1. Hoeveel consulenten van VDAB begeleidden werkzoekenden en dat in de jaren ? Graag totaalaantal consulenten per jaar.

Transcriptie

1 SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 684 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 26 juni 2015 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Activering werkzoekenden - Passende dienstbetrekking Sinds de zesde staatshervorming is Vlaanderen bevoegd voor de toepassing van de passende dienstbetrekking. Sarah Vansteenkiste, onderzoekster aan het Centrum voor Loopbaanonderzoek van de KU Leuven, hield in haar doctoraat een pleidooi om de hele wetgeving over verplichtingen in het zoekgedrag en de controle hierop te hertekenen. Zij voert namelijk onderzoek naar onder meer het toepassen van de wet van passende dienstbetrekking. Haar bevinding is onder meer dat de impact op het zoeksucces van een kortdurige werkloze die flexibel zoekt, geen hogere jobkans biedt. De wetgeving hieromtrent zou slechts beperkt bekend zijn, en als men in een bevraging nagaat wie de huidige regelgeving zou volgen bij het zoekgedrag, staat slechts een beperkte groep hiervoor open. - Slechts 5 van de 1750 werkzoekenden (de bevraagde groep) geven aan dat ze het maximum van vier uur willen pendelen. - 10% van de bevraagden zou een job aanvaarden tegen een loon dat evenredig is met de genoten uitkering. De zogenaamde werkloosheidsval wordt daarmee bevestigd. Ook de consulenten zelf zouden veeleer willekeurig toepassen, i.p.v. op basis van een concreet objectief kader. Als werkzoekende zou men toch een gelijke behandeling mogen verwachten. Begeleide loopbaanheroriëntering wordt door mevrouw Vansteenkiste naar voren geschoven als een schappelijk alternatief voor het verplicht flexibel zoekgedrag. Dit kwam ook reeds op de raad van bestuur van de VDAB ter sprake. 1. Hoeveel consulenten van VDAB begeleidden werkzoekenden en dat in de jaren ? Graag totaalaantal consulenten per jaar. 2. Welke acties zal de minister ondernemen in het kader van de toepassing van passende dienstbetrekking? 3. Wat is de visie/het plan over de vrijstelling van beschikbaarheden (welke beroepsopleidingen e.d.) en de passende dienstbetrekking? 4. Hoe pakt de VDAB het op dit moment aan? Op welke manier controleert zij de passende dienstbetrekking?

2 5. Klopt het dat dit begrip met enige willekeur wordt toegepast/kan worden toegepast? Hoe zal de minister deze willekeur aanpakken/aankaarten bij VDAB? 6. Wat is de beleidsvisie van de minister op de voorgestelde begeleide loopbaanheroriëntering als alternatief op het verplicht flexibel zoekgedrag? 7. Vanaf 2015 neemt VDAB de controle op werkzoekenden over van de RVA. a) Hoeveel consulenten VDAB gaan de controlebevoegdheid overnemen? Voltijdsen, b) Wat zijn de targets binnen deze controlebevoegdheid? c) Vanaf wanneer gaat deze controle concreet in? d) Hoeveel werkzoekenden per consulent zal VDAB per maand kunnen controleren in functie van de vereisten inzake de passende dienstbetrekking?

3 PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT ANTWOORD op vraag nr. 684 van 26 juni 2015 van ROBRECHT BOTHUYNE 1. Onderstaande tabel geeft een overzicht van het totaal aantal consulenten die bij VDAB instonden voor de begeleiding en bemiddeling van werkzoekenden in de Jaren 2012, 2013 en 2014 (uitgedrukt in koppen en aantal voltijds equivalenten) koppen VTE , , De toepassing van het criterium maakt deel uit van de begeleidings, bemiddelingsen controleproces in het kader van de opvolging van niet-werkende werkzoekenden. De federale regelgeving geeft VDAB evenwel niet veel ruimte voor interpretatie en maatwerk. 3. De vrijstelling van beschikbaarheid waarnaar verwezen wordt is een vrijstelling die kan bekomen worden in geval van het volgen van studies, een stage of opleiding. Deze bevoegdheid is ikv de 6 de staatshervorming naar het Vlaamse gewest overgeheveld. Tot op heden neemt RVA de operationele uitvoering van deze bevoegdheid op, en dit overeenkomstig een samenwerkingsprotocol afgesloten tussen de betrokken federale en gewestelijke diensten en goedgekeurd door de Vlaamse en federale regering. De vrijstelling van beschikbaarheid houdt momenteel in dat een werkzoekende tijdens de duur van de vrijstelling (en dus in regel tijdens de duur van de opleiding/ stage/studie) vrijgesteld is van een controle op de passieve beschikbaarheid, en dus geen passende dienstbetrekking moet aanvaarden. Op die manier kan hij zich richten op het succesvol voltooien van de studie / opleiding / stage. Deze logica kadert volledig in het idee dat mevr. Vansteenkiste poneert in haar studie, nl. werkzoekenden via een loopbaanheroriëntering of loopbaanplan opnieuw aan het werk helpen. Net door hen de mogelijkheid te bieden zich volledig te wijden aan hun opleiding/stage/studie verhogen hun kansen op de arbeidsmarkt in de toekomst aanzienlijk. Het toekennen van een dergelijke vrijstelling getuigt m.a.w. van het feit dat een werkzoekende niet gedwongen wordt louter en alleen lineair te zoeken naar een passende dienstbetrekking, zonder rekening te houden met de wensen/noden van de arbeidsmarkt (van zowel werkzoekenden als werkgevers). Voor de werkzoekende is een vrijstelling uiteraard ook een belangrijke garantie dat hij niet kan gedwongen worden zijn opleiding, stage of studie stop te zetten om een passende dienstbetrekking te aanvaarden. De keuze blijft in dit geval bij de werkzoekende. Ikv de overheveling van deze bevoegdheid is in het decreet van 24 april 2015 houdende de implementatie van de 6 de staatshervorming en houdende diverse bepalingen inzake het beleidsdomein Werk en Sociale Economie reeds volgende bepaling opgenomen inzake het toekennen van vrijstellingen van beschikbaarheid ingevolge stage / studies en opleiding: b) het toekennen van vrijstellingen van beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt voor de verplicht ingeschreven werkzoekende met behoud van de uitkeringen in geval van studiehervatting, het volgen van een beroepsopleiding of een stage. De vrijstelling

4 houdt in dat de verplicht ingeschreven werkzoekende ingeschreven blijft bij de VDAB en vrijgesteld is van beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt op voorwaarde dat hij handelt overeenkomstig zijn traject naar werk. Er wordt slechts een vrijstelling toegekend op voorwaarde dat dit kadert in het voor de verplicht ingeschreven werkzoekende vastgestelde traject naar werk. De vrijstelling wordt toegekend voor de duurtijd van de studie, beroepsopleiding of stage die de verplicht ingeschreven werkzoekende volgt, beperkt tot een duurtijd van twaalf maanden. De Vlaamse Regering bepaalt na advies van de raad van bestuur van de VDAB de nadere voorwaarden voor de duurtijd van de vrijstelling, het toekennen, verlengen of intrekken van vrijstellingen, en de categorieën van werkzoekenden die voor een vrijstelling in aanmerking kunnen komen; In het najaar van 2015 zal VDAB een voorstel aan de Raad van Bestuur voorleggen m.b.t. de manier waarop VDAB in de toekomst wenst om te gaan met de toekenning van vrijstellingen van beschikbaarheid omwille van studies/opleiding/stage. Er zal dus m.a.w. verdere concrete invulling aan bovenstaande passage worden gegeven. Na goedkeuring en opname van de nodige bepalingen in een Besluit van de Vlaamse Regering zal VDAB de operationele uitvoering van RVA overnemen. De passage in het decreet geeft evenwel al aan dat een dergelijke vrijstelling dient te kaderen in een loopbaanplan, iets wat nog sterker tot uiting zal komen in het toekomstige vrijstellingenbeleid. De opname in het decreet zorgt voor een juridische verankering van dit principe. 4. De bemiddelaars van VDAB hanteren de criteria als ultiem referentiekader om te bemiddelen tussen vacature en werkzoekende. In het overgrote deel van de gevallen is het zo dat een job waarvan de bemiddelaar van oordeel is dat die passend is voor de werkzoekende ook zonder probleem past in de definitie van een passende dienstbetrekking. Als de bemiddelaar een job aanbiedt aan de werkzoekende en deze geeft aan interesse te hebben krijgt de werkzoekende een sollicitatieopdracht mee van de bemiddelaar. De werkzoekende moet hieraan gevolg geven. Het resultaat wordt opgevolgd via de sollicitatiefeedback verkregen van werkgever en werkzoekende. Indien blijkt dat bv de werkzoekende zich niet heeft aangemeld bij de werkgever zonder geldige reden, dan kan dit leiden tot een transmissie omwille van een weigering passende dienstbetrekking. Momenteel gebeurt deze transmissie nog naar RVA die autonoom beslist. Na overname van de controle en sanctioneringsbevoegdheid door VDAB zal deze transmissie naar de VDABcontroledienst gaan. Het is dan de controledienst van VDAB die de uiteindelijke beslissing neemt om over te gaan tot een sanctie of niet. 5. Zie ook antwoord op vraag 4. Bij de toepassing wordt er rekening gehouden wordt met het profiel van de werkzoekende en er dus sprake is van een bemiddeling en begeleiding op maat, is het aan de bemiddelaar om te beoordelen of en wanneer hij overgaat tot het geven van een sollicitatieopdracht aan de werkzoekende. Om te bepalen of hij overgaat tot een transmissie bij weigering van dit aanbod wordt de vacature aan de formele voorwaarden zoals gesteld in de federale reglementering inzake de controle op de passieve beschikbaarheid en de passende dienstbetrekking afgetoetst. Hier is dus geen sprake van willekeur in de toepassing. 6. In het antwoord op vraag 4 en 5 zit ook het antwoord op deze vraag vervat. VDAB verplicht werkzoekenden niet om ad-random te solliciteren of werk te zoeken. VDAB verwacht wel van werkzoekenden dat ze ingaan op een vacature die past bij hun profiel en dat ze zelf ook actief naar werk zoeken. Het dienstverleningsaanbod van VDAB bevat een uitgebreid arsenaal aan acties die kunnen worden ingezet voor werkzoekenden die ondersteuning nodig hebben bij het solliciteren, nood hebben aan

5 een (her)oriëntering / versterking van competenties / relevante werkervaring, kampen met (rand)problematieken van bv medische of psychische aard, De bemiddeling van werkzoekenden op vacatures kadert dus steeds in een traject op maat van de werkzoekende, naar analogie met het loopbaanplan vernoemd in de studie van mevr. Vansteenkiste. 7. a) De overname van de controlebevoegdheid door VDAB zal gebeuren door: - enerzijds de integratie van enkele controle-aspecten in het bemiddelingsproces - anderzijds de oprichting van een controledienst waar het formele controleproces zich afspeelt en de (eventuele) sanctie wordt bepaald die de werkzoekende oploopt. Het eerste luik betekent dat alle bemiddelaars van VDAB een rol zullen spelen in het uitvoeren van de controleopdracht. Hun rol bestaat uit het opvolgen van het werkzoekgedrag en, indien blijkt dat dit te wensen overlaat, overgaan tot en transmissie naar de controledienst. Voor de bemanning van de controledienst heeft VDAB momenteel 40 FTE voorzien op basis van een inschatting van het aantal te behandelen transmissiedossiers. Indien blijkt dat deze inschatting niet accuraat genoeg was kan aan de Raad van Bestuur gevraagd worden akkoord te gaan met een bijsturing van het voorziene aantal FTE. b) De VDAB zet geen targets voorop voor wat betreft het aantal te realiseren transmissies of sancties. VDAB heeft zich geëngageerd om elk kwartaal te voorzien in een rapportering naar haar Raad van Bestuur over de acties ondernomen ikv de controle op de beschikbaarheid en het resultaat dat dit heeft opgeleverd. c) VDAB kan pas overgaan tot de overname van de operationele uitvoering van de controlebevoegdheid van zodra er daarvoor een juridisch solide basis voorhanden is. Op Vlaams niveau kan pas worden overgegaan tot aanpassing van het VDABbesluit nà goedkeuring en publicatie van het KB dat het federaal normatief kader bepaalt dat alle gewesten dienen te respecteren bij de uitvoering van de controle op de beschikbaarheid. Tot op heden (1/08/2015) ontbreekt dit federaal normatief kader. d) De opvolging van het werkzoekgedrag van de werkzoekende maakt inherent deel uit van het bemiddelingsproces dat elke werkzoekende doorloopt na inschrijving bij VDAB. Deze opvolging omvat alle aspecten die ressorteren onder de controle op de beschikbaarheid, en niet enkel de controle op het feit of werkzoekende ingaat op een passende dienstbetrekking. Het vooropstellen van een target aantal te controleren werkzoekenden per maand en per consulent is bijgevolg niet relevant, en al zeker niet enkel en alleen wat betreft de controle m.b.t. de passende dienstbetrekking.