijk gegroeid. De stad Amsterdam is een banenmotor. Andere regio s vertonen een veel gematigder ontwikkeling van het aantal banen of een duidelijke krimp. - De meest prangende aantoonbare mismatch op de arbeidsmarkt bevindt zich op dit moment. rond ICT-vacatures, waarvoor het lastig is personeel te vinden.

4 A) Bevolkingsontwikkeling, arbeidsmarktparticipatie en onderwijsdeelname Begin 2016 heeft Noord-Holland ruim 2,7 miljoen inwoners en is de prognose dat de bevolking de komende jaren tot 2040 nog met 2,4 % per jaar groeit. In 2040 heeft Noord-Holland volgens de prognose inwoners. Figuur 1: Bevolkingsprognoses per regio, Regio Kop van Noord-Holland West-Friesland Alkmaar e.o IJmond Zaanstreek Waterland Gemeente Amsterdam Amstelland-Meerlanden Agglomeratie Haarlem Gooi en Vechtstreek Noord-Holland /Provincie Noord-Holland De voornaamste factoren in de ontwikkeling van de Noord-Hollandse bevolking zijn de natuurlijke aanwas, de langere levensverwachting en de (binnenlandse) migratie. De trend is dat Amsterdam e.o. het grootste deel van deze groei naar zich toe trekt. De opbouw van de Noord- Hollandse bevolking naar leeftijd en geslacht in 2015 en 2040 is weergegeven in figuur 2.

5 Leeftijd Figuur 2: Bevolkingspiramide Noord-Holland, 2015 en Mannen Vrouwen Bevolkingsomvang Op dit moment is de beroepsbevolking in Noord-Holland circa 1,5 miljoen, waarvan 1,4 miljoen (93 %) werk heeft. De beroepsbevolking bestaat uit iedereen die betaald werk kan en wil verrichten, oftewel zich actief aanbiedt op de arbeidsmarkt. Hierbinnen is een werkend deelmeer dan één uur per week betaald werk- en een werkloos deel. Als alle inwoners tussen zouden kunnen en willen werken, beschikt Noord-Holland op dit moment over een potentiële beroepsbevolking van ruim 2 miljoen. Fguur 3: Opbouw Arbeidsmarkt vanuit bevolking Noord-Holland in 2015

6 Figuur 4: Prognose potentiële beroepsbevolking in Noord-Holland, Na 2020 zal de beroepsbevolking in steeds meer regio s per saldo gaan dalen. Figuur 5: Potentiële Beroepsbevolking naar regio (index 2015=100) Regio 2015= Kop van Noord-Holland West-Friesland Alkmaar e.o IJmond Zaanstreek Waterland Gemeente Amsterdam Amstelland-Meerlanden Agglomeratie Haarlem Gooi en Vechtstreek Noord-Holland Bron: Provincie Noord-Holland De mate waarin de bevolking van Noord-Holland deelneemt aan de arbeidsmarkt wordt uitgedrukt als percentage van de totale potentiële beroepsbevolking: bruto participatiegraad. Als je de werkende beroepsbevolking uitdrukt in een percentage van de potentiële beroepsbevolking kom je uit op de netto arbeidsparticipatiegraad. De netto participatie is altijd lager dan de bruto participatie omdat de werklozen daarbij niet worden meegeteld

7 Figuur 6: Participatiegraad (%) naar regio in 2015 Regio Bruto Netto Kop van Noord-Holland 70,1 66,1 Alkmaar en omgeving 70,1 66,1 IJmond 71,6 67,5 Agglomeratie Haarlem 71,7 67,3 Zaanstreek 70,1 65,4 Groot -Amsterdam ,5 Gooi en Vechtstreek 69,9 65,6 Noord-Holland 71,0 66,4 Figuur 7: Bruto participatie (%) naar geslacht in Noord-Holland, ,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0, Mannen Vrouwen Figuur 8: Netto participatie (%) naar geslacht in Noord-Holland, ,0 70,0 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0 0, Mannen Vrouwen

8 Figuur 9: Bruto participatie (%) naar leeftijdsgroep in Noord-Holland, ,0 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40, tot 25 jaar 25 tot 45 jaar 45 tot 75 jaar Figuur 10: Netto participatie (%) naar leeftijdsgroep in Noord-Holland, ,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40, tot 25 jaar 25 tot 45 jaar 45 tot 75 jaar Conclusies Bevolking en arbeidsparticipatie - De bevolking van Noord-Holland groeit van 2015 tot 2040 van 2,7 miljoen naar 3,1 miljoen inwoners, maar zal tegelijkertijd vergrijzen. - Als we iedereen tussen 15 en 75 jaar tot de potentiële beroepsbevolking rekenen, kan deze tot 2040 nog licht groeien. - Deze mogelijke groei vindt dan vooral plaats in Noord-Holland Zuid en het sterkst in Amsterdam. In Noord-Holland Noord zal de potentiële beroepsbevolking naar verwachting krimpen, het sterkst in de Kop van Noord- Holland. - 71% van de potentiele beroepsbevolking is daadwerkelijk actief op de arbeidsmarkt. Dit is de laatste jaren een vrijwel stabiel percentage waarin de regio s niet veel van elkaar verschillen.

9 Belangrijkste demografische ontwikkelingen per regio (indexcijfers t.o.v. 2015)

10 Leerlingaantallen, opleidingsniveau Het onderwijs krijgt of heeft te maken met afnemende leerlingen aantallen ten opzichte van eerdere jaren. Hierdoor zal het aantal levensvatbare scholen(locaties) afnemen. Voor scholen betekent dat ook -dat voor sluiting- het steeds moeilijker wordt om (extra) voorzieningen als bij voorbeeld een technieklokaal of toneelruimte gefinancierd te krijgen en met vakdocenten te kunnen benutten. Dit speelt in eerste aanleg in het noorden van de provincie. In het zuiden zijn er drie regio s waarbinnen de groei van het aantal leerlingen zich gaat concentreren. Figuur 24: Ontwikkeling aantal leerlingen per regio, Ontwikkeling aantal leerlingen per regio Leerlingen Basisonderwijs [aantal] Leerlingen Voortgezetonderwijs [aantal] Amsterdam Amst-Meerlanden Regio Alkmaar Gooi & Vecht Z-Kennemerland West-Friesland Waterland Zaanstad IJmond Kop van NH Totaal Index t.o.v Leerlingen Basisonderwijs [index] Leerlingen Voortgezetonderwijs [index] Amsterdam Zaanstad Z-Kennemerland IJmond Amst-Meerlanden West-Friesland Gooi & Vecht Regio Alkmaar Kop van NH Waterland Totaal Aantal regio's met daling

11 B) Werkloosheid en Werkgelegenheid Het officiële werkloosheidscijfer is gebaseerd op een internationaal afgesproken definitie: iedereen die zich actief aanbiedt op de arbeidsmarkt en geen baan heeft wordt tot de werklozen gerekend. In 2015 heeft Noord-Holland heeft werklozen. Figuur 11: Werkloosheidsontwikkeling vanaf 2006 in Noord-Holland, Nederland en EU % 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0, Nederland Noord-Holland EU /Eurostat Figuur 12: Werkloosheidspercentage naar leeftijdsgroepen in Noord-Holland en Nederland, Leeftijd Regio tot 25 jaar Nederland 11,1 10,0 11,7 13,2 12,7 11,3 15 tot 25 jaar Noord-Holland 11,6 10,8 11,6 13,8 13,1 10,4 25 tot 45 jaar Nederland 3,8 3,9 4,8 6,3 6,3 5,6 25 tot 45 jaar Noord-Holland 3,8 3,9 4,8 6,3 6,2 5,4 45 tot 75 jaar Nederland 3,9 4,2 4,7 6,0 6,6 6,5 45 tot 75 jaar Noord-Holland 3,6 4,2 4,7 6,0 6,3 6,2 Figuur 13: Werkloosheidspercentage naar opleidingsniveau in Noord-Holland en Nederland, Onderwijsniveau Regio Laag Nederland 8,3 7,8 9,3 11,3 12,2 11,2 Laag Noord-Holland 8,4 8,4 9,5 12,1 13,1 11,3 Middelbaar Nederland 4,5 4,6 5,5 7,3 7,5 7,0 Middelbaar Noord-Holland 4,5 4,8 5,8 7,6 7,6 6,8 Hoog Nederland 3,0 3,1 3,4 4,2 4,1 3,9 Hoog Noord-Holland 2,9 3,1 3,3 4,1 3,8 3,8

12 dec-09 jun-10 dec-10 jun-11 dec-11 jun-12 dec-12 jun-13 dec-13 jun-14 dec-14 jun-15 dec-15 Het UWV biedt maandelijks inzicht in het aantal werkloosheidsuitkeringsgerechtigde. Niet iedereen die werkloos is heeft recht op een WW-uitkering. Het percentage ligt lager dan het officiële werkloosheidscijfer omdat de omvang van de doelgroep kleiner is. Het gaat om (gedeeltelijk) werkloze mensen met een actueel arbeidsverleden die geen beroep kunnen doen op andere rechten (Wajong, WAO, e.d.). De UWV-cijfers zijn te gebruiken als een eerste signaalwaarde voor de ontwikkelingen van de werkloosheid op de arbeidsmarkt. De feitelijke ontwikkeling komt vertraagd beschikbaar via de CBS-statistieken. Conclusies werkloosheid - Het werkloosheidspercentage in Noord- Holland is sinds 2010 sterk gestegen. In 2015 is er een lichte daling. - De ontwikkeling van werkloosheid in Noord-Holland wijkt niet veel af van de nationale ontwikkeling. - De werkloosheid is het hoogst onder jongeren en laagopgeleiden. Het werkloosheidspercentage voor beide categorieën is in 2015 duidelijk gedaald. Figuur 14: Lopende WW-uitkeringen vanaf 2009 naar Arbeidsmarktregio's in Noord-Holland Groot Amsterdam Gooi en Vechtstreek Noord-Holland Noord Zuid-Kennemerland en IJmond Zaanstreek/Waterland 0 Bron: UWV

13 Figuur 15: Arbeidsongeschikten naar regio in 2015 Regio WAO WAZ Wajong % totaal t.o.v. de potentiële Totaal beroepsbevolking Kop van Noord-Holland ,8% West-Friesland ,9% Alkmaar e.o ,7% IJmond ,8% Zaanstreek ,3% Waterland ,5% Gemeente Amsterdam ,2% Amstelland Meerlanden ,7% Agglomeratie Haarlem ,0% Gooi en Vechtstreek ,0% Noord-Holland ,7% Conclusies arbeidsongeschiktheid - Bijna 5% (1 op de twintig) van de Noord-Hollandse potentiële beroepsbevolking heeft een arbeidsongeschiktheidsuitkering. - Het percentage arbeidsongeschikten is het hoogst in de regio West Friesland en het laagst in de regio Amstelland-Meerlanden. Definities WAO, WAZ en Wajong: De WAO is een wet die als doel heeft om personen in loondienst te verzekeren van een loonvervangende uitkering bij langdurige arbeidsongeschiktheid (langer dan een jaar). De WAZ is een verplichte verzekering voor zelfstandigen, beroeps beoefenaren, directeurengrootaandeelhouders en meewerkende echtgenoten tegen de financiële gevolgen van langdurige arbeidsongeschiktheid. De WAZ is met ingang van 1 augustus 2004 geblokkeerd. Vanaf 1 augustus 2004 kunnen zelfstandigen, die op of na die datum ziek werden, geen aanspraak meer maken op een uitkering in het kader van de WAZ. Voor de mensen die al een WAZ-uitkering hadden, is niets veranderd. De Wajong betreft uitkeringen op grond van de Wet arbeidsongeschiktheids- voorziening jonggehandicapten (Wet Wajong).

14 Werkgelegenheid Werkgelegenheid is op verschikkende manieren te meten. Het meest gangbaar is het vastleggen van de banen die op dit moment bij bedrijven bestaan. Het gaat dan om de bezetting van functies door medewerkers bij bedrijven. Iedere medewerker telt hierin mee als een baan. Dat betekent bijvoorbeeld dat een medewerker die 24 uur werkt, wordt meegeteld als één baan bij dat bedrijf. Het kan zijn dat dezelfde persoon ook bij een ander bedrijf een andere baan heeft en dus twee maal een baan vervuld. In 2015 telde Noord-Holland banen. De gemeente Amsterdam is het enige gebeid met een significante banengroei. In alle andere regio s is het aantal banen gestabiliseerd of gedaald. Figuur 16: Banen naar regio, Regio Kop van Noord-Holland West-Friesland Alkmaar e.o IJmond Zaanstreek Waterland Gemeente Amsterdam Amstelland-Meerlanden Agglomeratie Haarlem Gooi en Vechtstreek Noord-Holland Bron: LISA

15 Figuur 17: Jaarlijkse groei van de banen naar regio, Bron : LISA Diezelfde banen zijn ook naar sector te rangschikken en dan ontstaat het volgende beeld voor de periode : Figuur 18: Ontwikkeling banen per sector in Noord-Holland, Landbouw, bosbouw en visserij Industrie en bouw Handel en horeca Vervoer en communicatie Zakelijke dienstverlening Overheid en onderwijs Gezondheidszorg Overige dienstverlening Totaal -1,5% -1,0% -0,5% 0,0% 0,5% 1,0% 1,5% 2,0% 2,5% 3,0% Bron: LISA

16 Figuur 19: Groei banen in Noord-Holland, Bron: LISA Een andere manier om werkgelegenheid te meten is om te kijken naar het aantal werkzame personen woonachtig in een regio. Werkzaam is volgens de actuele definitie van het CBS vanaf 1 uur betaald werk verrichten. Het beeld voor Noord-Holland dat deze benadering oplevert verschilt van het aantal banen zoals hiervoor gegeven, omdat in Noord-Holland een groot deel van de werkenden pendelt voor zijn baan.

17 Figuur 20: Banen werknemers (x 1000) woon- en werkregio s in 2015 Werkregio's Kop van Noord- Holland Alkmaar en omgeving IJmond Agglomeratie Haarlem Zaanstreek Groot- Amsterdam Gooi en Vechtstreek Overig Nederland Totaal aantal werknemrs Woonregio's Kop van Noord-Holland 110,6 18,0 3,2 0,9 2,8 19,1 0,4 12,0 167,0 Alkmaar en omgeving 7,2 63,8 8,2 1,9 2,9 15,2 0,3 6,0 105,5 IJmond 0,7 5,0 46,4 11,2 3,9 17,0 0,5 5,9 90,6 Agglomeratie Haarlem 0,4 0,9 3,5 45,8 1,3 35,9 0,7 11,0 99,5 Zaanstreek 0,8 1,3 3,0 1,2 34,0 29,2 0,6 5,4 75,5 Groot-Amsterdam 4,1 3,8 3,6 10,3 9,1 486,4 10,2 76,2 603,7 Gooi en Vechtstreek 0,1 0,1 0,1 0,3 0,3 20,0 53,0 29,8 103,7 Overig Nederland 12,0 3,0 4,5 9,1 4,3 190,8 37,5 Totaal aantal banen 135,9 95,9 72,5 80,7 58,6 813,6 103,2 Conclusies banen en werkgelegenheid - In 2015 is het aantal banen in Noord-Holland, dat sinds 2010 vrijwel stabiel gebleven is, duidelijk gegroeid. - Het herstel van de banengroei is breed merkbaar in bijna alle sectoren, waarbij de sectoren Handel en Horeca en Overige Dienstverlening er uit springen. - De gemeente Amsterdam is een banenmotor. Dit gebied vertoont de afgelopen jaren een consistente groei in het aantal banen. - Andere regio s vertonen een veel gematigder ontwikkeling van het aantal banen of een duidelijke krimp. De regio s Haarlem en Gooi en Vechtstreek laten de sterkste daling van het aantal banen zien. - Pendel is een belangrijk fenomeen in Noord-Holland. Bijna alle regio s hebben omvangrijke inkomende en/of uitgaande pendelstromen. De enige regio in Noord-Holland met een duidelijk en groot positief pendelsaldo is Groot Amsterdam ( incl. Haarlemmermeer).

18 Vacatures Vacatures worden dagelijks verzameld door het UWV. Naast dat rechtsreeks vacatures door bedrijven bij het UWV worden aangemeld, verzamelt het UWV ook vacatures die bedrijven plaatsen op andere (internet) fora en bij andere partijen (uitzendorganisaties). Het UWV heeft daarmee een groot deel van de vacatures in het vizier, maar er blijven altijd banen die op andere wijze, o.a. langs informele kanalen, worden vervuld. Desalniettemin is het aantal vacatures waargenomen door het UWV een belangrijke conjunctuurindicator. Deze gegevens zijn zowel per arbeidsmarktregio als per sector beschikbaar. Figuur 21: Vacatures naar arbeidsmarktregio in 2015 Arbeidsmarktregio 2015Q Q2 2015Q3 2015Q4 Noord-Holland Noord Zuid-Kennemerland-IJmond Zaanstreek-waterland Groot-Amsterdam (Incl. Meerlanden) Gooi en Vechtstreek Noord-Holland Nederland Bron: UWV

19 Figuur 22: Ontwikkeling vacatures naar sector in Noord-Holland in 2015 Landbouw, bosbouw en visserij Industrie en bouw Handel en horeca Vervoer en communicatie Zakelijke dienstverlening Overheid en onderwijs 1e kwartaal e kwartaal e kwartaal e kwartaal 2015 Gezondheidszorg Overige dienstverlening Bron: UWV Moeilijk te vervullen vacatures beschouwen we die vacatures die langer dan een half jaar openstaan en zijn een belangrijke indicatie voor een mogelijke mismatch op de arbeidsmarkt. De Spanningsindicator Arbeidsmarkt biedt gedetailleerde arbeidsmarktinformatie naar beroepsgroep en regio. De gegevens worden op kwartaalbasis ge-update. Het bestrijkt alle sectoren en alle opleidingsniveaus. De verhouding van het aantal openstaande vacatures en direct beschikbaar aanbod, geeft een indicatie van de spanning op de arbeidsmarkt. Het is geen indicatie van de toekomstige spanning op de arbeidsmarkt. Er wordt uitgegaan van een indeling in vijf categorieën: zeer ruim, ruim, gemiddeld, krap en zeer krap. De indeling is als volgt: 0 tot 0,25: zeer ruim 0,25 tot 0,67: ruim 0,67 tot 1,5: gemiddeld 1,5 tot 4,0: krap 4,0 of meer: zeer krap

20 Figuur 23: Spanningsindicator arbeidsmarkt naar beroepsgroep Beroepsgroep 3e kwartaal e kwartaal 2015 Typering Pedagogische beroepen 0,46 0,48 ruim Zorg en welzijn beroepen 0,71 0,72 gemiddeld Dienstverlenende beroepen 1,25 1,01 gemiddeld Transport en logistiek beroepen 0,77 0,63 gemiddeld Creatieve en taalkundige beroepen 0,36 0,36 ruim Commerciële beroepen 1,28 1,36 gemiddeld Bedrijfseconomische en administratieve beroepen 0,82 0,85 gemiddeld Managers 0,88 0,85 gemiddeld Openbaar bestuur, veiligheid en juridische beroepen 1,21 1,34 gemiddeld Technische beroepen 0,61 0,53 ruim Ingenieurs en onderzoekers wis-, natuur- en technische wetenschappen 1,01 0,94 gemiddeld Vakspecialisten natuur en techniek 0,98 1,00 gemiddeld Bouwarbeiders 0,63 0,33 ruim Metaalarbeiders, machinemonteurs 1,24 1,37 gemiddeld Voedselverwerkende beroepen en overige ambachten 0,86 0,58 gemiddeld Elektriciens en elektronicamonteurs 1,30 1,23 gemiddeld Productiemachinebedieners en assemblagemedewerkers 1,03 1,23 gemiddeld Hulpkrachten bouw en industrie 0,14 0,08 zeer ruim Ict beroepen 3,80 3,52 krap Specialisten ict 4,74 4,36 zeer krap Software- en applicatieontwikkelaars 5,13 4,86 zeer krap Databank- en netwerkspecialisten 4,23 3,74 krap Vakspecialisten ict 1,85 1,74 krap Gebruikersondersteuning ict 2,25 2,08 krap Radio- en televisietechnici 0,32 0,46 ruim Agrarische beroepen 0,18 0,22 zeer ruim Bron: UWV Conclusies vacatures en spanning op de arbeidsmarkt - Het aantal vacatures vertoont in 2015 een wisselend beeld. Zowel per sector als per regio bezien zijn er stijgers en dalers te onderscheiden. Per saldo is het aantal vacatures in Noord- Holland tussen begin en eind van het jaar 2015 iets gestegen. Noord-Holland volgt hierin een landelijke trend. - De spanning op de arbeidsmarkt (de verhouding tussen vraag en aanbod) is per beroepsgroep zeer verschillend. De meest duidelijke mismatch is te zien in de ICT- beroepen waar het aantal vacatures het direct beschikbaar aanbod ver overschrijdt.

21 C.. Regionale factsheets Arbeidsmarkt en werkgelegenheid in Noord-Holland Werkzame beroepsbevolking naar onderwijsniveau, 2015 Werkloosheidspercentage, Economische groei, Potentiële beroepsbevolking (15-75 jr) (x1.000) * = voorlopige cijfers **=nader voorlopige cijfers Sterke clusters: - Agrarische sector, industrie en bouwnijverheid. Specifieke clusters: - Zaadveredeling en offshore. Top drie grootste vestigingen: - Koninklijke Marine banen - Westfries Gasthuis banen - Action Non Food B.V banen

22 Werkzame beroepsbevolking naar onderwijsniveau, 2015 Werkloosheidspercentage Economische groei, Potentiële beroepsbevolking (15-75 jr) (x1.000) * = voorlopige cijfers **=nader voorlopige cijfers Sterke clusters: - Zakelijke dienstverlening, onderwijs en industrie. Top drie grootste vestigingen: - Stichting MCA Gemini Groep banen - Medisch Centrum Alkmaar banen - Politieregio Noord-Holland Noord banen

23 Werkzame beroepsbevolking naar onderwijsniveau, 2015 Werkloosheidspercentage, Economische groei, potentiële beroepsbevolking (15-75 jr) (x1.000) * = voorlopige cijfers **=nader voorlopige cijfers Sterke clusters: - Industrie, zakelijke dienstverlening en bouwnijverheid. Specifieke clusters: - Staalindustrie en visserij. Top drie grootste vestigingen: - Tata Steel banen - Rode Kruis Ziekenhuis B.V banen - G.G.Z. Dijk en Duin 800 banen

24 Werkzame beroepsbevolking naar onderwijsniveau, 2015 Werkloosheidspercentage, Economische groei, potentiële beroepsbevolking (15-75 jr) (x1.000) * = voorlopige cijfers **=nader voorlopige cijfers Sterke clusters: - Zorg, groot- en detailhandel, zakelijke dienstverlening, onderwijs en openbaar bestuur. Top drie grootste vestigingen: - Spaarne Gasthuis Haarlem-Zuid banen - Provincie Noord-Holland banen - De Hartekamp 800 banen

25 Werkzame beroepsbevolking naar onderwijsniveau, 2015 Werkloosheidspercentage, Economische groei, potentiële beroepsbevolking (15-75 jr) (x1.000) * = voorlopige cijfers **=nader voorlopige cijfers Sterke clusters: - Industrie, zakelijke dienstverlening, bouwnijverheid, en groot- en detailhandel. Specifieke clusters: - Zaadveredeling en offshore. Top drie grootste vestigingen: - Stichting Zaans Medisch Centrum banen - Albert Heijn B.V banen - Gemeentehuis banen

26 Werkzame beroepsbevolking naar onderwijsniveau, 2015 Werkloosheidspercentage, Economische groei, Potentiële beroepsbevolking (15-75 jr) (x1.000) * = voorlopige cijfers **=nader voorlopige cijfers Sterke clusters: - Zakelijke dienstverlening, vervoer en opslag, financiële diensten en groot- en detailhandel. Specifieke clusters: - ICT, creatieve industrie, toerisme, luchthaven, zeehaven en bloementeelt. Top drie grootste vestigingen: - KLM NV vliegend personeel banen - A.Z.U.A. "Academisch Medisch Centrum" banen - VU medisch centrum banen

27 Werkzame beroepsbevolking naar onderwijsniveau, 2015 Werkloosheidspercentage, Economische groei, Potentiële beroepsbevolking (15-75 jr) (x1.000) * = voorlopige cijfers **=nader voorlopige cijfers Sterke clusters: - ICT, zakelijke dienstverlening en onderwijs. Specifieke clusters: - Media Top drie grootste vestigingen: - Stichting Tergooi banen - Nike European Headquarters banen - Tergooi Ziekenhuis Gooi-Noord banen