Schildklieroperatie (hemi-) strumectomie)

Transcriptie

1 1/5 Chirurgie Schildklieroperatie (hemi-) strumectomie) Inleiding Deze folder geeft u globale informatie over operaties aan de schildklier. Informatie over aandoeningen, waarvoor een schildklieroperatie als behandelingsmethode aangewezen kan zijn, komt in deze folder slechts beperkt aan bod. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven. De schildklier De schildklier is een vlindervormig orgaan dat in de hals op de luchtpijp is gelegen. De schildklier produceert hormonen die belangrijk zijn voor het regelen van de stofwisseling. Voor de productie van die hormonen is de schildklier voornamelijk afhankelijk van een voldoende aanbod van jodium in het lichaam. In de directe omgeving van de schildklier liggen de stembandzenuwen (de nervus laryngeus recurrens links en rechts). Deze zorgen ervoor dat de stembanden kunnen bewegen. Omdat er een kleine kans is dat de zenuw tijdens de operatie wordt beschadigd, kan de arts het soms wenselijk vinden dat voor de operatie het functioneren van uw stembanden door de K.N.O.-arts worden gecontroleerd. Direct tegen de schildklier aan, aan de achterzijde, liggen een viertal bijschildkliertjes. Twee aan de linkerkant en twee aan de rechterkant. De bijschildklieren zijn van belang voor de kalkhuishouding.

2 2/5 Waarom opereren? Het kan om verschillende redenen nodig zijn dat u aan uw schildklier wordt geopereerd. Kort samengevat: De schildklier werkt te hard. Als dat niet met medicijnen in de hand is te houden kan een operatie noodzakelijk zijn. Er zit een knobbel in de schildklier. Die knobbel kan de oorzaak zijn van het te hard werken, maar het kan ook een kwaadaardig gezwel zijn. De schildklier kan vele knobbels bevatten en zo groot zijn geworden dat u last hebt met ademhalen en slikken. De knobbels kunnen ook een cosmetisch probleem zijn. Afhankelijk van de reden waarom u geopereerd moet worden kan het nodig zijn de schildklier geheel of gedeeltelijk te verwijderen. Medicatie Afhankelijk van het onderzoek of de behandeling die u moet ondergaan, krijgt u vooraf al medicatie die door de anesthesist is voorgeschreven of die bij desbetreffend onderzoek of behandeling hoort. De verpleegkundige van de afdeling kan u hier meer uitleg over geven wat betreft het doel en de werking van de medicatie. Antistolling Wanneer u antistolling gebruikt, in de vorm van bloedverdunnende tabletten, meld dit dan aan uw arts en aan de verpleegkundige van de afdeling. In de meeste gevallen moet het antistollingsmiddel ruim voor de operatie gestaakt zijn (dit uiteraard in overleg met uw arts). Voorbereiding op de operatie Een week voor opname wordt de operatiedag telefonisch bevestigd. Dan hoort u ook op welke verpleegafdeling u wordt verwacht. U meldt zich op de afgesproken datum en tijd op de verpleegafdeling. Ter verhoging van de patiëntveiligheid vragen onze medewerkers regelmatig naar uw naam en geboortedatum. Daarnaast wordt rondom de operatie meerdere malen een checklist afgewerkt, waarbij men nagaat of alle gegevens juist zijn en of alle handelingen zijn uitgevoerd. Ook bij de overdracht van de operatieafdeling naar de verpleegafdeling vindt deze controle plaats. Op de afdeling wordt u door de verpleegkundige voorbereid op de operatie. De verpleegkundige geeft informatie over deze dag en neemt bijzonderheden met u door. Voor de operatie krijgt u een operatiejasje aan. Sieraden (kettingen, horloge, ringen, etc.) moeten allemaal af. Ook eventuele piercings moeten worden verwijderd. Waardevolle spullen kunt u het beste meegeven aan uw familie. Bril, contactlenzen, hoorapparaat of een gebitsprothese kunt u op- of inhouden. U krijgt voor de operatie al medicatie die door de anesthesioloog is voorgeschreven. De verpleegkundige brengt u met bed naar de operatieafdeling.

3 3/5 De operatie We onderscheiden drie soorten operaties. Totale strumectomie: de schildklier wordt in zijn geheel verwijderd, bijvoorbeeld bij sommige vormen van schildklierkanker. Subtotale strumectomie: beide helften van de schildklier worden grotendeels verwijderd, bijvoorbeeld bij een te hard werkende of een te grote schildklier. Hemistrumectomie of lobectomie: één helft van de schildklier wordt in zijn geheel verwijderd. Bijvoorbeeld bij een knobbel in die helft van de schildklier, waarbij het onduidelijk is of de knobbel goedaardig of kwaadaardig is. Een schildklieroperatie wordt verricht onder algehele anesthesie (narcose) en duurt ongeveer anderhalf tot twee uur. De anesthesist geeft u informatie over de anesthesie. Voor meer informatie kunt u de folder: Uw operatie en anesthesie doornemen. Tijdens de operatie ligt u met het hoofd zover mogelijk achterover. Er wordt een horizontale snede laag in de hals gemaakt, waarna de schildklier over het algemeen gemakkelijk kan worden bereikt en geheel of gedeeltelijk wordt verwijderd. Van belang daarbij is natuurlijk om de stembandzenuwen en de bijschildklieren te sparen. Afhankelijk van het soort operatie worden er een of twee drains (dunne slangetjes) in het operatiegebied achtergelaten om bloed, dat zich daar nog verzamelt, af te voeren. Meestal kunnen deze drains na 24 uur worden verwijderd. Het kan ook mogelijk zijn dat u, afhankelijk van de operatie, één nachtje naar de Intensive Care afdeling gaat. Na de operatie De pijn na de operatie valt over het algemeen mee en is te vergelijken met een keelontsteking. De pijn verdwijnt in een paar dagen. De wond geneest snel en meestal met een 'fraai' litteken. De hechtingen worden na vier of vijf dagen verwijderd en u kunt dan ook weer naar huis. Uw werk kunt u daarna snel hervatten. Soms laat de chirurg na de operatie opnieuw uw stembandfunctie door de KNO-arts controleren. Tevens krijgt u afspraken voor de poliklinische controle bij de chirurg en de internist. U kunt bij de apotheek pijnmedicatie ophalen. Het is belangrijk dat u de medicatie volgens voorschrift inneemt. Fysiotherapie na de operatie De fysiotherapeut komt de dag na de operatie bij u langs voor ademhalingstherapie. De fysiotherapeut controleert of u last hebt van benauwdheid en/of slijm. Indien er sprake is van benauwdheid en/of slijm geeft de fysiotherapeut u gerichte ademhalingsoefeningen. Hieronder zijn de ademhalingsoefeningen beschreven. Oefening 1 Diep inademen door de neus en zo lang mogelijk zacht uitademen door de mond met getuite lippen (alsof u een kaarsje uit wilt blazen). Herhaal deze oefening drie tot vijf keer. Wanneer u slijm vast voelt zitten voert u oefening 2 en 3 uit.

4 4/5 Oefening 2 Diep inademen door de neus en in één keer alle lucht uitademen door de mond (alsof u de ramen wilt bewasemen). Deze oefening is ervoor om te zorgen dat het slijm los komt. Oefening 3 Wanneer u na het doen van oefening 2 voelt dat het slijm wat hoger zit hoeft u vaak slechts 1 á 2 keer te kuchen (niet hoesten) om het slijm los te krijgen. Weer thuis U mag thuis douchen. U moet ervoor zorgen dat er geen zeepresten achterblijven in de wond. De wond goed afdrogen (deppen) na het douchen. Indien de wond nog lekt kan deze afgedekt worden met een pleister. Wanneer zich thuis, binnen 24 uur na ontslag, problemen voordoen, kunt u contact opnemen met de afdeling Spoedeisende Hulp, telefoon: In andere gevallen kunt u contact opnemen met de polikliniek Chirurgie of met uw huisarts. Mogelijke complicaties Geen enkele operatie is zonder risico s. Zo is ook bij een operatie aan de schildklier de normale kans op complicaties aanwezig, zoals nabloeding, wondinfectie, trombose of longontsteking. Daarnaast zijn er nog enkele specifieke complicaties mogelijk. Hoe ingewikkelder de operatie des te meer kans op beschadiging van de structuren die vlak bij de schildklier liggen. Bij de hemistrumectomie of lobectomie is de kans op specifieke complicaties heel gering (minder dan 0,1%). Bij de subtotale strumectomie wordt het risico iets groter. Specifieke complicaties kunnen zijn: letsel van de stembandzenuw Mogelijk letsel van de stembandzenuw is meestal van voorbijgaande aard. Wanneer een stemband daardoor onverhoopt slecht functioneert, kan met de hulp van een logopedist het praten heel goed geleerd worden. Hard spreken of roepen is dan echter niet meer mogelijk. tekort aan bijschildklierhormoon Zoals u hebt kunnen lezen, liggen er aan de achterzijde 4 bijschildkliertjes tegen de schildklier aan. Deze kunnen beschadigd worden. Wanneer dit gebeurd is, voelt u tintelingen in de vingertoppen en soms spierkrampen. Met kalktabletten en vitamine D-preparaten kan dit goed worden behandeld. te veel schildklier weggehaald Indien er te veel schildklierweefsel is weggehaald zal de schildklier te weinig hormoon produceren. Dit kan klachten geven als snelle vermoeidheid, traagheid en kouwelijkheid. Ook kunt u last krijgen van obstipatie (slechte stoelgang), een droge huid, droog worden en uitval van het hoofdhaar, opzwellen van de oogleden en een dikke tong. Deze symptomen kunnen gemakkelijk worden bestreden door het toedienen van tabletjes schildklierhormoon. te weinig schildklier weggehaald. Als er te weinig schildklierweefsel is weggehaald bij een patiënt die tevoren een te hard werkende schildklier had, dan blijft die situatie bestaan. Dit kan meestal goed met medicijnen worden gecorrigeerd.

5 5/5 Bij een totale strumectomie gaat het altijd om kanker van de schildklier. De operatie is daarom groter en dus riskanter. Ook al is er kans op complicaties, over het algemeen is de (hemi-)strumectomie een veilige operatie met een vlot herstel. Meestal hoeft u na de operatie geen medicijnen meer te gebruiken om de schildklierfunctie te regelen. Wel komt u regelmatig bij uw internist terug om te controleren of de schildklierfunctie goed blijft. Uiteraard is het bovenstaande afhankelijk van de reden waarom u geopereerd wordt. In het geval van een kwaadaardig gezwel kan het allemaal anders zijn, de nabehandeling wordt dan nader bepaald. Vragen Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen, aarzel dan niet om deze te stellen. U kunt hiervoor contact opnemen met de polikliniek Chirurgie. Wij zijn van maandag tot en met vrijdag bereikbaar van 8.30 tot uur. T: Tot slot Deze brochure betreft een algemene voorlichting en is bedoeld als extra informatie naast het gesprek met uw behandelend arts. Bijzondere omstandigheden kunnen aanleiding geven tot wijzigingen. De chirurg bespreekt dit met u. Bent u van mening dat bepaalde informatie ontbreekt of onduidelijk is, dan vernemen wij dat graag van u. Geheimhouding en recht op privacy Alle medewerkers van ons ziekenhuis, dus ook artsen en verpleegkundigen, hebben een geheimhoudingsplicht. Alleen als u toestemming geeft, mogen zij gegevens aan derden verstrekken. Degenen die bij uw behandeling betrokken zijn, mogen alleen onderling gegevens opvragen en uitwisselen als dat voor uw behandeling nodig is. Het recht op privacy houdt nog meer in. Alle (para)medische, verpleegkundige en verzorgende handelingen moeten worden uitgevoerd zonder dat anderen dat kunnen zien. Een vertrouwelijk gesprek met een zorgverlener dient in een aparte ruimte gevoerd te worden. Wij doen ons best om deze afspraken na te komen. Meer informatie staat in de folder De rechten en plichten van de patiënt, verkrijgbaar op de afdeling. Adresgegevens SKB Streekziekenhuis Koningin Beatrix Bezoekadres: Beatrixpark BN Winterswijk Postadres: Postbus GG Winterswijk T F info@chirurgenwinterswijk.nl of info@skbwinterswijk.nl Website: of foldernummer: chi 390 versie nov. 2011