Wegwijs in cultureel erfgoed Groningen NUMMER 58, 20 SEPTEMBER 2013

Transcriptie

1 NUMMER 58, 20 SEPTEMBER 2013 IN DIT NUMMER Wegwijs in cultureel erfgoed Groningen lees verder Boottocht naar Simonszand lees verder Oktobermaand Kindermaand lees verder Erfgoeddag Stedum lees verder 2014 Mobiel lees verder Agenda lees verder Door een andere bril We zitten als organisatie op een mooie plek in het centrum van de stad. Rondom ons zijn winkelstraten en er is volop leven. Soms wordt dat wat minder en gaan winkels dicht. Crisis? Achteruitgang? Het aardige is dat er ook winkels weer terugkomen met soms een verrassende inhoud: soep, koffie, toetjes, bonbons, biologische hamburgers, producten voor stadstuinen etc. Ik geniet hier erg van want vaak worden de eigenaren gedreven door hun eigen passie en maakt de crisis het mogelijk om deze invulling te geven. Er zijn geen grote investeringen nodig en samen maken ze de binnenstad leefbaar en gezellig. Dit sluit heel erg aan bij de erfgoedwereld in Groningen. De crisis is merkbaar en er is minder geld. Wij voelen allemaal de pijn en zien soms ook de leegstand, maar het biedt ook kansen om samen op een verrassende manier te ondernemen. Niet door grote investeringsplannen te ontwikkelen, maar wel door creatieve plannen te bedenken. Kleinschalig en met gevoel voor kwaliteit. Dat gebeurt overal in de provincie zoals de kerktorens die een uitkijkfunctie hebben gekregen, de molens die het decor vormen voor toneel en musicals of letterlijk als pleisterplaats dienen voor wandelaars en fietsers, of de musea die ook buiten hun muren gasten ontvangen en de kerken die steeds vaker hun deuren openstellen voor publiek. De mogelijkheden zijn groot, juist door de kleinschaligheid en de grote hoeveelheid monumenten die we hebben. Dit samen maakt ook de provincie Groningen krachtig en gezellig. We hebben alles al in huis. We moeten alleen onze deuren openzetten, een goed product bieden en zorgen dat iedereen ons weet te vinden. Ik hoop dat een nieuwe versie van die wordt gekoppeld aan Marketing Groningen daarvoor een oplossing kan zijn, maar natuurlijk zullen we ook zelf zoveel mogelijk naar buiten moeten treden. Voor het bestuur van een nieuw te vormen stichting voor de digitale infrastructuur (bekend als wordt een voorzitter gezocht. In de bijlage staat het profiel. Wegwijs in cultureel erfgoed Groningen Voor alle (nieuwe) bestuursleden van erfgoedbeheerders (musea, molens, borgen, kerken, etc.) ambtenaren en andere belangstellenden vindt op vrijdag 4 oktober van 10:00-12:00 uur in het Museumhuis/Molenhuis een informatieve bijeenkomst plaats. Het is niet altijd gemakkelijk om de weg te vinden in de versnipperde wereld van cultureel erfgoed. Wie bepaalt het beleid, waar

2 moet je rekening mee houden, hoe kom je aan geld, waar zitten mijn collega s, wat zijn de belangrijkste speerpunten voor de komende cultuurperiode. Om de bijeenkomst af te stemmen op de achtergrond van de aanwezigen, willen we graag dat u zich vooraf opgeeft. De inleiding wordt verzorgd door Roeli Broekhuis. Deelname is gratis. Boottocht naar Simonszand Erfgoedpartners en Stichting Verdronken Geschiedenis hebben een tweede expeditietocht naar Simonszand georganiseerd. Op zaterdag 21 september vertrekt het gezelschap vanuit Lauwersoog met de m.s. Boschwad. Mogelijk wordt ook een kort bezoek gebracht aan de westkant van Rottumerplaat. Aan boord zijn, behalve de bemanning, medewerkers van bovengenoemde organisaties, vertegenwoordigers van de gemeente Eemsmond, die door een financiële bijdrage deze tocht mede mogelijk maakt, en wetenschappers en studenten. Erfgoedpartners vindt de combinatie aan passagiers van groot belang. De wetenschappers waaronder fysisch geografen, historici, biologen en archeologen gaan door middel van boringen op Simonszand onderzoek doen naar sporen van cultuur (bewoningsresten) in het Waddengebied en de Waddenzee. Eerdere boringen, gecombineerd met een interdisciplinaire aanpak, doen vermoeden dat van de Romeinse tijd nog sporen onder de kleilaag zitten. Deze boringen kunnen alleen bij laag water worden uitgevoerd. Dit schept de mogelijkheid voor geïnteresseerden om letterlijk mee te kijken. Op expeditie op het Wad Tijdens de tocht gaan er twee filmploegen mee. Een Nederlandse filmploeg maakt alvast opnamen en korte interviews, die gebruikt zullen worden gebruikt in een documentaire die medio 2014 gereed moet komen. Deze documentaire zal de stand van zaken in het onderzoek belichten en laten zien wat de onderzoekers al te weten zijn gekomen, wat ze denken wat er is en waar ze nog op hopen. De film wil de bezoekers en bewoners van het noordelijk kustgebied laten delen in de kennis die er is. Een Duitse filmploeg maakt opnamen en korte interviews voor een NDR-TV documentaire over het kustgebied tussen Eems en Westerschelde in de serie Land im Gezeitenstrom. Samen met de gemeente Eemsmond pakt Erfgoedpartners de uitdagende taak op om wetenschappelijke inzichten rond vroege bewoning van het wad nu en in de toekomst te vertalen naar een groot publiek. Verdronken Geschiedenis legt zich toe op het verrichten van interdisciplinair onderzoek dat moet leiden tot een goed beeld van de cultuurgeschiedenis van het Waddengebied. Oktobermaand Kindermaand De officiële start van Oktobermaand Kindermaand voor de culturele instellingen in de provincie Groningen was een succes. Op maandag 16 september werden deelnemers ontvangen in het Grand Theatre waar gedeputeerde P. de Vey Mestdagh de eerste interactieve kaart in ontvangst nam. Een medewerkster van het theater verzorgde een rondleiding door dit uit 1930 stammend gebouw.

3 Hoe werkt de interactieve kaart? Woensdag 18 september was de beurt aan de scholen. Tijdens de Burgemeestersactie kregen alle basisschoolkinderen in de provincie Groningen de promotiekaart voor Oktobermaand Kindermaand uitgereikt. Op het eerste gezicht lijkt deze vrolijke kaart alleen maar beknopte informatie te geven en naar de website ( te verwijzen. Maar in combinatie met een smartphone of tablet laat de kaart de nieuwe mogelijkheden op het gebied van nieuwe media zien. Via onderstaande afbeeldingen wordt het gebruik van de kaart gedemonstreerd. Vooral voor volwassenen zal deze demonstratie nuttig zijn. Het is namelijk niet alleen voor basisschoolleerlingen leuk om te zien hoe er een filmpje te voorschijn komt als je de kaart scant, ook voor volwassenen is deze techniek nieuw en spannend en biedt het vele mogelijkheden. Erfgoedpartners hoopt dat deze kaart ervoor zorgt dat kinderen nog enthousiaster worden gemaakt voor het culturele aanbod in Groningen en dat ouders, verzorgers, opa s en oma s ook verrast worden door de aantrekkingskracht van de verborgen elementen. okkideel1.mov okkideel2.mov Alle Groninger burgemeesters hebben zich ingespannen om de kinderen op een leuke manier met cultuur in aanraking te brengen. Hieronder ziet u een beeldverslag van burgemeester Rehwinkel die samen met Henk Scholte in de stad Groningen op stap ging Erfgoeddag Stedum Adriaan Clant ( ) De Erfgoeddag op 12 oktober nadert met rasse schreden. Vanaf nu zullen wij in de Erfgoedloper steeds een tipje van de sluier van het programma oplichten waardoor u wellicht wordt verleid die zaterdag naar Stedum te komen. In deze editie richten wij het vizier op de lezing. Ieder jaar kiezen wij een onderwerp dat goed past bij de regio waar de Erfgoeddag wordt gehouden. In 2013 heeft de organisatie van de Maand van de Geschiedenis (ieder jaar in oktober) gekozen voor het thema Vorst en Volk.

4 De lezing zal daarop aansluiten en een prominent oud-inwoner van het dorp centraal stellen. Adriaan Clant ( ) was een telg uit een vermaard Groninger geslacht. Niet alleen in maar ook buiten de Ommelanden schreven leden van deze familie geschiedenis. Egbert Clant ondertekende in 1579 samen met enkele andere afgevaardigden van de Ommelanden de Unie van Utrecht waarbij een aantal gewesten overeenkwam om de Spanjaarden het land uit te zetten: het begin van oorlog. Zijn zoon Adriaan zal ruim tachtig jaar later één van de ondertekenaars zijn van de Vrede van Münster. De familie Clant bewoonde de borg Nittersum bij Stedum. Deze borg werd in 1818 afgebroken; alleen het borgterrein rest nog en is op 12 oktober te zien. Meer weten? Historicus dr. Henk Boels zal op 12 oktober aan lezing verzorgen over deze roemruchte Groninger. Tijd : van 11:45-12:15 uur Plaats : in een zaal van Kerncontact dat gevestigd is in een Hogelandster boerderij aan de Delleweg 11a in Stedum Mobiel Het Museumhuis ontving de volgende uitnodiging waar wij u graag op attenderen is het jaar van mobiliteit en mobiel erfgoed, kortweg 2014 Mobiel. Het initiatief voor het themajaar is genomen door de Stichting Mobiele Collectie Nederland (MCN), het samenwerkingsverband voor al het mobiel erfgoed in ons land. MCN vertegenwoordigt alle relevante erfgoedorganisaties op het gebied van vervoer over het water, over de weg, over het spoor en door de lucht en tal van musea. Met 2014 Mobiel wil MCN het belang van onze mobiliteitsgeschiedenis in de schijnwerpers zetten en het mobiele erfgoed een plaats geven in de discussie over mobiliteitsvraagstukken die op dit moment wordt gevoerd. Er wordt samengewerkt met een gevarieerde groep organisaties en bedrijven, waaronder de Rijksoverheid, de ANWB en de verschillende cultuurfondsen. Eén belangrijke partner is de stichting Open Monumentendag. Deze zal het thema van 2014 Mobiel vertalen in Op reis, waarvoor in het tweede weekend van september 2014 een groot aantal gebouwen wordt opengesteld die een relatie hebben met onze mobiliteitsgeschiedenis. De keuze voor het jaar 2014 is niet toevallig. Juist in 2014 vinden veel opvallende jubilea plaats: de bouw van de Zeven Provinciën, het roemruchte schip van Michiel de Ruyter, 350 jaar geleden, het 175-jarig bestaan van het railvervoer in Nederland, de recordvlucht, 80 jaar geleden, van de Uiver naar Melbourne en de introductie in Nederland van de Japanse auto, 50 jaar geleden. Noordelijke bijeenkomst Een driemanschap (Eelco Bruinsma, Beno Hofman en Max Popma, vertegenwoordiger MCN) wil een bijeenkomst beleggen op vrijdag 11 oktober van 15 tot 17 uur in het Noordelijk Scheepvaartmuseum, Brugstraat 24, Groningen om met u van gedachten te wisselen over de mogelijke activiteiten die ontplooid zouden kunnen worden in verband met '2014 Mobiel'. Om een inschatting te kunnen maken van de belangstelling wil men, graag zo spoedig mogelijk, horen of u van plan bent die vrijdagmiddag naar de bijeenkomst te Paardenslee komen: contact@benohofman.nl

5 Agenda sept./okt. Cursus Molengids 19:00-21:00 uur Molenhuis dinsdag 1 okt. Platform Onderhoud molens 10:00-12:00 uur Molenhuis maandag 23 sept. Leergang Cultuur en beleid 14:00-17:00 uur nog vast te stellen oktober Oktobermaand Kindermaand diverse erfgoedinstellingen vrijdag 4 oktober Wegwijs cultureel erfgoed Gron 10:00-12:00 uur Museumhuis zaterdag 12 okt. Erfgoeddag/Molenvriendendag 10:30-16:00 uur Stedum dinsdag 5 nov. Platform Borgen 10:00-12:00 uur Museumhuis donderdag 7 nov. Cultuurkalender & nwe media 10:00-16:00 uur Museumhuis dinsdag 12 nov. Platf. Instandhouding molens 10:00-12:00 uur Molenhuis dinsdag 19 nov. Platform educatie 10:00-12:00 uur Museumhuis donderdag 21 nov. Klantvriendelijk denken 10:00-16:00 uur Museumhuis Erfgoedloper is een uitgave van ERFGOEDPARTNERS: Museumhuis Groningen / Groninger Molenhuis Lopende Diep 8, 9712 NW Groningen t. (050) Reacties en kopij: pol@erfgoedpartners.nl Wanneer u de Erfgoedloper niet langer wenst te ontvangen, kunt u dit aangeven door een bericht te sturen naar info@museumhuisgroningen.nl.