Informatie over de Ziekte van Lyme en andere tekenbeetziekten.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Informatie over de Ziekte van Lyme en andere tekenbeetziekten."

Transcriptie

1 Informatie over de Ziekte van Lyme en andere tekenbeetziekten. Zie voor nadere beschrijvingen van de tekenbeet co-infecties en de bijbehorende symptomen de website van de Stichting Tekenbeetziekten: Bronvermelding: Foto pagina 10: F. Gassner RIVM, Foto pagina 12: RIVM Foto pagina 8: Albert de Wilde

2 VERDEELDHEID De medische wetenschap is verdeeld over diagnosestelling en behandeling van deze ziekte. Volgens de CBO richtlijn is Lyme- borreliose eenvoudig te diagnosticeren en met een kuur antibiotica van 2-4 weken De Stichting Tekenbeetziekten is opgericht te behandelen. Volgens de internationale Stichting Tekenbeetziekten. Informatie over de Ziekte van Lyme en andere tekenbeetziekten. uit een dringende behoefte aan meer informatie over het brede spectrum van ziekten die overgebracht worden door teken. Lyme-borreliose, bartonellose, babesiose, ehrlichiose/anaplasmose, rickettsiosen ILADS en DBG richtlijn is Lyme-borreliose moeilijk te diagnosticeren en moet ze met langere en/of hogere doseringen antibiotica behandeld worden. Er blijkt regelmatig sprake van co-infecties. PROBLEMATIEK VOOR DE PATIËNT zijn complexe ziekten die vele Deze infecties kunnen de ziekteverschijnselen Problemen waar lymepatiënten mee verschijningsvormen kennen en indien van een lymepatiënt ernstig verergeren en te maken krijgen zijn o.a. chronische onvoldoende behandeld ernstige gevolgen de behandeling bemoeilijken. Onderzoek pijnklachten, neurologische sto- kunnen hebben. De ziekte van Lyme is naar diverse combinaties van antibiotica ringen, extreme vermoeidheid en vermoedelijk de meeste voorkomende of andere middelen dan antibiotica is psychische problemen, resulterend tekenbeetziekte. noodzakelijk. in maatschappelijke uitsluiting en vroegtijdige arbeidsongeschiktheid.

3 Missie: De Stichting Tekenbeetziekten wil bekendheid, voldoende aandacht en zo volledig mogelijke kennis van tekenbeetziekten stimuleren en de gevolgen die deze ziekten kunnen veroorzaken zoveel mogelijk beperken. De Stichting richt zich op fondsenwerving om een bijdrage te kunnen leveren aan het financieren en stimuleren van wetenschappelijk onderzoek naar betere diagnostiek en behandelmethoden voor chronische Lyme. Verder willen we kinderen met Lyme en hun ouders zoveel mogelijk ondersteuning bieden met advies en begeleiding. DOELSTELLINGEN Zorgen voor voldoende aandacht voor tekenbeetziekten in de gezondheidszorg, media, politiek en in de maatschappij; Verspreiden van kennis aangaande preventie, de epidemiologie, diagnostiek, en de behandeling van tekenbeetziekten; Samenwerking met diverse organisaties en instellingen die hieraan bijdragen; wetenschappelijk onderzoek met betrekking tot tekenbeetziekten. HOE DOET DE STICHTING DAT? Fondswerving voor onafhankelijk Door de inzet van sociale media (de website, een nieuwsbrief, een besloten forum voor donateurs, Facebook en Twitter) en een telefonische informatiedienst de bekendheid van en kennis over tekenbeetziekten te bevorderen; Het bieden van zo volledig mogelijke informatie over het vroegtijdig herkennen en behandelen van tekenbeetziekten aan publiek, (huis)artsen en betrokken instanties. professionals en relevante organisaties in binnen- en buitenland; Door samenwerking en uitwisseling van kennis met Door het werven van fondsen voor (wetenschappelijk) onderzoek op het gebied van diagnose en behandeling aangaande tekenbeetziekten; Door fondsen te werven voor het fonds Kinderen & Lyme.

4 SYMPTOMEN VAN DE ZIEKTE VAN LYME: BEKENDE TEKENBEET CO-INFECTIES: 1.Vermoeidheid 4.Spierpijn/zwakte 2.Gewrichtspijn/zwelling/stijve gewrichten 3.Verwardheid/concentratie/geheugenproblemen 6.Stemmingswisselingen/prikkelbaarheid 5.Tintelingen/dove plekken/brandende pijn 7.Krachtverlies 9.Slaapstoornissen 10.Oogproblemen 11.Algemene malaise/griepachtig 13.Moeilijkheden met praten/lezen/schrijven/denken 14.Stekende of schietende zenuwpijnen 15.Rugpijn...en nog veel meer, zie onze website ¹ Rapport De ziekte van Lyme. Een onderschat probleem, door o.a. Stichting de Ombudsman. 8.Stijve nek/nekkraken 12.Hoofdpijn in diverse vormen RICKETTSIOSE: Er zijn diverse soorten Rickettsia, die bij mensen een groot aantal ziekten veroorzaken, Rickettsiosen, waaronder vlektyfus, Rocky Mountain Spotted Fever, de Ziekte van Brill-Zinsser en Fièvre Boutonneuse. Rickettsiosen worden niet alleen overgebracht door teken maar ook door andere geleedpotigen zoals luizen, mijten en vlooien. BARTONELLOSE: Bartonella is een proteobacterie waarvan vele varianten bestaan. De bekendste is B. henselae die overgebracht kan worden door een beet of krab van een geïnfecteerde kat. Dit kan bij mensen griepachtige verschijnselen geven maar ook neurologische klachten, lever, milt, hart(klep)problemen en huiduitslag. Overdracht van Bartonella via o.a. teken of vlooien is mogelijk. Diagnostische testen zijn onvoldoende toegerust op de diverse Bartonella varianten waarvan sommige gevaarlijker zijn dan de bekende B. henselae. Bartonella kan lang ongemerkt zijn gang gaan voordat de patiënt eventueel ernstig ziek wordt.

5 EHRLICHIOSE/ANAPLASMOSE: Ehrlichiose/Anaplasmose wordt veroorzaakt door op rickettsia gelijkende, extreem kleine intracellulaire bacteriën die bloedcellen infecteren en bloedafwijkingen veroorzaken. In de huisartsenpraktijk zal door de vermoeidheidssymptomen eerder aan de ziekte van Lyme worden gedacht. De behandeling (doxycycline) is echter ook effectief voor Ehrlichiose. BABESIOSE: Babesia is eencellige parasiet, een protozoa, die rode bloedcellen vernietigt. Het veroorzaakt Malaria-achtige klachten en kan een ernstige vorm van bloedarmoede veroorzaken. Bij immuno-incompetente personen kan de infectie fataal verlopen. Bij gezonde individuen volgt zonder therapie meestal binnen twee tot drie weken volledig herstel. FSME: Frühsommer-Meningo-Encephalitis (FSME) is een ernstige virusinfectie en kan bij de mens hersenvliesontsteking veroorzaken. Het komt voor in Europese vakantielanden, ten oosten van Frankrijk tot aan Rusland. In tegenstelling tot de ziekte van Lyme, bestaat er voor deze aandoening wèl een vaccin.

6 RISICO S OVERIGE (TEKENBEET) CO-INFECTIES De mogelijkheid van een co-infectie na een tekenbeet wordt vaak over het hoofd gezien en het diagnosticeren ervan is bijzonder lastig. De testen voor de genoemde tekenbeet co-infecties geven, net als testen op Borrelia, onvoldoende zekerheid. Het risico van de genoemde ziekteverwekkers voor mensen als gevolg van een tekenbeet kan per land/regio variëren. U dient uzelf voor een verblijf in het buitenland goed te informeren over de aanwezigheid van teken en mogelijke risico s op door teken overgedragen ziekten. Er zijn maar weinig reisorganisaties die wijzen op het gevaar van tekenbeten in het buitenland. Wees dus zelf alert! In het land van bestemming kunt u informatie inwinnen bij lokale apotheken of VVV s. Er kunnen in teken tientallen verschillende parasieten voorkomen (diverse soorten bacteriën, protozoa, virussen, schimmels, micro-filaria). Voor veel van deze parasieten zijn nog geen goede testen beschikbaar of is onduidelijk wat de gevolgen voor de volksgezondheid zijn of hoe deze te behandelen zijn. Snel verwijderen en het noteren van een tekenbeet is van belang. De combinatie van de ziekte van Lyme, tekenbeet co-infecties en eventueel andere infecties kan zorgen voor ernstiger klachtencomplicaties bij de behandeling. Er bestaan andere infecties die symptomen kunnen veroorzaken die lijken op de ziekte van Lyme; dit geldt o.a. voor bepaalde Mycoplasma, Yersinia en Chlamydia infecties.

Informatie over de Ziekte van Lyme en andere tekenbeetziekten.

Informatie over de Ziekte van Lyme en andere tekenbeetziekten. Informatie over de Ziekte van Lyme en andere tekenbeetziekten. www.tekenbeetziekten.nl Verdeeldheid De medische wetenschap is verdeeld over diagnosestelling en behandeling van deze ziekte. Volgens de CBO

Nadere informatie

Jaarverslag Stichting Tekenbeetziekten 2011

Jaarverslag Stichting Tekenbeetziekten 2011 Jaarverslag 2011 Statutaire naam: Staturaire zetel: Kantoor houdende: Bestuur ultimo 2011: Voorzitter/penningmeester Secreataris Lid Jaarverslag Stichting Tekenbeetziekten 2011 Stichting Tekenbeetziekten

Nadere informatie

Informatie over tekenbeet en de ziekte van Lyme

Informatie over tekenbeet en de ziekte van Lyme Ziekte van lyme In het kort De ziekte van Lyme wordt veroorzaakt door de bacterie Borrelia burgdorferi (Bb), co-infecties varianten (link) en mutaties door facytose (= een bacterie wordt opgegeten door

Nadere informatie

Samenvatting. Een complex beeld

Samenvatting. Een complex beeld Samenvatting Een complex beeld Vroeg herkende lymeziekte na een tekenbeet is goed te behandelen met antibiotica. Het beeld wordt echter complexer als de symptomen minder duidelijk zijn of als de patiënt

Nadere informatie

STRATEGISCH BELEIDSPLAN

STRATEGISCH BELEIDSPLAN STRATEGISCH BELEIDSPLAN 2011-2015 Revisie: Oktober 2013 Inhoud Achtergrond... 3 1. Doelstellingen... 4 2. Activiteiten... 4 3. Missie & Visie... 5 Missie... 5 Visie... 5 4. Stichting Tekenbeetziekten...

Nadere informatie

'Killerteek' besmet nog geen mensen

'Killerteek' besmet nog geen mensen 'Killerteek' besmet nog geen mensen DVHN Gepubliceerd op 14 juli 2011, 07:00 GRONINGEN - De killerteek wordt ie al genoemd, maar dat is behoorlijk overdreven. De ziekte Ehrlichia die een dierenarts uit

Nadere informatie

Jaarverslag Stichting Tekenbeetziekten D.E. Uitdenbogerd

Jaarverslag Stichting Tekenbeetziekten D.E. Uitdenbogerd Jaarverslag 2013 Statutaire naam: Staturaire zetel: Kantoor houdende: Bestuur ultimo 2013: Voorzitter Secreataris/penningmeester Lid Lid Lid Jaarverslag Stichting Tekenbeetziekten 2013 Stichting Tekenbeetziekten

Nadere informatie

HOND OF KAT MEE OP VAKANTIE:

HOND OF KAT MEE OP VAKANTIE: HOND OF KAT MEE OP VAKANTIE: De vakantie is altijd een leuke tijd. Mensen willen vaak hun hond meenemen op vakantie omdat deze ook recht heeft op vakantie, veel minder vaak nemen mensen hun kat mee maar

Nadere informatie

De teek. Weetje! vrouwtje. mannetje. eitjes. Bijna mensen worden jaarlijks besmet met de borrelia (Lyme) bacterie

De teek. Weetje! vrouwtje. mannetje. eitjes. Bijna mensen worden jaarlijks besmet met de borrelia (Lyme) bacterie Ziekte van Lyme Ziektes die overgebracht worden door een teek, waarvan de ziekte van Lyme de bekendste is, komen steeds vaker voor in Nederland. Alleen al in Nederland worden jaarlijks ruim 1 miljoen mensen

Nadere informatie

Nieuwsbrief 42 Maart - April 2008 DE WEEK VAN DE TEEK

Nieuwsbrief 42 Maart - April 2008 DE WEEK VAN DE TEEK Nieuwsbrief 42 Maart - April 2008 DE WEEK VAN DE TEEK Naar aanleiding van de internationale week van de teek (30 maart tot en met 6 april) is het interessant om de gevaren van teken op landbouwgebied even

Nadere informatie

Waarom ik voor teken moet oppassen. Teken komen overal ter wereld voor

Waarom ik voor teken moet oppassen. Teken komen overal ter wereld voor Waarom ik voor teken moet oppassen Teken komen overal ter wereld voor 1 Teken behoren tot de familie van de spinachtigen en voeden zich met bloed. Om hun honger te stillen, kruipen ze bijvoorbeeld op muizen,

Nadere informatie

INFORMATIE OVER DE ZIEKTE VAN LYME EN ANDERE TEKENBEETZIEKTEN.

INFORMATIE OVER DE ZIEKTE VAN LYME EN ANDERE TEKENBEETZIEKTEN. INFORMATIE OVER DE ZIEKTE VAN LYME EN ANDERE TEKENBEETZIEKTEN. WWW.TEKENBEETZIEKTEN.NL 1 INHOUDS OPGAVE Inhoudsopgave Tekenweetje 1 De stichting Tekenweetje 2 Fondsenwerving Voorkomen is beter dan genezen

Nadere informatie

Informatieblad. Veilig en gezond werken. Lyme-ziekte. bron: website RIVM

Informatieblad. Veilig en gezond werken. Lyme-ziekte. bron: website RIVM Informatieblad Lyme-ziekte Veilig en gezond werken bron: website RIVM Wat u moet weten van tekenbeten en Lyme- ziekte Iedereen die op de één of andere manier met de natuur in aanraking komt, moet rekening

Nadere informatie

l s c h a p s d i e r e n PRAKTISCH ZOÖNOSEN l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e www.licg.nl over houden van huisdieren

l s c h a p s d i e r e n PRAKTISCH ZOÖNOSEN l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e www.licg.nl over houden van huisdieren PRAKTISCH ZOÖNOSEN l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n over houden van huisdieren Zoönosen: ziekten bij dieren die overgedragen kunnen worden op mensen

Nadere informatie

Eigenlijk is een tekenbeet geen. snuitvormig orgaan vol bloed. Zo

Eigenlijk is een tekenbeet geen. snuitvormig orgaan vol bloed. Zo Tekenbeten en. Bron: ARBO Geen echte beet. In OHV nr.77 heeft al eens iets gestaan over Lyme, maar onderstaand stuk is door artsen geschreven en is, met toestemming van de Arbo Management Groep te Utrecht,

Nadere informatie

Wat is de ziekte van Lyme?

Wat is de ziekte van Lyme? De ziekte van Lyme Wat is de ziekte van Lyme? De ziekte van Lyme is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Borrelia burgdorferi. U kunt met deze bacterie besmet raken wanneer u door

Nadere informatie

Werkstuk Biologie De lymneziekte en teken

Werkstuk Biologie De lymneziekte en teken Werkstuk Biologie De lymneziekte en teken Werkstuk door een scholier 1833 woorden 14 mei 2003 6,3 12 keer beoordeeld Vak Biologie De Lymeziekte Wat is een teek? Teken zijn kleine, geleedpotige (spinachtige)

Nadere informatie

Een tekenbeet, altijd vervelend, soms ook gevaarlijk, maar eenvoudig te voorkomen.

Een tekenbeet, altijd vervelend, soms ook gevaarlijk, maar eenvoudig te voorkomen. Een tekenbeet, altijd vervelend, soms ook gevaarlijk, maar eenvoudig te voorkomen. Teken kunnen levensbedreigende ziekten overbrengen. Teken zijn spinachtige beestjes die zich vanuit de struiken op uw

Nadere informatie

Een teek? Pak m beet!

Een teek? Pak m beet! Een teek? Pak m beet! Informatie over teken en de ziekte van Lyme Een tekenbeet is meestal onschuldig, maar kán u ziek maken als de teek lang vastgebeten in uw huid zit. Geef de teek dus geen kans. Een

Nadere informatie

Lyme Centrum Apeldoorn STZ Expertise centrum

Lyme Centrum Apeldoorn STZ Expertise centrum Lyme Centrum Apeldoorn STZ Expertise centrum U bent gebeten door een teek of er is het vermoeden dat dit is gebeurd. Op deze website kunt u lezen wat het Lyme centrum Apeldoorn (LCA) voor u kan doen. Een

Nadere informatie

Het Scalibor teken-abc

Het Scalibor teken-abc Scalibor Protectorband De doodsteek voor teken Beschermt ook tegen zandvliegen en de hartwormmug (Culex pp) Het Scalibor teken-abc Teken kunnen levensbedreigende ziekten overbrengen. Teken zijn spinachtige

Nadere informatie

Een tekenbeet. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Een tekenbeet. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Een tekenbeet U bent op de Spoedeisende Hulp (SEH) geweest in verband met een tekenbeet. De arts heeft de teek verwijderd. Noteer de datum in uw agenda en controleer de volgende weken de plaats van de

Nadere informatie

Dermatologie casus van de maand maart 2010

Dermatologie casus van de maand maart 2010 Dermatologie casus van de maand maart 2010 ================================================================= Extra informatie: inmiddels is middels microscopie leishmaniasis bevestigd! Leishmaniasis

Nadere informatie

PRAKTISCH TEKEN EN DOOR TEKEN OVERGEDRAGEN ZIEKTEN. www.licg.nl over houden van huisdieren

PRAKTISCH TEKEN EN DOOR TEKEN OVERGEDRAGEN ZIEKTEN. www.licg.nl over houden van huisdieren l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n PRAKTISCH TEKEN EN DOOR TEKEN OVERGEDRAGEN ZIEKTEN over houden van huisdieren Teken zijn kleine, spinachtige parasieten

Nadere informatie

Teken-encefalitis: Een teken aan de wand?

Teken-encefalitis: Een teken aan de wand? Teken-encefalitis: Een teken aan de wand? Marieta Braks Medisch Entomologe, Ph.D. Centrum voor Zoőnosen en Omgevingsmicrobiologie/ RIVM Teken-encefalitis: Een teken aan de wand? 29 november 2013 Disclosure

Nadere informatie

Dermatologie. Lyme-borreliose / Ziekte van Lyme

Dermatologie. Lyme-borreliose / Ziekte van Lyme Dermatologie Lyme-borreliose / Ziekte van Lyme 1 Wat is Lyme-borreliose? Lyme-borreliose is een infectieziekte, die wordt veroorzaakt door de bacterie Borrelia burgdorferi. Deze bacterie wordt op de mens

Nadere informatie

Wat zou u tegen vlooien en teken doen als u een hond was?

Wat zou u tegen vlooien en teken doen als u een hond was? Wat zou u tegen vlooien en teken doen als u een hond was? In deze brochure vindt u informatie over vlooien- en tekenbestrijding bij de hond Belangrijke tips voor een goede bescherming binnen- en buitenshuis!

Nadere informatie

UGP-folders. Tekenbeten

UGP-folders. Tekenbeten UGP-folders Tekenbeten Controleer de huid, na verblijf in de natuur, dagelijks zorgvuldig op de aanwezigheid van teken. Bekijk met extra aandacht de oksels, liezen, bilspleet en knieholten. Verwijder teken

Nadere informatie

Insectensteken. Mogelijke ziektes en maatregelen

Insectensteken. Mogelijke ziektes en maatregelen Insectensteken Mogelijke ziektes en maatregelen Algemene maatregelen Sommige insecten steken alleen van zonsondergang tot zonsopgang (zoals malariamuggen en zandvliegjes), maar andere insecten (zoals de

Nadere informatie

Lyme Centrum Apeldoorn STZ Expertise centrum

Lyme Centrum Apeldoorn STZ Expertise centrum Lyme Centrum Apeldoorn STZ Expertise centrum U bent gebeten door een teek of er is het vermoeden dat dit is gebeurd. In deze folder kunt u lezen wat het Lyme Centrum Apeldoorn (LCA) voor u kan doen. Ook

Nadere informatie

Spoedgevallen. Patiënteninformatie. EEN tekenbeet: paniek!

Spoedgevallen. Patiënteninformatie. EEN tekenbeet: paniek! Spoedgevallen Patiënteninformatie EEN tekenbeet: geen reden tot paniek! 1. Wat is een teek? Een teek is klein zwart diertje, niet veel groter dan een speldenkop. Je vindt ze vooral op lage begroeiing

Nadere informatie

De ziekte van Lyme is een infectieziekte. Een andere naam die ook wel eens gebruikt wordt, is borreliose.

De ziekte van Lyme is een infectieziekte. Een andere naam die ook wel eens gebruikt wordt, is borreliose. Ziekte van Lyme Borreliose, Lyme-borreliose, erythema migrans Wat is de ziekte van Lyme? De ziekte van Lyme is een infectieziekte. Een andere naam die ook wel eens gebruikt wordt, is borreliose. Hoe krijgt

Nadere informatie

Teken en de ziekte van Lyme Vragen & Antwoorden Informatie over teken en de ziekte van Lyme

Teken en de ziekte van Lyme Vragen & Antwoorden Informatie over teken en de ziekte van Lyme Teken en de ziekte van Lyme Vragen & Antwoorden Informatie over teken en de ziekte van Lyme Een tekenbeet is meestal onschuldig, maar kán u ziek maken als de teek langer dan 24 uur op uw huid zit. Geef

Nadere informatie

Asplenie. Leven zonder miltfunctie

Asplenie. Leven zonder miltfunctie Asplenie Leven zonder miltfunctie De informatie in deze folder is bestemd voor volwassenen bij wie de milt is verwijderd of dit binnenkort zal gebeuren en voor volwassenen met een niet goed functionerende

Nadere informatie

Teken zijn klein Gassneradvies.nl. Ziekte van Lyme (kans ~ 3%) Vaak 1e signaal: Erythema migrans (~75%)

Teken zijn klein Gassneradvies.nl. Ziekte van Lyme (kans ~ 3%) Vaak 1e signaal: Erythema migrans (~75%) Preventie van - en omgaan met tekenbeten en de ziekte van Lyme 7 November 2015 Studiedag Oranje Kruis EHBO instructeurs Fedor Gassner Gassner Biologisch Risico Advies www.gassneradvies.nl fedorgassner@gmail.com

Nadere informatie

Teek Ixodus ricinus. (Foto onder Creative Commons Licence)

Teek Ixodus ricinus. (Foto onder Creative Commons Licence) Een tekenbeet Teek Ixodus ricinus. (Foto onder Creative Commons Licence) Tekenbeet Ziekte van Lyme Mensen die zich veel in de natuur bevinden hebben er vast al eens last van gehad: een teek. Een klein

Nadere informatie

Toolbox-meeting Het gevaar van naalden (van junks) in de liftput

Toolbox-meeting Het gevaar van naalden (van junks) in de liftput Toolbox-meeting Het gevaar van naalden (van junks) in de liftput Inleiding Monteurs van vooral de service en reparatie&renovatie lopen een kans geïnfecteerd te raken met een virus, tengevolge van het (per

Nadere informatie

Hairy cell leukemie. Mariëlle Wondergem hematoloog VUmc

Hairy cell leukemie. Mariëlle Wondergem hematoloog VUmc Hairy cell leukemie Mariëlle Wondergem hematoloog VUmc Wie krijgen leukemie? Elk jaar krijgen in Nederland rond de 1500 mensen leukemie Ongeveer 750 acute leukemie Bij de anderen gaat het om chronische

Nadere informatie

spoedgevallen informatiebrochure Een tekenbeet: geen reden tot paniek!

spoedgevallen informatiebrochure Een tekenbeet: geen reden tot paniek! spoedgevallen informatiebrochure Een tekenbeet: geen reden tot paniek! Inhoudstafel 1. Wat is een teek? 4 2. Wat doe je best na een tekenbeet? 5 3. Wat zijn de symptomen van de ziekte van Lyme? 5 4. Hoe

Nadere informatie

Colofon. www.stichtinggezondheid.nl. Dit e-book is een uitgave van Stichting Gezondheid. Teksten: Stichting Gezondheid

Colofon. www.stichtinggezondheid.nl. Dit e-book is een uitgave van Stichting Gezondheid. Teksten: Stichting Gezondheid Colofon Dit e-book is een uitgave van Stichting Gezondheid Teksten: Stichting Gezondheid Vormgeving: Michael Box (Internet Marketing Nederland) Correspondentie: Stichting Gezondheid (Stefan Rooyackers)

Nadere informatie

Inhoudsopgave Algemeen: Special Heroes Fitkids SO: Afsluiting thema: Gezondheid SO: Bezoek eindgroep aan de Musehof VSO: Gym

Inhoudsopgave Algemeen: Special Heroes Fitkids SO: Afsluiting thema: Gezondheid SO: Bezoek eindgroep aan de Musehof VSO: Gym Nieuwsbrief nummer 13 1 April 2014 Pagina 1 van 2 Inhoudsopgave Algemeen: Special Heroes Fitkids SO: Afsluiting thema: Gezondheid SO: Bezoek eindgroep aan de Musehof VSO: Gym Bijlage Brief week van de

Nadere informatie

Vlooien. levenscyclus van de vlo

Vlooien. levenscyclus van de vlo Vlooien Vlooien zijn de meest voorkomende parasieten bij hond en kat. Ze komen gedurende het hele jaar voor. Ze voeden zich met het bloed van hun gastheer en veroorzaken huidirritatie door injectie van

Nadere informatie

Werken in het groen (z)onder tekenbeten

Werken in het groen (z)onder tekenbeten Werken in het groen (z)onder tekenbeten 16 april 2019 Werkschuurbijeenkomst De Waterlely, Natuurpark Lelystad Fedor Gassner Gassner Biologisch Risico Advies www.gassneradvies.nl fedorgassner@gmail.com

Nadere informatie

Inhoudsopgave CARE - 2 -

Inhoudsopgave CARE - 2 - TEEK Inhoudsopgave CARE De preventie en behandeling van Lyme-Borreliose drs. ing. Herman Aa - 2 - TEEK-CARE TEST en BEWAAR de TEEK www..nl Eigenaar: - 1 - TEEK-CARE TEST en BEWAAR de TEEK Colofon: mede

Nadere informatie

Als u een hond was, hoe zou u vlooien en teken aanpakken?

Als u een hond was, hoe zou u vlooien en teken aanpakken? Als u een hond was, hoe zou u vlooien en teken aanpakken? Vlooien - en tekenb esmettingen kunnen effectief w orden aangepakt. Vlooien Alleen van het woord al krijgt u misschien direct jeuk. Maar hoe zou

Nadere informatie

Speed Duo Leish K/Ehrli TM

Speed Duo Leish K/Ehrli TM Speed Duo Leish K/Ehrli TM Virbac Nederland BV 11 2015 www.speedrange.nl Shaping the future of animal health NL Speed Duo Leish K/Ehrli TM Veterinaire diagnostische kit Alleen voor in-vitro diagnostiek

Nadere informatie

Wat zijn infectieziekten

Wat zijn infectieziekten Wat zijn infectieziekten Infectieziekten zijn ziekten die veroorzaakt worden door micro-organismen. Dit zijn hele kleine, levende deeltjes zoals virussen en bacteriën. Ze worden meestal van de ene mens

Nadere informatie

Laat je niet beetnemen

Laat je niet beetnemen Lesbrief bij de website Laat je niet beetnemen Mei 2010 M. Visser van Dam / A.C. Wieringa NVLP RIVM Juliana van Stolbergschool Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Informatie over de website 3. Werken met de

Nadere informatie

Tekenbeet co-infecties in Nederland onderschat

Tekenbeet co-infecties in Nederland onderschat 4 Laat je niet Lymen 2/2014 Tekenbeet co-infecties in Nederland onderschat Naast de ziekte van Lyme kunnen andere ziekten door teken overgedragen worden, de zogenoemde tekenbeet co-infecties. Deze ziekten

Nadere informatie

LYME DELTAPLAN. Chronische Lymepatiënten geven hun gezondheid de afgelopen vier weken gemiddeld het rapportcijfer 4,5.

LYME DELTAPLAN. Chronische Lymepatiënten geven hun gezondheid de afgelopen vier weken gemiddeld het rapportcijfer 4,5. De Lymevereniging heeft het initiatief genomen tot deze Nederlandse Lyme Monitor 2019: voor het eerst zijn chronische Lymepatiënten in Nederland goed in kaart gebracht. Het resultaat is schokkend: de gezondheid,

Nadere informatie

Wanneer zijn teken actief. De periode dat ze voorkomen hangt sterk af van het weer. Van april tot september zijn ze zeker aanwezig.

Wanneer zijn teken actief. De periode dat ze voorkomen hangt sterk af van het weer. Van april tot september zijn ze zeker aanwezig. Teken Teken zijn kleine spinachtige beestjes die vooral in bomen en struiken zitten. Ze variëren in grootte van een halve tot enkele millimeters. Ze worden zelden groter dan een centimeter. Teken zijn

Nadere informatie

www.printo.it/pediatric-rheumatology/nl/intro Lyme Artritis Versie 2016 1. WAT IS LYME ARTRITIS 1.1 Wat is het? Lyme artritis (artritis=gewrichtsonsteking) is een van de ziekten die veroorzaakt wordt door

Nadere informatie

Teken. September 2015. Inhoud

Teken. September 2015. Inhoud Teken September 2015 Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Wat is een teek?... 3 3 Hoe ziet een teek eruit?... 3 4 Waar komen teken voor?... 4 5 Hoe komt een teek bij de mens?... 4 6 Hoe voorkom je een tekenbeet?...

Nadere informatie

Jaarverslag Stichting Tekenbeetziekten 2014. 1-1-2012 31-12-2014 M. Visser -van Dam. 31-12-2017 R.N. Mast

Jaarverslag Stichting Tekenbeetziekten 2014. 1-1-2012 31-12-2014 M. Visser -van Dam. 31-12-2017 R.N. Mast Jaarverslag 2014 Statutaire naam: Staturaire zetel: Kantoor houdende: Bestuur ultimo 2014: Voorzitter Secretaris/penningmeester Lid Lid Lid Lid Secretaris/penningmeester Jaarverslag Stichting Tekenbeetziekten

Nadere informatie

Nieuwsbrief van April-Mei 2015

Nieuwsbrief van April-Mei 2015 Nieuwsbrief van April-Mei 2015 De eerste zonnige week ligt weer achterons. De vogeltjes fluiten, leggen een ei, en de mei- en zomervakantie komen rap dichterbij. Buiten dat wij actiever worden met dit

Nadere informatie

Help, mijn hond heeft een teek!

Help, mijn hond heeft een teek! Help, mijn hond heeft een teek! In dit artikel Het zal toch geen teek zijn?! Wat is een teek? Waar komen teken voor? In welke periode zijn teken actief? Ziektes De ziekte van Lyme Babesiose Erhlichiose

Nadere informatie

gegevens van TekenNet 2017 en resultaten van de studie op ziektekiemen in teken die werden verzameld op mensen [1]

gegevens van TekenNet 2017 en resultaten van de studie op ziektekiemen in teken die werden verzameld op mensen [1] Gepubliceerd op sciensano.be (https://www.sciensano.be) Home > Surveillance van tekenbeten in België: gegevens van TekenNet 2017 en resultaten van de studie op ziektekiemen in teken die werden verzameld

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker. Hans van Embden Geen Geen

Disclosure belangen spreker. Hans van Embden Geen Geen Disclosure belangen spreker Geen (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties 1 Sponsoring of onderzoeksgeld 2 Honorarium of andere (financiële) vergoeding 3 Aandeelhouder

Nadere informatie

De ziekte van Lyme. Symptomen. Ziekteverschijnselen

De ziekte van Lyme. Symptomen. Ziekteverschijnselen De ziekte van Lyme Symptomen Ziekteverschijnselen Een infectie met de bacterie Borrelia Burgdorferi leidt niet altijd tot Lyme-Borreliose. Wanneer er ziekte-verschijnselen ontstaan worden deze in drie

Nadere informatie

Scalibor Protectorband. De doodsteek voor teken. Het Scalibor teken-abc

Scalibor Protectorband. De doodsteek voor teken. Het Scalibor teken-abc Scalibor Protectorband De doodsteek voor teken Beschermt ook tegen zandvliegen en de hartwormmug (Culex pp) Het Scalibor teken-abc Met bloed volgezogen teek. Waarom zijn teken gevaarlijk? Teken zuigen

Nadere informatie

Huisdieren in het ziekenhuis, een riskante operatie?

Huisdieren in het ziekenhuis, een riskante operatie? Huisdieren in het ziekenhuis, een riskante operatie? Dr. Dasja Pajkrt, kinderarts-infectioloog Emma Kinderziekenhuis AMC Juni 2007 (Huis)dieren in een ziekenhuis In Nederland heel ongebruikelijk en grote

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 33 897 Burgerinitiatief «Ziekte van Lyme» Nr. 9 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 5 september 2017 De vaste commissie voor Volksgezondheid,

Nadere informatie

Het Scalibor teken-abc

Het Scalibor teken-abc Scalibor Protectorband De doodsteek voor teken Beschermt ook langdurig tegen zandvliegen en hartwormmuggen Het Scalibor teken-abc Teken kunnen levensbedreigende ziekten overbrengen. Teken zijn spinachtige

Nadere informatie

Bloedvergiftiging (sepsis)

Bloedvergiftiging (sepsis) Bloedvergiftiging (sepsis) Albert Schweitzer ziekenhuis december 2014 pavo 0661 Inleiding De arts heeft u verteld dat u of uw familielid een bloedvergiftiging heeft. Een bloedvergiftiging wordt meestal

Nadere informatie

De beste band tussen baas en hond

De beste band tussen baas en hond De beste band tussen baas en hond Scalibor Protectorband; Teken-ABC Dermacentor reticularis Deze teek komt oorspronkelijk in Zuid-Europa voor, maar is via vakantieverkeer nu ook in Nederland terecht gekomen.

Nadere informatie

www.printo.it/pediatric-rheumatology/be_fm/intro Lyme Artritis Versie 2016 1. WAT IS LYME ARTRITIS 1.1 Wat is het? Lyme artritis is een van de ziekten die veroorzaakt wordt door de bacterie Borrelia burgdorferi

Nadere informatie

Twee opvattingen over Lyme-ziekte. Alexander Klusman Psychiater en Lyme-patiënt

Twee opvattingen over Lyme-ziekte. Alexander Klusman Psychiater en Lyme-patiënt Twee opvattingen over Lyme-ziekte Alexander Klusman Psychiater en Lyme-patiënt Oude en Nieuwe opvattingen over Lyme-ziekte Nederlandse CBO richtlijn Lyme-borreliose ILADS richtlijnen voor het management

Nadere informatie

Een teek? Pak m beet! Vragen & Antwoorden Informatie over teken en de ziekte van Lyme

Een teek? Pak m beet! Vragen & Antwoorden Informatie over teken en de ziekte van Lyme Een teek? Pak m beet! Vragen & Antwoorden Informatie over teken en de ziekte van Lyme Een tekenbeet is meestal onschuldig, maar kán u ziek maken als de teek lang op uw huid zit. Geef de teek dus geen kans.

Nadere informatie

Help, mijn hond heeft een teek!

Help, mijn hond heeft een teek! Help, mijn hond heeft een teek! In dit artikel Het zal toch geen teek zijn?! Wat is een teek? Waar komen teken voor? In welke periode zijn teken actief? Ziektes De ziekte van Lyme Babesiose Erhlichiose

Nadere informatie

8 maanden bescherming* tegen

8 maanden bescherming* tegen Aanhoudende doeltreffendheid Gegarandeerde gemoedsrust voor uzelf! 8 maanden bescherming* tegen Biedt hun tot zijn spinachtigen, die zich vasthaken bij honden en katten (en soms ook bij de mens!) om hun

Nadere informatie

Teken kunnen levensbedreigende. overbrengen. Wat brengen teken precies over? Welke teken komen in Nederland voor?

Teken kunnen levensbedreigende. overbrengen. Wat brengen teken precies over? Welke teken komen in Nederland voor? Scalibor Teken-ABC Dermacentor reticularis Deze teek komt oorspronkelijk in Zuid-Europa voor, maar is via vakantieverkeer nu ook in Nederland terecht gekomen. Deze teek brengt ook de bloedparasiet Babesia

Nadere informatie

Afwezige of niet goed werkende milt. Behandeling en voorkomen van infecties

Afwezige of niet goed werkende milt. Behandeling en voorkomen van infecties Afwezige of niet goed werkende milt Behandeling en voorkomen van infecties In deze folder vindt u informatie over de risico s die een afwezige milt of een milt die niet goed werkt met zich mee kunnen brengen.

Nadere informatie

Geschreven door Diernet Team zondag, 25 september :00 - Laatst aangepast zondag, 25 september :20

Geschreven door Diernet Team zondag, 25 september :00 - Laatst aangepast zondag, 25 september :20 Omschrijving Oorzaken Verschijnselen Diagnose Therapie Prognose Omschrijving Ataxie/ Incoördinatie is een signaal dat er problemen zijn met het zenuwstelsel. Ataxie kan ongecoördineerde bewegingen geven

Nadere informatie

Informatieve brochure voor refractaire gmg-patiënten

Informatieve brochure voor refractaire gmg-patiënten BELANGRIJKE VEILIGHEIDSINFORMATIE 1 Ten gevolge van het werkingsmechanisme verhoogt het gebruik van SOLIRIS de vatbaarheid van de patiënt voor meningokokkeninfecties (Neisseria meningitidis). Derhalve

Nadere informatie

Basisinformatie over Lyme-borreliose Door AWB Klusman

Basisinformatie over Lyme-borreliose Door AWB Klusman Basisinformatie over Lyme-borreliose Door AWB Klusman Inleiding Hierna volgt een overzicht van de relevante evidence based informatie over Lymeborreliose. De informatie is gebaseerd op de in 2004 verschenen

Nadere informatie

[Blaren & Teken] NUTTIGE INFORMATIE VOOR MEERDAAGSE PROGRAMMA S

[Blaren & Teken] NUTTIGE INFORMATIE VOOR MEERDAAGSE PROGRAMMA S [Blaren & Teken] NUTTIGE INFORMATIE VOOR MEERDAAGSE PROGRAMMA S Blaren Over blaren wordt soms wat aanmatigend gedaan. Laat je niets wijsmaken door andere wandelaars die menen dat zij dé oplossing hebben

Nadere informatie

(sero) logisch denken

(sero) logisch denken CLINIC ZGV 17 november 2010 (sero) logisch denken Ries Schouten arts-microbioloog reizigersgeneeskundige Infectie en afweer Patient met blaasjes gelaat HSV IgM + IgG 20 VZV IgM + IgG 200 Leishmania Casus

Nadere informatie

De ziekte van Lyme. De ziekte van Lyme.

De ziekte van Lyme. De ziekte van Lyme. De ziekte van Lyme. In mijn dagelijks werk word ik vaak geconfronteerd met mensen die de ziekte van Lyme hebben of mogelijk hebben. Een toenemende ziekte die alleen te bestrijden is met een persoonlijk

Nadere informatie

Informatieve brochure voor ouders/verzorgers van

Informatieve brochure voor ouders/verzorgers van BELANGRIJKE VEILIGHEIDSINFORMATIE 1 Ten gevolge van het werkingsmechanisme verhoogt het gebruik van SOLIRIS de vatbaarheid van de patiënt voor meningokokkeninfecties (Neisseria meningitidis). Derhalve

Nadere informatie

De Belgische Vereniging voor Kindergeneeskunde

De Belgische Vereniging voor Kindergeneeskunde De Belgische Vereniging voor Kindergeneeskunde De Belgische Vereniging voor Kindergeneeskunde (BVK) ondersteunt deze sensibileringsbrochure. De BVK is een wetenschappelijke vereniging zonder winstoogmerk

Nadere informatie

Psychosomatiek Eikenboom

Psychosomatiek Eikenboom specialistische geestelijke gezondheidszorg informatie voor patiënten en verwijzers Psychosomatiek Eikenboom Er zijn mensen, die jarenlang tobben met lichamelijke klachten waarvoor artsen geen afdoende

Nadere informatie

Inhoud. Waar komt de teek voor? Hoe ziet een teek eruit? Levenscyclus teek. De teek op jacht

Inhoud. Waar komt de teek voor? Hoe ziet een teek eruit? Levenscyclus teek. De teek op jacht Inhoud 1.Teken en de ziekte van Lyme 2.Ervaringen en onderzoek in de sector 3.Relatie met het werk 4.Preventie Preventie van tekenbeten en de ziekte van Lyme tijdens het werk in de Bos - en Natuursector

Nadere informatie

Nieuwsbrief maart 2014 Dierenkliniek Goeree Overflakkee

Nieuwsbrief maart 2014 Dierenkliniek Goeree Overflakkee Nieuwsbrief maart 2014 Dierenkliniek Goeree Overflakkee Zo langzamerhand gaan we naar het voorjaar, terwijl we een winter hebben gehad die bijna de warmste is geweest in ons bestaan... Alle voordelen hebben

Nadere informatie

Hiv/aids Verpleegkundig perspectief

Hiv/aids Verpleegkundig perspectief Hiv/aids Verpleegkundig perspectief Geert Peuskens Cursus hiv en aids, de multi-disciplinaire aanpak Les 7 15 april 2008 www.itg.be rubriek Onderwijs & Training Reden hospitalisaties Laattijdige diagnose

Nadere informatie

Coïnfecties: een serieus probleem?!

Coïnfecties: een serieus probleem?! Coïnfecties: een serieus probleem?! De ziekte van Lyme is het gevolg van een tekenbeet door de Ixodes ricinus (de schapenteek) en de overdracht van de ziekteverwekker, de Borrelia bacterie. Bij de teken

Nadere informatie

Ustekinumab. Stelara

Ustekinumab. Stelara Ustekinumab Stelara Inhoud Hoe werkt ustekinumab? 3 Voor welke aandoeningen wordt ustekinumab gebruikt? 3 Hoe moet ik het gebruiken? 3 Hoe moet ik het bewaren? 4 Wat zijn mogelijke bijwerkingen? 4 Zijn

Nadere informatie

Bij deze bied ik u het VSO inzake het Nederlands Lymeziekte-expertisecentrum aan (33 897, nr. 8).

Bij deze bied ik u het VSO inzake het Nederlands Lymeziekte-expertisecentrum aan (33 897, nr. 8). > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

bosschap bedrijfsch3p ver. brs en natuur

bosschap bedrijfsch3p ver. brs en natuur bosschap bedrijfsch3p ver. brs en natuur Waarom deze voorlichting van het Bosschap? De ziekte van Lyme komt steeds vaker voor. Vooral wie veel in het groen is, loopt risico. ledereen die werkzaam is in

Nadere informatie

Ik heb een tekenbeet In het kort

Ik heb een tekenbeet In het kort TEKENBEET Ik heb een tekenbeet In het kort In de natuur geweest? Controleer uzelf en uw kinderen op teken, vooral de oksels, liezen, knieholtes, bilspleet, nek en achter de oren. Verwijder teken zo snel

Nadere informatie

OP REIS MET HUISDIEREN. Reisadvies vanwege het Departement Diergeneeskunde Instituut voor Tropische Geneeskunde Antwerpen

OP REIS MET HUISDIEREN. Reisadvies vanwege het Departement Diergeneeskunde Instituut voor Tropische Geneeskunde Antwerpen OP REIS MET HUISDIEREN INLEIDING Reisadvies vanwege het Departement Diergeneeskunde Instituut voor Tropische Geneeskunde Antwerpen Deze brochure heeft tot doel enkele praktische raadgevingen en inlichtingen

Nadere informatie

Dierenkliniek Goeree Overflakkee

Dierenkliniek Goeree Overflakkee Dierenkliniek Goeree Overflakkee De teksten van onze artikelen worden geschreven aan de hand van wetenschappelijke literatuur, maar ook op basis van onze eigen inzichten en ervaringen. Daarom kan de informatie

Nadere informatie

GEEN (GOEDWERKENDE) MILT EN DAN? FRANCISCUS VLIETLAND

GEEN (GOEDWERKENDE) MILT EN DAN? FRANCISCUS VLIETLAND GEEN (GOEDWERKENDE) MILT EN DAN? FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding U hebt geen milt (operatief verwijderd) of een slecht werkende milt. In beide gevallen hebt u meer kans op het krijgen van een infectie.

Nadere informatie

CONTROLEER ALTIJD OP TEKENBETEN ALS JE IN DE NATUUR GEWEEST BENT.

CONTROLEER ALTIJD OP TEKENBETEN ALS JE IN DE NATUUR GEWEEST BENT. CONTROLEER ALTIJD OP TEKENBETEN ALS JE IN DE NATUUR GEWEEST BENT. Heb je genoten van de natuur (bos, park,...)? Fijn! Genieten van de natuur is gezond. Maar wees niet gek! Doe de tekencheck! Van een tekenbeet

Nadere informatie

ZIEKTE VAN LYME, EEN UPDATE

ZIEKTE VAN LYME, EEN UPDATE ZIEKTE VAN LYME, EEN UPDATE Recent publiceerde de Belgische Commissie voor de Coördinatie van het Antibioticabeleid (BAPCOC), in samenspraak met de Belgische Vereniging voor Infectiologie en Klinische

Nadere informatie

SAMENVATTING VOOR NIET-INGEWIJDEN Kattenkrabziekte. Diagnostische en klinische aspecten van Bartonella henselae infectie

SAMENVATTING VOOR NIET-INGEWIJDEN Kattenkrabziekte. Diagnostische en klinische aspecten van Bartonella henselae infectie 166 Samenvatting SAMENVATTING VOOR NIET-INGEWIJDEN Kattenkrabziekte. Diagnostische en klinische aspecten van Bartonella henselae infectie Deel I Introductie In de introductie van dit proefschrift (Hoofdstuk

Nadere informatie

Maag-, darm- en leverziekten. Infliximab / Remicade bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa

Maag-, darm- en leverziekten. Infliximab / Remicade bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Afdeling: Onderwerp: Maag-, darm- en leverziekten Infliximab / Remicade bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa Inleiding Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van Infliximab (Remicade).

Nadere informatie

LYME ARTRITIS

LYME ARTRITIS www.pediatric-rheumathology.printo.it LYME ARTRITIS Wat is het? Lyme artritis is één van de ziektes die wordt veroorzaakt door de Borrelia burgdorferi bacterie (Lyme borreliosis) die wordt overgedragen

Nadere informatie

INSECTENBETEN. Er zijn verschillende insecten die kunnen steken of bijten. Je vindt ze hieronder per type beet die ze veroorzaken: Muggen.

INSECTENBETEN. Er zijn verschillende insecten die kunnen steken of bijten. Je vindt ze hieronder per type beet die ze veroorzaken: Muggen. INSECTENBETEN VAN WELKE INSECTEN KRIJG JE INSECTENBETEN? Er zijn verschillende insecten die kunnen steken of bijten. Je vindt ze hieronder per type beet die ze veroorzaken: Jeuk en bultjes Mieren Muggen

Nadere informatie

Protocol ziekte van Lyme

Protocol ziekte van Lyme Versie 29 maart 2005 Concernstaf HRM Backoffice Hans Groen Aanleiding 3 De Teek 4 Verschijnselen van de ziekte 5 Behandeling van een tekenbeet 6 Preventieve maatregelen 7 Immunisatie 9 Tot slot 10 Voorbeelden

Nadere informatie

Amsterdam, 5 september Geachte heer Lobach, beste Hans,

Amsterdam, 5 september Geachte heer Lobach, beste Hans, Amsterdam, 5 september 2018 Geachte heer Lobach, beste Hans, Dank voor uw brief van 3 augustus jongstleden, als reactie op het besluit van de Lymevereniging om niet te werven voor de zogenoemde chronische

Nadere informatie