AQUARIUM- EN TERRARIUMVERENIGING XIPHOPHORUS OSS

Transcriptie

1 AQUARIUM- EN TERRARIUMVERENIGING XIPHOPHORUS OSS Jaargang 66 Nummer:

2 2

3 Jaarprogramma 2012 Datum: 27-feb mrt mrt-12 2-apr apr mei mei-12 9-jun jun aug sep sep-12 6-okt okt nov nov dec jan jan-13 Activiteit: Plaats: Lezing Jos Hoedeman Clubgebouw Bak van de Maandag Fons v. Lieshout Uitslag Districtskeuring Clubgebouw Bak van de Maandag Ton Bouma Lezing Andre en Hans Clubgebouw Bak van de Maandag Spierings Vis Watermeetavond Clubgebouw Zoo Zajac Duisburg (D) Barbecue Clubgebouw Uitslag watermeetavond Clubgebouw Bak van de Maandag Nico de man Lezing Hans Meulblok Clubgebouw Bezoek Westland en Verduin cichliden Uitslag Verenigingskeuring Clubgebouw Bak van de Maandag Theo van Wijchen Verrassingsavond: Theo en Hans Clubgebouw Quizavond Clubgebouw Bak van de Maandag Joost Boumans Jaarvergadering 2013 Clubgebouw Verslaggever Lezing Jos Hoedeman Verslaggever BvdM Fons v. Lieshout (27-02): Theo Janssen (12-03): Max Hopman Beurzen 2012 Datum: Activiteit: 24/25-mrt-12 Vivarium 2012 (mei-12) Aqua Vré s Aqua Terra Markt 08/10-jun-12 Koi- en Vijverdagen Limbeurs (België) Naturaria Fair 2012 (België) Plaats: Nieuwegein Veenendaal Appeltern Houthalen-Helcht. Antwerpen Jaargang 66 Nummer:

4 Activiteiten voor de komende maand Clubavond 27 februari: Lezing Jos Hoedeman De voorvader van de vissen blijkt een zekere Pikaia te zijn. Het was een wormachtig diertje van 5 cm, dat zijn voedsel verzamelde via een kieuwkorf en met zijn staart zwembewegingen maakte. Dit fenomeen leefde 545 miljoen jaar geleden. Maar hoe is Pikaia ontstaan? Waar komt het eerste leven vandaan? We moeten dan 4,5 miljard jaar terug naar het ontstaan van de aarde, een gloeiende bol, die langzaam afkoelt. In de presentatie van Jos zal de ontwikkeling van de vissen de rode draad vormen. Ook wordt ingegaan op de geschiedenis van de aarde, de continentendrift, het ontstaan van het leven en de overgang van het leven onder water naar bewoning op het vaste land. Een presentatie die zeker de moeite waard is. Bak van de Maandag op 12 maart 2012 Op maandag 12 maart zijn wij welkom bij Fons van Lieshout voor de Bak van de Maandag. Zijn aquarium is een Zuid-Amerika biotoop een bak van 120 x 60 x 60 met daaronder 2 filterpompen die samen 1600 l/u verpompen. Boven de bak hangen 3 TL s van verschillende kleuren, mede om de plantengroei te bevorderen. Ook heeft hij wat nachtverlichting in de vorm van LED lampen (3W). Naast de 4 Echinodorussoorten vinden we aan planten ook wat eikenbladvaren en braziliaanse klimop. Deze planten vormen de schuilplaatsen voor 4 Altum peru maanvissen, ca 35 roodkopzalmpjes, 20 corydora s en wat meervallen. De oude bak is vorige zomer helemaal vervangen door een nieuwe vanwege lekkages die niet meer te dichten waren. Ook de plaats van de bak in de kamer is veranderd. Dus voor diegene die zijn bak dachten te kennen, is het daarom ook de moeite waard om naar de bak te komen kijken. U bent vanaf circa 20:00 welkom op De Vroedschap 4 in Oss, (tel.: ). Tim Pijl 4

5 5

6 F Fa. van Haren Vogels Tropische vissen Zeevissen Kooien Aquaria Papagaaien Van Noremborghstraat s Hertogenbosch tel:

7 De voorzitter vertrekt.. Hans Meulblok Ja, naar Suriname voor 25 dagen. Tochten door de Surinaamse jungle maken samen met Theo van Meegen, Geert Jan Bijl en Louis Verstegen. Allemaal natuurliefhebbers. Kijken naar vissen, hagedissen, planten en misschien ook grote dieren zoals tapirs, capibara s en kaaimannen. Het word een primitieve reis. Gedurende de reis wonen en slapen wij in de jungle zonder enige luxe. Op 13 maart zijn wij terug met naar verwachting veel interessante verhalen. Op 4 en 5 februari was de Districtskeuring Oost-Brabant met 16 vivariums. Vanuit onze vereniging deden Fons van Lieshout, Theo van Meegen, Richard Ceelen en ikzelf mee. Jan Bukkems en ik hebben tijdens de keuringen foto s gemaakt van de vivariums en dus ook alle bakken mogen aanschouwen. Het niveau was hoog en het wordt nog spannend bij de uitslag op 17 maart in Oss. Ik hoop dat veel van onze leden die avond komen kijken. Niet alleen omdat veel mooie bakken de revue zullen passeren, maar ook om onze eigen 4 deelnemers aan te moedigen. Ik hoorde dat de eerste watermeetdag bij Dierenspeciaalzaak de BEESTENPOT in Uden op zaterdag 4 februari naar tevredenheid was verlopen ondanks het winterse weer. In samenwerking met Dierenspeciaalzaak de BEESTENPOT heeft onze vereniging heeft zich kunnen promoten in Uden. Ik wil Jos Hoedeman, Jan Goedhard, Tim Pijl en Barry Lombarts bedanken voor hun inzet, evenals de medewerkers van Dierenspeciaalzaak de BEESTENPOT. Verderop in het boekje staat een uitgebreider verslag van deze watermeetdag. Hans Meulblok 7

8 Bak van de maandag bij Harrie Heijmans, 9 januari 2012 Zelden zal de huiskamer bij Harry zo gevuld zijn als bij deze Bak van de maandag avond. 20 leden van onze vereniging zijn ingegaan op de uitnodiging. Onder het genot van een kop koffie/thee en koekje werd er genoten van de gastvrijheid en aquarium. In tegenstelling tot de uitnodiging mat het aquarium 80x40x40cm i.p.v. de 180 cm die de redacteur dacht dat het zijn moest. 8

9 Bak van de maandag bij Harrie Heijmans, 9 januari 2012 (vervolg) Maar goed ook bij deze bescheiden afmeting zijn we getuige van een mooi sfeervol ingericht en bevolkt aquarium. De bevolking bestaat uit: Barbus pentazona, Nomorhamphus Liemi Nomorhamphus Liemi liemi liemi, Otocinclus vittatus, Corydoras schwartzi, Trichogaster leeri & en mooi schooltje Paracheirodon axelrodi s. Alleen de leeri s en axelrodi s dragen ook een fatsoenlijke nederlandse naam en wel respectievelijk Diamantgoeramie en Kardinaaltje. Het moet gezegd zijn dat m.n. de diamantgoerami s niet zo n gelukkige keus zijn. Eigenlijk behoeven deze wel wat meer ruimte en moet je ze in een school houden. Maar goed, mooi zijn ze wel. Het aquarium werd verder bevolkt door een groot aantal Anatome helena s de zgn. slaketende slak. Zoals belooft gaf Harrie er vele weg aan geïnteresseerde mede aquarianen. Deze slak doet zijn best in aquaria die (over)bevolkt zijn met bijv. puntslakken. Gestaag zal men constateren dat deze puntslakken steeds minder in aantal worden naargelang de tijd dat de helena s in het aquarium rondkruipen. Het zij gezegd dat deze slak overigens zichzelf spontaan voortplant, zolang er voedsel aanwezig is in het aquarium, waardoor hijzelf ook tot plaag kan uitgroeien. 9

10 Bak van de maandag bij Harrie Heijmans, 9 januari 2012 (vervolg) Maar goed zolang er leden zijn die interesse hebben is er goed vanaf te komen. Bij de vorige Bak v.d. Maandag bij Harry had hij vele garnaaltjes rondzwemmen. Vandaag slechts een enkeling die de aanwezigheid van een koppeltje Antennebaarsjes (Microgeophagus ramirezi) overleefd hebben. De Antennebaarsjes hebben inmiddels ook het veld geruimd waardoor de enkele overlevende garnaal kan uitgroeien en wellicht weer zorgen voor vele nakomelingen. De beplanting bestond voornamelijk uit Javavaren. De achterwand en linker zijwand waren hiermee dicht gegroeid. Op de rechter zijwand was een variëteit van de Javavaren aanwezig nl. de Windelov vorm. Deze varen geplaatst naast het mooie Javamos kwam hier echter niet heel goed tot zijn recht waardoor er voorgesteld werd deze te verplaatsen naar het midden naast de grote rode zwaardplant. Enkele Echinodorus parviflorus, Sagitaris en Crypto s completeerden het geheel. De techniek bestond uit een binnenfilter (standaard voor een Juwel aquarium) en een tweetal TL5 lampen van 18 watt. Dit alles zorgde voor een goed milieu waarin de vissen er blakend uitzagen. Theo van Meegen 10

11 11

12 12

13 Verslag watermeetdag de Beestenpot 2012 Op 4 februari 2012 heeft AV Xiphophorus in samenwerking met de Beestenpot in Uden een watermeetdag georganiseerd. Vanuit Xiphophorus waren de volgende leden aanwezig om de metingen te doen en advies te geven. Jos Hoedeman, Jan Goedhard, Tim Pijl en Barry Lombarts. De grote vraag was of de grote hoeveelheid sneeuw van de vorige dag roet in het eten zou gooien met betrekking tot het aantal bezoekers. We hadden afgesproken om vanaf 10 uur tot 4 uur water te meten. Toen we rond half 9 bij de Beestenpot aankwamen stond de eerste al te wachten. Dat beloofde wat voor de rest van de dag. Snel hebben we alles uitgepakt en om kwart voor 10 hebben we de eerste meting verricht. Na het meten van de waterwaarden mochten we de bezoekers een goed gevulde tas met allerlei monsters overhandigen welke de Beestenpot gesponsord had gekregen van hun leveranciers. Wij hebben hier nog wat flyermateriaal van Xiphophorus bij gedaan en deze tassen uitgedeeld. Dit viel natuurlijk in goede aarde bij de bezoekers. Tevens konden we de bezoekers melden dat leden van Xiphophorus 5% korting krijgen op aquarium en terrarium producten van de Beestenpot, wat het toch er interessant maakt om lid te worden als je toch altijd al naar deze winkel gaat. Nadat Jos nogmaals naar Oss was geweest voor ijkvloeistof voor de ph en µ-siemens meter konden we volledig aan de slag. 13

14 Verslag watermeetdag de Beestenpot 2012 (vervolg) Gedurende de ochtend stond er continue wel iemand aan de tafel welke water wilde laten meten. De meesten hadden netjes een halve liter fles helemaal gevuld, maar er waren ook uitzonderingen. Zo had iemand een zak voor vissen gevuld met water en hebben Tim en Barry wat moeite gehad om hier water uit te halen om te testen. Sommigen hadden dermate weinig water bij dat we haast geen test konden doen. Maar over het algemeen hadden de bezoekers goed begrepen hoe je het water moet aanleveren. Er waren veel mensen uit Uden maar ook bezoekers uit Veghel en Zijtaart. Het viel op dat de waarden over het algemeen goed waren, er was maar 1 echte uitschieter met een veel te hoog nitriet gehalte. Na enig doorvragen bleek al snel dat er veel te veel voer in dit aquarium werd gedaan. Dit bleek wel het meest voorkomende probleem te zijn, mensen zijn bang de vissen te weinig eten te geven en voeren daarentegen zoveel dat er veel afval in het water komt. Naast aquariums van 49 liter hebben we ook wat grotere voorbij zien komen tot enkele honderden liters. Er was zelfs één meneer die 3 aquariums had staan, deze hebben we natuurlijk uitvoerig geïnformeerd over onze vereniging. Nadat we de vraag kregen hoe je nepplanten algenvrij kunt houden in een aquarium en Jos tactisch geadviseerd heeft dit te kunnen doen door ze weg te gooien en echte planten te gaan gebruiken was de dag compleet. Hoofdzakelijk hebben we gezelschapsaquaria getest, er is niemand geweest die een wak in zijn vijver had gebikt om zo water te kunnen pakken voor de test. 14

15 Verslag watermeetdag de Beestenpot 2012 (vervolg) Toen we een paar minuten na 4 uur alles hadden ingepakt kwam er toch noch iemand die graag zijn water getest wilde hebben. Natuurlijk was dit voor Tim geen probleem en hebben we delen weer uitgepakt om deze meneer toch van dienst te kunnen zijn. In totaal hebben we over de dag 19 metingen gedaan, wat op zich niet erg veel is maar het weer zat dan ook niet echt mee. We hebben veel lol gehad en zowel voor de Beestenpot als voor Xiphophorus was het een geslaagde dag. Ik ben er van overtuigd dat deze dag toch weer enkele leden gaat opleveren. Jos, Jan en Tim bedankt voor jullie medewerking bij deze dag. Barry Lombarts Als u op zoek bent naar een betrouwbare computer U kunt bij Giso-Automatisering terecht voor: Allerlei merken zoals: Acer, Hewlett-Packard, enz. Op maat gemaakte PC s Printers, scanners, all-in-one, Software, enz. Notebooks Aanleggen en onderhouden van netwerken Reparaties en veranderingen aan PC s, monitoren, enz. Fons van Lieshout De Vroedschap MP Oss Gerard van Gils Woldreef XW Oss

16 Vinnen Vinnen maken het vislichaam beweeglijk. Ze worden overigens niet allen gebruikt voor het sturen, aandrijven en afremmen, maar ook voor het uitwisselen van signalen, bijvoorbeeld bij de balts of bij gevechten. Er zijn gepaarde en ongepaarde vinnen. Aantal, vorm en plaatsing van de vinnen en de daarin opgenomen harde en zachte vin1- rugvin, 2- staartvin, 3- anaal- of aarsvin, stralen zijn belangrijke kenmerken 4- buikvin, 5- borstvin bij de determinatie van vissen. Elke individuele vin speelt een rol bij het zwemmen; anders had de evolutie er voor gezorgd dat de vin er niet meer was. De bewegingen van de afzonderlijke vinnen zijn het beste waar te nemen bij langzaam zwemmende, zeer wendbare soorten zoals cichliden. Er zijn ongepaarde en gepaarde vinnen. De ongepaarde vinnen zijn de rugvin, de staartvin en de anaal- of aarsvin (de laatste vlak achter de aarsopening gezeten). Gepaard zijn de borstvinnen (te vergelijken met onze armen) en de buikvinnen (opzij en voor de aarsopening). Soms ontbreekt bij vissen een bepaalde vin, maar soms hebben ze er nog andere vinnen bij, zoals een tweede rugvin of een vetvinnetje een vlezig lobje achter de rugvin, met een nog steeds onduidelijke functie. De vinnen bestaan uit de vinhuid, de musculatuur en de steunende vinstralen. De vinstralen bestaan bij kraakbeenvissen (haaien en roggen) en longvissen hoofdzakelijk uit hoorn, bij prikken uit kraakbeen. Bij de beenvissen ontstaan er embryonaal hoornvinstralen, maar deze worden later door been vervangen. Men onderscheidt enkelvoudige, benige harde vinstralen of stekelstralen, naast zachte vinstralen die op weg naar de vinrand meermalen gevorkt 16

17 Als dank voor het gratis gebruik van de promotiewand Van Schijndel Bekistingen Gespecialiseerd in prefab traditionele bekistingen. Daarnaast leveren wij ook slipkegels, sparingen, vulkisten, randkisten, vlonders en werkplaatsmontage. Voor meer informatie kunt u contact met ons opnemen. De Hammen MK Ravenstein tel: fax: gsm: info@vanschijndelbekistingen.nl 17

18 Vinnen (vervolg) of veervormig vertakt zijn en ook wel gelede vinstralen worden genoemd. De vinnen die voorzien zijn van vinstralen kunnen per vinstraal worden bestuurd, de vinstraal is via de scharnierende vinstraaldrager met een bot in het lichaam verbonden en kan met spieren bestuurd. De snoek beweegt vaak alleen de achterste vinstralen van zijn rugvin en een paar vinstralen van de borstvinnen om heel langzaam zijn positie in het water aan te passen, of om een prooi te besluipen. Borst- en buikvinnen Vissen hebben meestal twee gepaarde vinnen, al kunnen de buikvinnen ook ontbreken. De borstvinnen zijn met spieren verbonden met de schoudergordel en zijn daardoor erg bewegelijk. Ze dienen ervoor om de positie van het lichaam te veranderen. De vis kan hiermee heel precies manoeuvreren en zich ook omdraaien. Vissen als de braam (Brama brama)en de koningsvis (Lampris guttatus) zijn gedwongen deze vin ook voor de voortbeweging te gebruiken omdat de kop zwaarder is dan de rest van het lichaam. Ook trekkervissen en koffervissen maken van deze vinnen gebruik voor de voortbeweging vanwege het starre lichaam. De gewone vissen als de karper maken vaak flappende bewegingen met de borstvinnen om het lichaam te besturen tijdens het zoeken naar voedsel. De borstvinnen van vliegende vissen zijn enorm vergroot en worden als starre vleugels gebruikt bij lange zweefvluchten, bij sommige geslachten zijn ook de buikvinnen vergroot. De buikvinnen zijn lager geplaatst en door middel van spieren verbonden met de bekkengordel. Ze zijn over het algemeen wat minder bewegelijk dan de borstvinnen. De buikvinnen dienen bij de meeste vissen als rem en als hoofdrichtingsroer. De buikvinnen zijn heel verschillend aangezet: vaak zitten ze ongeveer in het midden van de romp, tussen borstvinnen en aarsvin (borststandige buikvinnen), maar ze kunnen ook sterk naar voren zijn verschoven (keelstandig) of juist naar achteren (buikstandig). 18

19 Vinnen (vervolg) Sommige vissen (zoals de Aal) hebben helemaal geen buikvinnen. Bodemvissen als de kwabaal en de rode poon gebruiken de buikvinnen om over de bodem te lopen. Bij de stekelbaars bestaan de buikvinnen en de eerste rugvin alleen nog als dikke verharde stralen. Bij veel grondels en andere bodemvissen uit stromend water zijn de buikvinnen gemodificeerd tot een zuignap. Rug- en anaalvin De rug- en anaalvinnen helpen de vis een verticale stand te bewaren en hebben de functie van een kiel. Rugvinnen kunnen zachte of harde tot zelfs stekelige vinstralen bezitten, of een combinatie daarvan: dat is per soort verschillend. Sommige vissen hebben een zeer lange rug- of anaalvin, en bewegen zich voort door golvende spiercontracties aan de vinbasis. De rugvinnen worden vaak ingeklapt, of uitgeklapt naargelang de stemming van de vis. Het inklappen van vinnen is vaak ook een teken van stress. Bij sommige soorten is de anaal- of aarsvin gewijzigd tot hulporgaan bij de paring. Bij mannetjes van levendbarenden heeft de anaalvin zich tot een buisje ontwikkeld, waarmee het mannetje zijn sperma in de geslachtsopening van het wijfje kan brengen. De anaalvinnen van sommige karperzalmen hebben kleine haakjes. Vermoedelijk dienen zij om het mannetje en het wijfje tijdens de paring dicht bijeen te houden. De Vetvin De vetvin wijkt af van andere, normale vinnen, doordat hij hoofdzakelijk uit vetweefsel bestaat. Bij een paar soorten zijn er echter rudimentaire vinstralen te zien. Lang niet alle vissen hebben een vetvin, en de vorm en grootte kunnen sterk wisselen. Bij vissen die veel ondersteboven zwemmen is de vetvin heel groot; hij dient daar blijkbaar voor hetzelfde doel als de aarsvin bij normaal rechtop zwemmende vissen, namelijk om een verticale stand te stand te bewaren. 19

20 Vinnen (vervolg) 20

21 Vinnen (vervolg) 21

22 22

23 Craspedacusta sowerbyi, de zoetwaterkwal 23

24 Craspedacusta sowerbyi, de zoetwaterkwal (vervolg) is donkerder van kleur. (Mocht je ooit een poliepje tegenkomen met een grijs- of groenachtige kleur, dan komt dit door nog kleinere algjes die voornamelijk het basale gedeelte bedekken). De voortplanting gebeurt bijna altijd ongeslachtelijk. Dit kan op drie manieren. (1) Het vormen van nieuwe poliepen door knopvorming en deling. De poliepen vormen zo een groep. (2) Het vormen van frustulae door afsnoering, deze kunnen een stukje zwemmen voordat ze zich ergens vastzetten. Ze transformeren dan in een nieuwe poliep. (3) Het vormen van medusae, dit is het eigenlijke kwalletje dat zich geslachtelijk voort kan planten. Dit gebeurt door middel van eitjes die in het water bevrucht worden en zich ontwikkelen tot planula larven. De planula larven zetten zich ergens vast en ontwikkelen tot poliepen. De geslachtelijke voortplanting is zeldzaam, dit komt omdat de meeste populaties ofwel mannelijk ofwel vrouwelijk zijn. Volgens de literatuur is de hydromeduse te zien in augustus en september bij een watertemperatuur van rond de 25 C. Dit zou kunnen verklaren waarom het ene jaar wel veel kwalletjes te zien zijn en het andere jaar weinig of geen. De watertemperatuur wordt s zomers niet altijd 25 C. 24

25 Craspedacusta sowerbyi, de zoetwaterkwal (vervolg) De poliepen zijn zeer vraatzuchtig; hun voedsel bestaat uit verschillende soorten dierlijk plankton, die verlamd worden zodra ze in contact komen met de netelcellen om vervolgens door de ver opengaande mond te worden verorbert. De hydromeduse heeft aan de tentakels een soort ogen, hiermee kan licht en donker gedetecteerd worden. De prooi wordt gevangen met de tentakels, de prooi wordt verdoofd door met een soort harpoentjes aan de tentakels gif te injecteren, de tentakels rollen om de prooi en brengen de prooi dan naar de mond waar deze verteert. De zoetwaterkwal is vooral te vinden in traag stromend of stilstaand water, zoals waterreservoirs en traag stromende kanalen of rivieren. Ze voeden zich met microscopisch zoöplankton. Het is onzeker of deze kwallen mensen kunnen steken, sommige wetenschappers geloven dat hun steekcellen niet door de menselijke huid binnen kunnen dringen, terwijl er echter mensen zweren dat ze zijn gestoken door een zoetwaterkwal. Zoetwaterkwallen kunnen in een aquarium worden gehouden, zolang het aquarium niet wordt bewoond door vissen. Ze zijn echter erg gevoelig en het is moeilijk om ze in leven te houden. Het aquariumwater moet slechts langzaam stromen en voorzien zijn van geschikte plekken voor de poliepen om zich te hechten, zoals stenen of keramische potten. Bron:

26 Bestuur en kader van de vereniging Voorzitter: H. Meulblok Albardastraat HC Oss tel: Secretaris C. van Son Hageheld ER Oss tel: Penningmeester: B. Lombarts Den Akker PE Uden tel: Publicist / Redactie: C. van Son Hageheld ER Oss redactie@xiphophorus.nl tel: Ledenadministratie: C. van Son Hageheld ER Oss ledenadministratie@xiphophorus.nl tel: Ledenbelangen: T. Pijl K. Doormanstr 73c 5342 TJ Oss pijltim@gmail.com tel: Ledenbelangen: Th. van Meegen Ypelaar BD Veghel theovmeegen@gmail.com tel: Ledenbelangen: Dorpstraat 46 jo@lepoutre.nl tel: Clublokaal: J. Lepoutre 5386 AN Geffen Adres: Aengelbertlaan 60, Oss Tel.: info@xiphophorus.nl 26

27 27

28 28