AQUARIUM- EN TERRARIUMVERENIGING XIPHOPHORUS OSS

Transcriptie

1 AQUARIUM- EN TERRARIUMVERENIGING XIPHOPHORUS OSS Jaargang 65 Nummer:

2 Steur- en sierviskwekerij Spierings vis Steur- en sierviskwekerij: Oijenseweg 284 Tel: (0412) JG Oss Fax: (0412) Openingstijden: van 1 oktober t/m 31 maart: zaterdag uur van 1 april t/m 30 september: maandag t/m vrijdag uur zaterdag uur (alle andere tijden op afspraak) Vijver- en aquariumartikelen: Parallelweg 7B Tel: (0412) AD Oss Openingstijden: maandag uur dinsdag t/m vrijdag uur koopavond donderdag tot uur zaterdag uur (zon- en feestdagen gesloten) 2

3 Jaarprogramma 2011 Datum: Activiteit: Plaats: 28-feb-11 Lezing Fons v. Lieshout Clubgebouw 12-mrt-11 Uitslag districtskeuring A.V. De Kempvis 14-mrt-11 Bak van de Maandag Leo v. Haaren 28-mrt-11 Lezing Theo Verhey Clubgebouw 11-apr-11 Bak van de Maandag Aqua Beek 18-apr-11 Lezing Roel Feenstra Clubgebouw 29-mei-11 Bak van de Maandag Ria Ceelen 30-mei-11 Watermeetavond Clubgebouw 06-jun-11 Bak van de Maandag Paul v.d.heijden 25-jun-11 Verenigings Barbecue Clubgebouw 04-jul-11 Bak van de Maandag Joop Kling 12-sep-11 Bak van de Maandag Jos Geurts 26-sep-11 Uitslag Watermeetavond Clubgebouw 10-okt-11 Bak van de Maandag Tony v.d.berg 16-okt-11 Verenigings keuring Stef Rensen 31-okt-11 Lezing Ruud Wildekamp Ruud Wildekamp 07-nov-11 Bak van de Maandag Tim Pijl 28-nov-11 Uitslag verenigingskeuring Clubgebouw 12-dec-11 Bak van de Maandag? 19-dec-11 Quizavond Clubgebouw Verslaggever Lezing (28-02): Hans Meulblok Verslaggever Uitslag districtkeuring (12-03): Barry Lombarts Verslaggever Bak van de Maandag (14-03): Joost Boumans Presentatie en uitslag Districtskeuring District Oost -Brabant A.V. de Kempvis, 12 maart, vanaf 19:00 partycentrum Bommel, Bergstraat 33, 5551 AW Dommelen De mooiste aquaria, terraria en vijvers van deze regio Jaargang 65 Nummer:

4 Activiteiten voor de komende maand Clubavond 28 februari : Lezing Fons van Lieshout Licht in het aquarium onderbelicht Deze lezing gaat over aquariumverlichting en wat doet het met de planten. Licht is een onderbelicht onderwerp in de aquaristiek. Ik vond het althans interessant genoeg om er een lezing over te maken. Vaak doen we van alles om onze planten aan het groeien te krijgen, we stoppen er voedingsstoffen in, we leggen er voedingsbodem in en we richten de bak in volgens de Gulden snede, we spelen met de ph om de juiste omgeving te creëren, we voegen CO2 toe voor de zuurstofproductie. Licht echter heeft een grote invloed op de plantengroei. In de landen tuinbouw zijn ze al veel langer met licht aan het spelen om de plantengroei te bevorderen en om de kosten te drukken. Daar zijn de energiekosten ontzettend hoog door de grote hoeveelheid licht die zij nodig hebben om de planten te laten groeien. Ik neem u mee naar de verlichting waar planten behoefte aan hebben. Ik laat u verschillende invalshoeken zien om de juiste keuze voor verlichting te kunnen maken. We bekijken de hoeveelheid licht voor de diverse lichtbronnen, we bekijken welke kleur wat doet met de groei van de planten, we bekijken welke hoeveelheid energie echt nuttig is voor de planten en wat weggegooide energie is. We beginnen de lezing met wat licht eigenlijk is. Ik loop met u door de verschillende soorten energie die verschillende soorten licht creëren. Daarna een groot stuk theorie die voor ons van belang is en we sluiten af met voldoende kennis om een verantwoorde keuze die uzelf kunt maken bij het zorgen voor de juiste verlichting in uw aquarium. Uitslag Districtskeuring 12 maart Aquariumvereniging de Kempvis nodigt alle belangstellenden graag uit voor de feestelijke uitslagavond van de Districtskeuring Oost-Brabant. Hans Meulblok, Theo van Meegen en Jos Hoedeman hebben onze vereniging vertegenwoordigd tijdens de districtskeuring. Komt allen om hen op deze avond te supporten! U bent welkom op 12 maart a.s. vanaf 19:00 in partycentrum Bommel, Bergstraat 33, 5551 AW Dommelen (tel.: ). 4

5 5 Bel gerust en vraag nu vrijblijvend uw offerte aan!

6 F Fa. van Haren Vogels Tropische vissen Zeevissen Kooien Aquaria Papagaaien Van Noremborghstraat s Hertogenbosch tel:

7 Activiteiten voor de komende maand (vervolg) Bak van de Maandag 14 maart : Leo van Haaren Op maandag 14 maart zijn wij welkom op de Bak van de Maandag bij Leo van Haaren in Oss. Leo heeft een gezelschapsaquarium. U bent vanaf welkom bij Leo in de Verlengdetorenstraat op nr 8 (tel ). Tips zijn welkom voor vissen in de bak. René Molmans De voorzitter vertelt Hans Meulblok in de afgelopen jaren een hele mooie tijd gehad waar veel is gebeurd. Hij heeft in zijn periode als voorzitter een goed bestuur om zich heen gehad. Gezegd mag worden dat Theo goed werk heeft verricht voor de vereniging in de afgelopen jaren. Allereerst wil ik u allen bedanken voor het in mij gestelde vertrouwen. Na 25 jaar ben ik weer terug in het bestuur. Hoe is dit gekomen! In een gesprek met Theo Jansen over zijn voorzitterschap, dat hij al 10 jaar deed, vertelde Theo dat hij graag het stokje wilde overdragen aan iemand anders. Hij vroeg mij of ik bereid was om hem op te volgen. Na een korte bedenktijd heb ik besloten om dit te doen, met de hoop dat ik het voorzitterschap goed kan voortzetten. Het voorzitterschap is een functie waar je in moet groeien, je doorloopt een leerproces. Theo heeft 7 Theo Janssen

8 De voorzitter vertelt (vervolg) Alleen kan je niets. Gelukkig we hebben prima mensen in ons bestuur. Cees van Son maakt het clubblad, regelt de ledenadministratie en is tevens ad-interim secretaris, een functie waar de nodige tijd in gaat zitten. Hij doet het met plezier, maar ik hoop dat het secretariaat wordt overgenomen door een ander lid van de vereniging. Hij of zij kan eerst worden ingewerkt door Cees en hebben we een voltallig bestuur. Rene Molmans doet alle voorkomende werkzaamheden, zoals sprekers benaderen, een jaarprogramma maken en leden helpen als er problemen zijn met hun aquarium. Hij is een veelzijdig iemand waar je van alles en nog wat mee kunt doen, hij vind dat ook erg leuk.theo van Meegen is het afgelopen jaar penningmeester geweest. Hij is tevens voorzitter van het District Oost-Brabant. Hij is een ervarenman. en heeft in diverse besturen gezeten totdat deze helaas werden opgeheven. Ook heeft hij veel kennis van vissen en als je vragen hierover hebt kan je zeker bij Theo terecht. Barry Lombarts is nieuw in ons bestuur hij heeft het penningmeesterschap van Theo overgenomen. Het bestuur heeft een groot vertrouwen in hem. Ik ben blij dat hij in het bestuur heeft plaats genomen. Kortom we gaan er voor in Zo hebben we (bijna) elke maand wederom de bak van de maandag. Bent u daar nog nooit geweest, bezoek eens een dergelijke avond. U kan er veel van leren en het is erg gezellig. Dit geldt ook voor de clubavonden met diverse sprekers. Ook de uitstapjes en de BBQ georganiseerd door de activiteitencommissie zijn aan te bevelen. De keuring word elk jaar gehouden en geeft veel voorlichting. Heeft u vragen! Laat het bestuur het weten, wij staan met raad en daad voor u paraat. 8 Hans Meulblok

9 Bak van de maandag bij Jan Swinkels januari 2011 De eerste bak van de maandag in 2011 is in Gemert bij Jan Swinkels. In een recent verbouwde serre staat een gezelschapsaquarium van 510 liter (170x60x50cm). Hij heeft een nieuwe baak in zijn oude ombouw gezet en die draait nu vanaf mei. Het mag dan wel zijn oude ombouw zijn, maar het ziet er erg netjes en mooi uit. De verlichting van de bak bestaat uit drie T5 s van 80Watt. Jan gebruikt lampen van JBL. Om al de warmte van die drie T5 s weg te krijgen draaien er continu 2 ventilatoren. Door middel van een zes standen schakelaar kan de snelheid van de ventilatoren geregeld worden. Het aquarium wordt gefi lterd door twee potfi lters, die maandelijks worden gereinigd. Elke twee weken maakt hij één van de potfi lters schoon. Als beplanting zien we de volgende planten in de bak. Een grote groep Vallisneria, een straatje Lobelia s en een veldje Sagittaria. Verder nog Braziliaanse klimop, Javavaren, Ammania, Ambulia s en Hygrophila polysperma. De planten staan er prachtig bij, ze worden dan ook goed verzorgt met CO2- en een halve dosering Easy Carbo bemesting. Op de zij- en achterwand groeien mooie kleine Javavarens die uit wortels zijn gegroeid, nadat Jan de grote planten had weg gehaald. De bewoners van het aquarium bestaan uit een school kegelvlekken, een school kardinalen en een school corydoras aeneus. Aan het oppervlak zitten 5 Aplocheilus lineatus gold. Ook zwemmen er nog 2 knorgoerami s, 1 zwaarddrager, 1 Labeo bicolor en een Apistogramma ramirezi. Nadat iedereen elkaar de beste wensen gewenst had, werd er weer volop gediscussieerd en gepraat. Hans wist de naam voorzitter een hele nieuwe betekenis te geven, door met zijn stoel maar eens midden voor het aquarium te gaan zitten. Kortom het was een leuke, gezellige en goed verzorgde avond. Jan, bedankt voor de gastvrijheid! 9 Wilco van den Broek

10 Wie is Barry Lombarts? - Onze nieuwe penningmeester Ik ben Barry Lombarts, 34 jaar, getrouwd en heb 2 kinderen. Sinds mei 2006 ben ik lid van Xiphophorus maar de eerste jaren heb ik met het lidmaatschap niet veel gedaan. Ik ben destijds lid geworden om het maandblad Het Aquarium te kunnen ontvangen. Na een tweetal jaar lid te zijn geweest maar nog nooit een verenigingsavond bezocht te hebben, besloot ik dat ik meer met mijn lidmaatschap moest doen en dus eens een avond wilde gaan bezoeken. Na 1 avond bezocht te hebben was me duidelijk geworden dat ik veel over de hobby kon leren van de andere leden, maar dan moest ik wel de verenigingsavonden bezoeken. Dus vanaf dat moment probeer ik zoveel mogelijk op de activiteiten aanwezig te zijn. Op dit moment heb ik een gezelschap aquarium van ongeveer 100 liter en hier zwemmen 1x Botia macracanthus (Clownbotia) & 3x Pristella maxillaris (Indiaantje). Zoals vaak bij starters in de hobby neem je een aquarium van iemand over en heb je eigenlijk geen idee hoe je een goed aquarium moet opzetten. Kijkend naar het huidige visbestand is mij dit dus ook overkomen. Omdat mijn huidige aquarium met al de techniek erbij wel eens een jaar of 15 oud kan zijn heb ik besloten een nieuwe bak in te gaan richten. Op dit moment ben ik dus bezig alles op orde te krijgen voor een 225 liter bak. Ook zal ik dan meer kritisch kijken naar het vissenbestand. De kennis die ik gebruik bij het opbouwen van mijn nieuwe aquarium komt grotendeels van de aquarium cursus welke ik bij Xiphophorus heb gevolgd. Aangezien deze cursus erg goed beviel heb ik ook meteen de vijver cursus gedaan, zodoende kan ik ook mijn 4 mtr x 2 mtr vijver in goede conditie houden. Toen ik in het maandblad een oproep zag voor bestuursleden heb ik met Theo Janssen een gesprek gehad of het iets voor mij zou zijn. Mijn motivatie om tot het bestuur toe te treden is niet omdat ik me als 10

11 11

12 12

13 Wie is Barry Lombarts? - Onze nieuwe penningmeester (vervolg) doorgewinterde aquariaan zie, zeker niet. In mijn ogen ben ik nog steeds beginner maar het leek me goed om een frisse blik op zaken te kunnen bieden in het bestuur. In mijn werk als leidinggevende van een Noord-Europese IT organisatie leer ik zaken te organiseren, plannen en tot een goed resultaat te volbrengen. Ik hoop mijn ervaring te kunnen gebruiken binnen de vereniging en op deze wijze een bijdrage kan leveren. Afgelopen maanden heb ik al deelgenomen aan de bestuursvergaderingen en omdat ik van veel zaken niet op de hoogte ben, dwingt het de andere bestuursleden het me uit te leggen en dus nogmaals over zaken na te denken. In mijn visie is dat een win-win situatie. Het bestuur laat zaken nogmaals de revue passeren die als gegeven worden aangenomen, en ik ben steeds meer op de hoogte van de zaken binnen Xiphophorus. Ik hoop je snel te ontmoeten op een verenigingsavond. Barry Lombarts Bak van de maandag bij Jos Hoedeman december 2010 Ook deze keer is de Bak van de Maandag goed bezocht. Zestien personen vullen de huiskamer en het is een drukte van belang rondom het aquarium van Jos. Koffi e en koude dranken zijn bijna niet aan te slepen. Het aquarium heeft de afmeting 170 x 80 x 50 cm en is een speciaalaquarium A2, dat wil zeggen een aquarium waar in een biotoop wordt nagebootst uit een bepaalde streek of werelddeel. Jos heeft gekozen voor een biotoop in Zuid-Amerika en wel de Amazone en de zijrivieren. Samen met een plaatselijke visser heeft Jos deze kleine kreekjes ook zelf bezocht. Hij zat in een klein bootje, niet meer dan een uitgeholde boomstam, en kon zelf zien hoe en welke vissen daar rondzwommen. Dat wil je dan natuurlijk nabootsen. In zijn aquarium staat dan ook een fl inke boomstronk van kienhout en nog wat wortelhout waar zeven maanvissen tussendoor zwemmen. 13

14 Bak van de maandag bij Jos Hoedeman december 2010 (vervolg) Ook leven in het aquarium 18 stuks Corydoras davidsandsi en een 25-tal vuurneons. De beplanting bestaat uit de Zuid-Amerikaanse lotus Nymphea glandulifera, een fl inke eikenbladvaren en de reuze Amazonezwaard-plant. Hij is enorm trots dat hij, na jaren van geploeter, deze Amazonezwaardplant aan de praat heeft gekregen. We missen alleen nog de blote voeten van Jos in het aquarium, dan is het biotoop compleet. Lange tijd heeft Jos problemen gehad met het biologisch evenwicht van zijn aquarium. Dit bleek niet in orde te zijn door een tekort aan zuurstof. De problemen heeft hij opgelost door eerst een waterstofperoxide kuur toe te passen. Door een paar dagen achter elkaar 5 ml waterstofperoxide 3% per 100 l water toe te voegen, werd het biologisch evenwicht in de bak grotendeels hersteld. Voor een bak van 500 liter is dit dus 25 ml per dag. De 3%-ige waterstofperoxide is bij een drogist verkrijgbaar. De peroxide valt uit elkaar in water en zuurstof. Deze zuurstof werkt zeer sterk op de bacteriën in de fi lters. Na een kuur van minstens een week met waterstofperoxide heeft Jos een luchtsteentje geplaatst in zijn droognatfi lter. Dat bleek de defi nitieve oplossing. Dus: zorg voor voldoende zuurstof in het fi ltersysteem. Hij heeft ook verlichting boven de bak 5 stuks TLD kleur 89,83,84,94, allemaal 58 watt, die via tijdklokken zodanig geschakeld zijn dat er s morgens en s avonds slechts een lamp als kijklicht fungeert en s middags de hele feestverlichting staat te stralen. Het was weer een leerzame avond en erg gezellig. Jos en Bea: bedankt voor de gastvrijheid! Hans Meulblok 14

15 Elektrische vissen bron: A.V. De Glasbaars Wie van ons in De Rode Zee heeft gedoken zal ongetwijfeld de daar voorkomende Blauwgevlekte pijlstaartrog (Taeniura lymna) hebben gezien. Maar er komen ook minder opvallende soorten roggen voor, waaronder sidder- roggen o.a. Torpedo fuscomaculata en T. panthera. Dit zijn wel vissen waar je voorzichtig mee moet zijn mocht je ze ontmoeten. Maar ook in de Noordzee zijn sidderroggen waargenomen. Namelijk De Zwarte Sidderrog T.nobiliana en de Gemarmerde Sidderrog T.marmorata. Waarom je voorzichtig moet zijn kan je wat verder in dit verhaal lezen, maar eerst wat meer informatie over Elektrische Vissen. Er zijn ook zoetwatervissen die stroomstoten kunnen afgeven. Deze stroomstoot afgevende vissen noemen we Elektrische Vissen. Het gaat hier om een groep vissen die men onderscheidt in: 1 Laagspanning- of zwakstroomvissen. 2 Hoogspanning- of sterkstroomvissen. Laagspanning- of zwakstroomvissen. Troebele oerwoudkreken zitten soms vol elektriciteit. De oorzaak hiervan is de aanwezigheid van duizenden levende krachtcentrales. Er zijn vissen die maar 2 volt produceren, maar ook exemplaren die voor de mens gevaarlijke stroomstoten afgeven. Wanneer een vis in troebel, modderig water moet leven wordt hij voor grote problemen geplaatst. Het zicht is slecht en dat is voor vissen een vervelende zaak. De meeste soorten zijn visueel ingesteld en moeten het van vormen en kleuren hebben. Proefondervindelijk is vastgesteld dat vissen uitstekend vormen, kleuren en bewegingen kunnen waarnemen. Maar waarom nemen sommige soorten dan toch genoegen met water waarin ze geen vin voor ogen kunnen zien? 15

16 Elektrische vissen (vervolg) Waarom gaan ze niet weg om hun geluk in wat helderder water te beproeven? Vermoedelijk zijn de voorouders juist met opzet naar dat troebele water gegaan. Daar leven nogal wat kleine voedseldieren die voor vissen interessant zijn en het bodemafval van plantaardige en dierlijke stoffen is ook niet te versmaden. Ogen zijn in dat donkere water echter van weinig waarde, dat wil zeggen de lichtgevoelige organen waarvan de normale huis-, tuin- en keukenvis zich bedient. De vissen die als laagspanning- of zwakstroomvissen bekend staan bezitten elektrische organen die uit omgevormd spierweefsel zijn ontstaan. Daarmee kunnen ze zwakke stroomstoten afgeven. De spanning is slechts gering. Bij de Afrikaanse tapirvis bijvoorbeeld 2 volt. Die zwakke stroomstoten stelden de onderzoekers voor een groot probleem. Wat moesten de vissen er in vredesnaam mee beginnen? Het onderzoek wees uit dat laagspanning vissen een elektrisch veld om zich heen leggen, bestaande uit veldlijnen. Ze presteren dit door regelmatig stroomstoten te produceren, driehonderd per seconde bijvoorbeeld, dag en nacht, een heel leven lang. Men zou dit met het kloppen van een hart kunnen vergelijken, maar dan veel sneller. Veranderingen in dat elektrische veld worden nu door het dier waargenomen en zo leeft het als ware in een elektrische wereld. De laagspanningsvissen met hun kleine ogen moeten het in hun duistere wereld hebben van hun elektrische veld. Elk voorwerp in de omgeving blijkt wat met de veldlijnen te doen, onverschillig of dit nu een vis, plant of een steen is. Een dergelijk voorwerp kan een goede of een slechte elektrische geleider zijn. 16

17 Als dank voor het gratis gebruik van de promotiewand Van Schijndel Bekistingen Gespecialiseerd in prefab traditionele bekistingen. Daarnaast leveren wij ook slipkegels, sparingen, vulkisten, randkisten, vlonders en werkplaatsmontage. Voor meer informatie kunt u contact met ons opnemen. De Hammen MK Ravenstein tel: fax: gsm: info@vanschijndelbekistingen.nl 17

18 18

19 Elektrische vissen (vervolg) De goede geleider (vis, plant) trekt de veldlijnen naar zich toe, terwijl de slechte geleider ze van zich afstoot en uit elkaar dringt. Zo verandert de dichtheid waarmee de elektrische veldlijnen in- en uittreden. De vis kan dit waarnemen met kleine, elektrische zintuigen, die diep in de huid liggen ingebed en uit een holte met gelei en zintuigcellen bestaan. Op die manier is het dier op de hoogte van wat er binnen een afstand van een tot twee meter rondom hem gebeurt. Laagspanning vissen zwemmen stijf alsof ze een liniaal hebben ingeslikt. Vroegere onderzoekers werden daar steeds weer door getroffen en konden er hoegenaamd geen verklaring voor geven. Met de nieuw verworven kennis is het duidelijk geworden. Zouden zwakstroomvissen bij het zwemmen golvende bewegingen maken (zoals de meeste vissen doen), dan zou het elektrische veld onnodig gecompliceerd worden. En hierdoor zou de computerafdeling in de hersenen bij de verwerking van de ontvangen veldsterkten worden overbelast. Een regelmatig elektrisch veld is nodig om de omgeving nauwkeurig langs elektrische weg te kunnen waarnemen. Wij hebben zojuist de stroomstoten genoemd. Daarmee kunnen de zwakstroomvissen ook met elkaar communiceren. Komen twee vissen in elkaar tegen in hun elektrische gebied, dan storen ze de ontvangst net zoals twee radiozenders die op dezelfde golfl engte uitzenden. De storing duurt overigens maar kort. De uitzending wordt gestaakt, waarna de beide rivalen of partners hun uitzendtempo wisselen. Ieder werkt nu met een andere frequentie en kan de vreemde stroomstoten van de eigen onderscheiden. Zo kunnen met de elektrische zender berichten worden doorgegeven. Ingeval van rivalen in het territorium, kunnen het dreigende boodschappen zijn Als het gaat om een vrouwtje in de voortplantingstijd, kan het een vriendelijke uitnodiging zijn. De frequentie en de sterkte van de ontladingen zijn dan duidelijk verschillend van die van het dreigement. Bepaalde laagspanningsvissen blijken in schoolverband te leven en daar kunnen de elektrisch doorgegeven berichten dienen om het contact met de school te bewaren, de onderlinge afstand in acht te nemen, de soortgenoten te waarschuwen voor roofvissen en ander gevaar. Voor al die informatie zullen in elektrische code gestelde berichten bestaan. 19

20 Elektrische vissen (vervolg) Het aantal stroomstoten per seconde kan variëren. Driehonderd is gebruikelijk voor vele soorten, maar het kunnen er ook veel meer zijn, bijvoorbeeld 1600, of veel minder, namelijk slechts twee. Soorten met langzame zenders blijken in rustig water te leven, terwijl de snelle zenders in rumoerig, woest kolkend water verblijven. Hier ziet men dus een aanpassing aan het watertype. In Zuid-Amerikaanse waterlopen waarin de elektrische aal (niet de sidderaal), maar een zwakstroom of laagspanningssoort voorkomt, heeft men bij wijze van proef elektroden in het water laten zakken en die met een luidspreker verbonden. In de vroege morgen, als de vissen met goed ontwikkelde ogen ontwaken om hun dagelijkse werk te beginnen, blijken de elektrische vissen, die alle zeer zwakke ogen hebben, zich naar hun holen begeven, waar ze zich overdag schuil houden. Als ze zich verzamelen om te gaan slapen, kan men in de luidsprekers een vreemd geluid horen, dat wordt veroorzaakt door het geritsel, geklik, gefl uit en gebrom van deze kleine elektriciteitbedrijven. Tot op heden zijn van de elektrische vissen, die vooral in donker, modderig water in Afrika en Midden- en Zuid-Amerika hun woongebied hebben, ongeveer vijfhonderd soorten bekend. Bij de Afrikaanse meervallen, mesvissen, olifant- en tapirvissen dient de stroomopwekking slechts voor oriëntatie en communicatie. Ze leven in dichte populaties en produceren slechts een zwakke ontlading. Zo kan in die donkere, modderige wereld, waarin het licht nauwelijks doordringt, met behulp van elektrische krachten worden gecommuniceerd en gevaren worden vermeden, roof- vijanden worden afgeschrikt en prooidieren worden gegrepen. Kortom zo kan daar met behulp van elektriciteit worden geleefd. Hoogspanning- of sterkstroomvissen. Deze vissen zoals de Zuid-Amerikaanse sidderaal (Electrophorus electricus), kunnen met krachtige stroomstoten, ongeveer 600 volt en met een vermogen van ongeveer 40 watt, tegenstanders en prooidieren verlammen. 20

21 Elektrische vissen (vervolg) Zuid-Amerikaanse sidderaal 21 Een kunststukje waarvan het nut en de biologische betekenis zonder meer duidelijk is. Een dergelijke stroomstoot is zelfs voldoende om een mens bewusteloos te maken.de Afrikaanse siddermeerval (Malapterurus eclectricus), brengt het tot ongeveer 350 volt, jonge dieren aanzienlijk minder. De spanning neemt toe met de grootte van de vis. Bij de sidderroggen ( Torpedo fuscomaculata en T. panthera) is deze spanning gemiddeld 200 volt en sterkte 16 ampère. Als men bijvoorbeeld een sidderrog hindert kan deze reageren met het afgeven van stroomstoten. Omdat zeewater stroom goed geleid kan men ook zonder het dier aan te raken getroffen worden door de stroom. Dit kan bewusteloosheid veroorzaken met eventuele gevolgen die je zelf mag invullen. De Egyptenaren waren al op de hoogte met die merkwaardige eigenschap van sommige vissen. Zij kenden bijvoorbeeld de Afrikaanse siddermeerval Afrikaanse siddermeerval, een fl inke knaap met zijn 25 kilogram massa en 1,20 meter lengte. Zo was het verschijnsel van de elektriciteit al bekend. Lang voordat men er wetenschappelijk wat van ging begrijpen. Men zag het als een geheimzinnige (wellicht bovennatuurlijke) kracht. Door de Grieken en Romeinen werd de elektrische schok van de sidderroggen gebruikt bij de behandeling van een aantal ziekten, vooral bij psychische stoornissen. Hun geneeswijze was eenvoudig, de patiënt werd met zijn achterste in een bak met water gedompeld, waarin de sidderrog zich bevond. Dit werd levendig, in bloemrijke taal beschreven. Maar of de patiënt er veel baat bij ondervond, vermeldt de historie niet.

22 Elektrische vissen (vervolg) Het ligt voor de hand dat het grootste elektrische orgaan bij de sterkst elektrische vis, de Zuid-Amerikaanse sidderaal (Electrophorus electricus), is gevonden. Het neemt zelfs meer dan de helft van het lichaamsgewicht (ongeveer 58%) voor zijn rekening en is opgebouwd uit twee omgevormde bundels spieren, die zich aan weerszijden van het lichaam bevinden. Die bundels bestaan uit zuilvormige structuren die elk voor zich weer uit kleinere componenten zijn samengesteld. Ongeveer vijf- tot zesduizend per zuil. Elk van die allerkleinste componenten kan een spanning van 0,1 volt produceren. De elektrische cellen zijn uitstekend van zenuwvezels voorzien en worden via deze tot ontlading gebracht. De prikkel daartoe komt uit de hersencentrale. En op commando van dit regelingscentrum worden de cellen tegelijkertijd ontladen. Dan kunnen spanningen van ongeveer 300 tot 8800 volt (gemiddeld ongeveer 600 volt) worden verkregen die enkele seconden duren. Daarbij loopt de stroomsterkte tot 0,5 ampère op, juist voldoende om een gloeilamp te laten branden als de draden met kop en staart van het dier zijn verbonden. In openbare aquaria worden de elektrische prestaties van de sidderaal dan ook vaak aan het publiek getoond. De Zuid-Amerikaanse sidderaal die behalve een zwakstroomveld voor oriëntatie en communicatie ook sterkstroomstoten kan geven voor verlamming of doden van de prooi, kan met stroomstoten ook nog prooidieren aanlokken en beoefent dus een soort elektravisserij. Is de prooi dicht genoeg genaderd, dan ontlaadt de sidderaal een compleet trommelvuur van elektrische stroomstoten over hem heen. Het slachtoffer is een betere geleider dan water en trekt de elektrische stroom van zijn vijand als het ware naar zich toe, zoals een bliksemafl eider dit met de bliksem doet. 22

23 Stichting NOP Papegaaienpark Wintelresedijk PP Veldhoven telefoon telefax Ons vogelpapegaaien opvangcentrum is 7 dagen per week geopend van uur tot uur. (Okt. tot/met Apr. van uur tot uur) In ons park treft u aan: ± 4500 grote papegaaien, tientallen toekans, diverse grote parkieten, tropische vogels, kraan-, roof- en watervogels. Tevens kunt u bezoeken: Onze tropische vogel- en plantenkas. Onze hoender- en fazanten afdeling. Onze vrije vluchtvolières van 30, 40, 50 & 80 meter lang. De dagelijkse veterinaire begeleiding wordt verzorgd door: Drs. H. van der Horst. Tel Entree prijzen: Volwassenen 10,00 Kinderen van 4 t/m 11 jaar 8, en gehandicapten 8,00 Groepskortingen vanaf 20 personen 1,00 korting per persoon. Rondleiding op aanvraag. Wij kopen en verkopen geen papegaaien 23

24 Als u op zoek bent naar een betrouwbare computer U kunt bij Giso-Automatisering terecht voor: PC-privé projecten Allerlei merken zoals: Hewlett-Packard, Target,enz Op maat gemaakte PC s Printers, scanners, all-in-one, Software,enz Draagbare PC s Aanleggen en onderhouden van netwerken Reparaties en veranderingen aan PC s, monitoren,enz Fons van Lieshout Gerard van Gils De Vroedschap 4 Woldreef MP Oss 5345 XW Oss A&J Partners in de bouw Voor alle voorkomende timmerwerken: verbouw, onderhoud en renovatie van woning of bedrijf Ook verzorgen wij het bouwen en/of afwerken van uw woning in uw beheer Vraag vrijblijvend informatie bij: Joop Kling: Tel.: (024) of (0486)

25 Elektrische vissen (vervolg) De vis begint te spartelen, de spieren trekken zich krampachtig samen, hij gaat beven en sidderen en tenslotte is hij verdoofd,verlamd en weerloos, waarna het voor de jagende rover niet moeilijk meer is om zich van hem meester te maken en hem met smaak te consumeren. Zelfs vijanden als alligators kunnen op deze manier op een afstand worden gehouden. Bronvermelding: Prof.Dr.A.Stolk Van vis tot vis / Kijk april 80 / J.Serton & J.Groenen Gevaarlijke Zeedieren AQUARIUM, TERRARIUM & VIJVERTUIN BEURS ZONDAG 15 MEI 2011 in VEENENDAAL Op zondag 15 mei organiseert Aquariumvereniging AQUA-VRE haar grote hobbybeurs in de Veenendaalhal te Veenendaal. Deze beurs werd voorheen georganiseerd door de NBAT en honderden bezoekers trok. De NBAT heeft dit evenement afgestoten. Echter de man die de organisatie altijd regelde namens de NBAT, regelt het nu voor de vereniging AQUA-VRE. Er verandert dus eigenlijk niets. De organisator is dezelfde persoon en ook de hal is dezelfde. Hierbij nodigt AQUA-VRE iedere kweker /handelaar uit om een plaats te reserveren. Kleine kwekertjes die genoeg hebben aan 1 meter ruimte voor eigen kweekmatriaal kunnen een gratis plaats krijgen. Zusterorganisaties, die alleen maar promotie maken krijgen, 2 meter eveneens gratis. Voor verdere gegevens en inschrijving zie 25

26 Bestuur en kader van de vereniging Voorzitter: H. Meulblok tel: Albardastraat HC Oss Secretaris C. van Son tel: Hageheld ER Oss Penningmeester: B. Lombarts tel: Den Akker PE Uden Publicist / Redactie: C. van Son tel: Hageheld ER Oss redactie@xiphophorus.nl Ledenadministratie: C. van Son tel: Hageheld ER Oss ledenadministratie@xiphophorus.nl Ledenbelangen: R. Molmans tel: Veldekestraat TC Oss Molmans@home.nl Ledenbelangen: Th. van Meegen tel: Ypelaar BD Veghel theovmeegen@gmail.com Telefoonnummer clublokaal: , Aengelbertlaan 60, Oss info@xiphophorus.nl Speciaalgroepen: Terrarium: H. Meulblok, R.L. Ceelen Zeeaquarium: A. Jansen Cichliden: M. Hopman Killi s: P. Ooms Planten: J. Goedhard, J. Kling, J.v.d. Leest Vijvergroep: R.L. Ceelen, J. Goedhard Verenigingsaquarium: J. Kling, J.v.d. Leest, L.v. Haaren Ondersteuning nieuwe leden: J.Hoedeman R. Molmans webmaster@xiphophorus.nl R.L. Ceelen 26

27 27

28 28