idop Escharen Feiten, ontwikkelingen, meningen en acties

Transcriptie

1 idop Escharen Feiten, ontwikkelingen, meningen en acties

2 Integraal dorpsontwikkelingsplan Escharen Feiten, ontwikkelingen, meningen en acties mevrouw ir. J. Luijten mevrouw H. Maas het PON, kennis in uitvoering Tilburg, maart 2012

3 Colofon Het PON heeft dit onderzoek verricht in opdracht van de gemeente Grave Dit idop werd mede mogelijk gemaakt dankzij financiële steun van de provincie Noord-Brabant Auteurs Jolanda Luijten en Henriëtte Maas Fotografie Jacques Leurs e.a. Omslag: Willem Nabuurs PON Publicatienummer ISBN Datum maart het PON, kennis in uitvoering. Het auteursrecht van deze publicatie berust bij het PON. Gehele of gedeeltelijke overname van teksten is toegestaan, mits daarbij de bron wordt vermeld. Vermenigvuldiging en publicatie in een andere vorm dan dit rapport is slechts toegestaan na schriftelijke toestemming van het PON. Hoewel deze publicatie met de grootst mogelijke zorg is samengesteld, kan het PON geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele fouten. Meer informatie:

4 Inhoudsopgave 1 Inleiding 5 2 Werkwijze 7 3 Actiepunten en algemene bevindingen Algemene bevindingen De actiepunten Geschikte woningen voor jong en oud Behoud van BS de Ester Behoud en versterken van t Dorpshuus Voldoende activiteiten en voorzieningen voor jong en oud Verbeteren verkeersveiligheid Verbeteren openbare ruimte Duurzame energie in Escharen Betere benutting en inrichting van het kerkplein Versterken relatie burger-overheid Betere benutting Raam en Raamdal Aanpak hanggroepen en drugsoverlast 30 4 Hoe nu verder? 31 Bijlagen 33 Bijlage A Feiten en ontwikkelingen Escharen Sociaal klimaat (Sociale) voorzieningen, zorg en welzijn Verkeer en bereikbaarheid Wonen Groen en openbare ruimte Bedrijvigheid en toerisme Relatie tussen burger en overheid 51 Bijlage B Meningen en wensen inwoners Identiteit en kernwaarden Escharen Sociaal klimaat Voorzieningen en activiteiten Verkeer en bereikbaarheid Wonen Woonomgeving Bedrijvigheid en toerisme Relatie tussen burger en overheid 64

5

6 1 Inleiding Naast het vestingstadje Grave bestaat de gemeente Grave uit de woonkernen: Escharen, Gassel en Velp. In de volksmond wordt Escharen Esteren genoemd. Het is een voormalige gemeente, die ook het veel later ontstane Langenboom omvatte. In 1942 is de gemeente gesplitst en is Escharen bij de gemeente Grave gevoegd. Het dorp Escharen is ontstaan op de overgang van het dal van de Graafsche Raam en de hoger gelegen esgronden. Zoals vele dorpen is het dorp van oorsprong een concentratie van enkele boerderijen rond een kerk. De belangrijkste wegen lopen over de hoge delen van het landschap, hetgeen soms een grillig patroon oplevert. De groei van Escharen vond vooral in de 20e eeuw plaats, aanvankelijk als lintbebouwing langs bestaande routes, later ook in de vorm van nieuwe straten. In de tachtiger jaren is de (vooralsnog) laatste uitbreiding ontstaan aan de Akkerslagen. In het bestuursakkoord van de gemeente Grave is een prominente plaats ingeruimd voor de leefbaarheid in de stad, de wijken en de dorpen en het faciliteren en betrekken van wijk- en dorpsraden bij projecten. Onder andere met het opstellen van integrale Dorpsontwikkelingsplannen (idop s) wil de gemeente hieraan vorm geven. Een idop is een goed instrument om met betrokkenheid van de inwoners te komen tot een breed gedragen toekomstplan voor het dorp en de realisatie daarvan. Met het dorpsontwikkelingsplan wordt zo n tien jaar vooruit gekeken en wordt antwoord gegeven op de vraag hoe de feitelijke situatie van Escharen op dit moment is, hoe de inwoners het leven in hun dorp beoordelen en hoe zij vinden dat Escharen zich in de toekomst verder moet ontwikkelen. In het idop zijn tevens voorstellen opgenomen voor acties die de leefbaarheid van het gebied volgens de inwoners bevorderen. Het idop is geen statisch document maar dient op basis van voortschrijdend inzicht voortdurend in overleg met de betrokkenen te worden bijgesteld. 1 Inleiding 5

7 6 Integraal dorpsontwikkelingsplan Escharen

8 2 Werkwijze Hieronder volgt een stapsgewijze beschrijving van de gehanteerde aanpak voor de totstandkoming van het integrale dorpsontwikkelingsplan Escharen. Vaststellen plan van aanpak en voorbereiding september-oktober 2011 Stuurgroep Verzameling feitelijke gegevens juli-oktober 2011 Klankbordgroep 1 e Dorpsbijeenkomst thema s leefbaarheid 28 november 2011 Tussenrapportage; voorstel voor actiepunten Stuurgroep en klankbordgroep 2 e Dorpsbijeenkomst presentatie actiepunten 23 januari 2012 Eindrapportage Stuurgroep en klankbordgroep Presentatie en aanbieden idop s aan gemeente(raad) 10 mei 2012 Vaststellen wensbeelden door gemeenteraad juni 2012 Uitvoering vanaf juni 2012 Hieronder worden de stappen nader omschreven. Stuurgroep Er is een stuurgroep samengesteld. Deze bestaat uit: Gemeente (wethouder, projectleider idop s, afdeling communicatie, afdeling RO (in verband met afstemming structuurvisie) en coördinator wijk- en dorpsraden). Vertegenwoordigers van de dorpsraden van Gassel, Velp en Escharen. Het PON. 2 Werkwijze 7

9 De stuurgroep was verantwoordelijk voor het op hoofdlijnen vaststellen van het plan van aanpak en de planning, het bewaken van de voortgang en toetsen of het verloop van het project voldoet aan de gemaakte afspraken. Lokale klankbordgroepen Een dorpsontwikkelingsplan heeft uitsluitend kans van slagen als er in het dorp voldoende draagvlak voor bestaat. Voorwaarde voor het creëren van draagvlak is dat naast de dorpsraad ook de bewoners zelf en (lokale) organisaties betrokken zijn bij het opstellen van de toekomstvisie. Het samenstellen van een lokale klankbordgroep per dorp is hiervoor een goede formule. De klankbordgroep was verantwoordelijk voor de voorbereiding van de inwonersavonden en de communicatie met de achterban. In de klankbordgroep waren de volgende mensen vertegenwoordigd: Peter Kempen EZV Escharen Marius van Boekel EZV Escharen Jan Opsteeg EZV Escharen Mari v/d Elzen EZV Escharen Kees Janssen Kinderhoeve, Jasper Hillebrand OR de Ester Harry van Uden Motorclub DVG Carien van Noye Carnavalsvereniging Pieperknallers Michiel Bernards Harmonie Leo van Lith Tennisvereniging Esteren Jan Cuppen BV De Rotsvogels Ton Cornelissen Woonadviescommissie Mariëlla van der Steen Mooiland Maasland Jan van Thiel SGOG John van der Horst gemeente Grave Henriëtte Maas PON, begeleider en adviseur Jolanda Luijten PON, begeleider en adviseur De klankbordgroep is in totaal drie keer bij elkaar gekomen. Verzameling feitelijke gegevens Wonen, welzijn en zorg zijn voor een groot deel subjectieve begrippen. Het gaat daarbij veelal om het oordeel en de ervaringen van de bewoners. Feitelijke gegevens kunnen deze meningen en ideeën van bewoners weerleggen of ondersteunen. Bovendien geven feitelijke gegevens een goed beeld van de huidige situatie van het dorp. Het PON heeft deze feitelijke gegevens verzameld. Een deel van de gegevens zijn verkregen via diverse afdelingen van de gemeente. Andere bronnen zijn het internet, de woningcorporaties, zorginstellingen, het MKB, het CBS, de Sociale Atlas Brabant en de provincie. De klankbordgroep heeft de gegevens getoetst en waar nodig aangevuld. 8 Integraal dorpsontwikkelingsplan Escharen

10 De dorpsbijeenkomsten De feitelijke gegevens vormen de basis voor twee discussieavonden met de bewoners uit het dorp. Voor deze discussieavonden zijn alle inwoners uitgenodigd via persberichten in de huis-aan-huisbladen, posters en vlaggen en zelfs sinterklaas is ingeschakeld om de 1 e bewonersavond aan te kondigen. Het PON heeft de dorpsbijeenkomsten geleid. 1 e inhoudelijke dorpsbijeenkomst (44 deelnemers) De eerste discussiebijeenkomst stond in het teken van de benoeming van ontwikkelingen en het aangeven van knelpunten. Het PON verzorgde een presentatie van het doel en inhoud van het idop en de belangrijkste ontwikkelingen in het dorp. De inwoners discussieerden vervolgens in kleine groepjes over de diverse thema s van leefbaarheid. De vragen die tijdens deze avond voorlagen waren: Wat zijn de kernwaarden/wat is de identiteit van het dorp? Wat gaat goed? Wat kan beter? Wat zijn mogelijke oplossingen? Dit resulteerde in een eerste aanzet voor actiepunten. 2 e inhoudelijke dorpsbijeenkomst (43 deelnemers) Deze bijeenkomst stond in het teken van de actiepunten. Op basis van de bevindingen uit de 1 e discussiebijeenkomst in het dorp presenteerde het PON voorstellen voor acties die de vitaliteit en de leefbaarheid verbeteren. De inwoners bespraken deze voorgestelde actiepunten wederom in kleine groepjes. 2 Werkwijze 9

11 Belangrijkste vragen tijdens deze discussie waren of de problemen juist zijn geïnterpreteerd, of men het eens is met de voorgestelde acties en of deze acties inderdaad een oplossing vormen voor de gesignaleerde knelpunten. Ook kwam aan de orde wie de acties moeten oppakken, wat men eventueel zelf kan doen en op welke termijn de acties moeten worden uitgevoerd. Daarnaast was er gelegenheid om gemiste acties toe te voegen. Aan het einde van de bijeenkomst kon elke deelnemer op een formulier de actiepunten in volgorde van zijn/haar prioriteit plaatsen. Verwerking resultaten in een dorpsontwikkelingsplan per dorp Alle gegevens die zijn verzameld tijdens de bewonersbijeenkomsten en het feitelijk materiaal zijn verwerkt in het uiteindelijke dorpsontwikkelingsplan, het rapport dat nu voor u ligt. De actiepunten geven per thema een heldere samenvatting van de huidige situatie en de gewenste ontwikkeling. Deze worden in hoofdstuk 3 weergegeven. De feiten en ontwikkelingen en de meningen, wensen en behoeften van de inwoners met betrekking tot de leefbaarheidthema s, zijn opgenomen in de bijlagen. 10 Integraal dorpsontwikkelingsplan Escharen

12 De Raam 3 Actiepunten en algemene bevindingen 3.1 Algemene bevindingen Escharen is een open, gezellig en mooi dorp De inwoners van Escharen zijn trots op hun dorp. Escharen kent een open gemeenschap, waar mensen snel worden opgenomen en gemakkelijk integreren. Inwoners zijn betrokken en er zijn veel actieve verenigingen met veel vrijwilligers. Het is er gezellig en de mensen laten elkaar in hun waarde. Ook over de woonomgeving zijn de inwoners tevreden. Escharen is centraal gelegen ten opzichte van diverse grote steden. Het dorp zelf is overzichtelijk, veilig, kindvriendelijk en er is een goede sociale controle. De kleinschaligheid van het dorp en de school vinden de inwoners een duidelijke pré. De inwoners vinden het prettig wonen in Escharen. Er is veel groen in en rondom het dorp. De mooie omgeving met de Raam en het Raamdal moet zeker behouden blijven. Daarnaast vinden de inwoners dat er, rekening houdend met de schaal van het dorp, voldoende voorzieningen zijn, zoals een school, kinderopvang, een allround dorpshuis met veel activiteiten en een café. Harmonielokaal Dorpshuis Fietsenwinkel Kerk Kapper Café Fysiotherapeut School Bank Kinderhoeve 3 Actiepunten en algemene bevindingen 11

13 Ten opzichte van de andere dorpen in Grave kent Escharen veel invloed vanuit de wijken van Grave. In de dagelijkse praktijk vormen Escharen en Estersveld min of meer een gezamenlijke gemeenschap. Veel kinderen van buiten Escharen (met name van Estersveld) kiezen vanwege de kleinschaligheid voor BS de Ester. Ook het verenigingsleven telt veel leden vanuit Estersveld. Behoud jongeren belangrijkste voorwaarde voor leefbaar dorp in toekomst Met het idop willen de inwoners de leefbaarheid en sociale cohesie van het dorp versterken. De in dit idop vermelde actiepunten zijn de middelen om dit te bereiken. Een evenwichtige bevolkingssamenstelling, een bloeiend verenigingsleven en de aanwezigheid van voorzieningen die de inwoners met elkaar verbinden vormen de basis voor een leefbaar dorp en een sterke sociale cohesie. Deze basisvoorwaarden liggen dan ook ten grondslag aan alle actiepunten. De inwoners maken zich echter ernstige zorgen over het vooruitzicht dat het aantal inwoners in de leeftijd van 25 tot 34 jaar daalt. Dit is een belangrijke groep met het oog op de toekomst van het dorp. Afname van deze categorie inwoners heeft gevolgen voor het voortbestaan van school, verenigingen, voorzieningen et cetera en daarmee dus de leefbaarheid en sociale cohesie in het dorp. Voor de jongeren die graag in Escharen willen blijven wonen moeten daarom voldoende geschikte en betaalbare woningen beschikbaar zijn. Daarbij is het van belang dat continu kleine aantallen woningen worden gebouwd, zodat op elk moment woningen beschikbaar komen en niet ineens heel veel woningen en dan lange tijd niets. De inwoners vinden bovendien behoud van de school en het verenigingsleven erg belangrijk voor de leefbaarheid. Als de school uit het dorp verdwijnt wordt het voor jongeren en jonge gezinnen minder interessant in Escharen te blijven wonen of zich in Escharen te vestigen. Gevolg is dat de ontgroening en vergrijzing en op langere termijn krimp nog verder worden versterkt. 3.2 De actiepunten De opmerkingen, wensen en meningen van de deelnemers van de twee discussiebijeenkomsten zijn vertaald in 11 actiepunten, die allemaal een bijdrage leveren aan het bevorderen van de sociale cohesie en de leefbaarheid in Escharen. De deelnemers hebben tijdens de tweede discussiebijeenkomst ieder voor zich een prioriteit kunnen toekennen aan de acties. De resultaten zijn hieronder terug te vinden. De actiepunten staan in volgorde van prioriteit. Dat wil zeggen dat het eerste actiepunt Geschikte woningen voor jong en oud volgens de inwoners van Escharen de hoogste prioriteit heeft. 12 Integraal dorpsontwikkelingsplan Escharen

14 De actiepunten in volgorde van prioriteit zijn: 1 Geschikte woningen voor jong en oud 2 Behoud van BS de Ester 3 Behoud en versterken van t Dorpshuus 4 Voldoende activiteiten en voorzieningen voor jong en oud 5 Verbeteren verkeersveiligheid 6 Verbeteren openbare ruimte 7 Duurzame energie in Escharen 8 Betere benutting en inrichting van het kerkplein 9 Versterken relatie burger-gemeente 10 Betere benutting Raam en Raamdal 11 Aanpak hanggroepen en drugsoverlast Hierna geven we een uitwerking van de 11 acties. Daarin worden de relevante feiten, ontwikkelingen en opvattingen van de inwoners kort samengevat. Per thema is aan de inwoners gevraagd wie de initiatiefnemer bij het betreffende actiepunt is. Met initiatiefnemer wordt hier degene bedoeld die het initiatief neemt om het actiepunt in gang te zetten. De partij die hier is genoemd, is dus niet in elk geval diegene die het actiepunt gaat uitvoeren, maar de initiatiefnemer kan ook het thema bij andere partijen op de kaart zetten, of partijen bij elkaar brengen zodat anderen het actiepunt gaan oppakken. Onder het kopje wanneer hebben de inwoners aangegeven wanneer zij wensen dat het actiepunt wordt uitgevoerd, of - bij ingrijpende actiepunten - dat een start wordt gemaakt met de uitvoering. De termijn wordt aangegeven in drie gradaties met de volgende betekenis. Korte termijn Middellange termijn Lange termijn 1-2 jaar 3-5 jaar langer dan 5 jaar. 3 Actiepunten en algemene bevindingen 13

15 3.2.1 Geschikte woningen voor jong en oud 1 Geschikte woningen voor jong en oud Doel Toelichting Continue aanwas van voldoende geschikte en betaalbare woningen voor starters. Het huidige woningaanbod is te duur voor starters. Nieuwbouwplannen moeten rekening houden met deze categorie woningzoekenden. Naast starterswoningen zijn er op langere termijn wellicht ook meer woningen voor ouderen nodig. Veel ouderen willen nu wel al kleiner gaan wonen, maar kunnen/willen de huidige woning nu niet verkopen vanwege de slechte woningprijzen. Voor de leefbaarheid is het bovendien van belang om continu kleine aantallen woningen te bouwen en niet veel woningen tegelijkertijd en vervolgens heel lang niets. De inwoners willen dat het plan Hof van Esteren voorziet in meer goedkope woningen voor starters (koop én huur) en fasegewijs wordt uitgevoerd. Bij een fasegewijze realisering wijzen de inwoners erop dat voorkomen moet worden dat de eerste bewoners te lang in een bouwput wonen. Op dit moment belemmeren diverse stankcirkels een goede samenhang in het plan Hof van Esteren. De inwoners willen graag dat de gemeente duidelijk aangeeft waar gebouwd kan worden en waar niet en wat de regels zijn van de provincie. Bovendien willen de inwoners graag betrokken worden bij de ontwikkeling van de bouwplannen. Eigenlijk zien de inwoners graag dat er helemaal geen huizen door projectontwikkelaars worden gebouwd. Zij willen het liefst dat de gemeente gronden verwerft en samen met starters (via CPO) plannen maakt om te bouwen tegen redelijke prijzen en ook zelfbouwers de kans geeft om te bouwen. Als gewenste bouwlocaties noemen de inwoners de volgende terreinen: 1 NAS-terrein; dit is volgens de inwoners de meest geschikte locatie. Het betreft inbreiding met als bijkomend voordeel dat door woningbouw op dit terrein de stankcirkel van NAS wordt opgeheven, waardoor ook een meer samenhangend plan kan worden ontwikkeld voor het Hof van Esteren. 2 Achter Akkerslagen; aansluitend en achter de rand BIO-woningen kan een rand met sociale woningen worden gebouwd. 3 Tussen Duisterstraatje en Willem van Esterenweg. 4 Van Zanddijk tot Duisterstraatje. 5 Naast begraafplaats. 6 Achter Beerschemaasweg. 14 Integraal dorpsontwikkelingsplan Escharen

16 BIO-woningen 1 Hof van Esteren 6 Voor de continuïteit van woningbouw is het belangrijk dat op korte termijn gestart wordt met het opstellen en realiseren van een woningbouwprogramma dat voldoet aan de wensen en behoeften van de inwoners. Hiervoor pleiten de inwoners voor het houden van een peiling om na te gaan wat de behoeften van jongeren c.q. starters (en eventuele andere inwoners) zijn. Op korte termijn kan dan gestart worden met de eerste fase, aansluitend bij de vraag die er op dat moment ligt. Bij elke volgende fase dient vervolgens weer opnieuw een peiling te worden gehouden. Actiepunten 1 In beeld brengen mogelijkheden van gewenste bouwlocaties (zie hierboven). 2 Behoeften en wensen van inwoners ten aanzien van woningbouw peilen. 3 Nieuwbouw (ook Hof van Esteren) aansluiten bij wensen/behoeften dorp (voldoende betaalbare woningen voor starters). 4 Inwoners betrekken bij de bouwontwikkelingen, uitvoering waar mogelijk volgens concept Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO)). 5 Zorg dragen voor continue bouwstroom door fasegewijs uitvoeren van bouwprogramma. Betrokkenen Initiatiefnemer* 1 Gemeente*, grondeigenaren, dorpsraad, omwonenden, inwoners. 2 Dorpsraad*, gemeente, woningbouwcorporatie, Van Wanrooij, inwoners. 3 Gemeente*, Van Wanrooij, dorpsraad, kandidaat kopers/huurders (starters), inwoners, eventueel woningbouwcorporatie. 4 Gemeente*, Van Wanrooij, dorpsraad, inwoners (in ieder geval starters). Gemeente*, Van Wanrooij, dorpsraad, eventuele kandidaat kopers/huurders. Wanneer 1 NAS-terrein korte termijn; overige gebieden (middel)lange termijn. 2 en 3 Korte termijn. 4 en 5 Doorlopend. 3 Actiepunten en algemene bevindingen 15

17 3.2.2 Behoud van BS de Ester 2 Behoud van BS de Ester Doel Toelichting De basisschool moet, mits de kwaliteit kan worden gewaarborgd, behouden blijven in Escharen. De inwoners pleiten voor behoud van de school in Escharen. De school is erg belangrijk voor de leefbaarheid, de sociale cohesie en de identiteit van het dorp. Met name de kleinschaligheid van de school wordt zeer op prijs gesteld. De inwoners vinden het echter ook belangrijk dat de kwaliteit van de school gewaarborgd blijft. Behoud mag niet ten koste gaan van de kwaliteit. Door voldoende starterswoningen te bouwen ontstaat weer nieuwe aanwas voor de school. Momenteel maken ook veel kinderen van buiten Escharen gebruik van BS De Ester. Het is de vraag hoe het leerlingenaantal van BS de Ester zich zal ontwikkelen. Als in Estersveld een aantrekkelijke nieuwe school wordt gebouwd zullen veel minder kinderen van buiten Escharen naar BS de Ester komen. Als gekozen wordt voor een nieuwe school op het Visio-terrein verwachten de inwoners nauwelijks gevolgen voor BS de Ester. Ook onderhoud/renovatie van BS de Ester is een belangrijke voorwaarde om te voorkomen dat leerlingen om die reden kiezen voor een andere school. Bij de keuze uit de scenario s moet het lange termijnperspectief van De Ester uitgangspunt zijn. Indien de kwaliteit van BS de Ester (qua leerlingenaantallen) voor de komende 10 jaar kan worden gegarandeerd pleiten de inwoners voor behoud met onderhoud/renovatie van BS De Ester. Indien deze kwaliteit niet kan worden gegarandeerd dient nu reeds gekozen te worden voor een nieuwe school in de buurt van Escharen. Voorkomen moet worden dat nu nieuwbouw wordt gerealiseerd voor De Sprankel en Hartenaas op een locatie ver van Escharen en dat na enkele jaren blijkt dat BS De Ester toch moet sluiten. In dat geval is Escharen de binding met de (nieuwe) school volledig verloren. De inwoners willen dan ook graag meedenken en praten over de beste oplossing voor de toekomst. Als uiteindelijk gekozen wordt voor een school in het populierenbos wensen de inwoners een fiets-/loopburg, zodat de kinderen vanuit Escharen veilig naar school kunnen. Als de school niet behouden kan blijven zien de inwoners de huidige locatie van de school als geschikte woningbouwlocatie. 16 Integraal dorpsontwikkelingsplan Escharen

18 Actiepunten 1 Nagaan realistische leerlingprognoses en toekomstperspectieven voor BS De Ester bij de uitwerking van de verschillende scenario s. 2 Goede informatie/communicatie naar de inwoners over de overwegingen, de keuze en de consequenties van de keuze voor de leefbaarheid in Escharen, met daarbij de mogelijkheid voor inbreng van de mening van de inwoners. 3 Bij handhaving van BS De Ester grondig onderhoud cq renovatie van het gebouw. 4 Bij verdwijnen van de school het huidige terrein herontwikkelen als woningbouwlocatie (met bijzondere aandacht voor zaken uit actiepunt 1). Betrokkenen Initiatiefnemer* 1 Gemeente*, schoolbestuur Optimus, BS De Ester, ouderraad en MR BS De Ester, dorpsraad. 2 Gemeente* en dorpsraad*, schoolbestuur Optimus, inwoners Escharen en Estersveld. 3 Gemeente*, school. 4 Gemeente*, dorpsraad, inwoners. Wanneer 1 Per direct. 2 Per direct. 3 Na besluitvorming behoud school: korte termijn. 4 Lange termijn. 3 Actiepunten en algemene bevindingen 17

19 3.2.3 Behoud en versterken van t Dorpshuus 3 Behoud en versterken van t Dorpshuus Doel Toelichting Instandhouden en versterken van t Dorpshuus. t Dorpshuus vormt de spil van de gemeenschap en moet zeker behouden blijven. Het gebouw kan intensiever worden gebruikt. De inwoners willen dat de gymzaal gebruikt wordt voor de gymlessen van de school. Nu moeten de schoolleerlingen naar Velp. Dit is zeer omslachtig, kost veel tijd en is zeer kostbaar vanwege de vervoerskosten per bus. De gymzaal voldoet niet aan de wettelijke eisen, maar hiermee moet volgens de inwoners soepeler worden omgegaan, zeker voor wat betreft de onderbouw. Het naastgelegen harmoniegebouw is in slechte onderhoudsstaat en de Harmonie zoekt naar mogelijke oplossingen voor de toekomst. Het is verstandig te bekijken welke kansen en mogelijkheden samenwerking/combinatie van de voorziening voor de Harmonie met het Dorpshuus zou kunnen bieden. Een belangrijke voorwaarde voor gecombineerd gebruik is in ieder geval een goede geluidsisolatie van de ruimte. Andere activiteiten die kunnen worden ondergebracht in t Dorpshuus zijn: Repetities van de koren, nu ze niet meer in kerk kunnen oefenen. Repetities dansmariekes carnavalsvereniging. De inwoners zouden graag zien dat het gemeenschapshuis een inloopfunctie krijgt (liefst met terras), zodat het een plek wordt waar inwoners elkaar kunnen ontmoeten zonder eerst (georganiseerd) een ruimte te moeten huren. Bemensing van het gemeenschapshuis zou dan kunnen plaatsvinden door vrijwilligers, maar men vreest dat er in de toekomst onvoldoende vrijwilligers zullen zijn. Ook kan een meer commerciële beheervorm extra mogelijkheden bieden voor t Dorpshuus. Ook als het café uit het dorp zou verdwijnen (wat men overigens niet wil/hoopt), levert dat meer mogelijkheden voor t Dorpshuus op. Actiepunten 1 Onderzoeken mogelijkheden om gymlessen van school (in ieder geval onderbouw) onder te brengen in t Dorpshuus. 2 Onderzoek naar ruimtebehoefte/nieuwe gebruikers in t Dorpshuus. (onder andere muziekvereniging, koren, dansmariekes + zie actiepunt 4 (toneel, film, evenementen)). 3 Organiseren inloopfunctie (eventueel met terras) in t Dorpshuus. 4 Zoeken naar mogelijkheden voor beheer van t Dorpshuus in de toekomst. Betrokkenen Initiatiefnemer* Wanneer 1 Gemeente* school, Dorpshuus, dorpsraad. 2 Dorpsraad*, verenigingen, gemeente, Dorpshuus, Quadrant. 3 Dorpsraad*, inwoners/initiatiefnemers, Dorpshuus, gemeente, Quadrant. 4 Gemeente*, dorpsraad, Quadrant, gebruikers Dorpshuus. Korte - middellange termijn. 18 Integraal dorpsontwikkelingsplan Escharen

20 3.2.4 Voldoende activiteiten en voorzieningen voor jong en oud 4 Voldoende activiteiten en voorzieningen voor jong en oud Doel Toelichting In stand houden en versterken van verenigingsleven en vrijwilligers en voldoende activiteiten voor alle leeftijdsgroepen. De inwoners pleiten voor meer activiteiten. Voor de jeugd van 12 tot 18 jaar kan bijvoorbeeld een filmavond in t Dorpshuus worden georganiseerd. Het muziekfestival op het paardenterrein zou vaker mogen plaatsvinden. Daarnaast kunnen nieuwe activiteiten worden opgezet zoals bijvoorbeeld het organiseren van een beachvolleybaltoernooi of een muziekfestival voor lokaal talent (soort Voice of Esteren ). Ook de kermis behoeft versterking. Het idee is geopperd om één avond en één matinee afspraken te maken met de zaal (afkoopprijs voor muziek en drank), net zoals op maandagavond met carnaval. Vorig jaar is dit al een keer geprobeerd, maar dit heeft toen (nog) niet meer bezoekers opgeleverd. Een ander idee is om één dag een competitie (bijvoorbeeld touwtrekken, zeskamp of andere spellen) tussen buurtverenigingen te organiseren. In de wintermaanden wordt het dorpsplein opgesierd met schitterende feestverlichting. De dorpsraad zou graag de feestverlichting vervangen door LED-verlichting en uitbreiden naar andere delen van het dorp. De infoborden bij de entree van het dorp, waarop de evenementen en activiteiten in het dorp worden aangekondigd, krijgen binnenkort een flinke opknapbeurt. Op (middel)lange termijn zullen ze toe zijn aan vervanging. Mogelijk kunnen ze dan worden vervangen door digitale infoborden. De inwoners vrezen voor een afname van leden en vrijwilligers bij verenigingen in de toekomst. Sommige inwoners zien nu al een afname van het aantal vrijwilligers. Om het verenigingsleven in de toekomst in stand te houden biedt (bestuurlijke) samenvoeging van verenigingen mogelijk een oplossing. Er zijn dan minder vrijwilligers nodig en het leidt tot een besparing van de kosten. Een groep inwoners stelt voor de toneelvereniging nieuw leven in te blazen. Het kan geen kwaad ten minste de belangstelling hiervoor te inventariseren. Over het aanbod van voorzieningen zijn de inwoners van Escharen wel tevreden. Het ontbreken van een supermarkt is vooral een gemis voor mensen die minder mobiel zijn. Mogelijk kunnen afspraken worden gemaakt met de Jumbo of de Troefmarkt in Gassel over een bezorgservice van de boodschappen. Bij Jumbo kan nu de bezorgservice alleen worden ingeschakeld boven een bepaald minimumbedrag. Daarnaast kunnen jongeren hulp bieden bij klusjes, het boodschappen doen en bijvoorbeeld het halen/brengen van biebboeken, via het vrijwilligersproject Graag gedaan!. Dit project is niet bij iedereen bekend. 3 Actiepunten en algemene bevindingen 19

21 Actiepunten 1 Oprichten werkgroep Evenementen die brainstormt over de opzet van de kermis en mogelijke nieuwe activiteiten/evenementen en die in samenwerking met verenigingen/organisaties uit het dorp de ideeën daadwerkelijk realiseert. 2 Vervangen en uitbreiden van de feestverlichting. 3 Vervangen infoborden bij de entree van het dorp. 4 Inventariseren onder verenigingen welke problemen zij ervaren qua ledenaantal/ vrijwilligers en welke behoeften er zijn aan samenwerking; waar mogelijk samenvoegen/-werken van verenigingen voor behoud van vrijwilligers. 5 Inventariseren belangstelling voor nieuwe toneelvereniging; bij voldoende interesse oprichten van vereniging. 6 Meer bekendheid geven aan vrijwilligersproject Graag gedaan!. 7 Jongeren inzetten voor het uitvoeren van diensten voor ouderen (eventueel binnen project Graag Gedaan. 8 Inventariseren behoefte aan boodschappenbezorgservice en bij voldoende behoefte Jumbo en/of Troefmarkt benaderen voor aanbieden van de bezorgdienst. Betrokkenen Initiatiefnemer* 1 Dorpsraad* (oprichten werkgroep die vervolgens de kar trekt)*, actieve inwoners, verenigingen/organisaties. 2 Dorpsraad*, ondernemers (sponsors), gemeente (financiering?), inwoners (vrijwilligers) 3 Dorpsraad*, ondernemers (sponsors/uitvoeren werkzaamheden), gemeente, inwoners (vrijwilligers voor zelfwerkzaamheid). 4 Dorpsraad*, verenigingen. 5 Initiatiefnemers (1 á 2)*, inwoners. 6 Rigom*, dorpsraad, KBO, SGOG, Esterse Minipers, website 7 Rigom*, Radius (jongerenwerkers; maatschappelijke stage; vrijwilligerssteunpunt.), KBO, SGOG, jongeren, ouderen, dorpsraad. 8 Dorpsraad*, SGOG, KBO, ouderen, Jumbo, Troefmarkt. Wanneer 1-2 Korte termijn. 3 Lange termijn. 4 Middellange termijn. 5-6 Korte termijn. 7 Middellange termijn. 8 Korte termijn. 20 Integraal dorpsontwikkelingsplan Escharen

22 3.2.5 Verbeteren verkeersveiligheid 5 Verbeteren verkeersveiligheid Doel Toelichting Verbeteren van de verkeersveiligheid in Escharen. Over het algemeen is de verkeersveiligheid in Escharen goed te noemen. Wel rijdt er veel (doorgaand) verkeer en wordt er te hard gereden over de Beerschemaasweg/ Cuijkschesteeg. Onderzocht moet worden waar het verkeer, dat gebruik maakt van deze weg, naartoe gaat om vervolgens aan de hand van de bestemmingen naar een oplossing te zoeken. Bij dit onderzoek zou het gebied tot aan De Elft moeten worden meegenomen. De inwoners van Escharen denken dat er veel verkeer komt door de slechte ontsluiting van de Elisabethstraat in Grave. Zij zien hiervoor als oplossing het omvormen van de huidige Elisabethstraat tot een eenrichtingsweg en het aanleggen van een nieuwe weg voor de andere richting over het Visio-terrein. In het verleden is het idee geopperd voor een nieuwe weg tussen Escharen en Estersveld ter ontlasting van de Elisabethstraat. De inwoners van Escharen zijn tegen de aanleg van deze weg. De weg is gevaarlijk en Escharen wordt daardoor afgesloten van Estersveld, waarmee zij nu wat betreft verenigingen, school en voorzieningen in feite één gemeenschap vormen. Indien de weg tussen Estersveld en Escharen toch wordt aangelegd zou die zonder op- en afritten moeten worden gerealiseerd, eventueel verdiept en voorzien van geluidsvoorzieningen. Als onderdeel van de ontwikkeling van het Hof van Esteren zien de inwoners graag een rotonde ter ontsluiting van het nieuwbouwplan ter hoogte van het pad naar de Akkerslagen. Deze rotonde heeft een verkeersremmende werking en vormt een duidelijke entree van het dorp. Bovendien kan een verbinding worden gemaakt met en ter ontsluiting van de Akkerslagen. Hierbij merken inwoners wel op dat dit niet ten koste mag gaan van de veiligheid op de Akkerslagen. De verkeerssituatie rondom school moet worden verbeterd. Er wordt te hard gereden, het zebrapad werkt slecht en de kettingen langs de weg zijn gevaarlijk omdat kinderen er juist op gaan schommelen. Een Kiss & Ride zone is gewenst en aan de achterzijde van de school (aan de Graafschedijk) zijn extra parkeerplaatsen gewenst en een zebrapad bij de oversteek naar de Veldweg. Overige gevaarlijke plekken die zijn genoemd zijn: De splitsing St. Machatusweg/Beerschemaasweg. Inwoners zien graag dat de gehele T-splitsing omhoog gebracht wordt en de paaltjes worden verwijderd of beter zichtbaar worden gemaakt. Kruising Hoogeweg (bij de Brouwketel). De oversteek is gevaarlijk voor jeugd/ kinderen (die naar voetbal gaan) vanwege de hoge snelheid van het verkeer op de Hoogeweg. Als oplossing zien de inwoners een rotonde, voetganger- en fietsoversteek met verkeerslichten of een fietstunnel. 3 Actiepunten en algemene bevindingen 21

23 Ook worden fietsers die over het fietspad langs de Hoogeweg fietsen vaak over het hoofd gezien door de auto s van en naar Escharen door het hoogteverschil in het fietspad. Onoverzichtelijke situatie bij het bedrijf van Ben Litjens aan de Graafschedijk + gehele weg tot Beers gevaarlijk voor fietsers. Ook is een drempel gewenst op de Rotscheweg (direct na de bebouwing). De drempel bij Nas veroorzaakt teveel geluidsoverlast, mede vanwege de hoge snelheid waarmee over de drempel gereden wordt. Actiepunten 1 Onderzoek naar verkeersstromingen op de Beerschemaasweg/Cuijkschesteeg en gepaste oplossingen zoeken om (een deel van) het verkeer om te leiden. 2 Onderzoeken of navigatiesystemen aangepast kunnen worden, zodat verkeer niet door Escharen wordt geleid. 3 Inwoners/dorpsraad Escharen betrekken en inbreng geven bij het uitwerken van oplossingen voor de verkeersproblematiek met betrekking tot de Elisabethstraat in Grave. 4 Duidelijke entree dorp en ontsluiting Hof van Esteren realiseren op de Beerschemaasweg (eventueel aanleg rotonde en ontsluiting van de Akkerslagen). 5 In overleg met aanwonenden aanpassen splitsing St. Machutusweg/Beerschemaasweg. 6 Veilige oversteek creëren voor fietsers op kruising Hoogeweg. 7 Andere oplossing voor kettingen; aanleggen Kiss & Ride zone en extra parkeerplaatsen bij school. 8 (Ludieke) borden plaatsen om weggebruikers te attenderen op het naderen van de school (bijvoorbeeld zoals attendering voor blinden in Grave). 9 (Ludieke) actie om ouders/weggebruikers aan te spreken op slecht verkeersgedrag. 10 Oplossing zoeken voor de onveilige situaties op Graafschedijk. 11 In overleg met aanwonenden verkeersremmende maatregel treffen bij Rotscheweg (direct na de bebouwing). 12 In overleg met aanwonenden oplossing zoeken voor drempel bij Nas-terrein. Betrokkenen Initiatiefnemer* Wanneer 1 Gemeente*, dorpsraad, aanwonenden Beerschemaasweg/Cuijksesteeg. 2 Gemeente*, dorpsraad. 3 Gemeente*, dorpsraad, inwoners. 4 Gemeente*, dorpsraad, Van Wanrooij, aanwonenden en bewoners Akkerslagen. 5 Gemeente*, dorpsraad,direct aanwonenden. 6 Gemeente*, dorpsraad, voetbalclub. 7 Gemeente*, dorpsraad, school en aanwonenden. 8 School*, schoolkinderen (bijvoorbeeld ontwerp borden), gemeente, dorpsraad en inwoners. 9 Dorpsraad*, school, kinderen van school (ludieke actie) en inwoners. 10 Gemeente*, dorpsraad, ondernemer, aanwonenden. 11 Gemeente*, dorpsraad + aanwonenden. 12 Gemeente*, dorpsraad + aanwonenden. Quick wins: korte termijn (wekt vertrouwen). Overige aanpassingen: gefaseerd/geprioriteerd. 22 Integraal dorpsontwikkelingsplan Escharen

24 3.2.6 Verbeteren openbare ruimte 6 Verbeteren openbare ruimte Doel Toelichting Verbeteren van de openbare ruimte in Escharen. De inwoners vinden het prettig wonen in Escharen. Er zijn veel mooie plekken, maar de St. Machutusweg/Beerschemaasweg is volgens de inwoners een rommeltje en moet in zijn geheel worden opgeknapt, zodat deze een betere uitstraling krijgt. Ook vragen de inwoners aandacht voor het onderhoud van wegen en het openbaar groen in het algemeen en enkele specifieke plekken in het bijzonder (zie de actiepunten). Er is behoefte aan betere verlichting langs de Boltschestraat, Kranenhofscheweg, Busweg en de Beerschemaasweg (van de brug naar het sportveld). Voor de Kranenhofscheweg is de realisatie van betere verlichting reeds voorzien. Een ander verbeterpunt is de parkeerplaats bij het voetbalterrein. Omdat deze verdiept ligt, is deze vanuit de weg slecht zichtbaar en is er weinig sociale controle. Bovendien parkeren veel sporters naast de weg door een tekort aan parkeergelegenheid. Aan het einde van de Akkerslagen (bij de Beerschemaasweg) zien de inwoners graag een extra speelvoorziening voor kinderen in de leeftijd tot 12 jaar. Een andere wens is het doortrekken van het fietsvoetpad van de Estersveldlaan naar het fietspad tussen Escharen en Estersveld. Ook willen de inwoners graag glasvezel in Escharen en het buitengebied ervan. In het verleden was er in het bos in het gebied bij de Vogelshoekscheweg, Fazantenweg en Bordscheweg een crossbaan voor brommers. Hier had eigenlijk niemand last van en een aantal inwoners geeft aan dat zij graag een dergelijke voorziening weer terug zouden willen zien. Een probleem van een geheel andere orde is dat de traumahelicopter niet mag landen in het stiltegebied. Nu komt het voor dat in ernstige situaties een gewonde in het stiltegebied eerst 200 m met de ambulance moet worden vervoerd, waarna deze pas met de traumahelicopter mag worden vervoerd. 3 Actiepunten en algemene bevindingen 23

25 Actiepunten 1 Herinrichten St. Machutusweg/Beerschemaasweg. 2 Beter onderhoud wegen en openbaar groen in het algemeen en in het bijzonder: a Beter onderhoud trapveldje en grasveldje bij Prinsenhof (na maaien gras opruimen; stoep wordt spekglad). b Bermen opvullen of grasbetontegels aanleggen in de bermen van de Heesakker, Spechtenweg en Graafschedijk. c Meer aandacht voor het schoonhouden van de wegen in oogsttijd. d Beter snoeien Kranenhofscheweg, Boltschestraat en de Zanddijk. e Bebossing op hoek Spechtenweg/Graafschedijk. f Betere onkruidbestrijding van voetpaden/trottoirs. g Meer aandacht voor onderhoud van bomen. 3 Betere verlichting langs de Boltschestraat, Busweg en de Beerschemaasweg. 4 Doortrekken fietsvoetpad Estersveldlaan. 5 Braakliggend terrein naast het parkeerterrein sportpark verharden en handhaven parkeerverbod. 6 Aanleg glasvezel in de kom en het buitengebied van Escharen. 7 Aanleggen speeltuintje aan de Akkerslagen/Beerschemaasweg. 8 Terugbrengen crossbaan voor brommers. 9 Traumahelicopter toestaan om te mogen landen in stiltegebied. Betrokkenen Initiatiefnemer* Wanneer 1 t/m 4 Gemeente*, dorpsraad, omwonenden. 5 Gemeente*, voetbalvereniging. 6 Gemeente*, glasvezelleverancier, dorpsraad, inwoners. 7 Gemeente*, omwonenden, kinderen. 8 Gemeente*, jeugd (brommerrijders), eventueel grondeigenaar. 9 Gemeente*, provincie. Quick wins: korte termijn. Overige: middellange termijn. 24 Integraal dorpsontwikkelingsplan Escharen

26 3.2.7 Duurzame energie in Escharen 7 Duurzame energie in Escharen Doel Toelichting Het gebruik van duurzame energie stimuleren en betaalbaar maken voor de inwoners. Een inwoner van Escharen heeft het idee geopperd om Escharen energie-onafhankelijk te maken. Het gaat om een project, in navolging van onder andere enkele Duitse dorpen, om op een coöperatieve manier energie op te wekken en zo Escharen onafhankelijk te maken van de grote energieleveranciers. In eerste instantie wordt gedacht aan zonne-energie, maar daarnaast ook aan bijvoorbeeld vergassingsketels, wellicht een windmolen, et cetera. Het betekent een investering in het milieu, en als het goed wordt uitgevoerd zal het ook een besparing opleveren in de portemonnee van de inwoners. Het idee is voorgelegd bij het bespreken van de actiepunten tijdens de tweede bewonersavond. De inwoners staan positief tegenover het idee. Een paar mensen hebben al aangegeven deel te willen nemen aan een werkgroep, die het actiepunt verder oppakt. Actiepunten 1 Opzetten werkgroep duurzame energie. 2 Inventariseren informatie en randvoorwaarden hoe dit mogelijk te maken. 3 Indien initiatief mogelijk lijkt: peilen draagvlak onder de inwoners. 4 Bij voldoende draagvlak (proberen) het initiatief (te) realiseren. Betrokkenen Initiatiefnemer* Wanneer 1 Betrokken inwoners 1 *. 2 Werkgroep*. 3 Werkgroep*, dorpsraad + inwoners. 4 Werkgroep*, dorpsraad, gemeente, inwoners. Korte termijn. 1 Jasper Hillebrand, Lambert Willems, Ferdie v/d Heuvel en Peter Kempen hebben zich reeds gemeld voor deelname aan de werkgroep. 3 Actiepunten en algemene bevindingen 25

27 3.2.8 Betere benutting en inrichting van het kerkplein 8 Betere benutting en inrichting van het kerkplein Doel Toelichting Het kerkplein geschikt maken en vaker benutten voor de organisatie van dorpsactiviteiten. Inwoners zijn tevreden over het dorpsplein in Escharen. Ze vinden dat er wel meer gebruik van moet worden gemaakt (zie ook actiepunt 4). De inwoners zouden graag zien dat de weg tussen het Dorpshuus en het kerkplein en de weg tot en met de dorpspomp bij het plein betrokken wordt. De bomen voor/bij de kerk kunnen/dienen te worden verwijderd. Indien het plein wordt herbestraat dient het plein te worden geëgaliseerd en de bestrating vlak te worden gelegd. Om evenementen op het kerkplein te stimuleren zijn er voor- en tegenstanders voor de plaatsing van een kiosk. Sint Anthonis beschikt over een mobiele kiosk. Mogelijk is dat ook een idee voor de gemeente Grave en/of kan gebruik worden gemaakt van de kiosk van de gemeente Sint Anthonis. Actiepunten 1 De dorpspomp en de weg (Burgemeester de Bourbonplein en Bongaardseweg) bij het plein betrekken en egaliseren en herbestraten kerkplein. 2 Nagaan mogelijkheden voor gedeeld gebruik van de mobiele kiosk van Sint Anthonis of het ontwikkelen van een eigen mobiele kiosk. Betrokkenen Initiatiefnemer* Wanneer 1 Gemeente*, dorpsraad, organisatoren evenementen op het kerkplein, werkgroep evenementen, omwonenden. 2 Dorpsraad* of werkgroep (toekomstige) organisatoren evenementen* (zie actiepunt 4), gemeenten. Middellange termijn. 26 Integraal dorpsontwikkelingsplan Escharen

28 3.2.9 Versterken relatie burger-overheid 9 Versterken relatie burger-overheid Doel Toelichting Een goede informatievoorziening en samenwerking tussen gemeente, dorpsraad en inwoners. Volgens de inwoners van Escharen stelt de gemeente zich welwillend op richting de inwoners, maar zou de gemeente sneller kunnen handelen, oplossingsgerichter moeten werken en zich meer moeten opstellen als partner bij burgerinitiatieven. Bij initiatieven moet veel meer in onderling overleg en in onderlinge samenwerking gezocht worden naar de best mogelijke en haalbare oplossing. Nu is de rol van de gemeente bij initiatieven van bewoners(organisaties) vaak klein. Ook hebben de inwoners en dorpsraad behoefte aan meer doelgerichte en regelmatigere informatie over ontwikkelingen die het dorp aangaan. Bijvoorbeeld met betrekking tot de Bio-woningen vinden de inwoners dat onvoldoende wordt gecommuniceerd met de omwonenden. Ook over de samenvoeging van ambtelijke organisaties is meer informatie gewenst, vooral over de termijnen waarop samenvoeging plaatsvindt. Dit vraagt om een omslag in denken en handelen van ambtenaren, maar ook van de inwoners. Communicatie is altijd tweerichtingsverkeer. De gemeente, dorpsraad en andere organisaties moeten dus zorgen voor een goede verspreiding van hun informatie, maar de inwoners moeten zich ook zelf inspannen om de informatie te lezen en informatiebijeenkomsten te bezoeken. Om de dorpsraad te ontlasten kan/dient de dorpsraad te werken met werkgroepen Bovendien versterkt dit de betrokkenheid van de inwoners bij de uitvoering van de werkzaamheden en de leefbaarheid van het dorp in het algemeen. Tot slot vinden de inwoners dat de gemeente het aan hen verplicht is gevolg te geven aan de uitkomsten van het idop. Het samen oppakken van de actiepunten uit het idop biedt tevens de uitgelezen mogelijkheid om de relatie tussen ambtenaren en burgers te versterken. Actiepunten 1 Duidelijkheid geven over de termijn wanneer antwoord kan worden verwacht op vragen/verzoeken en over wat wel en niet mogelijk is. 2 Gemeente moet optreden als partner en meedenken in oplossingen, kansen en mogelijkheden. 3 Regelmatig organiseren van informatiebijeenkomsten en inwoners in voortraject betrekken bij ontwikkelingen die het dorp aangaan. 4 Gemeentelijke informatie doorsturen voor plaatsing op 5 Instellen werkgroepen voor uitvoering actiepunten idop. 6 Opstellen uitvoeringsprogramma van de actiepunten uit het idop (wie, wat, waar, wanneer). 3 Actiepunten en algemene bevindingen 27

29 Betrokkenen Initiatiefnemer* Wanneer 7 Nauwe samenwerking en onderling overleg tussen inwoners (werkgroepen), gemeente en andere instellingen bij de uitvoering van (idop-)- projecten en initiatieven. 8 Bespreken voortgang actiepunten tijdens overleg dorpsraad-gemeente. 9 Regelmatige terugkoppeling stand van zaken door dorpsraad aan inwoners. 10 Eén keer per jaar terugkoppeling stand van zaken actiepunten door college aan de inwoners (bijvoorbeeld tijdens collegebezoek). 1 Gemeente*, dorpsraad, verenigingen, inwoners. 2 Gemeente*, dorpsraad, verenigingen, inwoners. 3 Gemeente* en dorpsraad*, Esterse minipers, website Esteren. 4 Gemeente*, dorpsraad, Esterse minipers, website Esteren. 5 Dorpsraad* en gemeente*, verenigingen, geïnteresseerde inwoners. 6 Gemeente*, dorpsraad, betrokkenen met betrekking tot de actiepunten. 7 Gemeente* en dorpsraad*, werkgroepen, instellingen, organisaties, verenigingen. 8 Gemeente* en dorpsraad*. 9 Dorpsraad*, inwoners, Esterse minipers, website Esteren. 10 Gemeente*, dorpsraad, werkgroepen, inwoners. Doorlopend. 28 Integraal dorpsontwikkelingsplan Escharen

30 Betere benutting Raam en Raamdal 10 Betere benutting Raam en Raamdal Doel Toelichting Een betere benutting van de bijzondere waarde van de Raam en het Raamdal en daarmee Escharen aantrekkelijker maken voor toerisme en recreatie. Inwoners zijn positief over de wandelroutes in het Raamdal. Deze mogen volgens de inwoners wel meer onder de aandacht worden gebracht en beter worden onderhouden (mountainbikers en motorcrossers rijden de paden langs het Raamdal en met name voorbij de Hoge Raam kapot). Ook zouden zij graag zien dat het aantal toeristische/recreatieve activiteiten wordt uitgebreid. Het zou leuk zijn als er bijvoorbeeld een terrasje voor fietsers en een koffie/theetuin, net zoals in Langenboom, zou komen, maar dit heeft uitsluitend kans van slagen via een particulier initiatief. Wat in ieder geval mogelijk is, is het plaatsen van extra picknicktafels/-bankjes en prullenbakken. De reeds aanwezige banken moeten beter worden onderhouden. De inwoners zouden graag zien dat de aanlegsteiger bij de Raam wordt vernieuwd en verplaatst naar de andere zijde, zodat deze ook daadwerkelijk weer gebruikt kan worden. Actiepunten 1 Instellen werkgroep die mogelijkheden voor uitbreiding toeristische en recreatieve activiteiten onderzoekt. 2 Meer bekendheid geven aan de wandelroutes in het Raamdal. 3 Wandelpaden regelmatig onderhouden. 4 Bestaande banken onderhouden en plaatsen extra picknicktafels/-bankjes en prullenbakken (langs de wandelroutes) in het Raamdal. 5 Aanlegsteiger vernieuwen en verplaatsen. Betrokkenen Initiatiefnemer* Wanneer 1 Dorpsraad*, actieve inwoners, SBG, dorpsraad. 2 Dorpsraad* en VVV. 3 Gemeente*. 4 Gemeente* en werkgroep. 5 Dorpsraad*, Waterschap, werkgroep. Korte of middellange termijn. 3 Actiepunten en algemene bevindingen 29

31 Aanpak hanggroepen en drugsoverlast 11 Aanpak hanggroepen en drugsoverlast Doel Toelichting Het verbeteren van de veiligheid en het veiligheidsgevoel. Bij het sportpark en met name bij het Raamdal spreken de inwoners van ernstige overlast van hanggroepen in combinatie met vandalisme en drugsmisbruik. Ook bij de tennisclub is sprake van hangjongeren, maar de overlast is hier (nog) beperkt. Actiepunten 1 In kaart brengen en aanpakken van overlast van hanggroepen bij de tennisclub, de parkeerplaats van het sportpark en bij het Raamdal. 2 Surveillance/toezicht en jongeren aanspreken op gedrag. 3 Adequaat reageren door politie op meldingen van overlast. Betrokkenen Initiatiefnemer* Wanneer 1 Gemeente*, Radius (jongerenwerkers) en politie. 2 Politie* en jongerenwerkers*. 3 Politie*, gemeente, inwoners (moeten overlast melden). Korte termijn. 30 Integraal dorpsontwikkelingsplan Escharen

32 4 Hoe nu verder? Inwoners van Escharen hebben bijgedragen aan de totstandkoming van deze toekomstvisie. Ze hebben zich tijdens twee discussiebijeenkomsten gebogen over het wel en wee van hun dorp. Ze hebben suggesties aangedragen over wat er zou moeten gebeuren om ervoor te zorgen dat Escharen een aantrekkelijk dorp blijft om in te leven, voor jong én oud. Daaruit blijkt dat Escharen geen dorp is waar sprake is van grote knelpunten. Toch zijn er een aantal aspecten die aandacht behoeven of waar nog verder over nagedacht moet worden. De inwoners van Escharen verlangen dat het dorpsontwikkelingsplan geen papieren tijger wordt. Het is nu zaak ervoor te zorgen dat de gewenste kwaliteitsimpulsen voor de vitaliteit van Escharen daadwerkelijk gestalte krijgen in de vorm van concrete verbetermaatregelen. Om dat te bereiken is het zaak dat de gemeente, als opdrachtgever van dit dorpsontwikkelingsplan, zich zo spoedig mogelijk uitspreekt over het rapport en de voorgestelde acties. Immers, elke deelnemer is benieuwd naar wat er nu gaat gebeuren. Het PON stelt voor dat de gemeente, nadat de gemeenteraad zich heeft uitgesproken over deze rapportage en nadat duidelijk is hoe de uitvoering van de acties de komende tijd ter hand wordt genomen, alle inwoners van Escharen hierover informeert. De belangrijkste uitkomsten van het idop en het standpunt van de gemeenteraad daarover kunnen worden neergelegd in een folder van de gemeente, die bedoeld is als naslagwerk voor alle inwoners van Escharen. Op die manier wordt iedereen die dat wil op de hoogte gebracht van de resultaten en van wat er verder mee gaat gebeuren. Daarnaast kan de gemeente tijdens een speciale bewonersavond, of tijdens een bijeenkomst van de dorpsraad, mondeling toelichten wat er verder gaat gebeuren met de (uitvoering van de) actiepunten van het idop Escharen. Per dorp dient een actielijst te worden gemaakt met daarop de acties, korte toelichting, de kosten, in hoeverre er al middelen beschikbaar zijn, wie de kartrekker is, wie erbij betrokken zijn en de stand van zaken. Hierbij dient de gemeente duidelijk de kaders (bijvoorbeeld financieel en ruimtelijk) en mogelijkheden aan te geven waarbinnen de initiatieven kunnen worden opgepakt. Het is bovendien aan te bevelen een werkbudget beschikbaar te stellen voor het idop, zodat niet voor iedere kleine handeling een lange en omslachtige weg moet worden bewandeld om de acties verder te kunnen uitwerken. Verder is het van belang om binnen de gemeente een ambtenaar aan te wijzen die de uitvoering van de acties coördineert en een communicatieplan opstelt. Daarbij is het van belang dat dit in goede samenspraak met de dorpsgemeenschap gebeurt. 4 Hoe nu verder? 31