Inhoud. Beste leerkracht, Dolfijnen. Bruinvissen. Walrussen. Zeeleeuwen. Zeehonden. Roggen. Haaien. Interview dierenverzorgers

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Inhoud. Beste leerkracht, Dolfijnen. Bruinvissen. Walrussen. Zeeleeuwen. Zeehonden. Roggen. Haaien. Interview dierenverzorgers"

Transcriptie

1 Voorpret lespakket

2 Beste leerkracht, Een schoolreis naar het Dolfinarium is niet alleen leuk, maar ook heel leerzaam. Om voorbereid op pad te gaan ontvangen jullie hierbij alvast het Voorpret Lespakket. Lees en leer alvast meer over de dieren die in het Dolfinarium leven; dolfijnen, bruinvissen, walrussen, zeeleeuwen, zeehonden, roggen en haaien. Wanneer jullie alle informatie hebben behandeld, is het tijd voor de Dolfinarium Dierenquiz. Mochten jullie aan de hand van deze lesstof nog vragen hebben neem dan contact met ons op via Inhoud Dolfijnen Bruinvissen Walrussen Zeeleeuwen Zeehonden Roggen Haaien Interview dierenverzorgers De grote Dolfinarium Dierenquiz 20 3

3 Dolfijnen Er bestaan meer dan dertig verschillende soorten dolfijnen! In het Dolfinarium kun je de bekendste soort bewonderen: de tuimelaardolfijn. Gestroomlijnd lichaam Dolfijnen hebben een gestroomlijnd lichaam waardoor ze heel makkelijk door het water bewegen. De rugvin van een dolfijn zorgt voor evenwicht. Dolfijnen sturen met hun borstvinnen en ze gebruiken hun staart om snelheid te maken en te springen. Een tuimelaardolfijn, die het rustig aan doet, zwemt ongeveer tien kilometer per uur. Jij fietst ongeveer net zo snel naar school. Maar een tuimelaardolfijn kan nog veel harder zwemmen, tot wel veertig kilometer per uur! De huid De huid van dolfijnen voelt glad aan, als een natte rubberlaars. De buik van een dolfijn voelt wat zachter aan. Dit kun je vergelijken met een gekookt, gepeld ei. Dolfijnen hebben schutkleuren. Dit zijn kleuren die hen beschermen tegen vijanden zoals orka s en haaien. Als je van bovenaf naar een tuimelaardolfijn kijkt, valt de kleur van zijn lichaam weg tegen de diepte van de zee. Wanneer je onder een dolfijn zwemt en naar boven kijkt, is alles boven je veel lichter, hierdoor valt de lichte buik niet op. Dolfijnen hebben soms krassen op hun huid. Die ontstaan tijdens het spelen en stoeien met andere dolfijnen, waarbij ze hun tandjes gebruiken. Blaasgat Dolfijnen halen adem via hun blaasgat boven op hun hoofd. Onderwater wordt het blaasgat gesloten door een klepje. Zo komt er geen water in hun longen. Dolfijnen kunnen wel vijftien minuten onderwater blijven! Sonar Wat is eigenlijk een sonar? Dolfijnen maken onderwater een soort klikgeluiden. Het geluid hiervan botst ergens tegenaan. Het geluid wordt bijvoorbeeld door rotsen, maar ook door vissen teruggekaatst. De dolfijn vangt het geluid via zijn onderkaak en middenoor weer op. Hierna wordt het in de hersenen verwerkt. Bij dolfijnen komen geluiden dus niet via hun oren, de twee kleine gaatjes achter hun ogen, naar binnen zoals bij mensen. Als het lang duurt voordat een geluid terug is, is de rots (of vis) ver weg. Als dit kort duurt, zwemt hij dus vlakbij een rots. Handig, want in diep onderwater is het erg donker. Open Dicht Geboorte Tuimelaardolfijn Leefgebied: alle zeeën, behalve poolzeeën Gewicht: ± kg ± 45 jaar Vijanden: orka s en grote haaiensoorten 140 cm cm Een dolfijn is een zoogdier. Bij zoogdieren worden jonge dieren levend geboren. Vrouwtjesdolfijnen zijn ongeveer een jaar zwanger. Bij de geboorte komt de staart van de babydolfijn meestal als eerste naar buiten. De babydolfijn weegt bij de geboorte ruim vijftien kilogram en is ongeveer één meter lang. Een babydolfijn drinkt melk bij zijn moeder. Pas na ongeveer een jaar eet het jong af en toe een visje en drinkt hij minder melk. De moeder blijft in het begin dag en nacht bij haar jong en beschermt hem door ernaast te gaan zwemmen. Eerst heeft het jong nog niet veel kracht en wordt hij meegezogen in haar stroming. Zo kan de babydolfijn rustig wennen. Verschillende soorten vis Dolfijnen eten verschillende soorten vis en inktvis. De glibberige vissen grijpen ze met hun puntige, ronde tanden. Met hun tong leggen ze de vis recht in hun mond, daarna slikken ze de vis in één keer door. Dolfijnen drinken geen water uit de zee, maar hebben wel vocht nodig. Dit halen ze uit de vis die ze eten, handig hé!? verschillende soorten vis en inktvis ± 6 tot 8 kg per dag 5

4 Bruinvissen De bruinvis hoort bij dezelfde orde als de tuimelaardolfijn, namelijk de tandwalvissen. Bruinvissen zijn eigenlijk helemaal geen vissen. Het zijn zoogdieren, net als dolfijnen. Bruinvissen komen regelmatig voor in de Noordzee, ze worden ook wel de Nederlandse dolfijn genoemd. Lichaam Een bruinvis lijkt op een tuimelaardolfijn, maar toch zijn er een paar duidelijke verschillen. Net als de tuimelaardolfijn hebben ze een rugvin, een staartvin en twee borstvinnen. De vorm van het hoofd is wel heel anders, kijk maar op de foto. Bruinvissen zijn ook een stuk kleiner dan tuimelaardolfijnen, hun grijze rug is donkerder en de rugvin is ronder en minder groot. Echolocatie Bruinvissen maken, net als dolfijnen, gebruik van echolocatie om voedsel te vinden. Ze hebben een zogenaamde sonar, dit heb je ook gelezen bij de tuimelaardolfijn. Ze maken geluiden die ergens tegenaan botsten, het teruggekaatste geluid heet een echo. Door de echo kan de bruinvis bepalen of er, bijvoorbeeld, voedsel in de buurt is. Gewone bruinvis Leefgebied: kustgebieden in het noordelijke deel van de wereld Een bruinvis zwemt meestal rustig, ongeveer vijf kilometer per uur. Toch kan hij ook een sprintje trekken, dan kan hij zo n 25 kilometer per uur bereiken. Geboorte Een vrouwtjesbruinvis is ongeveer tien maanden zwanger. Een pasgeboren bruinvis weegt ruim zes kilogram en is ongeveer zeventig centimeter lang. Bij de geboorte heeft de babybruinvis soms nog snorharen aan de zijkant van zijn snuit, deze gaan vanzelf weg. De jonge bruinvis drinkt een maand of acht melk bij zijn moeder. Voedsel Een bruinvis eet verschillende soorten vis en inktvis. De bruinvis vangt de vis met zijn tanden en legt deze recht in hun mond. Hierna slikt hij de vis in één keer door. Per dag eet een bruinvis ongeveer drie tot zes kilogram vis. Aangespoelde bruinvissen Het gebeurt wel eens dat een levende bruinvis aanspoelt op het strand. Vaak gaat het om een dier dat gewond, ziek of verzwakt is. Of het is een jong dier dat zijn moeder is kwijtgeraakt. Het Dolfinarium is hoofdsponsor van stichting SOS Dolfijn. De stichting helpt gestrande walvissen door ze op te vangen, te verzorgen en terug te zetten in zee wanneer ze weer gezond en sterk genoeg zijn. Het opvangcentrum vind je in het Dolfinarium. Door onderzoek en opvang helpt SOS Dolfijn bruinvissen en dolfijnen te beschermen in de natuur. Wat moet je doen als je een bruinvis op het strand vindt? laat het dier niet schrikken, houd mensen en honden uit de buurt; koel het dier met water en natte doeken, zorg dat hij in de schaduw ligt; zorg dat er geen water in het blaasgat komt, want daar ademt hij door; bel stichting SOS Dolfijn: Gewicht: ± 50 kg ± 60 kg 140 cm cm ± jaar Vijanden: orka s en grote haaiensoorten verschillende soorten vis en inktvis ± 3-6 kg per dag 7

5 Walrussen De grootste en zwaarste dieren in het Dolfinarium zijn de Pacifische walrussen. De mannetjes en vrouwtjes hebben allebei een snor, Deze snor is heel gevoelig, het zijn net vingertoppen! Lichaam Walrussen zijn echte dikhuiden. Hun vetlaag beschermt tegen extreme kou, maar ook tegen aanvallen van soortgenoten. Walrussen hebben een vacht, maar deze is erg dun en beschermt hen niet echt tegen de kou. Horen en gehoord worden Walrussen kunnen zowel goed zien als horen. De oren van de walrus zie je bijna niet. Het zijn kleine gaatjes, vlak achter de ogen. Ook onderwater kunnen de walrussen elkaar goed horen. Je herkent een mannetje aan een fluitend geluid dat hij maakt. Dit fluitende geluid is een lokroep om indruk te maken op de vrouwtjes. Geboorte Een vrouwtjeswalrus is vijftien maanden zwanger! Daarna wordt het jong op het land of ijs geboren. Bij de geboorte weegt de babywalrus al vijftig kilogram en heeft hij ook al een minisnor. Een babywalrus drinkt twee jaar lang dikke, vette melk bij zijn moeder. Na een jaar weegt de jonge walrus al drie keer zoveel als bij zijn geboorte! Pacifische walrus Leefgebied: in de omgeving van de Noordpool Gewicht: ± kg ± 40 jaar ± kg 140 cm 170 cm De onderhuidse vetlaag van een walrus wordt ook wel blubber genoemd. De walrus heeft een bijzondere, opvallende snor. Deze bestaat uit wel 500 snorharen. Walrussen moeten soms oppassen voor ijsberen, maar verder hebben ze weinig vijanden. Walrussen doen het gewoon rustig aan met hun zware lijf. Omdat ze niet echt vijanden hebben, hoeven ze niet hard te zwemmen. Walrussen hoeven ook niet achter voedsel aan te jagen, want ze eten kleine diertjes van de zeebodem die zich niet snel voortbewegen. Walrussen kunnen goed zien. Wat bijzonder is aan de walrus is dat ze hun ogen los van elkaar kunnen bewegen. Kijken ze met hun rechter oog naar voren, dan kunnen ze met hun linker oog opzij kijken. Om nog meer te zien, kunnen walrussen hun ogen uitpuilen. Ze kunnen zelfs hun ogen intrekken om ze te beschermen tegen de kou! Ze leven namelijk in de omgeving van de Noordpool, waar het erg koud kan zijn. De jonge walrus krijgt zwemles van zijn moeder. Het jong blijft wel drijven op het water en kan ook al zwemmen, maar duiken is nog moeilijk. De eerste maanden houdt de moeder haar jong heel goed in de gaten. Moeder en jong herkennen elkaars geluiden, zodat ze elkaar kunnen terugvinden in de groep. Na ongeveer drie jaar is de moeder klaar met opvoeden en gaat de jonge walrus zijn eigen gang. Vrouwtjeswalrussen en jonge dieren leven meestal samen. Als walrussen zonnen of slapen liggen ze graag tegen elkaar aan of zelfs op elkaar te luieren. Als mannetjes ongeveer vier jaar oud zijn verlaten ze de groep om samen met andere jonge mannetjes een groep te vormen. Wanneer ze volwassen zijn leven de mannen vaak alleen. Voedsel In het Dolfinarium eten de walrussen in plaats van schelpdieren verschillende soorten vis en inktvis. Per dag kan een mannetje wel vijftig kilogram vis op! Smaken verschillen, niet alle walrussen houden van dezelfde vis. In de natuur eten walrussen ook wel vis, maar alleen vissoorten die op de bodem leven en die ze makkelijk kunnen vangen. Vijanden: orka s en ijsberen schelp-, schaal-, bodemdieren en vis ± 30 tot 50 kg per dag 9

6 Zeeleeuwen Stellerzeeleeuw Leefgebied: kustgebieden van het noordelijke deel van de Pacifische Oceaan Gewicht: Vijanden: ± 1100 kg ± 300 kg ± 20 jaar ± 25 jaar orka s en grote haaiensoorten 140 cm 160 cm verschillende soorten vis en inktvis ± 25 kg ± 15 kg per dag Californische zeeleeuw Leefgebied: kustgebieden bij Californië en de Galapagoseilanden Gewicht: ± 300 kg ± 20 jaar ± 100 kg ± 25 jaar 140 cm 135 cm In het Dolfinarium leven twee soorten zeeleeuwen: de Californische zeeleeuwen en de stellerzeeleeuwen. Verschillen De Californische zeeleeuw is de meest bekende van het stel. De stellerzeeleeuw is groter, luidruchtiger en ruiger in de omgang. Stellerzeeleeuwen zijn ook minder makkelijk in de omgang. Ze verdedigen hun territorium graag. Daarom blijven de verzorgers ook meer op afstand tijdens het voeren en verzorgen van de stellerzeeleeuwen. Lichaam Zeeleeuwen hebben een vrij puntige neus, een hoofd dat geleidelijk overgaat in een hals en een gestroomlijnd lichaam. Met hun twee lange voorvinnen klimmen zeeleeuwen zonder moeite op rotsen. Ze redden zich dus ook goed op het land. Zeeleeuwen gebruiken hun vinnen om zich voort te bewegen op het land en in het water. In het water gebruiken ze hun voorvinnen om snelheid te maken. Met hun gestroomlijnde lichaam en achtervinnen sturen ze. Ze zijn enorm wendbaar. Zeeleeuwen kunnen goed zien. Maar daar hebben ze onderwater niet veel aan, omdat het daar donker is. Gelukkig hebben zeeleeuwen snorharen waar ze goed mee kunnen voelen. Zo kunnen ze voelen wanneer er een school vissen voorbij zwemt en kunnen ze blind achter hun prooi aan. Sommige mensen vinden het moeilijk om zeeleeuwen en zeehonden uit elkaar te houden. Kijk dan maar eens naar hun oren. Zeeleeuwen hebben oorschelpen net als mensen. Een zeehond heeft deze niet. Dit kun je goed zien op de volgende pagina. Harem Zeeleeuwen leven in een harem. Dit is een groep van één mannetje met soms wel twintig vrouwtjes en jonge dieren. Het mannetje van de stellerzeeleeuw is veel groter dan het vrouwtje, hij weegt zelfs meer dan drie keer zo veel! Het verschil tussen een mannetje en vrouwtje van de Californische zeeleeuwen zie je aan hun lichaam, het mannetje is namelijk groter. Ook is hun hoofd anders, het mannetje heeft een bult op zijn voorhoofd. Geboorte Een vrouwtjeszeeleeuw is ongeveer elf maanden zwanger. Na de geboorte herkent de moeder haar jong niet alleen aan de geur, maar ook aan het geluid dat het jong maakt. Het geluid dat het jong maakt als het pasgeboren is, lijkt op het geluid van een schaap. Na ongeveer twaalf maanden drinkt het jong geen moedermelk meer en vangt hij zijn eigen visjes. Vijanden: orka s en grote haaiensoorten verschillende soorten vis en inktvis ± 9 kg ± 5 kg per dag 11

7 Zeehonden Grijze zeehond Leefgebied: Wadden-, Noord- en Oostzee, Noorse Zee en Atlantische Oceaan Gewicht: ± 300 kg ± 150 kg 140 cm 250 cm ± 25 jaar ± 35 jaar Vijanden: orka s en grote haaiensoorten verschillende soorten vis en inktvis ± 15 kg ± 8 kg per dag Wist je dat......een zeehond haar jong herkent aan zijn geur? Gewone zeehond Leefgebied: Wadden-, Noord- en Oostzee, Ierse Zee en Atlantische Oceaan Gewicht: ± kg ± kg 140 cm 170 cm ± 25 jaar ± 30 jaar Vijanden: orka s en grote haaiensoorten Er zijn twee soorten zeehonden te vinden in het Dolfinarium: de grijze zeehond en de gewone zeehond. Het zou zomaar kunnen dat je een zeehond ziet als je een dag op het Nederlandse strand bent. De grijze en de gewone zeehond komen namelijk voor in de Noordzee en de Waddenzee! Verschillen De gewone en de grijze zeehond lijken op het eerste gezicht op elkaar. Als je ze beter bekijkt, zie je al snel de verschillen. De grijze zeehond is groter en heeft een grijze of donkere rug met een gevlekte buik. De gewone zeehond heeft overal vlekken en verschillen onderling van kleur, van witgrijs tot donkerbruin. Ook hun hoofd heeft een andere vorm. Het hoofd van een gewone zeehond is vrij rond, terwijl het hoofd van de grijze zeehond meer kegelvormig is. Lichaam Een zeehond heeft twee korte voorvinnen en twee achtervinnen. Aan het uiteinde van de vinnen zitten scherpe nagels. Zeehonden gebruiken hun nagels om te vechten, voedsel te scheuren en om te kunnen krabben als ze verharen. De oren van een zeehond zitten aan de zijkant van hun hoofd, het zijn twee kleine gaatjes die moeilijk te zien zijn. Zeehonden liggen regelmatig in de zon, dit doen ze niet zomaar. In de straling van de zon zit UV, ultra violet. Zeehonden hebben dit UV-licht nodig om vitamine D aan te maken. Vitamine D helpt bij de aanmaak van een nieuwe vacht. Op het land kunnen zeehonden zich misschien niet zo goed voortbewegen, maar in het water kunnen ze behoorlijk snel zwemmen. Zeehonden kunnen een snelheid halen van twintig kilometer per uur. Met hun achtervinnen zwemmen ze en maken ze snelheid. De voorvinnen en het lichaam zijn hun stuur. Alle zeehonden hebben scherpe tanden. Hiermee grijpen ze de glibberige visjes. Ze slikken hun eten meestal in één keer door of ze scheuren de vis met hun scherpe nagels in hapklare stukken. Geboorte Vrouwtjeszeehonden zijn elf maanden zwanger. Een grijzezeehondenbaby is bij de geboorte niet grijs. De baby heeft een mooie, witte vacht. Na een paar weken gaat de grijze-zeehondenbaby verharen. Dan verliest hij zijn witte babyvacht, en krijgt hij zijn volwassen kleur. De gewone zeehond is in de buik van de moeder al een keer verhaard. De baby van de gewone zeehond heeft na de geboorte meteen zijn volwassen vacht. verschillende soorten vis en inktvis ± 4 kg per dag 13

8 Roggen Roggen kun je vinden op de bodem van de zee. Dit is soms best moeilijk, want hun huid heeft dezelfde kleur als de bodem van de zee. Soms graven ze zich helemaal in en zijn ze bijna onzichtbaar! In het Roggenrif kun je roggen van dichtbij bekijken en ze zelfs aanraken! Lichaam Roggen zijn platte vissen. Ze hebben een lange staart en borstvinnen om mee te zwemmen. Die borstvinnen lijken net vleugels. Hun ogen zitten boven op hun lichaam en hun mond zit aan de onderkant. Roggen zijn kraakbeenvissen. Kraakbeen is veel minder hard dan botten. Voel maar eens aan je oorschelp, hier zit ook kraakbeen in. Ze hebben niet alleen een zacht skelet van kraakbeen, maar ook huidtandjes in plaats van schubben. Roggen halen niet zoals zoogdieren boven water adem, maar hebben wel zuurstof nodig. Ze hebben achter hun ogen een kieuwopening waardoor ze water naar binnen zuigen. Uit het water halen ze de zuurstof die ze nodig hebben. Aan de onderkant heeft een rog vijf paar kieuwspleten, waardoor het water weer naar buiten komt. Een ei in het zand Tijdens de paring grijpt het mannetje zich met zijn tanden vast aan het vrouwtje. Daarna paren ze onderwater. Het vrouwtje zoekt een paar maanden later een veilige plek voor haar eieren, meestal in het zand. Het ei lijkt op een vierkant zakje met op elke hoek een lange spriet. Die sprieten zijn buisjes waardoor vers water het ei in stroomt. Uit dat water haalt de jonge rog zuurstof. In het ei zit genoeg eten voor de rog om goed te groeien. Een ei in het zand Roggenei Tijdens de paring grijpt het mannetje zich met zijn tanden vast aan het vrouwtje. Daarna paren ze onderwater. Het vrouwtje zoekt een paar maanden later een veilige plek voor haar eieren, meestal in het zand. Het ei lijkt op een vierkant zakje met op elke hoek een lange spriet. Die sprieten zijn buisjes waardoor vers water het ei in stroomt. Uit dat water haalt de jonge rog zuurstof. In het ei zit genoeg eten voor de rog om goed te groeien. Voedsel Roggen eten dieren die op de zeebodem leven, zoals krabben, garnalen, kleine visjes en schelpdieren. Met hun tanden vermalen ze de schalen van de schelpdieren. Golfroggen en kleinoogroggen hebben vrij scherpe, puntige tandjes. Stekelroggen, blonde roggen en gevlekte roggen hebben een soort maalplaatjes in hun mond. Roggen Leefgebied: Noordzee en de Atlantische Oceaan Gewicht: Vijanden: ± 1-5 kg ± 20 jaar verschillende soorten haaien 140 cm cm verschillende soorten vis, inktvis, krabben en garnalen 15

9 Haaien In het Dolfinarium kun je zelfs haaien aaien! Durf jij dat? Er leven drie soorten haaien in het Roggenrif: de hondshaai, de kathaai en de gevlekte gladde haai. Lichaam Haaien hebben een lang, gestroomlijnd lichaam. Daarmee zwemmen ze pijlsnel door het water. Met de staartvin maken ze snelheid. De borstvinnen zijn om mee te sturen en de rugvin zorgt voor evenwicht. Net als de roggen hebben haaien kieuwen. Hier stroomt water door naar binnen dat weer naar buiten gaat via de kieuwspleten. Zo kunnen ze net als de roggen zuurstof uit het water halen. Geboorte Hondshaaien zijn vissen die eieren leggen. Ze draaien om zeewier of ander materiaal op de bodem van de zee heen en leggen het ei vast met kruldraden. Daarna trekken ze de eieren uit hun lichaam. De eieren blijven ongeveer acht maanden op hun ankerplaats, waarna ze uitkomen. De gevlekte gladde haai is eierlevendbarend. De eieren hebben alleen een dunne bescherming, het eikapsel en blijven in het lichaam van de moeder tot ze voor zichzelf kunnen zorgen. De jonge haaien komen in hun moeder uit het ei. De moeder baart dus eigenlijk levende jongen. Bij iedere haaiensoort kan het dus verschillen hoe jongen worden geboren. Haaienei Gevlekte galdde haai Haaien en roggen hebben nog meer dingen gemeen. Zo zijn haaien ook kraakbeenvissen en hebben ze net zoals de roggen tandjes die door de huid naar achteren gericht zijn. Voedsel Een haai heeft wel meer dan tanden, verdeeld over vijftien rijen! De haaien in het Dolfinarium eten verschillende soorten vis, inktvis en garnalen. Hun tanden gebruiken ze vooral voor het kraken en vermalen van hun voedsel. Haaien De kleur van een hondshaai is beige met bruine vlekken. De kathaai is bruin van kleier met donkere vlekken. Gevlekte gladde haaien zijn grijs met kleine, witzilveren vlekjes op hun rug. Leefgebied: Noordzee en de Atlantische Oceaan Gewicht: Vijanden: ± 1-6 kg ± 20 jaar orka s en grote haaiensoorten 140 cm cm verschillende soorten vis, inktvis, krabben en garnalen 17

10 Een spetterend interview met een verzorger van vinpotigen in het Dolfinarium! Jasper is verzorger bij team vinpotigen in het Dolfinarium. Vinpotigen is een orde waaronder de gewone zeehonden, grijze zeehonden, stellerzeeleeuwen, Californische zeeleeuwen en de Pacifische walrussen vallen. Deze hebben namelijk allemaal vinnen! Wat vind je het leukst en wat vind je het minst leuk om te doen? Het leukste vind ik het werken met dieren en mensen. Met plezier leer ik bezoekers over de dieren. Aan het einde van de dag hoop ik dat ze naar huis gaan met een leuke herinnering en dat ze iets geleerd hebben over de dieren. Eigenlijk zijn er niet veel dingen die ik niet leuk vind om te doen. Het schoonmaken is soms minder leuk, maar het hoort erbij. Een spetterend interview met een dolfijnenverzorger van het Dolfinarium! Hoi, ik ben Leon. In het Dolfinarium werk ik als dolfijnenverzorger in het DolfijndoMijn. Wat zijn belangrijke eigenschappen als je dolfijnenverzorger wilt worden? Liefde voor de dieren staat op één. Goed kunnen werken in een team is ook erg belangrijk. Je werkt bijvoorbeeld niet iedere dag met dezelfde dieren. Je moet dan overleggen met de rest van het team wat er bijvoorbeeld de vorige dag is gebeurd. De dieren hebben een eigen wil en doen soms niet wat er gevraagd wordt. Als dit gebeurt, moet je iets anders bedenken. Dit betekent dat je ook creatief moet zijn. Hebben de dieren verschillende karakters, en zo ja, kun je een voorbeeld geven? Wat zijn belangrijke eigenschappen als je zeehond- of zeeleeuwverzorger wilt worden? Liefde voor de dieren is erg belangrijk. Iedere werkdag ziet er anders uit, dit moet je wel leuk vinden. Kennis van de dieren is ook van belang, bijvoorbeeld kennis van het gedrag en de ziektes die ze kunnen hebben. Voor de presentaties is het belangrijk dat je de informatie met enthousiasme vertelt en dat je het ook echt leuk vindt om te doen. Hebben de dieren verschillende karakters, en zo ja, kun je een voorbeeld geven? Natuurlijk! Een leuk voorbeeld is het verschil tussen stellerzeeleeuwen Sade en Olympia. Sade is een beetje eigenwijs en heeft haar eigen willetje. Of ze werkt heel goed mee tijdens de presentatie, of ze is er niet helemaal bij met haar aandacht. Olympia is een heel makkelijk dier. Zij wil altijd wel meedoen! Hoe voelt een walrus/zeehond/ zeeleeuw aan? Zeehonden en stellerzeeleeuwen voelen gewoon zacht aan. Denk maar aan een hond met kort haar. Het verschil is dat de vacht wat vetter is. Als de dieren nat zijn voelen ze heel glad aan. Dit noemen we ook wel gestroomlijnd. Dit helpt ze om goed te kunnen zwemmen. Walrussen voelen ook zacht aan. Dit komt vooral door de dikke laag vet onder hun huid, dit heet blubber. Ze hebben huidplooien waardoor ze een beetje ribbelig aanvoelen. Je ziet het misschien niet zo goed, maar walrussen hebben ook kleine haartjes! Deze lijken op het haar van de zeehonden en zeeleeuwen, alleen heeft de walrus er veel minder. Jazeker! Alle dieren zijn anders. Een voorbeeld is Yola: een jong mannetje die er altijd als eerste bij is als er iets gebeurt. Hij doet heel graag mee of niet, dus hier houd je rekening mee als verzorger. Een goede band met de dieren is dus erg belangrijk. Anders dan Yola doet Balassi altijd graag mee! Hij kijkt ook vaak af bij de andere dolfijnen. Als aan Tucker wordt gevraagd om een sprong te doen, doet Balassi soms ook gewoon mee! Wat is het grootste verschil tussen de omgang met dolfijnen en bijvoorbeeld zeeleeuwen of zeehonden? Het grootste verschil is dat de vinpotige dieren ook op het land leven. Als je in het verblijf stapt ben je echt in hun leefgebied. Bij dolfijnen ben je dat pas als je in het water bent. Alle diersoorten zijn natuurlijk anders en doen andere dingen. Van een walrus hoef je bijvoorbeeld niet te verwachten dat ze een salto maken, maar een dolfijn kan dit wel heel goed! Wat vind je het leukst en wat vind je het minst leuk om te doen? Het leukste is het omgaan met de dieren. Je bouwt echt een band op met de dieren en je leert alle verschillende karakters kennen. Het schoonmaken is een minder leuk klusje, maar hoort er gewoon bij. 19

11 De grote Dolfinarium Verbind de dieren met de juiste vinnen. Dierenquiz 1 Noem 3 zeezoogdieren die in het Dolfinarium leven. 2 Welk dier kan zijn ogen los van elkaar bewegen? 3 Hoe hard kunnen tuimelaardolfijnen ongeveer zwemmen? kilometer per uur 4 Welke dieren uit het Dolfinarium houden van de zon? 5 Waar gebruikt een bruinvis zijn borstvinnen voor? 6 Waarop lijkt het geluid dat een babyzeeleeuw maakt? In het Dolfinarium leven zoogdieren en vissen. Maar weet jij het verschil tussen een rog en een walrus? Trek een lijntje naar het juiste plaatje! 7 Hoeveel kilo weegt een babywalrus? 8 Hoe lang kan een dolfijn onder water blijven? 9 Aan welke kant zit de mond van een rog? Zoek de verschillen. Ik heb kieuwen Jong drinkt melk bij zijn moeder Ik heb longen Ik leg eitjes Meestal behaard, maar niet altijd Ik heb schubben 21

12

CALIFORNISCHE ZEELEEUW

CALIFORNISCHE ZEELEEUW CALIFORNISCHE ZEELEEUW Zwemmende acrobaat De Californische zeeleeuw is een van de meest elegante waterdieren die er bestaan. Met snelheden van wel 40 kilometer per uur schieten ze als een pijl door het

Nadere informatie

DE CALIFORNISCHE ZEELEEUW

DE CALIFORNISCHE ZEELEEUW DE CALIFORNISCHE ZEELEEUW Zwemmende acrobaat De Californische zeeleeuw is één van de meest elegante waterdieren die er bestaat. Met snelheden van wel 40 kilometer per uur schiet hij als een pijl door het

Nadere informatie

GEWONE ZEEHOND. Huiler

GEWONE ZEEHOND. Huiler GEWONE ZEEHOND Huiler Je zou het bijna niet geloven, maar een gewone zeehond is een echt roofdier! De zeehond is met zijn gestroomlijnde lichaam, speciale neus en handige snorharen helemaal aangepast op

Nadere informatie

CALIFORNISCHE ZEELEEUW

CALIFORNISCHE ZEELEEUW CALIFORNISCHE ZEELEEUW Zwemmende acrobaat De Californische zeeleeuw is één van de meest elegante waterdieren die er bestaat. Zo slank als het vrouwtje is, zo blubberig is de man. Maar de harembaas is natuurlijk

Nadere informatie

DE GEWONE ZEEHOND. Huiler

DE GEWONE ZEEHOND. Huiler DE GEWONE ZEEHOND Huiler Je gelooft het bijna niet als je in die mooie zwarte ogen kijkt, maar een gewone zeehond is een echt roofdier. Zijn scherpe tanden en gestroomlijnde lichaam zijn perfect voor het

Nadere informatie

Over haaien, vissen en bruinvissen. Leerlingen ontdekken het verschil tussen hondshaaien, bruinvissen en vissen.

Over haaien, vissen en bruinvissen. Leerlingen ontdekken het verschil tussen hondshaaien, bruinvissen en vissen. VO Werkblad Doel: Leerlingen ontdekken het verschil tussen hondshaaien, bruinvissen en vissen. Materialen: - Werkblad 3: - Potlood - Filmpjes: Dolfijnen, bruinvissen en vissen. De filmpjes zijn te vinden

Nadere informatie

De orka. De geschiedenis van de orka. Kenmerken van de orka

De orka. De geschiedenis van de orka. Kenmerken van de orka De orka De orka is de grootste soort uit de familie van de dolfijnen. De orka heeft een gezet lichaam, met een stompe snuit. Het dier heeft één spuitgat, en grote peddelvormige buikvinnen. Wil je zelf

Nadere informatie

Dolfijnen behoren tot de walvisachtigen. Er bestaan 2 soorten walvissen:

Dolfijnen behoren tot de walvisachtigen. Er bestaan 2 soorten walvissen: Dolfijn Familie Dolfijnen behoren tot de walvisachtigen. Er bestaan 2 soorten walvissen: Baleinwalvissen: deze walvissen worden zo genoemd omdat ze in hun bek geen tanden hebben. Maar een soort lange draden,

Nadere informatie

Beste leerkracht, Instructies Voorpret Lespakket

Beste leerkracht, Instructies Voorpret Lespakket Beste leerkracht, Een schoolreis naar het Dolfinarium is niet alleen leuk, maar ook heel leerzaam. Om jullie goed voor te bereiden op het programma, ontvangen jullie hierbij alvast het Voorpret lespakket.

Nadere informatie

inhoud 1. Dolfijnen 2. De bouw van een dolfijn 3. De zintuigen 4. De school 5. Voedsel 6. Sprongen en spel 8. Gevaar! 9.

inhoud 1. Dolfijnen 2. De bouw van een dolfijn 3. De zintuigen 4. De school 5. Voedsel 6. Sprongen en spel 8. Gevaar! 9. Dolfijnen inhoud 1. Dolfijnen 3 2. De bouw van een dolfijn 4 3. De zintuigen 6 4. De school 7 5. Voedsel 8 6. Sprongen en spel 9 8. Gevaar! 10 9. Soorten dolfijnen 11 10. Filmpje 15 Pluskaarten 16 Bronnen

Nadere informatie

Naam: Groep: Soorten 1. Er bestaan ongeveer 34 verschillende soorten dolfijnen. Kun jij er vier opzoeken en

Naam: Groep: Soorten 1. Er bestaan ongeveer 34 verschillende soorten dolfijnen. Kun jij er vier opzoeken en WERKBLAD DOLFIJNEN Naam: Groep: Soorten 1. Er bestaan ongeveer 34 verschillende soorten dolfijnen. Kun jij er vier opzoeken en van elke dolfijn een kenmerk opschrijven? Om kenmerken van de dolfijn te vinden

Nadere informatie

Spreekbeurt of Werkstuk over dolfijnen

Spreekbeurt of Werkstuk over dolfijnen Spreekbeurt of Werkstuk over dolfijnen Als mensen het woord dolfijn horen, denken de meeste mensen meteen aan een tuimelaardolfijn (Tursiops truncatus). Deze dolfijnen zijn bekend van dolfinaria, boeken,

Nadere informatie

Een vis met vleugels. Dit is een uitgave van: Strandweg 13 (boulevard) 2586 JK Den Haag 070-3542100. www.sealife.nl

Een vis met vleugels. Dit is een uitgave van: Strandweg 13 (boulevard) 2586 JK Den Haag 070-3542100. www.sealife.nl Een vis met vleugels Dit is een uitgave van: Strandweg 13 (boulevard) 2586 JK Den Haag 070-3542100 www.sealife.nl 1 Roggen zijn rare snuiters Stel je eens voor. Je ligt met je neus en mond in het zand

Nadere informatie

inh oud 1. Leven onder water 3 2. Dieren en planten 3. Vissen 4. Kwallen 5. Zoogdieren 6. Schaaldieren 7. Stekelhuidigen 8. Zeewier 9.

inh oud 1. Leven onder water 3 2. Dieren en planten 3. Vissen 4. Kwallen 5. Zoogdieren 6. Schaaldieren 7. Stekelhuidigen 8. Zeewier 9. Leven onder water inhoud 1. Leven onder water 3 2. Dieren en planten 4 3. Vissen 5 4. Kwallen 7 5. Zoogdieren 8 6. Schaaldieren 9 7. Stekelhuidigen 10 8. Zeewier 11 9. Weekdieren 12 10. Filmpje 13 Pluskaarten

Nadere informatie

ONTDEKKINGSTOCHT. Veel plezier! Deze speurtocht is voor de hele familie! De sterretjes geven aan hoe moeilijk de vragen zijn. makkelijk moeilijk

ONTDEKKINGSTOCHT. Veel plezier! Deze speurtocht is voor de hele familie! De sterretjes geven aan hoe moeilijk de vragen zijn. makkelijk moeilijk ONTDEKKINGSTOCHT Deze speurtocht is voor de hele familie! De sterretjes geven aan hoe moeilijk de vragen zijn h f makkelijk moeilijk h Volg de wandelroute, dan komen jullie alle dieren tegen! Veel plezier!

Nadere informatie

Materiaal spreekbeurt of presentatie. De gewone zeehond

Materiaal spreekbeurt of presentatie. De gewone zeehond Materiaal spreekbeurt of presentatie De gewone zeehond Materiaal spreekbeurt zeehonden De gewone zeehond Phoca vitulina De zeehonden van het Boudewijn Seapark te Brugge zijn net als de dolfijnen en zeeleeuwen

Nadere informatie

DE IJSBEER. Super speurneus

DE IJSBEER. Super speurneus DE IJSBEER Super speurneus Hij is groot, wit en ziet eruit als een echte knuffelbeer. Toch zou je deze reus niet graag tegenkomen in de sneeuw. Gelukkig gebeurt dit ook niet snel, want waar deze poolreiziger

Nadere informatie

* makkelijk (voor kleine kinderen) ** normaal (voor kinderen) *** moeilijk (voor volwassenen)

* makkelijk (voor kleine kinderen) ** normaal (voor kinderen) *** moeilijk (voor volwassenen) FAMILIE SPEURTOCHT Deze speurtocht is voor de hele familie! De sterretjes geven aan hoe moeilijk de vragen zijn. * makkelijk (voor kleine kinderen) ** normaal (voor kinderen) *** moeilijk (voor volwassenen).

Nadere informatie

Amfibieën. Les 1 Kenmerken amfibieën en de kikker. 1. De leerkracht vertelt dat de les gaat over hoe je amfibieën kunt herkennen.

Amfibieën. Les 1 Kenmerken amfibieën en de kikker. 1. De leerkracht vertelt dat de les gaat over hoe je amfibieën kunt herkennen. Amfibieën Les 1 Kenmerken amfibieën en de kikker Inhoud 1. De leerkracht vertelt dat de les gaat over hoe je amfibieën kunt herkennen. Hulpmiddel Prezi les 1: http://prezi.com/hwpatwdyvqpv/?utm_campaign

Nadere informatie

ZEEHONDEN informatiepakket

ZEEHONDEN informatiepakket ZEEHONDEN informatiepakket In Nederland leven zeehonden in de Noordzee en de Waddenzee. Als je met de boot naar een van de eilanden gaat, kan je ze op de zandbanken zien liggen. Op de zandbanken worden

Nadere informatie

DE HUMBOLDT PINGUÏN. Een levend kostuum

DE HUMBOLDT PINGUÏN. Een levend kostuum DE HUMBOLDT PINGUÏN Een levend kostuum Er zijn verschillende soorten pinguïns. Die verschillen maar weinig van elkaar. Ze hebben immers allemaal een donkere rug en een witte buik. Toch zie je, als je goed

Nadere informatie

5,4. Werkstuk door Sanne 729 woorden 8 januari keer beoordeeld. De orka. Dier

5,4. Werkstuk door Sanne 729 woorden 8 januari keer beoordeeld. De orka. Dier Werkstuk door Sanne 729 woorden 8 januari 2017 5,4 27 keer beoordeeld Vak Biologie De orka Dier Voor mijn werkstuk heb ik de orka gekozen. Ik ben op het idee gekomen omdat ik eerst het over de dolfijn

Nadere informatie

Werkstuk Biologie Vissen uit de Noordzee

Werkstuk Biologie Vissen uit de Noordzee Werkstuk Biologie Vissen uit de Noordzee Werkstuk door een scholier 1335 woorden 5 juni 2005 6 116 keer beoordeeld Vak Biologie INHOUD HOOFDSTUK 1 INLEIDING HOOFDSTUK 2 PLATVISSEN HOOFDSTUK 3 RONDVISSEN

Nadere informatie

Praktische opdracht Biologie De Haai

Praktische opdracht Biologie De Haai Praktische opdracht Biologie De Haai Praktische-opdracht door een scholier 1440 woorden 22 maart 2005 5,6 59 keer beoordeeld Vak Biologie DE HAAI INHOUDSOPGAVE Inleiding Hfdst.1: Wat zijn haaien? Hfdst.2:

Nadere informatie

LESBESCHRIJVING GROEP 1-2

LESBESCHRIJVING GROEP 1-2 LESBESCHRIJVING GROEP 1-2 DOELEN: Leerlingen weten welke walvissen er in de Noordzee leven. Leerlingen weten welk voedsel de walvissen eten. Leerlingen weten op welke manier de walvissen met elkaar communiceren.

Nadere informatie

LESBESCHRIJVING GROEP 3-4

LESBESCHRIJVING GROEP 3-4 LESBESCHRIJVING GROEP 3-4 DOELEN: Leerlingen weten welke walvissen er in de Noordzee zwemmen. Leerlingen weten wat de uiterlijke kenmerken van deze dieren zijn. Leerlingen kunnen verschillen en overeenkomsten

Nadere informatie

Op zoek naar walvissen in de Oosterschelde

Op zoek naar walvissen in de Oosterschelde Op zoek naar walvissen in de Oosterschelde Het leefgebied van de bruinvis De bruinvis is de kleinste en ook de meest voorkomende walvisachtige in de Noordzee en Waddenzee. In de Oosterschelde is de bruinvis

Nadere informatie

inhoud Wat zijn haaien? Algemene vinformatie Superieure eigenschappen Haaientanden Een maaltijd scoren Is de kust veilig? Sociaal leven Op schaal

inhoud Wat zijn haaien? Algemene vinformatie Superieure eigenschappen Haaientanden Een maaltijd scoren Is de kust veilig? Sociaal leven Op schaal Haai ahoi! inhoud 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 Wat zijn haaien? Algemene vinformatie Superieure eigenschappen Haaientanden Een maaltijd scoren Is de kust veilig? Sociaal leven Op schaal

Nadere informatie

LEERLINGENBLAD VAN:... NAAR DE HAAIEN! DOE-HET-ZELF LES BASISONDERWIJS GROEP 7 & 8 EEN WERELD VOL WATER

LEERLINGENBLAD VAN:... NAAR DE HAAIEN! DOE-HET-ZELF LES BASISONDERWIJS GROEP 7 & 8 EEN WERELD VOL WATER LEERLINGENBLAD VAN:...... DOE-HET-ZELF LES BASISONDERWIJS GROEP 7 & 8 EEN WERELD VOL WATER 2 EEN WERELD VOL WATER Als je vanuit de ruimte naar de aarde kijkt zie je heel veel blauw. Dat komt omdat onze

Nadere informatie

5,6. Werkstuk door een scholier 2119 woorden 26 maart keer beoordeeld. Nederlands

5,6. Werkstuk door een scholier 2119 woorden 26 maart keer beoordeeld. Nederlands Werkstuk door een scholier 2119 woorden 26 maart 2006 5,6 219 keer beoordeeld Vak Nederlands Wat zijn dolfijnen Dolfijnen behoren tot de walvisachtige. Er bestaan 2 soorten walvissen: baleinwalvissen en

Nadere informatie

dieren in de dierentuin

dieren in de dierentuin dieren in de groep 4-5 Geachte leerkracht, Dit lespakket ondersteunt u bij het voorbereiden van uw schoolreisje naar Burgers Zoo. Daarnaast kan het ook prima worden ingezet als u een thema over en of exotische

Nadere informatie

SPREEKBEURT VINK VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n

SPREEKBEURT VINK VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT VINK l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VOGELS OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE VINK BIJ ELKAAR GEZOCHT.

Nadere informatie

Stokstaartje. Inhoud. 1. Wat is een stokstaartje. 2. Mijn familie onder de grond

Stokstaartje. Inhoud. 1. Wat is een stokstaartje. 2. Mijn familie onder de grond Stokstaartje Inhoud 1. wat is een stokstaartje 2. mijn familie onder de grond 3. de jacht en het eten 4. de geboorte 5. het lijf 6. extra/vragen 1. Wat is een stokstaartje De wetenschappelijke naam van

Nadere informatie

Aquarium. Groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs

Aquarium. Groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs Aquarium Groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs Hallo, welkom in Ouwehands Dierenpark! In het aquarium leven heel veel verschillende vissen en ook een paar amfibieën, zoals kikkers. In deze Doe Mee staan

Nadere informatie

inhoud blz. Inleiding 1. De bouw van haaien 2. Drijven 3. De zintuigen 4. Bedreigingen 5. Haaien en mensen 6. Soorten haaien Pluskaarten

inhoud blz. Inleiding 1. De bouw van haaien 2. Drijven 3. De zintuigen 4. Bedreigingen 5. Haaien en mensen 6. Soorten haaien Pluskaarten Haaien inhoud blz. Inleiding 3 1. De bouw van haaien 4 2. Drijven 6 3. De zintuigen 7 4. Bedreigingen 9 5. Haaien en mensen 11 6. Soorten haaien 12 Pluskaarten 17 Bronnen en foto s 19 Colofon en voorwaarden

Nadere informatie

Een vis met vleugels. Informatie over roggen

Een vis met vleugels. Informatie over roggen Een vis met vleugels Informatie over roggen 1 Roggen zijn rare snuiters Stel je eens voor. Je ligt met je neus en mond in het zand op de bodem van de zee; je handen zitten vast aan je zij en je ogen zitten

Nadere informatie

Kreeftachtigen hebben meestal kleine ogen, waar ze maar weinig mee zien. Ze kunnen wel bijzonder goed ruiken.

Kreeftachtigen hebben meestal kleine ogen, waar ze maar weinig mee zien. Ze kunnen wel bijzonder goed ruiken. Kreeftachtigen Er zijn veel verschillende soorten kreeftachtigen. Van ieder soort leven er vaak zeer grote aantallen in zee. Kreeftachtigen zijn bijvoorbeeld de roeipootkreeftjes, de zeepissebedden en

Nadere informatie

Materiaal spreekbeurt of presentatie. De Californische zeeleeuw

Materiaal spreekbeurt of presentatie. De Californische zeeleeuw Materiaal spreekbeurt of presentatie De Californische zeeleeuw Materiaal spreekbeurt zeeleeuwen De Californische zeeleeuw Zalophus californianus De zeeleeuwen van het Boudewijn Seapark te Brugge zijn net

Nadere informatie

KOMODOVARAAN. Door: Jade Boezer

KOMODOVARAAN. Door: Jade Boezer KOMODOVARAAN Door: Jade Boezer 1 Voorwoord Mijn werkstuk gaat over Komodovaranen. Ik doe het erover omdat ik een onderwerp zocht voor mijn werkstuk en nog niets over Komodovaranen wist. Toen ik aan het

Nadere informatie

Volg de wandelroute, dan zie je alle dieren!

Volg de wandelroute, dan zie je alle dieren! Ouwehands Winterland Brrr! Het is weer berekoud vandaag! Heb jij altijd al willen weten hoe de dieren in Ouwehands Dierenpark omgaan met de winterse kou? Ga dan mee op ontdekkingstocht! Volg de wandelroute,

Nadere informatie

SPREEKBEURT Chinchilla

SPREEKBEURT Chinchilla l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT Chinchilla ZOOGDIEREN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE CHINCHILLA

Nadere informatie

Werkstuk Biologie Zee-otter

Werkstuk Biologie Zee-otter Werkstuk Biologie Zee-otter Werkstuk door een scholier 1340 woorden 8 maart 2003 5,8 129 keer beoordeeld Vak Biologie Waar leeft de zee-otter? Vroeger kwamen ze nog in het grootste deel van de grote oceaan

Nadere informatie

WOLF. Huilend roofdier

WOLF. Huilend roofdier WOLF Huilend roofdier Wolven hebben vaak een hele slechte naam. Denk maar eens aan de wolf in het verhaal van Roodkapje, die haar oma heeft opgegeten. Of Midas de wolf, die tevergeefs op de drie biggetjes

Nadere informatie

Bewoners. Noordzee. Introductie. Als de Noordzee een paspoort zou hebben dan zou het er zo uitzien:

Bewoners. Noordzee. Introductie. Als de Noordzee een paspoort zou hebben dan zou het er zo uitzien: Gemiddelde: diepte 94 meter Oppervlak: 572.000 km2 Bodem: hoofdzakelijk zand Bewoners van de Noordzee Introductie Als de Noordzee een paspoort zou hebben dan zou het er zo uitzien: De Noordzee is natuurlijk

Nadere informatie

Rat Ratten kennis. Kids for Animals Ratten spreekbeurt. Soorten ratten. Een rat als huisdier

Rat Ratten kennis. Kids for Animals Ratten spreekbeurt. Soorten ratten. Een rat als huisdier Rat Ratten kennis De ratten die wij als huisdier houden stammen af van de wilde bruine rat. Deze soort komt oorspronkelijk uit Azië. Rond 1700 kwam de bruine rat in handelsschepen naar Europa. In de 19

Nadere informatie

KONINGSPINGUÏN pag 1 DIERENPASPOORT VAN DE. WETENSCHAPPELIJKE NAAM: Aptenodytes patagonicus. Ik ben een: vogel. Aantal jongen: 1 jong

KONINGSPINGUÏN pag 1 DIERENPASPOORT VAN DE. WETENSCHAPPELIJKE NAAM: Aptenodytes patagonicus. Ik ben een: vogel. Aantal jongen: 1 jong KONINGSPINGUÏN pag 1 WETENSCHAPPELIJKE NAAM: Aptenodytes patagonicus Ik ben een: vogel Aantal jongen: 1 jong Broedtijd: ongeveer 55 dagen Volwassen met: 4 jaar Maximale leeftijd (wild): ongeveer 25 tot

Nadere informatie

DE SIBERISCHE TIJGER

DE SIBERISCHE TIJGER DE SIBERISCHE TIJGER In de sneeuw! Er zijn veel verschillende soorten katten op de wereld. Denk maar eens aan de huiskat, leeuw, sneeuwpanter of cheeta. Allemaal behoren ze tot de familie van de katachtigen.

Nadere informatie

inhoud blz. 1. Haar 2. Met of zonder haar 3. Haar beschermt 4. Voelen met haar 5. Praten met haar 6. Mens en haar 7. Wenkbrauwen en wimpers

inhoud blz. 1. Haar 2. Met of zonder haar 3. Haar beschermt 4. Voelen met haar 5. Praten met haar 6. Mens en haar 7. Wenkbrauwen en wimpers Haar inhoud blz.. Haar 3. Met of zonder haar 4 3. Haar beschermt 5 4. Voelen met haar 6 5. Praten met haar 7 6. Mens en haar 8 7. Wenkbrauwen en wimpers 9 8. Haar en mode 0 9. Soorten 0. Knippen en scheren.

Nadere informatie

Educatief voorbereidingspakket 2 de - 3 de graad. Bereid je uitstap naar Boudewijn Seapark voor samen met je leerlingen!

Educatief voorbereidingspakket 2 de - 3 de graad. Bereid je uitstap naar Boudewijn Seapark voor samen met je leerlingen! Educatief voorbereidingspakket 2 de - 3 de graad Bereid je uitstap naar Boudewijn Seapark voor samen met je leerlingen! 1. De tuimelaar onder de loep Opdracht: kan jij de verschillende onderdelen van de

Nadere informatie

ZOEKTOCHT VOOR SCHOLEN

ZOEKTOCHT VOOR SCHOLEN ZOEKTOCHT VOOR SCHOLEN WELKOM IN ÉÉN VAN DE MOOISTE STADSDIERENTUINEN TER WERELD. Deze zoektocht neemt je mee op stap in de ZOO. Probeer aan de hand van de bordjes die je overal zult vinden, de vragen

Nadere informatie

l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT AXOLOTL AMFIBIEËN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN

l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT AXOLOTL AMFIBIEËN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT AXOLOTL AMFIBIEËN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE AXOLOTL BIJ

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB. biologie CSE KB. tijdvak 1. Deze bijlage bevat informatie. KB-0191-a-13-1-b

Bijlage VMBO-KB. biologie CSE KB. tijdvak 1. Deze bijlage bevat informatie. KB-0191-a-13-1-b Bijlage VMBO-KB 2013 tijdvak 1 biologie CSE KB Deze bijlage bevat informatie. KB-0191-a-13-1-b Dieren van Australië Lees eerst informatie 1 tot en met 6 en beantwoord dan vraag 43 tot en met 51. Bij het

Nadere informatie

IJsbeer. Wetenschappelijke naam ursus maritimus

IJsbeer. Wetenschappelijke naam ursus maritimus IJsbeer Wetenschappelijke naam ursus maritimus IJsberen zijn zoogdieren. Ze komen voor op en rond de Noordpool waar het kouder kan worden dan -40 C! Mannetjes worden ongeveer 3 meter lang en wegen 400

Nadere informatie

Schildpadden Alex. Schildpadden. Geschreven door : Alex Groep : 7 Datum : 9 november 2014

Schildpadden Alex. Schildpadden. Geschreven door : Alex Groep : 7 Datum : 9 november 2014 Schildpadden Geschreven door : Alex Groep : 7 Datum : 9 november 2014 1 Inleiding Ik heb de schildpad als onderwerp gekozen omdat het mijn lievelingsdier is. Ik ben al bijna mijn hele leven geïnspireerd

Nadere informatie

Duikelaartje de Dolfijn

Duikelaartje de Dolfijn Duikelaartje de Dolfijn Eerste druk, 2013 2013 Ans Acda Illustrator: Michael Koopman isbn: 9789048430567 nur: 272 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Hoewel aan de totstandkoming

Nadere informatie

6,9. Werkstuk door een scholier 3639 woorden 3 december keer beoordeeld. Inhoudsopgave

6,9. Werkstuk door een scholier 3639 woorden 3 december keer beoordeeld. Inhoudsopgave Werkstuk door een scholier 3639 woorden 3 december 2001 6,9 527 keer beoordeeld Vak Biologie Inhoudsopgave Voorwoord Hst.1 Het voedsel van de tuimelaar. Hst.2 Het uiterlijk van een tuimelaar Hst.3 De zintuigen

Nadere informatie

Zeehond. Inhoud. Inleiding. Oorzaken waardoor zeehonden aanspoelen.

Zeehond. Inhoud. Inleiding. Oorzaken waardoor zeehonden aanspoelen. Zeehond Inhoud Inleiding Inleiding. Inhoud. Redenen waardoor zeehonden aanspoelen. De binnenkomst van de zeehond. 24 uur in de zeehondencreche. Overzicht soorten zeehonden Ik heb dit onderwerp gekozen

Nadere informatie

Voor vele mensen zijn haaien gemene en angstaanjagende dieren. Haaien zijn roofdieren, maar de meeste zijn voor de mens ongevaarlijk.

Voor vele mensen zijn haaien gemene en angstaanjagende dieren. Haaien zijn roofdieren, maar de meeste zijn voor de mens ongevaarlijk. Hamerhaai Inleiding Voor vele mensen zijn haaien gemene en angstaanjagende dieren. Haaien zijn roofdieren, maar de meeste zijn voor de mens ongevaarlijk. Soorten Er bestaan ongeveer 375 soorten haaien.

Nadere informatie

DE WOLF. Huilend roofdier

DE WOLF. Huilend roofdier DE WOLF Huilend roofdier De wolf heeft vaak een hele slechte naam. Denk maar eens aan de wolf in het verhaal van Roodkapje, die oma heeft opgegeten. Of Midas de wolf, die tevergeefs op de drie biggetjes

Nadere informatie

SPREEKBEURT SLUIERSTAARTGOUDVIS

SPREEKBEURT SLUIERSTAARTGOUDVIS l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT SLUIERSTAARTGOUDVIS VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE SLUIERSTAARTGOUDVIS

Nadere informatie

ONTDEKKINGSTOCHT. Deze speurtocht is voor de hele familie! Er zijn kennisvragen en doe-opdrachten. kennisvragen. doe-opdrachten

ONTDEKKINGSTOCHT. Deze speurtocht is voor de hele familie! Er zijn kennisvragen en doe-opdrachten. kennisvragen. doe-opdrachten ONTDEKKINGSTOCHT Deze speurtocht is voor de hele familie! Er zijn kennisvragen en doe-opdrachten. kennisvragen doe-opdrachten. h f hl [ Volg de wandelroute, dan zien jullie alle dieren! Let op: Door werkzaamheden

Nadere informatie

Mijn spreekbeurt gaat over een exotisch dier, de Koala. Ik heb de koala als onderwerp voor mijn spreekbeurt gekozen omdat

Mijn spreekbeurt gaat over een exotisch dier, de Koala. Ik heb de koala als onderwerp voor mijn spreekbeurt gekozen omdat De Koala Inleiding. Mijn spreekbeurt gaat over een exotisch dier, de Koala. Ik heb de koala als onderwerp voor mijn spreekbeurt gekozen omdat Ik ga over de volgende punten iets vertellen: Wat is een koala?

Nadere informatie

Werkstuk Biologie Walvissen

Werkstuk Biologie Walvissen Werkstuk Biologie Walvissen Werkstuk door een scholier 1531 woorden 17 juni 2001 5,9 155 keer beoordeeld Vak Biologie INLEIDING In dit werkstuk gaan we het hebben over de walvisachtige en dolfijnen. In

Nadere informatie

ZOEKTOCHT VOOR SCHOLEN

ZOEKTOCHT VOOR SCHOLEN ZOEKTOCHT VOOR SCHOLEN WELKOM IN ÉÉN VAN DE MOOISTE STADSDIERENTUINEN TER WERELD. Deze zoektocht neemt je mee op stap in de ZOO. Probeer aan de hand van de bordjes die je overal zult vinden, de vragen

Nadere informatie

Potvis op de dool. Wat is een potvis? De potvis in Heist. Waar leeft de potvis? Stijn Dekelver. baleinwalvissen. De potvis is een

Potvis op de dool. Wat is een potvis? De potvis in Heist. Waar leeft de potvis? Stijn Dekelver. baleinwalvissen. De potvis is een Stijn Dekelver Op woensdag 8 februari 2012 spoelde aan de Belgische kust een potvis aan. Dat gebeurde in Heist, een deelgemeente van Knokke-Heist. Zoiets komt maar een paar keer in een eeuw voor. Het is

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info Eend Inleiding Ik hou mijn werkstuk over eenden omdat ik het leuke dieren vind en ik wil er wat over leren. Dit wil ik er over weten: Wat doen eenden de hele dag? Wat eten eenden? Wat voor soorten eenden

Nadere informatie

SPEURTOCHT. Groep 7 en 8. Met deze speurtocht loop je door de hele dierentuin. Beantwoord de vragen, verzamel alle letters en raad het geheime woord!

SPEURTOCHT. Groep 7 en 8. Met deze speurtocht loop je door de hele dierentuin. Beantwoord de vragen, verzamel alle letters en raad het geheime woord! SPEURTOCHT Groep 7 en 8 Met deze speurtocht loop je door de hele dierentuin. Beantwoord de vragen, verzamel alle letters en raad het geheime woord! Volg de wandelroute, dan kom je alle dieren tegen. Veel

Nadere informatie

Werkstuk Biologie Nijlpaarden

Werkstuk Biologie Nijlpaarden Werkstuk Biologie Nijlpaarden Werkstuk door een scholier 1372 woorden 15 oktober 2004 6,5 194 keer beoordeeld Vak Biologie Inleiding: Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik het onwijze coole dieren vind.

Nadere informatie

Lesbrief Lizzy traint dolfijnen

Lesbrief Lizzy traint dolfijnen Lesbrief Lizzy traint dolfijnen Introductie Deze lesbrief hoort bij Lizzy traint dolfijnen van Suzanne Buis. Leerlingen kunnen dit boek zelfstandig lezen of het boek kan klassikaal worden voorgelezen.

Nadere informatie

dieren Werkstuk Arianne van der Graaf dieren 26-2-2007

dieren Werkstuk Arianne van der Graaf dieren 26-2-2007 dieren Arianne van der Graaf dieren 26-2-2007 Inhoudsopgave Woord vooraf...3 Mijn dieren...4 Nog meer dieren...5 De leeuw...5 De huiskat...5 De olifant...6 De giraf...7 De ijsbeer...8 De hond...8 De vlieg...9

Nadere informatie

SPREEKBEURT Chinchilla

SPREEKBEURT Chinchilla SPREEKBEURT Chinchilla l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n ZOOGDIEREN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE CHINCHILLA

Nadere informatie

6,3. Werkstuk door een scholier 2946 woorden 16 februari keer beoordeeld. Wat voor een soort dier is de Tuimelaar?

6,3. Werkstuk door een scholier 2946 woorden 16 februari keer beoordeeld. Wat voor een soort dier is de Tuimelaar? Werkstuk door een scholier 2946 woorden 16 februari 2003 6,3 101 keer beoordeeld Vak Biologie Wat voor een soort dier is de Tuimelaar? Handige beesten De Tuimelaar is de bekende dolfijnsoort. Dat komt

Nadere informatie

Haaien. Inhoud. Hoofdstuk 1 wat zijn haaien (sharks)?

Haaien. Inhoud. Hoofdstuk 1 wat zijn haaien (sharks)? Haaien Inhoud Wat zijn haaien? De soorten haaien. Het voedsel. Leef omgeving. De grootste vijand van de haai. Recht vooruit bewegen. Hoe worden haaien geboren? Boeken lijst: - Natuurencyclopedie Hoofdstuk

Nadere informatie

SPREEKBEURT GEELWANG-, GEELBUIK- en ROODWANGSCHILDPAD

SPREEKBEURT GEELWANG-, GEELBUIK- en ROODWANGSCHILDPAD l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT GEELWANG-, GEELBUIK- en ROODWANGSCHILDPAD REPTIELEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE

Nadere informatie

Zintuigen. Groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs

Zintuigen. Groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs Zintuigen Groep 6, 7 en 8 van het basisonderwijs Hallo, welkom in Ouwehands Dierenpark! Ogen, oren, neus, smaak en tast worden ook wel zintuigen genoemd. Jij hebt zintuigen, dieren hebben ze ook. Wat doe

Nadere informatie

SPREEKBEURT MAANVIS VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n

SPREEKBEURT MAANVIS VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN. l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT MAANVIS l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE MAANVIS BIJ ELKAAR

Nadere informatie

DE MELKSLANG. Na-aap slang

DE MELKSLANG. Na-aap slang DE MELKSLANG Na-aap slang De melkslang heeft mooie, opvallende kleuren. Met zijn rode, zwarte en witte ringen zie je hem zeker niet over het hoofd. En dat is nou precies de bedoeling! DIERENPASPOORT MELKSLANG

Nadere informatie

inhoud 1. Een bijzondere vogel 2. De woonplaats 3. Soorten pinguins 4. Pinguinweetjes 5. Filmpjes Bronnen en foto s Colofon en voorwaarden

inhoud 1. Een bijzondere vogel 2. De woonplaats 3. Soorten pinguins 4. Pinguinweetjes 5. Filmpjes Bronnen en foto s Colofon en voorwaarden Pinguins inhoud 1. Een bijzondere vogel 3 2. De woonplaats 5 3. Soorten pinguins 6 4. Pinguinweetjes 12 5. Filmpjes 14 Bronnen en foto s 15 Colofon en voorwaarden 16 2 1. Een bijzondere vogel Geen vleugels,

Nadere informatie

SPREEKBEURT Vissengroep Harnasmeervallen

SPREEKBEURT Vissengroep Harnasmeervallen SPREEKBEURT Vissengroep Harnasmeervallen l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n VISSEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER

Nadere informatie

Eekhoorn. Kids for Animals Eekhoorn spreekbeurt. Eekhoorn kennis. Woonplaats

Eekhoorn. Kids for Animals Eekhoorn spreekbeurt. Eekhoorn kennis. Woonplaats Kids for Animals Eekhoorn spreekbeurt Eekhoorn Eekhoorn kennis Natuurlijk ken je de eekhoorn al. Ikki is er een! Eekhoorns kun je herkennen aan hun roodbruine vacht en mooie grote pluimstaart. Ze hebben

Nadere informatie

Informatieles Vleermuizen

Informatieles Vleermuizen Informatieles Vleermuizen De les is bedoeld voor groep 5 t/m 8 van het primair onderwijs en leerjaar 1 en 2 van het voortgezet onderwijs. Er komen verschillende facetten over het leven van de vleermuis

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info Kangoeroe Inhoud De ontwikkeling van de kangoeroe De meeste bekende soorten De kenmerken van een kangoeroe De levensloop van de kangoeroe Hoe komt hij aan zijn naam? De ontwikkeling van de kangoeroe Toen

Nadere informatie

LEVEN IN HET DONKER LES 1. Dagdieren en nachtdieren

LEVEN IN HET DONKER LES 1. Dagdieren en nachtdieren Aarde LES 1 LEVEN IN HET DONKER Hoi, ik heet Melvin. Ik kon vannacht niet slapen. Ineens hoorde ik buiten gepiep en toen gefladder. Ik rende naar het raam om te kijken. Weet je wat ik zag? Een uil. Met

Nadere informatie

Naam:_ KIKKERS. pagina 1 van 6

Naam:_ KIKKERS. pagina 1 van 6 Naam:_ KIKKERS _ De kikker is een amfibie. Er zijn veel soorten kikkers op de wereld. In Nederland zie je de bruine en de groene kikker het meest. De groene kikkers zijn graag veel in het water, de bruine

Nadere informatie

SPEURTOCHT. Groep 7 en 8

SPEURTOCHT. Groep 7 en 8 SPEURTOCHT Groep 7 en 8 Met deze speurtocht loop je door het hele park. Door de vragen goed te beantwoorden kun je letters verdienen. Verzamel alle letters uit de dikgedrukte vakjes. Met deze letters kun

Nadere informatie

NAAR DE HAAIEN! SPEURBLAD VAN:... GROEP 7 & 8 DOE-HET-ZELF LES. Opdracht - voorbeeldvraag VOORBEELDVRAAG

NAAR DE HAAIEN! SPEURBLAD VAN:... GROEP 7 & 8 DOE-HET-ZELF LES. Opdracht - voorbeeldvraag VOORBEELDVRAAG SPEURBLAD VAN:... GROEP 7 & 8 DOE-HET-ZELF LES Opdracht - voorbeeldvraag Bij elke vraag over een dier staat een rode lijst vraag die je kunt herkennen aan de thermometer naast de vraag. Kies steeds het

Nadere informatie

LESPAKKET ORDENING EN EVOLUTIE

LESPAKKET ORDENING EN EVOLUTIE LESPAKKET ORDENING VMBO EN EVOLUTIE Naam Docent Klas LEKKER BEESTEN TUSSEN DE DIEREN Dierenrijk is onderdeel van WELKOM IN DIERENRIJK KENMERKEN Om ervoor te zorgen dat je een leuke en leerzame excursie

Nadere informatie

inhoud blz. 1. Roofdieren 2. De leeuw 3. De tijger 4. De luipaard 5. De wolf 6. De ijsbeer 7. De bruine beer 8. Filmpjes Pluskaarten

inhoud blz. 1. Roofdieren 2. De leeuw 3. De tijger 4. De luipaard 5. De wolf 6. De ijsbeer 7. De bruine beer 8. Filmpjes Pluskaarten Roofdieren inhoud blz. 1. Roofdieren 3 2. De leeuw 4 3. De tijger 6 4. De luipaard 8 5. De wolf 10 6. De ijsbeer 12 7. De bruine beer 14 8. Filmpjes 16 Pluskaarten 18 Bronnen en foto s 19 Colofon en voorwaarden

Nadere informatie

SPEURTOCHT. Groep 5 en 6. Veel plezier!

SPEURTOCHT. Groep 5 en 6. Veel plezier! SPEURTOCHT Groep 5 en 6 Met deze speurtocht loop je door het hele park. Volg de wandelroute, dan zie je alle dieren! Ben jij een echte spoorzoeker? Veel plezier! GIRAFFE Het eerste wat opvalt aan de giraffe

Nadere informatie

SPREEKBEURT LAMA EN ALPACA

SPREEKBEURT LAMA EN ALPACA l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT LAMA EN ALPACA ZOOGDIEREN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE INFORMATIE OVER DE LAMA

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

jaar 1 Dieren en hun vacht voorbeeldles uit het thema wie ben ik?

jaar 1 Dieren en hun vacht voorbeeldles uit het thema wie ben ik? MB jaar 1 Dieren en hun vacht voorbeeldles uit het thema wie ben ik? DaVinci, Enschede 2014 www.demethodedavinci.nl www.uitgeverijdavinci.nl Met medewerking van: Michael de Wit, Jessica Huls Vormgeving:

Nadere informatie

Leuke weetjes, puzzels, een kleurplaat en meer!

Leuke weetjes, puzzels, een kleurplaat en meer! Alles over HAAIEN Leuke weetjes, puzzels, een kleurplaat en meer! Haaienweetjes Vinnen De meeste haaien hebben acht vinnen. Deze gebruiken ze om vooruit te komen en om rechtop te zwemmen. De vorm van de

Nadere informatie

NAAR DE HAAIEN! SPEURBLAD VAN:... GROEP 7 & 8. Opdracht - voorbeeldvraag VOORBEELDVRAAG

NAAR DE HAAIEN! SPEURBLAD VAN:... GROEP 7 & 8. Opdracht - voorbeeldvraag VOORBEELDVRAAG SPEURBLAD VAN:... GROEP 7 & 8 Opdracht - voorbeeldvraag Bij elke vraag over een dier staat een rode lijst vraag die je kunt herkennen aan de thermometer naast de vraag. Kies steeds het goede antwoord uit

Nadere informatie

Chinchilla. Kids for Animals chinchilla spreekbeurt. Chinchilla kennis. Wilde chinchilla s. Als huisdier

Chinchilla. Kids for Animals chinchilla spreekbeurt. Chinchilla kennis. Wilde chinchilla s. Als huisdier Chinchilla Chinchilla kennis Chinchilla s zijn knaagdieren die oorspronkelijk uit het Andes gebergte in Zuid-Amerika komen. Ze hebben een dikke zilverblauwgrijze vacht en zien er erg knuffelbaar uit. Maar

Nadere informatie

Info voor de leerling

Info voor de leerling INFORMATIE BUNDEL Info voor de leerling Beste leerling, Mijn naam is Rocky! Ik ben een zeeleeuw en woon in SEA LIFE. Dit pakket zal je helpen om je spreekbeurt vlotter en makkelijker te laten verlopen.

Nadere informatie

Belevingsgame in Dierenpark Emmen...

Belevingsgame in Dierenpark Emmen... Belevingsgame in Dierenpark Emmen... s d n a l r e d e N Duits Engels Nederlands Beleving in Dierenpark Emmen, Denk jij veel te weten over dieren, en wil je graag een speurtocht maken door werelden waar

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2013 tijdvak 1 biologie CSE GL en TL Deze bijlage bevat informatie. GT-0191-a-13-1-b Dieren van Australië Lees eerst informatie 1 tot en met 6 en beantwoord dan vraag 38 tot en met

Nadere informatie

Pinguïns. Inhoud. Waarom de naam? Bouw van een pinguïn

Pinguïns. Inhoud. Waarom de naam? Bouw van een pinguïn Pinguïns Inhoud Waarom de naam? bouw van een pinguïn leefgebied wat eet een pinguïn? paartijd, eieren leggen, broeden en jongen grootbrengen soorten nawoord literatuurlijst Waarom de naam? Sommige soorten

Nadere informatie