MOC t Kabouterhuis, thuis in hulp voor het jonge kind en gezin
|
|
- Maria van de Velde
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Als anderen het niet meer weten. MOC t Kabouterhuis, thuis in hulp voor het jonge kind en gezin
2
3 Inhoud Inleiding... 5 Opvoeden is moeilijk... Zelf hulp zoeken... Welkom bij t Kabouterhuis... Wie zijn wij?... Problemen bij jonge kinderen... Wat is er met mijn kind aan de hand?... Hulp bij u thuis... Trainingen... Hulp op kinderopvang en op school voor leidster, leerkracht en ouders... Uw kind op de groep... Meer informatie Bas naar t Kabouterhuis In detail
4
5 Inleiding Maakt u zich zorgen om uw kind? Heeft u al hulp gezocht bij familie, vrienden, buren, medewerkers van het kinderdagverblijf of de leraar op school? Maar blijft het ingewikkeld en komt u er niet uit? Bij kinderen kan er van alles aan de hand zijn. Weinig of veel. U kunt hier wat aan doen en bij t Kabouterhuis werken deskundigen die u daarbij kunnen helpen. Zij zoeken samen met u uit wat er aan de hand is met uw kind en wat u kunt doen om hiermee om te gaan. Voor u ligt een boekje waarin we zo goed mogelijk proberen uit te leggen wat we voor jonge kinderen en gezinnen kunnen betekenen. Een gezellig boekje met uitleg over een serieus onderwerp voor u en uw kind. thuis of soms op een kinderdagverblijf of school. Een aantal kinderen gaat naar groepsbehandeling bij t Kabouterhuis. Dit is net als voor het eerst naar school best spannend voor uw kind. Daarom hebben wij een voorleesverhaal met tekeningen voor u en uw kind gemaakt. Met dit verhaal kunt u uw kind op een gemakkelijke, leuke manier voorbereiden op wat er gaat gebeuren. Naast de behandeling op een groep bieden wij meer mogelijkheden. Achterin dit boekje vindt u gedetailleerde informatie. Soms hebben kinderen hulp nodig, veel of weinig. Bij t Kabouterhuis werken allemaal deskundigen. Onze medewerkers kunnen vaak met een paar gesprekken al veel voor u en uw kind betekenen. We komen bij u Wanneer u dit boekje leest, kan het zijn dat sommige informatie alweer verouderd is. Voor de meest actuele informatie verwijzen we u naar 5
6 Opvoeden is moeilijk Zelf hulp zoeken Opvoeden gaat niet altijd vanzelf. Misschien is uw kind druk? Of juist heel stil? Praat uw kind nog niet? Schopt en slaat uw kind andere kinderen? Ook kan het zijn dat de school zich zorgen maakt of klachten heeft over uw kind. Dit is niet leuk om te horen. U maakt zich zorgen. Is er iets met mijn kind aan de hand? U praat over het gedrag van uw kind met familie, vrienden of buren. Wat kunt u doen om het gedrag van uw kind te veranderen? Wat zijn oplossingen? Op school en op het kinderdagverblijf weten ze veel over opvoeden. Ook bij het Ouder- en Kindcentrum en uw huisarts kunt u met veel vragen terecht. Toch lukt het niet altijd om een oplossing te vinden. Wat nu? Wist u dat...u ook een Eigen Kracht-conferentie kunt aanvragen? Opvoeden is moeilijk. Soms kunt u het even niet alleen. U heeft hulp nodig. Tijdens een Eigen Krachtconferentie maakt u samen met familie en bekenden een plan voor de toekomst. De bespreking wordt geleid door een onafhankelijke coördinator. Voor meer informatie kunt u kijken op 6
7 Welkom bij t Kabouterhuis Wie zijn wij? Als u en anderen het niet meer weten, kunt u bij t Kabouterhuis terecht. Wij weten veel over jonge kinderen. Wij gaan samen met u uitzoeken wat er met uw kind aan de hand is. Daarna werken we samen aan een oplossing. Wij kunnen met u meedenken, u steunen bij ingewikkelde vragen rondom opvoeden of het opgroeien van uw kind. Samen met u zoeken we naar oplossingen voor uw problemen. Er zijn zes Kabouterhuizen (zie achterin dit boekje voor de adressen). Deze Kabouterhuizen zijn ingericht voor jonge kinderen. De ruimtes zijn gezellig en hebben veel kleur, speelgoed en tekeningen. Buiten zijn er speelpleinen met zandbakken, klimrekken en glijbanen. Als u bij ons komt, krijgt u een rondleiding. We praten over de zorgen die u heeft over uw kind en hoe dit voor u is. Wij overleggen met u wat we samen het beste kunnen doen om u en uw kind te helpen. We maken hier met elkaar afspraken over. Wist u dat...kleine kinderen flexibel zijn? Hierdoor kunnen we met jonge kinderen meer bereiken dan met oudere kinderen of jongvolwassenen. Dus, hoe jonger het kind is als het probleem wordt aangepakt hoe beter voor het kind en de omgeving. Ook wordt de kans kleiner dat het kind later nog in aanraking komt met zwaardere vormen van (jeugd)zorg. 7
8 Problemen bij jonge kinderen Kinderen worden vanzelf groter maar hun ontwikkeling gaat niet altijd vanzelf. Opgroeiende kinderen zijn niet altijd even gemakkelijk. Er kan van alles aan de hand zijn. Het kan zijn dat uw kind: angstig, stil en teruggetrokken is; extreem druk en beweeglijk is; vaak ongehoorzaam is; veel aandacht vraagt en agressief is; niet of moeilijk spreekt; moeilijke omgang met leeftijdgenootjes heeft; problemen met eten en groeien heeft; (kenmerken van) autisme, ADHD heeft; medische problemen heeft; zich langzamer ontwikkelt dan andere kinderen. Emotionele problemen Kinderen met emotionele problemen kunnen stil, teruggetrokken, angstig, of juist droevig of somber zijn. Dit kan bijvoorbeeld komen doordat er iets gebeurd is waardoor er stress ontstaat. Bij t Kabouterhuis kunnen we helpen. We zoeken eerst uit wat er met uw kind aan de hand is. Door met uw kind te spelen, kunnen we erachter komen wat er aan de hand is. Daarna kijken we welke hulp uw kind nodig heeft. Gedragsproblemen Kinderen met gedragsproblemen doen vaak dingen zonder eerst na te denken. Sommige kinderen schelden veel of maken dingen stuk. Ze zijn driftig, stampvoeten of luisteren niet. Sommig kinderen pakken dingen af van andere kinderen. Wij gaan samen met u en eventueel het kinderdagverblijf of de school aan de slag om deze gedragsproblemen bij u kind te verminderen of te laten verdwijnen. Hierdoor kan uw kind zich beter ontwikkelen. 8
9 Autisme Kinderen met autisme gaan op een andere manier om met mensen en dingen. Sommige kinderen maken moeilijk contact en houden afstand. Sommigen blijven iets wat ze doen steeds herhalen. Ook kunnen ze moeite hebben met taal en met duidelijk maken wat ze willen. Het begrijpen van anderen kan ook erg moeilijk zijn. Autisme zit in de hersenen van een kind en gaat niet over. Wel kunnen kinderen en ouders leren zo goed mogelijk met autisme om te gaan. Bij t Kabouterhuis kunnen we u hierbij helpen. Problemen met spraak en taal Sommige kinderen praten niet of vinden praten moeilijk. t Kabouterhuis zoekt uit hoe dat komt. Hangt het niet praten samen met een ander probleem? Praat uw kind bijvoorbeeld niet of moeilijk omdat het geen contact kan maken? Bij t Kabouterhuis leert uw kind beter praten en leert het te communiceren met plaatjes en gebaren. Ook zonder woorden leert u met uw kind praten. Samen met u zoeken we vervolgens naar de beste school of begeleiding voor uw kind. Wist u dat...we bij t Kabouterhuis rekening houden met het IQ en de lichamelijke conditie van uw kind? Heeft uw kind een hoog of laag IQ? Een slechte of goede lichamelijke conditie? Wij kijken naar wat uw kind begrijpt en kan. 9
10 Wat is er met mijn kind aan de hand? Eerst gaan we uitzoeken wat er precies met uw kind aan de hand is. Dit doen we bij t Kabouterhuis maar het kan ook zijn dat we bij u thuis komen. Medewerkers doen testjes. Hoe doet uw kind bepaalde opdrachtjes? Wat kan uw kind al goed? En wat nog niet zo goed? Wanneer we weten wat er met uw kind is, bespreken we dit met u. Samen met u gaan we kijken naar wat we willen bereiken en hoe we dit gaan doen. Misschien komt u voor onderzoek en enkele gesprekken naar t Kabouterhuis. Ook kan één van onze medewerkers bij u thuis komen om u te helpen, of uw kind komt overdag bij ons op de groep. De hulp duurt zolang het nodig is. Soms duurt dat een hele tijd. Soms is het maar kort. Wist u dat er bij t Kabouterhuis een kinderarts werkt? Het is namelijk belangrijk om ook naar lichamelijke problemen te kijken als een kind wordt onderzocht en behandeld. Soms hangt het gedrag van een kind samen met iets lichamelijks. 10
11 Hulp bij u thuis U kunt thuis hulp krijgen bij het opvoeden. Bij t Kabouterhuis weten we veel over opvoeden. We kunnen u allerlei manieren leren om met uw kind om te gaan. Elk gezin heeft een andere manier nodig. Een medewerker van t Kabouterhuis komt een tijd lang elke week bij u thuis. We praten over de zorgen die u heeft over uw kind. Als u zelf moeite met iets heeft kunnen we het daar ook over hebben. Samen werken we aan hoe u het beste met deze zorgen kunt omgaan. Moeder van Ferhat: Ferhat was als baby al druk. Toen hij ging lopen werd hij nog drukker. Ferhat sliep heel laat in. Hij was een paar keer per nacht wakker en alweer heel vroeg op. Op een gegeven moment kon ik het niet meer aan. Ik raakte oververmoeid en ben naar de huisarts gegaan. Zo kwam ik bij t Kabouterhuis terecht. Ze stelden hulp bij mij thuis voor. Dat zag ik eerst niet zo zitten: iemand die je thuis op de vingers kijkt! Na overleg met mijn familie besloot ik het toch te proberen en dat pakte goed uit. Moniek kwam een half jaar lang twee keer per week. Ze bracht een videocamera mee en filmde mij met Ferhat als we gingen puzzelen of als ik een boekje voorlas. De volgende keer bekeken we de opname. Ze vertelde me wat ik goed deed en ze gaf tips wat ik beter of anders kon doen. Het is heel anders als je jezelf op video ziet. Ik deed anders tegen Ferhat dan ik zelf dacht. Ferhat is nog steeds een druk kind, maar ik kan er beter voor zorgen dat hij ook periodes rustiger is. Hij gaat binnenkort naar de voorschool. Wist u dat door spelen een kind kan leren omgaan met bepaalde gevoelens? Soms heeft een kind iets ergs meegemaakt en is het vaak verdrietig, bang of boos en weet niemand waarom dit zo is. Door spelen kunnen ouders en het kind begrijpen wat er aan de hand is. 11
12 Trainingen t Kabouterhuis heeft veel kennis over de ontwikkeling van het jonge kind. Wanneer u ondersteuning nodig heeft bij het opvoeden kunt u gebruik maken van trainingen, bijvoorbeeld Triple P en STOP 4>7. Vaak worden deze trainingen in groepsverband gegeven zodat u ervaringen kunt uitwisselen met andere ouders. Medewerker over Triple P: Met uw kind gaat het thuis of op school niet zo goed. Uw kind kan erg druk zijn en snel boos worden. Misschien eet uw kind niet. Voordat de situatie verslechtert kan deze cursus u ondersteuning geven bij de opvoeding en u versterken in het ouderschap. Vader van Natasja: Door de cursus Triple P hebben we geleerd na te denken over hoe je bepaalde dingen doet en hoe je deze beter kunt aanpakken. Wist u dat 't Kabouterhuis haar kennis en ervaring ook inzet ter ondersteuning van medewerkers van andere instellingen? Dit kan door middel van bijscholing of training en is bedoeld voor professionals die met jonge kinderen werken in de kinderopvang, het Ouder Kind Centrum, consultatiebureau of op een basisschool. 12
13 Hulp op de kinderopvang en school voor leidster, leerkracht en ouders Is uw kind druk en lastig op school of op de kinderopvang? Of juist heel stil en teruggetrokken? Soms weten leerkrachten en groepsleiding dan niet meer hoe ze met uw kind om kunnen gaan. t Kabouterhuis gaat samen met ouders en leerkrachten op zoek naar een oplossing. Ouders, leerkrachten of groepsleiding worden hier vervolgens voor getraind. Moeder van Wendy: Ik hoorde steeds van de juf dat Wendy moeilijk was in de klas. Ze luisterde slecht en had vaak ruzie met andere kinderen. Thuis ging het ook niet altijd makkelijk. Een leerkracht van school vertelde dat er een training werd gegeven door t Kabouterhuis. Een training speciaal voor kinderen met lastig gedrag thuis en op school. Ik heb veel geleerd in de oudergroep. Ik kon zelfs soms ook andere ouders helpen. Ik merkte dat Wendy het leuk vond in de kindtraining. Haar gedrag op school verbeterde. Dat gaf mij ook weer zelfvertrouwen. De training duurde 10 weken. Daarna gaven ze mij het advies om Wendy op een clubje te doen, bijvoorbeeld turnen. Het belangrijkste dat ik geleerd heb is dat ik eigenlijk best wel veel dingen weet en goed doe, maar ook dat ik consequenter moet zijn tegenover Wendy. Het gaat nu beter met Wendy op school, maar ook thuis is het gezelliger geworden. Ik hoef minder vaak boos op haar te worden en voel me ook een stuk minder schuldig. Wist u dat t Kabouterhuis steeds vaker samenwerkt met de kinderopvang? Met kinderopvangorganisatie Partou hebben wij het project Alert4you ontwikkeld. Alert4you staat voor kennis over opvoeden binnen de kinderopvang. t Kabouterhuis ondersteunt medewerkers binnen de kinderopvang door middel van coaching. Medewerkers zijn zo in staat vroeg te signaleren en te reageren bij problemen met jonge kinderen. 13
14 Uw kind op de groep Iets leren of iets veranderen in het gedrag van een kind gaat soms beter in een groep met andere kinderen. Daarom zijn er groepen op t Kabouterhuis met zes tot tien kinderen. De kinderen worden begeleid door deskundige medewerkers van t Kabouterhuis. De medewerkers kijken goed naar wat er aan de hand is met de kinderen. De kinderen spelen en eten samen. Ze leren dingen die ze nog niet goed kunnen, zoals praten, vragen stellen, samen spelen, een werkje maken of op hun stoel blijven zitten. Medewerker: Bram was geschorst door zijn basisschool omdat hij andere kinderen sloeg en schopte. Vaak schreeuwde hij de boel bij elkaar. Bram ging naar t Kabouterhuis. Hij kwam op één van de groepen. In plaats van alleen maar te wijzen op wat hij fout deed, gaven we Bram veel positieve aandacht. Bram kreeg de ruimte om zichzelf te zijn en bleek een lief jongetje. Op de gewone school vond hij het lastig om mee te komen met de andere kinderen. Daarom ging hij gillen en slaan. Bij ons mocht Bram alles in zijn eigen tempo doen en werd hij weer rustig. Daardoor kon hij verder leren. Nu gaat Bram naar een speciale school. Wist u dat t Kabouterhuis met meerdere organisaties samenwerkt om de zorg te kunnen bieden die u en uw kind nodig hebben? Op alle Kabouterhuizen zijn behandelklassen waar kinderen vanaf 4 jaar naar school gaan. Hiervoor werken we nauw samen met de Professor Waterinkschool. Op de groep bekijkt een medewerker van t Kabouterhuis samen met een leerkracht per kind wat het aankan en wat het beste lesprogramma is. 14
15 Meer informatie? Voor meer informatie over t Kabouterhuis kunt u terecht bij uw kinderdagverblijf, basisschool, de huisarts, het consultatiebureau, een Ouder- en Kind Centrum of de kraamzorg. Of ga naar onze website: Wist u dat een probleem van een kind nooit alleen komt? Het probleem hangt vaak samen met het gezin, met school en vriendjes, met problemen met horen en zien, met zijn eigen sociale handigheid, met de oppas en/of met zijn gezondheid. t Kabouterhuis kijkt in de zoektocht naar oplossingen voor het kind naar al deze dingen. 15
16
17 Bas naar t Kabouterhuis 17
18 Dit is Bas. Bas woont in een leuk huis in Amsterdam. Hij woont daar samen met zijn papa, mama en zijn kleine broertje. Bas gaat naar t Kabouterhuis. 18
19
20 Bas houdt van bouwen met blokken en lezen. Spelen met lego vindt hij heel erg leuk. Jij ook? 20
21
22 Op de peuterspeelzaal zag de juf dat het in de klas niet zo goed ging met Bas. Hij was niet blij in zijn klas. Papa en mama willen graag dat Bas blij is. Daarom zijn zij naar t Kabouterhuis gegaan. 22
23
24 Mama brengt Bas elke dag naar t Kabouterhuis. Als ze binnen komen hangt hij zijn jas op. Bas gaat op zijn stoel zitten en kiest iets uit om mee te spelen. Hij kiest lego. Dan gaat mama weg. Bas zwaait naar mama en de dag begint. 24
25
26 Het Kabouterhuis lijkt een beetje op de peuterspeelzaal maar de klas is veel kleiner. Bas en de juf doen veel samen. De juf legt alles goed uit. Ze helpt hem als hij iets moeilijk vindt. Het gaat al een stuk beter en daar wordt Bas blij van. 26
27
28 Op t Kabouterhuis is een mooi schoolbord. Hierop staan iedere dag plaatjes met wat iedereen die dag gaat doen. Kleien, tekenen, lezen, puzzelen of tellen en buiten spelen. Vandaag gaat Bas eerst puzzelen. 28
29
30 's Middags eet hij gezellig met zijn klas en de juffen een broodje. Hij mag proberen zijn eigen boterham te smeren! Na het eten doet hij nog wat oefeningen met de juf. 30
31
32 Ook is er tijd om lekker buiten te spelen op een heel mooi plein. Bas fietst en speelt op het klimrek. Dan is het tijd om naar huis te gaan. Mama komt Bas halen. Hij zwaait naar de juf. Tot morgen! 32
33
34
35 In detail Doelgroep met betrekking tot diagnostiek Kinderen tussen de 0 en 7 jaar met een vermoeden van meervoudige problematiek, waarbij de eerstelijnshulpverlening reeds onderzoek heeft verricht maar meer expertise noodzakelijk blijkt. Doelgroep met betrekking tot behandeling Dit betreft kinderen tussen 0 en 7 jaar bij aanmelding met een sterk vermoeden van meervoudige problematiek. A1. Emotionele problemen A2. Gedragsproblemen A3. Psychosociale problemen B. Lichamelijke ziekte, aandoening of handicap C1. Problemen in de cognitieve ontwikkeling C2. Problemen met vaardigheden Meervoudige problematiek, minimaal problematiek op de A 1, 2 of 3 (uit de indeling Classificatie Aard Problematiek Jeugdzorg). Passend hulpaanbod Wat is de hulpvraag van dit gezin? En welke vorm van hulpverlening past bij de situatie van dit kind en gezin? Het antwoord op deze vragen bepaalt de keuze van de hulp. t Kabouterhuis biedt diverse onderzoeksprogramma s om bij deze kinderen vroegtijdig ontwikkelingsproblemen te kunnen duiden, opdat de juiste hulp op tijd kan worden ingezet. t Kabouterhuis biedt ook advies en ondersteuning aan beroepskrachten in de kinderopvang en in de eerste groepen van de basisschool. t Kabouterhuis biedt diverse behandelprogramma s voor kind en gezin aansluitend op de aard van de problematiek en hulpvraag. Deze kunnen zowel thuis, op kinderdagverblijf, school of in groepsverband op het Kabouterhuis plaatsvinden. Meting en combinaties Om een beeld te verkrijgen van het gedrag van het aangemelde kind wordt gebruik gemaakt van de Child Behavior Checklist (CBCL) en/of Teacher Report Form (TRF). De CBCL en de TRF beogen competenties en een breed spectrum aan probleemgedrag te meten en is de vertaling van de Amerikaanse vragenlijst van Achenbach (Verhulst e.a., 1996). Voor kinderen jonger dan 1,5 jaar oud kan de CBCL-lijst niet gehanteerd worden en is klinische observatie leidend om te bepalen of het aangemelde kind tot de doelgroep van t Kabouterhuis behoort. Langdurig en ontroostbaar huilen kan voor hele jonge baby s een indicatie zijn. 35
36 Problematiek ouders/ context Diagnostiek Wanneer een jong kind onderzocht wordt, worden ook altijd de ouder kindrelatie en de (opvoedings)vaardigheden van de ouders/verzorgers in beeld gebracht. Er wordt gekeken naar de mogelijkheden van het sociale netwerk en de omstandigheden waarin het gezin leeft. Tot de behandeling van kind en gezin behoort het werken aan ontoereikende opvoedingsvaardigheden, het oplossen van problemen in de ouder-kindrelatie en het verbeteren van een instabiele opvoedingssituatie. Veilig opgroeien is een thema dat altijd met de ouders wordt besproken. Er wordt een risicotaxatie gemaakt ten aanzien van mishandeling en verwaarlozing. Zo nodig wordt verwezen of samengewerkt met het AMK. Diagnostiek en behandeling van eigen psychische/psychiatrische problematiek van volwassenen behoort niet tot ons aanbod. Daarin wordt samengewerkt met collega-instellingen. Wel heeft t Kabouterhuis een signalerende functie t.a.v. ouderproblematiek die intervenieert met de opvoedingsvaardigheden of de kwaliteit van de ouder/kindrelatie. In de directe hulpverlening werken de volgende disciplines: Orthopedagogisch medewerker Gezinsbegeleider Orthopedagoog Psycholoog GZ psycholoog Klinisch psycholoog Kinderarts Kinderpsychiater Systeemtherapeut (consulent) Neuroloog (consulent) Kinderfysiotherapeut Logopedist Psychotherapeut Verpleegkundige Behandelcoördinator Competentie Vergrotend werken De medewerkers van het Kabouterhuis werken volgens het competentiemodel. Dit houdt in dat de hulpverlener kijkt naar de balans tussen de dagelijkse taken en de vaardigheden (competenties) van kind en gezin. Bij de kinderen en gezinnen die op het Kabouterhuis terecht komen is deze balans tussen taken en vaardigheden verstoord, door de invloed van pathologie en/ of stressoren. Medewerkers van het Kabouterhuis stellen alles in het werk om de competenties van kind en gezin weer te vergroten. Zo wordt er gebruik gemaakt van technieken, die gebaseerd zijn op een aantal leertheorieën. Deze richten zich op het versterken en/ of aanleren van gewenst gedrag en het reduceren van ongewenst gedrag. Daarbij wordt er in de behandeling van kind en gezin aangesloten op de sterke kanten van kind en gezin. Dit noemen we empowerment (Geeraets 1998) 1. 1 Geeraets, M. (1998) Competentievergrotend werken binnen een MKD. Duivendrecht: Paedologisch Instituut. 36
37 Rendement van investeringen in ontplooiing en opvoeding Investeringensrendement op het menselijk kapitaal 0-4 Kinder opvang Programma s gericht op de jongste kinderen 4-5 Preschool Voorschoolse educatie School Onderwijs Job training Leeftijd Bron: Heckman. James J. and D. Masterov The Productivity argument for investing in young children. Working Paper 5. Invest in Kids. Working Group. Committee for Economic Development. 37
38
39 Colofon Dit is een uitgave van MOC t Kabouterhuis 2011 Tekst, redactie en vormgeving: Lijn 76, Marit Blom en Sofie Blaisse Tekst en illustraties 'Bas naar 't Kabouterhuis': Lijn 76
40 Centraal bureau Amsteldijk LK Amsterdam Regio Amsterdam Zuid Vestiging Zuid Amsteldijk LK Amsterdam Regio Amsterdam West Vestiging West Albardagracht NN Amsterdam west@kabouterhuis.nl Regio Amsterdam Zuidoost / Noord Vestiging Noord Koopvaardersplantsoen KE Amsterdam noord@kabouterhuis.nl Vestiging Zuidoost Leksmondplein EL Amsterdam zuidoost@kabouterhuis.nl Regio Amstel- en Meerlanden Vestiging Hoofddorp Kaj Munkweg RW Hoofddorp hoofddorp@kabouterhuis.nl Vestiging Amstelveen Marne PJ Amstelveen amstelland@kabouterhuis.nl 40
Zorg op maat voor het jonge kind en zijn ouders
Zorg op maat voor het jonge kind en zijn ouders Wie zijn wij? Iedere ouder maakt zich wel eens zorgen om zijn kind. Eet mijn kind goed? Speelt hij genoeg met andere kinderen? Zijn die woedeaanvallen normaal?
Nadere informatieJEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen +
> vooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik JEUGDIGEN Heb jij seksueel misbruik meegemaakt of iemand in jouw gezin, dan kan daarover praten helpen. Het kan voor jou erg verwarrend zijn hierover te praten,
Nadere informatieGoede zorg voor u en uw jonge kind. Wat kunnen we voor u betekenen?
Goede zorg voor u en uw jonge kind Wat kunnen we voor u betekenen? Voor wie? U bent ouder of verzorger van een kind in de leeftijd van 0 t/m 7 jaar. U maakt zich zorgen. Uw kind: heeft moeite met samenspelen
Nadere informatieOpvoeding & Ontwikkeling
MEE Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Opvoeding & Ontwikkeling Opvoeding & Ontwikkeling MEE is een organisatie voor iedereen met een beperking of chronische ziekte. MEE biedt
Nadere informatieIntakevragenlijst voor ouders/verzorgers
Praktijk Dekker & Dooyeweerd Intakevragenlijst voor ouders/verzorgers (Met dank voor het invullen) 1. Informatie over uw kind en gezin Graag aankruisen wat van toepassing is 0. Indien een vraag niet van
Nadere informatieOnderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling en gedrag
Sara (3) praat slecht en maakt moeilijk contact. Ik maak me zorgen. Wat nu? Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling en gedrag Wat is Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling
Nadere informatieSTOP 4-7 Samen sterker Terug Op Pad
STOP 4-7 Samen sterker Terug Op Pad Een trainingsprogramma voor jonge kinderen (tussen de 4 en 7 jaar) met (ernstige) gedragproblemen. En hun ouders En hun leerkracht Informatie voor ouders Voor wie?
Nadere informatieGeweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut
Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Grafisch ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE Bij huiselijk geweld tussen (ex-)partners worden kinderen vaak over het hoofd gezien. Toch hebben
Nadere informatieik? Houd je spreekbeurt over GGNet
ik? Houd je spreekbeurt over GGNet 1 Houd je spreekbeurt over GGNet Krijg je zelf hulp van GGNet Jeugd? Of je vader/moeder/broer(tje)/zus(je) of iemand anders die je kent? Werkt één van je ouders bij GGNet?
Nadere informatieBen jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!
Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw
Nadere informatieHulpverlening Lijn5. Kom verder! www.ln5.nl LVB-ZORG PROVINCIE UTRECHT. Algemene informatiefolder voor jongeren, ouders en verwijzers
Hulpverlening Lijn5 LVB-ZORG PROVINCIE UTRECHT Algemene informatiefolder voor jongeren, ouders en verwijzers Kom verder! www.ln5.nl Daarnaast geeft Lijn5 ook advies en consultatie aan bijvoorbeeld een
Nadere informatieWat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen?
Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen? Samenwerkingsverband NIP-NVO zorg voor mensen met een verstandelijke beperking 2014 1 Inhoud Voorwoord 3 Wat doet de psycholoog of orthopedagoog? 5
Nadere informatieWat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.
Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me
Nadere informatievooruitkomen OUDERS & OPVOEDERS
> vooruitkomen + OUDERS & OPVOEDERS ! Via Bureau Jeugdzorg of uw huisarts bent u bij Rubicon jeugdzorg terecht gekomen. Soms zijn er problemen in het gezin die u niet zelf kunt oplossen. Uw kind is bijvoorbeeld
Nadere informatieUtrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Zeer moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een zeer moeilijk lerend kind
Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Zeer moeilijk lerend Uitleg over het leven van een zeer moeilijk lerend kind Inhoudsopgave Wat betekent het dat uw kind zeer moeilijk lerend
Nadere informatieMEE Utrecht Ondersteuning bij leven met een beperking. Zeer moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een zeer moeilijk lerend kind
MEE Utrecht Ondersteuning bij leven met een beperking Zeer moeilijk lerend Uitleg over het leven van een zeer moeilijk lerend kind Zeer moeilijk lerend Uitleg over het leven van een zeer moeilijk lerend
Nadere informatie&Ons Tweede Thuis KINDEREN
&Ons Tweede Thuis KINDEREN & & KINDEREN Inleiding Het liefst zorg je als ouder zelf voor je kind maar soms heb je hulp nodig. Bijvoorbeeld als je kind een achterstand in de ontwikkeling of een verstandelijke,
Nadere informatieMijn Hummelboekje. HOOFDSTUK 1: t Hummelhuis
Mijn Hummelboekje HOOFDSTUK 1: t Hummelhuis Dit is Hummeltje. Hummeltje kan eventjes niet bij zijn mama en papa wonen, omdat zij nu niet voor hem kunnen zorgen. Daarom komt Hummeltje naar t Hummelhuis.
Nadere informatieOnderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling en gedrag
Sara (3) praat slecht en maakt moeilijk contact. Ik maak me zorgen. Wat nu? Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling en gedrag Wat is Onderzoek naar problemen met spraak en taal, ontwikkeling
Nadere informatieKOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen
KOPPen bij elkaar en schouders eronder Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen Mama, waarom huil je? Mama, ben je nu weer verdrietig? Papa, gaan we naar het zwembad? Waarom niet?
Nadere informatieHULP BIJ OPVOEDING BEHANDELING BEGELEIDING OBSERVATIE DIAGNOSTIEK. kinderen
HULP BIJ OPVOEDING BEHANDELING BEGELEIDING OBSERVATIE DIAGNOSTIEK kinderen Soms heeft een gezin extra begeleiding nodig. Bijvoorbeeld als uw kind een achterstand in de ontwikkeling of een verstandelijke,
Nadere informatieamersfoort Hoe bereik ik CJG Amersfoort?
amersfoort Folder voor ouders van 0-8 jarigen Bezoekadres Heiligenbergerweg 36, 3816 AK Amersfoort T 033 47 94 000, E info@cjgamersfoort.nl I www.cjgamersfoort.nl carta U kunt binnenlopen bij CJG Amersfoort.
Nadere informatieKinderen op bezoek op de intensive care
Kinderen op bezoek op de intensive care Handreiking voor ouders mca.nl Inhoudsopgave Hoe vertel ik mijn kind(eren) dat zijn/hun vader, moeder of ander familielid ernstig ziek op de IC ligt? 1 Hoe bereid
Nadere informatieTheorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,
3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol
Nadere informatieNASCHOOLSE DAGBEHANDELING. Figaro. Welkom! Waarom kom jij naar de groep? Informatieboekje voor kinderen die komen kennismaken. Dit boekje is van:
NASCHOOLSE DAGBEHANDELING Figaro Welkom! Binnenkort kom je kennismaken op Figaro. In dit boekje leggen we je alvast wat dingen uit. Het boekje is gemaakt voor kinderen die hier voor de eerste keer komen,
Nadere informatieCursusgids 2016 Den Helder & Schagen
MEE & de Wering Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen 1 Weerbaarheid & sociale vaardigheden Voor kinderen van 9 12 jaar (basisschool) Het hoofddoel van de cursus Ho, tot hier en niet verder! is het bevorderen
Nadere informatieHulp voor jonge ouders. Informatie voor professionals
Hulp voor jonge ouders Informatie voor professionals Zorg voor kwetsbare meiden Meiden tussen de 16 en 27 jaar die zwanger zijn, of een kind hebben gekregen, kunnen terecht bij Vitree. Het gaat om kwetsbare
Nadere informatieLes 3. Familie, vrienden en buurtgenoten
www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les
Nadere informatieIedereen heeft een eigen verhaal
informatie voor ouders Iedereen heeft een eigen verhaal > Goed om te weten als uw kind tijdelijk bij JJC verblijft Uw zoon of dochter gaat tijdelijk naar JJC in Den Haag. Wij gaan uw kind intensief begeleiden
Nadere informatieDiagnostisch centrum
REINAERDE Diagnostisch Centrum Als uw kind zich anders ontwikkelt De ontwikkeling van kinderen verloopt niet altijd vanzelfsprekend. Bijvoorbeeld als uw kind een ontwikkelingsachterstand of beperking heeft
Nadere informatieRegelgeving & Geldzaken
MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Regelgeving & Geldzaken Regelgeving & Geldzaken Hoe regel ik mijn geldzaken? Ik vind het moeilijk om overzicht te houden en wil geen schulden maken. Wie zorgt
Nadere informatieInhoud. Hallo!...5. Wie is wie? Even voorstellen...7. Wat is mijn PrOP? PrOP opstellen Doelen voor mijn PrOP...19
Inhoud Hallo!...5 Wie is wie? Even voorstellen...7 Wat is mijn PrOP?...9 1 PrOP opstellen...11 2 Doelen voor mijn PrOP...19 Ik verander mijn P!...23 3 Leren van anderen: het sociogram...25 4 Omgaan met
Nadere informatieAls opvoeden even lastig is
Als opvoeden even lastig is Hoe pak je dat dan aan? Soms weet ik niet meer wat ik moet doen om hem stil te krijgen. Schattig? Je moest eens weten. Hoezo roze wolk? Mijn dochter kan af en toe het bloed
Nadere informatieThema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang
Thema Kinderen en school. Demet TV Lesbrief 9. De kinderopvang zoekt opvang voor haar kind. belt naar een kinderdagverblijf. Is er plaats? Is de peuterspeelzaal misschien een oplossing? Gaat inschrijven
Nadere informatieHet is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.
De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.
Nadere informatieNaschoolse Dagbehandeling
Naschoolse Dagbehandeling BEHANDELING NA SCHOOLTIJD Informatie voor kinderen en jongeren en hun ouders/verzorgers Kom verder! www.ln5.nl Om deze doelen te bereiken leer je nieuwe vaardigheden. Iedereen
Nadere informatieGezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft
Gezinsinterventie Gezinsgesprekken voor gezinnen waarbij de ouder psychische problemen heeft Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Zorgen en vragen 1 Gezinsinterventie 2 Tien praktische
Nadere informatieKoningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande
Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie
Nadere informatieIedereen heeft een verhaal
informatie voor jongeren Iedereen heeft een verhaal > Goed om te weten als je tijdelijk naar JJC gaat Iedereen heeft een eigen verhaal. Veel verhalen gaan over waarom het niet allemaal gelopen is zoals
Nadere informatieBrijder Verslavingszorg Hoofddorp
Ons Team Ons team is zeer divers. We bestaan uit het secretariaat, psychologen, maatschappelijk werkers, sociaal psychiatrisch verpleegkundigen, cognitief gedragstherapeutisch werkers, ervaringsdeskundigen,
Nadere informatieActiviteit 01: Je gedachten en gevoelens 7. Activiteit 02: De scheiding van je ouders overleven 11. Activiteit 03: Acting out 16
Inhoud Activiteit 01: Je gedachten en gevoelens 7 Activiteit 02: De scheiding van je ouders overleven 11 Activiteit 03: Acting out 16 Activiteit 04: Schuld 22 Activiteit 05: Angst 26 Activiteit 06: Verdriet
Nadere informatieTraining - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN
Training - Begeleiding - Coaching BALANS DE BAAS VOOR VROUWEN DIE MAMA ZIJN OF WORDEN HERKEN JE DIT? Heb je steeds het gevoel het net niet goed genoeg te doen voor iedereen? Zijn de dagen te kort voor
Nadere informatieI n l e i d i n g. Deze brochure bestaat uit twee delen: 1. Een verhaal waarin Kids in Action wordt uitgelegd voor kinderen (pagina 4 t/m 10).
Leefstijlprogramma voor kinderen en jongeren met overgewicht (begeleiding door kinderarts, beweeg- & leefstijladviseur, fysiotherapeut en diëtist) Wat beweegt jou? Kids in Action 2 I n l e i d i n g Kids
Nadere informatieInformatie en advies voor ouders
Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders 1 2 Wist u dat de gevolgen van het zien of horen van geweld in het gezin net zo groot zijn als zelf geslagen worden? Ook als het geweld gestopt
Nadere informatieCombipoli Psychiatrie/Kinder- en Jeugdpsychiatrie
Sophia Kinderziekenhuis U bent doorverwezen naar de combipoli Psychiatrie/Kinder- en Jeugdpsychiatrie om te onderzoeken of u extra hulp kunt gebruiken bij de omgang met uw kind. In deze folder leest u
Nadere informatieOpGroeieN. OpGroeieN. DaT doen We in Best SaMen! Beste Betsy geeft antwoord op al je vragen over opvoeden en opgroeien
OpGroeieN OpGroeieN DaT doen We in Best SaMen! DaT doen We in Best SaMen! Beste Betsy geeft antwoord op al je vragen over opvoeden en opgroeien Beste Betsy is het Centrum voor Jeugd en Gezin in Best. Niet
Nadere informatieJezus vertelt, dat God onze Vader is
Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.
Nadere informatieSamenwerking MOC t Kabouterhuis en basisscholen
Samenwerking MOC t Kabouterhuis en basisscholen Marianne Balfoort & Manon van den Ende - MOC t Kabouterhuis Willemien Duvekot - Ouder kind adviseur Ijburg en Zeeburgereiland Programma - Introductie - Wat
Nadere informatieLeren praten Turks. Colofon. Hart voor Brabant
Colofon Uitgave : GGD Hart voor Brabant Oplage : 500 Datum : februari 2007 Illustraties : Hendriks van den Hout Druk : Graphiset bv, Uden Hart voor Brabant Leren praten Turks GGD Hart voor Brabant Postbus
Nadere informatieKortdurende hulpverleningstrajecten Maasland
Kortdurende hulpverleningstrajecten Maasland 1. Individuele sociale vaardigheidstraining 2. Sociale vaardigheidstraining groep 12-/12+ 3. Gezinsbegeleiding (6+) 4. Gezinsbegeleiding (0-6 jaar) 5. Individuele
Nadere informatie24 uurshulp. Met Cardea kun je verder!
24 uurshulp Met Cardea kun je verder! Met Cardea kun je verder! 24 UURSHULP De meeste kinderen en jongeren wonen thuis bij hun ouders totdat ze op zichzelf gaan wonen. Toch kunnen er omstandigheden zijn,
Nadere informatieInhoudsopgave. Inleiding. Als je een peuter en tussen 3 en 5 jaar bent. Als je een kleuter en tussen 6 en 8 jaar bent
Kind-In-Zicht Inhoudsopgave Inleiding Als je een peuter en tussen 3 en 5 jaar bent Als je een kleuter en tussen 6 en 8 jaar bent Als je een tiener en tussen 9 en 12 jaar bent Als je een puber en tussen
Nadere informatiegezinsvormen [ behandeling in een gezin ]
gezinsvormen [ behandeling in een gezin ] 03 Gezinshuis meestal een passend antwoord op een uithuisplaatsing voorwoord Ambiq biedt specialistische zorg aan kinderen, jongeren, hun ouders en volwassenen
Nadere informatieJeugdigen met een licht verstandelijke beperking
Jeugdigen met een licht verstandelijke beperking versie 2009 Informatie over zorgzwaartepakketten voor jeugdigen met een licht verstandelijke beperking 2 Inhoud Samenvatting... 4 Inleiding... 8 Algemene
Nadere informatieBrochure voor ouders
Brochure voor ouders Kinderen met gedragsproblemen Sommige kinderen gedragen zich anders dan andere kinderen. Als kinderen niet lekker in hun vel zitten kan hun gedrag meer aandacht vragen. Wat door de
Nadere informatieGebruikersgids jeugdigen met een licht verstandelijke beperking. Algemene informatie Informatie per zorgzwaartepakket (ZZP)
Gebruikersgids jeugdigen met een licht verstandelijke beperking Algemene informatie Informatie per zorgzwaartepakket (ZZP) Inhoud Samenvatting 3 Over welke problemen gaat het? 3 Voorbeelden 3 Welke hulp
Nadere informatieMEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave
Nadere informatieNaschoolse Dagbehandeling
Naschoolse Dagbehandeling INFORMATIEFOLDER Informatie voor kinderen en hun ouders/verzorgers Kom verder! www.ln5.nl Iedereen doet dat in zijn eigen tempo. Je komt naar de NDB voor een periode van negen
Nadere informatieMEE: PARTNER IN HET CJG
1e kwartaal 2016 MEE: PARTNER IN HET CJG MEE ondersteunt mensen met een beperking zodat zij mee kunnen doen in de samenleving. Wij helpen iedereen (weer) grip op hun leven te krijgen, onder andere door
Nadere informatieDe Driestroom Ambulante dienstverlening
voor mensen met een beperking De Driestroom Ambulante dienstverlening voor De Driestroom kinderen met een ontwikkelingsachterstand Inhoudsopgave Inleiding Inleiding Ambulante Dienstverlening - Pedagogische
Nadere informatieZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND. Leeftijd 0 tot 4 jaar
ZEG HET MAAR HET PRATEN VAN UW KIND Leeftijd 0 tot 4 jaar Het leren praten van uw kind gaat vaak bijna vanzelf. Toch is er heel wat voor nodig voordat uw kind goed praat. Soms gaat het niet zo vlot met
Nadere informatievooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik
> vooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik OUDERS & OPVOEDERS Als er binnen uw gezin sprake is van seksueel misbruik, heeft dat grote invloed. Er is veel verdriet, boosheid, wantrouwen en schuldgevoel.
Nadere informatieOplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)
Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)
Nadere informatieEVEN VOORSTELLEN. Met Cardea kun je verder!
EVEN VOORSTELLEN Met Cardea kun je verder! Als we over cliënten praten, bedoelen we kinderen, jongeren en hun ouders. Als we over ouders praten, bedoelen we ook eenoudergezinnen, verzorgers, voogden en/of
Nadere informatieMEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Leren & Werken
MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Leren & Werken Steeds opnieuw raak ik mijn baan kwijt. Waar ligt dat nou aan? Welke vervolgopleiding zou iets voor mij zijn? Is er voor mij extra ondersteuning
Nadere informatiePeuters: lief maar ook wel eens lastig
Peuters: lief maar ook wel eens lastig Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en
Nadere informatieNaam: Locatie: Groep: Groeibericht
Naam: Locatie: Groep: Groeibericht pagina 2 Inleiding Opgroeien, opvoeden en ontwikkelen gaat bij ieder kind met vallen en opstaan. In de moderne kinderopvang nemen we een deel van de opvoeding van uw
Nadere informatieOpvoeding & Ontwikkeling
MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Opvoeding & Ontwikkeling Opvoeding & Ontwikkeling Ons kind is anders dan andere kinderen. Wat is er aan de hand? Mijn dochter is in de puberteit. Hoe ga ik
Nadere informatieSoms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram,
Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, mijn kleine broer Dat is niet van mij mama Dan zegt ze
Nadere informatieKinderen. Hoe Yulius kinderen met autisme kan helpen
Kinderen Hoe Yulius kinderen met autisme kan helpen Voor wie is dit boekje? Je hebt dit boekje gekregen omdat je autisme hebt of omdat je nog niet zeker weet of je autisme hebt. Je bent dan bij Yulius
Nadere informatieMANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN
Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe
Nadere informatieFOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.
PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een
Nadere informatieNationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Begrijpend luisteren WWW.CPS.NL
Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Begrijpend luisteren WWW.CPS.NL Contactgegevens Annemarieke Kool a.kool@cps.nl 06 55 81 87 65 Programma 1. Welkom 2. Doelen van workshop 3. Theorie strategieën
Nadere informatieBij zorgen over de ontwikkeling of het gedrag van uw kind van 0-7 jaar. Integrale Vroeghulp Regio Arnhem, Nijmegen en Tiel
Bij zorgen over de ontwikkeling of het gedrag van uw kind van 0-7 jaar. ONS KIND ONTWIKKELT ZICH ANDERS. ER KLOPT IETS NIET, MAAR WAT? IK MAAK ME ZORGEN OVER ONS KIND, MET WIE KAN IK DIE DELEN? Onze jongste
Nadere informatieJouw Belang Jouw ouders bespreken gezamenlijk over én met jou wat jouw belang is. Zodat jouw ouders
- Dit basis Kindplan kan als onderdeel worden ingevoegd in het ouderschapsplan of los worden gebruikt door ouders al dan niet met hulp van een professional - Ouders ga na de eerste afspraak met een professional
Nadere informatieWat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt. Verslavingspreventie Mondriaan
Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt Verslavingspreventie Mondriaan Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Alle ouders hebben het beste voor met hun kinderen. Ouders vragen
Nadere informatieDe MS van Tess Als elke dag onzeker is
Morgen gaan we naar de huisarts, zegt haar moeder s middags. Ik weet niet wat er met je is. Je bent zo moe de laatste tijd. En nu heb je ook nog last van je oog. De juf zegt dat ik misschien een bril moet,
Nadere informatieWerkboek Het is mijn leven
Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er
Nadere informatieDeel 1. Informatie over het aangemelde kind en het gezin
Intakevragenlijst voor de ouders/verzorgers Deze intakevragenlijst is bedoeld voor ouders/verzorgers van kinderen die zijn aangemeld voor diagnostiek. De lijst bevat vijf delen: Deel 1: informatie over
Nadere informatievoor kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking of psychische problemen én hun gezin Cosis dichtbij voor hulp bij opgroeien
voor kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking of psychische problemen én hun gezin Cosis dichtbij voor hulp bij opgroeien Hulp bij opgroeien Een kind opvoeden gaat niet altijd vanzelf. Zeker
Nadere informatieStudielessen voor kinderen van 4-7 jaar
NAAM Studielessen voor kinderen van 4-7 jaar voorjaar 2005 Geschreven door Beryl Voorhoeve en opgemaakt door Judith Maarsen Geschreven voor kleine studiegroepen in de levend Evangelie Gemeente Gebruikte
Nadere informatieGemaakt door: Kelly.
De kanjertraining. Gemaakt door: Kelly. Inhoud. Inhoud. 1 Inleiding. 2 Wat is de Kanjertraining? 3 Hoe en wanneer is de Kanjertraining ontstaan? 4 Wanneer ga je naar de Kanjertraining? 6 Welke stappen
Nadere informatieWERKBLADEN Seksuele intimidatie
WERKBLADEN Seksuele intimidatie 1 Waarom dit boekje? 1.1 Zet een rondje om het goede antwoord. Seksuele intimidatie komt vaak voor. Ja Nee Seksuele intimidatie komt weinig voor. Ja Nee Mannen worden vaker
Nadere informatieThema Gezondheid. Lesbrief 33. In gesprek met de leerkracht.
http://www.edusom.nl Thema Gezondheid Lesbrief 33. In gesprek met de leerkracht. Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren met de leerkracht. Zinnen maken met omdat. Hulp vragen. Veel succes! Deze les
Nadere informatieThema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?
Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een
Nadere informatieWaarde-volle zorg is ook nog JONG!
Waarde-volle zorg is ook nog JONG! LOC maakte een nieuwe visie op de zorg. Die heet Waarde-volle zorg. Allerlei mensen herkennen zich daar in. Dat komt doordat die gaat over dingen die voor ons allemaal
Nadere informatieSlachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg
Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt
Nadere informatieAls je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen.
Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen. Kan ik kiezen bij wie ik ga wonen? Is het mijn schuld? Ben ik verplicht om op bezoek te gaan bij papa of mama? Waarom hebben mijn ouders elk een
Nadere informatieProgramma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf
Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Vijf woensdagmiddagen kunnen jongens en meiden tussen de 10 en 14 jaar op avontuur naar zichzelf. Het kind leert zichzelf
Nadere informatieKINDERGENEESKUNDE. Pedagogische begeleiding van uw kind in het ziekenhuis
KINDERGENEESKUNDE Pedagogisch team Pedagogische begeleiding van uw kind in het ziekenhuis Inleiding De kinderafdeling en de kinderpoli in het Laurentius ziekenhuis beschikken over een pedagogisch team.
Nadere informatiedeeltijdbehandeling Amares
Amares deeltijdbehandeling Deze folder is bedoeld voor kinderen en jongeren die een deeltijdbehandeling gaan krijgen bij Amares. De folder is ook bedoeld voor de ouder(s)/ verzorger(s) die binnenkort met
Nadere informatieHULP BIJ ZORG VOOR EEN ANDER
Steunpunt Mantelzorg Nieuwegein HULP BIJ ZORG VOOR EEN ANDER Steunpunt Mantelzorg Nieuwegein Zorgen voor een ander, dan doe je gewoon.. Maar soms is een beetje hulp en steun meer dan welkom! In Nieuwegein
Nadere informatie(naam/plaats school) Achternaam : Roepnaam : Geboortedatum: :. Nationaliteit : Adres (straat/nr) :. Postcode:. Spreektaal thuis: :.
Dit aanmeldformulier is opgesteld ten behoeve van de zorgvuldige aanmelding van uw kind bij één van de basisscholen van het Samenwerkingsverband Kampen Aanmeldformulier voor basisschool ndergetekenden
Nadere informatieAls je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen.
Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen. Kan ik kiezen bij wie ik ga wonen? Is het mijn schuld? Ben ik verplicht om op bezoek te gaan bij papa of mama? Waarom hebben mijn ouders elk een
Nadere informatieNiet eerlijk. Kyara Blaak
Kyara Blaak Niet eerlijk Kyara Blaak Kyara Blaak 248media uitgeverij, Steenwijk Grafische realisatie: MDS Grafische Vormgeving Illustraties binnenwerk: Kyara Blaak Alle rechten voorbehouden. Niets uit
Nadere informatieTeksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.
Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl
Nadere informatiehoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb
hoofdstuk 8 Kernovertuigingen Kernovertuigingen zijn vaste gedachten en ideeën die we over onszelf hebben. Ze helpen ons te voorspellen wat er gaat gebeuren en te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.
Nadere informatieABC - Ambulant Behandelcentrum
ABC - Ambulant Behandelcentrum Als het thuis en/of op school dreigt vast te lopen Informatie voor verwijzers Kom verder! www.ln5.nl Vergroten van sociale competenties. Vergroten zelfbeeld/zelfvertrouwen.
Nadere informatieHet psychosociaal kinderteam (PST)
Het psychosociaal kinderteam (PST) Het bezoek van u en uw kind aan de kinderarts is aanleiding voor de kinderarts om de zorgen en vragen rondom uw kind te bespreken in het psychosociaal kinderteam. Deze
Nadere informatieMEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Algemene brochure. voor mensen met een beperking. MEE maakt meedoen mogelijk
MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Algemene brochure voor mensen met een beperking MEE maakt meedoen mogelijk 1 Colofon Tekst en samenstelling Eenvoudig Communiceren Amsterdam Afd. Communicatie
Nadere informatie