Insectensteken. Mogelijke ziektes en maatregelen

Transcriptie

1 Insectensteken Mogelijke ziektes en maatregelen

2 Algemene maatregelen Sommige insecten steken alleen van zonsondergang tot zonsopgang (zoals malariamuggen en zandvliegjes), maar andere insecten (zoals de mug die Dengue veroorzaakt en de tseetseevlieg) steken overdag. Anti-insecten maatregelen zijn daarom zowel overdag als s avonds en s nachts nodig. Bedek de huid zoveel mogelijk (lange mouwen en broekspijpen, sokken, dichte schoenen). Draag geen donkere kleding, dit trekt muggen aan. Smeer onbedekte huid in met een DEET-bevattend insectenwerend middel. Voorzichtigheidshalve adviseren wij om concentraties van meer dan 30% te mijden bij kinderen beneden de twee jaar en zwangeren. Voorkom contact met lippen, ogen of geïrriteerde huid, b.v. door de zon verbrande huid. Indien toch contact heeft plaatsgevonden, dan afspoelen met water. Bij kinderen niet op de handen smeren, zodat DEET niet in de mond of de ogen gewreven wordt. Indien men zonnebrandcrème en DEET tegelijkertijd gebruikt, wordt eerst de zonnebrandcrème en pas 45 minuten later de DEET aangebracht. Gebruik geen sterk geurende zeep, parfum en dergelijke. Gebruik s nachts een met permethrine geïmpregneerde klamboe. Ziekten overgebracht door insecten en teken Insecten (o.a.: muggen, zandvliegjes, mijten, luizen, vlooien en vliegen) en teken kunnen ziekten overbrengen. Niet elke beet leidt tot besmetting! Hiernaast vindt u enkele veel voorkomende ziekten die op deze manier kunnen worden overgedragen.

3 Ziekten overgebracht door muggen Dengue Dengue wordt overgebracht door een mug die overdag actief is. De mug komt met name in stedelijke gebieden voor in Zuidoost- Azië, Australië, Afrika ten zuiden van de Sahara, Midden- en Zuid- Amerika. Symptomen zijn: koorts, hoofdpijn, spierpijn, gewrichtspijn en huiduitslag. Typerend voor Dengue is dat de koorts na enkele????? zakt, om daarna weer op te lopen. Er bestaan vier verschillende typen van het virus dat Dengue veroorzaakt. Iemand die eerder Dengue heeft gehad en besmet raakt met een ander type, heeft een (kleine) kans op ernstige complicaties. Voor deze mensen is het nemen van maatregelen om besmetting te voorkomen nog belangrijker. Gele koorts Gele koorts is een zeer ernstige ziekte die in epidemieën voorkomt in delen van Afrika en Zuid-Amerika. Als u naar gebieden gaat waar gele koorts voorkomt, moet u hiertegen worden gevaccineerd. West Nile koorts West Nile koorts wordt overgebracht door muggen die vooral overdag en s avonds steken. De ziekte komt voor in Afrika, delen van Zuid- en Oost-Europa (Camargue in Frankrijk, Roemenië, Tsjechië, Rusland), West-Azië en sinds 1999 ook in de VS en Canada met name zomers. De meeste mensen worden na infectie niet ziek, sommigen krijgen griepachtige verschijnselen. In een enkel geval kan de ziekte ernstig verlopen, vooral bij ouderen boven de 65. Er bestaat (nog) geen vaccin. In gebieden waar West Nile voorkomt, moet men zich in het actieve muggenseizoen overdag en s avonds tegen muggenbeten beschermen. Japanse encefalitis, malaria Zie aparte folder.

4 Ziekten overgebracht door tseetseevliegen De tseetseevlieg lijkt op een horzel en de steek is pijnlijk. Op deze plek ontstaat binnen enkele dagen een zweer. De vlieg steekt vooral overdag en kan slaapziekte overbrengen. Slaapziekte (trypanosomiasis) komt voornamelijk voor in Afrika. Vooral het type slaapziekte die in Oost-Afrika voorkomt, kan gevaarlijk zijn en leidt zonder behandeling tot de dood. Toeristen raken meestal besmet bij een bezoek aan de wildparken van Tanzania en Kenia. Maatregelen tegen tseetseevliegen Draag stevige kleding, ze kunnen door dunne stof heen bijten. Vermijd zwarte en blauwe kleren. Het is verstandig autoraampjes dicht te houden, omdat ze afkomen op langzaam rijdende auto s. Middelen met DEET beschermen enigszins, maar niet volledig tegen tseetseevliegen. Ziekten overgebracht door zandvliegjes Dit zijn hele kleine muggen die vooral s nachts steken en Leishmaniasis (parasitaire infectie) kunnen overbrengen. Er kan een vervelende zweer ontstaan die moeilijk te behandelen is en vaak littekens achterlaat. De ernstige vorm van Leishmaniasis, Kala Azar, komt bij toeristen zelden voor. De ziekte komt voor in China, India, Nepal, Pakistan, Bangladesh, het zuidelijk deel van de Sovjet-Unie, Midden-Oosten, Soedan, Ethiopië, Kenia, Midden- en Zuid-Amerika en Zuid-Europa. Maatregelen tegen zandvliegjes Naast algemene maatregelen zijn er speciale klamboes met fijnere mazen verkrijgbaar waar zandvliegjes niet doorheen kunnen.

5 Ziekten overgebracht door teken Teken leven wereldwijd in bossen en grasland, ze zijn actief als het voldoende warm is (in gematigde gebieden van maart tot november). De Ziekte van Lyme komt vrijwel overal ter wereld voor. De ziekte bestaat uit 3 stadia: ongeveer een week na de beet kan op de plek van de beet een rode kring ontstaan die langzaam groter wordt. Enkele dagen tot maanden later kunnen huidafwijkingen, gewrichtsklachten en soms ook hartklachten ontstaan. De ziekte is in een vroeg stadium goed te behandelen met antibiotica. Tekenencefalitis (FSME) komt voor in Zuid- en Oost-Europa, Scandinavië en Rusland. Hiertegen bestaat een vaccin: Zie aparte folder. Rickettsiosen komen wereldwijd voor in verschillende soorten. De ziekte gaat gepaard met koorts, griepachtige verschijnselen. Sommige soorten kunnen in uitzonderlijke gevallen ernstig verlopen. Behandeling met antibiotica is mogelijk, er is geen vaccin beschikbaar. Maatregelen tegen teken Naast algemene maatregelen is het verstandig hoog gras en struikgewas te vermijden. Blijf op gebaande paden en draag een lange broek die in de sokken is gestopt. Verder dagelijks het lichaam controleren op teken en deze zo nodig verwijderen: Het verwijderen van teken De beste manier om een teek te verwijderen is door middel van een tekentang of lasso of pincet. Plaats de tang over de teek, zo dicht mogelijk op de huid, en verwijder de teek door de tang te draaien en voorzichtig te trekken. Monddelen van een teek kunnen afbreken en in de huid achterblijven. Waarschijnlijk leidt dit echter niet tot besmetting. De teek mag van tevoren niet behandeld worden met alcohol, olie of andere middelen. Dit vergroot de kans op transmissie van een pathogeen. Desinfecteer na verwijdering van de teek het bijtwondje met alcohol 70%. Er zijn speciale tangetjes verkrijgbaar om

6 nymfteken te verwijderen. De tijd tussen de beet en infectie wisselt per ziekte. Van tekenencefalitis is bekend dat deze zeer snel na de beet kan worden overgedragen. Als u toch ziekteverschijnselen ontwikkelt Als u tijdens uw verblijf in de tropen of daarna toch ziekteverschijnselen ontwikkelt, is het verstandig om contact op te nemen met een arts. Ook als u al langere tijd terug bent is het goed om te vertellen dat u in de tropen geweest bent. Meer informatie? Heeft u vragen na het lezen van deze folder? Neem dan contact op met: GGD Hollands Noorden Afdeling Reizigersadvisering GGD Hollands Noorden Hoofdkantoor Postadres Hertog Aalbrechtweg 22 Postbus DL Alkmaar 1800 GG Alkmaar T E info@ggdhollandsnoorden.nl I