Biologische agentia bij waterschappen. Algemene inleiding
|
|
- Erna van den Brink
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Biologische agentia bij waterschappen Algemene inleiding
2 Afbakening van de Toolboxmeeting Definities (toolbox, onderwerp)..... Doel / doelgroep Afbakening Tijdsduur en frequentie Benodigde middelen
3 Uniforme opbouw Taken en functies Herkenning nut en noodzaak Risico & (praktische) maatregelen Relatie met eigen praktijk
4 Onderverdeling 4 toolboxen Toolbox: Werken in het groen Werken met oppervlakte water Werken met afvalwater Werken met kadavers & zieke dieren
5 Biologische agentia bij buitenwerkzaamheden Werken in het groen
6 Taken en functies Situatie Werken in groen Voorbeeld functies (niet limitatief) Medewerkers groen Onderhoudsmedewerkers, Installatiemonteurs, Muskusrattenbestrijders, Inspecteurs / handhavers, Monsternemers Toezichthouders Risico o.a. ziekte van lyme, lintwormen, q-koorts, eikenprocessierups
7 Belangrijkste maatregelen bij het werken in het groen 1. Bij werkzaamheden rekening houden met seizoenen 2. Instructie geven over risico s 3. Persoonlijke beschermingsmiddelen Persoonlijke hygiëne maatregelen Lange en goed sluitende kleding Hulpmiddel (bijv tekenpen) Gebruik van anti-insectenmiddel
8 Instructie over de risico s bij het werken in het groen Ziekte van Lyme: Veroorzaker: een teek.. Symptomen..... Maatregelen..... Een teek verwijderen...
9 Instructie over de risico s bij het werken in het groen Eikenprocessierups De eikenprocessierups vormt iedere zomer terugkerende plaag in een groot deel van Nederland. Herkenning rups en nesten.... Risico s en maatregelen..... Contact met de rupsen/brandharen.. Bestrijding van de rupsen/brandharen.
10 Relatie met praktijk Casus: - Wie heeft recentelijk een tekenbeet gehad? Hoe is toen gehandeld? - Heeft iemand recentelijk eikenprocessierupsen zien? En toen?
11 Samenvatting risico s Belangrijkste risico's Besmetting ziekte van Lyme Eikenprocessierups Herkennen Tekenbeet met rode ring (niet altijd) Huiduitslag (eiken processierups) Belangrijkste maatregelen Vermijd (zoveel mogelijk) contact Sluitende kleding PBM s (tekentang) anti-insectenmiddel (voorzichtigheid geboden)
12 Verdiepende info Arbocatalogus biologische agentia filmpjes over teken -> RIVM.nl (
13 Vragen?
14
15 Definities Definitie biologische agentia: micro-organisme, celculturen en menselijke endoparasieten, al dan niet genetische gemodificeerd, die infecties, allergie of toxiciteit kunnen veroorzaken Voorbeelden: - Ziek van Lyme: werken in het groen - Tularemie : werken met kadavers / zieke dieren - Ziekte van Weil : werken in/met oppervlakte water.
16 Doel van deze instructie Doel Herkennen van situaties en informatie geven over de belangrijkste risico's en maatregelen. Koppeling maken met werkzaamheden uit de praktijk. Herhalen van grootste risico s en belangrijkste maatregelen Doelgroep Alle medewerkers van waterschappen die tijdens hun werkzaamheden risico lopen in aanraking te komen met biologische agentia.
17 Doelgroepen Indicatieve lijst taken en functies volgens arbocatalogus waterschappen: Situatie Voorbeeld functies Risico Werken in groen Medewerkers groen, onderhoudsmedewerkers, toezichthouders, muskusrattenbestrijders o.a. ziekte van lyme Kadavers of zieke dieren Muskusrattenbestrijders, buitendienstmedewerkers, onderhoudsmonteurs o.a. botulisme, q-koorts Oppervlakte water Onderhoudsmedewerkers, inspecteurs, landmeters Blootstelling blauwalg Weil Botulisme
18 Afbakening, tijdsduur en frequentie Afbakening De toolbox is bedoeld om medewerkers bewust te maken over het risico biologische agentia en te informeren over maatregelen die het waterschap hier tegen genomen heeft. Tijdsduur 20 á 30 minuten Frequentie De werkgroep adviseert om jaarlijks een toolboxmeeting te houden (geen wettelijke verplichting)
19 Benodigde middelen Computer/laptop Beamer Projectiescherm Hand-outs van de toolbox
20 Instructie over de risico s bij het werken in het groen Ziekte van Lyme: Veroorzaker: een teek Een spinachtig beestje van 1 tot 3 millimeter Leeft van het bloed van mensen en dieren. Leeft in hoog gras en struikgewas van bossen, in akkerranden, duinen, weilanden, heidegebieden, parken, tuinen en bij sloten. Worden actief bij een temperatuur boven de acht graden Celsius. (periode maart tot en met oktober) Teken hechten zich aan voorbijkomende mensen of dieren. (warm en vochtige plekje achter de oren, in de liezen, knieholtes of oksels, onder horlogebandje etc.).
21 Instructie over de risico s bij het werken in het groen Ziekte van Lyme Als een teek langer dan 24 uur heeft vastgezeten ontstaat in 50% van de gevallen na 3 dagen tot 3 maanden na de beet een rode kring rond de plaats van de beet. Ook griepachtige verschijnselen kunnen voorkomen, zoals hoofdpijn, koorts of gewrichtspijn. Soms verdwijnen de verschijnselen spontaan. Als de ziekte van Lyme niet tijdig wordt ontdekt, kan iemand chronische huidaandoeningen of ernstige gewrichtsklachten krijgen. Wordt de ziekte van Lyme tijdig ontdekt, dan is deze goed te genezen met antibiotica. Mensen kunnen elkaar niet besmetten. Ook het verwijderen van een teek bij mens of dier levert geen besmettingsgevaar op.
22 Instructie over de risico s bij het werken in het groen Ziekte van Lyme: Maatregelen Draag kleding die de huid bedekt. Smeer de onbedekte huid in met anti-insectenmiddel spray eventueel schoenen, broek en sokken in met een middel met DEET (lees hiervan goed de aanwijzingen op de verpakking). Neem in een tekenrijke omgeving altijd iets mee waarmee de teek te verwijderen is. Tekenpen of een puntige pincet Vermijd dichte begroeiing en struikgewas Als u in een tekenrijke omgeving aan het werk bent geweest: controleer altijd uw lichaam op teken, vooral op de warme en vochtige plekjes. Een spiegel is hierbij een handig hulpmiddel. Verwijder een teek zo snel mogelijk. Als het verwijderen binnen 24 uur lukt, heeft de tekenbeet vrijwel zeker geen gevolgen. Let tot drie maanden na de beet op ziekteverschijnselen, bijvoorbeeld griepachtige klachten of een rode ring om de plaats van de beet.
23 Instructie over de risico s bij het werken in het groen Ziekte van Lyme : Een teek verwijderen Neem een pincet waarmee de teek goed vast te pakken is. Dit is een speciaal tekenpincet of een puntig pincet. Pak de teek zo dicht mogelijk bij de huid vast en trek voorzichtig. Soms breekt de teek af en blijft er een stukje van de monddelen van de teek achter. Dit kan geen kwaad en verdwijnt vanzelf uit het wondje. Ontsmet het wondje met 70% alcohol, jodiumtinctuur of zalf. Noteer de datum en de plaats op de lichaam van de tekenbeet. Zorg dat u deze datum altijd weer terug kunt vinden. De huisarts kan de datum nodig hebben voor zijn onderzoek. Ga naar de huisarts als (3e dag tot 3 maanden) na de tekenbeet: Een rode vlek ontstaat die steeds groter wordt; Een grieperig gevoel ontstaat met koorts en spierpijn; U dubbel gaat zien of een scheef aangezicht krijgt; Gewrichtsklachten ontstaan. Nogmaals: Wordt de ziekte van Lyme tijdig ontdekt, dan is deze goed te genezen met antibiotica!!
24 Instructie over de risico s bij het werken in het groen Eikenprocessierups De rups is de larve van de nachtvlinder. Deze vlinder legt haar eitjes in de toppen van eikenbomen, waar de eitjes overwinteren. Eind april, begin mei worden de rupsen geboren. Na een aantal vervellingen zijn ze volgroeid. Na de derde vervelling, meestal tussen half mei en eind juni, krijgen de rupsen brandharen. Het zijn deze brandharen die de klachten bij de mens veroorzaken. Eind juli vindt de metamorfose tot vlinder plaats. Eikenbomen met rupsen zijn te herkennen aan de nesten met dichte spinsels van vervellinghuidjes, uitwerpselen en brandharen waarin de rupsen overdag zitten. De nesten zitten vaak in de takoksels van bomen. Daarnaast zijn deze bomen vaak kaalgevreten, omdat de eikenprocessierupsen s nachts in optocht ( processie ) op zoek gaan naar voedsel: de eikenbladeren.
25 Instructie over de risico s bij het werken in het groen Eikenprocessierups: Risico s Na contact met de brandharen van de eikenprocessierups kunnen na enkele uren klachten ontstaan: Pijnlijke jeuk aan de huid Huiduitslag in de vorm van bultjes of blaasjes. Irritatie van de ogen en luchtwegen (mogelijk) Braken, duizeligheid, koorts en algehele malaise (zeldzaam) Maatregelen Houdt dan afstand van de eikenbomen waarin ze zitten. Raak de rupsen en de nesten niet aan Ga niet op de grond zitten. Draag kleding met lange mouwen en broekspijpen en een gesloten kraag. LET OP: Ook oude nesten kunnen na jaren bij aanraking nog overlast veroorzaken!
26 Instructie over de risico s bij het werken in het groen Eikenprocessierups: Contact met de rupsen/brandharen Brandharen zo snel mogelijk van de huid goed afspoelen met stromend water. Bij contact van brandharen met een klein stukje huid kan strippen met een stukje plakband Geïrriteerde ogen zorgvuldig uitspoelen. Voorkom krabben of wrijven, Dit bevordert de verspreiding van de brandharen en maakt de klachten erger. Tegen de jeuk kan een crème of strooisel op basis van kamfer of menthol helpen. Kleding goed te wassen en uit spoelen. In de meeste gevallen verdwijnen de klachten vanzelf in enkele dagen tot maximaal 2 weken. Bij aanhoudende of ernstige klachten is het verstandig contact op te nemen met de huisarts.
27 Instructie over de risico s bij het werken in het groen Eikenprocessierups: Bestrijding van de rupsen/brandharen Er zijn gespecialiseerde bedrijven die de rupsen bestrijden (stofzuigen, preventieve bestrijdingsmiddelen) Het preventief spuiten mag toegepast worden conform een uitzonderingsituatie onder het zilver certificaat voor Duurzaam Terreinbeheer adressen zijn op te vragen bij de gemeente of GGD Wanneer u eiken processierupsen hebt gezien: Het buitengebied: Meldt het bij de betreffende gemeente. Particulier terrein: Particuliere grondbezitters moeten zelf voor bestrijding zorgen. Waterschapsterrein: Meldt het bij de toezichthouder groenbeheer
Biologische agentia bij waterschappen. Algemene inleiding. Biologische agentia: Werken met oppervlakte water 2013 v1.1
Biologische agentia bij waterschappen Algemene inleiding Afbakening van de Toolboxmeeting Definities (toolbox, onderwerp)..... Doel / doelgroep......... Afbakening........... Tijdsduur en frequentie......
Nadere informatieBiologische agentia bij waterschappen. Algemene inleiding. Biologische agentia_werken met kadavers & zieke dieren 2013 v1.1
Biologische agentia bij waterschappen Algemene inleiding Afbakening van de Toolboxmeeting Definities (toolbox, onderwerp)..... Doel / doelgroep......... Afbakening........... Tijdsduur en frequentie......
Nadere informatieEen teek? Pak m beet!
Een teek? Pak m beet! Informatie over teken en de ziekte van Lyme Een tekenbeet is meestal onschuldig, maar kán u ziek maken als de teek lang vastgebeten in uw huid zit. Geef de teek dus geen kans. Een
Nadere informatieBiologische agentia bij waterschappen. Algemene inleiding
Biologische agentia bij waterschappen Algemene inleiding Afbakening van de Toolboxmeeting Definities (toolbox, onderwerp)..... Doel / doelgroep......... Afbakening........... Tijdsduur en frequentie......
Nadere informatieUGP-folders. Tekenbeten
UGP-folders Tekenbeten Controleer de huid, na verblijf in de natuur, dagelijks zorgvuldig op de aanwezigheid van teken. Bekijk met extra aandacht de oksels, liezen, bilspleet en knieholten. Verwijder teken
Nadere informatieEen tekenbeet. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Een tekenbeet U bent op de Spoedeisende Hulp (SEH) geweest in verband met een tekenbeet. De arts heeft de teek verwijderd. Noteer de datum in uw agenda en controleer de volgende weken de plaats van de
Nadere informatieIk heb een tekenbeet In het kort
TEKENBEET Ik heb een tekenbeet In het kort In de natuur geweest? Controleer uzelf en uw kinderen op teken, vooral de oksels, liezen, knieholtes, bilspleet, nek en achter de oren. Verwijder teken zo snel
Nadere informatieInformatieblad. Veilig en gezond werken. Lyme-ziekte. bron: website RIVM
Informatieblad Lyme-ziekte Veilig en gezond werken bron: website RIVM Wat u moet weten van tekenbeten en Lyme- ziekte Iedereen die op de één of andere manier met de natuur in aanraking komt, moet rekening
Nadere informatieDe ziekte van Lyme is een infectieziekte. Een andere naam die ook wel eens gebruikt wordt, is borreliose.
Ziekte van Lyme Borreliose, Lyme-borreliose, erythema migrans Wat is de ziekte van Lyme? De ziekte van Lyme is een infectieziekte. Een andere naam die ook wel eens gebruikt wordt, is borreliose. Hoe krijgt
Nadere informatieInformatiebrief tekenbeten en Lyme
Informatiebrief tekenbeten en Lyme Teken Wat zijn teken? Teken lijken op kleine platte spinnetjes. Ze komen in het hele land voor in bossen, duinen, heidegebieden, beschutte weilanden, parken en tuinen.
Nadere informatieWat is de ziekte van Lyme?
De ziekte van Lyme Wat is de ziekte van Lyme? De ziekte van Lyme is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Borrelia burgdorferi. U kunt met deze bacterie besmet raken wanneer u door
Nadere informatieSchoolkamp en Teken Beatrixschool Haarlem
Schoolkamp en Teken Beatrixschool Haarlem Voorwoord Kamperen is voor de Beatrixschool al ruim 30 jaar een traditie. Een prachtige traditie vergeleken met de schoolreisjes van deze tijd. Een pretpark is
Nadere informatieZorg bij insectensteken en tekenbeten
Zorg bij insectensteken en tekenbeten Inhoud Insectensteken 3 Klachten en symptomen 3 Wanneer moet je een arts raadplegen 4 Voorkomen van insectenbeten 4 Wat kun je er zelf aan doen 5 Geneesmiddelen 5
Nadere informatieVRAAG EN ANTWOORD: Eikenprocessierups 2018
VRAAG EN ANTWOORD: Eikenprocessierups 2018 Hieronder vindt u een overzicht van de meest gestelde vragen en antwoorden rond de eikenprocessierups in Enschede. Zie voor alle informatie: www.enschede.nl/eikenprocessierups
Nadere informatieSpoedgevallen. Patiënteninformatie. EEN tekenbeet: paniek!
Spoedgevallen Patiënteninformatie EEN tekenbeet: geen reden tot paniek! 1. Wat is een teek? Een teek is klein zwart diertje, niet veel groter dan een speldenkop. Je vindt ze vooral op lage begroeiing
Nadere informatieInsectensteken en tekenbeten. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg
Insectensteken en tekenbeten Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Insectensteken 3 Klachten en symptomen 3 Wanneer arts raadplegen 4 Voorkomen van
Nadere informatieInhoud. Waar komt de teek voor? Hoe ziet een teek eruit? Levenscyclus teek. De teek op jacht
Inhoud 1.Teken en de ziekte van Lyme 2.Ervaringen en onderzoek in de sector 3.Relatie met het werk 4.Preventie Preventie van tekenbeten en de ziekte van Lyme tijdens het werk in de Bos - en Natuursector
Nadere informatieEiken komen op veel Nederlandse golfbanen voor. Iedereen kan genieten van deze
De eikenprocessierups Eiken komen op veel Nederlandse golfbanen voor. Iedereen kan genieten van deze majestueuze boom die soms breed uitgroeit wanner hij vrij staat, of in bossen voorkomt samen met andere
Nadere informatieTeken en de ziekte van Lyme Vragen & Antwoorden Informatie over teken en de ziekte van Lyme
Teken en de ziekte van Lyme Vragen & Antwoorden Informatie over teken en de ziekte van Lyme Een tekenbeet is meestal onschuldig, maar kán u ziek maken als de teek langer dan 24 uur op uw huid zit. Geef
Nadere informatiespoedgevallen informatiebrochure Een tekenbeet: geen reden tot paniek!
spoedgevallen informatiebrochure Een tekenbeet: geen reden tot paniek! Inhoudstafel 1. Wat is een teek? 4 2. Wat doe je best na een tekenbeet? 5 3. Wat zijn de symptomen van de ziekte van Lyme? 5 4. Hoe
Nadere informatiebosschap bedrijfsch3p ver. brs en natuur
bosschap bedrijfsch3p ver. brs en natuur Waarom deze voorlichting van het Bosschap? De ziekte van Lyme komt steeds vaker voor. Vooral wie veel in het groen is, loopt risico. ledereen die werkzaam is in
Nadere informatieStruikelen, uitglijden en vallen bij waterschappen werken op/aan een technische installatie
Struikelen, uitglijden en vallen bij waterschappen werken op/aan een technische installatie Geopend in powerpoint is deze toolbox interactief. Klik op en u wordt in de juiste volgorde door de toolbox heen
Nadere informatieStruikelen, uitglijden en vallen bij waterschappen werken in het groen
Struikelen, uitglijden en vallen bij waterschappen werken in het groen Geopend in powerpoint is deze toolbox interactief. Klik op en u wordt in de juiste volgorde door de toolbox heen geleid. Klik op en
Nadere informatieSAMENVATTING MEDEWERKER
INFORDOCUMENT TOOL SAMENVATTING MEDEWERKER 1 ARBOCATALOGUS BIOLOGISCHE AGENTIA SAMENVATTING MEDEWERKER SAMENVATTING Wat zijn biologische agentia? Biologische agentia zijn levende of niet levende organismen
Nadere informatieIn dit hoofdstuk komt aan de orde: Bloedneus Insectensteken Tekenbeten Kwallenbeten Tand door de lip Voorwerp in de neus Voorwerp in het oor
In dit hoofdstuk komt aan de orde: Bloedneus Insectensteken Tekenbeten Kwallenbeten Tand door de lip Voorwerp in de neus Voorwerp in het oor Uitgeslagen tand Slangenbeten Irritatie door eikenprocessierups
Nadere informatie1. Hoe herken ik de eikenprocessierups?
VRAAG EN ANTWOORD: Eikenprocessierups 2019 Hieronder vindt u een overzicht van de meest gestelde vragen en de antwoorden daarop rond het de eikenprocessierups in Losser. Zie voor alle informatie: https://www.losser.nl/inwoners/openbare_ruimte/melden_schade_storing_overlas
Nadere informatieCONTROLEER ALTIJD OP TEKENBETEN ALS JE IN DE NATUUR GEWEEST BENT.
CONTROLEER ALTIJD OP TEKENBETEN ALS JE IN DE NATUUR GEWEEST BENT. Heb je genoten van de natuur (bos, park,...)? Fijn! Genieten van de natuur is gezond. Maar wees niet gek! Doe de tekencheck! Van een tekenbeet
Nadere informatieQuiz over tekenbeten. 1. Tot welke dierensoort behoort de Teek? A. Spinachtigen B. Insecten C. Krabben
Quiz over tekenbeten 1. Tot welke dierensoort behoort de Teek? A. Spinachtigen B. Insecten C. Krabben 2. Waar leven de teken? A. Op de stenen B. In gras en in bosjes C. Hoog in de bomen 3. Wat doet de
Nadere informatieProtocol tekenbeet. Adriaan Roland Holstschool Opgesteld: februari 2013
Protocol tekenbeet Adriaan Roland Holstschool Opgesteld: februari 2013 Inhoud Inhoud... 2 Aanleiding... 3 De ziekte van Lyme in Nederland... 4 De teek... 5 Een tekenbeet... 5 Voorkomen van tekenbeten...
Nadere informatieEigenlijk is een tekenbeet geen. snuitvormig orgaan vol bloed. Zo
Tekenbeten en. Bron: ARBO Geen echte beet. In OHV nr.77 heeft al eens iets gestaan over Lyme, maar onderstaand stuk is door artsen geschreven en is, met toestemming van de Arbo Management Groep te Utrecht,
Nadere informatieInsectensteken. Mogelijke ziektes en maatregelen
Insectensteken Mogelijke ziektes en maatregelen Algemene maatregelen Sommige insecten steken alleen van zonsondergang tot zonsopgang (zoals malariamuggen en zandvliegjes), maar andere insecten (zoals de
Nadere informatieSAMENVATTING UITVOERDER P&O-BELEID, UITVOERDER ARBOBELEID EN LEIDINGGEVENDE INFORDOCUMENT TOOL
INFORDOCUMENT TOOL SAMENVATTING UITVOERDER P&O-BELEID, UITVOERDER ARBOBELEID EN LEIDINGGEVENDE 1 SAMENVATTING Wat zijn biologische agentia? Biologische agentia zijn levende of niet levende organismen van
Nadere informatieWEEKBRIEF 29ste jaargang nr. 29 15 april 2016 Reijmerweg 92 6871 HG Renkum Tel. 0317-315130 0317-843525
WEEKBRIEF 29ste jaargang nr. 29 15 april 2016 www.prinsesbeatrixrenkum.nl Reijmerweg 92 6871 HG Renkum Tel. 0317-315130 0317-843525 JARIGEN 20-04 Jayden, groep 4 20-04 Isa, groep 6 21-04 Sara, groep 3
Nadere informatie[Blaren & Teken] NUTTIGE INFORMATIE VOOR MEERDAAGSE PROGRAMMA S
[Blaren & Teken] NUTTIGE INFORMATIE VOOR MEERDAAGSE PROGRAMMA S Blaren Over blaren wordt soms wat aanmatigend gedaan. Laat je niets wijsmaken door andere wandelaars die menen dat zij dé oplossing hebben
Nadere informatieDermatologie. Lyme-borreliose / Ziekte van Lyme
Dermatologie Lyme-borreliose / Ziekte van Lyme 1 Wat is Lyme-borreliose? Lyme-borreliose is een infectieziekte, die wordt veroorzaakt door de bacterie Borrelia burgdorferi. Deze bacterie wordt op de mens
Nadere informatieEen teek? Pak m beet! Vragen & Antwoorden Informatie over teken en de ziekte van Lyme
Een teek? Pak m beet! Vragen & Antwoorden Informatie over teken en de ziekte van Lyme Een tekenbeet is meestal onschuldig, maar kán u ziek maken als de teek lang op uw huid zit. Geef de teek dus geen kans.
Nadere informatieVolgende medewerker willen we graag aan u voorstellen. Ze is zeker niet nieuw voor ons, maar wel voor sommige ouders.
Voorstelling nieuwe medewerkers Volgende medewerker willen we graag aan u voorstellen. Ze is zeker niet nieuw voor ons, maar wel voor sommige ouders. Bij de Wipneusjes: Dorien ter vervanging van Monique
Nadere informatieWanneer zijn teken actief. De periode dat ze voorkomen hangt sterk af van het weer. Van april tot september zijn ze zeker aanwezig.
Teken Teken zijn kleine spinachtige beestjes die vooral in bomen en struiken zitten. Ze variëren in grootte van een halve tot enkele millimeters. Ze worden zelden groter dan een centimeter. Teken zijn
Nadere informatieInhoudsopgave Algemeen: Special Heroes Fitkids SO: Afsluiting thema: Gezondheid SO: Bezoek eindgroep aan de Musehof VSO: Gym
Nieuwsbrief nummer 13 1 April 2014 Pagina 1 van 2 Inhoudsopgave Algemeen: Special Heroes Fitkids SO: Afsluiting thema: Gezondheid SO: Bezoek eindgroep aan de Musehof VSO: Gym Bijlage Brief week van de
Nadere informatieVraag en antwoord Eikenprocessierups met betrekking tot:
Vraag en antwoord Eikenprocessierups met betrekking tot: 1. Biologie, ecologie 2. Verspreiding 3. Gezondheidsaspecten 4. Behandeling van klachten 5. Hoe klachten te voorkomen 6. Gedragsadviezen 7. Risico
Nadere informatieProtocol ziekte van Lyme
Versie 29 maart 2005 Concernstaf HRM Backoffice Hans Groen Aanleiding 3 De Teek 4 Verschijnselen van de ziekte 5 Behandeling van een tekenbeet 6 Preventieve maatregelen 7 Immunisatie 9 Tot slot 10 Voorbeelden
Nadere informatieSteeds meer warme dagen
Warme dagen Steeds meer warme dagen Verandering van klimaat: Toename aantal warme dagen (>25 C) Meer, langere en intensere hittegolven Gezondheidsrisico s Wie is extra kwetsbaar? Kwetsbare doelgroepen
Nadere informatieInformatieblad Zomer, milieu en gezondheid en de rol van het Bureau GMV 2011
Informatieblad Zomer, milieu en gezondheid en de rol van het Bureau GMV 2011 Eikenprocessierups en gezondheid De eikenprocessierups is de larve van een nachtvlinder die haar eitjes legt in de toppen van
Nadere informatieNieuwsbrief 42 Maart - April 2008 DE WEEK VAN DE TEEK
Nieuwsbrief 42 Maart - April 2008 DE WEEK VAN DE TEEK Naar aanleiding van de internationale week van de teek (30 maart tot en met 6 april) is het interessant om de gevaren van teken op landbouwgebied even
Nadere informatieVERDIEPENDE CHECKLIST
INFORDOCUMENT TOOL VERDIEPENDE CHECKLIST 1 Kruis per werksituatie aan of Werken met (zieke) dieren of kadavers komt voor, zoals bijvoorbeeld bij het verwijderen van (dode) dieren uit een val of voor een
Nadere informatieMirjam de Groot STIGAS 2018
Hoe pak ik dat aan? Voorkom contact tussen de werkenden in het groen en de teek Mirjam de Groot STIGAS 2018 Mcg.de.groot@stigas.nl Foto M. Montizaan Inhoud Onderzoek teken, tekenbeten en de ziekte van
Nadere informatieTeek-it-easy Een spel over... teken!
Teek-it-easy Een spel over... teken! Deelnemers Spel Begeleiding Aantal Leeftijd Doelgroep Spelsoort Duur Aantal 10 of meer 10-12 jaar JRK-groep Binnen rustig 45 min. à 1u30 1 à 2 13-15 jaar Scholen Varia
Nadere informatiebètavakken, VMBO Economie, VMBO Groen, VMBO Techniek, VMBO Zorg, zaakvakken. VO
TekenQuiz Vakgebied: Leerniveau: bètavakken, VMO conomie, VMO Groen, VMO Techniek, VMO Zorg, zaakvakken. VO antal items: 15 Max. aantal punten: 44 ls je de bronnen uit het artikel op Onderwijsvanmorgen.nl
Nadere informatieKleine ongevallen uit
Kleine ongevallen uit De bloedneus Meest voorkomende oorzaak? Neuspeuteren Wat ga je doen? Laat het s.o. zitten en stel hem gerust Houd het hoofdje van een klein kind voorover Oudere kinderen en volwassenen
Nadere informatieInsecten die steken, bijten en zorgen voor irritatie
Insecten die steken, bijten en zorgen voor irritatie Bedwantsen Eikenprocessierupsen Muggen Teken Vliegen Vlooien Vogelmijten Wespen, bijen en hommels In deze folder vindt u meer informatie over bovenstaande
Nadere informatieProtocol ziekte van Lyme
Middelen Mens en Organisatie Protocol ziekte van Lyme Hans Groen Korte Ouderkerkerdijk 7 Amsterdam Postbus 94370 1090 GJ Amsterdam T 0900 93 94 (lokaal tarief) F 020 608 39 00 KvK 41216593 www.waternet.nl
Nadere informatieNIEUWE LEDEN OUDERCOMMISSIE
WEEKBRIEF 28ste jaargang nr. 30 17 april 2015 www.prinsesbeatrixrenkum.nl Reijmerweg 92 6871 HG Renkum Tel. 0317-315130 0317-843525 JARIGEN 20-04 Piet Oerlemans Jayden Wentink, groep 4 Isa Zwartepoorte,
Nadere informatieAntwoord Vraag ABC Vraagnr Nee. Waarop moet u letten bij het verwijderen van een
Antwoord Vraag ABC Vraagnr Nee Waarop moet u letten bij het verwijderen van een 1 Als de teek pas net op de huid zit, heeft hij nog geen speeksel kunnen spuiten in de bijtwond. achtergebleven angel? Niet
Nadere informatieLaat je niet beetnemen
Lesbrief bij de website Laat je niet beetnemen Mei 2010 M. Visser van Dam / A.C. Wieringa NVLP RIVM Juliana van Stolbergschool Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Informatie over de website 3. Werken met de
Nadere informatiebosschap bedrijfsch3p ver. brs en natuur
bosschap bedrijfsch3p ver. brs en natuur Waarom deze voorlichting van het Bosschap? De ziekte van Lyme komt steeds vaker voor. Vooral wie veel in het groen is, loopt risico. ledereen die werkzaam is in
Nadere informatieVraag en antwoord Eikenprocessierups: 1. Biologie, ecologie
Vraag en antwoord Eikenprocessierups: 1. Biologie, ecologie 2. Verspreiding 3. Gezondheidsaspecten 4. Behandeling van klachten 5. Hoe klachten te voorkomen 6. Gedragsadviezen 7. Risico s voor dieren 8.
Nadere informatieEr mag alleen gras in de grasbak. Op het parkeerterrein is een afvalplek voor ander groen afval (inhoud van plantenbakken en dergelijke).
Nieuwsbrief Welkom Hartelijk welkom bij Camping Het Waldhoorn. Uw vakantie kan beginnen. Ons team van enthousiaste medewerkers is u graag van dienst en doet zijn uiterste best het u naar de zin te maken.
Nadere informatieLET OP!! NIEUW LAATSTE PAGINA : AANVRAAGBRIEF VOOR VERLOF.
Basisschool Bleijerheide. Juni 2008 Bewaren!!!!!!! LET OP!! NIEUW LAATSTE PAGINA : AANVRAAGBRIEF VOOR VERLOF. Zie verder in deze nieuwsbrief voor nadere informatie. BELANGRIJKE DATUMS 2 juli Schoolverlatersavond
Nadere informatieTIJDSTIP DOELGROEP TOPIC POST VOORBEELD AFBEELDING
Contentkalender Facebook campagne tekenbeten.be Volg ons op www.facebook.com/tekenbeten - Facebook TIJDSTIP DOELGROEP TOPIC POST VOORBEELD AFBEELDING 14/04/2018 18/04/2018 : controleer, verwijder en volg
Nadere informatieVraag en antwoord Eikenprocessierups
Vraag en antwoord Eikenprocessierups Inhoud 1. Biologie, ecologie 2. Verspreiding 3. Gezondheidsaspecten 4. Behandeling van klachten 5. Hoe klachten te voorkomen 6. Gedragsadviezen 7. Risico s voor dieren
Nadere informatieLAATSTE MINUUT RISICO-ANALYSE
INFORDOCUMENT TOOL LAATSTE MINUUT RISICO-ANALYSE 1 ARBOCATALOGUS BIOLOGISCHE AGENTIA OVERZICHT VERPLICHTINGEN STOP voor 1 Kom ik in contact met zieke dieren of kadavers? Doe eerst een Laatste Minuut Beoordeel
Nadere informatieBlijf zoveel mogelijk op de paden en vermijd dichte begroeiing en struikgewas.
EHBO en veiligheid Medicatie Medicatie van deelnemers wordt bewaard bij de deelkampcoördinatoren of bij de EBHO. Op die manier kan het niet kwijt raken en is er toezicht op het innemen hiervan. Dit wordt
Nadere informatieDe teek. Weetje! vrouwtje. mannetje. eitjes. Bijna mensen worden jaarlijks besmet met de borrelia (Lyme) bacterie
Ziekte van Lyme Ziektes die overgebracht worden door een teek, waarvan de ziekte van Lyme de bekendste is, komen steeds vaker voor in Nederland. Alleen al in Nederland worden jaarlijks ruim 1 miljoen mensen
Nadere informatieContentkalender Facebook campagne tekenbeten.be
Contentkalender Facebook campagne tekenbeten.be Volg ons op www.facebook.com/tekenbeten : controleer, verwijder en volg op Belang campagne Plan je een bezoek aan de natuur? Fijn! Genieten van de natuur
Nadere informatieVraag en antwoord Eikenprocessierups
Vraag en antwoord Eikenprocessierups update maart 2015 Onderwerp 1 Biologie, ecologie... 2 2 Verspreiding... 4 3 Gezondheidsaspecten... 5 4 Behandeling van klachten... 7 5 Hoe klachten te verminderen...
Nadere informatieTeken zijn klein Gassneradvies.nl. Ziekte van Lyme (kans ~ 3%) Vaak 1e signaal: Erythema migrans (~75%)
Preventie van - en omgaan met tekenbeten en de ziekte van Lyme 7 November 2015 Studiedag Oranje Kruis EHBO instructeurs Fedor Gassner Gassner Biologisch Risico Advies www.gassneradvies.nl fedorgassner@gmail.com
Nadere informatieTeek Ixodus ricinus. (Foto onder Creative Commons Licence)
Een tekenbeet Teek Ixodus ricinus. (Foto onder Creative Commons Licence) Tekenbeet Ziekte van Lyme Mensen die zich veel in de natuur bevinden hebben er vast al eens last van gehad: een teek. Een klein
Nadere informatieHavelter Schapendrift 22, 7971 BC Havelte tel:
Mei 2017 Nieuwsbrief Havelter Schapendrift 22, 7971 BC Havelte tel: 0521-227521 e-mail: bosrank@talentwesterveld.nl Agenda 2 mei Tentoonstelling project WO2 3 mei Herdenking bij de kazerne groep 8 5 mei
Nadere informatieLaat je niet beetnemen
Lesbrief bij de website Laat je niet beetnemen April 2007 M. Visser van Dam / A.C. Wieringa NVLP RIVM Juliana van Stolbergschool Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Informatie over de website 3. Werken met de
Nadere informatienieuwsbrief Kijk voor meer nieuws uit de groepen op www.rootselaarschool.nl
nieuwsbrief Schooljaar 2014 2015 16 april 2015 nr. 29 Kijk voor meer nieuws uit de groepen op www.rootselaarschool.nl GAANDEWEG Geven is delen. In de Bijbelverhalen van deze week ontmoeten wij een zeer
Nadere informatieWerkstuk Biologie De lymneziekte en teken
Werkstuk Biologie De lymneziekte en teken Werkstuk door een scholier 1833 woorden 14 mei 2003 6,3 12 keer beoordeeld Vak Biologie De Lymeziekte Wat is een teek? Teken zijn kleine, geleedpotige (spinachtige)
Nadere informatieJaargang 18 nr juni 2018
t Caphorst 2, 7688 RK Daarle Tel. 0546 697405, www.ark-ikt.nl Jaargang 18 nr. 19 14 juni 2018 Voorwoord Van Privacy tot aan koelkast en van sportdag tot zomerconcert én nog meer onderwerpen die aan de
Nadere informatieNieuwsbrief nr. 7: juli en augustus 2014. Zomerspecial
Nieuwsbrief nr. 7: juli en augustus 2014 Zomerspecial Geachte relatie, Het is inmiddels al weer dagen, koud en vochtig weer. Het lijkt wel ofdat de herfstvakantie is begonnen in plaats van de zomervakantie
Nadere informatieDermatologie casus van de maand maart 2010
Dermatologie casus van de maand maart 2010 ================================================================= Extra informatie: inmiddels is middels microscopie leishmaniasis bevestigd! Leishmaniasis
Nadere informatieLESPAKKET TEKENPREVENTIE SCHOOLKAMP
LESPAKKET TEKENPREVENTIE SCHOOLKAMP Inleiding Dit lespakket is ontwikkeld om aandacht te vragen voor tekenpreventie tijdens schoolkampen. In 2006 en 2013 deed onderzoek naar kennis over teken en Lyme op
Nadere informatieToolbox Eikenprocessie rupsen en de Bastaardsatijnvlinder rupsen
Samengevat Toolbox Eikenprocessie rupsen en de Bastaardsatijnvlinder rupsen De Eikenprocessierupsen en de Bastaardsatijnvlinder rupsen zijn gesignaleerd op meerdere werklocaties in het werkgebied SAAone.
Nadere informatieTeken: pak ze voor ze jou pakken!
Teken: pak ze voor ze jou pakken! Lesmateriaal voor het VMBO groen Basis Beroepsgericht een kennismaking met de teek en de ziekte van Lyme Dit lesmateriaal is tot stand gekomen met een WURKS subsidie van
Nadere informatieColofon. www.stichtinggezondheid.nl. Dit e-book is een uitgave van Stichting Gezondheid. Teksten: Stichting Gezondheid
Colofon Dit e-book is een uitgave van Stichting Gezondheid Teksten: Stichting Gezondheid Vormgeving: Michael Box (Internet Marketing Nederland) Correspondentie: Stichting Gezondheid (Stefan Rooyackers)
Nadere informatieBEHEERSPLAN EIKENPROCESSIERUPS MIDDEN-DRENTHE 2012
BEHEERSPLAN EIKENPROCESSIERUPS MIDDEN-DRENTHE 2012 INHOUD INLEIDING... 3 1 ALGEMEEN... 4 1.1 Eikenprocessierups in het kort?... 4 1.2 Verspreidingsgebied... 4 1.3 Waar bestaat de overlast uit... 4 2 BESTRIJDING...
Nadere informatieVraag en antwoord Eikenprocessierups, update juni 2009
Vraag en antwoord Eikenprocessierups, update juni 2009 Opgesteld door Bureau Gezondheid Milieu en Veiligheid van de GGD en Brabant /Zeeland, Tilburg en RIVM, Bilthoven in samenwerking met de Expertgroep
Nadere informatieGezondheidsbevordering en het voorkomen van tekenbeten en ziekten: een kennismaking
Gezondheidsbevordering en het voorkomen van tekenbeten en ziekten: een kennismaking 1 An Verdeyen Stafmedewerker gezondheid en milieu Coördinator medisch milieukundigen Korte schets organisatie VIGeZ Kaders
Nadere informatieTrastuzumab (Herceptin )
Trastuzumab (Herceptin ) Borstkanker (mammacarcinoom) De diagnose borstkanker is bij u vastgesteld. Dit wordt ook wel een mammacarcinoom genoemd. De behandeling van een mammacarcinoom bestaat uit een operatieve
Nadere informatieDe Kan Z PROTOCOL GEZONDHEIDSRISICO S
De Kan Z PROTOCOL GEZONDHEIDSRISICO S ALGEMENE REGEL: Als een kind ziek is;last heeft van het ziek zijn of zich niet lekker voelt en het kind het gewone programma van een dag niet aan kan, dan moet een
Nadere informatieInformatieblad Hoe herken ik de eikenprocessierups?
Informatieblad Hoe herken ik de eikenprocessierups? voor groenbeheerders, boomkwekers en particulieren Sinds 1987 vormt de eikenprocessierups een jaarlijks terugkerend probleem in een groot deel van Nederland.
Nadere informatieVlooien. levenscyclus van de vlo
Vlooien Vlooien zijn de meest voorkomende parasieten bij hond en kat. Ze komen gedurende het hele jaar voor. Ze voeden zich met het bloed van hun gastheer en veroorzaken huidirritatie door injectie van
Nadere informatieWaarom ik voor teken moet oppassen. Teken komen overal ter wereld voor
Waarom ik voor teken moet oppassen Teken komen overal ter wereld voor 1 Teken behoren tot de familie van de spinachtigen en voeden zich met bloed. Om hun honger te stillen, kruipen ze bijvoorbeeld op muizen,
Nadere informatieNieuwsbrief. Welkom. Wij als team-waldhoorn heten u van harte welkom. En wensen u een fantastische vakantie!
Nieuwsbrief Welkom Hartelijk welkom bij Camping Het Waldhoorn. Uw vakantie kan beginnen. Ons team van enthousiaste medewerkers is u graag van dienst en doet zijn uiterste best het u naar de zin te maken.
Nadere informatieStichting De Lotus kinderopvang/bso Protocol hygiëne.
Stichting De Lotus kinderopvang/bso Protocol hygiëne. Kinderopvang is aan kwaliteitsregels gebonden. Gelukkig maar want ouders willen graag het beste voor hun kind en daar komt hygiëne ook bij kijken.
Nadere informatieEikenprocessierups Datum: Opgesteld: Afdeling Leefomgeving/ Realisatie Petra Otte Projectmedewerkster Groen en Landschap
Eikenprocessierups Datum: Opgesteld: Afdeling Leefomgeving/ Realisatie Petra Otte Projectmedewerkster Groen en Landschap 1. Inleiding...3 2. Algemeen...4 2.1 Wat is een eikenprocessierups-plaag...4 2.2
Nadere informatieVoorbereiding post 3. Oei, ik groei! Groep 1-2-3
Voorbereiding post 3 Oei, ik groei! Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 3: Oei, ik groei! voor groep 1, 2 en 3. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel Werkvel
Nadere informatieProtocol gezondheid. Protocol gezondheid Peuteropvang Calimero versie 0 oktober 2016
1 Protocol gezondheid 2 Inhoud 1. Inleiding 3 2. Handen wassen 3 3. Ziektes 4 4. Schoonmaken 5 5. Klimaat op de groep 5 6. Buitenspelen 5 7. Overig 6 Bijlage: Handenwasinstructie 7 3 1. Inleiding Omdat
Nadere informatieMet hulp: vragen over de tekst bedenken en beantwoorden
Let op: je maakt Opdracht 1 Met hulp óf Opdracht 1 Zonder hulp Met hulp: vragen over de tekst bedenken en beantwoorden 1. Lees de tekst in drietallen. Zet een vraagteken in de kantlijn bij de dingen waar
Nadere informatieZicht op Q-koorts. Kernboodschap
Zicht op Q-koorts Deze informatie is tot stand gekomen in samenwerking met het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu), diverse organisaties en beroepsgroepen. 1 Kernboodschap Q-koorts kunt
Nadere informatieDermatologie. Patiënteninformatie. Scabiës. Schurft. Slingeland Ziekenhuis
Dermatologie Scabiës i Patiënteninformatie Schurft Slingeland Ziekenhuis Wat is schurft? Schurft (officiële naam: Scabiës) is een huidziekte waar je mee besmet kunt worden. Schurft wordt veroorzaakt door
Nadere informatieJeugdpuistjes en steenpuisten. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg
Jeugdpuistjes en steenpuisten Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Jeugdpuistjes (acne) 3 Klachten en symptomen 3 Oorzaken 3 Wanneer arts raadplegen
Nadere informatieDermatologie. Schurft
Dermatologie Schurft Sinds de afgelopen zomer krijgt de GGD West-Brabant meldingen van schurft. Ook bereiken ons diverse vragen over deze infectieziekte en de behandeling daarvan. Om u zo volledig mogelijk
Nadere informatieDermatologie. Lichen sclerosus
Dermatologie Lichen sclerosus 1 Wat is lichen sclerosus? Lichen sclerosus is een (goedaardige) huidaandoening, waarbij de huid langzaam zijn elasticiteit verliest waardoor deze vast en strak aanvoelt en
Nadere informatieKERNNIEUWS mei Gedicht:
KERNNIEUWS mei 2019 E mail van de school: Website: cbsdekern@vcomog.nl www.cbsdekern.nl Gedicht: Vier de vrijheid alle dagen, ieder uur en elk moment, niet alleen voor wie het goed gaat, ook wie is teleurgesteld
Nadere informatieEERSTE HULP BIJ EEN TEKENBEET
EERSTE HULP BIJ EEN TEKENBEET Heb jij of één van je leden een tekenbeet? Geen paniek. Juist handelen en controle zijn wel aangewezen. Na een tekenbeet word je meestal niet ziek. Maar wanneer de teek drager
Nadere informatieZiek van water? Verdiepende risico-inventarisatie en -evaluatie biologische agentia bij het werken met proceswater binnen Vlisco Netherlands B.V.
Ziek van water? Verdiepende risico-inventarisatie en -evaluatie biologische agentia bij het werken met proceswater binnen Vlisco Netherlands B.V. Man-So Wong Maart 2014 Opbouw presentatie Aanleiding Onderzoeksvraag
Nadere informatie