Inleiding 3. Aanleiding 4. Maatregelen 4. Tijdspad 5. Randvoorwaarden en uitgangspunten 6. Bijlage 1 Best practices 9

Transcriptie

1

2 Inleiding 3 Aanleiding 4 Maatregelen 4 Tijdspad 5 Randvoorwaarden en uitgangspunten 6 Bijlage 1 Best practices 9 Bijlage 2 Lijst van afkortingen 15 Bijlage 3 Samenstelling commissie 16 2

3 Verantwoordelijkheid en vrijheid zijn belangrijke, liberale waarden voor de VVD. Verantwoordelijkheid voor het eigen bestaan en welbevinden. Wanneer dit zelf niet gerealiseerd kan worden moeten we helpen, waarbij regie over eigen leven uitgangspunt is. Vrijheid geeft ruimte voor maatwerk, voor eigen regie en om eigen keuzen te legitimeren. Dit past naadloos bij de ingezette kanteling van de zorg in Nederland. Eén gezin, één plan, één regisseur" is het uitgangspunt bij de decentralisaties in het sociale domein: bij de Participatiewet, de algemene wet bijzondere ziektekosten, de wet maatschappelijke ondersteuning en de jeugdhulpverlening. Dit vergt ook één budget en één verantwoordelijke van overheidszijde. Er komt een einde aan de praktijk waarbij vele hulpverleners langs elkaar heen werken bij de ondersteuning van één gezin. Met de drie decentralisaties moet dit lokaal georganiseerd gaan worden, voorzien van een flinke korting op budgetten. Voor de VVD dient de nadruk te liggen op de kansen die deze decentralisaties bieden. Het dichtbij organiseren van de zorg en het leveren van maatwerk heeft voordeel in zich. Doordat gemeenten slimme verbindingen kunnen leggen wordt verwacht dat zij de taken efficiënter kunnen uitvoeren. De decentralisatie moet ertoe bijdragen dat de eigen kracht, het sociale netwerk en de voorzieningen in een gemeente beter worden benut. Het accent moet liggen op participatie in de samenleving. Een samenleving die drijft op de kracht van burgers in plaats van op een grote overheid. De drie grote decentralisaties gaan samen circa de helft van het gemeentebudget bepalen. De implementatie van de drie grote decentralisaties is voor gemeenten een enorme uitdaging. Er zullen politieke keuzes gemaakt moeten worden. Voor de VVD-fracties in de gemeenteraden de mogelijkheid om een liberale inkleuring te geven aan het decentralisatiebeleid van de Rijksoverheid. Het is belangrijk dat de VVD daarbij actief de agenda bepaald. De wetten die ten grondslag komen te liggen aan de decentralisaties bieden daarvoor voldoende mogelijkheden. Het is van groot belang om vanaf het begin de liberale inkleuring aan het beleid te geven. Eenmaal ingezet beleid weer wijzigen is immers vele malen moeilijker. Het is overigens wel van belang te beseffen dat het niet gaat om een zorgwet, maar om een participatiewet of compensatiewet. Gemeenten hebben een plicht tot zorg in plaats van het verlenen van recht op zorg. Deze notitie is onder verantwoordelijkheid van de VVD-bestuurdersvereniging tot stand gekomen. De notitie is bedoeld om gemeenteraadsfracties handvatten te bieden bij de implementatie van de decentralisatieopgave. In bijlage 1 zijn een aantal best practices opgenomen die op dit moment al worden uitgevoerd. De notitie is tot stand gekomen met inbreng van Tweede Kamerleden en een aantal wethouders en raadsleden. De samenstelling van de commissie is weergegeven in bijlage 3. De notitie is afgestemd met de partijcommissie Volksgezondheid, Welzijn en Jeugd. Jaap Lodders Voorzitter commissie Liberaal Decentraliseren 3

4 AWBZ De VVD wil dat onze zorg ook in de toekomst betaalbaar, beschikbaar en toegankelijk blijft. De kosten van de zorg groeien zo snel, dat de betaalbaarheid van ons zorgstelsel steeds meer onder druk komt te staan. Dit kabinet zet dan ook stappen om de langdurige zorg toekomstbestendig te maken door de omslag te maken naar meer maatwerk en meer zorg in de buurt. Dit vanuit de overtuiging dat de gemeente bij uitstek geschikt is om in gesprek met haar inwoners tot een passend aanbod van zorg en ondersteuning te komen. Hierbij zal scherper gekeken worden naar wat iemand zelf kan en waar ondersteuning vanuit de overheid echt nodig is. Jeugdzorg Het huidige jeugdzorgstelsel is inefficiënt en ineffectief. De verschillende financieringsstromen en bestuurlijke verantwoordelijkheden zorgen voor perverse financiële prikkels, waardoor zorg en ondersteuning aan kinderen en ouders verkeerd en te laat ingezet worden. Door het leggen van de politieke, financiële en uitvoeringsverantwoordelijkheid in één hand, de kennis van de eigen jeugd en de kortere afstand kunnen gemeenten de kinderen en ouders meer maatwerk bieden. Participatiewet Na de val van het kabinet Rutte I en de formatie van Rutte II werd de Wet Werken Naar Vermogen de Participatiewet (P-wet). De P-wet is één van de grootste hervormingen van de sociale zekerheid in de geschiedenis. Het kabinet en de VVD-fractie zetten in op de verdwijning van alle schotten (WSW, WWB,Wajong ) en perverse financiële prikkels. Met de hervorming is een structurele bezuiniging van 1,9 miljard gemoeid. Het sociaal akkoord verandert de P-wet op onderdelen, maar de uitgangspunten blijven: kijken naar iemands mogelijkheden in plaats van naar beperkingen: Iedereen doet mee en werken moet lonen! 4

5 AWBZ Meer mensen dan nu kunnen thuis blijven wonen (inperking toegang AWBZ) Gemeenten zijn verantwoordelijk voor lichte zorg en ondersteuning (taken van AWBZ naar WMO, zoals persoonlijke verzorging en begeleiding) Thuisverpleging gaat naar de ZVW Langdurige GGZ naar ZVW Huishoudelijke hulp wordt maatwerkvoorziening Recht op PGB in de AWBZ en WMO onder stringente voorwaarden Investering in sociale wijkteams (bekostigd via gemeenten) en wijkverpleegkundige (bekostigd via de ZVW). Cliëntondersteuning blijft bestaan Regelingen inkomenssteun worden samengevoegd en gaan met een korting over naar gemeenten. De taken gaan naar gemeenten over met een korting op het budget (40% huishoudelijke hulp, 15% op huishoudelijke verzorging, 25% op de dagbesteding en 40% op de inkomensondersteuning) Jeugdzorg Per 1 januari 2015 worden de uitvoering, financiering en politieke verantwoording op één bestuurlijk niveau geregeld: de gemeente De gemeenten worden verantwoordelijk voor preventie, vroeghulp en alle vormen van (gespecialiseerde) jeugdhulp. Het gaat om de volgende vormen: provinciale jeugdzorg, gesloten jeugdzorg, jeugd-ggz, jeugd-lvg, jeugdbescherming en jeugdreclassering Het recht op zorg wordt vervangen door zorgplicht gemeenten. Dat betekent: eerst kijken wat ouders en kinderen zelf kunnen, dan in netwerk en pas daarna overheid Vanaf 2017 krijgen de gemeenten te maken met een efficiencykorting van 450 miljoen (op een budget van 3 miljard) Participatiewet (na sociaal akkoord) Bestaande Wajongers worden alsnog herkeurd (5 jaar) Quotumregeling pas na 2016 in werking. Eerst 0-meting instroom en overleg sociale partners en gemeenten. Bedrijven zelf aan de slag met arbeidsbeperkten. Garantstelling plaatsen overheid Er komen circa 35 werkbedrijven (Wajong/WSW) met gemeente-cao als opvolger van de SW-sector Werkgevers en vakbonden krijgen prominente rol bij het regionaal arbeidsmarktbeleid én werkbedrijven. De eindverantwoordelijkheid blijft bij de gemeente Een onafhankelijke instantie keurt arbeidsgeschiktheid Loondispensatie vervalt, wordt loonsubsidie 100% WML De wet treedt een jaar later in werking (1 januari 2015) 5

6 AWBZ De maatregelen worden ingevoerd vanaf 2013, onder Rutte I was al besloten tot het inperken van de toegang tot de AWBZ Vanaf 2013: Extramuraliseren zorgzwaartepakketen (inperken toegang AWBZ) 2014: Inkomenssteun gaat over naar gemeenten 2015: Lichtere zorg en ondersteuning gaat over van AWBZ naar WMO 2015: Maatwerkvoorziening huishoudelijke hulp Jeugdzorg Per 31 oktober 2013: Deadline invulling en indiening regionale transitiearrangementen bij de Transitiecommissie Stelselherziening Jeugd. In het transitiearrangement worden afspraken gemaakt (met bestaande en nieuwe aanbieders) over het jeugdhulpaanbod in het jaar 2015 Bij te laat indienen of afkeuring transitiecommissie volgt een aanwijzing van het ministerie van VWS 1 januari 2014: De Jeugdwet wordt in het Staatsblad gepubliceerd 1 januari 2015: De jeugdzorg valt onder de verantwoordelijkheid van de gemeenten Participatiewet Concept P-wet (oud) is teruggetrokken n.a.v. behandeling Raad van State Nieuw advies Raad van State aangepaste P-wet na de zomer gereed Hoorzitting aangepaste P-wet augustus/september 2013 Behandeling Tweede Kamer november 2013 Behandeling Eerste Kamer januari 2014 Aangepaste P-wet 1 januari 2015 in werking 6

7 Om als gemeente een goed regisseur te worden, dienen een aantal randvoorwaarden en uitgangspunten te worden geformuleerd. Het belangrijkste uitgangspunt is dat iedereen zelf verantwoordelijk is voor de kwaliteit van zijn/haar leven. Voor degenen die het even niet redden, moet het meer vanzelfsprekend worden dat familie, buren en vrijwilligers helpen zoveel mogelijk weer de eigen verantwoordelijkheid te kunnen pakken. Indien dat niet lukt, staan de professionals klaar. Ook de inspanning van professionals moet erop gericht zijn mensen zoveel mogelijk in hun eigen kracht terug te brengen, zodat men weer zoveel mogelijk zelf verantwoordelijk wordt. Om randvoorwaarden en uitgangspunten te formuleren zijn de volgende vragen van belang: Wat wordt er nu gedaan Wie voert het uit Waar liggen in de toekomst de verantwoordelijkheden Hoe wordt de kwaliteit geborgd Wat wil je bereiken Hoe ziet de samenleving van de toekomst er uit Waar kunnen de verbindingen worden gemaakt tussen de drie decentralisaties Op welk moment ga je de gemeenteraad hierbij betrekken Op welk niveau gaan we samenwerken Vanuit het liberale perspectief zijn de volgende uitgangspunten leidend: Eigen kracht en eigen verantwoordelijkheden (wat kun je zelf/familie/netwerk) Keuzevrijheid en eigen regie, dus zorg organiseren rondom mensen en niet rondom instituties/organisaties Iedereen die zorg nodig heeft moet die ook kunnen krijgen Beleidsvrijheid De belangrijkste randvoorwaarde is de grote beleidsvrijheid voor gemeenten. Zowel de financiën als de uitvoering wordt gedecentraliseerd om gemeenten de ruimte te bieden in te spelen op lokale omstandigheden en slimme verbindingen te leggen tussen de verschillende onderdelen van het sociale domein. Belangrijke randvoorwaarden zijn hierbij: Geef maximale ruimte voor integrale benadering en het leggen van verbindingen met andere beleidsterreinen Onderzoek waar ook op andere beleidsterreinen winst te halen is door een integrale benadering van de decentralisaties Zorg ten alle tijden voor ontschotting van budgetten die gemoeid zijn met de drie decentralisaties. Dus geen schotten tussen WMO, jeugdhulp en sociale zaken en geen hek om sociaal domein Wees duidelijk over financiën en over de zorg en ondersteuning waar de gemeente verantwoordelijk voor wordt Zorg voor financiële duurzaamheid Beleidsvrijheid en regie gemeente overeind laten, ook wanneer gekozen wordt voor samenwerkingsverbanden met andere gemeenten Maatschappelijke zorg als preventie Gemeenten voeren al veel taken uit om mensen te helpen bij werk, onderwijs, opvoeding en ondersteuning. Door taken die bij elkaar horen te koppelen, kunnen mensen met maatwerk 7

8 ondersteund worden opdat men volwaardig mee kan doen aan de samenleving. Dit is de beste preventie om te voorkomen dat mensen, jong en oud, afhankelijk worden van veel duurdere zorg. Dit betekent: Het compensatiebeginsel in de WMO, waarbij gemeenten mensen compenseren voor hun beperkingen zodat ze echt kunnen deelnemen aan de maatschappij Uit gaan van wat mensen wél kunnen in plaats van wat ze niet kunnen De ondersteuningsbehoefte en de mogelijkheden van de cliënt zijn het startpunt en niet het sluitstuk Geen extra inkomenspolitiek gemeenten (niet verder dan nu al het geval is) Noodzaak jeugdhulp moet leidend zijn voor ondersteuning Kosten voor wonen zijn een eigen financiële verantwoordelijkheid. Mensen willen zelf bepalen waar ze wonen. Dat moeten ze ook kunnen doen als ze zorg nodig hebben. Deze zorg moet dus rondom het wonen georganiseerd worden en niet andersom. Maatwerk Belangrijk uitgangspunt is dat er een omslag gemaakt wordt naar meer maatwerk, meer zorg in de buurt, meer samenwerking tussen de verschillende aanbieders. Dit betekent dat maximaal aansluiting gezocht moet worden bij wat mensen nodig hebben en wat gemeenten in staat zijn te doen. Voorzieningen richten op mensen, die zich uit eigen middelen geen alternatief kunnen veroorloven Keuzevrijheid en regie bij mensen zelf en het willen nemen van een eigen verantwoordelijkheid zijn het uitgangspunt Prioriteit geven aan zorg met een medisch karakter boven zorg met een niet-medisch karakter, omdat mensen bij die laatste vorm van zorg vaker op alternatieven in eigen kring kunnen terugvallen De VVD is voorstander van het PGB in de zorg omdat het mensen de mogelijkheid biedt op hun eigen manier de zorg in te kopen die ze willen, echter wel onder stringente voorwaarden om fraude te voorkomen Zorgen dat de zorg zo dicht mogelijk bij de cliënten geleverd/gesignaleerd wordt dus bij: CJG, scholen, sport, huisartsen etc. Instituties Bij de decentralisaties gaat het om het dichtbij organiseren van de zorg en het leveren van maatwerk. Er komt daarbij veel op gemeenten af. Het risico van bureaucratisering met extra of ongewenste regelgeving als gevolg daarvan ligt snel op de loer. Voor kleinere gemeenten is de decentralisatieoperatie relatief moeilijker dan voor grotere gemeenten. Samenwerken tussen gemeenten in de uitvoering is mogelijk, binnen de democratische legitimatie. De volgende aandachtspunten zijn daarbij van belang: Zorg organiseren om de mensen heen in plaats vanuit organisaties en instituties. Gevestigde belangen moeten waar nodig doorbroken worden Het doel is niet om alle zittende zorginstellingen te vervangen door nieuwe aanbieders. Behouden wat goed is en verbeteren met nieuwe aanbieders, ook om quick-wins te behalen. De zorgverlener is te gast bij de cliënt Ook wanneer gekozen wordt voor samenwerkingsverbanden met andere gemeenten dient iedere gemeente haar eigen beleidskeuzes te maken Stevig inzetten op publiek-private samenwerking Samenwerken met maatschappelijke organisaties en private partijen om te komen tot innovatieve oplossingen Kijk bij inkoop van (zowel bij participatie, WMO als Jeugdzorg) ook naar andere nieuwe, liefst lokale, kleinere aanbieders die flexibel zonder al te veel overhead kunnen werken 8

9 Systemen behoren geen perverse prikkels te hebben Geen blauwdruk voor 35 regionale werkbedrijven Een structuur/organisatie/aanpak voor de hele onderkant van de arbeidsmarkt Vrijwilligers faciliteren: zorgvrijwilligers en reguliere vrijwilligers Voorkomen van ingewikkelde regels Ontzorgen van werkgevers bij inzet arbeidsbeperkten en geen bureaucratie Overige aandachtspunten bij de implementatie Niet kijken naar hoe het ooit was geregeld, maar kijken naar hoe het gaat worden. Ook al zou de bestaande situatie enkel voor het jaar 2015 worden gecontinueerd, dan nog worden de gemeenten na 2015 verantwoordelijk Gemeenten krijgen maximaal mogelijke beleidsvrijheid, dit geldt in mindere mate voor de jeugdbescherming en reclassering Er worden voor 1 januari 2014 outcomecriteria ontwikkeld door het ministerie van VWS waarmee gemeenten de kwaliteit (=prijs/effectiviteit) van het jeugdhulpaanbod door jeugdhulpaanbieders kunnen beoordelen, zodat zij goede jeugdhulp kunnen inkopen In de overgangsperiode (2015) wordt de continuïteit van zorg gewaarborgd. Kinderen die voor 2015 jeugdhulp ontvingen kunnen gegarandeerd maximaal één jaar bij dezelfde aanbieder blijven. Kinderen die voor 2015 in een pleeggezin zijn geplaatst kunnen blijven bij datzelfde pleeggezin. Hier is circa 40% van budget mee gemoeid. Gemeenten moeten niet onder druk worden gezet om bestaande contracten over te nemen (wel voorkomen van zoveel mogelijk frictiekosten door slim beleid, zie eerste punt bij tijdpad) en ruimte maken voor contracteren nieuwe aanbieders Gemeenten kunnen niet verantwoordelijk worden voor de frictiekosten van personeel en gebouwen en ook niet voor een andere omzet bij de huidige aanbieders. Gemeenten moeten zich daar niet verantwoordelijk voor maken en mogen er ook niet mee akkoord gaan dat zij de continuïteit van zorg moeten garanderen Voorkom dat gemeenten zelf uitvoerders van zorg en ondersteuning gaan worden Stel kwaliteitscriteria vast Helderheid over opdrachtgeverschap en opdrachtnemerschap Geef aan waar je als gemeenteraad op wilt sturen Controle op een efficiënte besteding van middelen is belangrijk aandachtspunt Beheersing van toegang tot zorg en ondersteuning is belangrijk. Stel daarom criteria vast om prioriteiten te stellen, bijvoorbeeld: eerst eigen mogelijkheden, eigen verantwoording, etc. De burgers mogen niet de dupe worden van onverantwoord handelende gemeenten Zorg er gelijktijdig voor dat de front-office voldoende is gekwalificeerd en het hele veld kan overzien. Zorg dat de regisseursfunctie ook voldoende mandaat krijgt om, waar mogelijk, zonder indicatie meteen aan de slag te gaan. Gemeentelijk beleid rond sociale en fysieke infrastructuur is noodzakelijk, waarbij burgers zelf actief kunnen worden, om op tijd te signaleren (bijvoorbeeld onmiddellijke actie bij schoolverzuim) en daarmee alert te reageren op dreigende problematiek Investeren in preventie en (vroeg)signalering kan hoge kosten (ook ZVW-kosten) en maatschappelijke problemen in de toekomst voorkomen Maak nu al duidelijk dat er in de toekomst bij het versterken van zorg ook regelmatig nee verkocht moet worden (met name bij huishoudelijke hulp) maar dat het doel is zorg te blijven verlenen voor iedereen die het echt nodig heeft en het niet zelf kan betalen. Cliënt centraal betekent niet dat alles kan. Zorg voor een sanctioneringsysteem om misbruik te voorkomen c.q. te bestraffen Tegenprestatie, naar vermogen, voor het ontvangen van een uitkering stevig invoeren. Pas op voor verdringing van regulier werk, maar als je thuis kan stofzuigen kan je het ook bij een 9

10 ander! Als VVD-fractie zoveel mogelijk aandringen op actief invoeren van een tegenprestatie voor een uitkering. Met de drie grote decentralisaties gaat er veel veranderen. Decentraliseren betekent echter niet dat de overheid alleen maar indikt en de burgers alles zelf wel kunnen. Het is belangrijk te beseffen dat er niet alleen politieke keuzes moeten worden gemaakt over budget, kaders, vormen van ondersteuning, etc. Er zal ook geïnvesteerd in het opzetten van infrastructuur en ondersteuning van (de start van) samenwerkingsverbanden moeten worden. Niet in de laatste plaats zal er geïnvesteerd moeten worden in informatie naar de burger. 10

11 Jeugdzorg De zes gemeenten in Flevoland hebben voor 2013 afgesproken dat er 3% van het budget van de provincie voor de jeugdzorg wordt ingezet voor vroegsignalering. Verschuiving van budget. Proeftuinen in landelijk en stedelijk gebied aanhakend bij bestaande pilots worden uitgevoerd. Deze pilots kunnen snel worden uitgerold in de hele provincie. Met de vier grote aanbieders zijn afspraken gemaakt om tot 3% minder instroom te komen. De zes gemeenten in Flevoland hebben met de provincie een overeenkomst gesloten dat zij samen met de provincie het uitvoeringsplan Jeugdzorg voor 2014 gaan maken, waarbij de gemeenten leidend zijn. De zes gemeenten in Flevoland hebben tegen de vier grote zorgaanbieders (BJZ, Vitree, Rentray, Triade ) gezegd, dat zij wellicht niet hun functie maar wel hun deskundigheid willen hebben en dat zij samen met de aanbieders willen bekijken hoe de zorg voor de kinderen vorm gegeven gaat worden. Een convenant is gesloten tussen de zes gemeenten in Flevoland en de vier genoemde aanbieders. De aanbieders moeten zich niet focussen op de aanbodgerichte zorg, het volume, maar op welke zorg en ondersteuning, ook intramuraal, er nodig is. Maak een duidelijke agenda op het snijvlak van onderwijs en jeugdzorg met daarin de zaken en de momenten die op het snijvlak aan de orde komen. Denk hierbij aan de zorgplannen die het onderwijs moet opstellen en aan de gemeente moeten worden voorgelegd. WMO Lelystad heeft reeds vier maal expertmeetings met de huidige aanbieders gehouden. Doel is om te komen tot goede samenwerking en ideeën uit het veld zelf. Er zijn inmiddels vele initiatieven uit voort gekomen, die nu nader worden onderzocht. Lelystad heeft onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om het vervoer efficiënter te organiseren. In beeld is gebracht waar de winst is te behalen; Integreer het doelgroepenvervoer zoveel mogelijk binnen het reguliere openbaar vervoer. Beperk de kosten van het doelgroepenvervoer: combineer vervoersstromen, combineer aanbestedingen, beperk gebruik, laat meer vervoer regelen door vrijwilligers etc. Vervolgonderzoek is nu uitgezet om lokaal en/of regionaal vervoersstromen te combineren en benchmark met vergelijkbare gemeenten. Uitwerking is ter hand genomen om algemene ondersteunings- en participatieaanbod op wijk-en buurtniveau te versterken; er wordt ingezet op vrijwilligerswerk als activeringsinstrument voor mensen met een arbeidscapaciteit 0% tot 50 %. Er is geregeld dat vrijwilligersplaatsen en begeleiding van vrijwilligers en matchen van vraag en aanbod bij Stichting Welzijn wordt uitgevoerd. Breng dit goed via de media onder de aandacht. Inmiddels goed overleg tussen tweede, eerste en nulde lijn. Doel verschuiving budgetten dure zorg naar welzijn. Denk aan bijvoorbeeld diabetes. Dure zorg in tweede lijn, eerste lijn kan dit goedkoper, nulde lijn meer preventief laten begeleiden (bewegen, gezonde voeding etc.) 11

12 Multifunctionele accommodaties om mensen meer algemeen te kunnen opvangen. Eenzaamheidsbestrijding en preventie en goedkopere opvang en stimulans eigen kracht. Benadering stepped care. Generiek beleid en toegankelijke voorzieningen voor iedereen. Reeds gerealiseerd is meer dan de helft van de wijken: welzijn voor zorg. Ontwikkel woonzorg drie sterrenpunten. Goede samenhang tussen woon-, welzijns- en zorgaanbod. Actieve frontlijn benadering van inwoners die in de knel komen. Samen met Rode Kruis vrijwilligers en vrijwilligers van de vrijwilligerscentrale huis aan huis aanbellen in de wijk. Nu pilot gestart om mensen actief te wijzen op mogelijkheden in de wijk. Verdere uitbouw van ondersteuning aan mantelzorgers via Mantelzorgsalon, Autismecafé, Parkisoncafé, etc. Lotgenotencontacten stimuleren en informatie geven. Arbeidsmarkt Participatiecoaches samen met de reeds gevormde sociale wijkteams zetten zich in om mensen met een arbeidscapaciteit van 0 % tot 50 % te motiveren en toe te leiden naar vrijwilligerswerk Startersbeurs reeds ingesteld. Gekwalificeerde jongeren verdienen zo de kans om werkervaring op te doen. Gezinscoach onder voorwaarde. Multiprobleemgezinnen (juist ook al in vrijwillige kader) krijgen pas professionele hulp als zij zelf aangeven op welke wijze zij actief gaan bijdragen aan het oplossen van de problemen die zij hebben. Huisartspraktijken die tot 70% van de doorverwijzingen naar de Jeugd-GGZ kunnen opvangen door in praktijk met praktijkondersteuner (POH) te werken die een aantal gesprekken voert met ouder en kind. Een psychiater kijkt als nodig mee. Beter Beschermd Plus. Een experiment waarin tegelijkertijd gebruik wordt gemaakt van vrijwillige jeugdzorg en gedwongen maatregelen (i.p.v. 2 verschillende trajecten). Opvang GGZ-patiënten en ook jeugd (FACT-team Jeugd) in de buurt en bemiddeling en begeleiding van een deel naar werk. Blijkt zeer succesvol te zijn in het voorkomen van noodzaak zwaardere zorg en voor degenen die werken blijkt dat ze 1,5 keer minder beroep doen op zorg. In de regio Drechtsteden is voor de Participatiewet al een uitvoerig proces gelopen. De AWBZ wordt momenteel opgestart en Jeugdzorg wordt bovenregionaal met 19 gemeenten opgepakt, waarbij een nota van uitgangspunten is opgesteld die momenteel verder wordt uitgewerkt. Vooral tussen decentralisatie AWBZ en de Participatiewet zullen zaken in overlap zitten. 12

13 Het proces zoals gelopen met betrekking tot de Participatiewet heeft tot resultaat dat reeds nu besluitvorming wordt voorbereid op de volgende onderdelen die voortvloeien uit de geformuleerde uitgangspunten (toen nog Wet Werken naar Vermogen). Uiteraard zullen er mogelijk als gevolg van het sociaal akkoord nog aanpassingen in komen en doelen moeten worden bijgesteld. Onderstaand een globale weergave van de te nemen stappen in het uitvoeringsplan om een beeld te krijgen van de ontwikkelingen in de Regio. 1. verdeling van loonwaarde in 3 groepen t.w. : verdiencapaciteit meer dan 90% - een groep die direct naar werk te leiden is en weinig hulp nodig zullen hebben. verdiencapaciteit tussen 20 en 90% - een groep die met ondersteuning en middelen zo veel als mogelijk binnen de reguliere arbeidsmarkt participeren en daarnaast (omdat dit de grootste groep is in de SW bedrijven) een inverdienmodel in door te starten werkbedrijven. verdiencapaciteit minder dan 20% - deze groep zal in een beschutte/beschermde omgeving op lokaal niveau werkzaam zijn. 2. Uniforme werkgeversbenadering. Laagdrempelig, eenduidig en ontzorgen zijn hierbij sleutelwoorden. 3. SROI het idee is om een fonds op te richten waarbij door werkgevers een percentage omzet in gestort wordt en waaruit ieder naar rato in de vorm van benodigde arbeid kan putten. 4. Samenhang zoeken met de 35 werkregio s van het UWV i.h.k.v. de wajongers. 5. Fusie tussen de Sociale Dienst Drechtsteden als uitvoeringsorgaan van de 6 deelnemende gemeenten en de Sociale Werkvoorziening Drechtwerk. In Boarnsterhiem geeft Mienskipsoarch uitvoering aan de Wmo. Voorbeeld van laagdrempelige zorg en ondersteuning en maatwerkoplossingen. Gemeente Amsterdam heeft al een beleidsbrief gepresenteerd over de visie op de uitvoering van de gedecentraliseerde taken, zie Verzorgingshuis (vanaf ZZP4) dat zich heeft ontwikkeld tot een dienstencentrum, ook gericht op wijkbewoners: Stamtafel voor mensen met ondersteuningsvraag ontmoeting Samenwerking met andere organisaties, ruimte voor informele zorg (gecombineerd met bewoners van verzorgingshuis. Resultaat: Mensen kunnen zo lang mogelijk thuis blijven wonen, en kunnen dus zo lang mogelijk zelf verantwoordelijk blijven Scheiden wonen en zorg werkt Thuiszorgorganisatie: resultaatgestuurd 13

14 Hulpvraag client staat centraal, krijgt individuele begeleiding bij wonen, werken, zorg, welzijn, sociale contacten en legt verbindingen met lokale, collectieve welzijnsaanbod. Er wordt op resultaat gestuurd, doel is mensen zoveel mogelijk weer in hun eigen kracht te zetten. Inzet Participatiebudget Wordt alleen ingezet voor mensen die echt uitzicht op werk hebben (dus kunnen stijgen op de p- ladder). Gaat hoofdzakelijk om tredes 3-5. Tredes 1-2 m.n. vanuit WMO, dagactiviteiten Resultaat: p-budget ingezet op resultaat nl. werk Theehuis als dagbestedingsplaats/stageplek Biedt stageplaatsen aan jongeren met problemen in autisme spectrum. Horeca i.v.m. vergroten sociale vaardigheden. Voor vrijwilligers weer eerste stap naar werk. Resultaat: meer kans op werk en daarmee zelfstandig bestaan voor deze groep jongeren. Meer vrijwilligers doen werkervaring op. Excellent voorbeeld werkwijze Participatiewet. Actualiteit De Bossche situatie: Arbeidsmarkt & Sociale Zaken (AmSZ) en Weener Groep zitten samen in één Werk-Ontwikkelbedrijf per 1 januari 2014 Er wordt gewerkt langs de volgende lijnen: Iedereen kan iets en zet zich maximaal in We werken slimmer en effectiever als we onze krachten bundelen Samen houden we het betaalbaar 14

15 Schematisch ziet de werking van het Werk-Ontwikkelbedrijf er zo uit:* *Loondispensatie is met het sociaal akkoord verdwenen als middel. Daarvoor is in de plaats gekomen het middel loonkostensubsidie. In Duitsland kent men twee soorten PGB s. Een hoog PGB, even hoog als het huidige, dat in principe alleen besteed kan worden bij professionele zorgleveranciers. Daarnaast een laag PGB om mantelzorgers en vrijwilligers mee te betalen. 15

16 AWBZ CJG GGZ LVG PGB SW Wajong WML WMO WSW WWB ZVW Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Centrum voor Jeugd en Gezin Geestelijke gezondheidszorg Licht verstandelijk gehandicapt Persoonsgebonden budget Sociale werkvoorziening Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten Wettelijk minimum loon Wet maatschappelijke ondersteuning Wet sociale werkvoorziening Wet werk en bijstand Zorgverzekeringswet 16

17 Secretaris: Robert van Hittersum Leden: Bas van `t Wout Brigitte van der Burg Sjoerd Potters Martin Kouwenhoven Anne-Marie Burger Ben Scholten Eric van den Burg Erik Struijlaart Meta Jacobs Inge Adema Jos van Loozenoord Medewerker Sjoerd Potters Tweede Kamerlid decentralisatie AWBZ/WMO Tweede Kamerlid jeugdzorg en jeugdbeleid Tweede Kamerlid participatiewet Beleidsmedewerker SZW VVD-fractie Gemeenteraadslid Hendrik Ido Ambacht Wethouder Almere Wethouder Amsterdam Wethouder Zaanstad Wethouder Lelystad Wethouder Voorschoten Gemeenteraadslid Zeist 17