HvA Instituut voor Interactieve Media ActionScript 3.0
|
|
- Koenraad Cools
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 PACT 1: WERKGROEPOEFENINGEN WEEK 1 Hierbij de werkgroepoefeningen behorend bij het practicum week 1. Lees de stukken uitleg aandachtig door, zonder deze informatie zullen de principes in de oefeningen moeilijk te begrijpen zijn. In deze oefeningenreeks wordt met de afkorting AS de programmeertaal ActionScript 3.0 bedoeld. De werkgroepopdrachten van deze week laten je rustig kennismaken met de programmeertaal ActionScript 3.0 en de principes van het Object Oriented Programming. Er is geen voorkennis vereist alvorens je aan deze opdrachtenreeks begint. INLEIDING Object Oriented Programming (OOP) is een manier van organiseren van code door het in te delen in objecten; op zichzelf staande elementen die informatie en functionaliteit bevatten. Door een object georiënteerde aanpak te hanteren kunnen stukjes informatie (bijvoorbeeld informatie over een CD: albumnaam, tracknamen en artiest naam) gegroepeerd worden met de benodigde functionaliteit om iets met deze gegevens te kunnen doen (bijvoorbeeld track toevoegen of geef een overzicht van alle tracks ), en weergegeven worden op een schematische manier zie figuur 1. Het kunnen bundelen van deze gegevens en functies biedt vele voordelen waaronder de mogelijkheid om een abstract iets als een computerprogramma in te delen naar gelijkenis met de echte wereld. Figuur 1: UML class diagram Object Oriented Programming is dus niet zozeer een programmeertaal op zichzelf, het is meer een manier van toepassen van een programmeertaal. In AS is het heel goed mogelijk om lineair (niet object georiënteerd) te programmeren, de ervaring leert echter dat het toepassen van Object Oriented technieken bijdraagt aan de onderhoudbaarheid en begrijpbaarheid van een programma. J.P. Sturkenboom <j.p.sturkenboom@hva.nl> 1
2 HALLO WERELD Als vanouds is het eerste programma dat in een programmeeromgeving geschreven wordt een zogenaamd Hallo wereld programma. In de meeste gevallen het meest eenvoudige programma mogelijk, in AS zijn er echter wat randvoorwaarden die geschapen moeten worden. Laten we eerst eens proberen het script uit te voeren, daarna gaan we kijken waar alle code precies voor bedoeld is. 1. Start Adobe Flash CS3 op 2. Selecteer Create New: Flash File (ActionScript 3.0) uit de middelste kolom in het snelstarten scherm. (of kies File New en selecteer Flash File (ActionScript 3.0)) Je hebt zojuist een nieuw flash bestand aangemaakt dat klaar is om aangestuurd te worden met ActionScript 3.0. Als alles goed is gegaan zie je de flash interface met een leeg bestand zie figuur 2. Figuur 2: De flash interface met een nieuw, leeg bestand 3. Kies File Save en sla het bestand op met de naam hallowereld.fla in een handige map Het is aan te raden een nieuwe map te maken voor dit vak. Als je daarin voor elke opdrachtenreeks weer een nieuwe map aanmaakt blijf je overzichtelijk werken en kan je alles gemakkelijk terugvinden (bijv. Mijn Documenten / ActionScript / OefWeek1 / hallowereld.swf) J.P. Sturkenboom <j.p.sturkenboom@hva.nl> 2
3 Nu het bestand is opgeslagen kunnen we functionaliteit gaan toevoegen. Omdat we op OOP wijze programmeren doen we dit niet in het flash bestand zelf maar in een extern AS bestand. We moeten wel vertellen dat ons zojuist gemaakte flash bestand het AS bestand moet gaan gebruiken als zogenaamde Document class. 4. Selecteer onderin het tabblad Properties en vul bij het tekstvak Document class de tekst ZegHallo in (let op hoofdletters) zie figuur 3. Sla vervolgens het bestand opnieuw op door voor File Save te kiezen (of typ CTRL + S om de sneltoets te gebruiken). Merk op dat het sterretje achter de bestandsnaam bovenin het scherm verdwijnt zodra je opgeslagen hebt, aan dit sterretje kan je in een oogopslag zien of een document aangepast is! Figuur 3: De document class 5. Selecteer File New en kies ActionScript File om een nieuw AS bestand aan te maken. 6. Sla dit bestand direct op onder de naam ZegHallo.as in dezelfde map als het bestand hallowereld.fla Je hebt zojuist het lege ActionScript bestand gemaakt waarmee we het eerder opgeslagen hallowereld.fla gaan aansturen, laten we wat functionaliteit gaan toevoegen. J.P. Sturkenboom <j.p.sturkenboom@hva.nl> 3
4 7. Neem de onderstaande tekst over in het ZegHallo.as bestand. Sla het bestand op. package { public class ZegHallo extends Sprite { public function ZegHallo(){ trace("hello World!"); 8. Selecteer Control Test Movie (of druk op CTRL + Enter) om je filmpje af te spelen. Als alles goed gaat zie je het volgende zie figuur 4. Merk op dat de tekst Hello World! in het Output tab van je Flash CS3 terecht komt! (De Output tab staat onderin je Flash IDE, dus niet in het filmpje zelf) Figuur 4: Het afspelen van een Flash filmpje J.P. Sturkenboom <j.p.sturkenboom@hva.nl> 4
5 HELLO WORLD ONDER DE LOEP Tja.. zul je denken, het Output tab is erg leuk, maar hoe krijg ik de Hello World! op mijn stage (want zo heet de zichtbare rechthoek van een flash filmpje), daar komen we zometeen op. Laten we allereerst eens gaan kijken wat we net precies aan code hebben uitgevoerd. We werken van buiten naar binnen door de haakjes heen. package { Alle objecten die je in AS programmeert moeten in een zogenaamde package gestopt worden. Deze package biedt programmeurs bijvoorbeeld de mogelijkheid objecten in te delen in een overzichtelijke mappenstructuur. Als je bijvoorbeeld package iam.probeersels gebruikt, zegt dit dat er in de map waar het hallowereld.fla bestand staat een submap iam is met daarin weer een map probeersels, dat is de map waar dit AS bestand staat. Als je deze notatie toepast moet het AS bestand ook wel echt in de betreffende map staan, anders krijg je een foutmelding. Als je een packagenaam weglaat en zoals in ons voorbeeld enkel het woord package neerzet wordt de standaard package gebruikt, in deze package staan automatisch alle objecten die geen packagenaam meegekregen hebben. package { Om in ActionScript iets te kunnen doen dien je gebruik te maken van een van de volgende drie basisobjecten: shape, sprite of movieclip. Wat het verschil hiertussen precies is vindt je terug in het hoorcollege van week 1. We maken in dit voorbeeld van het basisobject Sprite. We moeten aan flash vertellen waar de beschrijving van het object sprite zich bevindt. Dit is in de map flash.display.sprite. Merk op dat dit de zelfde notatievorm is als die eerder genoemd werd bij de uitleg over packages. In feite zijn er een heleboel objecten die de ontwikkelaars van AS bij Adobe al voor je klaar hebben gezet. Al deze door Adobe ontwikkelde objecten staan in speciale door flash opgemerkte mappen die beginnen met flash, adobe of fl. Je kunt deze mappen fysiek terugvinden op je harde schijf door met een windows verkenner (windows toets + e) te navigeren naar de map: C:\Program Files\Adobe\Adobe Flash CS3\en\Configuration\ActionScript 3.0 Om dit soort componenten makkelijker terug te vinden bieden de ontwikkelaars van een taal een overzicht aan, dit overzicht noemen we een language reference. De language reference van AS 3.0 wordt aangeboden door Adobe op: J.P. Sturkenboom <j.p.sturkenboom@hva.nl> 5
6 package { public class ZegHallo extends Sprite { Nu er vastgelegd is van welke objecten gebruik gemaakt gaat worden kunnen we een nieuw object definiëren (maken). De diktgedrukte regel noemen we een class definitie, deze bestaat uit de volgende onderdelen: Het woord public (dit is engels voor publiek), dit vertelt AS dat iedereen deze class mag aanroepen, hij is als het ware publiekelijk toegankelijk. De woorden die je hier neer kunt zetten zijn: public, internal, protected en private. De mogelijkheid om de toegankelijkheid van een object te bepalen heet encapsulation en is een van de randvoorwaarden van OOP, hierover later meer. Het woord class, in AS worden objecten gemaakt op basis van sjablonen, deze sjablonen noemen we classes. We vertellen hier aan AS dat er een nieuw sjabloon wordt gemaakt. De naam van de class, ZegHallo. Het is gebruikelijk om voor de naam van een class altijd een hoofdletter te gebruiken. De woorden extends Sprite. Dit geeft aan AS aan dat het object dat we maken een uitbreiding is op het basisobject Sprite. In ActionScript is de document class (dus het document dat je aan een.fla bestand koppelt) altijd een uitbreiding op een van de classes: Shape, Sprite of MovieClip. package { public class ZegHallo extends Sprite { public function ZegHallo(){ trace("hello World!"); Tot slot voegen we een zogenaamde constructor toe, dit is een speciale functie die automagisch aangeroepen wordt zodra het programma uitgevoerd wordt. De constructor draagt altijd dezelfde naam als de class, in ons script is dit dus ZegHallo. Het enige dat deze functie uitvoert is de zin Hello World! weergeven in het zogenaamde output scherm, hiervoor wordt de standaardfunctie trace gebruikt. Trace wordt gebruik om informatie naar het output scherm te sturen, dit is heel handig om je filmpje mee te debuggen hierover later meer. Het gebruik van functies is wellicht een nieuw concept; een functie is een bepaald stukje code dat herhaald uitgevoerd kan worden. Gelukkig hoef je niet alle functies zelf te verzinnen, het Adobe Flash CS3 team heeft al een heleboel denk en programmeerwerk voor je gedaan, daar mag je allemaal gebruik van maken als je ActionScript gebruikt om jouw filmpjes mee te maken. J.P. Sturkenboom <j.p.sturkenboom@hva.nl> 6
7 HALLO WERELD REVISED AND IMPROVED Het is natuurlijk heel erg tof dat we in het vorig script een tekst in het output scherm van Flash kunnen neerzetten, maar er gebeurt nog helemaal niets in het echte scherm van het flash filmpje. Laten we nu eens een echt Hello World! script maken. 1. Als het scherm met het flash filmpje nog steeds open staat dan sluit je dit. 2. Neem de volgende aanpassingen (dikgedrukt) over in ZegHallo.as bestand. Sla het bestand op. package { import flash.text.textfield; public class ZegHallo extends Sprite { public function ZegHallo(){ var mytext:textfield = new TextField(); mytext.text = "Hello World!"; addchild(mytext); De functionaliteit die in het script hierboven toegevoegd wordt is als volgt. Er wordt naast de class Sprite nog een extra class geïmporteerd, de class TextField. Dit is een standaard tekstveld waarmee een stuk tekst in een flash filmpje kan worden neergezet, we maken hier gebruik van een door het team van Adobe voorgedefiniëerde class. Deze class zit in het package flash.text (deze staat dus zoals eerder gezegd in de directory In de constructor (speciale functie met dezelfde naam als de class) van ZegHallo gebeurt nu het volgende, er wordt een nieuw object aangemaakt van het type TextField, dit mogen we gebruiken omdat we deze eerder geïmporteerd hebben, vervolgens wordt aan het tekstveld de tekst Hello World! meegegeven. In principe mag je tussen de aanhalingstekens iedere willekeurige tekst invoeren. Tenslotte wordt het tekstveld via de functie addchild() toegevoegd aan het flashfilmpje. J.P. Sturkenboom <j.p.sturkenboom@hva.nl> 7
8 3. Selecteer Control Test Movie (of druk op CTRL + Enter) om je filmpje af te spelen. Als alles goed gaat zie je het volgende zie figuur 5. Merk op dat de tekst Hello World! nu in het flash uitvoerscherm komt te staan. Figuur 5: Hello World revised and improved Gefeliciteerd, je programmeert ActionScript! J.P. Sturkenboom <j.p.sturkenboom@hva.nl> 8
9 CLASSES & OBJECTS Nu je gezien hebt hoe een basis AS script in elkaar steekt gaan we een klein stapje verder. We gaan ons bezighouden met twee kernbegrippen van Object Oriënted Programming, classes en objects. Deze twee relatief eenvoudige woorden beslaan een concept dat vaak totaal vreemd en ingewikkeld wordt uitgelegd. Ik ga een poging wagen om dit concept helder te omschrijven. Hieronder zie je een zogenaamde (weliswaar incomplete) blauwdruk van de Chrysler Imperial LeBaron (1965). Een blauwdruk is een soort sjabloon waarmee meerdere malen een voorwerp vervaardigd kan worden. In deze blauwdruk vinden we de exacte specificaties, de benodigde grondstoffen en een zeer gedetailleerde werkbeschrijving. Als we dit ombouwen tot een soort definitie kunnen we stellen: De blauwdruk een specificatie is voor de Chrysler Imperial LeBaron (1965) De Chrysler Imperial LeBaron (1965) is een voorwerp dat gemaakt is volgens deze specificatie Figuur 6: Een blauwdruk van de Chrysler Imperial LeBaron (1965) Met dat in je achterhoofd stellen we vervolgens: Een class is te vergelijken met deze blauwdruk, namelijk een specificatie voor objecten Een object is een voorwerp dat gemaakt is volgens deze specificatie J.P. Sturkenboom 9
10 DE SPAARPOT Om in het vervolg het opzetten van een basis in AS wat makkelijker te maken hebben we een aantal standaard stukjes code, snippets, in het ActionsPanel gezet. Je kunt deze in jouw flash invoegen door de uitleg op de download pagina van dit vak op intra.iam.hva.nl/content/0708/propedeuse/actionscript/intro en materiaal/ te volgen. We gaan er in de volgende opdrachten en werkgroepen van uit dat je deze installatie hebt verricht. Er is, om je te laten wennen aan het gebruik van classes, een class Spaarpot die je voor de opdracht nodig hebt, deze staat op het intranet op bovengenoemde pagina. Zorg dat het bestand Spaarpot.as in dezelfde map staat als jouw volgende opdracht (bijv. Mijn Documenten / ActionScript / OefWeek1 /). 1. Selecteer Create New: Flash File (ActionScript 3.0) uit de middelste kolom in het snelstarten scherm. (of kies File New en selecteer Flash File (ActionScript 3.0)) 2. Kies File Save en sla het bestand op met de naam mijnspaarpot.fla in een handige map 3. Selecteer onderin het tabblad Properties en vul bij het tekstvak Document class de tekst Main in (let op hoofdletters) zie figuur 7. Sla vervolgens het bestand nogmaals op (CTRL + S). Figuur 7: Opnieuw de document class J.P. Sturkenboom <j.p.sturkenboom@hva.nl> 10
11 4. Selecteer File New en kies ActionScript File om een nieuw AS bestand aan te maken. Sla dit bestand direct op onder de naam Main.as in dezelfde map als het mijnspaarpot.fla bestand. 5. Klik zo nodig op het icoon om het zogenaamde ActionsPanel naast je coderuimte te openen. Selecteer de optie HVA IAM hulpstukken, als deze optie niet aanwezig is moet je de eerste alinea van deze oefening nog maar eens goed lezen. Figuur 8: Het ActionPanel 6. Selecteer in het mapje Code structuur de Class definitions en dubbelklik op Public Class. Het standaard raamwerk voor een AS bestand wordt automagisch in je codevlak geplaatst. Het stuk code dat je ziet wordt door professionals skeleton class genoemd. Het is als het ware een raamwerk van code zonder functionaliteit. Omdat je dit stuk code elke keer dat je zelf een AS class ontwikkeld zult gebruiken is het handig als je dit snel kunt toepassen, vandaar dat we je deze ActionsPanel aanbieden. Je zult zien dat er in de ActionsPanel nog meer interessante stukjes code staan, deze komen we de volgende werkgroepen zeker tegen. J.P. Sturkenboom 11
12 7. Verander het woord classnaam in het AS bestand op de 2 plaatsen waar dit aangegeven staat. Als het goed is zie je nu ongeveer het volgende zie figuur 9. Figuur 9: Een skeleton class Als we vanaf nu spreken over een basisopzet flash en main class dan bedoelen we datgene dat je net aangemaakt hebt dus: Een leeg, opgeslagen (willekeurige naam) flash bestand (.fla) met als ingevulde Document class Main Een skeleton class in actionscript (.as), opgeslagen als Main.as, met de classnaam veranderd naar Main J.P. Sturkenboom <j.p.sturkenboom@hva.nl> 12
13 8. Dit is het uitgangspunt van onze spaarpot applicatie. Voer de hieronder gegeven aanpassingen door en sla het bestand opnieuw op (CTRL + S). package { import Spaarpot; public class Main extends Sprite { //Variable declaration var mijnspaarpot:spaarpot; public function Main() { mijnspaarpot = new Spaarpot(); init(); private function init():void { 9. Selecteer Control Test Movie (of druk op CTRL + Enter) om je filmpje af te spelen. Als het goed is werkt je filmpje zonder foutmeldingen en zie je in de Output tab staan Nieuwe spaarpot aangemaakt! Open het bestand Spaarpot.as en ga na waarom de tekst Nieuwe spaarpot aangemaakt! in de Output tab komt te staan. Het grootste nadeel van het hebben van een spaarpot is dat het de bedoeling is dat je er met enige regelmaat muntstukken in werpt, muntstukken die je dus niet op andere wijze in kunt zetten in je dagelijkse bestedingspatroon. Dit is tevens een voordeel want als je dit gedrag enige tijd volhoud, zal er een geldbedrag opbouwen wat je vervolgens ineens aan een door jou begeerd object kunt uitgeven. Met onze digitale spaarpot is het ongeveer hetzelfde, het verschil ligt hem hierin dat we geen echte muntstukken, maar bits en bytes toevoegen die een representatie van muntstukken moeten voorstellen. Om dit te kunnen bereiken zijn er in onze spaarpot een aantal functies ingebouwd die klaar staan voor jullie gebruik. Laten we eens een aantal functies aanroepen. J.P. Sturkenboom <j.p.sturkenboom@hva.nl> 13
14 10. Nu we de basis hebben ontwikkeld gaan we een aantal functies aanroepen. Voer de hieronder gegeven aanpassingen door en sla het bestand opnieuw op (CTRL + S). knip knip private function init():void { mijnspaarpot.een_euro_toevoegen(); mijnspaarpot.twee_euro_toevoegen(); mijnspaarpot.vijftig_cent_toevoegen(); mijnspaarpot.printbon(); 11. Selecteer opnieuw Control Test Movie (of druk op CTRL + Enter) om je filmpje af te spelen. Als het zie figuur 10. goed is werkt je filmpje zonder foutmeldingen en zie je in de Output tab het volgende Figuur 10: De spaarpot met inhoud J.P. Sturkenboom <j.p.sturkenboom@hva.nl> 14
15 DE SPAARPOT ONDER DE LOEP Dat ging misschien wat snel, vandaar nu deze uitleg. Laten we allereerst eens gaan kijken wat we net precies aan code hebben uitgevoerd. We werken opnieuw van buiten naar binnen door de haakjes heen. package { Dit was de aanroep van het package. Er mogen een of meerdere woorden achter package neergezet worden; deze woorden slaan op de directory waarin de huidige class zich bevindt. package { import Spaarpot; Naast onze programmacode hebben we ook de code uit twee andere bestanden nodig. Het bestand in de map /flash/display/sprite.as en het bestand Spaarpot.as. Merk op dat de extensie (.as) niet toegevoegd hoeft te worden bij het importeren van bestanden. In principe hoeft bestand voor onze Spaarpot niet eens via import aangeroepen te worden omdat dit in dezelfde map staat, het is echter een goede gewoonte alle gebruikte classes bovenin het bestand aan te roepen, hierdoor weet je altijd welke bestanden er nodig zijn om het programma goed te laten functioneren. Package { import Spaarpot; public class Main extends Sprite { //Variable declaration var mijnspaarpot:spaarpot; Het volgende stuk code is de zogenaamde class definitie. Het betreft een publiek toegankelijke class met de naam Main. De class is een uitbreiding op het basisobject Sprite. Vervolgens zien we iets nieuws, een variabele declaratie. Om ons programma voor te bereiden op het gebruik van een spaarpot vertellen we nu alvast dat er een variabele met de naam mijnspaarpot moet worden gemaakt van het type Spaarpot (achter de dubbele punt staat het type). Let op! Het declareren van een variabele betekend nog niet dat die variabele ook daadwerkelijk inhoud heeft, de inhoud wordt gewoonlijk pas in de constructor toegevoegd. Een variabele kan je zien als de naam voor een object. Zoals je een kind een naam geeft om hem op bepaalde leeftijd binnen te kunnen roepen voor het eten zo geven we ook objecten een naam om ze aan te kunnen spreken. J.P. Sturkenboom <j.p.sturkenboom@hva.nl> 15
16 Package { import Spaarpot; public class Main extends Sprite { //Variable declaration var mijnspaarpot:spaarpot; public function Main() { mijnspaarpot = new Spaarpot(); init(); We voegen een constructor toe, dit is een speciale functie die automagisch aangeroepen wordt zodra het programma uitgevoerd wordt. De constructor draagt altijd dezelfde naam als de class, in ons script is dit dus Main. In de constructor worden twee dingen uitgevoerd. Aan de eerder aangemaakte variabele mijnspaarpot wordt nu een object van het type Spaarpot gekoppeld (dit object is, gerefereerd aan de eerder gegeven uitleg, dus de auto, en niet de blauwdruk). We hebben eerder gezien dat de constructor van een class automagisch aangeroepen wordt zodra het object gemaakt wordt, vandaar dat op dit moment Nieuwe spaarpot aangemaakt! in de Output tab van de Flash IDE verschijnt. In de constructor van de class Spaarpot.as staat immers: knip knip public function Spaarpot(){ trace("nieuwe spaarpot aangemaakt!"); De trace functie biedt de AS programmeur eindeloos veel mogelijkheden, het grote voordeel aan deze functie is dat deze enkel in de Flash IDE output geeft, zodra jouw flash filmpje op een website gepubliceerd wordt ziet niemand de output meer. In het gebruikte voorbeeld wordt de trace functie gebruikt om de programmeur te vertellen wat er in het script gebeurt. Je kunt dus na het verschijnen van de tekst Nieuwe spaarpot aangemaakt! met zekerheid stellen dat de constructor van Spaarpot is uitgevoerd. J.P. Sturkenboom <j.p.sturkenboom@hva.nl> 16
17 Package { import Spaarpot; public class Main extends Sprite { //Variable declaration var mijnspaarpot:spaarpot; public function Main() { mijnspaarpot = new Spaarpot(); init(); private function init():void { De constructor doet nog iets anders, wellicht is je opgevallen dat het woord init() ook nog binnen de accolades staat. Als je iets verderop in de code kijkt zie je de tekst private function init():void staan, ook dit is een functie van de class Main. Er bestaan naast constructoren (functies die automagisch aangeroepen worden) dus ook andere typen functies. Laten we eens woord voor woord kijken naar wat hier gebeurd. We hebben het eerder gehad over encapsulation of het afschermen van informatie. In dit geval staat er als eerste het woord private, dit geeft aan dat de functie init puur voor intern gebruik is (intern is in dit geval binnen de class). Het woord function geeft aan dat we een nieuwe functie willen vastleggen. Init komt van het engelse woord initialize (instellen) en is een gewoonte binnen OOP programmeren, init is de naam van de functie. Deze naam mag je zelf kiezen, er zou net zo goed het woord kaas of gaeenswatdoenrotprogramma kunnen staan. Terug naar de constructor, we hebben een functie init() gemaakt, die doet echter niets zonder dat hij aangeroepen wordt en dat is nou precies wat er in de constructor gebeurd, de functie init wordt aangeroepen zodat de code binnen de functie ook uitgevoerd wordt. In dit voorbeeld lijkt dit misschien wat omslachtig en dat is het ook, het illustreert echter wel op heldere wijze het aanroepen en vastleggen van functies. Laten we eens kijken naar de inhoud van de functie init. J.P. Sturkenboom <j.p.sturkenboom@hva.nl> 17
18 knip private function init():void { mijnspaarpot.een_euro_toevoegen(); mijnspaarpot.twee_euro_toevoegen(); mijnspaarpot.vijftig_cent_toevoegen(); mijnspaarpot.printbon(); knip Hier worden achtereenvolgens vier functies van het object mijnspaarpot aangeroepen. Het aanroepen van een functie binnen een bepaald object gebeurt in AS via de punt. Wat er precies gebeurt is nu niet heel belangrijk, wat wel belangrijk is is dat er achtereenvolgens: Een een euro muntstuk in de spaarpot wordt gestopt Een twee euro muntstuk in de spaarpot wordt gestopt Een vijftig cent muntstuk in de spaarpot wordt gestopt De bon wordt uitgeprint, in dit geval naar het Output tab via de functie trace. Het aanroepen van een functie via de punt heb je eerder ook al gezien in het stuk code van het Hello World script: public function ZegHallo(){ var mytext:textfield = new TextField(); mytext.text = "Hello World!"; addchild(mytext); Je kunt nu wat experimenteren met de code die je gemaakt hebt. Als je het idee hebt dat je alles begrijpt kan je beginnen met de opdracht voor volgende week of het doorwerken van het boek (Hfst 1 en hfst 2 t/m pag. 22). J.P. Sturkenboom <j.p.sturkenboom@hva.nl> 18
19 GEBRUIKTE BRONNEN Laan, Gertjan. Aan de slag met C++. Academic Service. ISBN: Peters, Keith. Foundation Actionscript 3.0 Animation: Making Things Move! Friends of Ed. ISBN: Moock, C. Essential Actionscript 3.0. O'Reilly. ISBN: AS3 programming manual: DISCLAIMER Het kan zijn dat er nog fouten in dit schrijven staan. Bij constatering van fouten en/ of onvolkomendheden graag een reactie per naar j.p.sturkenboom@hva.nl. J.P. Sturkenboom <j.p.sturkenboom@hva.nl> 19
HvA Instituut voor Interactieve Media ActionScript 3.0
PPRO 1: OEFENINGEN LES 1 Hierbij de werkgroepoefeningen behorend bij het practicum week 1. Lees de stukken uitleg aandachtig door, zonder deze informatie zullen de principes in de oefeningen moeilijk te
Nadere informatieHvA Instituut voor Interactieve Media
PPRO: WERKGROEPOEFENINGEN WEEK 2 Hierbij de werkgroepoefeningen behorend bij het practicum week 2. Lees de stukken uitleg aandachtig door, zonder deze informatie zullen de principes in de oefeningen moeilijk
Nadere informatieInhoud Inhoud. Over dit boek 7. 1 Eclipse IDE (Integrated Development Environment) 9. 2 Functionele specificatie 13
5 Inhoud Inhoud Over dit boek 7 1 Eclipse IDE (Integrated Development Environment) 9 2 Functionele specificatie 13 3 Implementatie grafische gebruikersinterface 31 4 De klassen en methoden 57 5 Technische
Nadere informatieHandleiding JCreator. Inhoud. Een Workspace en een eerste project maken
Handleiding JCreator Inhoud Een Workspace en een eerste project maken Een tweede project maken De editor van JCreator Aanpassen van de basis-directory Documentatie over klassen en methoden van de JDK Bestand
Nadere informatieDatatypes Een datatype is de sort van van een waarde van een variabele, veel gebruikte datatypes zijn: String, int, Bool, char en double.
Algemeen C# Variabele Een variabele is een willekeurige waarde die word opgeslagen. Een variabele heeft altijd een datetype ( De soort waarde die een variabele bevat). Datatypes Een datatype is de sort
Nadere informatie10. Mijn eerste programma
10. Mijn eerste programma Een korte handleiding voor het invoeren en editten van programmatekst voor een pseudotaal programma. In dit hoofdstuk wordt beschreven hoe je je allereerste pseudotaal programma
Nadere informatieJe gaat leren programmeren en een spel bouwen met de programmeertaal Python. Websites zoals YouTube en Instagram zijn gebouwd met Python.
1 Je gaat leren programmeren en een spel bouwen met de programmeertaal Python. Websites zoals YouTube en Instagram zijn gebouwd met Python. Voordat je leert programmeren, moet je jouw pc zo instellen dat
Nadere informatieEen eerste applicatie
Een eerste applicatie 2.1 Inleiding Programmeren in Visual Basic.NET doe je niet alleen door regels met code te schrijven. Je begint met het ontwerpen van een venster in de design mode met allerlei controls,
Nadere informatieVerder zijn er de nodige websites waarbij voorbeelden van objectgeoriënteerd PHP (of Objec Oriented PHP, OO PHP) te vinden zijn.
Objectgeoriënteerd PHP (versie 5) Kennisvereisten: Ervaring met programmeren in PHP met MySQL Je weet wat een class of klasse is Je weet wat een instantie van een klasse (een object) is Je weet wat een
Nadere informatieGebruikershandleiding
Gebruikershandleiding Training MANUAL DE USUARIO NAC SPORT ELITE Version 1.3.400 Nacsport Training wwww.nacsport.com 1 Index 1- AFBEELDINGEN 2- OEFENINGEN 3- TRAINING 4- KALENDER Nacsport Training wwww.nacsport.com
Nadere informatieWerkgroep 2. First things first, but not necessarily in that order. Dr. Who
Werkgroep 2 First things first, but not necessarily in that order. Dr. Who Vragen? Ik snap die ENTER_FRAME methode niet helemaal? 2 Behandeling van huiswerk Klassikaal uitwerken van vraagstuk 1 t/m 5 De
Nadere informatieBEGINNER JAVA Inhoudsopgave
Inhoudsopgave 6 Configuratie Hallo wereld! Praten met de gebruiker Munt opgooien Voorwaarden Lussen......6 Configuratie Met deze Sushi kaarten ga je een simpel spel maken met één van de meest populaire
Nadere informatieWorkshop: Digitaal nakijken met Grademark
Student... Workshop: Digitaal nakijken met Grademark VO/HO-Docentendag vrijdag 19 juni 2015 Het doel van deze workshop is je kennis te laten maken met Grademark Deze workshop is te kort om je alle ins
Nadere informatieES1 Project 1: Microcontrollers
ES1 Project 1: Microcontrollers Les 1: Installeren en verifiëren van de SDE Door Hugo Arends, augustus 2012 Microcontrollers Een microcontroller is een elektronische component dat gebruikt wordt om (complexe)
Nadere informatieOm in te loggen in het CMS (Content Management Systeem) gaat u naar http://domeinnaam.nl/admin Hier ziet u het inlogscherm:
CMS Handleiding Inhoudsopgave Inloggen in het CMS... 3 Pagina s toevoegen... 4 Pagina s bewerken... 7 Een link toevoegen... 8 Een afbeelding toevoegen... 10 Foto s plaatsen op de fotopagina... 12 Media...
Nadere informatieHANDLEIDING PROGRAMMEREN IN PASCAL (LAZARUS)
HANDLEIDING PROGRAMMEREN IN PASCAL (LAZARUS) Vereiste voorkennis Voldoende kennis van het besturingssysteem (in deze handleiding wordt uitgegaan van Windows) De basisprincipes van programmeren Vereiste
Nadere informatieHandleiding invoegen afbeeldingen en downloadlinks t.b.v. het CMS
Handleiding invoegen afbeeldingen en downloadlinks t.b.v. het CMS Het blijkt dat we de nodige moeite hebben met het invoegen van afbeeldingen en het maken van downloadkoppelingen binnen ons CMS. Er moet
Nadere informatieHoofdstuk 1: Een eerste Visual Basic project
Programmeren in Microsoft Visual Basic 6.0, lessenserie voor het voortgezet onderwijs HAVO/VWO David Lans, Emmauscollege, Marnix Gymnasium Rotterdam, februari 2001 Hoofdstuk 1: Een eerste Visual Basic
Nadere informatieVersturen van email vanuit een Delphi VCL toepassing
Versturen van email vanuit een Delphi VCL toepassing Voor Delphi bestaan uiteraard verschillende libraries om emails te versturen, maar in dit voorbeeld wordt een C# Dotnet library gebruikt en aangesproken
Nadere informatieHoofdstuk 1: Een eerste Visual Basic project
Programmeren in Microsoft Visual Basic 2010 Express, lessenserie voor het voortgezet onderwijs HAVO/VWO David Lans, Emmauscollege, Vespucci College, Marnix Gymnasium Rotterdam, december 2011 Hoofdstuk
Nadere informatieAutomatisering voor Financiële Dienstverleners. Werken met Queries en Merge Documenten. For more information visit our website at www.pyrrho.
Automatisering voor Financiële Dienstverleners Werken met Queries en Merge Documenten For more information visit our website at www.pyrrho.com Date: Document Nr: 30 maart, 2007 UBizzMerge, Versie 4.0 Status:
Nadere informatieInformatie gebruik Digi Bord
Informatie gebruik Digi Bord Aan de slag Schakel de pc en de beamer aan en het bord is te gebruiken. Het bord hoeft u niet apart aan te zetten. De pen is nu alleen te gebruiken als muis. Beamer De beamer
Nadere informatieInhoud. Mediacentrum Hogeschool Windesheim Handleiding Endnote Online juli
ONLINE Inhoud Wat is Endnote Online?... 3 Voordat je begint nog even dit!... 3 Aanmelden... 4 Referenties invoegen in een Worddocument/Cite while you write... 5 Handmatig invoeren van referenties... 7
Nadere informatieInhoud Wat is mobiel werken?... 2 Installeren VPN Client... 3 Laptop... 3 Windows 8... 4 Windows 7... 10 Mac OS X... 16 Linux... 16 Tablet...
333 Inhoud Wat is mobiel werken?... 2 Installeren VPN Client... 3 Laptop... 3 Windows 8... 4 Windows 7... 10 Mac OS X... 16 Linux... 16 Tablet... 18 ios (ipad)... 18 Android... 21 Windows... 21 Smartphone...
Nadere informatieInhoudsopgave. Whisper380-computerhulp 2
Versie: 1.0 Gemaakt door: Whisper380 Eigenaar: Whisper380-computerhulp Datum: 23-11-2010 Inhoudsopgave Wat gaan we doen?...3 Wat hebben we nodig?...3 Downloaden van het programma:...3 Het programma registreren
Nadere informatieOpdracht 7a. Applicatiebouw 2014/2015
Applicatiebouw 2014/2015 Opdracht 7a Inhoud Applicatiebouw op dag 7 College In het college wordt oa. overerving behandeld, waarmee je uit een bestaande klasse een nieuwe andere klasse kan maken. Ook zijn
Nadere informatieGIGA Informatica WORD &POWERPOINT. GIGAIWW 1-4.indd :27:58
GIGA Informatica WORD &POWERPOINT GIGAIWW 1-4.indd 1 23-07-2007 16:27:58 Hoofdstuk 2 Basishandelingen Overzicht van de vereiste voorkennis Kennismaking met Windows Basishandelingen in Windows Hoofdstuk
Nadere informatieInhoud. Endnote X7 Handleiding Mediacentrum maart 2015 Page 2
Inhoud Over Endnote... 3 Endnote installeren... 4 Een library aanmaken... 5 Voordat je begint!... 6 Tussenvoegsels in namen... 6 Referenties invoegen in een Worddocument/Cite while you write... 7 Handmatig
Nadere informatieTeD Tekst en Design. Basisinformatie voor klein gebruik van het cms Made Simple
Basisinformatie voor klein gebruik van het cms Made Simple 1 Inhoud Inhoud 2 Inleiding 3 Inloggen in het CMS 3 Teksten plaatsen/aanpassen 4 Een link aanmaken 4 Gebruikers toevoegen/ verwijderen 5 Werken
Nadere informatieAandachtspunten voor Word 2013 en PowerPoint 2013 (JITT)
Uitvoering door: Roy Fijn Handshakers, the Human factor in ICT www.handshakers.nl Aandachtspunten voor Word 2013 en PowerPoint 2013 (JITT) Microsoft Office 2013: - Werkbalk Snelle Toegang - Tabblad Pennen
Nadere informatieHandleiding OVM 2.0. Beheerder. Versie 2.0.0.22 1 oktober 2012
Handleiding OVM 2.0 Beheerder Versie 2.0.0.22 1 oktober 2012 Inhoudsopgave Legenda... 4 1 Voorbereidingen... 5 1.1 Downloaden... 5 1.2 Starten en inloggen... 6 1.3 Nieuws... 6 2 Beheerportal... 8 2.1 Inloggen...
Nadere informatieJavaScript. 0 - Wat is JavaScript? JavaScript toevoegen
0 - Wat is JavaScript? JavaScript is hele andere koek dan Scratch. Het wordt ook door professionele programmeurs gebruikt. Doordat er veel mensen gebruik maken van JavaScript is er veel informatie over
Nadere informatieTechnische Fiche om een commando met een passend icoontje aan te maken in de Ribbon Interface.
Technische Fiche om een commando met een passend icoontje aan te maken in de Ribbon Interface. Dit document is gebaseerd op Inventor 2011 & Windows XP. PS: Het kan zijn dat bepaalde zaken verschillen of
Nadere informatieHet toevoegen van videofragmenten in Hot Potatoes
Het toevoegen van videofragmenten in Hot Potatoes AARDAPPELBEURS 10 06 2009 werk van A.H.C. van Dinter is in licentie gegeven volgens een Creative Commons Naamsvermelding-Nietcommercieel-Gelijk Weblog:
Nadere informatieACT! link XL voor SnelStart handleiding
ACT! link XL voor SnelStart handleiding Installatie ACT! link XL voor SnelStart... 2 Instellen:... 3 Relatiecode:... 6 Ordernummer... 6 Notitie... 6 Ordersjabloon... 7 Bedrijven... 8 Een volgende administratie
Nadere informatie22. Sjablonen. In deze module leert u: 1. Wat een sjabloon is. 2. Hoe u sjablonen gebruikt. 3. Hoe u zelf sjablonen kunt maken.
22. Sjablonen In deze module leert u: 1. Wat een sjabloon is. 2. Hoe u sjablonen gebruikt. 3. Hoe u zelf sjablonen kunt maken. Een sjabloon is een speciaal bestand dat u kunt gebruiken als model voor een
Nadere informatieCursus Onderwijs en ICT. Programmeren met Visual Basic
Cursus Onderwijs en ICT Jaargang 2, deel 23 (versie 1.0 NL 2-7-2011) Programmeren met Visual Basic door Serge de Beer Inleiding In sommige gevallen biedt het aanbod op de softwaremarkt niet wat je zoekt.
Nadere informatieWeb of trust. De software
Web of trust Een manier om met certificaten te werken is met behulp van een zogenaamde Web of trust. Hiermee geef je handmatig aan wie je vertrouwt en je wisselt handmatig certificaten uit met PGP. PGP
Nadere informatieDocFlow. handleiding. DocFlow voor Act! Handleiding. Versie 2.0 10-02-2015. Onderdeel van Tendenz ICT Product van Afdeling (Web)Development
DocFlow voor Act! Handleiding Versie 2.0 10-02-2015 Inleiding Met DocFlow kunt u aan een contact, bedrijf, groep of verkoopkans een Windowsmap koppelen, die bijvoorbeeld op het netwerk staat. U krijgt
Nadere informatieHandleiding CMS Online Identity Webontwikkeling. Handleiding CMS
Handleiding CMS 1 Inhoudsopgave 1. Inloggen... 3 2. Het CMS... 3 3. Websitecontent... 4 3.1 Een nieuwe pagina toevoegen... 4 3.2 Een pagina wijzigen... 4 3.3 Een pagina verwijderen... 5 4. De WYSIWYG editor...
Nadere informatieAAN DE SLAG VERSIE 3.3.0.8
AAN DE SLAG VERSIE 3.3.0.8 First Keys 3 maakt gebruik van Clevy Dyscover, klanken software en toetsenbord layout. www.clevy.nl AAN DE SLAG First Keys software is een introductie voor het werken met het
Nadere informatieUw eigen tekst en foto s op uw site bijhouden
Uw eigen tekst en foto s op uw site bijhouden Voorbereiding U heeft een cd ontvangen met een aantal bestanden erop. O.a. de website, dreamweaver en 2 tekstbestanden genaamd s/n en inloggegevens. De website
Nadere informatieStap 1 Export grootboekrekeningen InformerAccount:
Het is mogelijk om in InformerOnline grootboekrekeningen te importeren. Hieronder volgt een stappenplan hoe de import gemaakt dient te worden en hoe het importeren succesvol zal worden afgerond. Tip: Allereerst
Nadere informatieHandleiding voor het maken van een online enquête formulier. Google Drive toepassing
Handleiding voor het maken van een online enquête formulier. Google Drive toepassing HOGESCHOOL VAN ARNHEM EN NIJMEGEN Januari 7 2014 Opgesteld door: Jan-Willem 1//2014 Handleiding voor het maken van een
Nadere informatieMet een mailing of massaverzending kunt u een groot aantal documenten verzenden naar gebruikelijke adressen, die in een gegevensbestand staan.
Een mailing verzorgen Met een mailing of massaverzending kunt u een groot aantal documenten verzenden naar gebruikelijke adressen, die in een gegevensbestand staan. Voor deze techniek zijn twee bestanden
Nadere informatieOneDrive instellen op je PC
OneDrive instellen op je PC Stap 1. Zorg dat je OneDrive hebt geactiveerd (zie handleiding Office 365 instellen voor leerlingen). Stap 2. Start Internet Explorer en ga naar http://bit.ly/onedrivevoorbedrijven
Nadere informatieModule handleiding VivianCMS. Fotoalbum
Module handleiding VivianCMS Fotoalbum Versie: 1.0 Startdatum: 06-05-2006 Datum laatste wijziging: 26-05-2006 Opmerking: Gepubliceerd op http://www.viviancms.nl Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 1.1 Algemene
Nadere informatieInhoud. Mediacentrum hogeschool Windesheim (maart 2015) Page 2
Online Inhoud Over Endnote Online... 3 Aanmelden... 3 Voordat je begint!... 4 Tussenvoegsels in namen... 4 Referenties invoegen in een Worddocument/Cite while you write... 5 Handmatig invoeren van referenties...
Nadere informatieJe gaat leren programmeren in Ruby. En daarna in Ruby een spelletje maken. Websites zoals Twitch en Twitter gemaakt zijn met behulp van Ruby?
1 Je gaat leren programmeren in Ruby. En daarna in Ruby een spelletje maken. Websites zoals Twitch en Twitter gemaakt zijn met behulp van Ruby? Voordat je begint met programmeren, moet je Ruby installeren.
Nadere informatie1. Installeren Update 2.4.7
1. Installeren Update 2.4.7 De update kan rechtstreeks geïnstalleerd worden vanaf internet. U moet altijd wel MeaFinance afsluiten alvorens de update te draaien Let op: maak voordat u de update uitvoert
Nadere informatieTutorial 1, Delphi: Geldspraak
Tutorial 1, Delphi: Geldspraak Versie Datum Auteurs Opmerkingen 1 25-09-2001 Kees Hemerik (code) Gebaseerd op Delphi 5 Enterprise. Roel Vliegen (tekst) 2 17-03-2005 Kees Hemerik Aanpassingen: Delphi 7,
Nadere informatieContent tips & tricks
Content tips & tricks E-learning vormt de basis van je lessen en als docent steek je veel tijd in het ontwikkelen en vormgeven van deze content. Met deze handleiding maken we dit proces net even makkelijker
Nadere informatieZelfstudie Boek: Hoofdstuk 1 tm. 3.5 uit het boek Aan de slag met Java (Gertjan Laan).
Applicatiebouw 2015/2016 Opdracht 1 Inhoud Applicatiebouw op dag 1 College Bij het college wordt een inleiding gegeven over computers, het programmeren van klassen en objecten in Java en de ontwikkelomgeving
Nadere informatieSimon de schildpad. 2012 J van Weert 1
Programmeren met Simon Simon de schildpad 2012 J van Weert 1 Inleiding: Wat is programmeren eigenlijk? Een computer doet niets zonder een programma. Die programma s worden geschreven door mensen: programmeurs.
Nadere informatieAan het eind van deze lesbrief wordt uitgelegd wat het nut van OOP is en vind je een aantal oefenopdrachten.
Doel van deze lesbrief Deze lesbrief is bedoeld om je op de hoogte te brengen van de basisbegrippen die gangbaar zijn bij object georiënteerd programmeren (OOP). In deze lesbrief kom je korte codefragmenten
Nadere informatieRhino: Back-up maken. RsyncBackup
Rhino: Back-up maken Wij als gebruikers berokkenen zelf de meeste schade aan onze PC s. Niet virussen of trojans. We wissen ongewild bestanden en maken fouten met software. Ook een hardwarestoring kan
Nadere informatieBeknopte handleiding Overhoor 4.0.3 NL (Efka-soft)
Beknopte handleiding Overhoor 4.0.3 NL (Efka-soft) 1. Programma algemeen 1.1 Downloaden en installeren 1.2 Opstarten 1.3 Afsluiten 1.4 Verwijderen 2. Overhoorbestanden gebruiken 2.1 Nieuw bestand maken
Nadere informatieGames met Lua en Löve2D
Games met Lua en Löve2D Installatie instructies Pagina 1 van 19 1. Introductie In deze handleiding lopen we samen door alle stappen die nodig zijn om de juiste hulpmiddelen te installeren en zo snel mogelijk
Nadere informatieIntroductie testtooling Wink
Introductie testtooling Wink SYSQA B.V. Almere Datum : 10-04-2013 Status : 1.0 Opgesteld door : Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 16 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Opbouw... 3 2 Wink... 4 2.1 Wat
Nadere informatiePSW Omgaan met documenten. Onderwerp Omgaan met documenten vanuit het PSW portaal Datum september 2017
PSW Omgaan met documenten Onderwerp Omgaan met documenten vanuit het PSW portaal Datum september 2017 In het nieuwe PSW portaal gaan we anders om met Documenten. Denk hierbij aan het verplaatsen van documenten,
Nadere informatieGebruikershandleiding online vacaturebanken vrijwilligerswerk
Gebruikershandleiding online vacaturebanken vrijwilligerswerk Inloggen Ga via uw internetbrowser (bij voorkeur Google Chrome of firefox) naar www.servicepuntvrijwilligerswerkhengelo.nl/typo3 U ziet vervolgens
Nadere informatieHandleiding FTP. Mocht je na het lezen van deze handleiding nog vragen hebben dan kan je deze sturen naar ron.vliet@dty.nl. Succes.
Handleiding FTP Deze handleiding beschrijft hoe je FTP kunt gebruiken om je foto s van je eigen computer via Internet naar www.dty.nl te sturen. Deze handleiding bestaat uit twee delen: Het kopieren (FTP-en)
Nadere informatieBriefhoofd maken in Word. Handleiding van Helpmij.nl
Briefhoofd maken in Word Handleiding van Auteur: CorVerm Januari 2011 We gaan ons deze keer wagen aan het maken van een briefhoofd met invulformulier in Word. De bedoeling is dat we eerst een briefhoofd
Nadere informatieHandleiding Op Maat Wizard.
Handleiding Op Maat Wizard. Met de Op Maat Wizard kun je zelf vullingen maken voor de verschillende werkvormen in het Op Maat programma. Wanneer je de software (Speler en Wizard) niet in je bezit hebt,
Nadere informatieHandleiding exporteren en importeren van boekhouding. Van MijnWebwinkel naar Snelstart
EBT-SOLUTIONS Handleiding exporteren en importeren van boekhouding. Van MijnWebwinkel naar Snelstart. 22-4-2010 Deze handleiding is bedoeld om uw boekhouding vanuit MijnWebwinkel te exporteren waarna te
Nadere informatie26/3/2012 ICLON UNIVERSITEIT LEIDEN WORKSHOP WEBCAST. Van PowerPoint naar Movie Maker Tara van Helden
26/3/2012 ICLON UNIVERSITEIT LEIDEN WORKSHOP WEBCAST Van PowerPoint naar Movie Maker Tara van Helden In deze handleiding wordt stap voor stap uitgelegd hoe je van een PowerPoint een webcast, oftewel filmpje
Nadere informatieCMS Template Handleiding
CMS Template Handleiding Inhoudsopgave Inloggen in het CMS... 3 Pagina s toevoegen... 4 Pagina s bewerken... 6 Een link toevoegen... 7 Een afbeelding toevoegen... 9 Foto s plaatsen op de fotopagina...
Nadere informatieHandleiding bij de Booktest Generator
Handleiding bij de Booktest Generator Het programma voor het maken van toetsen bij boeken. (c) 2005/2009 Visiria Uitgeversmaatschappij Twisk Inleiding Onze dank voor het aanvragen van de Booktest Generator.
Nadere informatieGetting-started tutorial. Versie 1.0
Getting-started tutorial Versie 1.0 Getting-started Apparaat toevoegen Installatie en activatie Getting-started tutorial In deze getting-started tutorial gaan we u helpen met de eerste stappen met ROXY,
Nadere informatieHoofdstuk 23: Eenvoudig taken automatiseren met macro s
Hoofdstuk 23: Eenvoudig taken automatiseren met macro s 23.0 Inleiding Macro s kunnen gebruikt worden om wat je doet in Word te automatiseren. Ze kunnen geschreven worden met Visual Basic for Applications
Nadere informatieExcel voor de beginner (4) Handleiding van Helpmij.nl
Excel voor de beginner (4) Handleiding van Auteur: CorVerm Juni 2008 Excel voor beginners deel 4. Zoals we in deel drie hebben beloofd gaan we het in deze ronde hebben over het geven van namen aan (een)
Nadere informatieHANDLEIDING Q1600 Fashion
HANDLEIDING Q1600 Fashion Pag.: 1 Inhoudsopgave Inleiding...3 Beheer...4 Kleurlijsten beheren...4 Kleurlijst groep aanmaken...6 Kleurlijst groep verwijderen...6 Kleuren (kleurnummers) aanmaken/wijzigen...7
Nadere informatieAllereerst moet u de gewenste Intramed PLUS verslagleggingsrichtlijn(en) downloaden van de website.
Hoofdstuk 1 Intramed PLUS in gebruik nemen (fysiotherapie) Als u een Intramed PLUS licentie heeft, kunt u gebruik maken van specifieke verslagleggingsrichtlijnen. Dit zijn onder andere verslagleggingsrichtlijnen
Nadere informatieOnderdeel: Opdracht Uitleg + Opdracht
Programma: HTML / Website Onderdeel: Opdracht Uitleg + Opdracht Inhoudsopgave Een website bouwen... pag. 2 Opdracht... pag. 2 Opslaan van het werk... pag. 2 Aan het werk.... pag. 3 Speciale knoppen...
Nadere informatieopgericht 1 augustus 1932 Handleiding Artikel plaatsen
opgericht 1 augustus 1932 Handleiding Artikel plaatsen Gemaakt door : Marcel van Vuuren Bijgewerkt op : vrijdag 24 juli 2015 Versie : 24072015_v3.0 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Plaatsen van een artikel...
Nadere informatieHandleiding Op Maat Wizard
Handleiding Op Maat Wizard Met de Op Maat Wizard kun je zelf vullingen maken voor de verschillende werkvormen (formats) in het Op Maat programma. Op Maat bestaat uit 2 programma s: De Library: dit is de
Nadere informatie1 van 7 28-4-2010 12:17 Hier zijn we gebleven in les 14. Ik vergeet het belangrijkste elke maal te vertellen. Na dat je wijzigingen in je pagina hebt gemaakt is het verstandig om de pagina te saven of
Nadere informatieHandleiding invoeren van referenties in RefWorks
Handleiding invoeren van referenties in RefWorks Met RefWorks kun je een eigen lijst aanleggen van alle bronnen die je hebt geraadpleegd, zodat je er in je tekst naar kunt verwijzen. Maar hoe krijg je
Nadere informatieHANDLEIDING HIPPO SUBJECT GUIDES
HANDLEIDING HIPPO SUBJECT GUIDES Inhoudsopgave Aanmaken Subject guides... 2 Naam en URL naam / Name en URL name... 3 Vorige versie van pagina terugzetten... 3 Tweetalig bericht... 3 Meta-title en Meta-description...
Nadere informatieSimon de schildpad. 2015 J van Weert 1
Programmeren met Simon Simon de schildpad 2015 J van Weert 1 Inleiding: Wat is programmeren eigenlijk? Een computer doet niets zonder een programma. Die programma s worden geschreven door mensen: programmeurs.
Nadere informatieVariabelen en statements in ActionScript
Ontwikkelen van Apps voor ios en Android Variabelen en statements in ActionScript 6.1 Inleiding Als we het in de informatica over variabelen hebben, bedoelen we een stukje in het geheugen van de computer
Nadere informatieNavigator CMS 2009. Beknopte handleiding v1.0
Navigator CMS 2009 Beknopte handleiding v1.0 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Inloggen... 4 3. Menustructuur... 5 4. Document Verkenner... 6 5. Mappen beheren... 7 5.2 Map hernoemen... 7 5.3 Map verplaatsen...
Nadere informatieHandleiding voor het maken van een online enquête formulier. Google Drive toepassing
Handleiding voor het maken van een online enquête formulier. Google Drive toepassing HOGESCHOOL VAN ARNHEM EN NIJMEGEN Februari 2016 Opgesteld door: Jan-Willem Handleiding voor het maken van een online
Nadere informatieStap 2 Je template invullen
Stap 2 Je template invullen Allereerst in stap 2 gaan we onze template ophalen. Die staat op www.alphamegahosting.com/516, ook de uitleg is daar te vinden. Je kunt hem vanaf daar downloaden en op je bureaublad
Nadere informatie1. Introductie tot SPSS
1. Introductie tot SPSS Wat is SPSS? SPSS is een statistisch computerprogramma dat door wetenschappers wordt gebruikt om gegevens te verzamelen, analyseren en te bewerken. Het wordt voornamelijk gebruikt
Nadere informatieGebruikershandleiding PictogendaPrinter. Bohn Stafleu van Loghum
Gebruikershandleiding PictogendaPrinter Bohn Stafleu van Loghum Inhoudsopgave 1. Opstarten cd rom na installatie 3 2. Werken met het programma 5 3. Menu Bestand 6 4. Menu Bibliotheken 8 5. Menu Opties
Nadere informatieHandleiding CrisisConnect app beheersysteem
Handleiding CrisisConnect app beheersysteem Inhoudsopgave 1. Start 1.1. Vereisten gebruik 1.2. Inloggen 1.3. Wachtwoord wijzigen 2. Vullen 2.1. Dossiers 2.2. Processen 2.2.1. Tekst toevoegen 2.2.2. Bijlagen
Nadere informatieHandleiding Adscan 2 (Beta) Datum: 04-05-2013
AdvertentieHOSTER Verdronkenoord 17 1811 BB Alkmaar Telefoon: 072-2010200 Fax: 072-2010202 Email: info@advertentiehoster.nl Handleiding Adscan 2 (Beta) Datum: 04-05-2013 Inleiding Software downloaden Taalkeuze
Nadere informatieInformatica. Objectgeörienteerd leren programmeren. Van de theorie met BlueJ tot een spelletje met Greenfoot... Bert Van den Abbeele
Informatica Objectgeörienteerd leren programmeren Van de theorie met BlueJ tot een spelletje met Greenfoot... Bert Van den Abbeele http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/legalcode Objectgeörienteerd
Nadere informatieTaskCentre Web Service Connector: Creëren van requests in Synergy Enterprise
TaskCentre Web Service Connector: Creëren van requests in Synergy Enterprise Inhoudsopgave 1. Voorbereiding... 4 2. Web Service Connector tool configuratie... 5 3. TaskCentre taak voor het aanmaken van
Nadere informatieMei. Handleiding - Publisher Tool 1
Mei 15 Handleiding - Publisher Tool 1 Inhoudsopgave 1. Welkom... 3 1.1 Inloggen... 3 1.2 Dashboard... 4 2. Boeken... 5 2.1 Boeken aanmaken... 5 2.2 Het bewerken van boekinformatie.... 7 3. Verrijkingen...
Nadere informatieHandleiding PHP en MySQL onder Windows Server 2003 met IIS 6.0
Handleiding PHP en MySQL onder Windows Server 2003 met IIS 6.0 Uitgegeven door Propane Internetdiensten Lange Meet 41 3261 EJ OUD-BEIJERLAND 2005 Propane Internetdiensten Inhoud 1. Inleiding... 3 2. IIS
Nadere informatieInvoeren/importeren van digitale foto s in je computer
Invoeren/importeren van digitale foto s in je computer Foto s die je importeert worden altijd opgeslagen in: Afbeeldingen. Windows 7 beschikt daarnaast over een apart programma om digitale foto s en videoclips
Nadere informatie1 Het openen van het programma MS PowerPoint
1 Het openen van het programma MS PowerPoint Stap 1: Ga naar het zoekvenster en typ in PowerPoint. Stap 2: Klik op het icoon van PowerPoint. Zo open je het programma. Je ziet een scherm dat lijkt op onderstaand
Nadere informatieHandleiding Windows Movie Maker
Handleiding Windows Movie Maker Bent u van plan om een animatiefilmpje te maken in Windows Movie Maker? Maar u weet niet meer precies hoe dit moet? In deze handleiding staat het nog eens stap voor stap
Nadere informatie4. Grafieken. 4.1 Een dia met grafiek invoegen
4. Grafieken Het kan zeer verhelderend zijn om één of meerdere grafieken in uw presentatie op te nemen. Aangezien het bij een presentatie belangrijk is dat het publiek in één oogopslag kan zien waar een
Nadere informatieEtiketten maken (post)
Etiketten maken (post) Het is mogelijk om van de gegevens uit Sportlink Club etiketten aan te maken. Allereerst moet u hiervoor de gegevens vanuit Sportlink Club exporteren naar Excel. In Excel dient u
Nadere informatieInvoegen... 8 Invulpunt... 9 Nieuwe bouwsteen maken... 9 Bouwsteen opslaan... 10. Wijze van werken in Outlook... 11 Informatie...
ProDoc Bouwstenen voor Word & Outlook 2007 Inhoud Kopiëren bestanden... 2 Hoofdmap Bouwstenen... 2 Bouwsteen.dotm... 2 Installatie Bouwstenenmodule onder Word 2007... 3 Installatie Bouwstenenmodule onder
Nadere informatie