Ondanks zware dossiers bleven we altijd veerkrachtig

Transcriptie

1 Het Verzekeringsblad 97e jaargang 12 juli 2007 nr. 14 Overheid traineert Vie d Or oplossing Hirsch Ballin: erkenning van leed is belangrijk Adviesmatch wordt goed nageleefd Jan van den Berg (AXA Nederland): Ondanks zware dossiers bleven we altijd veerkrachtig

2 Allianz Plus maakt méér van beleggen De beleggersrekening is een financieel product dat net zo gewoon is als een kopje koffie. Allianz voegt als vernieuwende verzekeraar aan dit product bijzondere ingrediënten toe. Het resultaat is Allianz Plus, een range producten waarin beleggen en verzekeren op een logische manier samengaan. Transparant, flexibel en vooral héél persoonlijk. Het eerste product is de Allianz Plus Rekening. Deze beleggersrekening is gekoppeld aan een overlijdensrisicoverzekering. Omdat we het verzekerd bedrag maandelijks aanpassen aan de waarde van de beleggingen, is uw klant nooit meer onder- of oververzekerd. Dat bedoelen we met maatwerk in financial planning. Vraag uw adviseur wat Allianz Plus voor u kan betekenen. Of kijk op Allianz Plus. Vermogensvorming met extra s. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Onze fondsen zijn subfondsen van Allianz Holland Paraplufonds N.V. Allianz Holland Paraplufonds N.V. is in het bezit van een vergunning van de Autoriteit Financiële Markten op grond van de Wet op het financieel toezicht. Van deze fondsen is een gratis prospectus verkrijgbaar bij Allianz Nederland Asset Management. Voor deze fondsen is een financiële bijsluiter opgesteld met informatie over het product, de kosten en de risico s. Vraag er om en lees hem, voordat u het product koopt.

3 INHOUD COVER Veerkracht bleef Jan van den Berg verlaat Nederland om voor AXA in het verre Oosten de diverse verzekeringsbedrijven uit te bouwen. Ondanks zijn drukke agenda, die vol 18 staat met verplichtingen die mede samenhangen met een goede overdracht, maakt hij graag tijd vrij voor Het VB om te praten over de ambities van AXA, wat fout ging en wat goed ging, zijn eigen ambities en vooral ook over de mensen waarmee hij van AXA weer een mooi bedrijf heeft gemaakt en die AXA nu zien verdwijnen. NPP nieuwe stijl van start Op 6 juli 2006 presenteerde het Nationaal Platform Personenschade de Gedragscode Behandeling Letselschade (GBL). Exact een jaar later kon minister van Justitie 28 Ernst Hirsch Ballin tijdens een mini-symposium in Wassenaar het Register GBL openen. Vanaf dat moment heeft het Platform zich de naam NPP Nieuwe Stijl aangemeten. Daarmee tot uiting brengend dat de papieren gedragscode concrete handen en voeten heeft gekregen. Drijvende kracht achter de implementatie van de gedragscode binnen de bedrijfstak is oud-londondirecteur Hein Aanstoot. 14 jaar touwtrekken om Vie d Or Stel je voor dat de minister op Kamervragen had geantwoord dat de bezitters van Dexiaproducten of van een beleggingsverzekering over 15 à 20 jaar zekerheid zullen 10 krijgen of zij voor een schadevergoeding in aanmerking komen. Dan zou de politieke wereld te klein geweest zijn en er is niet veel fantasie voor nodig om te voorspellen hoe de landelijke media daarop zouden reageren. Natuurlijk lijkt een dergelijke situatie volslagen ondenkbaar. Feit is echter wel dat de houders van een Vie d Or-polis nu 14 jaar na de déconfiture nog steeds in onzekerheid verkeren. Het aanvraagformulier: sleutelrol of struikelblok Beroepsaansprakelijkheidsverzekeraars worden nogal eens geconfronteerd met het feit dat een 25 assurantietussenpersoon voor zijn cliënt het aanvraagformulier invult. Pas hiermee op! Aan de hand van een recent schadevoorbeeld illustreert Walter Vermeer, schadejurist Nassau verzekeringen, voor welke problemen een assurantietussenpersoon kan komen te staan als hij zelf de pen ter hand neemt. Rubrieken Hoofdredactioneel 5 Nieuws 6 Onder meer: - Adviesmatch wordt goed nageleefd - Hans Wiegel reageert Intermediair 15 Onder meer: - NVA wil verzekeraars bewust maken van relatie Fiscaal Juridisch 22 Eugène van t Hooft en Erik Schouten - Samen werken, samen leven: Balkenende IV VB Barometer 24 PFP 26 Zorg & Inkomen 30 Onder meer: - Eigen risico compensatie - WIA-mantel Meeùs Profiel 32 - Hypotheek&Zo Met name(n) 34 MKB 35 Producten 36 Onder meer: - Van Ameyde in mediation Feiten & Cijfers 37 ICT 39 Onder meer: - Online Groep - AEGON naverekeningsportal MV&D! 44 Het VB in de zomer: Het volgende nummer van Het Verzekeringsblad verschijnt op 16 augustus. Tot die tijd ontvangt u elke dinsdag via de gratis ezine een zomerselectie. Op Vbnet leest u ook tijdens de zomervakantie op werkdagen het laatste nieuws. Typisch geval 46 Verzekerend Buitenland 47 Dat is ook waar 48 Nieuws 48 Nieuw ingeschreven 53 De VB redactie wenst u een prettige vakantie. Barbier 54 nummer juli

4

5 COLOFON HOOFDREDACTIONEEL Het Verzekeringsblad onafhankelijk verzekeringsmagazine sinds 1910 hoofdredactie Jan Aikens redactie Rienk Andriessen, Elly Gravendeel, Alex Klein. redactie Postbus 23, 7400 GA Deventer, tel , fax , internet vragen van abonnees worden gratis beantwoord uitgave van Kluwer, Postbus 23, 7400 GA Deventer, tel uitgever Elieg Akkermans marketing Claudia Simoons (adverteerders). abonnementen en verzending Kluwer Afdeling Klantcontacten, Postbus 878, 7400 AW Deventer, tel , automatische bestellijn tel , fax abonnementsprijs ,00 incl. btw. Collectieve abonnementen meer dan 20 exemplaren 10% reductie. Annulering abonnement is mogelijk tot 3 maanden voor het begin nieuwe abonnementsperiode losse nummers Losse nummers 6,25 excl. btw; VB-interactief Gidsen 11,80 excl. btw. advertenties Kluwer, Postbus 23, 7400 GA Deventer. Advertentie acquisitie: Bea Kolkman Laura Lustig Erik Meester, tel , fax , bkolkman@kluwer.nl Media order: Toos Schurink, tel , fax , mosdeventer@kluwer.nl sluitingsdatum: dinsdag 9 dagen voor het verschijnen. Zet- en lithokosten worden doorberekend ontwerp Boshoff & Dekker, Deventer vormgeving Mediabuilders, Zutphen druk Plantijn Casparie Den Haag ISSN Kluwer BV legt-uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements-) overeenkomst. De gegevens kunnen door Kluwer, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, kunt u contact met ons opnemen. Bescherming Zo n vijftien jaar geleden zag het leven er een stuk eenvoudiger uit dan nu. Verzekeraars hadden toen te maken met slechts één toezichthouder. De taak van de Verzekeringskamer liet zich in één zin samenvatten: erop toezien dat verzekeraars voldoende vlees op de botten hadden en hielden om hun verplichtingen tegenover polishouders na te komen. Om die taak goed te kunnen vervullen, beschikte de Verzekeringskamer over een uitgebreid arsenaal van verregaande bevoegdheden. En over een staf van medewerkers die niets anders hoefden te doen dan de financiële administratie van maatschappijen te controleren. Een relatief eenvoudige en in elk geval een eenduidige taakomschrijving, zou je zeggen. Desondanks heeft de instelling in het lommerrijke Apeldoorn meerdere malen steken laten vallen. Het is bepaald niet de verdienste van de Slaapkamer, zoals de bijnaam van de Verzekeringskamer niet voor niets luidde, dat het aantal faillissementen tot een enkel geval beperkt bleef. Het toezichtsysteem van de bedrijfstak zelf bleek beter te werken. Een aantal malen beschouwden solide verzekeraars het als hun maatschappelijke plicht om een zwakke broeder in te lijven. Niet om daarmee de eigen winstpositie te versterken integendeel maar wel om de polishouders voor een catastrofe te behoeden. Diezelfde bedrijfstak heeft herhaaldelijk in Apeldoorn op de deur geklopt om de toezichthouder te wijzen op de levensgevaarlijk onverantwoorde bedrijfsvoering van Vie d Or. In plaats van handelend op te treden nam de Verzekeringskamer er genoegen mee dat de levensverzekeraar keer op keer het deponeren van de jaarstukken uitstelde. En toen die eenmaal gepresenteerd werden, bleek de Kamer niet in staat die op een juiste manier te beoordelen. Toen zelfs in Apeldoorn duidelijk werd, dat de maatschappij totaal insolvabel was en dat de balans volgepompt was met lucht, werd nog steeds niet ingegrepen. De afloop is bekend. Nu bijna 15 jaar later maakt de hele politieke wereld zich dagelijks druk over het gedrag van financiële dienstverleners. De bescherming van de consument is omgeven met zo n woud van wet- en regelgeving, dat de ondernemers meer tijd moeten steken in het compliant blijven dan in productontwikkeling. En dat is in de ogen van parlementariërs en in hun kielzog ook van Financiën nog niet genoeg. Afgelopen week werd een motie aangenomen, waarin wordt gesteld dat pensioencontracten niet transparant genoeg zijn. Daarin zouden kosten versleuteld kunnen zijn die niet zichtbaar zijn voor de verzekerden. De minister moet nu binnen zes maanden aangeven op welke wijze de kostencomponenten zichtbaar gemaakt moeten worden. Net als bij beleggingsverzekeringen heeft de Kamer grote haast om de belangen van de consumenten te beschermen. Hoe anders is het gesteld met de bescherming van de belangen van Vie d Or polishouders. Bij hun gaat het niet om de vraag of zij misschien meer kosten hebben gemaakt dan zij verwachtten. Bij hun gaat het niet om onzekerheden betreffende het te behalen rendement. Integendeel: zij weten al jaren heel zeker dat dit nul is. En even zeker weten zij, net zoals iedereen in Den Haag, Apeldoorn en Amsterdam, dat deze uitkomst mede is te wijten aan het falende toezicht. Intussen zijn 400 polishouders overleden zonder één cent uitkering ontvangen te hebben. De overige worden uitgerookt in de vorm van elkaar opvolgende procedures. De politiek is kennelijk beter in staat regels te ontwerpen die zich richten op mogelijk bestaande onvolkomenheden, dan om concrete, echt bestaande misstanden op te lossen. Of ligt het anders en moeten we concluderen dat Den Haag botweg weigert de burgers te beschermen tegen de gevolgen van het eigen falen? Jan Aikens jaikens@kluwer.nl nummer juli

6 NIEUWS Branche leeft Adviesmatch goed na De AFM heeft geconstateerd dat de Adviesmatch door de branche in het algemeen goed wordt nageleefd. Onlangs publiceerde de toezichthouder een onderzoek dat hij in april heeft gehouden, vier maanden dus na de inwerkingtreding van de Wft. In die korte tijd is de bedrijfstak er in geslaagd de nieuwe Adviesmatchregels goed te implementeren. Als er al sprake is van een probleem, dan betreft dat de naleving van de regels met betrekking tot complexe producten. Niet zo verwonderlijk, omdat die nog op 30 november zijn aangescherpt. De 80/20-regel wordt goed in acht genomen. Bij complexe producten mag nog maximaal 80% afsluitprovisie en minimaal 20% doorlopende provisie worden uitbetaald. Ook is de AFM gebleken dat de doorlopende provisie evenredig over tien jaar wordt uitgesmeerd. De regel, dat de provisie bij onnatuurlijk verval in de eerste vijf jaar evenredig verminderd wordt, geeft bij levensverzekeringen geen probleem. Bij hypotheekproducten ontdekte de AFM één aanbieder die deze regel niet goed toepaste. Vóór de invoering van de Wft was dit in de hypothekenbranche geen gebruik en de betrokken aanbieder heeft de fout inmiddels hersteld. Aanscherping begrip complex Meer problemen heeft de branche in elk geval nog in april met de aanscherping van het begrip complexe producten. Hierbij moet wel worden opgemerkt dat die aanscherping nog niet in regelgeving is vastgelegd. Naar verwachting gebeurt dat in het najaar, wanneer het Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen wordt aangepast. Tot dan moeten partijen het doen met het conceptbesluit van het ministerie van Financiën van 30 november Daarin wordt de definitie van complex product uitgebreid: Er is ook sprake van een complex product, indien de bemiddelaar gelijktijdig losse producten bemiddelt die, als zij wel algemeen verkrijgbaar zouden zijn gesteld reeds kwalificeren als complex product. De bemiddelaar dient dan de aanbieders ervan op de hoogte te stellen dat de adviesmatch regelgeving van toepassing is. Het probleem doet zich vooral voor bij hypotheken. De geldlening op zichzelf hoeft geen complex product te zijn, maar wordt dat indien de bemiddelaar deze lening combineert met een bijverband. Op die gehele combinatie zijn dan de Adviesmatchregels van toepassing. Als de aanbieder van de lening niet van het bijverband (een verzekering van een andere aanbieder) op de hoogte is, bestaat het gevaar dat deze de 80/20- regel niet toepast. De AFM heeft gemerkt dat de verantwoordelijkheden op dit gebied niet altijd goed zijn vastgelegd. Zoals gezegd, zullen de regels nog worden vastgelegd in het Besluit. Zodra dat het geval is, zal de AFM hierop actief controleren en indien nodig passende maatregelen nemen, zo meldt de toezichthouder. Ook latere bijstortingen in premiebetalende verzekeringsproducten vallen binnen de reikwijdte van de Adviesmatch, zo meldt de AFM in zijn rapport. De toezichthouder kan zich goed voorstellen dat dit administratieftechnische problemen kan opleveren en zet de deur open om op deze posten de vrijstellingregeling van toepassing te verklaren. Het is te hopen dat de Besluitgever deze raad opvolgt en de latere bijstortingen op dezelfde wijze vrijstelt als nu het geval is voor koopsomproducten, zoals direct ingaande en uitgestelde lijfrentes. Van sommige kanten is gesuggereerd dat marktpartijen wellicht de beloningsregels zouden aangrijpen om de nadruk te gaan leggen op bonusprovisie, die dan niet onder de Adviesmatch valt. Uit het onderzoek is niet naar voren gekomen dat de bedrijfstak op die manier de regels probeert te omzeilen. Toch geeft de AFM wel een waarschuwing af en die betreft de bemiddelaars die er vooraf zeker van kunnen zijn dat zij de bonusprovisiestaffels gaan halen. Soms krijgen die een deel van de bonusprovisie al per post vooraf uitbetaald. Als dat het geval is, dan moet de bonusprovisie behandeld worden als basisprovisie, zo luidt het voorlopig standpunt van de AFM, omdat er geen onzeker element in de bonus zit. De toezichthouder heeft toegezegd deze zaak nog eens met de brancheorganisaties te zullen bespreken. Staatssecretaris oneens met conclusie Dela onderzoek Staatssecretaris Bijleveld-Schouten van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is het niet eens met de conclusie van Dela dat de openheid van gemeenten met betrekking tot de opbouw van grafkosten onvoldoende is en de democratische controle door de gemeenteraad mede daardoor te wensen overlaat. Grafrechten zijn een vorm van leges. Het is de gemeenten toegestaan te streven naar kostendekkende leges (artikel 229b Gemeentewet). De belastingrechter kan in een beroepsprocedure tegen een aanslag voor grafrechten beoordelen of het tarief dat in de belastingverordening staat niet te hoog is vastgesteld. Dat geeft de burger dus aanzienlijke rechtsbescherming. Hiermee gaf de staatssecretaris antwoord op vragen van het ChristenUnie Kamerlid Ed Anker. Die vond in het onderzoek van de uitvaartverzekeraar naar de ontwikkeling van grafkosten aanleiding om schriftelijk vragen te stellen. Staatssecretaris Bijleveld-Schouten stelt verder: Ik hecht er aan te benadrukken dat de gemeenten bij het vaststellen van het tarief over een zekere beleidsvrijheid beschikken. De democratische controle vindt plaats door de raad, bij het vaststellen van de verordening op de grafrechten. Publieke verantwoording dient dan ook primair langs die weg gestalte te krijgen. Dat neemt niet weg dat gemeenten ook naar mijn oordeel transparantie en inzichtelijkheid in de opbouw van grafrechten zouden moeten nastreven. 6 nummer juli 2007

7 NIEUWS CDFD en AFM oneens over PE Het College Deskundigheid Financiële Dienstverlening (CDFD) heeft advies uitgebracht aan de minister met betrekking tot een wettelijk systeem van Permanente Educatie (PE). In dat advies somt het CDFD nog eens de 6 vormen van deskundigheidstoetsing op. 1. PE-toets: Toets die wordt afgenomen aan het einde van een PE-periode; 2. PE-programma s: Programma s in de vorm van seminars/bijeenkomsten die niet met een toets worden afgesloten, maar bijvoorbeeld met een certifi caat/ bewijs van deelname; 3. Docentschappen en lidmaatschap examencommissies: PE-plichtigen die in hun hoedanigheid als docent of als lid van een examencommissie werkzaam zijn; 4. Publiceren van artikelen: PE-plichtigen die een vakinhoudelijk artikel publiceren. 5. Intercollegiaal overleg: Vormen van intern vaktechnisch kantooroverleg, waarbij feitelijk leiders en klantmedewerkers volgens een vast format casuistiek bespreken. 6. Portfolio-analyse: PE-plichtigen die een relevant portfolio samenstellen van klantendossiers, waaruit blijkt dat zij een deskundig advies hebben gegeven. Het CDFD tekent hierbij aan zich voldoende toegerust te achten om toe te zien op examens en onderwijsprogramma s te accrediteren/erkennen. Het ligt in de rede, aldus CDFD, dat de andere activiteiten, die deskundigheid bevorderen en borgen worden bekeken in het kader van het lopend toezicht door de AFM. De toezichthouder heeft intussen laten weten niet gelukkig te zijn met deze extra taak en acht het in elk geval niet goed mogelijk tegen aanvaardbare kosten toezicht te houden op de PE-systemen nr. 3 t/m 6. De AFM pleit ervoor om het systeem controleerbaar te houden en alleen de systemen 1 en 2 van deskundigheidstoetsing toe te staan. Wat betreft de punten 5 en 6 kan het CDFD dat wel begrijpen en die komen in het advies niet meer terug. Maar aan de punten 3 en 4 houdt het College wel vast. De AFM kan heel goed op de juiste nakoming van deze PE-vormen toezien tegen aanvaardbare kosten. PE en AO/IC Het CDFD wijst de minister erop dat instellingen die de deskundigheid van hun medewerkers borgen middels de bedrijfsvoering (AO/IC), op gelijke wijze mogen aantonen dat die medewerkers PE-proof zijn. Hier lopen dus twee systemen naast elkaar: individuen kunnen hun deskundigheid aantonen via het afl eggen van Wft-examens en organisaties via toetsing van hun AO/IC. Dat kan problemen opleveren voor medewerkers die van werkgever veranderen en daardoor terecht komen in een ander deskundigheidsregiem. Het is op deze manier het niet eenvoudig een transparant CV met algemeen erkende diploma s op te bouwen. Het CDFD doet een beroep op de minister hieraan aandacht te besteden. Werkgever communiceert slecht over pensioen Ruim eenderde (35%) van de werkgevers acht zichzelf niet goed in staat werknemers te informeren over pensioenzaken. Slechts een kwart (25%) van de werkgevers informeert het personeel actief over het pensioen. Dat blijkt uit onderzoek van Stichting Pensioenkijker.nl. De Pensioenwet stelt dat de werkgever en pensioenuitvoerder samen verantwoordelijk zijn voor de communicatie over het pensioen aan de werknemers. Het grootste gedeelte van de werkgevers (66%) acht de pensioenuitvoerder het meest geschikt voor een werknemer om informatie in te winnen. Zo n 42% van de werkgevers vindt zichzelf hiervoor geschikt, waarbij de HR-manager zekerder van zijn zaak is (47%) dan de directeur (30%). Dit blijkt uit onderzoeken in opdracht van Stichting Pensioenkijker.nl die zijn uitgevoerd door Newcom en CentERdata. Zowel werknemers als werkgevers (directeuren/eigenaren, HR-managers of verantwoordelijken voor het pensioen) zijn onderzocht mensen hebben deelgenomen aan het onderzoek. Weinig actie vanuit werkgever Maar liefst een kwart van de werkgevers informeert zijn werknemers nooit over pensioenzaken. En van de werknemers die stoppen met werken, ontvangt 26% in het geheel geen pensioeninformatie van de werkgever. Tegelijkertijd is het merendeel van de werknemers die wél informatie vanuit de werkgever krijgen tevreden over zowel de inhoud van de informatie als de hoeveelheid. Opvallend is dat van de mensen die aan hun eerste baan beginnen, het overgrote deel (90%) aangeeft bij aanvang wél over het pensioen te zijn geïnformeerd door de werkgever. Verantwoordelijkheid Ruim eenderde (38%) van de werkgevers vindt zichzelf niet verantwoordelijk voor de informatievoorziening over pensioenen. De helft (50%) benoemt de pensioenuitvoerder als verantwoordelijke. Maar liefst 40% van de werkgevers vindt de werknemer zelf verantwoordelijk voor deze informatie. De Pensioenwet schrijft een gezamenlijke verantwoordelijkheid van pensioenuitvoerder en werkgever voor, waarbij de uitvoerder de informatie behoort te verstrekken. Hoewel 63% van de werkgevers het pensioen belangrijk vinden, geeft een groot deel (40%) aan het geen boeiend onderwerp te vinden. Samenwerking VBO en Unigarant Brancheorganisatie VBO Makelaar en Unigarant hebben afspraken gemaakt over het actief benaderen van de VBOmakelaars door Unigarant. De bijna duizend VBO-makelaars kunnen hierdoor producten van de schadeverzekeraar aanbieden. VBO staat voor Vereniging Bemiddeling Onroerend Goed Makelaar. nummer juli

8 NIEUWS Bankspaarproduct voor pensioenopbouw wordt complex product Op dit moment valt het met het initiatiefwetsvoorstel Banksparen te introduceren spaarproduct voor pensioenopbouw niet onder de definitie van complex product. Het bankspaarproduct voor de aflossing van de eigenwoningschuld valt daar wel onder voorzover dit product is gekoppeld aan een hypotheek. Daarom geldt voor deze beleggingsproducten de eis van een financiële bijsluiter. Gelet op de vergelijkbaarheid van de eerstgenoemde spaarproducten met de op dat terrein bestaande verzekeringsproducten, zullen de met het initiatiefwetsvoorstel te introduceren spaarproducten - ook die voor pensioenopbouw - worden aangewezen als complexe producten. Dat betekent onder meer dat voor die producten een financiële bijsluiter verplicht wordt. Dit meldt de minister van Financiën, Wouter Bos, in een brief aan de Tweede Kamer. CDFD installeert auditcommissie toezicht exameninstituten Het College Deskundigheid Financiële Dienstverlening (CDFD) heeft in het kader van zijn toezichtsfunctie op de erkende Wftexameninstituten een auditcommissie geïnstalleerd. Het CDFD beslist namens de minister van Financiën over de erkenning van instituten die in één of meer Wft-modules examens mogen afnemen. Op dit moment zijn er tien exameninstituten erkend door het CDFD. De erkenning is echter voorwaardelijk. Binnen twee jaar na de officieuze erkenning vindt een uitgebreide kwaliteitsbeoordeling plaats, onder andere door middel van audits. De auditcommissie bestaat uit een team van experts met uitgebreide ervaring op het gebied van vakinhoud en examens. De commissie staat onder voorzitterschap van voormalig algemeen directeur van het Verbond van Verzekeraars prof dr Eric Fischer, bijzonder hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam en onder andere bestuurslid van de Stichting Verzekeringswetenschap. SEFD splitst schade-examen De Stichting Examens Financiële Dienstverlening (SEFD) neemt sinds enkele maanden het examen Wft-Schade digitaal af. De SEFD heeft nu, gezien de grote hoeveelheid toetstermen, besloten dit examen in twee aparte examens te splitsen: Particulieren en Midden- en Kleinbedrijf. Kandidaten hoeven op die manier per examen een beperkter en overzichtelijker hoeveelheid lesstof te bestuderen, wat de kans op een gunstig resultaat vergroot. Elk examen bestaat uit 40 meerkeuzevragen. De kandidaten kunnen echter er ook voor kiezen het gecombineerde examen af te leggen. Zij krijgen dan 60 meerkeuzevragen voorgelegd. De kosten voor alle examens bedragen 125 euro. DAS: verhoging competentiegrens te summier Het kabinet wil de bevoegdheid van de kantonrechter om zaken te behandelen, uitbreiden. Tot nu toe kunnen veel zaken met een waarde tot euro worden voorgelegd aan de kantonrechter. Het kabinet wil dit bedrag verhogen tot euro. Daarnaast wil het kabinet alle zaken die behoren tot de categorie consumentkoop bij de kantonrechter onderbrengen. Bij de kantonrechter is het niet verplicht om een advocaat in te schakelen. De regering heeft dit besluit genomen om de rechtspraak toegankelijker te maken, maar gaat hierin in de ogen van DAS Rechtsbijstand niet ver genoeg. Om het procesmonopolie te doorbreken en de toegankelijkheid van het recht werkelijk te verbeteren, moet de grens minimaal naar euro worden verhoogd, vindt DAS directeur juridische zaken Jan Moerland: De ervaring leert dat veel zaken al snel boven de euro uitkomen. Zelfs een bedrag van euro zal voor een mkb-er in heel veel zaken niet voldoen. Daarnaast pleit DAS evenals ARAG en SRK - voor de invoering van procesjuristen, die gecertificeerd zijn om net als advocaten te mogen procederen. Fusie VHD De hulpverleningsorganisaties VerzekeraarsHulpDienst (VHD) en Europ Assistance Nederland (EAN) zijn samengegaan. Voorlopig blijven beide merknamen nog naast elkaar bestaan. Europ Assistance Holding heeft 60% van de aandelen, de Generali Group 10% en de overige 30% wordt verdeeld onder vijf van de huidige aandeelhouders van de VHD: Univé, Aegon, Nationale Nederlanden, Delta Lloyd en Bovemij. De overige aandeelhouders van VHD verkopen de aandelen, maar hebben toegezegd de komende jaren de diensten van de VHD zoals ze er nu liggen te blijven inkopen. De nieuwe combinatie komt onder leiding te staan van Jan van der Kleij, de huidige algemeen directeur van de VHD. Ook transparantie hypotheek- en pensioenkosten Na beleggingsverzekeringen moeten nu ook de hypotheken en pensioen eraan geloven: de Tweede Kamer wil dat een individu in één oogopslag duidelijk is hoe hoog de kosten van hypotheken en individuele pensioenen zijn. Een motie met die strekking van de Kamerleden Pieter Omtzigt (CDA) en Paul Tang (PvdA) werd tijdens de behandeling van het wetsvoorstel Banksparen aangenomen. De regering is nu gevraagd binnen zes maanden met een voorstel te komen om de kosten inzichtelijk te maken. Verder is het kabinet gevraagd om in samenwerking met de branche deze kosten gedurende vijf jaar jaarlijks te monitoren. 8 nummer juli 2007

9 NIEUWS AEGON rondt overname van OPTAS af Hans Wiegel in reactie op het vorige VB Het roer van ZN is en zal in stevige handen blijven Het Verzekeringsblad De heer A. Klein Postbus GA Deventer Contactpersoon E.H.J. Bassant Doorkiesnummer (030) Ons kenmerk BDIR ebas1 b Uw kenmerk - Datum 2 juli 2007 Onderwerp Column VB nummer 13 Sparrenheuvel 16 Postbus AM ZEIST Telefoon (030) Telefax (030) info@zn.nl AEGON heeft goedkeuring verkregen van De Nederlandsche Bank en de Nederlandse Mededingingsautoriteit voor de overname van de in Rotterdam gevestigde levensverzekeraar OPTAS. De voorgenomen overname werd 15 maart aangekondigd. OPTAS, de opvolger van de Stichting Pensioenfonds voor de Vervoer- en Havenbedrijven, is gespecialiseerd in werknemersverzekeringen en heeft een sterke positie in de havens van Rotterdam en Amsterdam. De portefeuille bedroeg eind 2006 circa verzekeringsnemers en verzekerden met een premie inkomen van 86 miljoen euro. Nog enige groei voor intermediair Het intermediair zal dit jaar nog enige groei realiseren, maar dit wordt door concurrentie beperkt, luidt een conclusie uit het rapport Kleinschalig ondernemen 2007 van het Economisch Instituut voor het Midden- en Kleinbedrijf (EIM). De afzet van MKB-bedrijven actief in de financiële en zakelijke diensten neemt dit jaar met 4,0% toe. Eerder voorzag Rabobank in haar publicatie Trends&Cijfers 2007 dat verdere verbetering van de economie dit jaar de provisie-inkomsten stimuleert. Extra impulsen komen vanuit groeimarkten voor zorg- en pensioen- / levensloopverzekeringen en de WIA. Toch verwacht de bank dat het bedrijfsresultaat zal achterblijven bij de omzetontwikkeling. De Wft is hier de schuldige. Vooral grotere kantoren en de intermediairs die werken in een samenwerkingsverband kunnen profiteren van schaalvoordelen. Gemiddeld zullen zij dan ook een beter bedrijfsresultaat laten zien dan de kleinere allround kantoren. Het intermediair boekte in 2006 ca. 3 tot 5% omzetstijging. Hoewel de vraag een stabiele ontwikkeling doormaakt is door de daling van het aantal kantoren de omzet per onderneming hoger. Geachte heer Klein, Mijn woordvoerder maakte mij attent op uw commentaar in Het Verzekeringsblad. Na het vertrek van de (v oortreffelijke) algemeen directeur van mijn vereniging zullen de twee overige leden van het directieteam het kantoor van Zorgverzekeraars Nederland de komende paar maanden aansturen. Zelf ben ik extra inzetbaar voor die periode. Inmiddels is de procedure voor een nieuwe directeur in gang gezet. Wie het wordt, weten we nog niet, maar de betrokkene is al geboren. Het roer van ZN is en zal in stevige handen blijven. Geen zorgen dus. Met vriendelijke groet, H. Wiegel, voorzitter Zorgverzekeraars Nederland. Outsourcing ING incassoactiviteiten InVesting wil incassobedrijf Fiditon en een portefeuille met moeilijk incasseerbare vorderingen overnemen van ING divisie Intermediair en deze onder brengen in een nieuwe onderneming. Fiditon heeft als belangrijkste klanten diverse onderdelen van de ING Groep. InVesting is een onderneming die actief is op het gebied van opkopen van debiteuren portefeuilles om deze voor eigen rekening en risico uit te winnen. De portefeuille met moeilijk incasseerbare vorderingen heeft een uitstaand saldo van 70 miljoen euro. nummer juli

10 NIEUWS Overheid laat polishouders bewust na 14 jaar in de kou staan Duizenden gedupeerden gekort op pensioen door starre houding van DNB en Financiën Stel je voor dat de minister op Kamervragen had geantwoord dat de bezitters van Dexiaproducten of van een beleggingsverzekering over 15 à 20 jaar zekerheid zullen krijgen of zij voor een schadevergoeding in aanmerking komen. Dan zou de politieke wereld te klein geweest zijn en er is niet veel fantasie voor nodig om te voorspellen hoe de landelijke media daarop zouden reageren. Natuurlijk lijkt een dergelijke situatie volslagen ondenkbaar. Feit is echter wel dat de houders van een Vie d Or-polis nu 14 jaar na de déconfiture nog steeds in onzekerheid verkeren. En dat daarbij, als de overheid in haar starre houding volhardt, nog een slordige vijf jaar zal bijkomen, voordat de polishouders weten waaraan zij toe zijn. Een bizarre situatie, temeer omdat, anders dan in de actuele affaires, diezelfde overheid in de Vie d Or-zaak als partij bij de zaak is betrokken. In mei 2004, na jarenlang onderhandelen en procederen door de Stichting Vie d Or, leek er eindelijk gerechtigheid te komen voor de polishouders in de vorm van de uitspraak van het Hof Den Haag. Dit oordeelde dat niet alleen de voormalige accountants, maar naast de actuaris ook De Nederlandsche Bank (als rechtsopvolger van de Pensioen- & Verzekeringskamer) hoofdelijk aansprakelijk is voor de geleden schade. De hoogte van de schade die de ruim polishouders geleden hebben, moet op individuele wijze berekend worden. Door deze uitspraak is ook de Nederlandse Staat rechtstreeks bij de zaak betrokken: die heeft indertijd de Verzekeringskamer een vrijwaring verstrekt voor aansprakelijkheden die een bedrag van 30 miljoen gulden te boven gaan. Over de hoofden van polishouders Het is inmiddels drie jaar later en nog steeds houden De Nederlandsche Bank (DNB) en de Staat de hand op de knip. Over hoe dat mogelijk is, praten wij met prof mr Han Wansink, bestuurslid Stichting Vie d Or; Gerben Kuipers, voorzitter van de belangenvereniging BPV; mr Arnold Croiset van Uchelen (Allen & Overy), juridisch raadsman van de Stichting en woordvoerder Hans van Ronkel. Het belang van de procedure is groter dan alleen de positie van de polishouders, zegt Han Wansink. De Verzekeringskamer en nu DNB wilden een principiële uitspraak over de vraag welke beleidsvrijheid een toezichthouder heeft. De Stichting heeft de Verzekeringskamer verweten dat zij geen stille bewindvoerder heeft aangesteld, hoewel alle signalen erop wezen dat dit noodzakelijk was. Daarnaast heeft de Stichting de Verzekeringskamer nog tal van andere verwijten gemaakt, maar daar was het Hof niet aan toe gekomen. Het feit dat de Verzekeringskamer niet overgegaan was tot de aanstelling van een stille bewindvoerder was voor het Hof al voldoende om DNB aansprakelijk te houden. Natuurlijk begrijpen wij heel goed dat DNB wil weten hoe ver haar beleidsvrijheid strekt, Gerben Kuipers vervolgt Wansink, maar wij hebben er geen begrip voor dat hierdoor de belangen van de polishouders al zo lang op een zijspoor worden geparkeerd. DNB volhardt nu in een standpunt dat erop neerkomt dat de procedure als het ware over de hoofden van de polishouders heen verder gevoerd wordt. DNB heeft tegen het arrest van het Hof cassatie aangetekend bij de Hoge Raad. Deze heeft de uitspraak van het hof op voornamelijk technische gronden vernietigd. Het Hof heeft de Verzekeringskamer verweten dat zij heeft nagelaten tijdig gebruik te maken van de bevoegdheid tot het benoemen van een stille bewindvoerder. Het gaat niet erom of, achteraf oordelend, een andere beslissing beter ware geweest en of daardoor schade aan derden door een uiteindelijke déconfiture van de verzekeraar had kunnen worden voorkomen, maar of in de omstandigheden en met de kennis van toen de Verzekeringskamer in redelijkheid tot de desbetreffende beslissing heeft kunnen komen, aldus de Hoge Raad. Maar aan de andere kant: De Verzekeringskamer kan er niet mee kan volstaan eerst dan maatregelen te treffen indien sprake is van een onmiddellijk dreigend gevaar voor déconfiture van de verzekeraar. Zij zal tijdig en adequaat die maatregelen moeten treffen, die met het oog op het zoveel mogelijk voorkomen van een déconfiture in de gegeven omstandigheden in redelijkheid van haar kunnen worden gevergd. Letterlijk stelt de Hoge Raad: De Verzekeringskamer handelt ten opzichte van de polishouders onrechtmatig indien zij in de omstandigheden van het geval, uitgaande van de gegevens waarover zij beschikte of behoorde te beschikken en gelet op het geheel van de reeds getroffen maatregelen en de gebleken (in)effectiviteit daarvan, alle belangen in aanmerking genomen - de mogelijk nadelige effecten van 10 nummer juli 2007

11 NIEUWS de benoeming van een stille bewindvoerder daaronder begrepen - met het oog op de aantasting van de individuele vermogensbelangen van de polishouders in redelijkheid niet tot het oordeel heeft kunnen komen dat ook zonder de benoeming van een stille bewindvoerder het gevaar voor een uiteindelijke déconfiture zo veel mogelijk bleef afgewend. Het door het hof gehanteerde criterium miskent deze maatstaf, vindt de Hoge Raad. Niet alleen komt daarin onvoldoende tot uitdrukking de mate waarin aan de Verzekeringskamer beleids- en beoordelingsruimte toekomt bij de uitoefening van haar wettelijke bevoegdheden en de in dat verband geboden terughoudendheid van de rechterlijke toetsing, maar ook ontbreekt daarin toereikende aandacht voor de samenhang van alle hier in aanmerking te nemen aspecten. Hoe ingewikkeld de uitspraak van de Hoge Raad misschien ook lijkt, duidelijk is dat de Verzekeringskamer tijdig en adequaat maatregelen had moeten treffen om een faillissement te voorkomen. Dat de Verzekeringskamer daarin in gebreke is gebleven, staat eigenlijk als een paal boven water. Die conclusie trok de parlementaire commissie-ybema al in 1995 (!). Ook KPMG (1995), de hoogleraren Brunner en Scheltema (1996) en zelfs de minister van Financiën (1996) zelf kwamen tot deze slotsom. De Stichting Vie d Or heeft dus groot gelijk met de stelling dat het op zijn zachtst gezegd kinderachtig is om deze uitspraak van de Hoge Raad aan te grijpen om het oude standpunt te handhaven, zoals Wansink het verwoordt. We zitten gevangen in een net van procedures en zijn als het ware het slachtoffer geworden van het feit dat het Hof ons op één punt gelijk gaf en daardoor de andere verwijten niet meer heeft behandeld. Dat geeft DNB alle ruimte om de procedures voort te zetten en daar maakt men helaas gebruik van over de ruggen van de polishouders. Geen compassie Het past wel in de houding die de Verzekeringskamer vanaf het begin heeft ingenomen, zegt Han Wansink. Men heeft nooit enige compassie getoond met de gedupeerde polishouders. De Verzekeringskamer heeft zich als het ware getooid met een aureool van onfeilbaarheid en heeft altijd geweigerd ook maar de geringste vorm van zelfkritiek te tonen. Ondanks de uitspraak van bijvoorbeeld de parlementaire commissie en ondanks kritische rechterlijke uitspraken in wel zes instanties. Het lijkt een strijd te worden wie de langste adem heeft? Je kan het inderdaad beschouwen als een vorm van uitroken, beaamt Wansink. Hoe letterlijk het begrip lang- Hans van Ronkel ste adem opgevat moet worden, illustreert Hans van Ronkel: Het is toch bitter te moeten constateren dat tijdens dit langjarig juridische gevecht al 380 polishouders zijn overleden. En dan heb ik het nog niet eens over de duizenden gedupeerden die gekort worden op hun pensioen. Misschien speelt ook een rol dat de polishouders wel eens afgeschilderd zijn als welvarende mensen. Niets is minder Arnold Croiset van Uchelen waar, zegt Gerben Kuipers beslist. Het zijn juist veel kleinere zelfstandigen die zo n polis namen. Vie d Or dankte haar succes aan het feit dat zij als eerste met een product op de markt kwam met een flexibele premie. Dat trok mensen aan met een onregelmatig inkomen, zoals kleine ondernemers. Arnold Croiset van Uchelen beaamt dit. Veel posten werden gesloten via het intermediair. Zij werden door de maatschappij gelokt met hoge provisies en aanzienlijke bonussen. Mij is bijvoorbeeld het concrete geval bekend van een dame, die haar winkeltje verkocht en de hele opbrengst als premie voor een Vie d Or-polis stortte. Adviseurs schetsten een mooi beeld van de polis maar de belangstellenden kenden Vie d Or niet, zodat sommigen eerst de Verzekeringskamer benaderden met de vraag of zij hun geld daar veilig in konden stoppen. Natuurlijk gaf de VK geen garantie af, maar gaf wel het geruststellende antwoord dat de maatschappij onder haar toezicht stond en dat de risico s dus klein waren. Jammer, dat de Verzekeringskamer daar niet bij zei, dat zij de solvabiliteit berekende aan de hand van contracten waarvan bekend was dat de waarde in een faillissement volledig zou verdampen. Claims tegen adviseurs Heeft de Stichting niet geprobeerd de schade deels te verhalen op deze adviseurs? Van Uchelen: Sommige tussenpersonen vonden het zo naar voor hun relaties, dat zij de schade uit eigen zak hebben betaald. Wij hebben altijd gevonden dat individuele tussenpersonen mochten vertrouwen op de Verzekeringskamer en dat zij te goeder trouw hebben gehandeld. Een aantal heeft zich naar onze mening onrechtmatig verrijkt en die hebben we natuurlijk wel proberen aan te pakken. Daarbij stuitte de Stichting direct op de nodige problemen. Het grootste probleem was dat Vie d Or geen behoorlijke administratie heeft bijgehouden, zegt Wansink. We stuitten op tussenpersonen zonder vaste woon- of verblijfplaats. Er was geen sprake van een rekening courantadministratie en natuurlijk werden de bv tjes na de déconfiture onmiddellijk opgeheven. Toch heeft de Stichting actie ondernomen tegen een vijftigtal intermediairs, waarvan sommige met succes zijn afgesloten. Waarom geen schikking? Wie de uitspraak van de Hoge Raad goed leest, moet tot de slotsom komen dat DNB grote kans loopt alsnog aansprakelijk gesteld te worden door het Hof Amsterdam, dat zich nu over nummer juli

12 NIEUWS de zaak gaat buigen. Dat moet toch ruimte bieden voor een minnelijke regeling? Het zou niet meer dan redelijk zijn dat DNB en Financiën aan een schikking meewerken, maar tot nu toe zijn zij daartoe niet bereid geweest, antwoordt Arnold Croiset van Uchelen. wij moeten er van af om als kemphanen tegenover elkaar te staan en in plaats daarvan moet iedereen bereid zijn Han Wansink om oplossingsgericht te gaan denken. Maar daar is een bepaalde chemie voor nodig en die is verdwenen toen de Stichting de Verzekeringskamer zelf aansprakelijk stelde, aldus Wansink, die eraan herinnert dat het de Verzekeringskamer zelf is geweest die een Stichtingsbestuur formeerde met mensen die zij zelf deskundig vond! Breekpunt was het moment waarop wij vroegen in het onderzoek dat de Verzekeringskamer aan KPMG had gegeven, naast het handelen van de Directie en Raad van Commissarissen van Vie d Or en van de accountant en actuaris ook de rol van de toezichthouder te betrekken. Dat is uiteindelijk gebeurd met als resultaat ernstige kritiek van KPMG op het functioneren van de Verzekeringskamer. Toen brak de oorlog in volle hevigheid uit. De toezegging bij ons aantreden dat zo nodig aanvullende financiële middelen zouden worden verschaft, is vanaf dat moment ook nooit meer nagekomen! Oproep aan politiek Op 14 juni heeft de Stichting een brief gestuurd aan minister Bos van Financiën met het dringende verzoek alles in het werk te stellen om tot een minnelijke regeling te komen. De Stichting pleit ervoor een bemiddelaar aan te stellen om de mogelijkheden van zo n regeling te onderzoeken zoals indertijd, naar aanleiding van de effectenlease-affaire, de heer Duisenberg. Tegelijkertijd heeft de Stichting een voorlopig getuigenverhoor geëntameerd. Daaruit moet blijken dat de Verzekeringskamer ten onrechte heeft nagelaten de antecendenten en deskundigheid van de voormalige Vie d Or-directieleden Maes en Van Santen te toetsen. Had de toezichthouder dat wel gedaan, dan was deze tot de conclusie gekomen dat zij volstrekt onvoldoende deskundigheid bezaten om een levensverzekeringmaatschappij te leiden. Wij komen hierop in ons nummer van augustus terug. Maar ook hier moet gelden dat naast het procedurele pad ook de weg van redelijkheid en billijkheid bewandeld dient te worden. De weg die de kortste route is naar genoegdoening voor gedupeerde polishouders. Of om Wansink te citeren: Als er één moment is waarin de overheid naar zichzelf moet kijken, is het nu. Zeker nu zij los van de Vie d Or casus de gewenste principiële uitspraak van de Hoge Raad over de mate waarin haar in toezicht beleidsvrijheid toekomst, in de zak heeft! 1985: Levensverzekeraar Vie d Or krijgt een vergunning van de Verzekeringskamer. Statutair directeur is Frans Maes. De toenmalige accountant, H.P. van Leeuwen, wordt al snel opgevolgd door Gerard van Santen én Johan Stevens. 1992: De Verzekeringskamer heeft moeite met de boekhoudkundige regels die Vie d Or hanteert ter bescherming van het eigen vermogen. De zaak wordt opgelost. Jaarverslagen verschijnen nog steeds later dan toegestaan is door de toezichthouder. 1993: Frans Maes zich laat opvolgen door Bert Lieuwma. Een maand na zijn aantreden eind 1993 luidt Liewma al de noodklok door in het openbaar de solvabiliteit van de maatschappij ter discussie te stellen. Op 15 december stelt de Verzekeringskamer Vie d Or onder een noodregeling. 1994: Verzekeringskamer geeft groen licht voor de oprichting van de zelfstandige en onafhankelijke Stichting Vie d Or, die ondermeer de belangen van gedupeerde polishouders gaat behartigen. Verschillende gerechtelijke procedures worden gestart. In datzelfde jaar start de Stichting ook een onderzoek naar de aansprakelijkheid van de Verzekeringskamer in deze zaak. 1994: Op 1 augustus gaat de verzekeringsportefeuille van Vie d Or over naar Levob dochter Twenteleven. Door een flinke korting ontstond hierdoor financiële schade voor de polishouders. 1995: Op 11 december spreekt de Rechtbank te Den Bosch op verzoek van de Verzekeringskamer het faillissement van Vie d Or uit. 2001: Rechtbank Den Haag oordeelt dat accountants van Deloitte & Touche onrechtmatig hebben gehandeld tegen de voormalige polishouders van Vie d Or. En daarvoor in beginsel aansprakelijk zijn. De vorderingen tegen de Pensioen- & Verzekeringskamer en de actuaris worden afgewezen. Er volgt een hoger beroep. 2004: Het Hof oordeelt in hoger beroep dat niet alleen de accountants, maar ook de Pensioen- & Verzekeringskamer en de actuaris hoofdelijk aansprakelijk zijn voor de schade die de voormalige polishouders hebben geleden als gevolg van het faillissement van Vie d Or. De vordering tegen de Staat wordt afgewezen. Van een schikking is geen sprake, de partijen gaan tegen de uitspraak van het Hof in cassatie bij de Hoge Raad. 2006: De Hoge Raad vernietigt de uitspraak van het Hof Den Haag en oordeelt dat het Hof Amsterdam opnieuw naar de zaak moet kijken. 2007: De Stichting en de curator treffen met Merrill Lynch een schikking voor een bedrag van 5 miljoen. Jan Aikens en Alex Klein 12 nummer juli 2007

13 NIEUWS Vie d Or gedupeerden aan het woord De Stichting Vie d Or heeft een aantal gedupeerde polishouders geïnterviewd. Hieruit spreekt vooral het gevoel van onmacht en onrechtvaardigheid. Onbegrip en verbazing over de vele procedures die gevoerd moeten worden en de tijd die daar inmiddels mee verstreken is. De Stichting wil met deze interviews de gedupeerden een gezicht geven en daarmee duidelijk maken dat het om meer gaat dan een uitkering van schade alleen. Een aantal fragmenten uit de gesprekken met voormalig Vie d Or polishouders: Een alleenstaande onderneemster (inmiddels 64) heeft 25 jaar lang een gordijnenwinkel gehad in Enkhuizen. Door omstandigheden moest zij haar winkel verkopen en haar werd aangeraden om van de opbrengst een lijfrente te kopen, zodat zij haar verdere leven een inkomen zou hebben. De adviseur van haar bank adviseerde Vie d Or, een voor haar onbekende naam. Dat maakte de bankadviseur niet veel uit. Ik hoorde de naam Vie d Or voor het eerst op de ochtend van de begrafenis van mijn moeder. Die ochtend kreeg ik een telefoontje dat ik moest komen tekenen. Dat kon niet wachten, want anders zou het een heel andere polis worden, werd er gezegd. Ze dwongen me gewoon om dezelfde ochtend te komen tekenen. Ik heb nog wel gezegd dat ik de naam Vie d Or nog nooit eerder had gehoord. Die verzekeringsman antwoordde toen: Wat maakt dat nou uit? Dit is de beste polis. Teken maar. Omdat mijn moeder die dag werd begraven, kon ik niets lezen. Ik was er zelf bovendien heel slecht aan toe. Die dag tekende ik dus mijn doodvonnis. Van de bank heb ik nooit meer iets gehoord. Het faillissement van Vie d Or betekende de opbrengst van de zaak en spaargeld weg. Ik heb nu stappen moeten nemen om mijn eigen huis op te eten. Ik heb nog geen AOW. Hoop dat het allemaal nog goed komt, heb ik eigenlijk niet. Maar ik ben een vechter; ik vecht wel door. Hoop heeft ook een inmiddels 70 jarige vrouw en haar man die het geplande aanvullende pensioen in rook op zag gaan na het faillissement. Ik heb er wel vertrouwen in dat het goed komt, maar dan lig ik al lang met de neus naar boven. Ze wachten net zolang totdat ik dood ben. Een inmiddels 54 jarige freelancer in de woningbranche koos voor de polis om een spaarpotje te hebben voor later. Via een advertentie kwam hij bij een tussenpersoon terecht. Het Vie d Or product gaf een aantrekkelijk hoge rente, 7,3 procent, én het was aftrekbaar van de belasting. De betrouwbaarheid van Vie d Or trok meneer zelf na bij de Verzekeringskamer: Ik had zelf net een examen in verzekeringen gedaan, dus ik wist dat die instantie bestond. De persoon die ik daar sprak zei dat het allemaal prima was. En stel dat er wél wat zou zijn dan losten de verzekeraars het altijd wel onder elkaar op. Ondanks het checken bij de Verzekeringskamer zélf is het dus toch fout gegaan. Drie maanden erna kwamen die berichten al naar buiten over Vie d Or. Ze zullen dus best al wat geweten, maar die man die ik heb gesproken misschien niet. biedt ervaren adviseurs de mogelijkheid een eigen Academica vestiging te starten in de regio s Zwolle/Drenthe, Apeldoorn, Nijmegen, Zuid-Limburg, Breda, Gouda, Amsterdam en Almere verschaft waardevolle leads, middels onderscheidende promotionele campagnes verzorgt uw volledige administratie, zodat u zich op het adviseren kunt concentreren heeft een uniek eigen beloningssysteem voert een breed scala aan financiële producten (schade, leven en hypotheken) nummer juli

14 NIEUWS VNO-NCW wil werkgeversbijdrage temperen VNO-NCW heeft het kabinet wederom opgeroepen te stoppen met de verplichte werkgeversbijdrage van 50% in de ziektekostenpremie. De organisatie vraagt het kabinet deze bijdrage te maximeren tot op het niveau van volgend jaar. Het Centraal Planbureau heeft berekend dat de loonkosten in de marktsector dit jaar stijgen met 2,5 procent en met 4,5 procent in Volgens de werkgeversorganisatie vormen de stijgende zorgkosten een belangrijke component in deze stijging. Postbank HPK voor hypothekenonderhoud De Postbank heeft HPK gelanceerd, een gratis Hypotheken Periodieke Keuring waarmee iedereen kan checken of de eigen hypotheek toe is aan een onderhoudsbeurt. Vaak wordt eerst veel aandacht besteed aan de aanschaf van een huis en hypotheek. Later kan de situatie van een klant dusdanig veranderd zijn dat aanpassing van de hypotheek voordelig kan zijn. Onderhoud kan bijvoorbeeld uitkomst bieden bij gezinsuitbreiding of verbouwingsplannen. De test, via postbank.nl geeft een beeld of een hypotheek toe is aan onderhoud en of de hypotheek in het voordeel van de gebruiker gewijzigd kan worden. Een gratis onderhoudsbeurt kan telefonisch of bij de aanvrager thuis worden uitgevoerd door het intermediair of een Postbankadviseur. HPK is beschikbaar voor iedere hypotheekbezitter, ongeacht of de hypotheek bij de Postbank is afgesloten. WoonFlexx VoordeelPakket Het nieuwe WoonFlexx VoordeelPakket van United Capital geeft intermediairs de mogelijkheid hun klanten een taxatierapport én het passeren van de hypotheek bij de notaris aan te bieden voor een vast bedrag van 999. Eventuele gemeentelijke leges worden wel doorberekend. Het pakket kan worden uitgebreid met een bouwkundige keuring voor de vaste prijs van 369, en een leveringsakte voor de vaste prijs van 689. Alle bedragen zijn inclusief BTW en ongeacht de waarde van het huis of de hoogte van de hypotheek. Hierdoor kost een verhoogde inschrijving niets extra s. WoonFlexx is het eigen label van United Capital, dat staat voor eigentijdse, flexibele maatwerkhypotheken en aanverwante diensten en producten. Dossierinzage en monitoring van de procesvoortgang zijn tot en met de nota van afrekening mogelijk via het extranet van United Capital. De taxaties en bouwkundige keuringen worden uitgevoerd door Notariële zaken gebeuren via de notariële dienstverlener Transacter. Dit bedrijf voert ook de backoffice voor Netwerk Notarissen. Fondsenmix Hypotheek De nieuwe Fondsenmix Hypotheek van Postbank bestaat uit een aflossingsvrije lening, gekoppeld aan een beleggingsdeel waarmee de klant kapitaal opbouwt. De Postbank belegt volgens het beleggingsprofiel dat de klant zelf opstelt. Voor elk beleggingsprofiel heeft de Postbank een bijpassende mix van beleggingsfondsen. Twee keer per jaar krijgt de klant advies over de verdeling tussen aandelen, obligaties en vastgoed binnen de door de klant gekozen mix. Als de klant dit advies volgt zorgt de Postbank ervoor dat de beleggingsfondsenmix in de pas blijft lopen met de verdeling die past bij het beleggingsprofiel dat de klant heeft gekozen. Het advies van de Postbank over de samenstelling van de mix is gratis. Postbank + ING Bank = ING Oranje Leeuw Snelle, foutloze en simpele processen, daarmee moet de nieuwe fusiebank zich onderscheiden, licht ING Bank-directeur Hans Hagenaars het besluit om Postbank en ING Bank samen te voegen toe. Dat klinkt Postbankachtig, terwijl juist dat label gaat verdwijnen. Klopt, beaamt Hagenaars. Achter het toekomstige ING-label speelt de infrastructuur zoals die binnen Postbank is ontwikkeld, juist een heel grote rol. De suggestie, dat de Postbank wordt opgedoekt is dan ook niet juist. We nemen afscheid van het merk, maar zeker niet van de aard van de dienstverlening. Het simpele en laagdrempelige dat de Postbank kenmerkt, komt één en op één terug in de nieuwe bank, maar dan aangevuld met de deskundigheid en de adviesvaardigheden die we van ING Bank kennen. De naam van de nieuwe bank is níet ING Bank waar de Postbank in opgaat, stelde Hagenaars met nadruk, maar ING (zonder Bank dus), met achter die letters de oranje leeuw. In het volgende nummer van Het VB komen wij uitgebreid terug op de plannen van de nieuwe bank, die op 1 januari 2009 van start gaat en waarin voor het intermediair een leidende rol is weggelegd op het terrein van hypotheken, de belangrijkste productgroep binnen het particuliere segment. Het volgende Verzekeringsblad verschijnt op 16 augustus. Tot die tijd iedere werkdag het laatste nieuws op 14 nummer juli 2007

15 INTERMEDIAIR Definitief advies Permanente Educatie Het College Deskundigheid Financiële Dienstverlening (CDFD) heeft zijn definitieve advies met betrekking tot een wettelijk systeem van Permanente Educatie (PE) vastgesteld en aan de minister van Financiën aangeboden. Naast diploma-eisen gelden er voor financiële dienstverleners sinds begin 2006 ook doorlopende deskundigheidseisen. Een van de taken van het CDFD is om de minister van Financien te adviseren over de inhoud en de vorm van Pemanente Educatie. Het CDFD heeft recent haar consultatie afgerond. Veel marktpartijen hebben op uitnodiging van het CDFD gereageerd op het concept dat vanaf maart 2007 beschikbaar was. Op basis van deze consultatie van de markt, is het concept-standpunt op een aantal punten aangepast. Met betrekking tot de inrichting van permanente educatie heeft het CDFD grote waarde gehecht aan een breed draagvlak in de financiële sector. Voorafgaand aan de publicatie is er een uitgebreid onderzoek verricht naar PE-sytemen in tal van branches en zijn er gesprekken gevoerd met diverse stakeholders in de financiële sector. In januari 2007 is door het CDFD een symposium georganiseerd, waarop aan de hand van stellingen met marktpartijen en representatieve organisaties is gediscussieerd over de inrichting van Permanente Educatie. Periodiek zullen nu per Wft-module PE-toetstermen moeten worden vastgesteld. Hiervoor heeft het CDFD een PE-toetstermen-commissie in het leven geroepen. De commissie bestaat uit deskundigen, werkzaam bij aanbieders, het intermediair, gevolmachtigd agent, opleidings- en exameninstituten of als zelfstandig docent. Lourens van de Linden is voorzitter. Dubbel verzekerd snel verdiend Oud nieuws, maar voor de adviseur toch handig om te gebruiken: consumenten zijn doorgaans dubbel verzekerd als zij op reis gaan. Adviseurs kunnen voor hun klanten deze periode geld besparen door samen met de klant alle reisgerelateerde verzekeringen door te nemen. Veel mensen reizen met een auto jonger dan drie jaar en vaak is voor deze auto aparte pechhulp gesloten via ANWB of Route Mobiel. Vaak is dit echter onnodig omdat de auto meestal nog onder de mobiliteitsgarantie van de fabrikant valt. Ook op medische kosten valt flink te besparen als men al een aanvullende verzekering met buitenlanddekking heeft afgesloten. Extra dekking voor medische kosten op de reisverzekering is dan niet nodig. De ongevallendekking op de reisverzekering tenslotte, bij 43% van de doorlopende reisverzekeringen meegesloten, is vaak onnodig. Doorgaans is men hier al voor gedekt en de deze dekking biedt, anders dan men vaak denkt, geen hulp bij ongevallen. Wellicht een paar aanknoopingspunten om vlak voor de vakanties ook de andere belangen samen met de klant nog eens door te nemen. nummer juli

16 INTERMEDIAIR Intermediairverenigingen en SNS Regio Bank ruziën verder SNS Regio Bank en de coalitie van intermediairverenigingen, bestaande uit VAS, CVB Adviesraad, NBVA en NVA hebben geen overeenstemming bereikt over het nieuwe samenwerkingscontract. SNS Regio Bank is het fusiebedrijf, dat ontstond toen SNS Reaal de Regio Bank overnam van de ING Groep. Het samenwerkingscontract gaat gelden voor alle RegioBank en CVB kantoren. De coalitie spreekt van een eenzijdig opgelegd dwingend contract en stelt de voorgenomen periodieke gebruiksvergoeding (fee voor de deelnemers aan de formule), de verschillende boetebedingen, opzegtermijnen en het relatie- en concurrentiebeding ter discussie. Grootste struikelblok echter vormt de gedwongen winkelnering die SNS Regio Bank de intermediairs oplegt. SNS claimt namelijk exclusiviteit voor de levering van spaar- en betaalproducten. Vorige week meldde SNS dat een oplossing in de vorm van een redelijk compromis nabij was. Maar de coalitie ontkende dat met kracht: Er is geen sprake van een compromis en al zeker niet van redelijkheid. Volgens de intermediairverenigingen heeft SNS gesteld, dat exclusiviteit niet bezwaarlijk zou zijn zolang SNS Regio Bank concurrerende producten biedt. Maar, zo melden de verenigingen, SNS Regio Bank toont zo weinig vertrouwen in het eigen product dat men pas bereid is het intermediair een alternatieve aanbieder toe te staan als de SNS Regio Bank producten buiten de top 8 vallen. Terecht stellen de intermediairs daar tegenover dat een objectieve top 8 niet valt samen te stellen. Al ging het om de top 1, financieel advies is maatwerk, en een ranking zal per klant met zijn specifieke situatie en behoeften verschillen. VAS, CVB-Adviesraad, NBVA en NVA hebben door Van Doorne Advocaten een overzicht van veelgestelde vragen laten opstellen die het intermediair moet helpen bij het maken van een zorgvuldige individuele afweging. Veel kantoren twijfelen of ze het nieuwe contract moeten tekenen. Deze onzekerheid wordt mede veroorzaakt door het feit dat niet altijd even duidelijk is wat de consequenties (kunnen) zijn van al dan niet tekenen, aldus de organisaties. En zo duurt de patstelling voort. Tien jaar terug Door dit conflict treedt de VAS sinds lange tijd weer op de voorgrond. De VAS is de vereniging waarbij de intermediairs die naast hun kantoor een Regio Bank runden zijn aangesloten. Precies 10 jaar geleden boog het bestuur van de Vereniging van Adviseurs Stichting Regio Bank zich ook over de vraag of haar leden de semi-gebondenheid, zoals zij het toen noemden, nog moesten accepteren. Ook ING claimde een vorm van exclusiviteit, maar bakende wel duidelijk af waar die begon en eindigde: de verplichting bestond om alle creditproducten (spaarrekeningen, deposito s) en privérekeningen (betaalrekeningen) bij de Regio Bank onder te brengen. In het onderbrengen van debetproducten (hypotheken, consumptief krediet, etc.) en beleggingsproducten werd het intermediair vrij gelaten. Natuurlijk krijgen bepaalde vormen van banksparen vanaf 1 januari een heel andere lading. Maar wanneer de strijdende partijen daarmee rekening houden, kan een duik in de geschiedenis van het afgelopen decennium een oplossing wellicht naderbij brengen. Op het artikel Agentenvereniging VAS wil beter gekend en erkend worden, uit Het VB van Grensverleggende cross-sellactie Delta Lloyd en Insurope zijn gezamenlijke een intermediaire cross-sellactie gestart. Insurope is een netwerkorganisatie van verzekeraars in ongeveer tachtig landen, die internationale oplossingen levert voor zakelijke relaties. De bekendste oplossing is multinationale winstdeling op de collectieve pensioen-, inkomen- en zorgverzekeringen. Delta Lloyd is de Insurope-vertegenwoordiger van Nederland. De cross-sellactie heeft als titel Bespaar nu tot 15% voor uw multinationals meegekregen. Assurantieadviseurs ontvangen een mailing waarin de verschillende stappen staan beschreven die hij moet zetten om te kunnen vaststellen of en hoe zijn klanten kunnen besparen op hun personeelsvoorzieningen. De kostenbesparing voor multinationals wordt gerealiseerd door pooling, dat staat voor multinationale winstdeling. Een multinationale aanpak op het gebied van personeelsvoorzieningen, waarbij de verzekeringen per land op de lokale wettelijke voorzieningen worden afgestemd en vervolgens financieel aan elkaar worden gekoppeld. Box Finance biedt schadetool Box Finance is een samenwerking aangegaan met Het AssuradeurenHuys op het gebied van particuliere schadeverzekeringen. Aangesloten kantoren kunnen door deze samenwerking gebruik maken van een internettoepassing van Het AssuradeurenHuys voor het afsluiten van de meest voorkomende schadeverzekeringen. Hiermee kan men tevens diverse verzekeringsoplossingen zoeken, kiezen, vergelijken én beheren. Keurmerk voor GeldXpert Nieuwegein GeldXpert Nieuwegein is gecertificeerd door de stichting Keurmerk Financiële Dienstverlening en voldoet daarmee aan de Wet op het Financieel Toezicht. Het kantoor mag voortaan het logo van het Keurmerk Financiële Dienstverlening voeren. 16 nummer juli 2007

17 NIEUWS NVA wil verzekeraars bewust maken van relatie Voorafgaand aan haar 128e Algemene Ledenvergadering, op 20 juni in het Hart van Holland te Nijkerk, organiseerde de NVA een symposium met de titel Verzekeraars: businesspartners of concurrenten?. Het oorspronkelijke onderwerp van het symposium was eigenlijk het Kifid, maar door de lopende discussie hierover We zijn er nog niet uit werd dit onderwerp ingewisseld voor een ander zeer actueel onderwerp. De relatie intermediairverzekeraar. Een huwelijk dat enige relatietherapie kan gebruiken. Deze relatie tussen verzekeraar en intermediair werd kritisch belicht door mededingings-econoom Michiel Langman. Zijn analyse Aussurantie-adviseur: hamer, aambeeld of daartussen schetste de positie en concurrentiekracht en bindende mogelijkheden van de intermediaire kolom. Langman vergeleek de branche met de reisbranche en de foodsector. Hij toonde aan dat daar zich dezelfde ontwikkelingen hebben voorgedaan. Vervolgens bracht hij de bedreigingen en kansen voor het intermediair in beeld. Ook een waarschuwing van zijn hand: Denk niet te licht over mededinging. Een oproep van de NVA om een bepaalde verzekeraar te boycotten is strafbaar. Het oprichten van een eigen volmacht of inkooporganisatie mag echter wel, hield hij zijn gehoor voor. Met de keuze voor een lezing door Langman met dit onderwerp werd de toon gezet voor de dag. De NVA wil niet langs de zijlijn lijdzaam toekijken. Kifid In zijn rede voor de officiële opening van de ledenvergadering kwam Veldhuis terug op het Kifid-dossier: Dat mag nog niet als afgerond beschouwd worden: simpelweg omdat er nog teveel losse eindjes zijn. Wij willen dit dossier zorgvuldig afhandelen en er diepgaand met u over communiceren alvorens wij het integraal ter goedkeuring aan u voorleggen. Dat betekent dus een extra ledenvergadering ergens in dit najaar. Perspectief Dat het Kifid-dossier belangrijk is wil Veldhuis niet ontkennen, maar hij wil het wél plaatsen waar het hoort: Het juiste perspectief: Beleggingsverzekeringen, toch één van onze modernste oplossingen voor vermogensopbouw worden sinds een jaar gestickerd als woekerpolissen. Verzekeraars leggen ons sinds maart zonder enige vorm van overleg een dictaat op over het transparant maken van onze beloning op deze beleggingsverzekeringen. Een voorman van deze verzekeraars kondigt in dezelfde periode aan dat deze frisse wind niet enkel door beleggingsland zal waaien, maar ook schade- en zorgland zal aandoen. Deze Pinksteren lekt een verzekeraar een Adviesrapport aan het Verbond waaruit naar voren komt, dat het provisiesysteem straks niet meer bestaat. Als gevolg van het opeten van AXA, Winterthur en DBV bezit sinds afgelopen week de top-6 meer dan 90% van de verzekeringsmarkt, 90% van de bancaire markt is al in het bezit van slechts vier banken. Bankagenten zijn als gevolg van de meest recente overnames overgeleverd aan een monopolist, die daarvan onmiddellijk blijk geeft. Door de fusie tussen het Verbond van Verzekeraars en Zorgverzekeraars Nederland ontstaat een lobbymoloch van ongekende omvang. ING vervangt het merk Postbank door ING Bank. Verzekeraars publiceren dat in 2006 voor het eerst meer verzekeringszaken rechtstreeks dan via ons zijn gesloten. En terwijl dit allemaal gebeurt, richt het intermediair zich vooral op Kifid. Onterecht, meent Veldhuis: De recente ontwikkelingen in de branche zijn te taxeren als uiterst bedreigend voor het rendement en zelfs het voortbestaan van uw bedrijf en wij maken ons gezamenlijk druk over bindend advies of hoger beroep. Geen stemming maken. De NVA wil geen stemming maken, maar bewustmaken. Veldhuis: Er is een grote machtsconcentratie gaande aan verzekeraarszijde. Die concentratie maakt het meer dan ooit mogelijk om eenzijdig beslissingen te treffen, die diep, diep in uw organisatie voelbaar zullen zijn. En verzekeraars deinzen daar niet voor terug, zelfs niet op het voor ons gevoeligste onderwerp: onze beloning. Het zou fl auw zijn hen van hobbyistisch machtsmisbruik te beschuldigen. Wij moeten zo reëel zijn te onderkennen dat onze markt een totaal andere is dan die van pakweg vijf jaar geleden. Veldhuis verwacht ook niet dat dat zal veranderen: De dynamiek van de huidige markt - en laten we hierover ook reëel zijn: het is niet te verwachten dat deze dynamiek zal afnemen - in combinatie met de machtsconcentratie aan de aanbiederskant, maken een en ander voor ons hoogst explosief. Zoals Veldhuis doorgaans geen blad voor zijn mond neemt, deed hij dat ook nu niet: Wij willen verzekeraars er slechts bewust van maken dat je geen vertrouwen van verzekeringsklanten zult krijgen, door het vertrouwen van je bemiddelaars te schaden. Verzekeraars kunnen blijven herhalen dat wij uiterst belangrijk voor ze zijn, maar zolang wij dat niet herkennen in hun handelen, vertrouwen wij die woorden niet. Om de genoemde problemen het hoofd te bieden, wil de NVA samen met NBVA, VVHN maar ook met NVGA en NVF samen werken. Concentratie aan distributiezijde. Veldhuis: De NVA heeft een duidelijke weg voor ogen, die wij willen laten neerslaan in een beleidsplan voor de komende drie jaren, waaruit klip en klaar blijkt welke doelen wij onszelf stellen. Rienk Andriessen nummer juli

18 INTERVIEW Tijdens zijn middelbare schoolperiode kon Jan van den Berg alleen maar aan geneeskunde denken. Albert Schweitzer was mijn grote voorbeeld. Toen hij eenmaal geneeskunde studeerde kwam hij als studentassistent in aanraking met een andere tak van de geneeskunde, de werking van de gezondheidszorg. Later, als studentdocent doceerde hij dit vak ook. In die periode werd hij ook actief in het CDJA, zijn mentor werd de toenmalige staatssecretaris Van der Reyden. Die introduceerde hem weer op het departement en zo groeide zijn voorkeur voor alles wat met de structuur van de zorg te maken had. Hij haalde zijn MBA eerst in Rotterdam en later aan de Wharton school in Philadelphia en zo was hij klaargestoomd om naar Wallstreet te gaan. De wending van arts naar bestuurder was een feit. Na een aantal jaren als consultant bij Coopers & Lybrand, ging hij in 1994 naar NN waar hij verschillende functies doorliep en diverse projecten op zijn naam schreef, zo leerde hij het verzekeringsbedrijf goed kennen. In 2000 ging hij naar AXA waar hij in 2002 CEO werd. Volgende maand verhuist hij met zijn vrouw en drie kinderen naar Singapore om vandaar uit de AXA activiteiten in het verre Oosten te besturen. Naast zijn werk is hij ook actief in het kerkelijke netwerk. Ondanks alle drukte vindt hij nog tijd om minimaal twee maal per week te zwemmen of te skeeleren. AXA Nederland is verkocht aan SNS Reaal en CEO Jan van den Berg verlaat Nederland om voor AXA in het verre Oosten de diverse verzekeringsbedrijven uit te bouwen. Ondanks zijn drukke agenda, die vol staat met verplichtingen die mede samenhangen met een goede overdracht, maakt hij graag tijd vrij voor Het VB om te praten over de ambities van AXA, wat fout ging en wat goed ging, zijn eigen ambities en vooral ook over de mensen waarmee hij van AXA weer een mooi bedrijf heeft gemaakt en die AXA nu zien verdwijnen. Jan van den Berg (CEO AXA): Ondanks zware dossiers bleven we altijd veerkrachtig 18

19 INTERVIEW In 2002 kwam AXA in een lastige situatie en Van den Berg, tot dan toe verantwoordelijk voor het zorgbedrijf binnen AXA, werd benoemd tot CEO: De kosten liepen volledig uit de hand, de fusie AXA en UAP was niet goed verlopen. Het schadebedrijf stond er zeer slecht voor en we moesten halsoverkop de hele backoffi ce uitbesteden aan Vandien. Dat werd niet op prijs gesteld, we hadden ruzie met het intermediair over de Shell-polis. Kortom, er waren heel veel lastige dossiers. Daarnaast leefden we op te grote voet. Negen man in de groepsraad, drie volledig opgetuigde businessunits met veel doublures. Er moest gewoon veel gebeuren. Bovendien maakten we zware technische verliezen in schade. Van den Berg stond aan het begin van een zeer turbulente tijd. Hij zorgde ervoor dat AXA weer op koers kwam, wat is gelukt, zeker met Winterthur erbij. We doen het weer goed, vorig jaar hadden we, alleen AXA, een winst van 125 miljoen, het hoogste resultaat ooit. In 2002 realiseerden we nog een verlies van 37 miljoen. Het was hard werken, maar als je dat met de juiste mensen doet en er begint een goede sfeer te ontstaan en je ziet dat het bedrijf weer opleeft, dan is dat geweldig. Neem bij voorbeeld het medewerkersbetrokkenheidsonderzoek. In 2002 bungelden wij onderaan in de AXA-groep. Afgelopen jaar zaten we in de top. Daar ben ik trots op. Als je maar een duidelijke koers zet en je je er ook aanhoudt, dan kan je best tegenslagen hebben, maar het bindt mensen wel. Performance Ook het intermediair dat AXA gevolgd heeft, zal hebben gemerkt dat het beter gaat met het bedrijf. Van den Berg: We hebben geknokt om te laten zien waar we goed in zijn en we hebben mooie dingen neergezet. Van den Berg was een paar jaar geleden dan ook hevig verontwaardigd toen AXA er in de performancemeeting van DAK, NVA en NBVA matig vanaf kwam. Van den Berg: Ik was écht boos. Als je terecht een onvoldoende krijgt moet je niet zeuren. Maar dit was niet terecht. We hadden zeer hard gewerkt aan de performance en onze relaties waren tevreden over ons. Dit klopte gewoon niet. Dan is zo n beoordeling voor de mensen die er hard aan hebben gewerkt een enorme domper. De flinke managementlaag, de lastige dossiers die er lagen, Van den Berg moest stevig hakken en snoeien. De beurstekening, transportverzekeringen, technische verzekeringen en meer verdween. Daarmee zal hij zich niet bij iedereen geliefd hebben gemaakt. Van den Berg: Nee, het is niet leuk om zaken af te bouwen. Ik heb dat altijd ook direct onderkend. Dat is de feitelijke situatie en die moet je ook zo benoemen. Maar het is nu eenmaal leuker om te bouwen dan af te breken. Aan de andere kant zag iedereen in dit bedrijf ook wel dat er echt iets moest gebeuren. Iedereen zag dat we boven onze stand leefden, en iedereen zag dat we activiteiten hadden met onomkeerbaar slecht resultaat. Als je dat ziet, dan móet je dat aanpakken. Slapeloze nachten Verandering bleef niet uit. Cartae was een van de eerste successen die Van den Berg boekte, een online systeem voor collectieve ziektekostenverzekeringen. Helaas was AXA niet veel later door de komst van het nieuwe zorgstelsel genoodzaakt de zorgportefeuille over te doen aan Avéro. Het ontbrak AXA aan voldoen schaalgrootte binnen het nieuwe stelsel. Gezien de achtergrond van Van den Berg zal de afbouw ervan niet eenvoudig zijn geweest? Van den Berg: Nee, dat was een van de moeilijkste beslissingen. Daar heb ik slapeloze nachten van gehad. Had AXA er niet voor kunnen kiezen de zorgverzekeringen bij ONVZ onder te brengen, dan was Cartae wellicht behouden? Van den Berg: Nee, je doet iets helemaal of je doet het niet. Iets ertussenin past niet bij de cultuur van dit bedrijf, dat past ook niet bij mij. Dat leidt alleen maar tot frustraties. AOV Een andere pijler die tot succes leidde waren de arbeidsongeschiktheidsverzekeringen. Daar zit nog steeds een behoorlijke groei. Van den Berg: Onder medische beroepen zijn we ongeveer marktleider, maar we winnen nu ook veel terrein onder de andere beroepsgroepen. SNS Reaal heeft ook aangegeven dat onze AOV-activiteit heel belangrijk voor ze is. Volmachten Wat Van den Berg vijf jaar geleden niet had kunnen voorzien was de enorme groei van het volmachtbedrijf. Van den Berg: Daar zie je een enorm ondernemersschap ontstaan. Volmachten die een bepaalde niche zijn gaan bedienen en daar zeer succesvol in zijn. En dan te bedenken dat verzekeraars vijf jaar geleden hardop dachten dat het verschijnsel volmacht zou verdwijnen. Wij zijn echter succesvol in volmachten, omdat we heel goed inzicht hebben in de volmachtportefeuille. Wij zijn misschien wel dé partij die ervoor gezorgd heeft dat de volmachtrelatie met de verzekeraar heel open, heel transparant is geworden. We hebben de VRA-analysetool ontwikkeld die ons in staat stelt continue goed inzicht te hebben in de resultaten van de volmachtportefeuille. Dat werkt voor beide partijen zeer verhelderend en dat schept veel onderling vertrouwen. Was keuze voor de volmacht niet vooral ingegeven omdat AXA-schade een ontzettend slechte performance had? Van den Berg: Ja, als we waren gestopt met volmachten, dan hadden we het schadebedrijf destijds kunnen sluiten. We hadden geen keuze, we moesten wel voor het volmachtkanaal kiezen. De gesprekken met de volmachten gaven mij echter het vertrouwen dat het goed zou gaan, ze zijn zeer betrokken. Onze band met hen is echt uniek. Ik heb er altijd in geloofd dat we er samen met hen uit zouden komen, dat is ook gebeurd. De schademarkt is vorig jaar gekrompen, wij zijn gegroeid. Dankzij de volmachten. Optimistisch Van alle schadeproducten wordt nog slechts 30% via het intermediair gesloten, een alarmerend laag productieaandeel, toch ziet Van den Berg geen wolken voor de zon: Ik ben eigenlijk heel optimistisch. Natuurlijk zie je producten die het zwaar hebben, maar intermediairs zijn ondernemers en die vinden wel weer andere methoden. Een mooi voorbeeld vind ik de volmachten die nu als directwriters opereren. Daar zie je dat het ondernemerschap niet te stuiten is. Maar, er liggen wel uitdagingen. Met name aan de levenkant. Daar krijgen we het zwaar. nummer juli

20 INTERVIEW Leven onder vuur Het Verbond van Verzekeraars mag dan stellen dat de dip in levenproductie van tijdelijke aard is, Van den Berg denkt daar heel anders over: Voor AXA was het een van de redenen om in te stemmen met het bod van SNS Reaal. De levenmarkt krijgt het de komende twee jaar heel zwaar. Door het mogelijke banksparen en door de affaire rond de beleggingsverzekeringen, zullen beleggingsverzekeringen nauwelijks meer worden gebruikt voor vermogensopbouw. Wat rest voor vermogensopbouw zijn transparante fondsen, gecombineerd met een pakket van allerlei risicoverzekeringen. Daar zal dus een enorme professionaliseringsslag noodzakelijk zijn. Gelukkig zien we ook dat het intermediair zich daar nu ook op voorbereidt. Maar dat vergt tijd, en ik denk dat het intermediair de komende twee jaar een stapje terug zal moeten doen, om straks drie stappen vooruit te kunnen doen. Maar dan worden er toch heel andere eisen aan de intermediair gesteld. Hij zal verstand moeten hebben van alle mogelijke fondsen, rendementen, risico s en mogelijkheden. Van den Berg: Dat klopt, sommigen zullen zichzelf naar dat niveau brengen, anderen sluiten zich aan bij een samenwerkingsverband of keten. Zodat ze gebruik kunnen maken van centrale zaken als compliance, rekenmodellen et cetera. Lombok Met de verkoop van AXA aan SNS Reaal, verdwijnt AXA uit Nederland. Toch adverteren jullie nog volop voor de AXAfondsen. Blijven die wel bestaan of verdwijnen die ook op termijn? Van den Berg: Die advertentiecampagne is van AXA Nederland, die was gepland en daar gaan we mee door. Axa is trots op de performance van haar beleggingsfondsen, overigens biedt SNS Reaal al AXA fondsen aan. De beslissing hoe SNS Reaal in de toekomst met de AXA fondsen omgaat ligt niet bij ons, daar heb ik geen invloed op. Maar het is een feit dat AXA als bedrijf uit Nederland verdwijnt. Is dat alsnog het gevolg van het beruchte dossier Lombok? Het dossiers waar al een paar jaar over wordt gesproken, waarvan het bestaan wordt ontkend en dat voorziet in de verkoop van AXA. Van den Berg: Nee, dat heeft er niets mee te maken. Het is geen geheim dat SNS Reaal al jaren belangstelling heeft voor AXA, zij wilden al heel lang AXA inlijven, ze zien ons als een goede match en ze hebben het kapitaal. Voor ons geldt bovendien dat wij in de Nederlandse levenmarkt niet kunnen voldoen aan de eisen die AXA aan ons stelt, namelijk een jaarlijkse groei van 15%. Als dan een partij een goede prijs wil betalen, is het begrijpelijk dat de AXA Groep zo n bod accepteert. Die 1,75 miljard kun je beter investeren in landen waar die groei wel te realiseren is. Bijvoorbeeld het verre Oosten? Van den Berg: Dat zou zo maar kunnen. Transparantie Open en heldere communicatie was de afgelopen vijf jaar erg belangrijk voor AXA. Is dat bewust op de agenda gezet? Van den Berg: Zeker. Wij stonden er niet goed voor. Dan kun je wel om de hete brei heen draaien, maar het is beter dat maar gewoon te erkennen en daar heel helder in te zijn. Dat vindt je ook terug in ons jaarverslag van 2002, daar spreken we ons al uit over het feit dat je moet erkennen waar je niet goed in bent. Dat ging over schade, maar ook in universal life-verzekeringen wisten we dat daar een keer iets zou gaan veranderen. Daarom hebben we al in een vroeg stadium met Accenture zwaar geïnvesteerd in een nieuw universal lifesysteem. Helaas was dit later af dan we wilden, het was ook veel duurder dan we wilden, maar we zijn nu wel de enige verzekeraar in Nederland die een ultra modern platform heeft dat volledige transparantie kan bieden. Wij kunnen als enige exact per polis uitrekenen wat de kostenonttrekking is geweest. Het bittere voor ons is natuurlijk dat wij, nu de overname een feit is, niet aan het intermediair en de eindklanten kunnen laten zien wat de voordelen van dit systeem zijn. Maar het gaat erom dat we de visie hebben gehad en daar in moeilijke jaren fors in hebben geïnvesteerd. Hetzelfde geldt voor de transparantie in schade. Daar zorgt de VRA-tool voor een goede transparantie. Mijn frustratie is wel dat ik had gehoopt in leven twee jaar eerder klaar te zijn met de bouw van het platform. Dat is jammer. Maar de richting deugt. Zwaarmoedig Nu AXA er weer goed voor staat wordt het verkocht en wordt het bedrijf an sich opgedoekt. Dat lijkt me even slikken, als 20 nummer juli 2007