Optimaal beheer van slib. 21 april 2011

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Optimaal beheer van slib. 21 april 2011"

Transcriptie

1 Optimaal beheer van slib 21 april SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

2 Bronnen van slib Voorbehandeling Spontane bezinking flotatie Fysico chemische voorzuivering Biologische zuivering Bioslib Tertiaire zuivering Fysico chemisch slib 2 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

3 Fysico chemie 3 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

4 Voorbehandeling Bezinking Afscheiden van stoffen die spontaan bezinken In buffers met sporadische reiniging Gevaar van rotting In voorbezinkers Vaak een mengsel van latex, spinolie - spinfinish, additieven, zetmeel, sterkmiddel, begeleidingsstoffen van grondstoffen (was, pectines,...), drukpasta,... Fysico chemie Afscheiden van stoffen in emulsie 4 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

5 Definities Colloïdale deeltjes: Suspensie van gedispergeerde deeltjes gestabiliseerd door elektrische ladingen (negatief). Vb: Verf, inkt Coagulatie: Het destabiliseren van colloïdale deeltjes door hun lading te neutraliseren met een toegevoegde chemische stof, een zogenoemde coagulant Coagulanten: Chemische stoffen die de lading zullen neutraliseren zodat de colloïdale deeltjes elkaar kunnen naderen. => Vorming van pinvlokken 5 SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

6 Coagulatie - Praktijk Door het neutraliseren van de ladingen kunnen de deeltjes samenklitten particles 6 SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

7 Verschillende coagulanten Anorganische coagulanten (driewaardige metaalzouten) Organische coagulanten Mengsel van coagulanten (anorganisch & organisch) Natuurlijke derivaten Klei Zetmeel Tannines 7 SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

8 Anorganische coagulanten Veel voorkomenende anorganische coagulanten : PAC of Poly Aluminium Chloride Fe 2 (SO 4 ) 3 FeCl 3 Werkingsmechanisme: Ladingsneutralisatie door het trivalente kation Reeks van verschillende reacties die optreden 8 SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

9 Anorganische coagulanten Voordelen: Lage kilo prijzen Makkelijk beschikbaar Kunnen een positief effect hebben op P verwijdering of een P tekort veroorzaken Geven volume/structuur aan kleine pinvlokken Nadelen: Werking is ph afhankelijk Zullen de ph van het systeem verlagen Zijn corrosief: Veiligheid Opslag Lekken Genereren zeer veel slib Negatief effect op de totale kost/verwerking Voegen Cl- en SO 2-4 toe 9 SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

10 Organische coagulanten Korte 100 % kationische polymeren (positief geladen) DADMAC: diallyl-dimethyl ammonium chloride Epi: epichlorohydrin DMA: dimethylamine DMAEA: dimethyl-aminoethyl-acrylate Poly Acrylamides Poly Amines Zijn beschikbaar in verschillende moleculaire gewichten en structuren. 10 SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

11 Organische coagulanten Voordelen: Minder ph afhankelijk (breder werkingsgebied) Zullen de ph niet beïnvloeden Genereren een minimale hoeveelheid extra slib Dosering is doorgaans veel lager in vergelijking met anorganische coagulanten Kost efficiënt (±) Geen toevoeging van Cl- of sulfaten Nadelen: Hoge kostprijs per kg Overdosering leidt tot omkering van de lading (vorming colloïdale deeltjes) 11 SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

12 Natuurlijke coagulanten Veel voorkomende types: Tannines (afvalproduct) Eigenschappen: Hoog moleculair gewicht Zeer goede vlokvorming Efficiënt bij lage ph HO HO O O OH OH OH HO O OH OH HO O HO O O OH OH OH Stevige vlok zonder verhoogde slibproductie Milieu vriendelijk Wordt veel gebruikt in combinatie met FeCl 3 om slibproductie te minimaliseren HO Active centers HO O HO HO OH OH HO HO HO OH OH O OH OH O OH HO OH O OH OH OH O OH HO OH 12 SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

13 Definities Flocculatie Flocculatie is het vormen, of opbouwen van kleine deeltjes middels het mechanisme van brugvorming Flocculant Lange keten polymeer welke er zorg voor draagt dat kleine deeltjes, grotere deeltjes, genaamd vlokken, vormt De gevormde grotere vlokken zullen daardoor sneller bezinken zodat uitspoelen van deeltjes beperkt wordt (Mechanisme: Brugvorming) 13 SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

14 Flocculatie - mechanisme Polymeren worden gebruikt Hebben een zeer hoog moleculair gewicht (> 1 miljoen) STAP 1 : Vorming van de vlok Onomkeerbare adsorptie van de deeltjes over de lengte van de polymeer molecuul. STAP 2 : Ontwikkeling van de vlok Brugvorming; botsing met ander deeltje Verdere groei door meerdere botsingen STAP 3 : Samenstelling Vlokken gaan kapot : zacht SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011 Vlokken zijn sterk : hard 14

15 Flocculant Typen Poeder polymeren Latex polymeren of emulsie polymeren Aanwezigheid minerale olie in ontwaterd slib Dispersie polymeren of watergedragen polymeren 15 SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

16 Slibproductie bij fysico chemie Slib bestaat uit Zwevende stoffen Colloidaal materiaal Coagulant Flocculant Slibproductie minimaliseren door Correcte dosering van chemicaliën Keuze van gebruikte producten 16 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

17 Flotatie/bezinking Spontane flotatie Combined static oil/grease and settleable solids removal Outlet Inlet Storage oil/grease Clean water compartment Storage settled material Water flow 17 SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

18 Flotatie Drukflotatie Dissolved air flotation Coagulatie compartiment Flocculatie compartiment Slibschraper Flotatie compartiment Effluent Slibevacuatie Inlaat Distributie Pressurisatie cel Retourpomp Bodemspui Terugvoer van Pressurisatie water 18 SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

19 Biologische zuivering 19 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

20 Aerobe versus anaerobe afvalwaterzuivering C 6 H 12 O O 2 6 HCO H + energieopbrengst = kj/mol één type organisme C 6 H 12 O H 2 O 3 CH HCO H + energieopbrengst = -404 kj/r meerdere types van organismen 20 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

21 Verband tussen slibbelasting, slibproductie en slibleeftijd voor aerobe zuivering Slibopbrengstcoëfficient en slibleeftijd i.f.v de slibbelasting Gemiddelde SLT Slibopbrenst Y Slibbelasting (kg bczv/kg MLVSS.d) 21 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

22 Effecten van lage slibbelasting op slibkwaliteit Speldekopslib 22 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

23 Effecten van lage slibbelasting op slibkwaliteit Filamenteus licht slib bij lage slibbelasting Kinetische selectietheorie (Chudoba et al., 1973) Meeste draadvormers gedijen op vlot afbreekbare substraten Lage belasting stimuleert een brede range van draadvormers 23 SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

24 Effecten van slibbelasting op slibkwaliteit Filamenteus licht slib MICROTHRIX PARVICELLA OK! TYPE 0041 G+ 24 SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

25 Effecten van lage slibbelasting op slibkwaliteit Proto- en Metazoa: voorkomen in actief slib in functie van procesefficiëntie 25 SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

26 Slibafscheiding Bezinker versus membranen 26 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

27 Slibverwerking 27 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

28 Doelstellingen van slibverwerking Volumereductie Stabilisatie Slibreductie Hygiënisatie Energierecuperatie Materiaalrecuperatie 28 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

29 Overzicht van de slibbehandelingstechnieken Slibproductie Volumereductie (Conditionering +) Indikking Ontwatering Droging Slibreductie, stabilisatie & hygiënisatie Biologisch Chemisch Fysisch Eindafzet Toepassing in bodem (landbouw, wegenwerken, ) Verbranden Storten Recuperatie 29 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

30 Doelstellingen van slibverwerking Volumereductie Particulaire verontreiniging is vaak in relatief weinig geconcentreerde vorm aanwezig Volumereductie is noodzakelijk om kosten te reduceren Eindvolumes afval verminderen Transportkost verminderen Kost van volumereductie moet in evenwicht zijn met kost van eindafzet Methoden Indikking : gravitair of mechanisch Ontwatering : zeefbandpers, kamerfilterpers, centrifuge Droging 30 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

31 Uitgangspunten Afvoerkost aan 5 % DS = 30 /ton 3.8 extra per % DS => 87 aan 20 % DS Ontwatering met centrifuge Kostprijs ( /kg DS) 31 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

32 Doelstellingen van slibverwerking Volumereductie 32 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

33 Overzicht van slibbehandelingstechnieken Volumereductie : indikking Gravitaire indikking Biologisch slib 20 à 40 kgds/m 2 /d DS : 2 à 4% (5 9% voor uitgegiste slibs) Minerale slibsoorten : kgds/m 2 /d DS : 8 à 12% 33 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

34 Overzicht van slibbehandelingstechnieken Volumereductie : indikking Mechanische indikking Ontwateringstafel (bandfilters, vacuümfilter) of ontwateringsdrum Voorafgaande conditionering met poly-elektrolyt DS: 5 à 7% (voor secundair slib) Compact proces, onmiddellijk na slibspui 34 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

35 Overzicht van slibbehandelingstechnieken Volumereductie : ontwatering Drie meest courante systemen : Zeefbandpers Kamerfilterpers Decantor / centrifuge Eindresultaat : 15-40%DS 35 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

36 Opbouw van de slibverwerkingsketen Voorbeeldschema s : Biologische zuivering ontwatering Processchema 1 : ontwatering na indikking of tijdelijke opslag Influent Effluent Indikking Polymeer aanmaak Biologische zuivering afvalwater Processchema 2 : rechtstreekse ontwatering Influent Polymeer aanmaak Effluent Biologische zuivering afvalwater 36 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

37 Opbouw van de slibverwerkingsketen Voorbeeldschema s : Biologische zuivering ontwatering Processchema 3 : ontwatering na mechanische indikking Influent Biologische zuivering afvalwater Effluent Polymeer aanmaak Indikking 37 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

38 Opbouw van de slibverwerkingsketen Voorbeeldschema s : Biologische zuivering ontwatering Processchema 1 : fractie naar de ontwatering heeft hogere ingaande droge stof en lager debiet Processchema 2 : Lagere ingaande droge stof en hoger debiet Constantere samenstelling, zeker bij batchgewijze werking Geen vergisting in de opslag (ook vermijden tolueenvorming) zeker belangrijk indien (organisch) primair en biologisch slib samen ontwaterd worden Vermijden vrijstelling van nutriënten (stikstof en fosfor) Vaak stabielere werking Processchema 3 : voorafgaande mechanische indikking Hogere ingaande droge stof naar centrifuge zonder beperking van gravitaire indikking 38 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

39 Overzicht van slibbehandelingstechnieken Slibreductie stabilisatie - hygiënisatie Stabilisatie Hygiënisatie Reductie Biologisch Aerobe stabilisatie V V V Anaerobe stabilisatie V V V Compostering V V V Chemisch Bekalking V Ozon (V) V Fenton (V) V Fysisch Ultrasoon (V) V Thermisch V V 39 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

40 Overzicht van slibbehandelingstechnieken Slibreductie stabilisatie - hygiënisatie Aerobe stabilisatie Beluchting Aerobe afbraak : omzetting naar CO 2 en water Hygiënisatie Anaerobe stabilisatie Zonder zuurstof Anaerobe omzetting van slib naar biogas (methaan en CO 2 ) Hygiënisatie SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

41 Opbouw van de slibverwerkingsketen Voorbeeldschema s : Biologische zuivering gravitaire indikking en aerobe biologische stabilisatie Influent Schema 1 : Klassieke benadering Effluent Aerobe stabilisatie Ontwatering Biologische zuivering afvalwater Influent Indikking Schema 2 : Indikking in circulatie over aerobe stabilisatie Biologische zuivering afvalwater Effluent Aerobe stabilisatie Ontwatering Indikking 41 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

42 Aerobe stabilisatie Aerobe stabilisatie Beoogde reductie: 50% organische stof, ongeveer 1/3e slib (sterk afhankelijk van de slibbelasting in de aerobe zuivering!) Verblijftijd 10 dagen bij 20 C minimaal (wettelijk voor uitvoer naar landbouw) normaal slibverblijftijd van dagen (efficiëntie 10 d bij 20 C = 30 d bij 10 C) Belasting rond 2 kgvss*/m³/d Voordeel: zeer eenvoudig systeem Nadeel: beluchtingsenergie, stikstof- en fosforvrijstelling *VSS : Volatile Suspended Solids = organische zwevende stoffen 42 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

43 Aerobe stabilisatie Basisprincipe : temperatuur - tijdrelatie Proces is sterk temperatuursafhankelijk Vuistregel : T ( C) x t (d) = cte Vb : T x t = 400 : effect van 20 dagen stabilisatie bij 20 C = 40 dagen stabilisatie bij 10 C =10 dagen stabilisatie bij 40 C Bron : Metcalf & Eddy Wastewater Engineering 4th edition Wettelijke vereisten in Vlaanderen voor toepassing landbouw : verblijftijd van 10 dagen 43 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

44 Opbouw van de slibverwerkingsketen Voorbeeldschema s : Biologische zuivering gravitaire indikking en anaerobe biologische stabilisatie Influent Effluent Indikking Biologische zuivering afvalwater Anaerobe vergisting Warmtewisselaar Waterzuivering Gasverbranding Reactor Ontwatering Spuislib WZI 44 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011 Afvoer slib

45 Anaerobe stabilisatie Anaerobe verwerking Meer toepassingen : Groene stroomcertificaten Meestal niet op bedrijfsniveau Transport wordt belangrijk (rechtstreeks pompen van vloeibare fracties / na ontwateren) Meestal met bijmenging van andere stromen die meer vergistbaar materiaal bevatten Complexe problematiek van waterzuivering van het filtraat en indikking van het digestaat Afbraak, hygiënisatie en gasproductie afhankelijk van verblijftijd en temperatuur Mesofiel (20 45 C : optimum 37 C) : dagen Thermofiel (45 70 C : optimum 50 C) : korter (10 20 d) 45 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

46 Anaerobe vergisting : de waterzuivering als energieproductieplant OBA Biogaspotentieel (m 3 /ton) Secundair slib 50 Maagdarm inhoud 61 Groenteafval 65 Keukenafval Aardappelschillen 70 GFT 100 Vetten SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

47 Overzicht van slibbehandelingstechnieken Slibreductie stabilisatie - hygiënisatie Compostering Aerobe afbraak : omzetting naar CO 2 en water Op vast product (bijmenging) Hygiënisatie Bekalking (Ca(OH) 2 ) Hygiënisatie (ph > 12) Conditionering Landbouwkundige meerwaarde SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

48 Opbouw van de slibverwerkingsketen Voorbeeldschema s : Biologische zuivering ontwatering - bekalking Processchema : nabekalking met ongebluste kalk (poeder) CaO Influent Polymeer aanmaak Effluent Biologische zuivering afvalwater Processchema : bekalking met kalkmelk Influent Ca(OH) 2 Polymeer aanmaak Effluent Biologische zuivering afvalwater 48 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

49 Hygiënisatie met kalk Effect van ongebluste kalk op ph en temperatuur Bron : Metcalf & Eddy Wastewater Engineering 4th edition 49 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

50 Hygiënisatie met kalk Invloed op hydrolyse van organische stof ifv tijd, temperatuur en ph 50 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

51 Hygiënisatie met kalk Impact op eind DS na ontwateren Effect op droge stof bij toevoeging van kalkmelk voor ontwatering soms duidelijke toename in DS gehalte in functie van de dosering niet altijd het geval Bron : The strategic use of liquid lime in sludge treatment ( SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

52 Hygiënisatie met kalk Operationele aspecten Goede menging is heel belangrijk voor eindresultaat (reductie pathogenen) Toevoeging van kalkmelk voor ontwatering levert in het algemeen een retourwater met meer zwevende stof (kalkdeeltjes en neergeslagen carbonaten) in vergelijking met slib dat niet behandeld is of biologisch gestabiliseerd is Hydrolyse van organische zwevende stoffen : hogere COD van retourwater Toevoeging van kalkmelk voor ontwatering : soms minder goede flocculatie door te hoge ph (werking van de polymeren!) Vrijstelling van ammoniak in de omgevingslucht, captatie van H 2 S veiligheid corrosie 52 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

53 Overzicht van slibbehandelingstechnieken Slibreductie stabilisatie - hygiënisatie Slibdestructie ozon/fenton Ultrasone destructie Biologisch slib In combinatie met biologische stabilisatie Biologisch slib In combinatie met biologische stabilisatie SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april

54 Opbouw van de slibverwerkingsketen Voorbeeldschema s : Biologische zuivering gravitaire indikking en aerobe biologische stabilisatie Desintegratie van het slib : Organisch materiaal van bacteriën wordt gedeeltelijk geoxideerd Deel komt vrij als biologisch afbreekbaar materiaal dat in de aerobe stabilisatie afgebroken wordt Influent Schema 3 : Slibdesintegratie met ozon Effluent Aerobe stabilisatie Ontwatering Biologische zuivering afvalwater Indikking Ozonisatie Ontgassing 54 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

55 Slibdesintegratie met ozon : basisprincipe Slibdesintegratie met ozon (O 3 ) : oxidatieve destructie 55 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011 Bron

56 Slibdesintegratie met ozon : Processchema 56 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011 Bron

57 Slibdesintegratie met ozon : Ozongenerator 1 kg Ozon vereist : 10 kw energie voor ozon 4 kw energie voor koeling 10 kg zuivere zuurstof 57 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011 Bron

58 Balans 1 kg Ozon geïnjecteerd : 5,5 kg ODS verwijderd Kost per kg ODS verwijderd : 400 (operationele kost) 10 kwh per kg O 3 4 kwh per kg O 3 voor koeling 10 kg O 2 per kgo 3 80 /MWh 110 /ton vloeibare zuurstof Enkel mogelijk voor slib dat zeer duur is in verwijderingskost 58 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

59 Overzicht van slibbehandelingstechnieken Slibreductie stabilisatie - hygiënisatie Thermische behandeling hygiënisatie (desinfectie) Disinfectie Ascaris ova (meest resistent) >62 C 1 uur >50 C 1 dag >46 C 1 week Aerobe stabilisatie < 45 C vereist dagen Desintegratie (destructie) Hogere temperaturen Soms samen met chemische behandelingen 59 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

60 Slibverwerking Brussel Noord 60 SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

61 Ultrasone desintegratie van slib : basisprincipe Geluidsgolven boven hoorbaar gebied >200 khz Hoge energie inhoud Bron : Khanal et al SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

62 Ultrasone desintegratie van slib : basisprincipe Drukgolven (hoge en lage drukgebieden) leiden tot cavitatie lage druk : gas ontsnapt uit vloeistof hoge druk : gasbellen groeien en exploderen grote schuifkrachten op deeltjes lokaal zeer hoge temperatuurtoename productie van radicalen (OH, HO 2 en H ) 62 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

63 Ultrasone desintegratie van slib : effecten Desintegratie van slibvlokken Bron : Khanal et al SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

64 Ultrasone desintegratie van slib : effecten In oplossing gaan van organisch materiaal Zeer hoge energievraag Bron : Khanal et al SCOD = soluble COD 0 5,6 11,1 16,7 22,2 Specific energy (kwh/kgts) 64 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

65 Ultrasone desintegratie van slib : effecten Verbetering van de anaerobe vergistbaarheid : Kortere verblijftijden : 8 à 10 dagen in plaats van 30 dagen Hogere biogasopbrengst Hogere verwijdering van organisch materiaal Betere ontwaterbaarheid en daling polymeerverbruik Gebeurt reeds bij lagere energie-input dan omzetten in soluble COD : realistischer op praktijkschaal 65 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

66 Ultrasone desintegratie van slib : Praktijktoepassingen Investeringskost : /kw geïnstalleerd vermogen Gemakkelijk integreerbaar in bestaande systemen Voornamelijk toegepast als voorbehandeling voor anaerobe digestie Op vloeibare stromen (1-3% DS) 7, 12 en 48 kw ultrasound installatie voor slibbehandeling ( SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

67 Ultrasone desintegratie van slib : Praktijktoepassingen Voorbehandeling voor anaerobe vergisting CITY GERMANY SLUDGE TYPE POP EQUIV Ultrasound Load (kw) COMMISSION ED Wiesbaden Mixed April, 2002 Mannheim Mixed December, 2001 Rüsselsheim Mixed July, 2001 Darmstadt Mixed Süd 100% Secondary November, May, 2000 Detmold Mixed April, SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

68 Ultrasone desintegratie van slib : Praktijktoepassingen Pay back periode : gemiddeld < 2 jaar Verhoogde verwijdering van organisch materiaal : 30 45% Toename biogasproductie : 30-45% Vermindering van slib droge stof : 5 25% Toename DS gehalte bij ontwatering na vergisting : 5-10% Vermindering polymeerverbruik : 15-45% Positieve effecten op aerobe zuivering : o.a. verbeterde denitrificatie 68 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

69 Kosteninschatting van slibverwerking 69 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

70 Slibverwerking 70 - SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

71 EPAS NV Dok Noord 4C bus GENT Belgium Tel Fax info@epas.be SUSPRO³ - Slibreductie - 21 april 2011

Slibverwerking. 1 Inhoud... 1

Slibverwerking. 1 Inhoud... 1 1 Inhoud 1 Inhoud... 1 2 Slibverwerking... 1 2.1 Biologische afvalwaterzuivering en slibproductie... 1 2.2 Slibverwerking... 2 2.3 Enkele voorbeelden van een slibverwerkingsketen... 4 2.3.1 Biologische

Nadere informatie

De afvalwaterzuivering als energiefabriek

De afvalwaterzuivering als energiefabriek De afvalwaterzuivering als energiefabriek Joop Colsen Energiebesparing op RWZI s anno 2010 www.colsen.nl info@colsen.nl Introductie (1) Afvalwaterzuivering levert energie op: Door vergisting van biomassa

Nadere informatie

1.7 Innovatie Afsluitend... 16

1.7 Innovatie Afsluitend... 16 Inhoudsopgave 1 Inleiding en kader... 1 1.1 Waterzuivering: verleden, heden en toekomst... 1 1.2 Wie is verantwoordelijk voor de afvalwaterzuivering?... 3 1.3 Financiën en functioneren... 5 1.4 Belanghebbenden...

Nadere informatie

Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie

Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie Waterkwaliteit 2: Natuur/chemie Prof. ir. Hans van Dijk 1 Afdeling Watermanagement Sectie Gezondheidstechniek Inhoud hydrologische kringloop kwalitatief 1. regenwater 2. afstromend/oppervlaktewater. infiltratie

Nadere informatie

TECHNISCHE GEGEVENS ASTERIA 750 WATERZUIVERINGSSTATION

TECHNISCHE GEGEVENS ASTERIA 750 WATERZUIVERINGSSTATION TECHNISCHE GEGEVENS ASTERIA 750 WATERZUIVERINGSSTATION ASTERIA 750 De Asteria waterzuiveringen zijn ontworpen voor het zuiveren van huishoudelijk type afvalwater berekend op een debiet van 150 liter /

Nadere informatie

1 Inleiding Leerdoelen... 19

1 Inleiding Leerdoelen... 19 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 Leerdoelen... 1 1.1 Watersysteem en waterketen... 1 1.2 Actoren en belanghebbenden... 3 1.3 Natuurlijke processen O 2, N en P... 6 1.4 Verstoringen en effecten... 6 1.5 Waterzuivering...

Nadere informatie

Productie van groene energie uit afval en afvalwater: rentabiliteit door duurzaamheid

Productie van groene energie uit afval en afvalwater: rentabiliteit door duurzaamheid Productie van groene energie uit afval en afvalwater: rentabiliteit door duurzaamheid The cycle 2010 29/04/2010 Brouwerij Duvel Breendonk Hans van Soest Zaakvoerder vansoest@enprotech.be Globale aanpak

Nadere informatie

1. De relativiteit van de effluentkwaliteit

1. De relativiteit van de effluentkwaliteit 1. De relativiteit van de effluentkwaliteit 1. Water zuiveren = normen nastreven Basis uitdaging voor meeste sectoren (Nieuwe wetgeving: micropolluenten, ZM, ) 2. Filosofie van Pantarein, water zuiveren

Nadere informatie

Totale verwerking van mest en/of digestaat

Totale verwerking van mest en/of digestaat Totale verwerking van mest en/of digestaat Verwerking van slib, mest en/of digestaat is geen eenvoudige zaak. Zeker niet wanneer het doel is deze te verwerken tot loosbaar water en fracties die een toegevoegde

Nadere informatie

Tabel 1 - Waterkwaliteit voor een aantal parameters (indien geen eenheid vermeld is de eenheid in mg/l). aeroob grondwater

Tabel 1 - Waterkwaliteit voor een aantal parameters (indien geen eenheid vermeld is de eenheid in mg/l). aeroob grondwater Oefenopgaven Zuivering Vraag 1 In de onderstaande tabel staan de analyses van het ruwe water van drie zuiveringsstations gegeven. Het betreft een aeroob grondwater, een oppervlaktewater (directe zuivering)

Nadere informatie

Aantoonbare optimalisaties op rwzi s door toepassing van flotatietechniek

Aantoonbare optimalisaties op rwzi s door toepassing van flotatietechniek Aantoonbare optimalisaties op rwzi s door toepassing van flotatietechniek (DAF) Anna Veldhoen (Witteveen+Bos), Eddie Broeders (Nijhuis Water Technology), Tony Flameling (Waterschap De Dommel), Dennis Piron

Nadere informatie

Thermische Druk Hydrolyse

Thermische Druk Hydrolyse Thermische Druk Hydrolyse Techniek om de conversie van moeilijke biomassa te verhogen Door: Ir. Frederik Oegema 1 4e Europese leverancier van biogas installaties Micro vergisting 50-130 kwe Co-vergisting

Nadere informatie

Operationele bedrijfsvoeringsproblemen awzi Dow Terneuzen. Carmen Huth (Dow) en Amor Gaillard (Tauw)

Operationele bedrijfsvoeringsproblemen awzi Dow Terneuzen. Carmen Huth (Dow) en Amor Gaillard (Tauw) Operationele bedrijfsvoeringsproblemen awzi Dow Terneuzen Carmen Huth (Dow) en Amor Gaillard (Tauw) 29-01-2015 Inhoud 1. Awzi Dow Terneuzen 2. Moeizame opstart MBR 3. MBR bedrijfsvoeringsproblemen 4. Effecten

Nadere informatie

Grijs Water Recuperatie. Rik Daneels

Grijs Water Recuperatie. Rik Daneels Grijs Water Recuperatie Rik Daneels Water in de stad, vandaag Water in de stad, vandaag Vlaanderen: Waterhuishouding lijkt in orde Maar: Grondwaterreserves onder druk!!! Gezamelijke acties vereist Alternatieve

Nadere informatie

Geniaal van mest en digestaat naar nutriënten en schoon water. Wilbert Menkveld

Geniaal van mest en digestaat naar nutriënten en schoon water. Wilbert Menkveld Geniaal van mest en digestaat naar nutriënten en schoon water Wilbert Menkveld wilbert.menkveld@nijhuisindustries.com Nijhuis Industries Total solution provider offering own innovative industrial solutions

Nadere informatie

GER-waarden en milieu-impact scores hulpstoffen voor de afvalwaterzuivering. Heleen Pinkse

GER-waarden en milieu-impact scores hulpstoffen voor de afvalwaterzuivering. Heleen Pinkse GER-waarden en milieu-impact scores hulpstoffen voor de afvalwaterzuivering Heleen Pinkse Aanleiding Energiefabriek: Door toepassen van chemicaliën kan energiegebruik van de zuivering verminderen, maar..

Nadere informatie

SKIW / KNW - Symposium

SKIW / KNW - Symposium SKIW / KNW - Symposium Waterzuivering bij BASF Antwerpen en ervaring met inhibitie van actief slib. Steven Meul 31 mei 2018 1 31.05.2018 SKIW / KNW - Symposium Waterbeheer bij BASF Antwerpen Verschillende

Nadere informatie

2 De zuivering van afvalwater Typen bedrijfsafvalwater De zuivering in vogelvlucht Afsluiting 21

2 De zuivering van afvalwater Typen bedrijfsafvalwater De zuivering in vogelvlucht Afsluiting 21 Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Waterverontreiniging: aard en omvang 9 1.1 Oorzaken van de waterverontreiniging 9 1.2 Om welke stoffen gaat het? 10 1.3 Kengetallen van waterverontreiniging 12 1.4 Afsluiting

Nadere informatie

Cellulose Assisted Dewatering of SLudge:

Cellulose Assisted Dewatering of SLudge: 14 september 2017 1 Cellulose Assisted Dewatering of SLudge: Gericht op ontwatering van slib door hergebruik van cellulosevezel! 4 jarig onderzoeksproject (eind 10 september 2017) Uitgevoerd door 6 partijen

Nadere informatie

1 Inleiding Leerdoelen... 21

1 Inleiding Leerdoelen... 21 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 1 Leerdoelen... 1 1.1 De waterkringloop... 1 1.1.1 Eigenschappen van water... 1 1.1.2 Kringloop... 2 1.1.3 Waterbalans... 3 1.2 Het watersysteem... 4 1.3 Het waterbeheer...

Nadere informatie

(Fermenteren) ECP technologie beschrijving. Proces: Anaerobe (Droge) vergisting

(Fermenteren) ECP technologie beschrijving. Proces: Anaerobe (Droge) vergisting ECP technologie beschrijving Proces: Anaerobe (Droge) vergisting (Fermenteren) Functie : Het produceren van biogas uit GFT (Groente, Fruit & Tuin afval) en anderere relatief drogesubstraten zoals bermaaisel

Nadere informatie

Organische vracht continue on-line bewaken. Peter-Jan van Oene, 8 november 2011, nieuwegein

Organische vracht continue on-line bewaken. Peter-Jan van Oene, 8 november 2011, nieuwegein Organische vracht continue on-line bewaken Peter-Jan van Oene, 8 november 2011, nieuwegein Waardeketen Organische stoffen TOC/CZV correlatie Inhoud Afvalwater karakteristiek zuivel-industrie Redenen om

Nadere informatie

Chris Ruiken. 21 juni 2011

Chris Ruiken. 21 juni 2011 Influent zeven Chris Ruiken 21 juni 2011 Inhoud 1. Introductie 2. Demo installatie Blaricum 3. Massabalansen cellulose 4. Conclusie Afvalwater bevat van alles en nog wat. Toiletpapier is ongeveer 30% van

Nadere informatie

Afvalwater: een bron van mogelijkheden. 12 april 2016 Sigrid Scherrenberg

Afvalwater: een bron van mogelijkheden. 12 april 2016 Sigrid Scherrenberg Afvalwater: een bron van mogelijkheden 12 april 2016 Sigrid Scherrenberg 1 Jouw poep is goud waard! 2 Rotterdam Innovative Nutrients, Energy & Watermanagement (RINEW) Doel: Het realiseren van een innovatieve

Nadere informatie

Paragraaf 1: Fossiele brandstoffen

Paragraaf 1: Fossiele brandstoffen Scheikunde Hoofdstuk 2 Samenvatting Paragraaf 1: Fossiele brandstoffen Fossiele brandstof Koolwaterstof Onvolledige verbranding Broeikaseffect Brandstof ontstaan door het afsterven van levende organismen,

Nadere informatie

LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING

LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING INHOUD Voorwoord 13 Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 Deel 1. LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING 21 1. Inleiding

Nadere informatie

PHA s uit afvalwater en reststromen, een update;

PHA s uit afvalwater en reststromen, een update; PHA s uit afvalwater en reststromen, een update; Erwin Bluemink (W+B) Hardy Temmink (WUR-ETE) 2 december 2013 1 Inhoud Erwin Bluemink PHA uit slib? Afbakening Resultaten Kansen Hardy Temmink PHA uit reststromen?

Nadere informatie

Vergistingstest BATCHTESTEN. Klant 2401/086/A1. Testsubstraat: Maisrestanten. Mystery Man

Vergistingstest BATCHTESTEN. Klant 2401/086/A1. Testsubstraat: Maisrestanten. Mystery Man Vergistingstest BATCHTESTEN 2401/086/A1 Testsubstraat: Maisrestanten Klant Mystery Man Datum: 05-Juli-2012 1 Voorwoord is een werkmaatschappij welke voornamelijk actief is in de agri-food branche en de

Nadere informatie

Techniek afvalwaterzuivering

Techniek afvalwaterzuivering Techniek afvalwaterzuivering Cursusboek Nieuwegein, 2013 w w w. w a t e r o p l e i d i n g e n. n l Stichting Wateropleidingen, september 2013 Groningenhaven 7 3433 PE Nieuwegein Versie 4.0 Niets van

Nadere informatie

Slimmere slibgistingstechniek: nog meer energie uit afvalwater

Slimmere slibgistingstechniek: nog meer energie uit afvalwater Slimmere slibgistingstechniek: nog meer energie uit afvalwater Dennis Heijkoop (Royal HaskoningDHV) André Visser (Royal HaskoningDHV) Leo van Efferen (Waterschap Zuiderzeeland) Een energiefabriek: dat

Nadere informatie

VISION ON SUSTAINABILITY

VISION ON SUSTAINABILITY VISION ON SUSTAINABILITY Visie op duurzaamheid Op het gebied van waterzuivering zijn we oplossingsgericht, duurzaam en hoogwaardig. We zijn een kennisbedrijf met eigen productiefaciliteiten. Uitgerust

Nadere informatie

WORKSHOP KOSTENEFFICIËNT WATERMANAGEMENT AQUARAMA - TNAV. Donderdag 20 april 2006

WORKSHOP KOSTENEFFICIËNT WATERMANAGEMENT AQUARAMA - TNAV. Donderdag 20 april 2006 WORKSHOP KOSTENEFFICIËNT WATERMANAGEMENT AQUARAMA - TNAV Donderdag 20 april 2006 Efficiënte aërobe zuivering van afvalwater in de voedingsindustrie Stefaan Deboosere TREVI NV Dulle-Grietlaan 17/1 B-9050

Nadere informatie

Revisie nummer: Z ABN-Amro Son:

Revisie nummer: Z ABN-Amro Son: Revisie nummer: 06.80.01.1Z ABN-Amro Son: 47.87.77.914 REINIGINGSMIDDELEN ELMA TEC CLEAN Sterke reinigingsmiddelen voor ultrasoonreinigers, gebruikbaar voor bijna elke reiniging. Een uitgebreide verzameling

Nadere informatie

Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal)

Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal) LTO42 Toets 5.1 Waterzuivering (ppt + aanvullend lesmateriaal) Biologie voor het MLO. (zesde druk) H17, pag 347 t/m 350 H17, pag 354 t/m 357 H17, pag 362 t/m 373 (dit is hoofdstuk 16 van de vijfde druk,

Nadere informatie

Praktijk : Voorschrift bacterieel wateronderzoek

Praktijk : Voorschrift bacterieel wateronderzoek LTO42 Toets 5.1 Boek: Biologie voor het MLO. (zesde druk) H17, pag 347 t/m 350 H17, pag 354 t/m 357 H17, pag 362 t/m 373 (dit is hoofdstuk 16 van de vijfde druk, Blz 321-324, Blz 328-332, Blz 336-345)

Nadere informatie

Watertechniek en mestverwerking

Watertechniek en mestverwerking Watertechniek en mestverwerking Workshop Wetsus & Innovatienetwerk 27 juni 2012 Leon Korving combining scientific excellence with commercial relevance 1 Rioolwater vs mest Overeenkomsten: Herkomst (vnl.

Nadere informatie

Koelwatersystemen en chemische waterbehandeling. Irma Steemers-Rijkse Novochem Water Treatment Houten

Koelwatersystemen en chemische waterbehandeling. Irma Steemers-Rijkse Novochem Water Treatment Houten Koelwatersystemen en chemische waterbehandeling Irma Steemers-Rijkse Novochem Water Treatment Houten Overzicht presentatie Ongewenste fenomenen Corrosie Ontstaan van afzettingen (scale) Microbiële groei

Nadere informatie

Toepassing van Anaerobe MBR-Membranen: een Praktijkvoorbeeld. AQUARAMA ANAEROBE MBR - PANTAREIN WATER 2

Toepassing van Anaerobe MBR-Membranen: een Praktijkvoorbeeld. AQUARAMA ANAEROBE MBR - PANTAREIN WATER 2 Toepassing van Anaerobe MBR-Membranen: een Praktijkvoorbeeld. AQUARAMA 2016 - ANAEROBE MBR - PANTAREIN WATER 2 Aanleiding? - Z o e k e n n a a r e e n g e s c h i k t e t e c h n o l o g i e v o o r d

Nadere informatie

INHOUD. Voorwoord 13. Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19

INHOUD. Voorwoord 13. Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 INHOUD Voorwoord 13 Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 Deel 1. LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING 23 1. Inleiding

Nadere informatie

Stand van zaken inzake vergisting van huishoudelijk afval in Europa Bruno Mattheeuws OWS NV. Groene energie uit GFT, 19 april 2013 Gent

Stand van zaken inzake vergisting van huishoudelijk afval in Europa Bruno Mattheeuws OWS NV. Groene energie uit GFT, 19 april 2013 Gent Stand van zaken inzake vergisting van huishoudelijk afval in Europa Bruno Mattheeuws OWS NV Groene energie uit GFT, 19 april 2013 Gent OWS: Het bedrijf DRANCO technologie: DRogeANaerobeCOmpostering=> ontwikkeld

Nadere informatie

Anaërobevergisting van GFT afval

Anaërobevergisting van GFT afval IVVO Anaërobevergisting van GFT afval Een getuigenis na 10 jaar exploitatie Johan Del haye Plant Manager Biowaste treatment IVVO Johan.delhaye@ivvo.be 0032 57 23 08 80 Inhoud 1. Introductie IVVO 2. Op

Nadere informatie

Energie uit afvalwater

Energie uit afvalwater Energie uit afvalwater 15 november 2011 Giel Geraeds en Ad de Man Waterschapsbedrijf Limburg is een samenwerkingsverband van Waterschap Peel en Maasvallei en Waterschap Roer en Overmaas Onderwerpen Introductie

Nadere informatie

STIKSTOF & FOSFOR CURSUSBOEK NIEUWEGEIN

STIKSTOF & FOSFOR CURSUSBOEK NIEUWEGEIN STIKSTOF & FOSFOR CURSUSBOEK NIEUWEGEIN 2017 Stichting Wateropleidingen, Oktober 2017 Nieuwegein Versie 6.1 Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk,

Nadere informatie

AWZI Schiphol. Ervaringen met het DEMON-proces. Marthe de Graaff. 22 mei 2019

AWZI Schiphol. Ervaringen met het DEMON-proces. Marthe de Graaff. 22 mei 2019 AWZI Schiphol Ervaringen met het DEMON-proces Marthe de Graaff 22 mei 2019 AWZI Schiphol In eigendom vanaf 2004 3.000 5.000 m 3 /d afvalwater van: Passagiers Bedrijven Schiphol terrein Catering Fecaliën

Nadere informatie

beschrijving zuiveringsproces MOBIELE AFVALWATERZUIVERING

beschrijving zuiveringsproces MOBIELE AFVALWATERZUIVERING MOBIELE AFVALWATERZUIVERING beschrijving zuiveringsproces Lindenstraat 33a - 1015 KV Amsterdam - tel 020 623 67 80 - fax 084 730 25 87 - info@clean-water.nl CleanWater reinigt - met behulp van een mobiele

Nadere informatie

OPTIES VOOR MESTVERWERKING

OPTIES VOOR MESTVERWERKING OPTIES VOOR MESTVERWERKING Wim Rulkens, Sectie Milieutechnologie, WUR, wim.rulkens@wur.nl Focus: Verwerken van mest met als doel: Productie van waardevolle componenten voor hergebruik Productie van energie

Nadere informatie

Chemie (ph) bij het inkuilen Scheikunde klas V41a en V41b door Erik Held

Chemie (ph) bij het inkuilen Scheikunde klas V41a en V41b door Erik Held Chemie (ph) bij het inkuilen Scheikunde klas V41a en V41b door Erik Held Inkuilproces Proces bij het inkuilen: In de kuil ondergaat het gewas een biochemisch proces onder invloed van micro-organismen Een

Nadere informatie

Drinkwater een goede bron voor de levensmiddelenindustrie. VMT/EHEDG bijeenkomst Geo Bakker, 2 december 2014

Drinkwater een goede bron voor de levensmiddelenindustrie. VMT/EHEDG bijeenkomst Geo Bakker, 2 december 2014 Drinkwater een goede bron voor de levensmiddelenindustrie VMT/EHEDG bijeenkomst Geo Bakker, 2 december 2014 Wetgeving Inhoud Drinkwaterkwaliteit Drinkwaterzuivering Verandering van drinkwaterkwaliteit

Nadere informatie

Workshop. Mestverwerking: een bron van emissies of een kans voor emissie reductie? Ellen van Voorthuizen Wim van der Hulst Gerard Rijs

Workshop. Mestverwerking: een bron van emissies of een kans voor emissie reductie? Ellen van Voorthuizen Wim van der Hulst Gerard Rijs Workshop Mestverwerking: een bron van emissies of een kans voor emissie reductie? Ellen van Voorthuizen Wim van der Hulst Gerard Rijs Programma Welkom en opening Introductie mestverwerking MVI s Achtergronddocument:

Nadere informatie

GRENZELOOS BIOBASED ONDERWIJS

GRENZELOOS BIOBASED ONDERWIJS GRENZELS BIBASED NDERWIJS Met onderwijs naar duurzame toekomst Inspiratiedag@HGENT 1 februari 2019 Ruben Guisson ruben.guisson@vito.be Project Manager Team Biobased Economy VIT NV Boeretang 200 2400 Mol

Nadere informatie

Dit document is van toepassing op de vergunningaanvraag lozing brijn en reststromen waarbij effluent AWZI Suiker Unie als grondstof wordt ingenomen.

Dit document is van toepassing op de vergunningaanvraag lozing brijn en reststromen waarbij effluent AWZI Suiker Unie als grondstof wordt ingenomen. Toelichting vergunningaanvraag Effluent lozing brijn en reststromen BEM1301457 gemeente Steenbergen Gietwaterfabriek TOM 1. Inleiding Tuinbouwontwikkelingsmaatschappij (TOM) ontwikkelt het glastuinbouwgebied

Nadere informatie

KOELTORENS: BEHANDELING SUPPLETIEWATER DOET WERKINGSKOSTEN DALEN

KOELTORENS: BEHANDELING SUPPLETIEWATER DOET WERKINGSKOSTEN DALEN Nieuwsbrief MilieuTechnologie, februari 2008 (Kluwer, jaargang 15, nummer 2) Jan Gruwez & Stefaan Deboosere, Trevi nv jgruwez@trevi-env.com www.trevi-env.com KOELTORENS: BEHANDELING SUPPLETIEWATER DOET

Nadere informatie

Compact Plus biogasinstallatie, Lierop, 600 kw

Compact Plus biogasinstallatie, Lierop, 600 kw Hoe maak je biogas? Inhoud presentatie Wie en wat is Biogas Plus? Hoe werkt een biogasinstallatie? Voor wie is een biogasinstallatie interessant? Is een biogasinstallatie duurzaam? Zijn subsidies nodig?

Nadere informatie

WAT BIED BORALIT AAN?

WAT BIED BORALIT AAN? WAT BIED BORALIT AAN? Boralit bied 2 systemen aan. Een intensief en een extensief systeem. Wat is het verschil? Bij een intensief systeem wordt er zuurstof in de zuivering geblazen door middel van een

Nadere informatie

Stalmestopslag op de kopakker: Hoe risico op uitspoeling beperken en een waardevol product maken?

Stalmestopslag op de kopakker: Hoe risico op uitspoeling beperken en een waardevol product maken? Stalmestopslag op de kopakker: Hoe risico op uitspoeling beperken en een waardevol product maken? Jarinda Viaene, Victoria Nelissen, Koen Willekens, Bart Vandecasteele, Bert Reubens CriNglooP Collectief

Nadere informatie

Nevenstromen uit de voedingsindustrie

Nevenstromen uit de voedingsindustrie Nevenstromen uit de voedingsindustrie Tom Quintelier FEVIA Vlaanderen 24 11 2011 Inhoud 1. Voorstelling FEVIA / voedingsindustrie 2. Voedingscyclus 3. Nevenstromen als bodemverbeterend middel 4. Wetgeving

Nadere informatie

Mest als basis voor energie en grondstoffen

Mest als basis voor energie en grondstoffen Mest als basis voor energie en grondstoffen Nico Verdoes Wageningen UR Livestock Research Bio-energiedag Oost-Nederland, 1 november 2012 Livestock Research ca. 200 fte Genomics Animal Nutrition Animal

Nadere informatie

IGEAN milieu & veiligheid. Demodag. Bermg(r)as. Peter Magielse technisch directeur

IGEAN milieu & veiligheid. Demodag. Bermg(r)as. Peter Magielse technisch directeur IGEAN milieu & veiligheid Demodag Bermg(r)as Peter Magielse technisch directeur 23.05.2014 1 Organisatie IGEAN milieu & veiligheid Milieu & afval PBW (13) Inzameling (54) Verwerking (34) Milieudienst (7)

Nadere informatie

Fosfor in en uit Afvalwater

Fosfor in en uit Afvalwater Fosfor in en uit Afvalwater Crystalactor Geestmerambacht. Foto: DHV Arnold Zilverentant Juni 2011 DHV 2011 All rights reserved Alleen voor intern gebruik DHV Groep Wereldwijd actief 5,500 medewerkers Verbonden

Nadere informatie

Mestverwerking in De Peel

Mestverwerking in De Peel Mestverwerking in De Peel Mestverwerking Jan van Hoof, Jeanne Stoks, Wim Verbruggen Maart 2012 Agenda Doel van de avond Wat is mest? Wat is het mestprobleem? Waar komt mest vandaan? Hoeveel mest is er?

Nadere informatie

BIOLOGISCHE AFVALWATERZUIVERING WERKT 66% GOEDKOPER NA OPTIMALISATIE

BIOLOGISCHE AFVALWATERZUIVERING WERKT 66% GOEDKOPER NA OPTIMALISATIE Nieuwsbrief MilieuTechnologie, november 26 (Kluwer, jaargang 13, nummer 1) Jan Gruwez, Trevi nv jgruwez@trevi-env.com www.trevi-env.com BIOLOGISCHE AFVALWATERZUIVERING WERKT 66% GOEDKOPER NA OPTIMALISATIE

Nadere informatie

Organismen die organisch en anorganische moleculen kunnen maken of nodig hebben zijn heterotroof

Organismen die organisch en anorganische moleculen kunnen maken of nodig hebben zijn heterotroof Boekverslag door A. 1802 woorden 20 juni 2007 5 71 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Samenvatting stofwisseling Stofwisseling is het totaal van alle chemische processen in een organisme

Nadere informatie

BIJLAGE 7: BEOORDELING VAN ECONOMISCHE HAALBAARHEID VAN VERDERGAANDE ZUIVERINGSTECHNIEKEN

BIJLAGE 7: BEOORDELING VAN ECONOMISCHE HAALBAARHEID VAN VERDERGAANDE ZUIVERINGSTECHNIEKEN BIJLAGE 7: BEOORDELING VAN ECONOMISCHE HAALBAARHEID VAN VERDERGAANDE ZUIVERINGSTECHNIEKEN Met het oog op de formulering van de BBT-conclusies, beoordelen we in voorliggende bijlage de kostenhaalbaarheid

Nadere informatie

Watertechnologisch Seminar Industriewater Eerbeek - ENVAQUA

Watertechnologisch Seminar Industriewater Eerbeek - ENVAQUA Watertechnologisch Seminar Industriewater Eerbeek - ENVAQUA Expertise Elscolab ph/o2/co2/cond. (liq) UV/VIS/NIR Turbidity Concentration Analysers Refractometry - Brix Online / Inline Colour Online Gloss

Nadere informatie

LITERATUURSTUDIE SLIBDESINTEGRATIE

LITERATUURSTUDIE SLIBDESINTEGRATIE SNELLE EMISSIESCHATTING VOOR GEMENGDE EN GESCHEIDEN RIOOLSTELSELS LITERATUURSTUDIE SLIBDESINTEGRATIE 2005 W04 LITERATUURSTUDIE SLIBDESINTEGRATIE RAPPORT 2005 w04 ISBN 90.5773.291.2 stowa@stowa.nl WWW.stowa.nl

Nadere informatie

Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar

Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar 17-1- Organisch (rest)materiaal als Bodemverbeteraar BODEM De Bodem Van Groot naar Klein tot zeer klein 2 1 17-1- Bodemprofiel Opbouw van de bodem Onaangeroerd = C Kleinste delen = 0 en A Poriënvolume

Nadere informatie

Mogelijkheden van vergisting voor de productie van biogas. Bruno Mattheeuws 09 juni 2007

Mogelijkheden van vergisting voor de productie van biogas. Bruno Mattheeuws 09 juni 2007 Mogelijkheden van vergisting voor de productie van biogas Bruno Mattheeuws 09 juni 2007 AGENDA Biogas-E vzw Biomassa Anaerobe vergisting Digestaat Biogas en de toepassingen Anaerobe vergisting en het milieu

Nadere informatie

Methanobrevibacter Methanospirillum. Methanosarcina Methanocaldococcus. Methanotorris. Methanosaeta. Methanothermus

Methanobrevibacter Methanospirillum. Methanosarcina Methanocaldococcus. Methanotorris. Methanosaeta. Methanothermus Methanobrevibacter Methanospirillum Methanosarcina 13. 6 Methanocaldococcus Methanotorris Methanosaeta Methanothermus Grote % GC spreiding, = grote fylogenetische heterogeniteit Andere electronen acceptoren

Nadere informatie

Studie-avond spuiwater. Inhoud 11/03/2015

Studie-avond spuiwater. Inhoud 11/03/2015 Studie-avond spuiwater Viooltje Lebuf Geel 11 maart 2015 Inhoud Wat is spuiwater en waarvoor wordt het gebruikt? Rekenvoorbeeld Luchtwassers: wettelijke verplichtingen Bemesting met spuiwater 2 VCM = Vlaams

Nadere informatie

Gietwatervoorziening AFC Nieuw Prinsenland

Gietwatervoorziening AFC Nieuw Prinsenland BEM1500185 gemeente Steenbergen Behoort bij beschikking d.d. nr.(s) 09-02-2015 ZK14001004 Beleidsmedewerker Publiekszaken / vergunningen Toelichting Vergunningaanvraag Milieuneutrale wijziging P12031-A102

Nadere informatie

BIJLAGE VOORWAARDEN INZAKE SAMENSTELLING EN GEBRUIK ALS MESTSTOF OF BODEMVERBETEREND MIDDEL

BIJLAGE VOORWAARDEN INZAKE SAMENSTELLING EN GEBRUIK ALS MESTSTOF OF BODEMVERBETEREND MIDDEL BIJLAGE BIJLAGE 4.2.1 VOORWAARDEN INZAKE SAMENSTELLING EN GEBRUIK ALS MESTSTOF OF BODEMVERBETEREND MIDDEL SUBBIJLAGE 4.2.1.A SAMENSTELLINGSVOORWAARDEN MAXIMUM GEHALTEN AAN VERONTREINIGENDE STOFFEN (5)

Nadere informatie

voor de deur Mobiele opvangmiddelen voor afvalwater Opslag van afvalwater Clean Water Mobiele waterzuiver

voor de deur Mobiele opvangmiddelen voor afvalwater Opslag van afvalwater Clean Water Mobiele waterzuiver Mobiele waterzuivering voor de deur Mobiele opvangmiddelen voor afvalwater Opslag van afvalwater Clean Water Mobiele waterzuiver ing Afvalwater zuiveren voor de deur Afvalwater zuiveren voor de deur? Niet

Nadere informatie

Fosfaatterugwinning Waterstromen Locatie Olburgen

Fosfaatterugwinning Waterstromen Locatie Olburgen Fosfaatterugwinning Waterstromen Locatie Olburgen Arjan Jansen of Lorkeers 22 juni 2011, expertmeeting fosfaat in balans, Doesburg Waterstromen BV 12 jaar oude dochter van Waterschap Rijn & IJssel 20 medewerkers,

Nadere informatie

ZUIVER WATER VRAAGT OM ZUIVERE OPLOSSINGEN. Water Treatment Chemicals

ZUIVER WATER VRAAGT OM ZUIVERE OPLOSSINGEN. Water Treatment Chemicals ZUIVER WATER VRAAGT OM ZUIVERE OPLOSSINGEN Water Treatment Chemicals Zuiver water vraagt om zuivere oplossingen Zelfs afvalwater moet aan strenge normen voldoen De inwoners van Groenland kennen minstens

Nadere informatie

Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1 + 2

Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1 + 2 Samenvatting Scheikunde Hoofdstuk 1 + 2 Samenvatting door K. 1077 woorden 22 maart 2016 6,1 9 keer beoordeeld Vak Scheikunde Impact 3 vwo Scheikunde hoofdstuk 1 + 2 Paragraaf 1: Stoffen bijv. Glas en hout,

Nadere informatie

Hoogbelaste voorzuivering afvalwater inventarisatie en bouwstenen voor het A-trap-procesontwerp

Hoogbelaste voorzuivering afvalwater inventarisatie en bouwstenen voor het A-trap-procesontwerp Hoogbelaste voorzuivering afvalwater inventarisatie en bouwstenen voor het A-trap-procesontwerp Kees Roest, Tessa van den Brand (KWR Watercycle Research Institute), Marcel Zandvoort (Waternet), Marthe

Nadere informatie

Biogas inzetten voor duurzame mobiliteit. technische en financiële haalbaarheid

Biogas inzetten voor duurzame mobiliteit. technische en financiële haalbaarheid Biogas inzetten voor duurzame mobiliteit technische en financiële haalbaarheid Drivers voor duurzame mobiliteit Milieuvoordelen (luchtkwaliteit) Geluidsreductie Sociale drive Congestieproblematiek Beleidskeuze

Nadere informatie

Bijlage 4: Milieu en energieprestaties: Emissies van de toekomstige rwzi Utrecht (DM 851139)

Bijlage 4: Milieu en energieprestaties: Emissies van de toekomstige rwzi Utrecht (DM 851139) Notitie HASKONINGDHV NEDERLAND B.V. WATER TECHNOLOGY Bijlage 4: Milieu en energieprestaties: Emissies van de toekomstige rwzi Utrecht (DM 851139) Aan : E. Rekswinkel, M. Boersen Van : Wim Wiegant Controle

Nadere informatie

Grontmij. A fascinating company

Grontmij. A fascinating company Grontmij A fascinating company 1 Wie we zijn Grontmij Group Derde grootste multidisciplinair advies- en ingenieursbureau in Europa Voor duurzame infrastructuur & mobiliteit; industrie, water & energie

Nadere informatie

Basisscheikunde voor het hbo ISBN e druk Uitgeverij Syntax media

Basisscheikunde voor het hbo ISBN e druk Uitgeverij Syntax media Hoofdstuk 14 Chemische processen bladzijde 1 Opgave 1 Wat denk je, zijn de volgende processen continuprocessen of batch-processen? a productie van verschillende soorten medicijnen b productie van verschillende

Nadere informatie

Potentieel van nieuwe vergistingstechnologie

Potentieel van nieuwe vergistingstechnologie Bioenergie in Overijssel Potentieel van nieuwe vergistingstechnologie Jan de Wit, Ralph Lindeboom en Willem Brus Bioenergiedag oost nederland 31-oktober-2013 Partners Saxion werkt aan een duurzame toekomst

Nadere informatie

Eindexamen scheikunde 1-2 vwo 2008-I

Eindexamen scheikunde 1-2 vwo 2008-I Anammox In deze opgave staat een bacteriële omzetting van ammoniumionen met nitrietionen centraal, de zogenoemde anammoxreactie. Bij deze opgave horen twee tekstfragmenten die zijn afgedrukt in de bijlage

Nadere informatie

Notitie. Inleiding. Belangrijke kostenposten. Groene weide

Notitie. Inleiding. Belangrijke kostenposten. Groene weide Notitie Aan : Dhr. Jan Lourens (Waterschap Rijn en IJssel) Van : Dr. ir. Wim Wiegant Datum : 23 augustus 2011 Kopie : Onze referentie : 9W3729.01/N00005/423160/Nijm Betreft : Nieuwe anti-afhaakregeling

Nadere informatie

NEO-alginaat. Nationale watertechnologie week. Gorinchem 22 maart 2017 Maarten Schaafsma

NEO-alginaat. Nationale watertechnologie week. Gorinchem 22 maart 2017 Maarten Schaafsma NEO-alginaat Nationale watertechnologie week Gorinchem 22 maart 2017 Maarten Schaafsma Namens wie sta ik hier? Dit project wordt gesteund door: 2 NEO-alginaat, waarom? Bijdrage aan de circulaire economie

Nadere informatie

DE NIEUWE DETERGENTENVERORDENING: FACT SHEET OVER DE AEROBE BIOLOGISCHE AFBRAAK VAN OPPERVLAKTEACTIEVE STOFFEN

DE NIEUWE DETERGENTENVERORDENING: FACT SHEET OVER DE AEROBE BIOLOGISCHE AFBRAAK VAN OPPERVLAKTEACTIEVE STOFFEN 1 DE NIEUWE DETERGENTENVERORDENING: FACT SHEET OVER DE AEROBE BIOLOGISCHE AFBRAAK VAN OPPERVLAKTEACTIEVE STOFFEN 1) Wat is de rol van oppervlakteactieve stoffen in een was- of reinigingsmiddel? Oppervlakteactieve

Nadere informatie

LIMBURG WATERSCHAPSBEDRI-JF. Waterschapsbedrijf Limburg is een samenwerkingsverband van Waterschap Peel en Maasvallei en Waterschap Roer en Overmaas

LIMBURG WATERSCHAPSBEDRI-JF. Waterschapsbedrijf Limburg is een samenwerkingsverband van Waterschap Peel en Maasvallei en Waterschap Roer en Overmaas WATERSCHAPSBEDRI-JF donderdag 1 maart12 Waterschapsbedrijf Limburg is een samenwerkingsverband van Waterschap Peel en Maasvallei en Waterschap Roer en Overmaas Onderwerpen Huidige situatie Ontwikkelingen

Nadere informatie

Waterbeheer in de autoindustrie

Waterbeheer in de autoindustrie STUDIEDAG 8 JUNI 99 International Association on Water Quality Waterbeheer in de autoindustrie Deel I Deel II Deel III Waterhergebruik in de autoindustrie : Globale waterbalans : verbruik, lozing & recuperatie

Nadere informatie

Composterings en vergistingssector combineren materiaal en energierecuperatie

Composterings en vergistingssector combineren materiaal en energierecuperatie Composterings en vergistingssector combineren materiaal en energierecuperatie Kristel Vandenbroek Kristel Vandenbroek Industrie en Milieu 2011 31.03.2011 Verwerking in Vlaanderen Input onder Vlaco controlecontrole

Nadere informatie

RWZI Tilburg Energie- en grondstoffenfabriek

RWZI Tilburg Energie- en grondstoffenfabriek RWZI Tilburg Energie- en grondstoffenfabriek Waterschap De Dommel Het idee + Afvalwater zuiveringsslib = Waarom RWZI Tilburg? RWZI Tilburg (cap. 350.000 i.e.; 8.000 ton d.s.) alleen aanpassingen in de

Nadere informatie

Mestscheiding Annelies Gorissen

Mestscheiding Annelies Gorissen Mestscheiding Annelies Gorissen 16/05/2017, Kinrooi Dunne fractie Rijk aan N & K Drijfmest Rijk aan N, P en K Mestscheider Dikke fractie Rijk aan P Waarom scheiden? Beperken mestafvoer: concentreren van

Nadere informatie

ILVO. Nieuwe organische meststoffen: wat zijn ze waard?

ILVO. Nieuwe organische meststoffen: wat zijn ze waard? Nieuwe organische meststoffen: wat zijn ze waard? Thijs Vanden Nest, Bart Vandecasteele, Fien Amery & Chris Van Waes CriNglooP Collectief studienamiddag 5 oktober 2017 ILVO In samenwerking met 2 Teeltsystemen

Nadere informatie

PACCO-PARAMETERS DO - DOSSOLVED OXYGEN EC- DE ELEKTRISCHE CONDUCTIVITEIT ORP- DE REDOXPOTENTIAAL T - DE TEMPERATUUR. PaccoParameters

PACCO-PARAMETERS DO - DOSSOLVED OXYGEN EC- DE ELEKTRISCHE CONDUCTIVITEIT ORP- DE REDOXPOTENTIAAL T - DE TEMPERATUUR.   PaccoParameters PACCO-PARAMETERS PH DO - DOSSOLVED OXYGEN EC- DE ELEKTRISCHE CONDUCTIVITEIT ORP- DE REDOXPOTENTIAAL T - DE TEMPERATUUR PH De ph geeft de zuurtegraad van het water weer. Ze varieert doorgaans op een schaal

Nadere informatie

Vergisting van eendenmest

Vergisting van eendenmest Lettinga Associates Foundation for environmental protection and resource conservation Vergisting van eendenmest Opdrachtgever: WUR Animal Sciences Group Fridtjof de Buisonjé Datum: 3 oktober 2008 Lettinga

Nadere informatie

Stikstofeis noodzaakt rwzi Dokhaven tot innovatie Waterkwaliteit > Afvalwaterbehandeling > Beschrijving van r.w.z.i.

Stikstofeis noodzaakt rwzi Dokhaven tot innovatie Waterkwaliteit > Afvalwaterbehandeling > Beschrijving van r.w.z.i. Page 1 of 5 home actualiteiten evenementen bedrijvengids archief zoeken adverteren abonneren colofon Redactie R. van Dalen Kopij Neerslag zenden aan: NVA, t.a.v. redactie Neerslag Postbus 70, 2280 AB Rijswijk

Nadere informatie

Hergebruik van recirculatiewater in de aardbei stellingteelt

Hergebruik van recirculatiewater in de aardbei stellingteelt Hergebruik van recirculatiewater in de aardbei stellingteelt Bij de teelt van aardbeien op stellingen is het mogelijk om water en mineralen optimaler te gebruiken. Van de bemesting (stikstof en fosfaat)

Nadere informatie

MOL LIK. Al meer dan 15 jaar staat de MOL-technologie voor betrouwbaarheid en kostenefficiëntie.

MOL LIK. Al meer dan 15 jaar staat de MOL-technologie voor betrouwbaarheid en kostenefficiëntie. MOL LIK Deze nieuwe, geavanceerde technologie van Wateris combineert een hoge energie-efficiëntie met een milieuvriendelijke aanpak. Deze metallische MOL LIK katalysator heeft zich al meermaals bewezen

Nadere informatie

Full scale de-ammonificatie in de waterlijn

Full scale de-ammonificatie in de waterlijn Full scale de-ammonificatie in de waterlijn 1 Met DEMON en EssDe Harm Baten Hoogheemraadschap van Rijnland Annette Buunen - Grontmij Nederland B.V. (part of Sweco) Full scale de-ammonificiatie in de waterlijn

Nadere informatie

Toiletpapier een waardevolle grondstof GaLiCos: Strippen NH 3 uit afvalwater

Toiletpapier een waardevolle grondstof GaLiCos: Strippen NH 3 uit afvalwater Toiletpapier een waardevolle grondstof GaLiCos: Strippen NH 3 uit afvalwater Aquarama Trade Fair TNAV Workshop 23 oktober 2014 Coos Wessels Toiletpapier in afvalwater 10 tot 14 kg per persoon per jaar

Nadere informatie

Biologische afbreekbaarheid: enkele fabels en feiten op een rij

Biologische afbreekbaarheid: enkele fabels en feiten op een rij Factsheet nr. 3 Biologische afbreekbaarheid: enkele fabels en feiten op een rij Soms lijkt het wel een trend om biobased en andere materialen biologisch afbreekbaar te noemen. Klinkt toch ook geweldig?

Nadere informatie