Colofon Deze brochure is een uitgave van: Directie Informatisering

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Colofon Deze brochure is een uitgave van: Directie Informatisering"

Transcriptie

1 Colofon Deze brochure is een uitgave van: Directie Informatisering Informatievoorziening en ICT zijn de basisvoorwaarden voor goed beheer en management van de primaire bedrijfsprocessen. De directie Informatisering (DI) voorziet de Justitieorganisatie (en interdepartementale partners) van deskundige informatie en advies. Desgewenst reikt DI concrete beproefde handvatten aan. Door samen te werken met (Justitie)partners en in te spelen op de veranderende omgeving en actualiteit wordt bijgedragen aan effectievere en efficiëntere werk- en informatievoorziening. Ministerie van Justitie Schedeldoekshaven EM Den Haag Postbus EH Den Haag t Rijksoverheid November 2009 Publicatie-nr. J-5176

2 Justitie Informatievoorziening standaarden 2009 Standaardisatiecommissie 18 oktober 2009

3

4 Justitie Informatievoorziening standaarden 2009 Standaardisatiecommissie 18 oktober 2009

5 4

6 Inhoud Inleiding 7 Architectuur standaarden 11 Overheidsbrede standaarden 11 A De NORA als referentie architectuur voor de overheid 11 A De MARIJ als architectuur voor de Rijksoverheid 11 Justitiestandaarden 11 A TOGAF als architectuur management methodiek 11 A Archimate als architectuur taal 11 Bedrijfsarchitectuur standaarden 13 Overheidsbrede standaarden 13 BA Archiefstandaarden 13 Justitiestandaarden 13 BA Baseline ICT management 13 BA Kwaliteitsbeoordeling en beheersing Justitie 13 BA Programma-management methode Justitie 13 BA Project-management methode Justitie 13 BA Testmethode Justitie 13 Informatie-architectuur Standaarden 15 Overheidsbrede richtlijnen op het gebied van Informatie-architectuur 15 E-toegang 15 IA De Webrichtlijnen 15 E-identificatie en E-authenticatie 15 IA Identity Management 15 Nummers 15 IA Gebruik BurgerServiceNummer 15 De Basisregistraties 16 IA Basisregistratie Personen 16 IA Basisregistratie Topografie 16 IA Basisregistratie Kadaster 16 E-Informatie uitwisseling 16 IA Koppelnetwerk Publieke Sectoren (KPS) 17 IA Overheid Service Bus 17 IA SETU Standaard 17 Rijksweb 17 Justitierichtlijnen op het gebied van Informatie-architectuur 18 IA Personeelsinformatie op Rijksweb 18 IA Financiële systemen 18 IA Personele systemen 18 IA Documentaire archief informatiesystemen/depot 18 IA Justitie Metadata woordenboek 18 IA Justitie Thesaurus 19 IA Justitie referentie gegevens 19 IA Justitie frontale foto vereisten 19 IA Justitie vingerafdruk normen 19 Technische architectuur Standaarden 21 Overheidsbrede richtlijnen op het gebied van de technische architectuur 21 TA Open Source Software 21 TA Open Document Format (ODF) 21 TA Portable Document Format (PDF) 21 5

7 TA Portable Network Grafics (PNG) 21 TA Joint Photographic Experts Group (JPEG) 21 Justitierichtlijnen op het gebied van de technische architectuur 21 TA Justitie A-synchrone Berichten (JAB protocol) 21 TA Gebruik van één justitienetwerk 21 TA JUstitie BErichten Service (JUBES) 22 TA Justitie Extranet Portal 22 TA Interoperabiliteit van de Justitie Browsers 22 TA Diakrieten UTF-8 22 Standaarden voor beheer 22 Justitiestandaard op het gebied van Beheer 22 Beh BiSL als functionele IT beheermethodiek 22 Beh ITIL als technische IT beheermethodiek 22 Informatiebeveiliging Standaarden 23 Overheidsbrede richtlijnen op het gebied van Informatiebeveiliging 23 Bev WBP 23 Bev Wet elektronische handtekening 23 Bev Wet elektronisch bestuurlijk verkeer 23 Bev VIR 23 Bev VIR BI 23 Bev Code voor Informatiebeveiliging 23 Bev PKI-Overheid 23 Bev Mobiele datadragers 23 Justitiebrede Informatiebeveiliging standaarden 24 Bev Het Handboek Beveiliging 24 6

8 Inleiding In het Justitie standaardenbeleid is aangegeven waarom justitiebrede standaarden van belang zijn, hoe het standaardisatieproces is ontstaan en hoe de implementatie van de rapportage over de ICT-standaarden geregeld is. In het voorjaar van 2009 is het gebruik van de standaarden van de standaardenlijst onderzocht bij de Justitiesectoren; het blijkt dat deze standaarden en de standaardenlijst nog steeds en zelfs in toenemende mate een toegevoegde waarde hebben voor de samenwerking in het intrajustitiedomein. De standaardisatiecommissie heeft de ICT-standaarden van 2008 voor 2009 herijkt en zij heeft de nieuwe standaarden van het College Standaardisatie van GBO.overheid getoetst op gebruik bij Justitie. Inhoud standaardenlijst De standaardenlijst 2009 bevat meer standaarden dan de standaardenlijst De standaarden die zijn toegevoegd zijn deze: Overheidsbrede standaarden Basisregistratie Topografie; Basisregistratie Kadaster; SETU; Mobiele datadragers Justitie standaarden TOGAF; Archimate; MSP Programmamanagement; BiSL Enkele standaarden hebben een aanpassing moeten ondergaan: Overheidsbrede standaarden Archiefstandaarden; Identity Management; Gebruik BSN; Overheid Service Bus; Open Source Software; PNG; JPEG; Justitie standaarden Financiele systemen; Justitie referentiegegevens; JAB; Justitienet; JUBES; Justitie browsers; Handboek beveiliging Er is één standaard verwijderd DigiD De standaardenlijst beschrijft de standaarden op hoofdlijnen. Op het Justitie intranet zijn deze standaarden verder uitgewerkt. Per standaard is achtergrondmateriaal opgenomen. Binding standaarden Als gevolg van de rapportageplicht voortkomend uit de aanwijzing van de Minister President ten aanzien van het gebruik van (open) standaarden is per standaard ook de beoogde waarde van het gebruik en daaraan gekoppelde rapportage daarover opgenomen: Verplicht Organisaties hebben deze standaard onverkort doorgevoerd. Organisaties hoeven in principe dus niet over het gebruik van deze standaarden te rapporteren; tenzij zij hiervan afgeweken is Comply or explain Organisaties voeren in principe deze standaard door. Organisaties moeten altijd vermelden of deze standaarden zijn doorgevoerd. Zo van deze standaarden afgeweken wordt, moet worden aangegeven of dit een vrijstelling betreft of per welke datum standaarden wel doorgevoerd zullen zijn. Facultatief Organisaties wordt aangeraden deze standaard te gebruiken. Hierover wordt geen rapportage verwacht. 7

9 De rapportageplicht De planning & controlcyclus is het centrale sturingsinstrument bij het ministerie van Justitie. De Directie FEZ coördineert in opdracht van de Bestuursraad de uitvoering van de cyclus. De Justitiebrede P&C-cyclus 2009 is gericht op de DG s en de psg en bestaat per DG/pSG uit: een jaarplan, een rapportage over de periode januari - mei 2009 en een (intern) jaarverslag Centraal in de jaarplannen en de rapportages staan de voorgestelde afspraken van de DG/pSG met de SG en de managementafspraken die de DG/pSG met zijn directeuren maakt. In de management paragraaf is de Justitie standaardenlijst expliciet benoemd. De afspraak is daarin gemaakt dat: in het jaarplan wordt aangegeven, welke acties in het komende jaar ondernomen worden ten aanzien van de comply or explain standaarden, die nog niet zijn ingevoerd. in de 1e vijfmaandrapportage wordt gerapporteerd over het actueel gebruik van de Justitie standaarden in het jaarverslag wordt verantwoord, in hoeverre de voorgenomen acties uit het jaarplan ook daadwerkelijk zijn doorgevoerd. Hiermee wordt ook voldaan aan de eerder benoemde interdepartementale rapportageplicht. De indeling Om aan te sluiten bij de NORA en de MARIJ is de hoofdstukindeling van de standaardenlijst opgebouwd, naar analogie van het 11-vlaks model van de NORA, in de hoofdstukken Bedrijfsarchitectuur, Informatie-architectuur, Technische-architectuur, Beheer, Beveiliging & Privacy. De standaarden zijn in deze hoofdstukken geplaatst daar waar zij de grootste werking hebben. Opneming standaarden in de standaardenlijst Overheidsbrede standaarden Uitgangspunt voor de lijst is dat het ministerie van Justitie Overheidsbrede bestuurlijke afspraken en bestuurlijke richtlijnen overerft. Ten aanzien van bestuurlijke afspraken geldt dat alleen die door of het College Standaardisatie of de DGOBR (IC-CIO/ IC-BR) zijn vastgesteld worden opgenomen. Ten aanzien van bestuurlijke richtlijnen geldt dat als zij een wettelijke verplichting zijn deze worden opgenomen in deze lijst. Afspraken uit andere bronnen die hier niet onder vallen worden niet automatisch overerft en worden daarom niet opgenomen in deze lijst. Justitie overstijgende ketenstandaarden zijn ook in de lijst opgenomen met benoemd het expliciete werkingsgebied daarvan binnen het Justitie. 8

10 Overheidsbrede standaarden Uitgangspunt voor de lijst is dat het ministerie van Justitie Overheidsbrede bestuurlijke afspraken en bestuurlijke richtlijnen overerft. Ten aanzien van bestuurlijke afspraken geldt dat alleen die door of het College Standaardisatie of de DGOBR (IC-CIO/ IC-BR) zijn vastgesteld worden opgenomen. Ten aanzien van bestuurlijke richtlijnen geldt dat als zij een wettelijke verplichting zijn deze worden opgenomen in deze lijst. Afspraken uit andere bronnen die hier niet onder vallen worden niet automatisch overerft en worden daarom niet opgenomen in deze lijst. Justitie overstijgende ketenstandaarden zijn ook in de lijst opgenomen met benoemd het expliciete werkingsgebied daarvan binnen het Justitie. Justitiespecifieke standaarden Justitiespecifieke De justitiespecifieke standaarden standaarden worden vanuit de Justitie standaardisatie De Justitie commissie, justitiespecifieke Informatievoorziening na consultatie standaarden standaarden worden ODB, 2009 vanuit voorgedragen 8 september de Justitie 2009 standaardisatie aan de I&A commissie, board. De na voorzitter consultatie ODB, van voorgedragen aan de I&A board. De de voorzitter I&A board van de brengt I&A board de brengt nieuwe de nieuwe standaarden standaarden aan aan ter ter besluitvorming aan aan CIO CIO raad => raad Strategisch Bedrijfsvoering Raad (voorheen => Strategisch het BVO). Alleen Bedrijfsvoering deze kan besluiten Raad of (voorheen justitiespecifieke het BVO). standaard Alleen een deze standaard kan wordt besluiten of dat een justitiespecifieke standaard of een justitiespecifieke opgeheven wordt. In standaard enkele gevallen een kan standaard het zijn dat de wordt Strategisch of dat Bedrijfsvoering een justitiespecifieke Raad (SBR) het besluit daarover doorzet naar de standaard bestuursraad. opgeheven wordt. In enkele gevallen kan het zijn dat de Strategisch Alleen Bedrijfsvoering de justitiespecifieke Raad standaarden (SBR) het die besluit via de standaardisatiecommissie daarover doorzet naar zijn de doorgeleid bestuursraad. naar I&A board en besproken zijn met CIO raad => Alleen SBR of de bestuursraad justitiespecifieke zijn opgenomen standaarden in de standaardenlijst. die via de standaardisatiecommissie zijn doorgeleid naar I&A board en besproken zijn met CIO raad => SBR of bestuursraad zijn opgenomen in de standaardenlijst. Pagina 7 van 21 Werkingsgebied De standaarden hebben in principe het brede justitiedomein als werkingsgebied. In enkele gevallen is een standaard alleen benoemd als standaard benodigd voor de samenwerking (interoperabiliteit standaard) of deelgebied binnen dit domein. 9

11 Werkingsgebied De standaarden hebben in principe het brede justitiedomein als werkingsgebied. In enkele gevallen is een standaard alleen benoemd als standaard benodigd voor de samenwerking (interoperabiliteit standaard) of deelgebied binnen dit domein. Alleen in die voorkomende gevallen is het werkingsgebied specifiek benoemd. 10

12 Architectuur standaarden Overheidsbrede standaarden A De NORA als referentie architectuur voor de overheid Comply or explain (College Standaardisatie besluit) Interdepartementaal is afgesproken de NORA (Nederlandse Overheid Referentie Architectuur) voor de opbouw van de informatievoorziening als uitgangspunt te hanteren. A De MARIJ als architectuur voor de Rijksoverheid Comply or explain (DG OBR besluit) DGOBR heeft de departementen aangegeven bij de ontwikkeling van een eigen departementale architectuur de MARIJ te gebruiken als norm. Het werkingsgebied is het kerndepartement. Justitiestandaarden A TOGAF als architectuur management methodiek Facultatief (SBR besluit) The Open Group Architecture Framework TOGAF Architecture Development Method is een procesmodel voor de ontwikkeling en beheer van Architecturen. De ontwikkeling van architectuurproces is met de komst van de MARIJ en de NORA binnen de overheid in een stroomversnelling geraakt. Interdepartementaal wordt onderzoek gedaan naar een eenduidig model voor de kerndepartementen. De standaardisatie commissie adviseert om behalve de eerder benoemde methodieken ook het procesmodel van architectuur binnen Justitie te harmoniseren. Zij beveelt Justitie aan om TOGAF als het procesmodel binnen het justitiedomein te gebruiken. Het gebruik van deze is dus NIET verplicht en ook het regime comply or explain is op het gebruik van deze methodiek NIET van toepassing. A Archimate als architectuur taal Comply or explain (SBR besluit: nog Standaardisatie commissie voorstel) In het verlengde van het harmoniseren van het architectuurproces is het ook van belang om de architectuur taal (semantiek) te harmoniseren. De hier bedoelde taal is gericht op het beschrijven, analyseren en visualiseren van architecturen en het weergeven van de onderlinge samenhang van de architectuurdomeinen. De standaardisatie commissie beveelt Archimate aan als de architectuurtaal voor Justitie die gebruikt moet worden op de koppelvlakken binnen het justitiedomein. 11

13 12

14 Bedrijfsarchitectuur standaarden Overheidsbrede standaarden BA Archiefstandaarden Verplichte standaard (Bestuurlijke richtlijn) De Ministerraad heeft op 3 juli 2009 de Baseline Informatiehuishouding aanvaard als set van minimale eisen aan de inrichting van de informatiehuishouding van de Rijksoverheid. De Baseline Informatiehuishouding bundelt de voorschriften uit de Archiefwet 1995, het Archiefbesluit, de drie ministeriële regelingen, de ISO norm en de NEN De Baseline betreft de organisatorische en functionele voorschriften voor de informatiehuishouding. Justitiestandaarden BA Baseline ICT management Comply or explain (SBR besluit) Ten aanzien van ICT management heeft het Bedrijf Voering Overleg op basis van breed gedeelde inzichten normen opgesteld ten aanzien van ICT in control. BA Kwaliteitsbeoordeling en beheersing Justitie Comply or explain (SBR besluit) Justitie heeft gekozen voor INK als de standaard voor de kwaliteitsbeoordeling en beheersing van de totale organisatie. BA Programma-management methode Justitie Comply or explain (SBR besluit) Justitie heeft gekozen voor MSP als de programma-managementmethode voor het besturen en uitvoeren van justitiebrede programma s met een ICT component. BA Project-management methode Justitie Comply or explain (SBR besluit) Justitie heeft gekozen voor Prince2 als de project-managementmethode voor het besturen en uitvoeren van justitiebrede projecten met een ICT component. BA Testmethode Justitie Comply or explain (SBR besluit) Justitie heeft gekozen voor TMAP als de testmethode voor het testen van elektronische berichtuitwisseling tussen justitiepartijen of voor het testen van applicaties die justitiebreed worden gebruikt. 13

15 14

16 Informatie-architectuur Standaarden Overheidsbrede richtlijnen op het gebied van Informatie-architectuur Overheidsbreed is de zogenaamde basisinfrastructuur actief. Deze basisinfrastructuur is ontwikkeld om interoperabiliteit binnen de overheid te faciliteren en om als overheid efficiënter om te gaan met IT investeringen. Deze basisinfrastructuur omvat een selectie uit de bouwstenen van de e-overheid. Het bestuurlijk akkoord in het NUP geeft geen bepalingen over het gebruik hiervan (het gebruik is aanbevolen). In enkele gevallen zijn deze bouwstenen wel al als verplicht aangegeven (comply or explain) voor de overheid. Deze bouwstenen zijn opgenomen als standaard. De overige bouwstenen worden voor de volledigheid alleen benoemd. Er zijn op dit moment negentien basisbouwstenen, verdeeld over vijf categorieën: E-toegang, E-authenticatie, Nummers, Basisregistraties en E-informatieuitwisseling E-toegang Onder E-toegang vallen 5 voorzieningen IA De Webrichtlijnen Verplichte Standaard (College Standaardisatie besluit) Overheidswebsites dienen toegankelijk te zijn voor alle burgers en organisaties in Nederland. Binnen Nederland is dit vastgelegd in de Webrichtlijnen (zie De andere voorzieningen binnen het e-toegang domein zijn Samenwerkende catalogi onderdeel van overheid heeft antwoord zie hiervoor producten,samenwerkende-catalogi Antwoord voor bedrijven (zie MijnOverheid.nl (zie en Overheid heeft Antwoord (zie ). E-identificatie en E-authenticatie Identity management is aandachtpunt binnen het interdepartementale domein en departementale werkterrein en daarmee volop in beweging. Ten aanzien van identiteiten en e-toegang van personeel en werknemers manifesteert zich dit onder de noemer van identity management; ten aanzien van communicatie van en naar burgers en bedrijven valt dit onder de noemer van e-authenticatie. Onder E-authenticatie vallen 2 voorzieningen de DIGID (zie en de Gemeenschappelijke Machtiging Voorziening (zie ). Beide bouwstenen zijn in productie en worden overheidsbreed al gebruikt, maar hebben (nog) niet de status van standaard. Onder de noemer van identity management is de eerste standaard vastgesteld. IA Identity Management Verplichte standaard (DG OBR besluit) Interdepartementaal is de afspraak gemaakt om op eenduidige wijze relevante attributen van alle overheidsmedewerkers (intern en extern) in één centraal informatiesysteem (Identity Store - Identity Management)) te verzamelen, synchroniseren en ter beschikking te stellen, bijvoorbeeld aan de sectorale Active Directories (AD), de Justitie Adressengids en Rijksweb. Bronsystemen, zoals het HRM systeem (P-direct, Planon), leveren de informatie aan de Identity Store. Hiervoor is afgesproken dat Rijksbreed het Gemeenschappelijke normenkader Rijksoverheidbreed identity management idm componenten 1 tm 4 geldt. Deze standaard is verplicht voor alle Rijksoverheden. Nummers IA Gebruik BurgerServiceNummer Verplichte Standaard (Bestuurlijke richtlijn) Ten behoeve van de ontsluiting van de basisregistraties is de burgerservicenummer ontwikkeld. Burgers krijgen door middel van het burgerservicenummer een digitale, unieke identiteit. Dit BSN dient maximaal voor haar publieke taak door overheidsorganisaties te worden toegepast. De minister van Binnenlandse Zaken heeft expliciet gemaakt in welk geval er gebruik van gemaakt moet worden (wettelijke verplichting). NB Ten aanzien van het gebruik van het BSN voor de ondersteuning van de bedrijfsvoering is er (nog) geen wettelijke grondslag. 15

17

18

19 IA SETU Standaard Verplichte Standaard (College Standaardisatie besluit) Deze SETU (Stichting Elektronische Transacties Uitzendbranche) standaard wordt verplicht gesteld als standaard voor de uitwisseling van berichtenuitwisseling rondom de bemiddeling/inhuur van flexibele arbeidskrachten. Rijksweb Rijksweb (als onderdeel van Digitale Werkplek Rijk) is in ontwikkeling. Rijksweb biedt naast de personeelsdiensten diverse andere webdiensten zoals hosting van intra en internetten; wikipedia beheer; beveiligd ; samenwerkruimtes. Ten aanzien van het gebruik van DWR zijn vanuit Justitie nog geen afspraken gemaakt. Justitie neemt al wel gescheiden diensten af (zoals beveiligd tussen overheidsorganisaties). Justitierichtlijnen op het gebied van Informatie-architectuur IA Personeelsinformatie op Rijksweb Verplichte Standaard (Bestuursraad besluit) Rijksweb biedt de rijksmedewerkers toegang tot rijksbrede informatie. Rijksbreed is afgesproken, dat alle Rijksoverheidsmedewerkers toegang hebben tot de personeelsinformatie op het Rijksweb. Justitieapplicaties t.b.v. overkoepelend justitiebedrijfsvoering Het overkoepelende beheer van het justitiedomein wordt ondersteund met algemene beheersystemen. Deze vervullen een essentiële ondersteunende functie voor het management van het departement en daarmee voor de sturing van het departement als totaal. De zekerheid van de informatievoorziening via deze systemen is een hoofdprioriteit. Dit is de reden, waarom voor de beleidslijn is gekozen om het eigenaarschap van een algemeen beheerssysteem te leggen bij de informatiemanager en in het onderhavige geval bij het functionele hoofd van het betreffende gebied. Aan dit eigenaarschap is onlosmakelijk gekoppeld de ontwikkeling van het systeem. Er zijn drie beheergroepen benoemd in deze: IA Financiële systemen Verplichte Standaard (SBR besluit) Voor de financiële informatievoorziening en administratie wordt gebruik gemaakt van de door directie FEZ aangegeven applicaties; ten aanzien van de specifieke taak van het CJIB is voor het CJIB een uitzondering gemaakt in afwachting van nieuwe justitieoplossing. IA Personele systemen Verplichte Standaard (SBR besluit) Voor de P-administraties wordt gebruik gemaakt van de door de afdeling DP&O aangedragen applicaties IA Documentaire archief informatiesystemen/depot Comply or explain (Bestuursraad besluit) Er start een onderzoek of CDD+ toepasbaar is binnen de justitieorganisatie. JustID zal hierbij ondersteuning verlenen. In de tussentijd zullen de Bestuursraadleden geen eigen ontwikkelingen op dit gebied (digitaal archiveren) starten. Hierbij wordt, ter verduidelijking, opgemerkt dat dit inhoudt dat indien er andere nieuwe initiatieven worden aangeboden, de Bestuursraadleden voorafgaand overleg hierover met JustID hebben. De justitie datagegevens Binnen Justitie is een set van justitiebasisgegevens (thesaurus; metadata woordenboeken en de ingevulde referentiegegevens) benoemd. Deze set van basisgegevens wordt centraal beheerd. IA Justitie Metadata woordenboek Comply or explain (SBR besluit) Het Justitie Metadata woordenboek is momenteel ingevuld met het kernwoordenboek van Justitie, het gegevenswoordenboek informatievoorziening Vreemdelingenketen en het gegevenswoordenboek Strafrechtketen. In dit woordenboek zijn de basisgegevens en metadata (gehanteerde gegevensmodellen met de bijbehorende gegevensdefinities) over deze gegevens opgenomen. Het Justitie Metadata woordenboek wordt gebruikt voor de ontsluiting van de gestructureerde justitiedata. 18

20 IA Justitie Thesaurus Comply or explain (SBR besluit) De Justitie Thesaurus bevat termen die de beleidsterreinen van Justitie inhoudelijk beschrijven. De thesaurus kan als een hiërarchische lijst maar ook als een omvangrijke termenlijst worden toegepast. De thesaurus herkent en verwerkt synoniemen en homoniemen. De Justitie Thesaurus wordt gebruikt voor de ontsluiting van de ongestructureerde data. IA Justitie referentie gegevens Verplichte Standaard (SBR besluit) Binnen Justitie is de set van Justitie referentiegegevens benoemd. Deze set referentiegegevens wordt centraal beheerd. In deze set zijn de Strafrecht referentiegegevens + Vreemdelingenketen referentiegegevens + naamconventies opgenomen. De justitieonderdelen zijn verplicht om in hun externe (binnen het justitiedomein) digitale communicatie gebruik te maken van deze vastgestelde Justitie referentiegegevens. De strafrechtspecifieke identiteit gegevens Om de juiste identiteit van een persoon, die met de strafrecht in aanraking komt te kunnen vaststellen, wordt er gebruik gemaakt van een standaard Justitie toolset met vingerafdrukken en frontale foto vereisten. Justitie heeft vooralsnog één normenset vastgesteld. Voor opsporingsdoeleinden door Politie en Justitie gelden ingeval van foto s aanvullende normen betreffende het tweeluik en drieluik. IA Justitie frontale foto vereisten Comply or explain (Standaard uit keten) De normen zijn gebaseerd op de volgende bronnen: Fotomatrix van paspoorten (BZK) die gebaseerd is op ISO/IEC nr952. Norm voor de identiteitsvaststelling. Forensisch Technische-norm. Norm voor de forensische opsporing. Kwaliteitsnorm van FCM. Norm voor de foto s in Foto Confrontatie Module. Besloten door de Coördinatiegroep Informatievoorziening Strafrechtsketen (CIS) op 5 september In beheer bij Justid. IA Justitie vingerafdruk normen Comply or explain (Standaard uit keten) De normen zijn gebaseerd op de volgende bronnen: De ANSI-NIST-ITL standaard is leidend zoals gebruikt voor het nieuwe Havank. Hiervan is een Nederlandse implementatie die door de dnri wordt beheerd (Interface Control Document SK ). CJIS-RS-0010 (V7) Appendix F (image quality specifications). De inhoudelijke kwaliteit van de digitale afbeeldingen wordt vastgesteld met het kwaliteitsalgoritme NFIQ (NISTIR 7151) waarbij op een schaal van 1 tot 5 de kans is aangegeven dat de afbeelding kan worden teruggevonden ( 1= hoogste terugvindkans). Besloten door de Coördinatiegroep Informatievoorziening Strafrechtsketen (CIS) op 5 september In beheer bij JustID. 19

21 20

22 Technische architectuur Standaarden Overheidsbrede richtlijnen op het gebied van de technische architectuur De technische componenten TA Open Source Software Verplichte Standaard (Bestuurlijke richtlijn) Het gebruik van open source software wordt door het kabinet krachtig gestimuleerd, maar niet als norm gesteld. Wat wel als norm gesteld wordt dat bij elke vernieuwing van de informatievoorziening de mogelijkheid van het inzetten van open source beschouwd wordt. Met een business case worden de kosten en baten van migratie in kaart gebracht, waarbij het Kabinet de voorkeur uitspreekt om bij gelijke geschiktheid te kiezen voor open source software. In elke business case, bij vernieuwing van de ICT, moet aandacht besteed worden aan open source; een handig hulpmiddel hiervoor is om de Justitie Open Source Checklist met opdrachtgever door te nemen en de uitslag daarvan op te nemen in project dossier. Gegevensopslag: TA Open Document Format (ODF) Comply or explain (College Standaardisatie besluit) Het Kabinet heeft ODF (ISO 26300) benoemd als de overheid formaat (tekst, rekenbladen en presentaties) voor documenten in bewerking. Rijksdiensten moeten vanaf april 2008 ten minste ODF ondersteunen voor lezen, schrijven en uitwisselen van reviseerbare documenten; dit naast hun huidige standaarden TA Portable Document Format (PDF) Comply or explain (College Standaardisatie besluit) De toename van informatie die elektronisch opgeslagen wordt in documenten maakt het noodzakelijk die documenten goed te archiveren. Er is geen bezwaar om deze documenten in ODF op te slaan, maar in het geval van documenten waarvan het onwenselijk is dat ze reviseerbaar zijn, is het aan te bevelen een ander formaat te hanteren. PDF/A-1a (NEN-ISO :2005 EN) is gekozen als standaard welke ODF gehanteerd worden voor de lange termijn archivering, specifiek voor niet-reviseerbare documenten (Besluit College Standaardisatie) TA Portable Network Grafics (PNG) Comply or explain (College Standaardisatie besluit) Indien grafische afbeeldingen met lossless compressie opgenomen dienen te worden binnen de ODF-documenten, dan is Portable Network Grafics (ISO/IEC 15948:2003) het formaat dat moet worden gebruikt. TA Joint Photographic Experts Group (JPEG) Comply or explain (College Standaardisatie besluit) Indien grafische afbeeldingen met lossy compressie opgenomen dienen te worden binnen de ODF-documenten, dan is Joint Photographic Experts Group (ISO/IEC IS ) het formaat dat moet worden gebruikt. Justitierichtlijnen op het gebied van de technische architectuur De Justitie informatie-uitwisseling Zoals bij het interdepartementale informatiebeleid is ook bij Justitie de focus van het informatiebeleid gericht op faciliteren van de interoperabiliteit tussen de verschillende autonome justitiebedrijven onderling en tussen Justitie als bedrijf met de buitenwereld. De onderlinge Justitie informatie-uitwisseling heeft additionele eisen aan robuustheid, betrouwbaarheid en informatiebeveiliging. Justitie heeft hiervoor als technische architectuur standaarden het JAB protocol, het hulpmiddel JUBES en het JustitieNet ingezet. TA Justitie A-synchrone Berichten (JAB protocol) Comply or explain (SBR besluit) JAB is de Justitie invulling van de overheidsstandaard OSB ten aanzien van de ebms invulling. Het JAB protocol bevat de basis-, de berichtenen service functies uit een servicebus. Alle nieuw te ontwikkelen applicaties maken voor hun verbindingen met andere applicaties verplicht gebruik van dit protocol. NB Expliciet moet hier vermeld worden dat ten aanzien van de invulling van het andere deel van de overheidstandaard OSB (online bevraging) nog geen Justitie invulling is gemaakt; dit zal in 2009 onderzocht moeten worden 21

23 TA Gebruik van één justitienetwerk Verplichte Standaard (SBR besluit) Justitie heeft ervoor gekozen om alle justitielocaties in één beveiligd netwerk aan elkaar te koppelen (WAN). Alle onderlinge (data) communicatie tussen de justitieonderdelen vindt plaats via dit netwerk. Er is daarbij één koppelpunt tussen het justitienetwerk en de buitenwereld voor: verbindingen met (externe) websites op het internet; de uitwisseling van met het Internet; de uitwisseling van bestanden met het Internet; Tevens voorziet het koppelvlak in hosting en housing van voorzieningen (openbaar en gesloten); alsmede koppeling met andere netwerken en systemen (bijvoorbeeld Haagse Ring en/of ketenpartners) TA JUstitie BErichten Service (JUBES) Comply or explain (SBR besluit) Voor de applicatie - applicatie communicatie tussen de systemen van de verschillende justitiebedrijven wordt er binnen Justitie gebruik gemaakt van de JUstitie BErichten Service. Deze service ondersteunt het Justitie A-synchrone Berichten protocol (TA ) en maakt gebruik van de voorliggende infrastructuur (zie TA ). TA Justitie Extranet Portal Verplichte Standaard (SBR besluit) De JEP is de enige voorziening, die Justitie applicaties met de daarbij behorende informatie via Internet ter beschikking mag stellen. Deze voorziening is ingericht om Justitie medewerkers en partnerorganisaties, die zich buiten het justitiedomein bevinden, te faciliteren. De JEP maakt het mogelijk om een externe gebruiker (eigen medewerker of partner) op een transparante wijze toegang te geven tot informatie van Justitie. De JEP zorgt ervoor dat de identiteit van de gebruiker wordt vastgesteld en dat hij/zij alleen toegang krijgt tot de informatie waar hij/zij toe gerechtigd is TA Interoperabiliteit van de Justitie Browsers Comply or explain (SBR besluit) De binnen Justitie in gebruik zijnde browsers en plugins moeten zo zijn ingericht dat zij de inzage en het gebruik van de justitiebrede en alle overheidsbrede intranetten (Justitieweb, P-direct en Rijksweb) veilig faciliteren, als ook de corporate internetsite van Justitie met de daarop aangeboden applicaties ondersteunen. Omgekeerd dienen ook alle justitiebrede en sector overstijgende intranetten en webapplicaties te kunnen werken met alle van de binnen Justitie ingebruikzijnde browsers*. Uitgangspunt hierbij is de standaardisatie op koppelvlakken (ipv op applicaties). *Het daaruit voortvloeiende koppelvlak is HTML. TA Diakrieten UTF-8 Facultatief (SBR besluit) Binnen Justitie is als voorsortering op de afkondiging van een overheidsstandaard gekozen om nu al te standaardiseren op gebruik van UTF-8 als de verzameling van tekens. Standaarden voor beheer Justitiestandaard op het gebied van Beheer Beh BiSL als functionele IT beheermethodiek Comply or explain (SBR besluit) Justitie heeft gekozen voor het BiSL framework als justitiebrede standaard voor het inrichten van functioneel beheer (incl. informatiemanagement). Beh ITIL als technische IT beheermethodiek Comply or explain (SBR besluit) Justitie heeft gekozen voor ITIL als de justitiebrede beheermethode voor de technische infrastructuur 22

Presentatie NORA/MARIJ

Presentatie NORA/MARIJ Presentatie NORA/MARIJ 6 november 2009 Peter Bergman Adviseur Architectuur ICTU RENOIR RENOIR = REgie NuP Ondersteuning Implementatie en Realisatie Overzicht presentatie Families van (referentie-)architecturen

Nadere informatie

Standaarden informatievoorziening strafrechtsketen

Standaarden informatievoorziening strafrechtsketen Standaarden informatievoorziening strafrechtsketen Overzicht ten behoeve van ketenpartners, leveranciers en ontwikkelaars MVenJ/DGRR/DVB Datum 1 februari 2014 Standaarden informatievoorziening Strafrechtsketen

Nadere informatie

Afspraken zijn de essentie

Afspraken zijn de essentie Forum Standaardisatie Afspraken zijn de essentie De rol van standaardisatie bij het realiseren van interoperabiliteit Peter Waters Hoofd Bureau Forum Standaardisatie Versterking Interbestuurlijke samenwerking

Nadere informatie

Nota. Governance standaarden. Directeur DIR ad interim

Nota. Governance standaarden. Directeur DIR ad interim Nota Onderwerp Governance standaarden Onderdeel DGOBR/DIR Aan Directeur DIR ad interim Van Carl Adamse Aanleiding / Probleemstelling: omgang DGOBR/DIR met standaarden voor de Rijksdienst Inlichtingen Carl

Nadere informatie

De e-overheid wordt onder architectuur gebouwd Guido Bayens ICTU Kenniscentrum / Architectuur e-overheid

De e-overheid wordt onder architectuur gebouwd Guido Bayens ICTU Kenniscentrum / Architectuur e-overheid De e-overheid wordt onder architectuur gebouwd Guido Bayens ICTU Kenniscentrum / Architectuur e-overheid Drs G.I.H.M. Bayens MBA Guido.bayens@ictu.nl gbayens@novius.nl Actieprogramma Andere Overheid Vier

Nadere informatie

Standaarden informatievoorziening strafrechtsketen. Overzicht ten behoeve van ketenpartners, leveranciers en ontwikkelaars

Standaarden informatievoorziening strafrechtsketen. Overzicht ten behoeve van ketenpartners, leveranciers en ontwikkelaars Standaarden informatievoorziening strafrechtsketen Overzicht ten behoeve van ketenpartners, leveranciers en ontwikkelaars Standaarden informatievoorziening strafrechtsketen Overzicht ten behoeve van ketenpartners,

Nadere informatie

Standaarden informatievoorziening strafrechtsketen. Overzicht ten behoeve van ketenpartners, leveranciers en ontwikkelaars.

Standaarden informatievoorziening strafrechtsketen. Overzicht ten behoeve van ketenpartners, leveranciers en ontwikkelaars. Standaarden informatievoorziening strafrechtsketen Overzicht ten behoeve van ketenpartners, leveranciers en ontwikkelaars. MVenJ/DGRR/DVB Datum: 1 november 2014 Colofon Afzendgegevens Contactpersoon Bijlage(n)

Nadere informatie

IB-Governance bij de Rijksdienst. Complex en goed geregeld

IB-Governance bij de Rijksdienst. Complex en goed geregeld IB-Governance bij de Rijksdienst Complex en goed geregeld Even voorstellen Carl Adamse Even voorstellen Frank Heijligers Bestaat de Rijksdienst Ministeriële verantwoordelijkheid Grondwet art. 44 lid 1

Nadere informatie

E-factureren: Laat de rekening niet liggen voor een ander!

E-factureren: Laat de rekening niet liggen voor een ander! NUP Leveranciersbijeenkomst 27 oktober 2010 Workshop E-factureren: Laat de rekening niet liggen voor een ander! Tanaquil Arduin Accountmanager e-factureren Logius Agenda Welkom en introductie Even voorstellen:

Nadere informatie

Onderdelen module 3 (gesplitst in delen 1 en 2)

Onderdelen module 3 (gesplitst in delen 1 en 2) Onderdelen module 3 (gesplitst in delen 1 en 2) Deel 1 1. Prelude 8 13 2. Achtergrond en Context MARIJ (leerdoel 3; duur 1-2 uur) 14-25 3. Eén architectuur voor de Rijksdienst (leerdoel 3; duur 1 uur)

Nadere informatie

BIR comply or explainprocedure

BIR comply or explainprocedure BIR comply or explainprocedure Datum: 7 januari 2014 Versie: 1.0 Inleiding In 2012 is de Baseline Informatiebeveiliging Rijksdienst (BIR) van kracht geworden. De Baseline gaat uit van een comply or explain

Nadere informatie

Bijlage 1. Overzicht van de basisvoorziening in het NUP: afspraken en gevolgen voor de gemeente

Bijlage 1. Overzicht van de basisvoorziening in het NUP: afspraken en gevolgen voor de gemeente Bijlage 1. Overzicht van de basisvoorziening in het NUP: afspraken en gevolgen voor de gemeente Waar hieronder wordt gesproken over partijen is bedoeld: gemeenten, provincies, waterschappen en rijksdiensten

Nadere informatie

Opname PDF/A-2 op de lijst voor pas toe of leg uit. Datum: 23 mei 2012 Versie 1.0

Opname PDF/A-2 op de lijst voor pas toe of leg uit. Datum: 23 mei 2012 Versie 1.0 CS 12-06-06C Forum Standaardisatie Opname PDF/A-2 op de lijst voor pas toe of leg uit Wilhelmina v Pruisenweg 52 2595 AN Den Haag Postbus 96810 2509 JE Den Haag www.forumstandaardisatie.nl FORUM STANDAARDISATIE

Nadere informatie

BISL Business Information Services Library. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.

BISL Business Information Services Library. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. BISL Business Information Services Library Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 9 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2

Nadere informatie

Generieke I Toets & Advies

Generieke I Toets & Advies Informatiseringsbeleid Rijk Architectuur en Standaarden Bijlagen 2 Generieke I Toets & Advies 1. Inleiding De ICCIO heeft op 17 april 2012 ingestemd met de volgende beslispunten A t/m D te nemen: A. Als

Nadere informatie

FS E. FORUM STANDAARDISATIE 13 december Advies. Agendapunt: 3E Betreft: Intake-advies voor Grip op SSD Aan:

FS E. FORUM STANDAARDISATIE 13 december Advies. Agendapunt: 3E Betreft: Intake-advies voor Grip op SSD Aan: FS 171213.3E Forum Standaardisatie www.forumstandaardisatie.nl info@forumstandaardisatie.nl Bureau Forum Standaardisatie gehuisvest bij Logius Postadres Postbus 96810 2509 JE Den Haag Bezoekadres Wilhelmina

Nadere informatie

Reactie in kader van consultatie StUF. Geachte lezer, Hierbij onze reactie op de consultatieprocedure StUF

Reactie in kader van consultatie StUF. Geachte lezer, Hierbij onze reactie op de consultatieprocedure StUF Reactie in kader van consultatie StUF Geachte lezer, Hierbij onze reactie op de consultatieprocedure StUF 1. In de beschrijving wordt niet ingegaan op de huidige situatie dat met de 'uitrol' van het stelsel

Nadere informatie

Gemeente Alphen aan den Rijn

Gemeente Alphen aan den Rijn Informatiebeveiligingsbeleid (t.b.v. ICT Forum Lokale Overheid) Van een Informatiebeveiligingsbeleid naar de dagelijkse praktijk Maart 2016, afdeling I&A Informatiebeveiligingsbeleid Informatiebeveiligingsbeleid

Nadere informatie

Geo-informatie is dood Leve geo-informatie!

Geo-informatie is dood Leve geo-informatie! Geo-informatie is dood Leve geo-informatie! Geo aspecten van NORA Ron Bloksma, namens Geonovum ron.bloksma@grontmij.nl NORA Wie kent NORA 2.0? Nederlandse Overheid Referentie Architectuur eoverheid & 1Overheid

Nadere informatie

Rijkspas: veiligheid en flexibiliteit. ID-ware, C. Borgmann, MSc Heerhugowaard 24 november 2011

Rijkspas: veiligheid en flexibiliteit. ID-ware, C. Borgmann, MSc Heerhugowaard 24 november 2011 Rijkspas: veiligheid en flexibiliteit ID-ware, C. Borgmann, MSc Heerhugowaard 24 november 2011 24-11-2011 Profile Consultancy Services State of the art software solutions Project implementation Life-cycle

Nadere informatie

CORA 1.0 Bedrijfs- en ICT-referentiearchitectuur voor woningcorporaties

CORA 1.0 Bedrijfs- en ICT-referentiearchitectuur voor woningcorporaties CORA 1.0 Bedrijfs- en ICT-referentiearchitectuur voor woningcorporaties Hoe zorgen we ervoor dat we nieuwe diensten en producten soepel in onze bedrijfsvoering op kunnen nemen? Hoe geven we betere invulling

Nadere informatie

Open voorkeur in de ICT inkoop en aanbestedingsstrategie. Mr Mathieu Paapst (juridisch adviseur)

Open voorkeur in de ICT inkoop en aanbestedingsstrategie. Mr Mathieu Paapst (juridisch adviseur) Open voorkeur in de ICT inkoop en aanbestedingsstrategie Mr Mathieu Paapst (juridisch adviseur) Doelen actieplan Doelstelling Actieplan Nederland Open in Verbinding Verbetering van interoperabiliteit Vermindering

Nadere informatie

Voorbeelden generieke inrichting Digikoppeling

Voorbeelden generieke inrichting Digikoppeling Voorbeelden generieke inrichting Versie 1.1 Datum 19/12/2014 Status Definitief Colofon Logius Servicecentrum: Postbus 96810 2509 JE Den Haag t. 0900 555 4555 (10 ct p/m) e. servicecentrum@logius.nl Documentbeheer

Nadere informatie

Voorwaarden Digilevering

Voorwaarden Digilevering Voorwaarden Digilevering 3 juni 2015 Plaatsbepaling De Voorwaarden Digilevering bevatten de specifieke voorwaarden die gelden tussen Logius en Afnemers en tussen Logius en Basisregistratiehouders bij het

Nadere informatie

BEANTWOORDING VAN VRAGEN UIT VERGADERINGEN VAN HET DAGELIJKS BESTUUR, DE COMMISSIES EN HET ALGEMEEN BESTUUR

BEANTWOORDING VAN VRAGEN UIT VERGADERINGEN VAN HET DAGELIJKS BESTUUR, DE COMMISSIES EN HET ALGEMEEN BESTUUR DB-vergadering 08-02-2010 BEANTWOORDING VAN VRAGEN UIT VERGADERINGEN VAN HET DAGELIJKS BESTUUR, DE COMMISSIES EN HET ALGEMEEN BESTUUR vraag van uit de vergadering van dagelijks bestuur dagelijks bestuur

Nadere informatie

VISIEDOCUMENT INFORMATIEMANAGEMENT Stichting Openbaar Onderwijs Zwolle en Regio

VISIEDOCUMENT INFORMATIEMANAGEMENT Stichting Openbaar Onderwijs Zwolle en Regio VISIEDOCUMENT INFORMATIEMANAGEMENT Stichting Openbaar Onderwijs Zwolle en Regio Mark Timmermans Versie 1.0 1. Inleiding De Stichting Openbaar Onderwijs Zwolle en Regio (OOZ) is het bevoegd gezag van een

Nadere informatie

Business case Digikoppeling

Business case Digikoppeling Business case Digikoppeling Versie 1.0 Datum 02/06/2014 Status Definitief Van toepassing op Digikoppeling versies: 1.0, 1.1, 2.0, 3.0 Colofon Logius Servicecentrum: Postbus 96810 2509 JE Den Haag t. 0900

Nadere informatie

Actuele ontwikkelingen in IT en IT-audit

Actuele ontwikkelingen in IT en IT-audit BASISREGISTRATIES Actuele ontwikkelingen in IT en IT-audit Auteurs: Ender Atalay en David Campbell Samenvatting Sinds 2003 werken de rijksoverheid en gemeenten aan het ontwikkelen van basisregistraties

Nadere informatie

Generieke I Toets & Advies module functioneel

Generieke I Toets & Advies module functioneel module functioneel Deze template ondersteunt onderzoek door professionals (architecten en adviseurs) naar de mate van genericiteit van functionaliteit van informatiediensten. Het onderzoeksresultaat, de

Nadere informatie

VenJ op iavontuur. Nicole Stolk psg en CIO VenJ. Dick Heerschop CIO Nationale Politie

VenJ op iavontuur. Nicole Stolk psg en CIO VenJ. Dick Heerschop CIO Nationale Politie VenJ op iavontuur Nicole Stolk psg en CIO VenJ Dick Heerschop CIO Nationale Politie VenJ op iavontuur Nicole Stolk psg en CIO VenJ Dick Heerschop CIO Nationale Politie Nederlands Forensisch Instituut Dienst

Nadere informatie

Digikoppeling Grote berichten

Digikoppeling Grote berichten Digikoppeling Grote berichten Open Geodag 2013 6 juni 2013 Agenda 1. Inleiding Digikoppeling 2. Digikoppeling Grote berichten 3. Demo 2 1 1. Inleiding Digikoppeling 3 Digikoppeling Standaard regelt logistiek

Nadere informatie

CIOT-bevragingen Proces en rechtmatigheid

CIOT-bevragingen Proces en rechtmatigheid CIOT-bevragingen Proces en rechtmatigheid 2015 Veiligheid en Justitie Samenvatting resultaten Aanleiding Op basis van artikel 8 van het Besluit Verstrekking Gegevens Telecommunicatie is opdracht gegeven

Nadere informatie

Aan uw raad is het volgende toegezegd: Toezeggingen college van B&W in Commissies en Raad (september 2015) TCM 09 21 mei 2015

Aan uw raad is het volgende toegezegd: Toezeggingen college van B&W in Commissies en Raad (september 2015) TCM 09 21 mei 2015 Bedrijfsvoering De gemeenteraad van Bloemendaal Datum : 19 augustus 2015 Uw kenmerk : Ons kenmerk : 2015056815 Behandeld door : J. van der Hulst Doorkiesnummer : 023-522 5592 Onderwerp : Rapportage informatiebeveiliging

Nadere informatie

Generieke I Toets & Advies module functioneel

Generieke I Toets & Advies module functioneel Deze template ondersteunt onderzoek door professionals (architecten en adviseurs) naar de mate van genericiteit van functionaliteit van informatiediensten. Het onderzoeksresultaat, de ingevulde template,

Nadere informatie

De beheerrisico s van architectuur

De beheerrisico s van architectuur De beheerrisico s van architectuur Een overzicht van de ArChimate Risico Extensie versie 0.2 Bert Dingemans Inleiding Het implementeren van een (enterprise) architectuur brengt altijd risico s met zich

Nadere informatie

Conclusie Architectuur Elektronische Overheid. 2007 Niet kantelen,maar koppelen!

Conclusie Architectuur Elektronische Overheid. 2007 Niet kantelen,maar koppelen! Conclusie Architectuur Elektronische Overheid 2007 Niet kantelen,maar koppelen! ? Roep naar meer Informatie!! JJH Front-office `c Transactieplatform MID-office Backoffice applicaties Klant Contact Centrum

Nadere informatie

Opvolging aanbevelingen (peilmoment augustus 2014)

Opvolging aanbevelingen (peilmoment augustus 2014) Opvolging aanbevelingen (peilmoment augustus 2014) Opgave Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK; opgave Wonen en Rijksdienst (WenR)) Aanpak van ICT door het rijk (21 maart 2013)

Nadere informatie

13 februari 2011, versie 1.0. Onderzoeksresultaten e-overheid bij gemeenten stand van zaken ondersteuningsbehoefte

13 februari 2011, versie 1.0. Onderzoeksresultaten e-overheid bij gemeenten stand van zaken ondersteuningsbehoefte 13 februari 2011, versie 1.0 Onderzoeksresultaten e-overheid bij gemeenten stand van zaken ondersteuningsbehoefte Inhoud 1 Inleiding... 3 1.1 Respons en interpretatie resultaten... 3 2 Leidend thema e-

Nadere informatie

Digikoppeling adapter

Digikoppeling adapter Digikoppeling adapter Versie 1.0 Datum 02/06/2014 Status Definitief Van toepassing op Digikoppeling versies: 1.0, 1.1, 2.0, 3.0 Colofon Logius Servicecentrum: Postbus 96810 2509 JE Den Haag t. 0900 555

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 34 200 VIII Jaarverslag en slotwet Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap 2014 Nr. 11 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN

Nadere informatie

Archiveren by design Papieren Tijger Netwerk

Archiveren by design Papieren Tijger Netwerk Archiveren by design Papieren Tijger Netwerk Geïnspireerd op GIBIT Ivo Hendriks André Plat 27 maart 2018 Archiveren by design: Voorbeelden E-mailbewaring Informeel Procedures, gedrag en xml functionele

Nadere informatie

Opname Digikoppeling 2.0 op de lijst voor pas toe of leg uit

Opname Digikoppeling 2.0 op de lijst voor pas toe of leg uit FS 43-04-05B Forum Standaardisatie Wilhelmina v Pruisenweg 52 2595 AN Den Haag Postbus 96810 2509 EJ Den Haag www.forumstandaardisatie.nl Opname Digikoppeling 2.0 op de lijst voor pas toe of leg uit FORUM

Nadere informatie

De Compacte Rijksdienst

De Compacte Rijksdienst De Compacte Rijksdienst Veranderingen in het ITlandschap; wat betekent dat voor de markt? Leveranciersdag 1 november 2011 Jan Flippo DG Organisatie en Bedrijfsvoering Rijk Directie Informatievoorziening

Nadere informatie

PDCA cyclus IenM ingericht, aansluiting met de cycli van de onderdelen is aandachtspuntt

PDCA cyclus IenM ingericht, aansluiting met de cycli van de onderdelen is aandachtspuntt PDCA cyclus IenM ingericht, aansluiting met de cycli van de onderdelen is aandachtspuntt Onderzoek naar de sturing op de informatiebeveiliging bij Ministerie van Infrastructuur en Milieu Definitief Colofon

Nadere informatie

Monitor en rankings NOiV najaar 2009 en het College Standaardisatie

Monitor en rankings NOiV najaar 2009 en het College Standaardisatie Monitor en rankings NOiV najaar 2009 en het College Standaardisatie Jaap Korpel, 24 maart 2010 Eind december 2009 is de tweede Monitor NOiV verschenen, gebaseerd op een enquête onder de ICTverantwoordelijken

Nadere informatie

Meerjarenplan ICT

Meerjarenplan ICT Meerjarenplan ICT 2008-2012 ICT meerjarenplan Vooraf. Informatie ICT informeel in het voorjaar 2008 Besluitvorming ICT formeel bij de begroting Dienstverleningsvisie eind 2008 (richtinggevend) Programmaplan

Nadere informatie

Shared Service Center ICT Haaglanden. en de digitale snelweg van de Rijksoverheid. Astrid Zwiers Vestigingsmanager Directieteam SSC-ICT Haaglanden

Shared Service Center ICT Haaglanden. en de digitale snelweg van de Rijksoverheid. Astrid Zwiers Vestigingsmanager Directieteam SSC-ICT Haaglanden Shared Service Center ICT Haaglanden en de digitale snelweg van de Rijksoverheid Astrid Zwiers Vestigingsmanager Directieteam SSC-ICT Haaglanden Jaarcongres Strategic Sourcing 16 juni 2015 Even voorstellen:

Nadere informatie

Security, standaarden en architectuur

Security, standaarden en architectuur Security, standaarden en architectuur Landelijk Architectuur Congres 2014 26 november 2014 Jaap van der Veen Strategisch architect Ministerie van Financiën Bart Knubben Senior adviseur Bureau Forum Standaardisatie

Nadere informatie

19 e gebruikersdag dg DIALOG BOR. 17 november 2010. Ron Bloksma Dzenita Murguzovic NORA & GEMMA. Wat heb ik er aan?

19 e gebruikersdag dg DIALOG BOR. 17 november 2010. Ron Bloksma Dzenita Murguzovic NORA & GEMMA. Wat heb ik er aan? 19 e gebruikersdag dg DIALOG BOR 17 november 2010 Ron Bloksma Dzenita Murguzovic NORA & GEMMA Wat heb ik er aan? 1 NORA Gemma architectuur RSGB Waar gaat dat allemaal over? Doel: Duidelijkheid creëren

Nadere informatie

Bijlage 1: Legenda 1 Rijksregister en Rijksagenda Generieke I-diensten

Bijlage 1: Legenda 1 Rijksregister en Rijksagenda Generieke I-diensten Bijlage 1: Legenda 1 Rijksregister en Rijksagenda Generieke I-diensten 30 april 2014 v1.05 I-dienst (kolom 1): naam van (cluster)dienst, voorziening of product (veel gebruikte term is ook bouwsteen) die

Nadere informatie

Opname TLS 1.2 op de lijst voor pas toe of leg uit. Stuurgroep Standaardisatie Datum: 2 april 2014 Versie 1.0

Opname TLS 1.2 op de lijst voor pas toe of leg uit. Stuurgroep Standaardisatie Datum: 2 april 2014 Versie 1.0 FS 49-04-04A Forum Standaardisatie Wilhelmina v Pruisenweg 104 2595 AN Den Haag Postbus 84011 2508 AA Den Haag www.forumstandaardisatie.nl Opname TLS 1.2 op de lijst voor pas toe of leg uit FORUM STANDAARDISATIE

Nadere informatie

De toegangspoort naar de e-overheid

De toegangspoort naar de e-overheid De toegangspoort naar de e-overheid Gemeente Amersfoort en elektronische dienstverlening 25 mei 2009 Marieke van Donge en Joost Klein Velderman Programma voor vanavond Aanleiding programma e-overheid Bestuurlijke

Nadere informatie

Digitale duurzaamheid

Digitale duurzaamheid Digitale duurzaamheid Verantwoording van publieke diensten Bij het leveren van publieke diensten maakt de overheid gebruik van publieke middelen. De overheid moet zich over de besteding hiervan tegenover

Nadere informatie

De complete oplossing voor uw kadastrale informatievoorziening.

De complete oplossing voor uw kadastrale informatievoorziening. De complete oplossing voor uw kadastrale informatievoorziening. Foto: Mugmedia Het Kadaster gaat de levering van kadastrale informatie ingrijpend vernieuwen. Het huidige proces van verwerken van kadastrale

Nadere informatie

Technische architectuur Beschrijving

Technische architectuur Beschrijving A gemeente Eindhoven Technische architectuur Beschrijving Specificatiecriteria Versie 1.1 A. van Loenen Technisch Beleidsadviseur B&E 21-Sep-2011 avl/fd11027578 Colofon Uitgave Gemeente Eindhoven Realisatie

Nadere informatie

Shared Services in ontwikkeling binnen de Rijksoverheid

Shared Services in ontwikkeling binnen de Rijksoverheid Overheid & Sourcing Drs. Ing. Bob van Graft MCM, CGEIT, C CISO Wnd. Directeur SSC ICT Haaglanden Shared Services in ontwikkeling binnen de Rijksoverheid Digitalization of the Enterprise Bron: Gartner ITxpo

Nadere informatie

Overzicht wijzigingen NORA 2.0 -> NORA 2014-02-10. Pagina 1 van 5

Overzicht wijzigingen NORA 2.0 -> NORA 2014-02-10. Pagina 1 van 5 Overzicht wijzigingen -> 5.1.1 Overheidsorganisaties zijn soevereine deelnemers binnen de e-overheid. 3,4 5.1.1.1 De interne besturing van organisaties is gebaseerd op planning en controle met gebruikmaking

Nadere informatie

Handleiding uitvoering ICT-beveiligingsassessment

Handleiding uitvoering ICT-beveiligingsassessment Handleiding uitvoering ICT-beveiligingsassessment Versie 2.1 Datum : 1 januari 2013 Status : Definitief Colofon Projectnaam : DigiD Versienummer : 2.0 Contactpersoon : Servicecentrum Logius Postbus 96810

Nadere informatie

Realisatie Programma e-dienstverlening 2e fase

Realisatie Programma e-dienstverlening 2e fase Realisatie Programma e-dienstverlening 2e fase Inleiding In de periode 2008-2009 is een Realisatieplan Dienstverlening ontwikkeld om de informatievoorziening van de gemeente Oegstgeest te verbeteren en

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 26 643 Informatie- en communicatietechnologie (ICT) Nr. 172 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES Aan de Voorzitter

Nadere informatie

Artikel 2 Er is een Review Board Aanvalsprogramma Informatievoorziening Politie, hierna te noemen de Review Board.

Artikel 2 Er is een Review Board Aanvalsprogramma Informatievoorziening Politie, hierna te noemen de Review Board. Conceptbesluit van tot instelling van de Review Board Aanvalsprogramma Informatievoorziening Politie (Instellingsbesluit Review Board Aanvalsprogramma Informatievoorziening Politie) Op de voordracht van

Nadere informatie

STAATSCOURANT december Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

STAATSCOURANT december Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Nr. Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 2422 248 22 22december 2008 Regeling van de Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 10

Nadere informatie

Directie Informatisering

Directie Informatisering ϕ1 Ministerie van Justitie Directie Informatisering Postadres: Postbus 20301, 2500 EH Den Haag Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres Schedeldoekshaven

Nadere informatie

Hulpmiddelen bij implementatie van Digikoppeling

Hulpmiddelen bij implementatie van Digikoppeling Hulpmiddelen bij implementatie van Digikoppeling Versie 1.0 Datum 23/05/2014 Status Definitief Colofon Logius Servicecentrum: Postbus 96810 2509 JE Den Haag t. 0900 555 4555 (10 ct p/m) e. servicecentrum@logius.nl

Nadere informatie

I&A Integraal bestuurd

I&A Integraal bestuurd I&A Integraal bestuurd I&A-besturingsmodel samenvatting Datum: 25-04-2014 Versie: 1.0 1 Doelstellingen van het I&A-besturingsmodel De positie van informatievoorziening en automatisering (I&A) de afgelopen

Nadere informatie

Besluit van 8 oktober 2018 tot wijziging van het Coördinatiebesluit organisatie en bedrijfsvoering rijksdienst 2011

Besluit van 8 oktober 2018 tot wijziging van het Coördinatiebesluit organisatie en bedrijfsvoering rijksdienst 2011 Besluit van 8 oktober 2018 tot wijziging van het Coördinatiebesluit organisatie en bedrijfsvoering rijksdienst 2011 Op de voordracht van Onze Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van

Nadere informatie

Forum Standaardisatie. Consultatiedocument SIKB0101. Datum 13 februari 2012

Forum Standaardisatie. Consultatiedocument SIKB0101. Datum 13 februari 2012 Forum Standaardisatie Consultatiedocument SIKB0101 Datum 13 februari 2012 Colofon Projectnaam Consultatiedocument SIKB0101 Versienummer 1.0 Locatie Den Haag Organisatie Forum Standaardisatie Postbus 96810

Nadere informatie

28 september 2017 PON Outsourcing Kenniscongres

28 september 2017 PON Outsourcing Kenniscongres Blockchain @Halt 28 september 2017 PON Outsourcing Kenniscongres Voorstellen Marcel Ensing www.marcelensing.nl Verandermanagement van business en ICT Programmamanager bij Halt; reorganisatie ICT Inrichten

Nadere informatie

Sjabloon Project Start Architectuur (PSA), versie 0.1

Sjabloon Project Start Architectuur (PSA), versie 0.1 Sjabloon Project Start Architectuur (PSA), versie 0.1 Doelstelling document Een PSA (Project Start Architectuur) is bedoeld om te borgen dat nieuwe ontwikkelingen en veranderingen in samenhang worden gerealiseerd

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Nr. Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. 109 17 juni 2009 Regeling van de Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer van 8 juni 2009,

Nadere informatie

Aanmeldformulier open standaarden

Aanmeldformulier open standaarden Aanmeldformulier open standaarden Inleiding Door het invullen van het onderstaande aanmeldformulier kunt u standaarden aanmelden voor opname op de lijst met open standaarden die in Nederland onder het

Nadere informatie

Informatiebeveiliging en Privacy; beleid CHD

Informatiebeveiliging en Privacy; beleid CHD Informatiebeveiliging en Privacy; beleid CHD 2018-2020 Vastgesteld MT 19 december 2017 Stichting Centrale Huisartsendienst Drenthe Postbus 4091 9400 AK Assen 2 1 Inleiding De CHD is een zorginstelling

Nadere informatie

Baseline Informatiehuishouding Rijksoverheid

Baseline Informatiehuishouding Rijksoverheid normenkader voor duurzaam toegankelijke en betrouwbare overheidsinformatie Deel III: van de Baseline Programma Informatie op Orde, Actielijn 1 De 7 Normen van de Het document 'De 7 normen' dient om de

Nadere informatie

Samengevoegde reacties op de openbare consultatie voor SAML v2.0 van de volgende partijen: - Kennisnet - Rijkswaterstaat

Samengevoegde reacties op de openbare consultatie voor SAML v2.0 van de volgende partijen: - Kennisnet - Rijkswaterstaat Samengevoegde reacties op de openbare consultatie voor SAML v2.0 van de volgende partijen: - Kennisnet - Rijkswaterstaat KENNISNET 1. Zijn er volgens u in deze toelichting aanvullingen of anderszins wijzigingen

Nadere informatie

COLLEGE STANDAARDISATIE

COLLEGE STANDAARDISATIE Forum Standaardisatie Wilhelmina v Pruisenweg 104 2595 AN Den Haag Postbus 84011 2508 AA Den Haag www.forumstandaardisatie.nl COLLEGE STANDAARDISATIE CS10-06-05 Agendapunt: 05 Lijsten open standaarden

Nadere informatie

De impact van de basisregistraties op de informatievoorziening van gemeenten

De impact van de basisregistraties op de informatievoorziening van gemeenten De impact van de basisregistraties op de informatievoorziening van gemeenten Op weg naar de Gemeentelijke Service Bus Danny Greefhorst Gemeenten worden geconfronteerd met allerlei ontwikkelingen die van

Nadere informatie

Legis. samenwerken aan betere wetgeving

Legis. samenwerken aan betere wetgeving Legis samenwerken aan betere 2 Legis: samen werken aan betere Sinds de vastlegging van het sproces in de Grondwet van 1848 is dit proces vrijwel gelijk gebleven. De manier waarop regels in de samenleving

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie,

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 23581 27 december 2011 Besluit van de Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie van 12 december 2011, nr.

Nadere informatie

Opname CMIS op de lijst voor pas toe of leg uit

Opname CMIS op de lijst voor pas toe of leg uit 9. FS142810.04A1 Opname CMIS op de lijst voor pas toe of leg uit 9.14 2810.04A FORUM STANDAARDISATIE 28 oktober 2014 1 Agendapunt 04. Open standaarden, lijsten Stuk 04A1. Forumadvies CMIS Aan: Van: Forum

Nadere informatie

Forum Standaardisatie & Open Standaarden. Standaard samenwerken

Forum Standaardisatie & Open Standaarden. Standaard samenwerken Forum Standaardisatie & Open Standaarden Standaard samenwerken Betere elektronische dienstverlening, lagere administratieve lasten, transparantere en efficiëntere overheid. Dat kan alleen door samen te

Nadere informatie

Overleven in een digitale wereld

Overleven in een digitale wereld P a g i n a 1 Projecten in de spotlight Overleven in een digitale wereld Gemeente Venlo heeft zich een stevige ambitie opgelegd. Niet alleen moet het imago van Venlo verbeterd worden, met de Floriade 2012

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag sorganisatie Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag

Nadere informatie

De toegevoegde waarde van open standaarden voor een overheidsorganisatie

De toegevoegde waarde van open standaarden voor een overheidsorganisatie De toegevoegde waarde van open standaarden voor een overheidsorganisatie De toegevoegde waarde van open standaarden voor een overheidsorganisatie 1 Open standaarden in de context van het plateaumodel De

Nadere informatie

Rijksoverheidsnetwerk 2.0 Een netwerk van netwerken (RON2.0)

Rijksoverheidsnetwerk 2.0 Een netwerk van netwerken (RON2.0) Rijksoverheidsnetwerk 2.0 Een netwerk van netwerken (RON2.0) Stand van zaken rijksconnectiviteit met specifiek aandacht voor IPV 6 Door Alexander Hielkema (Logius) en Leon-Paul de Rouw (DGOBR/DIR) 27 juni

Nadere informatie

WSO2 ebms adapter. Yenlo WSO2 ontbijtsessie. Ministerie van Infrastructuur en Milieu. 1 DEFINITIEF, 18 september 2012

WSO2 ebms adapter. Yenlo WSO2 ontbijtsessie. Ministerie van Infrastructuur en Milieu. 1 DEFINITIEF, 18 september 2012 Ministerie van Infrastructuur en Milieu WSO2 ebms adapter Yenlo WSO2 ontbijtsessie Auteurs Paul Leunissen (Enterprise Architect IenM, 06 5250 6691) Stephen Oostenbrink (Enterprise Architect IenM, 06 4211

Nadere informatie

Data Governance van visie naar implementatie

Data Governance van visie naar implementatie make connections share ideas be inspired Data Governance van visie naar implementatie Frank Dietvorst (PW Consulting) deelprogrammamanager Caesar - Vernieuwing Applicatie Landschap Leendert Paape (SAS

Nadere informatie

Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje- Nassau, enz. enz. enz.

Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje- Nassau, enz. enz. enz. CONCEPT Besluit van [datum], nr. [nummer], houdende het opnieuw instellen van de Review Board Aanvalsprogramma Informatievoorziening Politie en daarmee het verlengen van de instellingstermijn Wij Willem-Alexander,

Nadere informatie

Informatiemanager. Doel. Context

Informatiemanager. Doel. Context Informatiemanager Doel Ontwikkelen, in stand houden, evalueren, aanpassen en regisseren van het informatiemanagement, de digitale informatievoorziening en de ICT-facilitering van de instelling en/of de

Nadere informatie

Opname OAuth 2.0-standaard op de lijst met open standaarden. Opname OAuth 2.0-standaard op de lijst met open standaarden

Opname OAuth 2.0-standaard op de lijst met open standaarden. Opname OAuth 2.0-standaard op de lijst met open standaarden FS 170419.2B Forum Standaardisatie www.forumstandaardisatie.nl forumstandaardisatie@logius.nl Bureau Forum FORUM STANDAARDISATIE Opname OAuth 2.0-standaard op de lijst met open standaarden Agendapunt:

Nadere informatie

KlantVenster. Klantgericht werken met KlantVenster LAAT ICT VOOR U WERKEN! Een veelzijdig platform ter ondersteuning van uw bedrijfsdoelstellingen

KlantVenster. Klantgericht werken met KlantVenster LAAT ICT VOOR U WERKEN! Een veelzijdig platform ter ondersteuning van uw bedrijfsdoelstellingen KlantVenster Klantgericht werken met KlantVenster Een veelzijdig platform ter ondersteuning van uw bedrijfsdoelstellingen Een modulair opgebouwde oplossing, die de basis vormt voor online dienstverlening

Nadere informatie

Monitor Erfgoedinspectie

Monitor Erfgoedinspectie Erfgoedinspectie Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Monitor Erfgoedinspectie Staat van de naleving 2011-2012 Bijlage: Integrale vragenlijst met antwoorden, toezichtveld archieven A2 Hoeveel

Nadere informatie

Eerste uitwerking strategisch thema 'Betrouwbare digitale informatie is de basis'

Eerste uitwerking strategisch thema 'Betrouwbare digitale informatie is de basis' Eerste uitwerking strategisch thema 'Betrouwbare digitale informatie is de basis' versie 30 augustus 2013 De beschikbaarheid van betrouwbare digitale overheidsinformatie is de basis voor het goed kunnen

Nadere informatie

Rapportage Informatiebeveiliging Gemeente Boekel 16 mei 2018

Rapportage Informatiebeveiliging Gemeente Boekel 16 mei 2018 Rapportage Informatiebeveiliging 2017 Gemeente Boekel 16 mei 2018 Inleiding Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Boekel legt over het jaar 2017 verantwoording af over de stand van

Nadere informatie

Lifecycle Management: opereren onder architectuur. Jan Willem van Veen jwvveen@archixl.nl

Lifecycle Management: opereren onder architectuur. Jan Willem van Veen jwvveen@archixl.nl Lifecycle Management: opereren onder architectuur Jan Willem van Veen jwvveen@archixl.nl Agenda Introductie mijzelf en ArchiXL Korte inleiding Lifecycle Management methodiek Inzicht in status Inzicht in

Nadere informatie

Hot StUF of koude sneeuw?

Hot StUF of koude sneeuw? Koppelingen, Bindingen en Standaardisatie Hot StUF of koude sneeuw? Peter Klaver Minicongres Gekoppelde Belastingen Zoetermeer, 26 september 2008 Pagina 1 >10 DIN-ISO standaarden voor een skibinding schoen-interface

Nadere informatie

Basisinformatie DigiD

Basisinformatie DigiD Basisinformatie DigiD Algemeen 1. Wat is het onderwerp? (naam) DigiD Documenten 2. Wat maakt het programma (resultaat/deliverable) en wat is in hoofdlijnen de impact van die voorziening voor gemeenten?

Nadere informatie

Portfoliomanagement software van Thinking Portfolio

Portfoliomanagement software van Thinking Portfolio Portfoliomanagement software van Thinking Portfolio Eenvoudig in gebruik Snelle implementatie Betrouwbaar in de cloud Vast maandbedrag Onbeperkt aantal gebruikers PMO Portfoliomanagement Programma s en

Nadere informatie

IT voor Controllers Mark Vermeer, CIO

IT voor Controllers Mark Vermeer, CIO IT voor Controllers Mark Vermeer, CIO 1 Rotterdam getallen Rotterdam: 620.000 inwoners, 50% autochtoon 173 nationaliteiten 3,4 miljard 11.000 fte IT 100 mln 400+ IT staf 5 clusters, SSC en bestuursstaf

Nadere informatie

Kernregistratie Openbare Ruimte Overheid & ICT, Utrecht

Kernregistratie Openbare Ruimte Overheid & ICT, Utrecht Kernregistratie Openbare Ruimte Overheid & ICT, Utrecht DE KERNREGISTRATIE OPENBARE RUIMTE IS EEN ONMISBAAR INSTRUMENT VOOR IEDERE OVERHEIDSORGANISATIE DIE BEHEERTAKEN IN DE OPENBARE RUIMTE HEEFT René

Nadere informatie

Het BiSL-model. Een whitepaper van The Lifecycle Company

Het BiSL-model. Een whitepaper van The Lifecycle Company Het BiSL-model Een whitepaper van The Lifecycle Company Met dit whitepaper bieden we u een overzicht op hooflijnen van het BiSL-model. U vindt een overzicht van de processen en per proces een beknopte

Nadere informatie