Hoorn Gastvrij Vestigingsbeleid horeca

Transcriptie

1 Hoorn Gastvrij Vestigingsbeleid horeca Gemeente Hoorn, september 2009 hoorn.nl

2 Hoorn Gastvrij, vestigingsbeleid horeca - 2 -

3 - 3 - HOORN GASTVRIJ Vestigingsbeleid horeca in de gemeente Hoorn Inhoudsopgave 1. Inleiding Herziening horecabeleid was nodig Herziening vestigingsbeleid Vestigingsbeleid algemeen deel Trends in horeca Horeca en winkels Hoeveel horeca in Hoorn De horecaclassificatie Rijksbeleid Vermindering regels en administratieve lasten Openings- en sluitingstijden Nieuw beleid sluitingstijden Huidige regeling Systematiek nieuwe regeling Evenementen en bijzondere dagen Wijkwinkelcentra, bedrijventerreinen en solitaire horeca Algemeen: er verandert niet zoveel Wijk- en buurtwinkelcentra Bedrijventerreinen en Runshopping Centre Blauwe Berg Solitaire horeca Binnenstad en horeca De Hoornse binnenstad Binnenstad, horeca en winkels Nieuwe juridische systematiek Keuze en vaststelling van gebieden Horeca per gebied Binnenstad en terrassen Stand van zaken Terrassen en het verblijfsklimaat Beleid openbare ruimte Terrassen het jaar door Drijvende terrassen Overterrassen Waar terrassen? Uiterlijk/ uitvoering van terrassen September 2009

4 Hoorn Gastvrij, vestigingsbeleid horeca - 4 -

5 INLEIDING 1.1. Herziening horecabeleid was nodig Vestigingsbeleid Als vervolg op de onderzoeken naar toerisme en detailhandel in Hoorn, is een paar jaar geleden aan Horeca- en cateringadviesbureau HTC opdracht gegeven om de sterke en zwakke punten van horeca in Hoorn in kaart te brengen. Het bureau heeft een representatief onderzoek gehouden onder de inwoners van Hoorn de klanten en potentiële klanten. De centrale conclusie van HTC was, dat het aanbod van de plaatselijke horeca niet tegemoet komt aan de vraag. Dat heeft meer te maken met de kwaliteit dan met de omvang van het aanbod. Als hoofdoorzaken zijn genoemd: het gemeentelijk beleid is te beperkend, ondernemers zijn niet ondernemend genoeg en er is te weinig onderlinge samenwerking. Deze analyse is bevestigd in twee workshops horecabeleid waaraan ook ondernemers deelnamen en in de inventarisatie ter voorbereiding van het eerste wijkplan binnenstad. HTC heeft, tenslotte, laten zien dat Hoorn ten opzichte van vergelijkbare gemeenten relatief weinig cafés heeft, maar een breed en gevarieerd aanbod aan restaurants. In beide groepen ziet het bureau kwalitatief gezien niet of nauwelijks uitschieters. Daarnaast is geconstateerd, dat de gemeentelijke dienstverlening aan ondernemers (vergunningverlening en dergelijke) verbeterd moet en kan worden; ook speelt zowel plaatselijk als landelijk de discussie over deregulering en integrale handhaving Uitgaansleven Sinds 2007 is het inzicht doorgedrongen, dat een duidelijke reactie nodig is op overmatig alcoholgebruik, met name onder jongeren. Duidelijk is geworden dat in de regio West-Friesland, ook landelijk gezien, sprake is van excessief alcoholgebruik. De effecten op gezondheidszorg en openbare veiligheid zijn inmiddels uitvoerig gedocumenteerd. Daarnaast moet er aandacht zijn voor drugsgebruik en handel in het uitgaansleven. Er ligt een rol voor ondernemers, voor politie en voor gemeente en onderlinge samenwerking is nodig. Het gaat hier om een andere zaak dan alcoholmatiging, maar er is wel degelijk een duidelijke samenhang Gewenste verandering Als gevolg van het voorgaande is verandering nodig op drie fronten: a) Verandering in overlegstructuur Inmiddels is een nieuwe overlegstructuur tot stand gebracht. Een paar maal per jaar is er bestuurlijk overleg met de plaatselijke afdeling van de koninklijke Horeca Nederland. De nadruk ligt daarin op beleidsmatige zaken. Deze werkwijze werd al eerder voor andere delen van het bedrijfsleven in Hoorn gevolgd. Ook in de ambtelijke organisatie heeft deze structuur zijn plaats gekregen. Tenslotte is de accountmanager horeca ingevoerd. Met een soortgelijke taak als al bestaat voor bedrijven op de bedrijventerreinen is een medewerker van het bureau Ruimte, Wonen en Economie aangewezen als contactfunctionaris voor horecabedrijven. September 2009

6 - 6 - b) Verandering van beleid De centrale doelstelling van het gemeentelijk horecabeleid is: verbetering van het verblijfsklimaat door verbetering, kwalitatief en kwantitatief, van het horeca-aanbod. Daarbij gaat verbetering van kwaliteit boven die van kwantiteit. Trefwoorden zijn: verbeteren van de uitstraling van de binnenstad, waarborgen van het woon- en leefklimaat in onze gemeente, ondernemers armslag bieden om te kunnen ondernemen, vergroten van de variatie in horeca-aanbod, uitbreiding van horeca. Die doelstelling vindt zijn uitwerking langs twee lijnen. Allereerst in verandering van gemeentelijke regelgeving. Het huidige vestigingsbeleid is nauwelijks flexibel; er is dus gezocht naar een juridische vormgeving die duidelijk en zorgvuldig is en tevens flexibiliteit biedt. Maatwerk leveren moet de uitkomst zijn van een andere benadering van horeca: niet meer alleen denken in belemmeringen maar evenveel denken in kansen. Deze verandering in het vestigingsbeleid is het onderwerp van de nu voor u liggende nota. Daarnaast en in verbinding daarmee loopt een tweede lijn, die gericht is op verbeteringen in het uitgaansleven. Verbetering van het verblijfsklimaat, vooral in de binnenstad, heeft direct relatie met geconstateerde problemen met overmatig alcoholgebruik en combinatiegebruik van alcohol en middelen. Eind 2007 is het convenant gesloten tussen de Westfriese gemeenten plus de gemeente Schagen en het Rijk over het regionale project Jeugd en Alcohol. Hoorn en Enkhuizen zijn in dat kader uitgekozen om een pilotproject uit te voeren met gemeentelijk toezicht op de Drank- en Horecawet. In later stadium is ook drugsgebruik aan het project toegevoegd. Alcoholmatigingsbeleid in de horeca is onderdeel van een beleid dat zich richt op alcoholgebruik op velerlei plaatsen zoals het thuisgebruik, drinken in keten en in kantines. Ook tegengaan van drugsgebruik is onderdeel van een veel breder beleid dan horeca alleen. Deze onderwerpen komen daarom afzonderlijk aan de orde op basis van het regionale project Jeugd, Alcohol en drugs. c) Verandering bij vergunningverlening en handhaving Met deze nota wordt de gemeentelijke regelgeving overzichtelijker en op enkele onderdelen ook eenvoudiger. Daarnaast wordt de mantelvergunning horeca ingevoerd. In de afgelopen jaren zijn al goede stappen in deze richting gezet. De trefwoorden zijn: één aanvraag, één loket, beperkte doorlooptijd, één contactpersoon, één antwoord. Dat alles betekent een duidelijke vermindering van administratieve belasting voor horecaondernemers. In maart 2009 is integraal handhavingsbeleid vastgesteld voor de Drank- en horecawet en voor de gemeentelijke Drank- en horecaverordening. Deze beleidsregel heeft een bredere strekking dan alleen de commerciële horeca: het gaat om alle verstrekkers en verkopers van alcohol. Het is de bedoeling om voor 1 januari 2010 het handhavingsbeleid in zijn geheel af te ronden Herziening vestigingsbeleid Een deel van het vestigingsbeleid horeca is van toepassing op alle horecabedrijven in de gemeente. Het gaan dan bijvoorbeeld over de indeling van horecabedrijven en om de systematiek voor openings- en sluitingstijden. Een ander deel is gebiedsgericht, zoals bijvoorbeeld de benadering voor de binnenstad. Hoorn Gastvrij, vestigingsbeleid horeca

7 - 7 - Daarom volgen in de hoofdstukken 2 en 3 eerst de onderwerpen, die algemeen van toepassing zijn. In hoofdstuk 4 wordt de uitwerking beschreven van het vestigingsbeleid in wijkwinkelcentra en bedrijventerreinen en voor solitaire horeca. De hoofdstukken 5 en 6 gaan over de binnenstad: de nieuwe juridische systematiek en de terrassen. September 2009

8 Hoorn Gastvrij, vestigingsbeleid horeca - 8 -

9 VESTIGINGSBELEID ALGEMEEN DEEL 2.1. Trends in horeca Waar de horeca in Nederland zich tot enkele jaren geleden nog liet onderbrengen in enkelvoudige definities, zijn nu meer en meer mengvormen te onderkennen van eten, drinken en dansen. De vraag van consumenten verandert. Horecaondernemers moeten steeds vaker constateren, dat enkel het verstrekken van spijs en drank niet meer voldoende is om de gast tevreden te stellen en te houden. De goede horecaondernemer zal zich in aanbod en sfeer willen onderscheiden van zijn collega s. Hierbij hoort een doelgroepbenadering middels veelzijdiger concepten dan in het verleden. In de vraag van de consument is een trend naar kwaliteit en oorspronkelijkheid te zien. Die is bij voorbeeld zichtbaar in de toenemende vraag naar biologische producten, ambachtelijke en oorspronkelijke bereidingswijzen en de groeiende populariteit van slow-food als tegenhanger van fast food. Grote dance-feesten worden steeds vaker, in verband met hun aard en omvang, verplaatst naar de randen van steden. Voor een gezonde ontwikkeling van het horeca-aanbod is het noodzakelijk dat gemeentelijk beleid rekening houdt deze trends. We kunnen deze ontwikkelingen faciliteren door zodanig maatwerk te leveren, dat de branche geen onnodige beperkingen opgelegd worden Horeca en winkels Ook in de detailhandel is sprake van mengformules. Dat raakt het horecabeleid op enkele punten. Het eerste is de semi-horeca, koffiehoekjes in winkels. Sommige winkels willen hun klanten de gelegenheid bieden om tegen betaling een kop koffie of iets fris te drinken. Volgens vaste jurisprudentie is er dan sprake van een horeca-activiteit (want er is dan gelegenheid tot gebruik ter plaatse ). Dat is strijdig met het bestemmingsplan en er is een horecavergunning voor nodig. In zo n situatie is niet alleen sprake van een formeel-juridische belemmering, er is ook een duidelijk gemeentelijk belang in het geding. Gemeentelijk beleid maakt immers duidelijk waar horecabedrijven acceptabel zijn en waar niet. Het is dus zaak te voorkomen, dat een winkel tegen dat beleid in veranderd kan worden in een horecabedrijf. Voor recreatief winkelen is het een toegevoegde waarde wanneer vlak bij of in de winkels ruime keus is aan mogelijkheden om even te zitten en iets te gebruiken. Het uitgangspunt dat een winkel in hoofdzaak een winkel moet blijven verzet zich niet tegen een ondersteunende functie: een beperkte en alcoholvrije plek waar de klant even kan zitten en tegen betaling iets kan drinken. Er is in het beleid dus ruimte voor gemaakt in een deel van de binnenstad (zie hiervoor paragraaf 5.2), en voor enkele grootschalige solitaire winkels (paragraaf 4.1). Het gaat ons te ver om dat altijd aan een horecavergunning te onderwerpen. In het bestemmingsplan binnenstad is daarom voor bepaalde gebieden de mogelijkheid opgenomen om zo n ondersteunende horecafunctie in een winkel onder te brengen voor maximaal 10% van het verkoopvloeroppervlak (VVO). Daar hoort geen terras bij, want het gaat om een winkel en niet om een horecabedrijf. Een groter horecagedeelte in een winkel valt onder het horecavestigingsbeleid en is September 2009

10 dus alleen toegestaan met een horecavergunning. Dat is ook het geval wanneer alcohol geschonken wordt. De afhaalzaken vormen het tweede raakpunt. Een afhaalcentrum is een winkel. In de huidige overlastverordening is bepaald dat deze categorie winkels over een overlastvergunning moet beschikken. In de praktijk blijkt dit deel van de verordening niet te zijn toegepast. Daarnaast is de constatering, dat er weinig klachten over deze winkels zijn binnengekomen. Daarom worden afhaalcentra gewoon als winkels behandeld Hoeveel horeca in Hoorn De doelstelling van deze herziening van het horecabeleid is grotendeels kwalitatief (verbetering aanbod, verbetering uitstraling binnenstad) en deels kwantitatief. Wil de marktwerking zijn rol goed kunnen vervullen is uitbreiding van het aanbod noodzakelijk. Daarover enkele kanttekeningen: Momenteel is de binnenstad hét uitgaansgebied. Maar het zou onjuist zijn wanneer alle oplossingen ook alleen in de binnenstad gezocht moeten worden. In de wijken en in de dorpen Zwaag en Blokker zijn voorzieningen nodig die daar passend zijn; dat is een functie die de binnenstad niet zou moeten overnemen. Daarnaast heeft de ervaring geleerd, dat een deel van het gewenste aanbod om andere redenen gewoon niet thuishoort in een historisch centrum (discotheek en jongerencentrum bijvoorbeeld). En tenslotte: het horeca-aanbod in het centrum moet in evenwicht blijven met de overige binnenstadsfuncties. Het HTC-rapport bevat een schatting van de extra omzet die mogelijk behaald zou kunnen worden. Het bureau maakt daarmee heel duidelijk, dat er meer vraag naar horeca is dan aan aanbod. In zijn algemeenheid ontwikkelt de binnenstad zich steeds meer tot een plaats voor vrije tijdsbesteding: funshoppen, voorzieningen, musea en evenementen. Het aanbod aan horeca kan daarin een belangrijker rol spelen dan nu het geval is, met name overdag. Voor de gemeente is het zaak om in te spelen op deze ontwikkelingen door op zorgvuldige wijze ruimte te bieden. In de eerstkomende jaren zal de voornaamste uitbreiding aan horeca plaatsvinden op de Blauwe Berg, met een grootschalige dans- en vermaakinrichting voor een voornamelijk jong uitgaanspubliek. Daarnaast zal er een grote bioscoop annex hotel/ restaurant komen. In de binnenstad is al uitbreiding gerealiseerd op de Roode Steen; een principebesluit is inmiddels gevallen voor een restaurant op de locatie Oude Schouwburg. Ook komt er horeca op het Oostereiland. Al met al is er dus een forse uitbreiding gerealiseerd, c.q. op korte termijn op komst. Verderop in deze nota (in hoofdstuk 5) komen meer mogelijkheden in de binnenstad aan bod. We kunnen op korte termijn uitbreidingsruimte bieden en beter maatwerk leveren. Daarnaast wordt in het bestemmingsplan voldoende potentiële ruimte gereserveerd, die benut kan worden wanneer de openbare orde en het woon- en leefklimaat dat toelaten. In de wijkwinkelcentra, op bedrijventerreinen en voor de solitaire horeca blijft de huidige situatie vrijwel geheel behouden (komt aan de orde in hoofdstuk 4). Hoorn Gastvrij, vestigingsbeleid horeca

11 De horecaclassificatie Het eerste kernpunt in het horecavestigingsbeleid is de indeling van horecabedrijven. De belangrijkste reden om de bestaande horeca-indeling te vervangen is de noodzaak om de classificatie aan te passen aan de landelijke en locale ontwikkelingen in de horeca. Het voornaamste doel is meer duidelijkheid scheppen en het mogelijk maken van mengformules op de plekken waar dat kan. De nieuwe categorie-indeling is net als nu opgezet op basis van de mate van te verwachten overlast. De nu voorgestelde indeling past uitstekend bij de horeca in Hoorn en maakt het veel beter mogelijk om maatwerk te leveren. De nieuwe opzet is een driedeling, die begint met de meest overlastgevende horeca en eindigt met die voorzieningen, die het minst invloed hebben op het woonen leefklimaat. Ook de onderverdeling loopt van zwaarder naar lichter. Kort samengevat gaat het om: zware horeca, eten en drinken en ondersteunende horeca. De eerste categorie betreft die bedrijven, die een groot effect hebben op hun omgeving omdat ze veel geluid produceren (bijvoorbeeld door live optredens) en/ of omdat er omheen grote groepen mensen op straat kunnen komen. De tweede categorie omvat het grootste deel van de horeca: de bedrijven die eten en drinken aanbieden (met uitzondering van automatieken en loketverkoop). De derde groep omvat de horeca, die een ondersteunende functie heeft voor een andere hoofdfunctie, bijvoorbeeld bioscoop of sporthal. De indeling ziet er als volgt uit: Categorie Vermaakcentrum 1.2 Jongerencentrum 1.3 Automatiek, loketverkoop Categorie Café, eetcafé, bar 2.2 Restaurant 2.3 Daghoreca Categorie 3 3 Ondersteunende horeca Nieuw in deze classificatie is het volgende: Vermaakcentrum. In Hoorn is grootschalige horeca tot nu toe niet opgenomen in de classificatie, maar feitelijk wel afzonderlijk behandeld - juist vanwege de grote uitstraling die dit soort voorzieningen heeft op de omgeving. We schrijven dus op wat er feitelijk gebeurt. De term voor deze categorie is gekozen omdat discotheken/ bar-dancings steeds meer een mengformule worden met naast de combinatie dansen/ muziek ook andere met horeca verbonden activiteiten. Loketverkoop en automatiek is in de zwaarste categorie geplaatst vanwege de mogelijke effecten op het openbaar gebied. De juridische vormgeving ervan maakt het onmogelijk dat een automatiek ongewild in een café wordt omgezet en omgekeerd. De omschrijving van automatiek en loketverkoop is zodanig gekozen, dat ook loketverkoop van voedsel vanuit winkels er onder is komen te vallen. Daardoor blijft de categorieomschrijving in bestemmingsplan en horecanota gelijk. Zoals vermeld in paragraaf 5.2, is in de juridische uitwerking opgenomen dat alleen horecabedrijven voor loketverkoop een vergunning nodig hebben. September 2009

12 De omschrijving café, eetcafé, bar opent mogelijkheden voor kleinschalige mengformules (vooral van belang voor de horecagebieden). De gebruikte omschrijving laat de mogelijkheid open, dat zo n bedrijf alcoholvrij is. Daarnaast is de categorie restaurant gehandhaafd om te voorkomen, dat restaurants omgezet worden naar cafés op plaatsen waar dat niet wenselijk is. De categorie daghoreca is ingevoerd om voldoende garantie te krijgen, dat er in en rond winkelcentra, bedrijventerreinen e.d. voldoende aanbod ontstaat aan daghoreca, die al voor de lunch geopend is. Meestal zal daghoreca als winkelondersteunende horeca zijn plek vinden in winkelcentra. Maar ook op andere plaatsen, bijvoorbeeld op bedrijventerreinen of in het struingebied is het een goede voorziening. Omdat daghoreca minder effect heeft op de woon- en leefomgeving, is deze categorie toelaatbaar op plaatsen waar avondhoreca niet of minder gemakkelijk inpasbaar is. Zowel om de gewenste functie overdag beschikbaar te krijgen alsook om overlast in de late avond te voorkomen, is deze categorie gebonden aan een begintijd (minimaal vier keer per week om 11.00u open) en aan een eindtijd (22.00u). De gekozen sluitingstijd is ontleend aan de winkeltijdenwet. Ondersteunende horeca is alle horeca, die ondersteunend is aan een hoofdfunctie (dus zowel de verenigingsbar als de bioscoopfoyer, als een winkel). De categorie is ingevoerd, om te voorkomen dat dergelijke horecafaciliteiten zich ongewild ontwikkelen tot zelfstandige horeca-inrichtingen. Wanneer die wens er wel is, wordt zo n verzoek getoetst aan het geldende horecabeleid. In de samenloop van winkels en horeca ontstaan nu de volgende varianten: o Semi-horeca: ondersteuning van recreatief winkelen, alcoholvrij horecahoekje in een winkel, maximaal 10% VVO. Alleen op plaatsen waar het bestemmingsplan het expliciet toestaat. Geen horecavergunning nodig. Geen terras toegestaan. o Ondersteunende horeca: horecadeel in een voorziening met een andere hoofdfunctie dan horeca: bioscoop, sportzaal, winkel, buurthuis etc. Openingstijden verbonden aan die voor de hoofdfunctie; geen eigen ingang. Wanneer alcohol geschonken wordt moet het horecadeel intern duidelijk afgescheiden zijn van de rest van het gebouw. Horecavergunning vereist. o Daghoreca: zelfstandige horecavoorziening. Eigen ingang; openingstijden zijn mogelijk conform de horecaclassificatie; kan volledig afgescheiden worden van een eventuele andere hoofdfunctie. De vergelijking met de huidige indeling is schematisch weergegeven als volgt: Categorie Nieuw Categorie Oud 1.1 Vermaakcentrum III Café/ bar 1.2 Jongerencentrum II Loketverkoop 1.3 Loketverkoop/ automatiek I Restaurant/ lunchroom 2.1 Café, eetcafé, bar 2.2 Restaurant 2.3 Daghoreca 3 Ondersteunende horeca Hoorn Gastvrij, vestigingsbeleid horeca

13 In zijn algemeenheid geldt, dat waar een zwaardere classificatie is toegestaan, ook de lichtere toegelaten wordt. Daar zijn uitzonderingen op, vooral in de overgang van categorie 1 naar categorie 2. Per categorie wordt dan een maximum gesteld aan het aantal bedrijven van een bepaald type. Dit komt later in deze nota aan de orde. De huidige indeling en de nu voorgestelde classificatie, met de daarbij behorende formele omschrijvingen zijn opgenomen als bijlage 1A respectievelijk 1B Rijksbeleid Horecabedrijven hebben te maken met op de branche gerichte rijksregelgeving, die gemaakt is met verschillende doelstellingen. Uit oogpunt van volksgezondheid is beleid gemaakt om het roken, gebruik van drugs en overmatig alcoholgebruik tegen te gaan. Daarnaast zijn er de voorschriften voor voedsel- en productveiligheid en is er de milieuwetgeving. De belangrijkste wetten zijn de Drank- en horecawet en de Wet milieubeheer en de daarbij behorende uitvoeringsregelingen. Met dat alles is al heel veel rondom horeca bepaald. Onderstaand volgt een overzicht van komende veranderingen, zoals die in juli 2009 bekend waren. De belangrijkste veranderingen in rijksbeleid zijn de volgende: Meer inspanning om overmatig alcoholgebruik tegen te gaan; Vermindering van regels en administratieve lasten; Meer nadruk op integrale handhaving; Meer bevoegdheden bij gemeenten leggen. Wijziging Drank- en horecawet Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft een nieuw wetsvoorstel tot wijziging van de Drank- en Horecawet (D&H-wet) ingediend. De basis daarvoor was de hoofdlijnenbrief alcoholbeleid van 20 november Dat voorstel ligt nog bij Raad van State. De wijzigingen op hoofdlijn zijn: Vereenvoudiging van het vergunningstelsel van de D&H-wet; vergunning op naam van het bedrijf of ondernemer en introductie in de wet van de Verklaring omtrent het gedrag. De wet zal enkele algemene regels geven voor paracommerciële instellingen zoals sportverenigingen en culturele centra. Aanvullend daarop worden gemeenten verplicht regels op te stellen voor de locale situatie. Lang niet alle gemeenten kennen zo n regeling. Hoorn wel; deze wordt vervangen in het kader van het Project jeugd, alcohol en drugs. Een centrale rol voor de burgemeester bij uitvoering van de D&H-wet: belast met uitvoering en met coördinatie met andere gerelateerde vergunningen; hij krijgt de mogelijkheid om de drank- en horecavergunning te schorsen naast de bestaande mogelijkheden tot boete, dwangsom en intrekking; tot slot komt er de mogelijkheid om verkoop van alcohol te verbieden aan winkels die drie maal drank verkocht hebben aan jongeren onder de geldende leeftijdsgrens. De gemeenten krijgen de bevoegdheid om de leeftijdsgrens voor verstrekking van zwak-alcoholische drank op te trekken van 16 naar 18 jaar; daarnaast krijgen gemeenten de mogelijkheid om bezit van alcohol in aangewezen delen van de openbare ruimte te verbieden; ook wordt de mogelijkheid geboden om de sluitingstijden te koppelen aan een voorgeschreven toegangsleeftijd; tenslotte komt er de bevoegdheid voor gemeenten om prijsacties (waaronder happy-hours) te reguleren. September 2009

14 Het toezicht op de D&H-wet zal overgaan van de Voedsel- en Warenautoriteit naar de gemeenten. De burgemeesters krijgen de bevoegdheid om gemeentelijk toezichthouders aan te stellen. Vooruitlopend daarop zijn de pilotprojecten gestart met gemeentelijk toezicht en handhaving, waaronder een project in Hoorn en Enkhuizen In de hoofdlijnenbrief alcoholbeleid is daarnaast aangekondigd, dat het rijkstoezicht op de nu geldende regels aanzienlijk verscherpt zal worden. Gemeentelijke regelgeving is aanvullend op het rijksbeleid en richt zich voornamelijk op het vestigingsbeleid, de openbare orde en de openbare ruimte. Daarvoor zijn de Gemeentewet en de Wet op de Ruimtelijke Ordening (Wro) essentieel. Daarnaast is het gemeentelijk beleid volksgezondheid van belang voor het beleid rond alcoholmatiging en drugs Vermindering regels en administratieve lasten De ministeries van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (WVS) en van Volkshuisvesting Ruimtelijke Ordening en Milieu (VROM) besteden veel energie aan het terugdringen van regels, vergunningen en ontheffingen. Daarnaast willen de departementen toezicht en handhaving zodanig efficiënt organiseren, dat bedrijven daar niet meer last van krijgen dan strikt nodig is. In veel gevallen is benoemd, dat het niet de bedoeling is om de bescherming van belangen te laten vervallen, maar dat een eenvoudiger methode van bescherming wordt gezocht. Het ministerie van VROM heeft per 1 januari 2008 de uitvoeringsvoorschriften op grond van artikel 8.40 Wm zodanig herzien, dat voor meer bedrijven volstaan kan worden met algemeen geldende regels. Voor de horeca betekent dit, dat de vergunning op basis van het Besluit horeca-, sport-, en recreatie-inrichtingen vervangen is door een melding op grond van het Activiteitenbesluit. Op soortgelijke wijze is het aantal bedrijven verminderd dat nog een gebruiksvergunning nodig heeft. Veelal volstaat een melding op basis van het Gebruiksbesluit, waarvan de eerste fase per 1 november 2008 is ingevoerd. Daarnaast voert het ministerie de omgevingsvergunning in (gemikt wordt op januari 2010), waardoor een groot aantal verschillende vergunningen opgaan in één aanvraag, één procedure en één besluit. Aan gemeenten wordt gevraagd om voor de eigen regelgeving en handhaving eenzelfde lijn te volgen. Dat gebeurt in deze nota ook: Allereerst wordt de procedure bij een eerste vergunningaanvraag korter en overzichtelijker. Waar nu een nieuwe horecavestiging feitelijk alleen maar mogelijk is na een procedure tot wijziging van het bestemmingsplan, is het nieuwe beleid zodanig verankerd in een actueel bestemmingsplan en een herzien horecabeleid, dat daarmee aanzienlijke winst behaald wordt aan tijd en duidelijkheid. In de tweede plaats betekent de gekozen aanpak in deze nota een merkbare vermindering van de regeldruk op ondernemers door een overzichtelijker en duidelijker regelgeving, een vermindering van het aantal vergunningen, een vermindering van de routinematige herhalingen van vergunningen en door de looptijd van vergunningen gelijk te trekken. In de praktijk betekent dit, dat ondernemers één enkel aanvraagformulier hoeven in te vullen voor de Drank- en horecawetvergunning, de exploitatievergunning (waarin opgenomen de terrasvergunning), de ontheffing sluitingsuur en de aanwezigheidsvergunning speelautomaten. Deze vergunningen worden vervolgens gelijk- Hoorn Gastvrij, vestigingsbeleid horeca

15 tijdig afgegeven met een gelijke geldigheidsduur. In feite komen we daarmee heel dicht in de buurt van een integrale horecavergunning. Zo n opzet van de APV maakt gebruik van het model van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Tenslotte wordt in deze nota onder de naam van semi-horeca voor een aantal winkels een koffiehoek mogelijk gemaakt die, wanneer alcoholvrij, tot een maximum van 10% van het verkoopvloeropppervlak (VVO) vergunningvrij is. Dit is een verruiming van mogelijkheden met een minimum aan regels. September 2009

16 Hoorn Gastvrij, vestigingsbeleid horeca

17 OPENINGS- EN SLUITINGSTIJDEN Het laatste onderwerp dat van toepassing is op de gehele gemeente is de systematiek voor het beleid openings- en sluitingstijden Nieuw beleid sluitingstijden Discussie over openings- en sluitingstijden heeft twee invalshoeken. Primair gaat het over het voorkómen van overlast in de openbare ruimte. Kern is bescherming van de openbare orde en van het woon- en leefklimaat. Het feit dat om die reden op bepaalde plekken de openingstijden beperkter moeten zijn dan op andere plaatsen, heeft tot gevolg dat hanteren van sluitingstijden automatisch vestiging van mogelijk overlast veroorzakende horeca op kwetsbare locaties tegengaat. Voor alle duidelijkheid: het gaat hier niet over geluidshinder vanuit het horecabedrijf, want dat wordt geregeld door de Wet milieubeheer. De tweede invalshoek is de discussie over het alcoholmatigingsbeleid. Uit diverse onderzoeken blijkt dat beperking van het aanbod een doeltreffende methode is om alcoholgebruik te matigen. In december 2008 is het Plan van aanpak vastgesteld voor het Project Jeugd en alcohol. Uitwerking is nog gaande. Per 1 januari 2010 zal het nieuwe beleid van kracht zijn. In dit hoofdstuk volgen eerst de redenen waarom de huidige regelingen verduidelijkt en vereenvoudigd moeten worden. Daarna wordt de systematiek van de nieuwe regeling beschreven. Welke tijden gehanteerd gaan worden zal worden vastgesteld op basis van advisering uit het Project jeugd, alcohol en drugs. Tenslotte komt de sluitingstijd van evenementen aan de orde en de collectieve en incidentele festiviteiten Huidige regeling De huidige regelgeving is ontstaan in de jaren Wanneer we het geheel nu tegen het licht houden, moeten we constateren dat er een wel heel ingewikkeld samenstel van regels is ontstaan. Daarnaast doet de horecabranche een beroep op de gemeente om meer ruimte te bieden in de openingtijden tijdens feestdagen (latere sluitingstijd op bijvoorbeeld tweede paasdag en tweede kerstdag). Het verzoek is gebaseerd op de constatering, dat veel mensen ook zo n dag als uitgaansdag zien, laat de stad in gaan en dat daardoor problemen ontstaan met de huidige sluitingstijden. Verder ligt er het verzoek tot latere sluitingstijden (dan 24.00u) voor restaurants in de binnenstad. In de buitengebieden geldt al een sluitingstijd van 02.00u. Ook restauranthouders stellen dat klanten steeds later naar de horeca gaan. Tenslotte is rond evenementenvergunningen discussie ontstaan over de mogelijkheid van een later eindtijdstip. De huidige regeling overziende is de conclusie, dat veel onderdelen onduidelijk zijn. De systematiek is moeilijk uit te leggen en de uitwerking ervan leidt tot ongewenste gevolgen in termen van rechtszekerheid en rechtsgelijkheid. De werking van overgangsrecht is meer voelbaar dan op het eerste gezicht lijkt: een deel van de huidige uitzonderingen en onlogische situaties wordt veroorzaakt doordat bedrijven oude rechten voor een lange reeks van jaren meenemen. Het is daarom beter om niet voort te borduren op de huidige weg, maar helemaal opnieuw te beginnen. September 2009

18 Systematiek nieuwe regeling Een nieuwe regeling moet duidelijk zijn, bij de stad Hoorn passen en zowel de rechtsgelijkheid als de rechtszekerheid dienen. Wanneer mogelijk moet het eenvoudig blijven: hoe minder regels des te beter. Een regeling kan varianten bevatten gebaseerd op de volgende elementen: Onderscheid in plaats. Het gaat hier met name om het onderscheid tussen horecagebieden en niet-horecagebieden. Onderscheid in tijd. Daarbij gaat het om het verschil tussen het weekeinde (de nachten volgend op vrijdag en zaterdag) en de dagen door de week (de nachten volgend op zondag tot en met donderdag). Onderscheid naar type horeca. De nieuwe classificatie, gebaseerd op de mate van te verwachten overlast, maakt het beter mogelijk om desgewenst verschillende sluitingstijden te hanteren voor verschillende typen horeca. Deze benadering is heel goed uit te werken naar een ontheffingenbeleid, dat beantwoordt aan de bedoelingen: het biedt duidelijkheid, gelijke situaties worden gelijk behandeld en verschillen zijn goed uit te leggen op basis van verschillen in tijd, in soort bedrijf en/ of in woon- en leefklimaat Evenementen en bijzondere dagen In deze paragraaf gaat het om drie te onderscheiden zaken: de eindtijden in het evenementenbeleid, verruiming sluitingsuren bij feestdagen en de regeling voor collectieve en incidentele festiviteiten. A) In het evenementenbeleid wordt onderscheid gemaakt tussen evenementen in de open lucht en in een gebouw (niet zijnde een horeca-inrichting). Voor beiden geldt op dit moment in het weekeinde een eindtijd van 24.00u en door de week van 23.00u. B) Het is gebruikelijk, dat de burgemeester elk jaar een aantal feestdagen aanwijst waarop voor de cafés (nu horeca III) dezelfde sluitingstijden gelden als in het weekeinde. In de afgelopen periode heeft de horeca verzocht om in dit jaarlijkse besluit ook de nachten te betrekken die volgen op tweede kerstdag, tweede paasdag en tweede pinksterdag. Vanaf het besluit voor 2008 is de nacht na tweede kerstdag al in het besluit betrokken, omdat deze datum valt in een periode dat veel mensen vrije dagen hebben. Voor Pasen en Pinksteren geldt dat niet. C) Een evenement in een horecagelegenheid is een festiviteit. Daarvoor is in de APV de regeling voor collectieve en incidentele festiviteiten opgenomen. Die regeling geldt alleen voor horecabedrijven en heeft alleen betrekking op de hoeveelheid geluid. Tot 01.00u mag een hogere geluidwaarde worden aangehouden dan normaal. De festiviteiten mogen daarna, bij een lager geluidsvolume, worden voortgezet tot aan de geldende sluitingstijd van het bedrijf. Het is in principe mogelijk, dat tegelijkertijd een extra ontheffing van het sluitingsuur wordt verleend. Collectieve festiviteiten Elk jaar wordt een aantal collectieve festiviteiten aangewezen (zoals carnaval, koninginnedag, kermis e.d.). Een omschreven groep horecabedrijven mag tijdens die dagen afwijken van de geluidsnormen in het Activiteitenbesluit. Voor de meeste van deze collectieve festiviteiten wordt tot dusverre tegelijkertijd ontheffing Hoorn Gastvrij, vestigingsbeleid horeca

19 sluitingsuur verleend. De festiviteiten die de afgelopen jaren telkens weer zijn aangewezen, zullen om voortaan onnodig herhaalde besluitvorming te voorkomen in de Algemene plaatselijke verordening (APV) worden opgenomen. Incidentele festiviteiten In het Activiteitenbesluit wordt individuele horecagelegenheden de mogelijkheid geboden om maximaal twaalf maal per jaar een festiviteit in het bedrijf te houden. Ook dan is een hogere geluidswaarde toegestaan. Dit zijn de incidentele festiviteiten. Gemeenten hebben de mogelijkheid om ter bescherming van de openbare orde dat aantal te beperken. In Hoorn staat de APV per bedrijf per jaar maximaal vijf incidentele activiteiten toe. Alleen een melding vooraf bij de Milieudienst West-Friesland is noodzakelijk. Een aanpassing van de sluitingstijden is daarom bij incidentele festiviteiten niet aan de orde. Vanuit de horeca wordt al enige tijd aangedrongen op verhoging van het aantal incidentele festiviteiten per bedrijf. Daarnaast is gepleit voor het gelijktrekken van de festiviteitenregeling in de regio. De Milieudienst West-Friesland heeft geprobeerd om met de negen gemeenten afspraken te maken over dit punt. Dat heeft echter niet tot overeenstemming geleid. Elk van de gemeenten blijft op dit punt eigen beleid voeren. Voor Hoorn wordt in de APV opgenomen, dat het aantal incidentele feesten wordt opgetrokken tot acht. September 2009

20 Hoorn Gastvrij, vestigingsbeleid horeca

21 WIJKWINKELCENTRA, BEDRIJVENTERREINEN EN SOLITAIRE HORECA Een overzicht van het horeca-aanbod in onze gemeente buiten de binnenstad is niet eerder gemaakt. Toch gaat het om voorzieningen, die er echt toe doen: soms heel kleinschalig als bindende factor in een buurt en soms - als andere uiterste - als grootschalig bedrijf met plaatselijke en regionale uitstraling. De meeste horecavestigingen zijn qua ligging en formule op basis van marktwerking al geruime tijd geleden tot stand gekomen. In de wijk- en buurtwinkelcentra is horeca van het begin af aan in de planvorming betrokken, maar nadien is er beleidsmatig weinig aandacht meer aan geschonken. In bijlage 2 is een overzicht opgenomen van de commerciële horeca buiten de binnenstad, onderverdeeld in: 1. Wijk- en buurtwinkelcentra 2. Bedrijventerreinen en Runshopping Centre 3. Blauwe Berg 4. Solitaire horecavestigingen Onderstaand volgt een korte beschouwing over de stand van zaken en over het te volgen beleid in de komende jaren Algemeen: er verandert niet zoveel Er zijn bij de gemeente geen signalen bekend, dat er veel zou moeten veranderen aan het horeca-aanbod buiten de binnenstad. Er is dus geen nieuw beleid nodig voor verdere ontwikkeling van horeca in de dorpen en buitenwijken. Het is wel wenselijk om de regelingen uit de afgelopen decennia bondig samen te vatten en waar mogelijk te vereenvoudigen. Daarom is het niet nodig om een fijnmazige juridische regeling te gebruiken, zoals in de binnenstad. De ontwikkelingen zijn niet zo groot, dat maatwerk per locatie mogelijk moet zijn. Daarom blijft het horecavestigingsbeleid buiten de binnenstad alleen in de bestemmingsplannen geregeld. Uitgangspunt is de huidige situatie met daarop toegepast de algemene onderdelen van het nieuwe vestigingsbeleid uit deze nota zoals de horecaclassificatie en het sluitingsuurbeleid. Ook is het op de meeste plaatsen niet gewenst om de 10%-regeling in te voeren, die voor een aantal winkels in de binnenstad geldt. Een koffiehoekje in winkels is een goede aanvulling op zowel het horeca- als het winkelaanbod op plaatsen waar het gaat om recreatief winkelen. Dat is in de wijkwinkelcentra en de bedrijventerreinen niet of nauwelijks het geval. Bovendien is er op die locaties voldoende aanbod vanuit horecabedrijven. We zien slechts een uitzondering: solitaire grootschalige (d.w.z. meer dan 1.500m 2 VVO) winkels, niet zijnde supermarkten. In de praktijk gaat het om de grote tuincentra, die bezoekers de gelegenheid willen bieden om even in een koffiehoekje te kunnen gaan zitten. In die gevallen vinden we de 10% regeling een toegevoegde waarde Wijk- en buurtwinkelcentra De winkelcentra uit de jaren 70 en 80 zijn gebouwd als multifunctionele centra en zijn daarom opgezet in samenhang met scholen en/ of sport- en welzijnsvoorzieningen. In Risdam-zuid is dat aangevuld met een bowlingcentrum. September 2009

22 Bij de bouw is aandacht geweest voor de horecafunctie, maar daarna is geen beleid meer geformuleerd. Het aanbod ligt voor de diverse centra heel verschillend. Een belangrijk deel van de horeca is ondersteunend aan de winkels. Een ander deel is zelfstandige horeca (restaurants, buurtcafés) en in de Huesmolen is ook uitgaanshoreca. Er zijn bij de gemeente geen signalen bekend die een beleidswijziging nodig maken. Daarom is het uitgangspunt, dat de bestaande horeca aan cafés, restaurants en uitgaanshoreca op de huidige locatie en met de bestaande classificatie gehandhaafd wordt. In de wijk- en buurtwinkelcentra is daarnaast daghoreca toegestaan. Gezien de omvang van de centra is verdere sturing niet nodig (zoals bijvoorbeeld een maximum aantal). De praktijk heeft uitgewezen, dat de markt zichzelf wel regelt. Deze lijn is al opgenomen in de herziene bestemmingsplannen en zal onderdeel worden van de plannen die nog herzien worden Bedrijventerreinen en Runshopping Centre In de negentiger jaren is voor de bedrijventerreinen beleid geformuleerd, dat als volgt samengevat kan worden: Alleen horeca I is toegestaan (restaurant) Er is maximaal één voorziening toegestaan bij een werknemersaantal tussen 750 en 1500 o Uitzondering: ook al is Van Aalstweg te klein, toch een voorziening vanwege het vele bezoek Maximaal twee voorzieningen bij werknemersaantal boven 1500 o Uitzondering: kantorenlocatie Nieuwe Steen-west slechts één voorziening, omdat veel bedrijven een eigen kantine hebben. Het gaat alleen om vestiging op het bedrijventerrein zelf, niet in de (onmiddellijke) nabijheid ervan. De feitelijke uitwerking van deze beleidsregel is, dat op elk bedrijventerrein of zelfstandig deel ervan zich één vestiging bevindt. Horeca op bedrijventerreinen is ondersteunend naar de activiteiten op die locatie: er is plaats voor een bespreking, voor lunch of avondeten. Cliënten kunnen even zitten en/ of overleggen. Avond- en nachthoreca heeft geen toegevoegde waarde. Op grond van het voorgaande is het voorstel om de beleidsregel te vereenvoudigen: Alleen daghoreca is toegestaan (categorie 2.3). Per aangewezen bedrijventerrein is één vestiging toegestaan. Het gaat dan om: Hoorn 80, De Oude Veiling, Westfrisia westelijk van de Oostergouw en Westfrisia oostelijk van de Oostergouw. Het Runshopping Centre kan qua horecabeleid het beste behandeld worden als een winkelcentrum. Dus daghoreca toegestaan. E.e.a te regelen in het nieuwe bestemmingsplan. Een uitspraak over het aantal toe te laten vestigingen kan alleen gedaan worden in het kader van de nieuwe planontwikkeling. In de huidige situatie blijft het uitgangspunt van één horecavestiging staan. Hoorn Gastvrij, vestigingsbeleid horeca

23 Blauwe Berg De horecavoorzieningen zijn een integraal onderdeel van de ontwikkeling van het Blauwe Berg-gebied. Er komt een uitgaanscentrum en er komen gecombineerde horecavoorzieningen voor het hotel en de bioscoop, waaronder een grand café. Daarnaast is in het park vestiging van restaurant/ bistro voorzien. De ijsbaan, tenslotte, heeft een eigen, ondersteunende horeca. Het een en ander wordt vastgelegd in het bestemmingsplan voor het gebied Solitaire horeca Uit de inventarisatie blijkt dat op diverse plaatsen in onze gemeente solitaire horecabedrijven van heel verschillende pluimage gevestigd zijn. De inventarisatie in bijlage 2 biedt een overzicht. Ook voor deze bedrijven geldt in zijn algemeenheid dat geen signalen bekend zijn, die nieuw beleid nodig maken. September 2009

24 Hoorn Gastvrij, vestigingsbeleid horeca

25 BINNENSTAD EN HORECA Horecavestigingsbeleid in de binnenstad kan niet alleen maar over horeca gaan. Ook moet de gewenste ontwikkeling van ons centrum als geheel aan de orde komen. Het gaat immers constant om het evenwicht tussen de diverse functies als winkelen, wonen, uitgaan, cultuur en vrije tijdsbesteding. In deze paragraaf wordt eerst dus het een en ander gezegd over de ontwikkeling van de binnenstad als geheel (paragraaf 5.1), dan volgt uitwerking van de verhouding tussen horeca en winkels (paragraaf 5.2), de nieuwe juridische systematiek in de binnenstad (paragraaf 5.3), de te kiezen zonering (paragraaf 5.4) en tenslotte de uitwerking per zone (in paragraaf 5.5) De Hoornse binnenstad Het gemeentelijk beleid voor de binnenstad is vastgelegd in raadsbesluiten op de Stadsvisie, de Woonvisie, de Detailhandelsnota en de Toerismenota. In deze paragraaf worden de voor horeca belangrijkste punten naar voren gehaald. Landelijk gezien is de trend, dat alleen die binnensteden economisch overeind blijven, die naast een breed aanbod aan binnenstadsfuncties (met name winkelaanbod) ook in ander opzicht voldoende onderscheidend vermogen hebben. In de Detailhandelsnota is de omschrijving de locatiekwaliteiten van het winkelcentrum gebruikt (WPM consultants, 2005). In Hoorn gaat het dan om de veelgenoemde combinatie van stratenpatroon, monumenten, en ligging aan het water. Die kwaliteiten zijn dus niet alleen uit cultureel en historisch oogpunt belangrijk, maar zijn ook essentieel voor het economisch welslagen van onze binnenstad. De locatiekwaliteiten bieden ondersteuning aan bijvoorbeeld winkels, culturele voorzieningen, bedrijvigheid en horeca. Het aandeel van de horeca is vooral het uitdragen van het gastvrije karakter van de stad. Aangezien de meeste bezoekers van Hoorn dagjesmensen zijn, zal met name aandacht geschonken moeten worden aan het aanbod overdag, gedurende de winkeltijden. Onze binnenstad is multifunctioneel, maar kent per gebied een zekere functiescheiding. Zo zijn in het centrum verschillende zones te onderscheiden: woongebieden, aanloopstraten, het winkelcentrum, het struingebied, de horecagebieden, de kustlijn en het havenfront. De Roode Steen mag zich gaan ontwikkelen tot de huiskamer van de binnenstad. Beleid voor de binnenstad is dus gebiedsgericht, zoekt oplossingen die passen bij ligging en functie van het betreffende binnenstadsdeel. Beleid voor het Hoornse centrum is in de afgelopen decennia grotendeels beheerst door de discussie over het evenwicht tussen enerzijds het wonen, het leefklimaat en het monumentaal karakter en anderzijds een gezonde ontwikkeling van binnenstadsvoorzieningen, waaronder horeca. Onderzoeken van een paar jaar geleden (ten behoeve van Toerismenota en Detailhandelsnota) hebben heel duidelijk gemaakt, dat commerciële functies in de binnenstad in de knel zijn gekomen. Het HTC-onderzoek naar de horeca heeft dat beeld bevestigd. Daarom is gezocht naar mogelijkheden voor ontwikkeling van de horeca in de binnenstad zonder het woon- en leefklimaat aan te tasten. In deze notitie willen we de gemeentelijke doelstellingen en randvoorwaarden duidelijk maken. September 2009

26 Samenwerking met bewoners, ondernemers, pandeigenaren en investeerders moet leiden tot maatwerk, dat past in de binnenstad van Hoorn. In dit verband nog een aantekening over de relatie tussen de binnenstad en de uitgaansgelegenheden op de Blauwe Berg. Deze vestigingen zullen zeker effect hebben op de horeca in de binnenstad. Het is niet de bedoeling dat de jonge doelgroep uit het centrum verdwijnt: daar moet plaats zijn voor jong én voor ouder. Het is juist goed, dat de doelgroepen elkaar overlappen. De beleving van de binnenstad kan duidelijk anders zijn: minder snel, meer verbonden met de stad. Kwaliteit is het sleutelwoord. Een belangrijk deel van de huidige horeca richt zich nu op jongeren. Ook vanwege de ontwikkeling van de Blauwe Berg is het goed, dat de doelgroep 30+ meer in het vizier komt. Hier geldt dat de beleving van de horeca in Hoorn in wisselwerking met de uitstraling van de stad, tot meer moet leiden dan de som der delen Binnenstad, horeca en winkels De koffiehoekjes in winkels zijn al eerder in deze nota genoemd, in paragraaf 2.2, onder de benaming semi-horeca. Voor de binnenstad zit de toegevoegde waarde met name in de ondersteuning van het recreatief winkelen. Daarom is de 10%- regeling in het bestemmingsplan opgenomen voor de gebieden met als bestemming centrumfuncties I en centrumfuncties II. De verwachting is, dat verschillende winkelbedrijven van deze mogelijkheid gebruik zullen maken. In dat verband nog een opmerking over de afhaalzaken. Deze worden behandeld als winkels. Wanneer die bedrijven liggen in een van de voornoemde gebieden, ligt het in de lijn der verwachtingen, dat zij veelal gebruik zullen gaan maken van de 10%-regeling voor semi-horeca. Loketverkoop vanuit winkels komt vrijwel alleen voor in de binnenstad. Ook loketverkoop van voedsel komt voor. In de huidige horeca-indeling is automatiek/ loketverkoop een aparte categorie, namelijk horeca II. Want verkoop van klaargemaakte etenswaren direct aan de straat of middels een vrije inloop kan een duidelijk effect hebben op de aanliggende openbare ruimte: er staan wachtende en pratende mensen op straat en er kan afval en zwerfvuil op de weg komen. Het maakt niet uit of de verkoop plaatsvindt vanuit een winkel of vanuit een horecabedrijf. Er zijn diverse plaatsen in het centrum waar zo n effect niet gewenst is. Daarom is gezocht naar een eenvoudige regeling voor winkels en voor horeca, die loketverkoop beperkt tot die straten die daarvoor geschikt zijn. De volgende punten zijn van belang: Loketverkoop moet passen bij de functies in de straat/ plein. Er moet in het openbaar gebied voldoende ruimte zijn voor klanten (geen doorgang belemmeren, niet hoeven te staan voor naastgelegen panden). In de Regionale Afvalstoffenverordening West Friesland is geregeld, dat bedrijven voldoende voorzieningen moeten treffen om afval op te vangen en zwerfvuil tegen te gaan. De eenvoudigste regeling is om in het bestemmingsplan aan te geven welke straten, of delen van straten, geschikt zijn voor loketverkoop. Omdat winkels op grond van de Winkeltijdenwet om 22.00u dicht moeten is het niet nodig om daar nadere voorwaarden aan te verbinden. We kunnen volstaan met de regeling in het bestemmingsplan. Loketverkoop is toegestaan op Kleine Noord en Veemarkt en in Hoorn Gastvrij, vestigingsbeleid horeca

27 het winkelrondje (minus Nieuwsteeg, Lange Kerkstraat en Kruisstraat). De kaart waarop is aangegeven waar loketverkoop is toegestaan, is bijlage 3A. Voor horecabedrijven is daarnaast een vergunning nodig op basis van het horecabeleid Nieuwe juridische systematiek Beleid Hoorn: gebiedsgericht, zorgvuldig en flexibel Het huidige vestigingsbeleid voor de binnenstad is vastgelegd in het nu geldende globaal bestemmingsplan uit Daarin is geen rekening gehouden met mogelijke uitbreiding van horeca. In 1989 is gekozen voor een aanpassing van horecabeleid en dat is aangevuld in 1993 en in Wanneer nu een verzoek tot horecavestiging werd gedaan dat paste binnen de beleidsnota s, dan werd een procedure gevolgd ex artikel 19 WRO. Zo n vrijstellingsprocedure kostte een aantal maanden, een termijn die nog aanzienlijk kon oplopen. Zowel de bestemming op pandniveau als die doorlooptijd van de ruimtelijke procedure maakt het huidige beleid heel star, ook voor plaatsen waar dat eigenlijk niet nodig is. Wanneer we in het nieuwe bestemmingsplan op dezelfde manier te werk gaan krijgen we hetzelfde probleem. Voor die plaatsen waar dat nuttig is, is de doelstelling dat veranderingen in situatie of veranderingen in inzicht sneller dan nu vertaald kunnen worden in aanpassing van beleid. Er is gezocht een aanpak die meer flexibel is, beter maatwerk kan opleveren zonder dat de zorgvuldigheid daaronder te lijden heeft. Anders gezegd: gezocht is naar een systematiek waarmee kansen benut en bedriegingen tegengehouden kunnen worden. In de kern komt het voorstel neer op een variant van de al bestaande systematiek in Hoorn, alleen is het zodanig uitgewerkt dat een flexibele opstelling mogelijk wordt voor die locaties waar dat wenselijk is. Het huidige horecabeleid werkt met een indeling van horecabedrijven en werkt met gebieden, waartussen verschillen zijn in het beleid. In de voorgestelde systematiek is het principe niet anders. Nieuw is vooral de juridische vormgeving: op dit moment is het gemeentelijk beleid gebaseerd op het resultaat van een afweging tussen factoren die te maken hebben met functionele ontwikkeling en openbare orde. In de nieuwe systematiek worden de onderdelen van de te maken afweging afzonderlijk vastgelegd in het bestemmingsplan (functionele overwegingen) c.q de APV (overwegingen over openbare orde en woon- en leefklimaat). Deze juridischtechnische verandering zorgt ervoor, dat inhoudelijk gezien meer kansen benut kunnen worden. Het werkt als volgt Bestemmingsplan en APV Het bestemmingsplan wordt gebruikt om op basis van ruimtelijke overwegingen ordening aan te brengen in de bebouwing en in de daarin te vestigen functies (zoals detailhandel, wonen, cultuur, horeca, voorzieningen, etc.). Het plan kijkt een tiental jaren vooruit en wil dus de voorwaarden scheppen om in die periode bepaalde ontwikkelingen mogelijk te maken en andere juist niet. Het maatschappelijk en economisch krachtenveld bepaalt vervolgens wat er feitelijk gebeurt. Het bestemmingsplan gaat uit van de gewenste functionele karakteristiek voor een gebied, een straat of deel van een straat c.q. plein. Wordt het een woonstraat? Of wil de gemeente er hoofdzakelijk winkels, dan wel horeca? Het plan bepaalt welke functie - dus ook welke horeca - tot welk maximum uit functioneel oogpunt gezien wordt toegelaten. De plekken waar voor horeca verandering mogelijk wordt ge- September 2009