Korte toelichting op de achtergronden en het gebruik

Transcriptie

1 Korte toelichting op de achtergronden en het gebruik

2 Index Veelgestelde vragen... 3 Werken met LES 2.0-leermaterialen Inleiding De leerdoelen De Lesplannen Zelf lesplannen arrangeren Voorbeelden Interactieve leerlinglessen Lesplannen (docentenmateriaal) Leerdoelen (docentenmateriaal)

3 Veelgestelde vragen Wat is LES 2.0? LES 2.0 is een community van scholen en erfgoedinstellingen die samen open digitaal leermateriaal ontwikkelen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de expertise van docenten, educatieve medewerkers van musea/archieven en onderwijskundigen. Uitgangspunt is dat in het lesmateriaal de gedigitaliseerde bronnen van de erfgoedinstellingen (video, afbeeldingen, artikelen) worden toegepast. Waarom Les 2.0 Les 2.0 is ontstaan omdat scholen op een meer gestructureerde manier willen werken aan de ontwikkeling en het gebruik van zelf samengesteld digitaal leermateriaal. Het belangrijkste doel is kwaliteitverbetering van dat materiaal (betere bronnen, betere lesopbouw, betere werkvormen). Daarnaast gaat het om meer efficiency (handiger en sneller ontwikkelen van materiaal) en beter gebruik (makkelijk combineren met eigen methodes of uit te bouwen tot eigen leerlijnen). Wie zijn de initiatiefnemers van LES 2.0? DigilessenVO.nl, Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, Nationaal Archief, Naturalis, Museum Volkenkunde, Rijksmuseum van Oudheden, EYE Filminstituut Nederland en Edutude. Welke leermaterialen zijn ontwikkeld in LES 2.0? In LES 2.0 onderscheiden we vier soorten materialen: 1) Lesplan 2) Bronnenprojector 3) Ontwerpdossier 4) Leerlingles Ad 1) Een lesplan is een praktisch draaiboek (onderwijskundig ontwerp) voor de docent waarin de leerdoelen, mentale handelingen, werkvormen/opdrachten, bronnen en begrippen zijn opgenomen. Een lesplan is de basis van waaruit een docent een groepsles via het digibord kan uitvoeren. Een lesplan kan op eenvoudige wijze (online) omgewerkt worden tot een interactieve leerlingles (kanten-klaar, meteen geschikt voor de ELO). Er zijn momenteel al 500 lesplannen beschikbaar. Ad 2) Elk lesplan heeft een Bronnenprojector. De Bronnenprojector is ontwikkeld voor het digibord en toont alle lesplan-bronnen in een online-presentatie. Met de combinatie van het lesplan en de bronnenprojector kan de docent een inspirerende les met behulp van het digibord geven. Omdat de Bronnenprojector automatisch gegenereerd wordt uit de bronnen van een lesplan, is bij ieder lesplan dus ook zo n presentatie beschikbaar. Ad 3) Ontwerpdossiers zijn speciaal samengestelde dossiers bij de leerdoelen. In die dossiers zijn bronnen aan leerdoelen gekoppeld. Ontwerpdossiers geven docenten de mogelijkheid om snel geschikte (extra) bronnen te vinden bij een leerdoel, en zijn geschikt als een selectie van relevante bronnen voor leerlingen die informatie over een bepaald onderwerp verzamelen. Er zijn ongeveer 250 ontwerpdossiers samengesteld door de educatief medewerkers van de erfgoedinstellingen. Ad 4) Leerlinglessen zijn (interactieve) lessen waarmee leerlingen zelf aan de slag kunnen. LES 2.0-lessen hebben een duidelijke opbouw, goede bronnen, heldere werkvormen en directe feedback. De lessen kunnen via de LES 2.0 website worden afgespeeld of als SCORM-object in de ELO worden geïmporteerd. Momenteel zijn totaal ongeveer 250 leerlinglessen beschikbaar, waarvan 80 LES 2.0-lessen en 170 gebruikerslessen. Voor welke vakken is leermateriaal beschikbaar? Er is curriculumdekkend LES 2.0-materiaal beschikbaar voor Mens en Maatschappij (gs, ak en ec voor de brede onderbouw); Zorg en welzijn (VMBO 3-4) en Biologie (Tweede fase). De lesplannen, bronnenprojector en ontwerpdossiers zijn curriculumdekkend; de leerlinglessen nog niet. De komende tijd zal het aantal lessen en lesplannen groeien wanneer de community extra leermateriaal gaat arrangeren. 3

4 Hoe kunt u het materiaal doorzoeken en vinden? Alle lesmateriaal wordt ontsloten via de portal In deze portal vindt u onder de tab Lesplannen de LES 2.0-leerdoelenmatrix. Deze matrix is opgesteld als een index. Gebruikers kunnen door de matrix van groot naar klein klikken. Voorbeeld: een docent klikt eerst op het vakgebied, dan op een deelgebied en zo verder tot het uiteindelijke leerdoel. Dat leerdoel is uitgebreid beschreven. Gekoppeld aan het leerdoel vindt de docent de bijbehorende lesplannen, lessen en ontwerpdossiers. Voorbeeld van een leerdoelenpad: Biologie > Structuren > Structuren van cellen > Bouw van virussen. Daarnaast is het mogelijk om vrij te zoeken op het bronnen- en lesmateriaal. Gebruik hiervoor de tab Zoeken. Hoe is de kwaliteit van het lesmateriaal? Het materiaal is gemaakt volgens een vaste werkwijze en voldoet aan de kwaliteitseisen zoals die binnen de community worden gehanteerd. In ieder geval is iedere les opgebouwd volgens een vast didactisch patroon: Oriënteren > Verwerven > Bestendigen > Reflecteren. Start Lesdoel benoemen Lesactiviteiten benoemen Instructie over aanpak Oriënteren = even rondkijken Aandacht richten en voorkennis oproepen Aangeven waarom een leerling dit moet leren Zicht krijgen op de lesdoelen Verwerven = oefenen maar! Zorgen dat de leerling de leerstof gaat begrijpen Bestendigen = nu onthouden Het resultaat duurzaam maken Reflecteren = terugkijken Evalueren van het leerresultaat, het leerproces en de vooruitgang Afsluiting Vastleggen van resultaat (portfolio, bij de leraar) Schema: didactisch patroon 4

5 Daarnaast hebben de arrangeurs gebruik gemaakt van een werkvormenplanner en worden de mentale handelingen omschreven. Toepassing van deze workflow is voor ieder lesplan getoetst door een redactie van onderwijskundigen. Wat kan ik ermee binnen mijn eigen vak? LES 2.0 geeft u de mogelijk uw eigen vak op een 2.0-manier uit te voeren (b.v. Geschiedenis 2.0 ). Dat betekent veel vrijheid en meer eigen keuzes, zowel inhoudelijk (van de vakleerdoelen snel inspelen op de actualiteit, zelf een dossier maken, projecten ondersteunen) als praktisch (eerst gebruiken als extra materiaal, gaandeweg de methodes deels vervangen of helemaal een eigen pakket samenstellen). Kan een docent zelf lesmateriaal maken met LES 2.0? Iedere docent kan eigen lesmateriaal maken of bestaand lesmateriaal bewerken. U kunt daarvoor gebruik maken van alle bronnen en tools die de LES 2.0-portal te bieden heeft. Dit zijn o.a. alle videobronnen van Beeld en Geluid, duizenden artikelen en honderdduizenden foto s. U kunt natuurlijk ook eigen bronnen toevoegen aan de lessen. Welke tools biedt de LES 2.0-portal? LES 2.0- biedt een groot scala aan online tools aan om lessen, presentaties en videomontages te maken of te bewerken: lessenbouwer, lesplanbouwer, videomontage-maker, presentatiemaker, tijdlijnmaker en dossiermaker. Kost LES 2.0 niet veel tijd (en geld)? De leermaterialen en tools zijn eenvoudig te gebruiken. Bovendien is er veel ervaring binnen de LES 2.0 scholen waarmee nieuwe gebruikers kunnen worden ondersteund (de community biedt daar de mogelijkheden voor). De lesvoorbereiding met LES 2.0 kost meer tijd dan het standaard volgen van de methode. Als scholen die voorbereiding goed organiseren (binnen het team, goed borgen en hergebruiken) gaat het om een beperkte investering in materialen en in professionalisering. Financieel zijn er geen belemmeringen: er is geen aparte infrastructuur nodig (LES 2.0 werkt gewoon online of via elke ELO) en het leermateriaal kost een fractie van een methode (minder dan een derde van de kosten van methodes mede doordat LES 2.0 werkt zonder winstoogmerk). Wat is de LES 2.0-community? In de community werken scholen en erfgoedinstellingen samen aan de toepassing en de uitbreiding van de collecties lesmateriaal. Denk hierbij aan vakmeetings biologie in Naturalis en geschiedenis bij RMO of het Nationaal Archief. Deze bijeenkomsten worden zowel voor gebruikers (docenten) als arrangeurs georganiseerd. Waar vind ik meer informatie over LES 2.0? Online via (vooral voor vakdocenten) en (meer beleidsmatige informatie). Daarnaast is het handboek Arrangeren doe je zo! uitgebracht om de beleidsvorming binnen de school te ondersteunen met talloze tips, handige instrumenten en veel good practices. Het boek is te bestellen via Natuurlijk kunt u ook meer informatie opvragen via info@les20.nl. 5

6 Werken met LES 2.0-leermaterialen Hieronder volgt een stapsgewijze doorloop van de LES 2.0 omgeving. Hier vindt u uw weg naar de verschillende materialen die u in de lespraktijk kunt gebruiken: leerdoelen, lesplannen, ontwerpdossiers, en leerlinglessen. 1. Inleiding 1.1 Inloggen 1. Om te beginnen maakt u een (nieuw) Entree-account aan via Let op: voor LES 2.0 maakt u een nieuw account aan waaraan u de LES 2.0-digicode kunt koppelen. 2. Nadat u een Entree-account hebt aangemaakt, kunt u de digicode die u heeft ontvangen toevoegen via: Dit hoedt u maar een keer te doen. 3. Om in te loggen gaat u naar en klikt u rechtsboven op inloggen (figuur 1) Vervolgens maakt u eenmalig een gebruikersnaam en nickname aan (figuur 2). Hiermee creëert u een eigen werkomgeving voor LES 2.0. U kunt vanuit deze omgeving samenwerken met andere LES 2.0-gebruikers. 5. Via tabblad mijn werkplek, en subtab mijn profiel (figuur 3) kunt u gebruikersnaam en nickname aanpassen, maar ook een foto toevoegen. 6. Nu u helemaal bent ingelogd kunt u beginnen. Bureaublad is het startpunt van waaruit u toegang heeft tot alle bronnen en het lesmateriaal in LES 2.0 (figuur 4a, 4b). Figuur 1. Home LES Systeemeisen zijn: een breedband internetverbinding van minimaal 600 kbps per computer, één van de volgende browsers: Internet Explorer 7.0 of hoger, Mozilla Firefox 3.0 of hoger, Safari 3.0 of hoger, en Flash player versie 9 of hoger. 6

7 Figuur 2. Een nickname en gebruikersnaam invullen Foto uploaden Nickname Figuur 3. Profiel aanpassen 7

8 Klik hier voor toegang tot de leerdoelenmatrix U bevindt zich hier Klik hier om zelf een lesplan te maken Klik hier voor toegang tot de leerdoelenmatrix Klik hier om direct toegang te krijgen tot al het materiaal in LES 2.0 (alle bronnen van erfgoedinstellingen, lesplannen, lessen, ontwerpdossiers, en meer) Figuur 4a. Bureaublad LES 2.0 8

9 1.2 Zoeken In LES 2.0 kunt u zoeken naar honderdduizenden bronnen: 1. Diverse bronnen (video, audio, foto, artikelen van diverse erfgoedinstellingen). 2. Kant-en-klare materialen van de onderwijskundige redactie (dossiers waar in bronnen gebundeld zijn op thema). 3. LES 2.0-materialen met kwaliteitskeurmerk (lesplannen, ontwerpdossiers, lessen). U bevindt zich hier 1.Zoek direct met zoekterm (of met een samenstelling van meerdere termen) 2. Zoek via vakkenindex 3. De A-Z trefwoordenlijst 4. Zoek uitgebreid: op datum, op titel, beschrijving, binnen collectie (bv. LES 2.0), op type bron, met uitsluiten van woorden, op meerdere niveaus, etc. Figuur 4b: Zoeken 9

10 1. Verfijn zoekresultaten bronnen: kies bv. lesplan. Of lesmateriaal voor ook lessen, of op dossiers, etc. 2. Verfijn zoekresultaten collectie: Kies LES 2.0 voor curriculumdekkend lesmateriaal Figuur 4c. Zoekresultaten verfijnen 1. Nieuwe map aanmaken 2. Open een bron: dubbelklik. 3. Bewaar een bron: sleep naar uw bestanden (drag and drop), zet het in een map (zelf aangemaakt), of klik op + en de bron wordt automatisch opgeslagen. Figuur 4d. Bronnen bewaren 10

11 2. De leerdoelen 2.1 Wat is de leerdoelenmatrix? Onder het tabblad lesplannen vindt u de kern van LES 2.0. Volgens een boomstructuur zijn hier de leerdoelen te bereiken, voor elk domein afzonderlijk; Biologie, Zorg en Welzijn, Mens en Maatschappij (of voor dat ene domein waarvoor u een licentie heeft afgesloten). Als u de boomstructuur steeds stapsgewijs doorloopt van domein, naar kernthema tot subthema, dan komt u terecht bij de uitgeschreven leerdoelen. Naast de uitgeschreven leerdoelen vindt u hier al het gekoppelde leermateriaal. Dat zijn de lessen, lesplannen en ontwerpdossiers die direct aansluiten bij de leerdoelen van dat subthema. De leerdoelenmatrix is zo het startpunt om exact te navigeren naar dat leerdoel waarmee u bezig bent in uw lessen zodat u snel aan de slag kunt met het lesmateriaal. Aangezien u in één oogopslag ziet welke leerdoelen behandeld worden in dit lesmateriaal kunt u met een gerust hart die delen van uw papieren methode vervangen door LES 2.0. Lesplan nen (icoon) Ontwerpdossiers (icoon) Leerlinglessen (icoon) 2.2 Hoe komt u bij het lesmateriaal via de leerdoelenmatrix? Casus: Stel, u bent docent Biologie en het onderwerp dat u behandelt gaat over mutaties en de mogelijkheden voor de mens om DNA aan te passen. Dit onderwerp sluit aan bij kernthema Levenscyclus, en subthema s Erfelijke informatie en Technologie. Maar hoe komt nu terecht bij het lesmateriaal dat u direct in kunt zetten? 2 1. U stapt de leerdoelenmatrix in door te klikken op tabblad lesplannen (figuur 5, en 6). 2. Bij doorklikken door de leerdoelenmatrix komt u via het domein, kernthema s terecht bij het laagste niveau: het subthema. Hier vindt u de uitgeschreven leerdoelen (bv: bio > levenscyclus > erfelijke informatie > technologie) (figuur 6, 7, 8 en 9). 2 Hieronder wordt een voorbeeld beschreven voor het domein Biologie. Maar de lesmaterialen van de domeinen Mens en Maatschappij en Zorg en Welzijn zijn op dezelfde manier te vinden. Zie ook bijlage 2 voor meer voorbeelden. 11

12 Tabblad lesplannen biedt toegang tot leerdoelenmatrix Figuur 5. Tabblad Lesplannen Figuur 6. Keuze voor domeinen: Biologie, Mens en Maatschappij, Zorg en Welzijn 12

13 Figuur 7. Klik op domein Biologie Pad wordt zichtbaar: biologie > levenscyclus > erfelijke informatie Klik op het laagste niveau: subthema Technologie Figuur 8. Klik onder kernthema Levenscyclus, onder subthema Erfelijke informatie op Technologie 13

14 2.3 Welk lesmateriaal vindt u bij de leerdoelen? Naast de uitgeschreven leerdoelen ziet u de lesmaterialen terug die aansluiten bij de leerdoelen (en het curriculum dekken). Dit zijn: 1. Leerlinglessen (figuur 9b - 9n) 2. Ontwerpdossiers (figuur 9o 9p) 3. Lesplannen Bereikt via het pad: biologie > levenscyclus > erfelijke informatie > technologie Uitgeschreven leerdoelen Gekoppeld lesmateriaal: lesplannen Figuur 9a. Voorbeeld leerdoel Technologie Leerlinglessen Naast de uitgeschreven leerdoelen vindt u interactieve leerlinglessen. Dit lesmateriaal, speciaal voor leerlingen gemaakt, is bij uitstek geschikt om mee te geven naar huis. Leerlingen kunnen individueel aan de slag met de lessen die steeds zijn opgebouwd volgens het vaste didactische patroon, voorzien van goede bronnen, heldere werkvormen en directe feedback en scores. Hieronder enkele voorbeelden (figuur 9b - 9n). De verderkijker leidt naar nog meer achterliggende gelinkte audiovisuele- en tekstuele bronnen Bij start ziet een leerling wat er verwacht wordt in een les. Wat is de voorkennis, wat zijn leerdoelen en wat is het nut van een les worden hier duidelijk gemaakt. Helpende handjes die uitleg geven over verschillende vaardigheden die bij de les horen Figuur 9b. Voorbeeld geopende les Evolutie 14

15 Figuur 9c. Verderkijker geopend, achterliggende bronnen zweven voorbij Figuur 9d. Een leerlingles geopend: over de opbouw van de les 15

16 Figuur 9 e. Start, pagina 2: leerdoelen van de les Figuur 9f. Start, pagina 3: activiteiten in de les 16

17 Figuur 9g. Start, pagina 4: afsluiting van de les Figuur 9h. Eerste lesfase (even rondkijken = oriënteren) met opdracht 17

18 Figuur 9i. Tweede lesfase (aan de slag = verwerven) met opdracht Figuur 9j. Derde lesfase (nu onthouden = bestendigen) met interactieve opdracht 18

19 Figuur 9k. Vierde lesfase (terugkijken = reflecteren) Figuur 9l. Samenvatting 19

20 Figuur 9m. Begrippen Figuur 9n. Bronnen Ontwerpdossiers Ontwerpdossiers, de speciaal samengestelde dossiers bij de leerdoelen, verzamelen diverse bronnen die aansluiten bij de leerdoelen. Er is veel voorwerk voor u gedaan. Zelfs bij de meer abstracte leerdoelen staan bronnen voor u klaar (bijvoorbeeld voor biologie: celdeling, mitose, meiose, mutatie en meer). Educatief medewerkers van de verschillende betrokken erfgoedinstellingen (Naturalis, Nationaal Archief, Museum Volkenkunde, Rijksmuseum van Oudheden, EYE Filminstituut Nederland, Beeld en Geluid) hebben hun beste bronnen voor u klaargezet, nauw aansluitend bij de leerdoelen. De bronnen zijn allemaal voorzien van een korte kernachtige beschrijving zodat u in een geopend ontwerpdossier in één oogopslag ziet waar u de bron voor kunt gebruiken. De ontwerpdossiers zijn onder ander handig als: 1. Onderzoeksarchief voor uzelf. U vindt snel geschikte bronnen voor uw les (voorbereiding). U kunt ze onder andere inzetten ter ondersteuning van uw uitleg, als basis van uw uitleg of als aandachtsrichter. 2. Bronnenbank voor uw leerlingen. Ze kunnen het dossier als onderzoeksarchief gebruiken. 3. Basis van waaruit u een leerlingles maakt (met de tool lessenbouwer ). 20

21 Klik op het icoon of op de titel van de bron om deze te openen Figuur 9o. Voorbeeld geopend ontwerpdossier Erfelijke informatie Korte beschrijving onder de titel van de bron. U ziet direct waar de bron over gaat Figuur 9p. Voorbeeld geopend ontwerpdossier Ecosystemen 21

22 Figuur 9q. Voorbeeld geopende bron oud polygoonjournaal Lesplannen Naast leerlinglessen (speciaal voor de leerling) en ontwerpdossiers (voor u en de leerling) zijn er lesplannen (speciaal voor u) gekoppeld aan de leerdoelen. De opzet van de lesplannen is uniek. Wat betreft de vorm zit het precies tussen een les en een ontwerpdossier in. Het lesplan biedt u alle mogelijkheden om er zo creatief als u zelf wil mee te werken in uw lessen. Bronnen gebruikt in een lesplan komen uit de ontwerpdossiers die ook gekoppeld zijn aan de leerdoelen. In het volgende hoofdstuk volgt een uitvoerige beschrijving met stappenplan. 22

23 3. De Lesplannen 3.1 Het gebruik van een lesplan Een lesplan is docentenmateriaal, compleet met leerdoelen, didactisch onderbouwde lesfasen, werkvormen en bronnen. U kunt een lesplan op drie manieren gebruiken: 1. Het lesplan kant-en-klaar vormt als docentenhandleiding een uitgangspunt van uw (klassikale) les. U vindt een lesplan dat u wilt gebruiken in LES 2.0 en doorloopt de verschillende fasen. U gebruikt de werkvormen en bronnen die zijn aangedragen. Als u het lesplan volgt, doorloopt u met uw leerlingen alle belangrijke leerfasen en behaalt u een maximaal leerrendement in onderwijskundige zin. 2. Het lesplan vormt als docentenhandleiding een uitgangspunt van uw lesvoorbereiding. U arrangeert naar eigen inzicht verder om het lesplan aan te passen aan uw persoonlijke voorkeuren of aan de actualiteit. U zou kunnen denken aan het toevoegen van een actualiteitenprogramma, of fragment daarvan. Maar u kunt ook kiezen voor een werkvorm die u meer aanspreekt dat een werkvorm die is aangedragen (hiervoor gebruikt u document werkvormenplanner en de lesplanbouwer ) 3. Het lesplan vormt als docentenhandleiding een basis van uw digitale les. Met de lessenbouwer gaat u zelf verder arrangeren. U maakt een compleet uitgewerkte les die u klassikaal kunt inzetten, maar ook mee kunt geven aan de leerlingen als huiswerkopdracht Lesplan kant-en-klaar: Het lesplan dat als voorbeeld is genomen in de casus sluit aan bij het onderwerp DNA. U behandelt DNA en de invloed van de mens hierop. Zodoende kwam u tijdens de navigatie door de leerdoelenmatrix uit bij Bio > Levenscyclus > Erfelijke informatie > Technologie bij het lesplan De maakbare mens. In dit lesplan (net als in alle andere lesplannen) worden per didactische fase (oriënteren, verwerven, bestendigen, reflecteren) lijnen neergezet die u kunt volgen met uw leerlingen (figuur 10 t/m 14). U kunt er ook voor kiezen om alleen de toegevoegde bronnen te gebruiken voor uw les met hulp van de bronnenprojector (figuur 15). Klik op bekijk om het lesplan te openen Figuur 10. Het openen van een lesplan 23

24 In één oogopslag: titel, ondertitel, niveau, vak, tijdsduur, kernthema en subthema (volgens leerdoelenmatrix), onderwerp en samenvatting. Figuur 11. Een geopend lesplan printversie De leerdoelen uit dit lesplan sluiten direct aan bij de uitgeschreven leerdoelen van subthema Technologie Figuur 12. Voorbereiding voor behandeling van dit lesplan uitgeschreven Klik op de bron om deze te bekijken. Figuur 13. Bronnen overzichtelijk onder elkaar voor iedere fase (oriënteren, verwerven, bestendigen, reflecteren) in het lesplan 24

25 Figuur 14. De begrippen onderaan vatten het lesplan samen Klik op bronnenprojector om alleen de bronnen te tonen, bv op het digibord tijdens de les. Figuur 15. Gebruik alleen de toegevoegde bronnen van een lesplan In één oogopslag: titel, ondertitel, niveau, vak, tijdsduur, kernthema en subthema (volgens leerdoelenmatrix) en onderwerp. Figuur 16. De bronnen in de bronnenprojector 25

26 Terug Vooruit Figuur 17. U doorloopt de verschillende bronnen uit het lesplan met de pijltoetsen Figuur 18. Dubbelklik en open een artikel uit de bronnenprojector 26

27 4. Zelf lesplannen arrangeren U kunt een lesplan op verschillende manieren aanpassen. U kunt bronnen vervangen of extra toevoegen uit LES 2.0. Daarbij kunt u ook zelf bronnen (bijvoorbeeld een zelf gemaakte video of foto) uploaden en gebruiken. Tekst of werkvormen kunnen aangepast worden. Hoe u dit kunt doen ziet u hieronder. Lesplan klaarzetten 1. Zet een te bewerken lesplan klaar. Sleep het lesplan naar mijn Bestanden (u heeft een kopie opgeslagen klaar om te bewerken) (figuur 19) 3 2. Ga naar tabblad mijn werkplek (figuur 20) 3. Kies bij Lesplan voor maak bewerkbaar (met hulp van pijltoets in rechteronderhoek van het lesplan) (figuur 21, 22) 4. Kies bij Kopie van het Lesplan voor bewerk (figuur 23) Figuur 19. Sleep het lesplan naar mijn bestanden 3 Belangrijk om te weten: u bent aan het werk in een kopie van een lesplan, alleen zichtbaar in uw eigen werkomgeving. U verwijdert niets, en aanpassingen zijn alleen voor u (en uw leerlingen) zichtbaar. 27

28 Figuur 20. Te bewerken Lesplan opgeslagen in mijn werkplek Klik op pijltoets naar beneden om Lesplan te bewerken, kies voor maak bewerkbaar Figuur 21. Lesplan bewerkbaar maken 28

29 Kopie van het Lesplan staat nu klaar om te bewerken; te herkennen aan knutsel icoon. Figuur 22. Kopie van het Lesplan staat klaar om te bewerken Kopie van het Lesplan bewerken Figuur 23. Klik op bewerk om naar de externe applicatie lesplanbouwer te gaan. 29

30 Lesplan aanpassen: Nu bent u in de externe applicatie de Lesplanbouwer aangekomen. Hiermee kunt u het lesplan aanpassen. Hoe u dat doet leest u hieronder: 1. Klik bij alles dat u aanpast steeds op bewaar om aanpassingen te behouden 2. W is wijzig pagina 3. Titel invullen (figuur 24) 4. Pagina s aanpassen; nieuwe paragraaf maken, nieuwe pagina maken, tekst aan nieuwe pagina toevoegen of van bestaande pagina wijzigen (figuur 25, 26) 5. Bronnen toevoegen. Eerst opslaan in mijn bestanden. Daarna invoegen in het Lesplan. Er is een directe link tussen de externe applicatie De Lesplanbouwer en de bronnen in LES 2.0: mijn bestanden. Alle bronnen hierin opgeslagen zijn benaderbaar (figuur 27-32a) 6. Metadata invullen: beperk uzelf tot aanpassen van titel, beschrijving en trefwoorden (leerdoelen, niveaus etc zijn niet van toepassing op een aan te passen lesplan) 7. Bekijk wijzigingen: kies bekijk lesplan of Bronnen presentatie (figuur 33-35). 8. Klik bewaar en het lesplan is in aangepaste versie opgeslagen in mijn bestanden. U bevindt zich hier Figuur 24. Titel aangepast in de kopie van het lesplan 30

31 U bevindt zich hier Paragraaf Nieuwe paragraaf maken Nieuwe pagina toevoegen Pagina Bestaande pagina wijzigen Figuur 25. Pagina s aanpassen en toevoegen Kies lesplantekst voor de lesplan-layout Figuur 26. Tekst aanpassen / toevoegen op een bestaande of nieuwe pagina 31

32 Figuur 27. De bron die u toe wil voegen aan het lesplan zoeken en opslaan in mijn bestanden Nieuwe pagina aangemaakt met titel Human Genoom Kies w achter beschrijving Figuur 28. Een bron toevoegen uit mijn bestanden Klik op Mijn ED*IT Collectie (om naar de opgeslagen bron in LES 2.0 te gaan) Figuur 29. Bron halen uit mijn ED*IT Collectie 32

33 De bronnen opgeslagen in de mappen zijn ook te selecteren als u een map opent Bronnen doorgestuurd door andere LES 2.0- gebruikers vindt u in de inbox Figuur 30. Selecteer de bron De ontrafeling. Figuur 31. Klik op bewaar 33

34 Figuur 32a. De nieuwe bron is toegevoegd aan de nieuwe pagina Human Genoom Figuur 32b. Begrippen en metadata 34

35 Figuur 33. Bekijk het gewijzigde lesplan Toegevoegde bron Nieuwe pagina toegevoegd, met eigen titel hier zichtbaar Figuur 34. Toegevoegde bron is zichtbaar bij bekijk lesplan 35

36 Titel van de toegevoegde bron Nieuwe pagina toegevoegd, met eigen titel hier zichtbaar Figuur 35. Toegevoegde bron is zichtbaar bij Bronnen presentatie Een aangepast lesplan publiceren: Als u tevreden bent over de toevoegingen die u hebt gedaan, of wijzigingen die u heeft aangebracht, kunt u besluiten dat het nieuwe lesplan voor meer gebruikers toegankelijk moet zijn. U kunt nu het lesplan publiceren. Het zal niet onder de collectie LES 2.0 zichtbaar worden, maar onder Gebruikers (dat betekent dat het kwaliteitskeurmerk altijd van toepassing blijft op LES 2.0- lesmateriaal). 36

37 Hoe publiceert u een lesplan: 1. Verander de titel ook in LES 2.0. Klik naar tabblad mijn werkplek : - Kies bij de kopie van het lesplan dat u aangepast heeft wijzig brondetails - Vul de nieuwe titel in (figuur 36, 37). Dit is erg belangrijk. Alle lesplannen die gepubliceerd zijn, worden zichtbaar voor andere docenten. Om binnen het aanbod van lesplannen te kunnen zoeken zijn verschillende titels noodzakelijk. 2. Een tussenstap waarna u kunt publiceren: maak afspeelbaar (figuur 38) 3. Dan komt het echte werk: het publiceren (figuur 39). Nu is uw aangepaste lesplan voor alle LES 2.0-gebruikers zichtbaar. U bevindt zich hier Kopie van het lesplan dat u zojuist heeft aangepast Kies wijzig brondetails om ook hier de titel aan te passen Figuur 36. Vul de titel van het aangepaste lesplan in Nieuwe titel van het lesplan wordt zichtbaar na opslaan Figuur 37. Titel invullen 37

38 Tussenstap om lesplan publiceerbaar te maken Figuur 38. Kies voor Maak afspeelbaar Afspeelbaar lesplan te herkennen aan afspeelicoon Afspeelbaar lesplan publiceren Figuur 39. Kies voor Publiceer Lesplan als basis voor een leerlingles Naast het bewerken van een lesplan kunt u binnenkort ook een lesplan omzetten naar een leerlingles. Hiervoor wordt momenteel software ontwikkeld. Zodra deze functionaliteit beschikbaar is, zullen we de werking daarvan in deze handleiding opnemen. 38

39 Voorbeelden 1. Interactieve leerlinglessen Interactieve leerlingles Geschiedenis 39

40 Interactieve leerlingles Biologie Interactieve leerlingles Zorg en welzijn 40

41 2. Lesplannen (docentenmateriaal) Deel van een lesplan Heer en Helpers (Geschiedenis) 41

42 Deel van een lesplan over virussen (Biologie) 42

43 Voorbeeld van de Bronnenprojector 43

44 3. Leerdoelen (docentenmateriaal) Mens en maatschappij (leerdoelenmatrix) Memij (leerdoelen wonen en werken) 44

45 Memij (voorbeeld leerdoel Ruimtelijke ontwikkelingen) Biologie (voorbeeld leerdoel Erfelijke factoren) 45

46 Zorg en welzijn (Leerdoelenmatrix) Zorg en welzijn (Leerdoel Veiligheid - Kennis) 46