Hockeyvisie Hockey in Noord-Nederland: samen naar de top!?

Transcriptie

1 Hockey in Noord-Nederland: samen naar de top!? Doelgroep: Technisch Management is bedoeld voor iedereen die als opleider, trainer en/of coach actief is in de hockeysport binnen tophockey, breedtehockey, Jongste Jeugd en/of technisch management. In iedere artikelenreeks worden visies gedeeld, kanttekeningen geplaatst, nieuwe ontwikkelingen gemeld en wetenschappelijke onderbouwing aangeboden. is een uitgave van de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond (KNHB), is onafhankelijk en wil alle kennis die beschikbaar is op het gebied van opleiden en coachen met liefhebbers delen. De KNHB Academie biedt hockeyverenigingen ondersteuning bij het ontwikkelen van het technisch beleid en technisch kader. Daarbij richt de KNHB Academie zich op drie pijlers: deskundigheidsbevordering, verenigingsadvies technisch beleid en opleidingen. Meer informatie over de KNHB Academie is te vinden op

2 Hockey in Noord-Nederland: samen naar de top!? In 2007 kwam voor het laatst een club uit het noorden uit in de hoofdklasse. Momenteel is het zelfs zo dat alleen de dames van Groningen op landelijk niveau acteren (overgangsklasse E). Ook de districtsteams van Noord-Nederland (NN) eindigen al jaren onderaan bij de Districts Ontmoetings Dagen. Het zou goed zijn voor het hockey in het noorden wanneer meer seniorenteams op landelijk niveau spelen (lees minimaal overgangsklasse). Zo kan het noorden een rol van betekenis gaan spelen in hockeyend Nederland. Dit kan alleen als de verenigingen de krachten gaan bundelen en gaan samenwerken met elkaar en externe partijen. Uitgangspunt hierbij moet zijn: de top beter maken en de breedte breder. Door Sietske Geerards Wie is Sietske Geerards? Sietske Geerards is opgegroeid in Riel. Zij studeerde vrijetijdwetenschappen in Tilburg en is in 2004 voor haar werk verhuisd naar Sneek. Haar hockeyverleden ligt bij de clubs Forward, Push, EMHC en de Graspiepers. In 2009 heeft ze haar eigen bedrijf Hockeyschool Friesland opgericht en is sindsdien full time met hockey bezig. In haar werkzaamheden concentreert ze zich vooral op het opleiden en begeleiden van trainers en coaches. Momenteel is ze vanuit haar bedrijf actief op de verenigingen Leeuwarden, de Meeuwen (Emmeloord), Sneek en Steenwijk. Daarnaast is ze leercoach voor de KNHB, assistent bij Noord-Nederland Meisjes-B en trainer op de Lootschool OSG Sevenwolden in Heerenveen. Funkey als na-schoolse activiteit in de wijk. Hockeyen in Noord-Nederland. Het gebeurt op een ander niveau dan in de rest van Nederland. Hoe komt dat? De hockeyclub-dichtheid en hockey-dichtheid staan niet in vergelijking tot de rest van het land. Ook de afstanden die door jeugdteams overbrugd moeten worden om een wedstrijd te spelen zijn niet vergelijkbaar met districten als Midden- Nederland of Zuid-Holland. Op de fiets naar een uitwedstrijd kan alleen als je in de stad Groningen woont. Kinderen zitten op zaterdag vaak een uur of langer in de auto om hun favoriete sport te beoefenen. Om het niveau in het noorden omhoog te krijgen, zal de hockeysport hier moeten groeien. Breedte breder Als een vereniging volume heeft, kun je in de jeugd gaan selecteren. Het voordeel van selecteren is dat je gelijkgestemden bij elkaar in een team hebt en dat alle neuzen dezelfde kant op staan. Dit kan zowel op prestatief als recreatief niveau. Maar er kan pas kwaliteit komen op het moment dat er kwantiteit is. Met andere woorden: in een bepaalde leeftijdscategorie kun je daadwerkelijk selecteren, en dus iets bereiken, wanneer je vier of meer elftallen op de been kunt brengen. In het district Noord-Nederland zijn er maar weinig clubs die meer dan twee teams in een categorie hebben spelen. Dan wordt het al moeilijk om te selecteren. 2

3 Grotere vereniging Hoe kunnen verenigingen groter worden? Het begint met de bekendheid van hockey. De KNHB draagt de missie uit dat tijdens de Olympische Spelen in 2016 ieder kind in Nederland weet wat hockey is en de mogelijkheid heeft gehad om het eens uit te proberen. In dit kader is het Funkeylespakket ontwikkeld. De gemeenten die beschikken over een hockeyvereniging zouden in hun plaats en de bijbehorende randgemeenten Funkey moeten aanbieden op de basisscholen. De remmende factor in dit verhaal zijn de financiën. Verenigingen kunnen geen vaste trainer betalen die alleen maar bezig is met Funkey en hockey op scholen. De eigen vereniging wordt er niet direct zichtbaar beter van. De scholen hebben er ook geen geld voor. Een oplossing zou kunnen zijn dat de hockeyclub een sponsor vindt die zich wil binden aan dit sociaal-maatschappelijk project. Uiteindelijk is de uitstraling van de vereniging belangrijk en doorslaggevend Schoolhockey Een andere mogelijkheid is om een jaarlijks schoolhockeytoernooi op te zetten voor basisschooljeugd. De KNVB doet dit al jaren. In twee leeftijdsgroepen (groep 5/6 en groep 7/8) worden teams geformeerd van hockeyers en niet-hockeyers. Zij spelen eerst een regionaal toernooi. De winnaar gaat naar de provinciale kampioenschappen en provinciekampioenen strijden om het Noord-Nederlands Kampioenschap. Samenwerking kan gezocht worden met het CIOS en de ROCopleiding Sport en Bewegen. Studenten van het CIOS en het ROC kunnen dit or- Onderling toernooi 1e jaars F-jeugd Harlingen-Sneek-QS. ganiseren in het kader van hun stage. De hockeyers onder de studenten, maar ook geïnteresseerde niet-hockeyers, zouden de kinderen onder of buiten schooltijd extra training kunnen geven. De studenten worden van te voren gekwalificeerd middels een HT2-opleiding op hun eigen onderwijsinstelling. Instuif Voorts is het mogelijk dat verenigingen instuifdagen organiseren. Dit kan middels een vriendje/vriendinnetje-dag maar ook bijvoorbeeld in samenwerking met de gemeente of een combinatiefunctionaris. Een voorbeeld hiervan is de Gemeente Sudwest Fryslan. Zij organiseert 2x per jaar voor alle basisschoolkinderen van groep 3 t/m 8 een zogenaamde snuffelstage. Kinderen kunnen kennismaken met drie sporten uit het gehele sportaanbod in de gemeente. Zo krijgt hockeyclub Sneek twee keer per jaar kinderen op de club die een keer komen hockeyen. Per keer wordt zo n 10 tot 20% proef-lid van de vereniging en blijft 10 tot 15% lid van de vereniging. Uiteindelijk is de uitstraling van de vereniging belangrijk en doorslaggevend. Hoe is het eerste contact met de vereniging? Hoe zijn de trainingen georganiseerd? Hoe is de kwaliteit van de trainingen? In de marketing werkt namelijk niets zo goed als de kosteloze, positieve, mond-tot-mond reclame. Top beter op clubniveau Wanneer de breedte breder is, kan de top beter worden. Hoe kunnen we de top beter maken? Een kind wordt beter door meer trainingsarbeid te leveren. Voorwaarde is dat hij tijdens de training écht iets leert en dat er een trainer voor de groep staat die training geeft in plaats van de kinderen bezig houdt. Dit betekent uitleggen hoe iets moet en vooral waarom iets op die manier moet. Ofwel, niet trainen om te trainen. 3

4 Op clubniveau zou je kunnen denken aan verticale trainingsgroepen. Dit houdt in dat je een aparte trainingsgroep formeert voor jongens en meisjes uit de B- en C-categorie die 1x per week buiten hun reguliere teamtrainingen samen trainen. Dit kun je ook doen voor de D-categorie, eventueel aangevuld met talentvolle kinderen uit de E8. Hiervoor moet wel draagvlak zijn binnen de vereniging en met name bij de ouders. Wie bepaalt, op een objectieve manier, dat een kind in aanmerking komt voor zo n trainingsgroep? Gekwalificeerde trainers borgen de spelvreugde. Op regioniveau Op regionaal niveau zou je kunnen denken aan een andere opzet om te komen tot een districtsteam. Je zou het district kunnen opdelen in 3 of 4 rayons. Te weten: Drenthe, Friesland, Groningen en Groningen Stad (GHBS en GHHC). Na de winterstop formeert elk rayon een eigen team. Alle talentvolle kinderen van de clubs uit het rayon gaan selectie spelen voor een plaats in het rayonteam. Wanneer het rayonteam is geformeerd, trainen zij 1x per week samen onder leiding van een gekwalificeerde trainer die dit samen doet met een assistent. Deze assistent zou gekwalificeerd kunnen worden als potential. Op deze manier snijdt het mes aan twee kanten. De potential kan meelopen en ervaring opdoen met training geven aan talenten en meer kinderen trainen met gelijkgestemden. Friese D-training Een aanzet is er. Zo bestaat al jaren de Friese D-training. Dit is een initiatief om kinderen voor te bereiden op de districtselecties. Om de week trainen de beste vier jongens en meisjes uit de D8-categorie van een club samen met de kinderen van de andere verenigingen. Bij elke vereniging zijn ze twee keer te gast zodat iedereen evenveel moet reizen. In Drenthe bestaat een soortgelijk initiatief onder de naam Interclub. Daarnaast is in elk van de 3 provincies een LOOT-school met een hockeyklas (LOOT: Landelijk Overleg Onderwijs en Topsport). Dit zijn het OSG Sevenwolden in Heerenveen (Fr.), het Zernike College 4 in Haren (Gr.) en het Carmelcollege in Emmen (Dr.). Op deze scholen trainen kinderen 2 tot 3 keer per week onder schooltijd op het hockeyveld onder leiding van gekwalificeerde trainers. Kinderen moeten doelgerichte trainingsarbeid ondergaan Opleiden en begeleiden kader De organisatie en kwaliteit van de trainingen is op alle fronten belangrijk. Om leden te werven, ze te behouden en om ze beter te laten worden. Het is een goede zaak dat de jeugd wordt opgeleid door eigen trainers. Idealiter komen deze trainers uit de A-junioren en Heren 1 en Dames 1. Maar wat als je, zoals veel noordelijke verenigingen, geen Heren 1 of Dames 1 hebt of zelfs geen JA- of MA-team? Ter illustratie: in het huidige seizoen spelen 21 Jongens A- teams competitie. Met in het achterhoofd dat GHBS en GHHC samen goed zijn voor 5 teams, betekent dit dat er nog 16 teams overblijven voor 23 verenigingen. Bij de meisjes zijn er 29 teams ingeschreven in de competitie. Ook hier zorgen eerder genoemde clubs voor 9 teams. Het is daarom dat je op veel verenigingen trainers tegenkomt die zelf nog in de C-categorie spelen. Deze trainers staan vaak, vanwege het gewenste leeftijdsverschil, op de Jongste Jeugd-teams. Een trainer van 13 jaar is jong, maar niet té jong. Mits ze goed begeleid worden. Goede begeleiding bestaat uit het aanleveren van goede trainingen. Deze trainingen zijn uitgeschreven van minuut 1 tot en met minuut 60 en geven op een duidelijke manier aan wat getraind moet worden en waar de accenten moeten liggen. De trainers krijgen deze training een paar dagen voor de trainingsdag g d, zodat

5 Men vraagt niet actief spelers om van vereniging te switchen Enthousiaste deelnemers aan een Train de trainer -bijeenkomst op SMHC. ze het thuis kunnen voorbereiden. Op de trainingsdag zelf is het praktisch wanneer alle Jongste Jeugd-teams gelijktijdig trainen waardoor het begeleiden van de jeugdige trainers het meest effectief is. Wanneer de trainers ruim voor aanvang van de training aanwezig zijn, kan de te geven training met de trainingscoördinator op het veld worden doorgesproken. Op deze manier zien en horen de trainers hoe een oefening uitgelegd wordt en kunnen meteen de accenten aangebracht worden. Tijdens het trainingsuur loopt de trainingscoördinator bij de teams langs en kan helpen of bijsturen waar nodig. Een aantal keer per jaar kan de trainingscoördinator een Train de trainer -avond organiseren voor deze trainers en/of deze trainers een trainerscursus aanbieden (b.v. de KNHB Basisopleiding Training geven). Het zou mooi zijn als deze avonden ook toegankelijk zijn voor geïnteresseerde trainers van andere clubs in de omgeving. Op dit gebied zou meer aan kennisdeling en sparring gedaan moeten worden. Samenwerken verenigingen In Friesland en Steenwijk bestaat er een samenwerkingsverband tussen de verenigingen. De voorzitters van deze verenigingen komen drie keer per jaar samen om te kijken op welk gebied en Funkey op CBS de Vuurvlinder Sneek. hoe samengewerkt kan worden. Dit zonder in elkaars vaarwater te zitten. De afstanden en het niveau in Noord-Nederland zijn van dien aard dat, met name in Friesland en Drenthe, verenigingen niet concurrerend zijn. Ook bestaat het gentlemens agreement onder de verenigingen. Dit houdt in dat men niet actief spelers gaat vragen om van vereniging te switchen. Het moet de keuze van het individu zelf zijn om uit sportief oogpunt van club te wisselen. In sommige categorieën zijn de aantallen zo krap, dat bij het weglopen van spelers een team uit de competitie moet worden teruggetrokken, omdat het niet genoeg spelers op de been kan brengen. Aantallen is een wederkerend probleem bij verschillende kleine en middelgrote verenigingen. Wat doe je met 20 spelers in 5

6 Buitenschoolse activiteit in Sneek. een leeftijdscategorie? Oplossingen zijn vervroegd doorschuiven of met dispensatie laten spelen. Dit is echter niet altijd mogelijk. Ook op dit gebied zouden verenigingen de krachten kunnen bundelen. Waarom niet een gemengd team inschrijven, waarbij bijvoorbeeld 5 spelers van de ene vereniging samen in een team spelen met 10 spelers van een andere vereniging? Op deze manier kunnen de jeugdleden behouden blijven voor de eigen vereniging en kunnen ze toch met en tegen leeftijdgenoten spelen. Van onderaf beginnen, bij de Jongste Jeugd Dit seizoen spelen in ons district in totaal 59 jongensteams in de Jongste Jeugdcompetitie (F t/m D8). In de meisjeslijn is dit iets meer dan het dubbele: 129 teams. Met name in de jongenslijn is de spoeling dun. Soms zitten teams meer dan twee keer zo lang in de auto dan dat de wedstrijd duurt. Het gaat in de Jongste Jeugd met name om spelplezier en niet zo zeer om competitiestrijd. Het is niet plezier bevorderend als kinderen van 8 à 9 jaar meer dan een uur in de auto zitten, een wedstrijd van 2x25 minuten spelen, en vervolgens weer in de auto stappen om even zo lang terug naar huis te rijden. Ook niet als die tegenstander op papier gelijkwaardig is. Kinderen leren het meeste van spelen. Het organiseren van activiteiten buiten het hockey is belangrijk voor deze kinderen Een idee zou kunnen zijn om de competitie zodanig te organiseren dat teams 2 wedstrijden, of 4 helften, op één ochtend 6 spelen. Verschillende teams komen dan naar één vereniging en dan worden, al dan niet in toernooivorm, de wedstrijden gespeeld. Dit gebeurt al wel bij het zaalhockey. Daarnaast is het organiseren van activiteiten buiten het hockey belangrijk voor deze groep kinderen. Op deze manier kan de vereniging zich onderscheiden van andere sporten in de gemeente. Veilig sportklimaat Om te groeien, maar ook om groot te blijven is het van belang dat clubs de kinderen in de Jongste Jeugd behouden. De hockeyclub moet een veilige omgeving zijn waar het kind zich op zijn gemak voelt. Waar hij heen gaat om leuke dingen te doen ook buiten het hockeyen. Dit is minstens zo belangrijk bij de junioren. Jeugd wil op deze leeftijd graag ergens bij horen. Als je een aantal jeugdleden kunt enthousiasmeren om trainer te worden, ze opleidt en vervolgens begeleidt, dan krijgen ze het gevoel dat ze belangrijk zijn

7 1e jaars F-jes Sneek en Quick Stick. voor de vereniging. Dat ze eigenlijk niet gemist kunnen worden. Als je het dan ook nog voor elkaar krijgt om met je vlaggenschepen op een zodanig niveau te spelen dat het loont om er in het weekend voor naar huis te komen, dan ben je daar waar je moet zijn. Want een gezonde vereniging is die vereniging waar een balans is tussen de junioren en de senioren. Om met Noord-Nederland een rol van betekenis te kunnen spelen in hockeyend Nederland is het aangaan van relaties met externe partijen (gemeente, clubs, (sport)opleidingen) in deze regio een must. Het district Noord-Nederland Het district Noord-Nederland bestaat uit de provincies Friesland, Groningen en Drenthe en de plaats Steenwijk. Het district telt 27 hockeyverenigingen. Dit zijn 25 burger verenigingen en 2 studentenverenigingen. Deze 27 verenigingen hebben samen om en nabij de leden. Dit is gemiddeld 370 leden per club. De grootmachten zijn GHBS (Groningen) en GHHC (Haren) met respectievelijk 1160 en 1055 leden. Met de twee studentenverenigingen erbij zijn er ongeveer 3550 hockeyers in de stad Groningen. Het gemiddelde van de overige verenigingen komt dan op 294 leden. In dit district liggen 36 hockeyvelden, waarvan nog 1 grasveld. Ter vergelijking: Amsterdam en Amstelveen herbergen samen 13 hockeyclubs, goed voor zo n hockeyers en hebben de beschikking over 41 velden. De afstanden in het district Noord-Nederland zijn groot. Zo moeten spelers van Harlingen en Emmen 150 km. (enkele reis) afleggen om tegen elkaar te kunnen spelen. Kijk je naar de gemiddelde reisafstanden in het district, dan reist Bedum (Gr.) gemiddeld 50 km. per wedstrijd. Coevorden (Dr.) legt gemiddeld 83 km. af en Leeuwarden (Fr.) gemiddeld 69 km Ledencijfers verenigingen - Koninklijke Nederlandse Hockey Bond, stand 31 oktober Afstandentabel Noord website KNHB, District NN, Jongste Jeugd is een uitgave van de KNHB KNHB, Nieuwegein. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door printouts, kopieën, of op welke andere manier dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Per kwartaal verschijnen 6 artikelen van. is verkrijgbaar via de webshop van de KNHB. Kosten per artikel bedragen 2,00 (excl. eenmalige transactiekosten à 0,85). Voor 35,00 kunt u een jaarabonnement aanschaffen. Hiervoor ontvangt u 24 artikelen van automatisch in uw mailbox. Redactieraad: Carel van der Staak, Lutger Brenninkmeijer, Ewout Schröder, Afke van de Wouw Coördinatie en teksten: KNHB Vormgeving: A.design Fotografie: KNHB / Sietske Geerards Contact: academie@knhb.nl Deze tekst is vanuit praktisch oogpunt geschreven in de mannelijke vorm. Overal waar de term spelers staat vermeld, doelen we eveneens op speelsters. Dit geldt tevens voor andere gebruikte mannelijke vormen.