DICHTERDANGEDACHT - LESMAP Oktober 2013.

Transcriptie

1 DICHTERDANGEDACHT - LESMAP Oktober TEKST, REGIE EN VIDEO!:! Raf Deckers!! SPEL!:!!!! Stijn Vandeputte en Circé Lethem! LIVE MUZIEK!:!!! Stijn Vandeputte! SCENOGRAFIE!:!!! Tom De With :!!!

2 Beste leerkracht, Binnenkort gaat u samen met uw klas kijken naar de voorstelling Dichterdangedacht. Met deze lesmap wil ik u op weg helpen om van uw theaterbezoek een geslaagde uitstap te maken. Bij de voorbereiding op een schoolvoorstelling is het belangrijk dat u de kinderen nieuwsgierig maakt zonder al te veel van de voorstelling weg te geven, zodat ze met de juiste blik en juiste verwachtingen komen kijken. In deze Lesmap vindt u : tips voor activiteiten in de klas voorbeelden van schaduwfiguren tips voor een nagesprek tips voor een aangenaam toneelbezoek Ik wens u en de kinderen van uw klas alvast veel spel- en kijkplezier! Met vriendelijke groeten, Circé Lethem. P.S. Wij zijn heel benieuwd naar de reacties en/of tekeningen van de leerlingen naar aanleiding van onze voorstelling en ontvangen ze graag via mail of post : circe@koltrast.be Koltrast vzw, Hopstraat 47 bus 3, 1000 Brussel.

3 Tips voor activiteiten in de klas 1. Affiche Een affiche vertelt al heel wat over de voorstelling. Neem daarom even de tijd om samen met de kinderen naar de affiche te kijken. Laat hen vertellen wat ze zien. Hebben ze misschien al enig idee waarover de voorstelling gaat? Volgende vragen kunnen helpen om de kinderen aan de praat te krijgen : Over wie gaat het? En over wie nog? Wat is de relatie tussen de jongen en het meisje? Wanneer speelt het verhaal zich af (dag/nacht)? Wie/wat zijn die figuren onder de titel? 2. Korte inhoud Nu kan je overgaan tot het vertellen wat de makers zelf vooraf willen verklappen. De puzzelstukjes vallen nu waarschijnlijk in elkaar. Dichterdangedacht vertelt het verhaal van Tim, een jongetje van 8, die zich opsluit in zijn kamer na een felle ruzie met zijn papa. Aanleiding voor de ruzie was dat Tim zonder toestemming het huis was uitgegaan. Hij beslist de ganse nacht wakker te blijven om te jagen op vampieren, spoken en weerwolven. Intussen bespioneert hij enkele jongeren op straat en vooral ook het buurmeisje aan de overkant. Na een ongeluk met zijn katapult doemen plots overal dreigende schimmen op. Dan stapt het buurmeisje binnen in zijn kamer Over wie wel en wie niet In de voorstelling gaat Tim voor het allereerst alleen naar buiten, zonder de toestemming van zijn vader. Voor sommigen onder ons kan dit best gek klinken, want Tim is al 8 jaar. Maar na rondvraag bij Brusselse stadsjongeren viel ons op hoe weinig van hen al eens alleen naar school of alleen naar de winkel was geweest. Daarom kan het interessant zijn om na te gaan hoe de kinderen in jouw klas dat ervaren. Laat hen hun ervaringen vertellen. Volgende vragen kan je gebruiken als leidraad : Wie mag alleen buiten spelen op straat? Wie niet? - >Waarom niet? Wie van jullie komt alleen naar school?

4 Wie is nog nooit alleen naar de winkel gegaan? Wie is al eens alleen naar buiten gegaan en wanneer? Wie heeft er 's nachts al eens uit het raam gekeken, naar de straat? - >Wat was anders? 4. Taalbarrière Typisch voor de grootstad waarin Tim leeft, is de mengelmoes van talen die worden gesproken. Zo wordt Tim een bepaald moment geconfronteerd met het feit dat niet iedereen Nederlands spreekt, zoals hij misschien wel dacht. Welke talen horen jullie nog in je stad? Kan je elkaar verstaan, zelfs al spreek je niet dezelfde taal? Wat doe je als je niet dezelfde taal spreekt? Hoe kan je communiceren zonder taal? - >Lichaamstaal, grote gebaren Kan je vrienden worden met iemand die een andere taal spreekt? - >Hoe? 5. Actie! Ga in een kring staan met de kinderen. Elk om beurt moeten ze een emotie tonen, zonder iets te zeggen. De klasgenootjes moeten de emotie juist kunnen raden. Hoe laat je zien dat je - boos blij bang verdrietig dapper moe verlegen verliefd verbaasd nerveus...- bent? 6. Meer actie! De kinderen gaan per twee staan en proberen met elkaar een gesprek te voeren zonder woorden. Indien de kinderen zelf geen ideeën hebben, kan je hen helpen met een gespreksonderwerp. - >vb. ik moet dringend naar toilet - wie ben ik? - ik ben de weg kwijt - ik ben op zoek naar Manneken Pis - ik heb zo'n honger -... tip! In bovenstaande oefeningen mag NIET gesproken worden, let dus op duidelijke gebaren en gezichtsuitdrukkingen!

5 7. Nog meer actie! In deze oefening gaan we spelen met emotie en taal. De bedoeling is dat er een conversatie ontstaat die gevoerd wordt in twee talen, dat iedereen in de klas kan begrijpen. Zijn er kinderen in de klas die thuis een andere taal spreken? - >Kies twee klasgenootjes die eenzelfde andere taal spreken. (vb. Italiaans, Marokkaans, Frans... ) tip! Voor deze oefening is het belangrijk dat je de kinderen stimuleert om 'groot' te spelen, om te overdrijven, waardoor de scène veel grappiger wordt en spannender. Let op stemgebruik, maar ook op gezicht, handen, benen, schouders, op alles, want alles is emotie. De bedoeling is dat de ruzie oploopt (voor alsof, natuurlijk! ) Laat de kinderen maar flink overdrijven in het ruziemaken, voor deze ene keer mag je ze laten vloeken, op elkaar roepen en doen alsof ze huilen. Let wel, de felheid van de ruzie zit in de woorden, er mag zeker geen fysiek geweld aan te pas komen. Spelsituatie : Het is bedtijd, maar Lisa/Linus wil niet naar bed. Dit leidt tot een felle ruzie tussen de papa (of mama) en haar kind Personages : papa (of mama) + kind Bouw de scène op als volgt : 1. De kinderen spelen de situatie in het Nederlands. 2. Stuur de scène een beetje bij en laat de kinderen opnieuw dezelfde situatie spelen, maar nu allebei in hun eigen taal. ( Niet vergeten : let op 'groot' spel met veel gebaren en duidelijke lichaamstaal. ) 3. Laat hen de scène opnieuw spelen, maar nu spreekt de mama (of papa) in zijn taal en het kind in het Nederlands. tip! Klasgenootjes kunnen ook voeding geven aan de spelers door te vertellen wat HUN ouders zouden zeggen. Vervolgens kan je vragen aan de klasgenootjes : Kon je verstaan wat de mama zei? - >Waarom wel/niet? Hoe komt het dat je kon begrijpen wat er aan de hand was? Hoe komt het dat je begrijpt dat de moeder/vader niet blij is? - >Lichaamstaal, gezichtsuitdrukking, stemgebruik

6 8. En... nog meer actie! De voorstelling is een mix van theater, live muziek en schaduwspel. Hieronder volgen een paar eenvoudige spelletjes om de kinderen te laten kennismaken met schaduwspel in het algemeen. tip! Voorzie een beamer of een bureaulamp die je kan richten. Lichten uit... en spelen, maar! A. Schaduwen tekenen. Zorg ervoor dat je voordat het licht wordt gedoofd, een groot stuk papier aan de muur hebt opgehangen en een stift in de buurt hebt (oftewel het krijtbord en krijt). De lamp dient vervolgens tactisch geplaatst te worden evenals de persoon waarvan de schaduwomtrek wordt gemaakt. De omtrek van het schaduwprofiel dient dan overgetrokken te worden met een dikke stift (krijt). Vervolgens laat je iemand anders een pose nemen die in relatie staat met de eerste, en maakt ook hiervan een schaduwomtrek. Of je laat een aantal kinderen samen een monster maken met al hun schaduwen samen. Doe de lichten weer aan en bekijk het resultaat. De laatste stap is om de schaduw een gezicht te geven dat op degene lijkt waarvan de schaduw deel van uitmaakt. B. Schaduwfiguren maken met je handen. Schaduwfiguren met je handen maken is een eeuwenoude vorm van vermaak die is bedacht in het oude China door een aantal Chinezen. De vormen en figuren zijn vaak herkenbaar in de vorm van dieren, maar ook mensen of andere interessante figuren kunnen er worden gevormd. Het is ontzettend leuk om met je schaduw dit spelletje te spelen, het prikkelt de fantasie. Je hebt enkel een lamp en een paar handen nodig om van start te gaan. Hieronder volgen een paar voorbeelden om uit te proberen met de kinderen. Vergeet de geluiden niet!

7 Voorbeelden van schaduwfiguren De hond Laat de hond blaffen door de pink op en neer te bewegen. De krokodil Hou de vingers stevig in positie en klap de handen open en toe zodat de krokodil gaat happen.

8 De vogeltjes Laat de vogeltjes kwetteren door de pinken op en neer te bewegen. Het Paard Laat het paard galopperen door de met de handen op en neer te gaan.

9 Tips voor een nagesprek Hou een kort nagesprek over de voorstelling. Wat vonden de kinderen ervan en waarom? Over het schaduwmeisje Wie was die in het zwart? Schaduw? Poes? Stemmetje in zijn hoofd? Papa? Bestaat die echt of niet? Was die eigenlijk lief of niet? Wie van jullie heeft er soms ook zo'n stemmetje in zijn hoofd? - >Wat zegt dat stemmetje in je hoofd? Over Tim Waarom stuurt hij zijn schaduw weg? - >Tim is gegroeid, is ouder geworden Over Tim en het overbuurmeisje Komt het goed tussen Tim en Lina? - >Waarom wel/niet? Waarin verschillen Tim en het overbuurmeisje? Kan je vrienden worden met iemand die een andere taal spreekt? Kan je vrienden worden met iemand die veel rijker/armer is als jij? Kan je vrienden zijn met iemand die niet met jou bevriend is?

10 Tips voor een aangenaam theaterbezoek Theaterbezoek begint niet pas "als de lichten doven in de zaal". Zeker niet in schoolverband. Een goede voorbereiding in de klas maakt de kinderen nieuwsgierig, helpt hen om met een open geest en een open blik de voorstelling bij te wonen. Bij die voorbereiding is het - naast het nieuwsgierig maken naar de voorstelling zelf- belangrijk de kinderen voor te bereiden op hun rol als publiek. Zeker als de kinderen nog erg jong zijn en geen of weinig ervaring hebben met theaterbezoek. M.a.w. kennen ze de gedragscodes die gangbaar zijn in theater? Kunnen ze in dit verband bijvoorbeeld verschillen en overeenkomsten aanhalen tussen een bezoek aan de cinema en in theater? In theater is de life aanwezigheid van de acteurs hierbij erg belangrijk. Waarom zou je bijvoorbeeld in een cinemazaal wel een zakje popcorn mogen oppeuzelen en waarom mag dat niet tijdens een theatervoorstelling? (Het is niet enkel storend voor wie naast de snoeperd zit, het kan ook erg storend zijn voor de acteurs.) In theater is - naast de kwaliteit van het theaterstuk en de acteerprestaties van de acteurs- de wisselwerking tussen de zaal en de acteurs immers mee bepalend voor het welslagen van de voorstelling. Bespreek met de kinderen ook dat in het begin van de voorstelling de zaallichten uit zullen gaan en de spots daarna op de acteurs worden gezet. Hoewel het zaallicht bij voorstellingen voor kleine kinderen bij voorkeur zacht gedimd wordt, terwijl de speellichten aangaan, wekt dit bij sommige kinderen een schrikreactie of de foutief aangeleerde reactie van te beginnen gillen. Het moment waarop het zaallicht uitgaat, is net het moment voor het publiek om tot rust te komen en de zintuigen te scherpen. Het moment om je nog even goed in je stoel te nestelen, je oren en ogen goed open te zetten en te genieten van wat er te zien en te horen valt. Voor de rust van de kinderen is het belangrijk goed op tijd aan te komen : zo hebt u ook de tijd om ze rustig allemaal nog even naar het toilet te laten gaan. Belangrijk is ook de kinderen zo rustig mogelijk naar hun plaatsen te begeleiden. Leerkrachten kunnen best tussen de kinderen in gaan zitten. Zo is het makkelijker om de kinderen weer tot rust aan te manen als ze even verstrooid zijn geraakt. Spreek bijvoorbeeld ook van tevoren met je collega s af welke kinderen je dicht bij je in de buurt laat zitten. Vraag eventueel enkele ouders om het theaterbezoek mee te begeleiden. En voor de leerkrachten... vergeet u niet uw GSM uit te zetten voor u de zaal binnen gaat.