Risicogedrag pubers: breder dan verkeer alleen? Divera Twisk (SWOV) Eva Schreuder (TeamAlert) Willemijn Noordman (TeamAlert)

Transcriptie

1 Risicogedrag pubers: breder dan verkeer alleen? Divera Twisk (SWOV) Eva Schreuder (TeamAlert) Willemijn Noordman (TeamAlert)

2 Inhoud Waarom deze studie? Voorlopige resultaten - Is er een samenhang tussen risicogedragingen? - Zijn er gezamenlijke onderliggende oorzaken? Conclusies en vervolgstappen Praktische implicaties

3 Doodsoorzaken in Nederland Ziekte Andere niet-natuurlijk doodsoorzaken Andere ongevallen Verkeersongeval " Jongeren sterven niet aan ziektes maar aan ongevallen

4 Alle pubers? Andere niet-natuurlijk oorzaak Ander ongeval Verkeersongeval Vrouwen Mannen Tot 14 jaar is er weinig verschil tussen jongens en meisjes

5 Pubers zijn kwetsbaar & onervaren Zelfstandig steeds verder van huis Van veilig op de achterbank kwetsbaar op de fiets/brom/snor Puber ontwikkeling 1. Onafhankelijk Onervaren Meer Blootstelling aan gevaar Risico gedrag verkeer Ongeval & ernst

6 Ontwikkeling Maar pubers zijn ook risicovol 4 3 Controle over gedrag 2 1 Sociaal emotioneel Logisch redeneren Risico gedrag Leeftijd in onze studie. Leeftijd

7 Pubers zijn risicovol Puber ontwikkeling 1. Onafhankelijk 2. Experimenteren Risico ongezond Risico roken drinken Risico gedrag Verkeer Ongeval & ernst

8 Pubers zijn sociale dieren Puber ontwikkeling 1. Onafhankelijk 2. Experimenteren 3. Vrienden/ouders Ongezond leven Roken drinken Risico gedrag Verkeer Ongeval & ernst Ervaren groepsdruk Riskant voorbeeld Riskante automobilisten

9 Het onderzoek Samenhang riskant verkeersgedrag met ander riskant gedrag? Samenhang voorbeeldgedrag met eigen gedrag? Blootstelling gevaarlijk gedrag anderen De rol van groepsdruk Ongezond leven Roken drinken Risico gedrag Verkeer Ongeval & ernst Ervaren groepsdruk Riskant voorbeeld Riskante automobisten

10 Hoe uitgevoerd? Vragenlijsten met items over: Eigen verkeersgedrag Ongezond en onverantwoordelijk gedrag Beleefde groepsdruk Riskant gedrag in de sociale omgeving Blootstelling aan gevaarlijk gedrag van anderen

11 Bij wie? Middelbare scholieren Tussen de 12 en 14 jaar Van diverse schooltypen In de klas en online afgenomen

12 Voorlopige resultaten Riskante pubers: Zijn vaker passagier van gevaarlijke automobilisten Zeggen vaker te roken en/of teveel te drinken Zeggen vaker ongezond te eten Zeggen vaker onverantwoordelijke dingen te doen (zoals spijbelen) Hebben vaker verkeersonveilige ouders & vrienden Ondervinden geen grotere groepsdruk

13 Volgende stappen Analyseren van de stevigheid van verbanden Dialoog tussen risicodomeinen stimuleren Kansen / bedreigingen integrale aanpak vaststellen

14 Uitkomst is bepalend voor aanpak Samenhangende aanpak: beter integraal dan sectoraal? Algemene beïnvloeders aanpakken: bijv. groepsdruk? Niet alleen op de jongere zelf richten, maar ook op de sociale omgeving?

15 Integrale aanpak: scenario s 1. Betrekken sociale omgeving in aanpak op specifieke thema s; 2. Aanpak gericht op achterliggende factoren risicogedrag, bijv. groepsdruk, weerbaarheid; 3. Verschillende thema s via zelfde werkwijze behandelen in aansluitend programma (koppeling op generieke factoren); - idealiter ook hier sociale omgeving betrekken

16 Scenario 1: sociale omgeving betrekken Hoe? 1 thema bijvoorbeeld: Verkeersveiligheid 1 Boodschap Verschillende partijen die de boodschap uitdragen Gemeentes, Scholen, Sportclubs, Jonge werkers, ouders etc. Verschillende plekken waar de boodschap zichtbaar is Online Lokaal, via sociale media Offline Op vindplekken waar de doelgroep is Discussie mogelijkheden en obstakels

17 Scenario 2: achterliggende factoren behandelen Hoe? 1 overkoepelend thema (achterliggende factor): weerbaarheid Trainingen/ lessen voor jongeren op dit thema Voorbeeld organisaties: Kikid, Rots&Water, Power of Control Discussie mogelijkheden en obstakels

18 Scenario 3: zelfde werkwijze, aansluitend programma op thema s Hoe? 3 thema s, bijv: verkeer, alcohol en drugs 1 periode: Bijvoorbeeld 8 weken op 1 school Werkwijze hetzelfde, maar elke 2 weken een ander thema centraal Koppeling tussen thema s staat centraal Discussie mogelijkheden en obstakels

19 Discussiepunten Financiering integrale aanpak? Wiens verantwoordelijkheid?

20 Bedankt voor jullie aandacht!