Stichting Centrum voor Vrijwillige en Professionele Maatschappelijke Dienstverlening

Transcriptie

1 Stichting Centrum voor Vrijwillige en Professionele Maatschappelijke Dienstverlening jaarverantwoording 2009

2

3 JAARVERSLAG CVD 2009 Inhoudsopgave Pagina Aanbiedingsverklaring 2 Inhoudsopgave 3 1 Voorwoord 4 2 Profiel van de organisatie algemeen organisatiestructuur en juridische structuur kerngegevens belanghebbenden 7 3 Bestuur, toezicht en bedrijfsvoering bestuur en toezicht bedrijfsvoering medezeggenschap 11 4 Beleid, inspanningen en prestaties meerjarenbeleid realisatie jaarplan kwaliteitsbeleid personeelsbeleid risicomanagement financieel beleid 40 3

4 1. Voorwoord Het CVD kan het jaar 2009 kenschetsen als een in vele opzichten beweeglijk jaar dat de organisatie onder meer heeft benut om een forse stap voorwaarts te maken in haar ontwikkeling als maatschappelijke dienstverlener. De inhoudelijke ambities op dat punt hebben in 2009 vorm gekregen in het Strategisch Meerjarenplan CVD , dat de ondertitel Versterken en Beperken meekreeg. Daarbij is er nadrukkelijk voor gekozen om voort te bouwen op de uitkomsten van het strategieproject uit 2007 en daarmee op de kracht van het CVD. Het CVD wil deze kracht inzetten bij de nieuwe vraagstukken en de ontwikkelingen van deze tijd, gekoppeld aan het realiseren van een daarbij steeds passende cultuur van de organisatie. Helaas bleek de in 2008 ingezette reorganisatie onvoldoende soelaas te bieden om de organisatie op een afzienbare termijn ook financieel weer voldoende stevig te maken. Daardoor werd als snel in 2009 de noodzaak duidelijk om verdergaand te versoberen. Het vertrekpunt daarbij is geweest om slim af te slanken door de versobering te verbinden aan de strategische keuzen zoals die zijn vastgelegd in het meerjarenplan. Daarbij is er voor gekozen om niet geforceerd te reorganiseren, maar daarvoor de tijd te nemen tot einde Want tijdens de verbouwing ging de verkoop door. En hoe! Het CVD bestond ook in 2009 uit drie domeinen, waarvan twee inhoudelijk waren gericht en het derde domein de staftaken en ondersteuning van de organisatie voor z n rekening nam. Extern is in 2009 nadrukkelijk aandacht besteed aan het vergroten van de bekendheid van de organisatie en het verstevigen van de relaties, waaronder die met de deelgemeenten waarvoor het CVD werkzaam is. Het CVD is daarbij in de gelegenheid gesteld zich op verschillende momenten te presenteren aan zowel bewindslieden, gemeentelijke- en deelgemeentelijke bestuurders als (deel)raadsleden. Om ook deze momenten kracht bij te zetten, werd de huisstijl van het CVD opgefrist zonder de haar kenmerkende signatuur (CVD bullit) kwijt te raken. De externe oriëntatie ging hand in hand met het uitbreiden van de activiteiten resp. het vergroten van het marktaandeel van de organisatie, zowel op het gebied van het vrijwilligerswerk (o.a. project STAPPEN, taalmaatjes bij inburgering), de maatschappelijke dienstverlening (met E.H.B.O., Eerste Hulp Bij Opvoeden) als de maatschappelijke opvang (opening voorziening de Sleephelling).. Ook intern is er op diverse fronten gewerkt aan verdergaande professionalisering. Daarnaast heeft er bewustwording plaatsgevonden van de kwetsbare financiële situatie waarin het CVD verkeerde. En dat heeft er weer toe geleid dat er veel scherper op de uitgaven is gelet dan in de periode daarvoor. Het CVD heeft in 2009 ondanks de context van de economische crisis niet alleen een beweeglijk, maar ook een voorspoedig jaar gekend. Vanuit financiële optiek bezien is de organisatie in staat geweest een bescheiden buffer op te bouwen waardoor ze de uitvoering van de reorganisatieplannen kan overbruggen. En waardoor ze iets sterker staat om de opgave die voor ons ligt het hoofd te kunnen bieden. In het voorwoord bij de jaarverantwoording over 2008 gaf ik als net aangetreden bestuurder bij het CVD onder meer aan dat ook het draagvlak dat hiervoor aanwezig is binnen de organisatie en de ervaren grote veerkracht daarbij van onschatbare waarde zijn en vertrouwen geven in de uitkomst. Terugkijkend op het jaar 2009 ben ik hierin als bestuurder alleen maar bevestigd. Met dank aan de niet aflatende inzet van de CVD medewerkers die in 2009 is gepleegd, ook al waren de omstandigheden niet altijd even gemakkelijk. Al met al een prima uitgangpunt voor het jaar 2010! Yvonne Frank Algemeen directeur/bestuurder 4

5 2. Profiel van de organisatie 2.1 Algemeen De Stichting Centrum voor Vrijwillige en Professionele Maatschappelijke Dienstverlening (CVD) werd in 1963 opgericht. In 2007 heeft de stichting de B.V. CVD Beheer opgericht (met 100% aandeelhouderschap van de stichting) en in 2009 is deze B.V. geliquideerd. De doelstelling van de Stichting en de zeggenschapsverdeling tussen Raad van Bestuur en Raad van Toezicht zijn statutair, en aanvullend in reglementen, notarieel vastgelegd. Sinds medio 2009 werkt het CVD daarbij conform de recent beschikbaar gekomen Governancecode Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening. De missie van het CVD, zoals geformuleerd in het Strategisch Meerjarenplan , luidt als volgt. Het CVD biedt daadwerkelijk hulp en ondersteuning aan (groepen van) burgers, veelal met sociaal economische en/of sociaal maatschappelijke problemen met als doel een zodanige persoonlijke ontwikkeling te realiseren dat men zich in de samenleving kan handhaven, ontplooien, actief kan deelnemen aan het maatschappelijk leven én verantwoordelijkheid voor zichzelf en anderen kan dragen. Het CVD werkt als maatschappelijk relevante ondernemer vraaggericht, slagvaardig, professioneel en met respect voor een ieder en neemt verantwoordelijkheid voor het leveren van een bijdrage aan de grootstedelijke problematiek in Rotterdam. Het werkgebied van het CVD omvat de regio Rotterdam. Voor enkele randgemeenten (waaronder Schiedam, Vlaardingen, Maassluis en Langsinerland) biedt de stichting de bereikbaarheidsfunctie buiten kantooruren. Het CVD heeft een toelating als instelling voor verblijf krachtens artikel 8 van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). CVD Adres Glashaven 42 Postcode 3011 XJ Plaats Rotterdam Telefoonnummer Identificatienummer Kamer van Koophandel Internetpagina Contactadres Info@cvd.nl 2.2. Organisatiestructuur en juridische structuur Het CVD bestond op 1 januari 2009 uit 3 domeinen en de entiteit CVD Beheer BV. 5

6 Raad van Toezicht Algemeen bestuurder Ondernemingsraad Clientenraad Manager Kwaliteit Directeur Directeur Manager Intake Wonen Werk Welzijn Service organisatie 2.3 Kerngegevens De kernactiviteiten van het CVD hebben betrekking op maatschappelijke opvang (MO) in al zijn facetten, vrijwilligerswerk en maatschappelijke dienstverlening. Productie Maatschappelijke Opvang 2009 capaciteit + productie MO capaciteit productie eenheid Nachtopvang plaatsen/dagen Dagopvang plaatsen/bezoeken 24-uurs voorzieningen plaatsen/nachten Beschut / begeleid wonen n.v.t uren outreaching n.v.t. 734 uren Aantal cliënten maatschappelijke opvang 2009 Nachtopvang 363 Dagopvang uursopvang 412 begeleid wonen 514 outreaching 119 Realisatie AWBZ gefinancierde functies Functie Eenheid Verpleging uren Persoonlijke verzorging uren Ondersteunende begeleiding uren Ondersteunende begeleiding speciaal uren Activerende begeleiding 0 0 uren Beschermd wonen pension etmalen Begeleid wonen ambulant etmalen Opvang verpleegbedden etmalen Opvang daklozen etmalen Ondersteunende begeleiding dagdelen uren Inloop gem. aantal u. p.mnd. 6

7 Gemeentelijke en overige gefinancierde producten / diensten Product / dienst Eenheid 1. Ondersteuning vrijwilligerswerk uren 2. Sociale Activering ondersteuning door vrijwilligers vrijwilligers Personen geholpen door vrijw.werk personen 3. Begeleid werken Aantal dagdelen activiteiten dagdelen Aantal uren activiteiten uren Aantal activiteiten 8,4 9,2 activiteiten per dag Aantal deelnemers van een activiteit deelnemers Activeringstrajecten trajecten/deelnemers 4. Preventie en voorlichting deelnemers 5. Intake en doorverwijzing Cliënten voor trajecttoewijzingscie trajectinventarisaties Geplaatste cliënten cliënten 6. Acuut maatschappelijk werk cliënten/cliëntsystemen 7. Algemeen maatschappelijk werk cliënten/cliëntsystemen 8. Pleger- en slachtofferhulp Trajecten (afgesl. en nog lopend) aanmeldingen 9. Crisisopvang overnachtingen gesprekken crisisinterventies aanmeldingen voor opvang (incl. achterwachtcontacten) Personeel: formatie per 31 december 2009 Categorie aantal personen aantal fte s Personen in loondienst Totaal bedrijfsopbrengsten in verslagjaar Bedrag in euro s Subsidie gemeente Rotterdam ID subsidies Subsidie deelgemeenten Overige subsidies AWBZ gelden Overige inkomsten Opbrengsten cliënten Bijdrage G Totaal opbrengsten Belanghebbenden Het CVD werkt met vele partners in de stad samen. Met de collega instellingen in de stad werd deelgenomen in de contractgroep Maatschappelijke Opvang, die in oktober 2008 is opgericht. In deze groep wordt op bestuurlijk niveau samengewerkt met de gemeente. Met de ParnassiaBavoGroep werd in 2009 samengewerkt om gezamenlijk invulling te geven aan de bemoeizorg voor cliënten. Ook werd samen met de ParnassiaBavoGroep geoffreerd voor en uitvoering gegeven aan het Plan van Aanpak Maarschappelijke Opvang van de 4 grote 7

8 gemeenten. Daarover werd in 2009 door beide partijen overeengekomen om per tot ontvlechting van deze situatie over te gaan.voorts trad het CVD in 2009 uit het bestuur van de stichting Mozaïek. Vanuit verschillende thema s leverde het CVD een inbreng in diverse gremia in de stad zoals het Platform Huiselijk Geweld en Wmo Stuurgroep van de deelgemeente Hoogvliet. Met bewoners, politie, corporaties en (deel)gemeenten werd inhoud gegeven aan het beheer van de locaties waar CVD (woon)voorzieningen exploiteert. Met deze partijen alsmede met een aantal onderwijsinstellingen die in de stad actief zijn (waaronder de beide ROC s) wordt verder per project samenwerking gezocht. Tenslotte nam het CVD actief deel aan een aantal branche organisaties, waaronder het BOSSR, de Federatie Opvang, de werkgeversorganisatie MO/groep en de brancheorganisatie InZ.. 8

9 3. Bestuur, toezicht en bedrijfsvoering 3.1 Bestuur en Toezicht Bij de start van het jaar was de leidraad voor het handelen de Corporate Governance Code voor de Zorg. In het jaar 2009 werd overgestapt op de Governancecode Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening. Dit is vastgelegd in de statuten. De Raad van Toezicht besloot daarbij op één punt van de Governancecode af te wijken. In de code staat dat ambtenaren uit de gemeente(n) waar de stichting werkzaam is niet in de Raad van Toezicht kunnen zitten. Gelet op de grootte van de stad Rotterdam resp. de omvang van het ambtenarenkorps is deze bepaling wat preciezer ingevuld. In beginsel kunnen ambtenaren wel in aanmerking komen voor een plaats in de Raad van Toezicht. Dit kan echter niet niet als men verantwoordelijk is voor het werkterrein waarop de stichting in de betreffende (deel)gemeente werkzaam is. Het CVD kende in 2009 een éénhoofdig bestuur. Naam Functie Periode Y. Frank bestuurder t/m De bestuurder legde vier keer verantwoording af aan de Raad van Toezicht. De onderwerpen waarover verantwoording moet worden afgelegd zijn vastgelegd in de statuten van de Stichting en de reglementen voor de Raad van Bestuur en Raad van Toezicht. Het CVD maakt voor de besturing van de organisatie gebruik van het Raad van Toezichtmodel. De Raad van Toezicht is het hoogste bestuurlijke orgaan binnen de Stichting. Samenstelling Raad van Toezicht en hoofd- en nevenfuncties Naam functie Hoofd- en Nevenfuncties Mevr. H.B.M.H. Woudenberg-Koreman voorzitter Geen laatste termijn; aftredend Dhr. G.A.P.M. Kannekens RA afgetreden Lid H: Accountant bij Mazars N: Lid DB van Sint Jacobusstichting N: Bestuurslid Fonds verstandelijk Mevr. dr. G.E. Hoogenboezem afgetreden Dhr. J.A. Sevenhuijsen laatste termijn; aftredend Dhr A.W.T. ten Velde laatste termijn; aftredend Mevr. drs. J.E.A.M. Nooren eerste termijn; herbenoembaar lidmaatschap onderbroken van tot Dhr. drs. A.F.M. Commandeur Eerste termijn; herbenoembaar Mevr. drs. H.Demper Eerste termijn; herbenoembaar Lid Lid Lid Lid Lid Lid gehandicapten H: Wetenschappelijk medewerker (Trimbosinstituut te Utrecht) N: Geen H: Stafdirecteur concernstrategie N: Geen H: beleidsmedewerker dgm HB/SB N: Geen H: lid RvB Lunet Zorg N: Lid RvT Wilhelmina ziekenhuis Assen N: Bestuurslid van Progressief Akkoord Montfoort. H: Geen N: Geen H: controller Erasmus MC Holding BV N: bestuurslid van Veldhuizen Stichting bestuurslid Stichting Popverzamelgebouw Dhr. A. van Nes Eerste termijn; herbenoembaar Lid H: geen N: arbeidsmarktmeester, adviseur bij Van Gansenwinkel NV en bij Oranje BV, lid RvT CJG, Lid adviesraad Common Purpose, Voorzitter stichting get hoekt. Founder Munchhausen beweging. 9

10 In 2009 zijn de leden Hoogenboezem en Kannekens afgetreden. De daardoor ontstane vacatures zijn vervuld door twee nieuwe leden: mevrouw Demper en de heer van Nes. Laatstgenoemde werd benoemd op voordracht van de Cliëntenraad. Wegens gebleken strijd met de toenmalige statuten heeft tenslotte mevrouw Nooren haar lidmaatschap in 2009 tijdelijk neergelegd. Zij is in die periode wel als adviseur verbonden gebleven aan de Raad van Toezicht. De Raad van Toezicht heeft in 2009 eenmaal vergaderd met de Cliëntenraad en eenmaal met de Ondernemingsraad en in totaal vier keer met de bestuurder. Ook heeft men in januari 2009 een evaluatie van het eigen functioneren gehouden. Tijdens de vergaderingen zijn diverse onderwerpen geagendeerd geweest. Men besloot over te stappen op de Governancecode Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening en stelde de daaruit voortvloeiende herziene Statuten en het Reglement Raad van Toezicht vast. Voorts heeft men de jaarverantwoording 2008 (bestaande uit jaarrekening en inhoudelijk jaarverslag) goedgekeurd alsmede de begroting 2010 en de risicomonitor voor datzelfde jaar. Ook werd een reeds eerder genomen besluit tot een éénhoofdig bestuur herbevestigd. Het zoekprofiel voor de nieuwe leden van de Raad van Toezicht werd vastgesteld, gevolgd door de benoeming van twee leden. En het strategisch meerjarenplan CVD werd goedgekeurd. Tenslotte besloot de Raad van Toezicht de honorering van haar leden te verhogen tot resp bruto voor de leden en bruto voor de voorzitter. Voor deze aanpassing is het advies van de NVTZ als uitgangspunt genomen, waarin wordt aangegeven dat omvang en complexiteit van het CVD tot een indeling in categorie D zou leiden. Gezien de aard van de organisatie heeft de Raad van Toezicht gemeend de honorering voor haar leden te moeten mitigeren terwijl er geen extra vergoeding in het leven is geroepen voor commissies. De bedragen zullen jaarlijks worden geïndexeerd conform de NVTZ index en zullen worden afgerond op hele bedragen. De leden Demper en Nooren besloten in 2009 van geldelijke honorering af te zien, terwijl het lid Kannekens zijn honorering beperkt wilde zien tot een kleine onkostenvergoeding. 3.2 Bedrijfsvoering Het CVD kende in 2009 drie domeinen: Intake & Wonen, Welzijn & Werk de Service Organisatie (SO). In 2009 werd elk van de domeinen aangestuurd door een directeur. Dat bleek voor de SO niet de meest optimale situatie. In relatie tot de noodzaak te gaan reorganiseren werd in goed overleg met de betrokken medewerkers besloten het domein SO rechtstreeks onder de bestuurder te positioneren. In 2010 zal dit worden geformaliseerd. Samenstelling Directieteam Naam Functie Domein Periode D. Itaar directeur Intake&Wonen 2009 A. Smits directeur Welzijn&Werk 2009 T. Geurink directeur ServiceOrganisatie v.a De organisatie kent een strategie-, planning- en control cyclus. De activiteiten in dit kader vinden plaats op basis van een jaarplanning. Hierin is tevens de overlegstructuur en -planning opgenomen. Het management van het CVD bestaat naast de directie uit clustermanagers en teamleiders. In de cyclus zijn de verantwoordelijkheden en bevoegdheden beschreven tot op het niveau van het middelmanagement In 2009 bleek de financiële situatie van het CVD zodanig kwetsbaar te zijn dat werd besloten tot versobering van de personele regelingen en een reorganisatie. Dat heeft geleid tot een reorganisatieplan, dat in 2010 zal worden uitgevoerd. Daarbij wordt het management in aantal teruggebracht en zal de span of control groter worden. De Ondernemingsraad stemde in 2009 in met de voorgenomen versobering en zal begin 2010 een advies uitbrengen over het voorgenomen reorganisatieplan. 10

11 3.3. Medezeggenschap De organisatie heeft een Cliëntenraad en een Ondernemingsraad. De bestuurder heeft op reguliere basis formeel overleg met de Cliëntenraad en de Ondernemingsraad. Uitgangspunt voor de agendaonderwerpen zijn resp. de Wet Medezeggenschap Cliëntenraden (WMCR) en de Wet op de Ondernemingsraden (WOR). Cliëntenraad De cliëntenraad stelt zich ten doel om, binnen het kader van de doelstellingen van de instelling in het bijzonder, intern en extern de belangen van de cliënten van de instelling te behartigen. De Cliëntenraad heeft in 2009 vele personele wisselingen gekend. De voorzitter en penningmeester traden af uit onvrede met de door de gemeente Rotterdam vastgestelde dagloonregeling en een aantal leden kregen een andere invulling van hun leven. De Cliëntenraad bestond in 2009 uit de volgende leden en kende de volgende functieverdeling: Woodrow Noordman was voorzitter en trad af waarna hij werd opgevolgd door Derrick Koulen. Raymond Kuiler was plv. voorzitter en werd na zijn aftreden opgevolgd door Paul v.d. Belt, die tevens secretaris was en voor een deel van het jaar plv. secretaris. Marschel van der Steen was gedurende een deel van het jaar secretaris Zowel Frank Munck als Geert van Emden bekleedden een deel van het jaar de functie van penningmeester. Tenslotte kende de Cliëntenraad als leden resp. Aart Reijmers, Carlo Nelstein, Reza Pandgo, Marlon Martins, Ruud Stijnis en Carlos Lapè. Men werd in 2009 ondersteund door een tweetal adviseurs vanuit de organisatie en door het bestuurssecretariaat. De Cliëntenraad vergadert in principe één keer per week. In totaal heeft de Cliëntenraad in vergaderingen gehouden. De Cliëntenraad beschikt over een eigen budget en kantoorfaciliteiten. Voorgenomen besluiten van de bestuurder en eigen voorstellen werden in werkgroepen voorbereid. Besluitvorming daarover vond plaats in de wekelijkse vergaderingen. Gelet op het grote aantal verschillende zaken waarover de CR adviseert is er iedere week een interne of externe deskundige bij de vergadering om toelichting te geven over een onderwerp. Ook vloeide hieruit inhoudelijk overleg voort met de Federatie Opvang, Feantsa, Movers, Como, G4 en het Kapstokoverleg. Het voorbereidingsoverleg ten behoeve van het Formeel Overleg heeft eenmaal per zes weken plaatsgevonden (in totaal 10 keer) en het formeel overleg met de bestuurder eveneens tien maal. Ook heeft eenmaal overleg met de Raad van Toezicht plaatsgevonden. De Cliëntenraad adviseert over besluiten van algemeen belang voor het functioneren van de instelling (fusie, verbouwing, jaarrekening, wijziging in de werkzaamheden etc.) en heeft verzwaard adviesrecht betreffende beslissingen die direct de cliëntenbelangen raken (kwaliteitsbeleid, klachtenregeling, etc). In 2009 werd met de bestuurder onder meer gesproken dan wel advies gegeven over het CliëntTevredenheidsOnderzoek (CTO), Centraal Onthaal, de brandveiligheid, de Zorgverzekeringswet, het project Wonen in Zelfbeheer, de aanpassing van de organisatiestructuur van het CVD, de begroting 2009, de klachtenkaart, de zorgplicht, het gedragreglement Professioneel Handelen, het schorsingsprotocol, de incidentmeldingen, de geschillencommissie, de toekomstige werkzaamheden van de Cliëntenraad en de ondersteuning daarbij, de door de Cliëntenraad af te leggen werkbezoeken, de cursus Laaggeletterdheid en de nieuwsbrief van de Cliëntenraad (Streettime). Uit het recent gehouden CTO, dat in september 2009 beschikbaar kwam, bleek dat de waardering van het CVD door de cliënten onverminderd positief is, al konden er ten opzichte van het vorige CTO wel enige verschillen worden geconstateerd. De adviezen die voortvloeiden uit het onderzoek zijn in het directieteam besproken en zijn, voor zover zij werden overgenomen, ondergebracht in een verbeterpuntenmonitor. 11

12 3.3.2 Ondernemingsraad Ondernemingsraad De OR is een vertegenwoordiging van de medewerkers. Zij stelt zich ten doel om binnen het kader van de doelstellingen van het CVD de belangen van het personeel, werkzaam bij de instelling te behartigen. Om die reden streeft zij ernaar zicht te krijgen en te houden op het arbeidsproces. De OR heeft daartoe achterbanbezoeken gehouden bij verschillende werkeenheden van het CVD. In die gesprekken komen thema s betreffende de arbeidsomstandigheden, ziekteverzuim en het functioneren van de lijn aan de orde. Leden De volgende medewerkers zijn het hele jaar 2009 lid van de Ondernemingsraad geweest: George Verhaegen (voorzitter), Joke Krabbendam (secretaris) en de leden Andrew Matthew (lid Werkgroep Financiën), Bas Goedendorp (lid Personeelscommissie), Erik Broer (lid Werkgroep Financiën), Martijntje Rodenburg (lid Personeelscommissie). De Ondernemingsraad werd ondersteund door Trudy Priem (ambtelijk secretaris). Medewerkers die niet het gehele jaar lid zijn geweest zijn: Maurice Schot (lid Personeelscommissie t/m oktober 2009), Ton Holdert (lid Werkgroep Financiën t/m november 2009), Ronald Severin (lid Personeelscommissie t/m maart 2009 ), Sila Badal Bangoer (lid Personeelscommissie vanaf juni 2009 ). De ondernemingsraad werd versterkt door 1 aspirant lid: Elly Rojas (lid Personeelscommissie vanaf juli 2009). Vergaderfrequentie In 2009 heeft de Ondernemingsraad in totaal 24 vergaderingen gehouden. Voorgenomen besluiten van de Raad van Bestuur en eigen voorstellen werden in werkgroepen voorbereid. Besluitvorming daarover vond plaats in de vergaderingen. Het agendaoverleg met de bestuurder, ten behoeve van de overlegvergadering heeft 7 keer plaatsgevonden. Met de bestuurder werd 7 maal vergaderd. De Ondernemingsraad heeft 17 keer vergaderd. Het overleg tussen de Ondernemingsraad en de Raad van Toezicht heeft één keer plaatsgevonden. Activiteiten en advisering De ondernemingsraad adviseert over besluiten van algemeen belang voor het functioneren van de instelling (fusie, verbouwing, jaarrekening, wijziging in werkzaamheden, etc.) en heeft instemmingsrecht betreffende beslissingen die direct de belangen van het personeel raken. Daarnaast houdt de ondernemingsraad zich bezig met de werkdruk, het werkplezier en de arbeidsomstandigheden van de personeelsleden. In het kader van de reorganisatie heeft de OR tweemaal contact gehad met vertegenwoordigers van de vakbonden. De ondernemingsraad in 2009 De ondernemingsraad heeft zich in 2009 op de volgende onderwerpen advies gegeven: Financiële positie van het CVD Klachtencommissie Reorganisatie Roosterbeleid Versoberingmaatregelen Ziekteverzuim Reorganisatie De OR heeft in samenwerking met een extern deskundige op de reorganisatieplannen van het bestuur gereageerd. Zij heeft interviews gehouden met 14 personen uit de organisatie, allen onderdeel van de lijn. Dit heeft begin 2010 geresulteerd in een voorstel aan de bestuurder voor verfijning van het organisatiemodel. Deskundigheidsbevordering De gehele OR heeft in 2009 eenmaal een tweedaagse cursus gevolgd. 12

13 4. Beleid, inspanningen en prestaties 4.1. Meerjarenbeleid Strategisch meerjarenplan In 2009 is het strategisch meerjarenplan herzien. Dat heeft geresulteerd in het plan Koers : Versterken en beperken. Het plan werd in december 2009 goedgekeurd door de Raad van Toezicht en zal in de komende jaren de leidraad zijn voor het handelen van het CVD. Ook in 2009 noodzaakten zowel de financiële situatie van het CVD als de voorziene toekomstige ontwikkelingen (als gevolg van zowel de economische crisis als de modernisering van de AWBZ) de organisatie om te versoberen. Er werd besloten slim af te slanken door de versobering in het strategisch meerjarenplan te verbinden aan de strategische keuzen. Bij de strategische keuzen die voor de periode zijn gemaakt is verder gebouwd op de uitkomsten van het strategieproject uit 2007 en daarmee op de kracht van het CVD. Het CVD zet deze kracht in bij de nieuwe vraagstukken en de ontwikkelingen van deze tijd en realiseert een daarbij steeds passende cultuur van de organisatie. Het CVD opereert in een omgeving die in veel opzichten sterk verandert en al veranderd is. Er is sinds het begin van deze eeuw een ontwikkeling gaande die uitgaat van het versterken van ieders eigen verantwoordelijkheid. Daarbij wordt een groter beroep gedaan op de burger en zijn omgeving dan lange tijd het geval was en vermindert de van overheidswege geregelde en/of gefinancierde zorg. Deze filosofie heeft zijn neerslag gevonden in Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). De implementatie van de (WMO) gaat hand in hand met de modernisering van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Was deze wet in oorsprong bedoeld om de onverzekerbare risico s te verzekeren, sinds de invoering van de regeling werd het werkingsgebied steeds verder uitgebreid. Dat gold ook voor de kosten die met de uitvoering gemoeid waren. Dit alles speelt zich af tegen de achtergrond die kan worden samengevat met de term marktwerking, een ontwikkeling die er ook voor de werkvelden het CVD toe leidt dat er naast samenwerking steeds nadrukkelijker sprake is van concurrentie. Dit vraagt een andere cultuur van de organisatie dan voorheen het geval was. Een cultuur waarbij de kracht van de organisatie effectiever wordt ingezet en in balans wordt gebracht met de zakelijkheid die moet worden betracht om de organisatie financieel gezond te krijgen en te houden. Tenslotte kan de kredietcrisis hier niet ongenoemd blijven. Eind 2008 werd duidelijk dat deze crisis zich wereldwijd zou gaan uitstrekken, waarmee het financiële perspectief van het CVD in een ander, minder gunstig licht, kwam te staan. Want de crisis heeft effecten op de financiële mogelijkheden van zowel de burger als de overheid. En daarmee ook van het CVD. Hoofdkeuzen ten aanzien van inhoudelijke ambities Deze en meer veranderingen in de buitenwereld bieden het CVD zowel bedreigingen als kansen. Zonder de bedreigingen uit het oog te verliezen heeft het CVD haar ambities ten aanzien van de kansen uitgewerkt in het strategisch meerjarenplan. Daarbij werden zowel extern als intern een aantal hoofdkeuzen geformuleerd. Samenvattend zijn deze keuzen: het doel om minder afhankelijk te worden van een beperkt aantal opdrachtgevers; de focus in de eerste fase van het plan op intermediairs; het realiseren van integrale dienstverlening binnen het CVD en het op orde brengen van de communicatie. Aanpak financiële opgave Parallel aan de ontwikkeling van de inhoudelijke ambities heeft in 2009 de discussie over de wijze waarop het CVD de financiële opgave aanpakt plaatsgevonden. In het strategisch meerjarenplan zijn beide lijnen samengekomen. 13

14 Gekeken is naar zowel de inrichting van de organisatie als de personele regelingen en faciliteiten. Dat heeft een maatregelenpakket, waaronder een reorganisatieplan opgeleverd waarmee het CVD de huidige kwetsbare financiële positie zelfstandig moet kunnen keren. In 2009 is daarmee een eerste begin gemaakt door het financieel bewustzijn van alle betrokkenen te verhogen en waar mogelijk de uitgaven terug te dringen en de opbrengsten te verhogen. Als gevolg van deze inspanningen is het CVD in staat gebleken in 2009 een beperkte buffer te realiseren waarmee de organisatie onder meer in staat is in 2010 de reorganisatie te implementeren. Vergroting portefeuille In 2009 is de portefeuille van het CVD op verschillende terreinen gegroeid, onder andere als gevolg van uitbreiding van de woonvoorzieningen met de voorziening de Sleephelling, uitbreiding van de vrijwilligersprojecten met o.a. de projecten Wijkconsulent Provenier en STAPPEN (taalmaatjes bij inburgering) en tenslotte in het maatschappelijk werk met het project EHBO (Eerste Hulp bij Opvoeden). HKZ-certificering Nadat in september 2008 het kwaliteitscertificaat werd uitgereikt aan het CVD, is in 2009 aandacht besteed aan de doorontwikkeling van het kwaliteitsbeleid en aan de verankering daarvan binnen de organisatie. Onderzoek en ontwikkeling Voor de periode heeft het CVD zich tezamen met ruim 20 andere instellingen voor Maatschappelijke en/of Vrouwenopvang verbonden aan de Leerstoel Maatschappelijke Zorg. Aan deze leerstoel is gekoppeld het Onderzoekscentrum Maatschappelijke Zorg waaraan de Academische werkplaats Opvang en OGGZ is gekoppeld. Met elkaar maken de deelnemende partijen zich sterk voor kennisontwikkeling over een effectieve aanpak van de cliënten en een wetenschappelijke onderbouwing daarvan. In 2009 heeft de focus gelegen op het voorbereiden van training en onderzoek naar effectieve werkwijzen: de zogenoemde Eigenkracht benadering en de Critical Time Intervention. Het onderzoek moet de methode evidence based maken voor Nederland. Daarnaast werd binnen de organisatie gestart met de invoering van het zogenoemde 8-fasen model bij de Maatschappelijke Opvang. Tenslotte leverde het CVD een actieve bijdrage aan de verbetering van de welzijnssector in Rotterdam via deelname en voorbereiden van activiteiten van de Branche Organisatie Sociale Sector Rotterdam Realisatie jaarplan 2009 De activiteiten van het CVD berusten op drie belangrijke pijlers: de maatschappelijke opvang in al z n facetten, de stedelijke ondersteuning van het vrijwilligerswerk in Rotterdam en de maatschappelijke dienstverlening. Ook in 2009 is er veel werk verzet op de genoemde terreinen. Een inhoudelijke verantwoording daarvan vindt hieronder plaats. CVD Intake Binnen het CVD zijn twee heel verschillende intake teams actief: de maatschappelijk werkers die een bureaudienst verzorgen en cliëntmanagers die werkzaamheden in het kader van de maatschappelijke opvang uitvoeren. Intake Maatschappelijk Werk Elke Rotterdammer met acute problemen op het gebied van financiën, relaties, huisvesting, werken, opvoeding, verwerking, enzovoort kan binnenlopen bij het kantoor aan de Glashaven. De bureaudienst van het maatschappelijk werk staat tijdens kantooruren klaar voor een gesprek. De dienstverlening is kortdurend: wanneer vijf gesprekken niet genoeg zijn wordt de cliënt doorverwezen. 14

15 De bureaudienst heeft in 2009 in totaal eenmalige contacten gehad en heeft aan 703 cliëntsystemen het zogenoemde vijfgesprekkenmodel aangeboden. 49% Van de hulpvragen lagen op het gebied van huisvesting en 26% op het gebied van financiën. Het Stedelijk Maatschappelijk Werk van het CVD heeft een overloopfunctie voor het maatschappelijk werk in de deelgemeentes. Ook wie op een meer anonieme manier hulp zoekt en daardoor liever niet in de eigen wijk binnenstapt bij het maatschappelijk werk, kan terecht bij het Stedelijk Maatschappelijk Werk. Daarnaast heeft de bureaudienst een belangrijke taak in het doorverwijzen van cliënten naar de hulpverlening die voor hen het meest passend is. In 2009 is de samenwerking met het ACT-team Persoonsgerichte Aanpak (PGA) gestopt. De medewerkers van CVD Intake die gedetacheerd waren in dit team, zijn overgenomen door Bavo Europoort. Intake Maatschappelijke Opvang Dak- en thuislozen vormen een bijzonder kwetsbare doelgroep. Zij hebben vaak te kampen met diverse problemen, zoals verslaving, psychiatrische problematiek en moeilijkheden in het sociaal functioneren. Om deze mensen te helpen en daarmee ook de overlast die zij veroorzaken te verminderen, heeft de rijksoverheid in 2006 het Plan van Aanpak Maatschappelijke Opvang opgesteld. De maatregelen in dit plan zijn erop gericht om de dak- en thuislozen in kaart te brengen en om hen een hulpverleningsplan aan te bieden, dat leidt tot een zo zelfstandig mogelijke manier van wonen, werken en leven. Het Plan van Aanpak heeft grote invloed gehad op de hele maatschappelijke opvang binnen het CVD. De intake is een grote rol gaan spelen bij de aanmelding voor een passende woonvoorziening en bij het bepalen van het traject van dak- en thuislozen. De cliëntmanager voert de regie over de trajecten van (ex)dak- en thuislozen. In 2009 is ervoor gekozen om te gaan werken met een centrale logistiek regisseur, die de instroom, uitstroom en doorstroom van alle voorzieningen in beeld heeft. Hierdoor is het niet meer nodig dat elke locatie zijn eigen aandachtsfunctionaris heeft. Dit heeft het werkproces verder gestroomlijnd. Ook is in 2009 gestart met de registratie in het gemeentelijke cliëntvolgsysteem E-vita. Hierdoor kunnen partijen die betrokken zijn bij dezelfde cliënt elkaar gemakkelijk vinden. Het gebruik van het cliëntvolgsysteem levert vooralsnog geen dubbel werk op en komt ten gunste van de hulpverlening aan de cliënt. In 2009 zijn in totaal 118 trajectinventarisaties gemaakt ten behoeve van de TrajectToewijzings- Commissie (TTC. Voor in totaal 30 cliënten werd een psychiatrische diagnose gesteld, terwijl er 22 cliënten waren met psychiatrische signalen. Bij 62 cliënten was geen sprake van psychiatrie. Bij het CVD zijn in 2009 in totaal 313 cliënten geplaatst. In 2009 kende het CVD een buitenwerker die de taak had om op zoek te gaan naar buitenslapers en hen toe te leiden naar passende zorg. Het aantal buitenslapers nam onder invloed van het Plan van Aanpak MO steeds verder af, zodat door het Rotterdamse gemeentebestuur werd besloten de subsidie voor deze functie met ingang van 2010 te schrappen. CVD Crisisdienst CVD Crisisdienst werkt binnen en buiten kantooruren met burgers die te maken hebben met een traumatisch voorval. Het team werkt ambulant. Wanneer er na de komst van CVD Crisisdienst nog verdere hulp nodig is, kan er een afspraak gemaakt worden bij het stedelijk maatschappelijk werk binnen het CVD of bij het Crisiscentrum. Er wordt bovendien nauw samengewerkt met de Parnassia Bavogroep, die hulp biedt in gevallen waar psychiatrische problemen een rol spelen. De CVD medewerkers worden periodiek door externe partners bijgeschoold. Voor het bieden van de psychosociale hulp heeft CVD Crisisdienst overeenkomsten afgesloten met vijftien gemeenten in de regio. In 2009 is de ontwikkeling van het Tijdelijk Huisverbod bij huiselijk geweld van groot belang geweest voor de Crisisdienst. 15

16 Vanaf 1 januari 2009 kunnen plegers van huiselijk geweld tijdelijk tien dagen uit huis geplaatst worden om escalatie van geweld te voorkomen en een periode van rust te creëren. In deze fase kan hulpverlening aan alle bij het huiselijk geweld betrokken personen gestart worden. In de centrumgemeente Rotterdam en in Vlaardingen ligt de taak van crisisinterventie ten tijde van het opleggen van het huisverbod bij het Crisis Interventie Team van CVD Crisisdienst. Na het uitspreken van het huisverbod kan de pleger onder meer terecht bij het Team Huiselijk Geweld van CVD Noord. Het slachtoffer wordt doorverwezen naar het Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld. De eerder opgedane kennis en ervaring met deze doelgroep van de Crisisdienst samen met het team Huiselijk Geweld op het gebied van screeningen, bleek waardevol bij het inrichten de dienstverlening. In 2009 kende het CVD 168 aanmeldingen gericht op plegerhulpverlening. De gemeente Rotterdam loopt voorop in de uitvoering van de wet Tijdelijk Huisverbod. In 2009 is in 445 gevallen een huisverbod opgelegd met een piek in resp. maart, november en december. In totaal 134 plegers werden doorverwezen naar het CVD. Het aantal screeningen waarbij het Crisis Interventie Team betrokken was, lag met een aantal van 758 nog veel hoger. Het succes van het huisverbod is mede te danken aan de goede samenwerking van politie, GGD en het CVD in de keten. Crisiscentrum Iedereen die in acute psychische en/of sociale nood verkeert kan terecht bij het Crisiscentrum. Het Crisiscentrum is altijd bereikbaar, aan de deur of per telefoon. Als het nodig is, kunnen mensen kortdurend worden opgenomen. Het Crisiscentrum is een samenwerking tussen de Zorgservice van de ParnassiaBavogroep (voorheen Bavo Europoort) en het CVD. In het Crisiscentrum is ook het Meldpunt gevestigd. Het idee achter het Meldpunt is: één nummer voor iedereen die in een sociale of psychische crisissituatie verkeert. Het Meldpunt wordt 24 uur per dag bemand. De 24-uurs bereikbaarheid van het Crisiscentrum is in 2009 door uiteenlopende instellingen gebruikt. Het Crisiscentrum wordt regelmatig ingeschakeld door de spoedeisende hulppost van ziekenhuizen zoals het Erasmus MC en het Sint Franciscus Gasthuis. Ook vervult het Crisiscentrum een overloopfunctie voor de jeugdhulpverlening op het moment dat er geen plaatsing in de crisisopvang mogelijk is. De grootste groep cliënten komt echter niet via een verwijzing bij het Crisiscentrum, maar meldt zichzelf aan. Het Crisiscentrum en het Meldpunt zijn in 2009 een groot succes gebleken. De combinatie van psychiatrische en psychosociale hulpverlening in een crisiscentrum is uniek in Nederland. In totaal hebben er meldingen plaatsgevonden. De Crisisdienst heeft in cliëntsystemen kunnen afsluiten en heeft in totaal 87 nieuwe cliëntsystemen gerealiseerd. Er werden gedurende het jaar 834 gesprekken gevoerd. Vors de bereikbaarheidsdienst lagen de aantallen op 66 afgesloten en 61 nieuwe systemen terwijl er 268 gesprekken werden gevoerd. Het Crisiscentrum beschikte in 2009 over 6 bedden voor crisisopvang. De bezettingsgraad lag gemiddeld op 94%. CVD Steunpunt Vluchtelingen De doelgroep van CVD Steunpunt Vluchtelingen is veranderd vanwege het generaal pardon. Het Steunpunt biedt hulp aan vluchtelingen met een status. De nadruk op juridische hulp en ondersteuning bij de asielprocedure is veranderd in een nadruk op praktische hulp, met name op financieel gebied. Er is aandacht voor de verschillende leefgebieden van cliënten en er wordt in het kader van participeren gewerkt aan het zo snel mogelijk aansluiting vinden bij voorzieningen in de eigen wijk. Het aantal actuele dossiers was in 2009 gemiddeld zo n per kwartaal. In totaal kwamen er in nieuwe dossiers bij. 16

17 Het Generaal Pardonloket is open gebleven tot 31 december 2009, om de laatste pardonnisten verder te ondersteunen in het vinden van werk en huisvesting en om hen wegwijs te maken in het Rotterdamse. Het Generaal Pardonloket in Rotterdam is een groot succes geworden omdat er een keten is opgezet waarin verschillende organisaties en disciplines participeren, zoals SoZaWe, woningbouwcorporaties en het CVD. In 2009 werden in totaal 226 cliëntsystemen geholpen. In 2010 start de gemeente Rotterdam met een loket voor vluchtelingen, gebaseerd op het Generaal Pardonloket. Dit loket is gericht op de hulp rond werk en inkomen. Bij (psycho)sociale problemen kan het loket de vluchteling doorverwijzen naar CVD Steunpunt Vluchtelingen. MAATSCHAPPELIJKE OPVANG EN INTRAMURALE VOORZIENINGEN In 2009 zijn er vervolgstappen gezet in het gemeentelijke beleid op het gebied van de Maatschappelijke Opvang. Zo is onder meer als doel geformuleerd om een dakloze binnen een half jaar vanuit de nachtopvang toe te leiden naar residentiële woonvoorziening. Het CVD heeft op twee plekken in de stad in totaal 70 bedden voor de nachtopvang van dak- en thuislozen. CVD Havenzicht is gevestigd op de noordoever, CVD de Hille op de zuidoever. CVD Havenzicht heeft ook een verpleegafdeling met 15 bedden. Overdag heeft CVD de Hille een dagopvang, waar dak- en thuislozen terecht kunnen voor een kopje koffie, maaltijden en sociale contacten. Ze kunnen er ook hun kleding wassen en douchen. Een hoogtepunt in 2009 was de dag van de maatschappelijke opvang op 27 juni. Alle opvangvoorzieningen en sociale pensions hebben hieraan meegewerkt. De voorzieningen Havenzicht en de Schuilplaats kregen bezoek van wethouder Kriens, terwijl ook deelgemeentelijke portefeuillehouders en het ambtelijk apparaat locaties bezochten. Er kwamen tijdens de dag vele positieve reacties van de omwonende bewoners. CVD Havenzicht biedt onderdak aan maximaal 42 personen. Sinds de sloop van het oude pand van Havenzicht in 2007, maakt men gebruik van een tijdelijk onderkomen. In afwachting van de oplevering van de nieuwbouw maakt het team van CVD Havenzicht veranderingen door en is het beleid aangepast. De strikte scheiding tussen de verpleegbedden en de nachtopvang verdwijnt langzaam, vanuit het idee 57 bedden, 2 disciplines, 1 doel. Zo kunnen de begeleiders van de nachtopvang ook patiënten maatschappelijk ondersteunen en is er, vanuit de verpleegafdeling, meer oog voor somatische problematiek onder bezoekers van de nachtopvang. Hierdoor worden medewerkers beter ingezet op hun competenties en ontstaat de mogelijkheid om juist voor patiënten grote winst te boeken op gebied van doorstroom vanuit een opname naar vervolghuisvesting. Het aantal unieke passanten schommelde in 2009 per kwartaal tussen de 122 en 145 personen, waarmee een gemiddelde bezettingsgraad van 96,5% werd gerealiseerd. Er is in 2009 veel aandacht besteed aan de ontwikkeling van de nieuwbouw. Medio 2009 werd de bouwvergunning 2 e fase verleend. Voortschrijdend inzicht (mede te danken aan de uitvoering van het Plan van Aanpak MO en de wijze waarop de cliënten in tijdelijk Havenzicht zijn gehuisvest) alsmede de gewijzigde financiële omstandigheden van het CVD maakten echter een wijziging van het ingediende bouwplan noodzakelijk. Dat leidde tot een ongewenste maar tegelijkertijd onontkoombare vertraging in het bouwproces, waardoor de start van de nieuwbouw niet in 2009 kon worden gerealiseerd maar is doorgeschoven naar Tijdelijk Havenzicht mocht zich in 2009 op verschillende momenten verheugen in de belangstelling van bestuurders.zo heeft men de burgemeester een aantal keren op bezoek gehad evenals minister Klink. Staatssecretaris Bussemaker tenslotte reikte namens het pensioenfonds PGGM het Zilveren Hart uit voor de beste zorgafdeling van Nederland. 17

18 Daarbij is het CVD er in geslaagd om een ernstig knelpunt ten aanzien van de indicatiestelling van de cliënten die op de verpleegafdeling terechtkomen op de politieke agenda gezet te krijgen. Op uitnodiging van beide bewindslieden is er in 2009 gewerkt aan het ontwikkelen van een AWBZ maatwerkpakket dat is toegesneden op de specifieke clientèle. Begin 2010 zal dit pakket aan de bewindslieden worden voorgelegd. Tenslotte is voor Havenzicht in 2009 een beheerconvenant ondertekend. Dat gebeurde in de raadszaal van de deelgemeente Kralingen-Crooswijk in aanwezigheid van alle betrokken partijen. De bezettingsgraad van de nachtopvang Havenzicht lag in 2009 gemiddeld op 96,5%, die van de verpleegafdeling 93%. Het aantal overnachtingen bedroeg in de nachtopvang in totaal Op de verpleegafdeling werden door het jaar heen in totaal 85 cliënten verpleegd. Daarvan werden 26 cliënten meerdere malen opgenomen. CVD de Hille is in 2009 goed bezet geweest, ook nadat de gemeente met de toepassing van de zogeheten inkomensladder nieuw beleid introduceerde. De toepassing van die ladder en vooral de snelle invoering daarvan leidden tot onrust bij de bezoekers en in eerste instantie tot een terugloop van het gebruik van maaltijden en nachtopvang. In de loop van het jaar is dit weer aangetrokken. Er kwamen in 2009 in totaal 146 unieke personen in de nachtopvang de Hille, terwijl de gemiddelde bezettingsgraad 96% bedroeg. Sociale Pensions Het CVD beschikt over vier sociale pensions. CVD de Nok en CVD de Schuilplaats hebben beide plaats voor circa 30 bewoners. CVD de Heemraad biedt aan 23 mensen onderdak en bij CVD de Zon kunnen in beginsel 39 personen terecht. Elk pension heeft zijn eigen doelgroep. Zo biedt de Heemraad vooral onderdak aan bewoners met een psychiatrische problematiek, terwijl de Zon vooral alcoholverslaafden opvangt. De bezettingsgraad van de sociale pensions was in 2009 goed. In 2009 is de samenwerking tussen de vier pensions verder versterkt. De werkprocessen en de administraties zijn op elkaar afgestemd. Zo zijn alle sociale pensions volgens het 8-fasenmodel gaan werken. Volgens deze werkwijze heeft de begeleiding aandacht voor verschillende levensgebieden. In 2010 zal het 8-fasenmodel geïmplementeerd worden in het registratiesysteem, waardoor een betere inhoudelijke verantwoording mogelijk wordt. In CVD de Heemraad is in 2009 het initiatief genomen tot een structurele aanpak van het activiteitenprogramma voor de bewoners. Dankzij de samenwerking kon deze beleidslijn ook in de andere pensions geïntroduceerd worden. En voor 2010 zal er een jaarplan Activiteiten worden opgesteld. Eveneens vermeldenswaard is de in 2009 gerealiseerde pilot maatschappelijke stages bij sociale pensions van het CVD. Het betrof daarbij een aantal stages in de Heemraad. De stages waren zeer succesvol, zodat is besloten dit type maatschappelijke stages binnen het CVD te continueren. Gezamenlijk hebben de pensions zich voorbereid op een nieuwe financieringssystematiek: met ingang van 2010 zullen zorgzwaartepakketten doorslaggevend zijn voor de toekenning van AWBZmiddelen. De doelgroep van CVD de Heemraad bestaat uit dak- en thuislozen met zwaardere, chronische psychiatrische problemen, al dan niet in combinatie met een verslaving. De psychiatrische problematiek van bewoners van de Heemraad vraagt van de medewerkers een bijzondere expertise. Daarom is in 2009 gewerkt aan deskundigheidsbevordering op het gebied van psychiatrische ziektebeelden. 18

19 Voor de doelgroep van de Heemraad is een goede samenwerking met de GGZ van groot belang. In 2009 is er een slag gemaakt in het formaliseren van de individuele contacten tussen begeleiders en behandelaars. De bezettingsgraad in de Heemraad lag gemiddeld op 98,5%. De gemiddelde verblijfsduur van de cliënten bedraagt ruim 2 jaar. Tot de doelgroep van CVD de Nok behoren daklozen met een psychiatrische aandoening in combinatie met een lichte verslaving. Door de tijdelijke verhuizing, die noodzakelijk was in verband de renovatie van het gebouw aan de Bergweg, heeft CVD de Nok in 2009 enige met leegstand te kampen gehad. Aan het eind van het jaar waren alle bedden weer bezet. Veel bewoners hebben financiële problemen. Daarom zijn ze per 1 oktober 2009 allemaal ingeschreven bij de Kredietbank Rotterdam (KBR). Deze route is echter zeker niet eenvoudig, omdat de bewoners dikwijls niet aan de gestelde eisen kunnen voldoen. Het aantal bewoners van de Nok groeide in 2009 van 26 in het eerste kwartaal tot 30 in het laatste kwartaal. Gemiddeld verblijven de bewoners een kleine 4 jaar in dit pension. Dak- en thuislozen met een chronische psychiatrische stoornis vinden onderdak in CVD de Schuilplaats. De meeste bewoners hebben ook een verslavingsprobleem De laatste verbouwingswerkzaamheden zijn in 2009 afgerond. Hoewel deze werkzaamheden onrust opleverden voor medewerkers en bewoners, hebben zij het goed doorstaan. Op 5 maart 2009 werd de aanbouw officieel geopend door de voorzitter en portefeuillehouder van de deelgemeente. Na de drukke periode begonnen de bewoners zich snel weer thuis te voelen, waardoor ook de ontvankelijkheid voor begeleiding werd vergroot. De herinrichting van de tuin is uitgevoerd met inzet van bewoners en krachten van CVD Home Sweet Home. Het aantal cliënten in de Schuilplaats bedroeg eind vorig jaar 30. Gedurende het jaar heeft een uitstroom van in totaal 13 cliënten plaatsgevonden. Daarvan konden slechts 2 cliënten (semi)zelfstandig gaan wonen. Daarnaast kwamen er onder meer 5 cliënten terecht in een psychiatrische kliniek, zijn er 2 clienten met onbekende bestemming vertrokken en stroomden 3 cliënten door naar een andere voorziening van het CVD.. In CVD de Zon wonen dak- en thuisloze mannen ouder dan 40 jaar met een alcoholverslaving. Soms gaat die samen met psychiatrische problemen. Ook vangt CVD de Zon mannen op die bij een huisuitzetting dakloos dreigen worden, of in een illegaal pension terecht kunnen komen. De Zon kan maximaal aan 39 bewoners onderdak bieden. Bewoners werken in de Zon aan hun problematiek, maar de verslaving wordt niet bestreden. Er wordt mee omgegaan. Gebruik van alcohol is daarom binnen het pension niet perse verboden. In de begeleiding wordt wel nadrukkelijk aandacht besteed aan de (zelf)regulering van het drankgebruik. Een belangrijk punt van zorg is het steeds dreigende, sociale isolement van alcoholverslaafden. Het functioneren van de cliënt in zijn sociale omgeving is daarom voor de begeleiding een belangrijk thema. Het pand van CVD de Zon voldoet niet meer aan de eisen van deze tijd. Omdat de nieuwbouw nog op zich laat wachten is er in 2009 gezocht naar tussenoplossingen, zoals lege hotels of bejaardentehuizen. Er is helaas geen geschikte locatie gevonden. Als gevolg van de situatie van het pand is met de gemeente overeengekomen in het pand minder personen te huisvesten dan gezien de ruimte mogelijk zou zijn. In 2009 verbleven er gemiddeld 26 cliënten in deze voorziening. Ketenpartners Het CVD kent interne en externe ketenpartners. In het strategisch meerjarenplan wordt het uitnutten van de mogelijkheden die de interne keten biedt als belangrijke ambitie geformuleerd. Daarin zijn in 2009 verschillende stappen in de aanloop naar 2010 en volgende jaren. Zo zal in 2010 in de sociale pensions het project CVD als goede 19

20 buur van start gaan. Het project is erop gericht meer vrijwilligers te werven en hun rol in de pensions te versterken. Daarnaast is in 2009 nauw samengewerkt met externe partners. Voor de verzorging van de gebruikers van de verpleegbedden is samengewerkt met de stichting Humanitas. Een verpleeghuisarts van de stichting behandelt ook CVD-cliënten. Het ACT-MO team van Bavo Europoort, Delta Psychiatrisch Centrum en andere GGZ-instellingen begeleiden een aantal bezoekers van de dag- en nachtopvang en de sociale pensions. In 2009 zijn de eerste stappen gezet om een poli vanuit Delta binnen een sociaal pension op te zetten. CVD de Zon heeft een intensief samenwerkingsverband met de thuiszorg: vier vaste medewerksters van de thuiszorg werken elk acht uur per week in het sociaal pension. Bij de vaststelling van AWBZ-indicaties wordt eveneens intensief samengewerkt met externe partners. Zo wordt een verblijfsindicatie voor de sociale pensions afgegeven nadat door een instantie in de psychiatrische zorg of de verslavingszorg een diagnose is gesteld. Tenslotte blijven goede contacten met de buurt voor het functioneren van de CVD-voorzieningen van groot belang. Daaraan wordt onder meer vorm gegeven door het instellen van beheerscommissies en klankbordgroepen, bestaande uit buurtbewoners, het CVD, bewoners van de voorzieningen, de politie, de deelgemeente en soms ook andere instellingen uit de buurt. Ook worden buurtbewoners geïnformeerd over en uitgenodigd bij belangrijke gebeurtenissen in de voorzieningen, zoals de opening van de aanbouw van de Schuilplaats en de jaarlijkse Dag van de Maatschappelijke Opvang, die in 2009 zelfs het thema Samen buren had. Bewoners van enkele pensions vormden in 2009 een veegploeg. Ze ruimden samen straatvuil op. De veegploegen worden gezien als een aanwinst voor de buurt. Als er ondanks al die inspanningen toch klachten binnenkomen uit de buurt, zorgen CVD-medewerkers voor een snelle en passende reactie. EXTRAMURALE VOORZIENINGEN Een extramurale voorziening is bedoeld voor mensen die met moeite of niet (helemaal) zelfstandig kunnen wonen. Het gaat dan om voormalig dak- en thuislozen, maar ook om gezinnen met kinderen en mensen met een psychiatrische achtergrond. Om dak- en thuislozen te ondersteunen in het zelfstandig leren wonen heeft het CVD de woonladder ingericht. Een (ex) dak- of thuisloze kan hier vanuit de opvang instromen om eerst te wennen aan wonen en vervolgens steeds zelfstandiger worden. Mensen worden in ongeveer twee jaar tijd intensief begeleid om uiteindelijk -al dan niet met begeleiding- op zichzelf te gaan wonen. De CVD woonladder heeft vier fasen, waarin de cliënten leren hun financiën op orde te brengen en te houden, om te gaan met hun verslaving en in hun levensonderhoud te voorzien. Daarbij leren ze op zichzelf te wonen zonder te vereenzamen, schulden op te bouwen of in de criminaliteit te belanden. Eerste fase: Wennen aan wonen In de eerste fase krijgt de bewoner nog 24-uurs begeleiding. In deze fase wordt duidelijk wat het beste vervolgtraject zou zijn. De tweede fase is begeleid wonen in een voorziening of in een satellietwoning die wordt begeleid vanuit de moedervoorziening. De derde fase is zelfstandig wonen met ambulante begeleiding. De woonbegeleider komt dan ongeveer eens per week langs om te helpen met wat zich voordoet. In de laatste fase verhuist men naar een reguliere woonruimte die op naam van de bewoner staat. In 2009 is er binnen Extramuraal Wonen een transitieprogramma gestart voor 2 jaar. In dit programma wordt gewerkt met de presentietheorie. Verschillende doelgroepen binnen Extramuraal Wonen worden door twee teams die geschoold zijn in deze theorie begeleid. Onder meer gezinnen en mensen met een psychiatrische achtergrond vallen onder de doelgroep. 20