Samen, lokaal en duurzaam: energiecoöpera<es

Transcriptie

1

2

3 Duurzame energie opwekken is goed voor het milieu. In coöpera;es wordt lokaal samengewerkt en hee< iedereen een stem. Dat versterkt de betrokkenheid bij elkaar en bij de gemeente. Samen, lokaal en duurzaam: energiecoöpera<es GroenLinks wil zonnepanelen op alle geschikte daken. De gemeente moet deze zelf op alle gemeentelijke gebouwen en scholen installeren. Coöpera<es kunnen bedrijfshallen of stallen vol leggen. Daarnaast willen we ook de nieuwste mogelijkheden toepassen zoals energie uit algen, een zonneweide plaatsen en biomassa omzeien naar gas, elektriciteit en warmte. Er zijn veel ini+a+even in wijken en dorpen (zoals bijvoorbeeld eco- Oostermoer) die we van harte willen ondersteunen en opschalen. Als we samen, lokaal, duurzame energie opwekken, gaan onze maandlasten naar beneden, dragen we bij aan een schoon milieu en worden we minder aaankelijk van olie. GroenLinks wil een zon atlas laten maken. Dit is een overzicht waarop iedereen kan zien waar zonnepanelen kunnen worden toegepast. Projecten voor het opwekken van duurzame energie leveren lokale werkgelegenheid op en de koopkracht gaat omhoog door lagere maandlasten.

4 Bescherming van het unieke groene landschap van Tynaarlo. Landschap en cultuurhistorie zijn belangrijke collec;eve voorzieningen. We beschermen wat waardevol is Het unieke landschap, de monumentale bomen en cultuurhistorie zijn zeer waardevol voor Tynaarlo. Een prach<ge omgeving om te wonen, te werken en te recreëren. GroenLinks wethouder Harm Assies is kampioen op groen. Voor de lange termijn is vastgelegd welke landschappelijke waarden, monumentale bomen, natuur en cultuurhistorische erfgoed beschermd worden. Dat zijn bijvoorbeeld zandpaden, beekdalen, houtwallen en vennetjes. Dat maakt voor iedereen die iets wil ondernemen direct duidelijk waar mogelijkheden zijn en waar niet. Dit scheelt +jd en geld voor ieder ini+a+ef. Ini;a;even ondervinden geen vertraging bij zorgvuldig omgaan met landschap en natuur. fotografie Dick Schoppers

5 Waterberging in combina;e met natuurontwikkeling is dubbele winst voor het milieu. Droge voeten en meer ruimte voor planten en dieren. Waterberging verhoogt de veiligheid voor inwoners. Waterberging: van probleem naar kansen voor Tynaarlo Ondanks de crisis zijn er fondsen beschikbaar voor het aanleggen van waterbergingsgebieden. Net als in de Eelder- en Peizermaden is dat goed te combineren met natuurontwikkeling en dus ook met recrea<e en toerisme. GroenLinks wil hiermee doorgaan en ook het gebied van de Hunze aanpakken. De nieuwe natuurgebieden moeten voldoende toegankelijk zijn voor recrea+e, waarin ook een theehuisje past. Natuurgebieden leveren jaarlijks veel biomassa op, wat lokaal verwerkt kan worden tot biogas of bio- kunststoffen. De jaarlijkse opbrengst van de Drentse Aa kan veel huishoudens van energie voorzien. Bij al deze ontwikkelingen is samenwerking met het IVN (Ins+tuut voor Natuureduca+e en duurzaamheid) van belang. Dit soort grote projecten kunnen een belangrijke motor zijn voor de lokale duurzame economie, vooral als plaatselijke ondernemers worden ingeschakeld.

6 Biologische producten zijn beter voor het milieu. Door lokale producten lokaal te gebruiken kan flink bespaard worden op transport. Fairtrade draait om eerlijke beloning van de producenten. Duurzaam winkelen: lokale, eerlijke en biologische producten Tynaarlo is fairtrade gemeente en koopt 100% duurzaam in. Toch is er ruimte voor verbetering. GroenLinks wil het aandeel fairtrade, biologische en lokale producten flink omhoog brengen. De komende jaren worden op diverse plaatsen nieuwe supermarkten gebouwd, dat is niet te voorkomen. GroenLinks wil dat die gebouwen gebruik maken van daglicht, zonne- energie, koeling en verwarming met een warmtepomp en regenwater opvangen om het toilet door te spoelen. Dat het kan, laat een vooruitstrevende supermarkt in Duitsland zien*. In de winkels verwacht GroenLinks een ruim assor+ment aan biologische en fairtrade producten. Voor lokale voedingsproducten wil GroenLinks kijken naar de mogelijkheid van slimme levering, direct van producent naar consument, via een markt, een verzamelwinkel of internet. * hqp:// group.com/en/sustainability/ Grote besparingen op energie maken het supermarkt bedrijf rendabeler. Groene bedrijven presteren gemiddeld beter.

7 Duurzaam wonen Het buitengebied beschermen en werkelijk duurzaam bouwen. Er is behoe<e aan betaalbare woningen. Bij duurzaam bouwen zijn ook de maandlasten lager. Na Ter Borch, Grote Veen en de Bronnen moeten we stoppen met bouwen in het buitengebied. Genoeg is genoeg. Er zijn genoeg open plekken in de dorpen die plaats bieden aan duurzame en betaalbare woningen. Duurzaam bouwen is tegenwoordig de norm, maar vaak is er een groot verschil tussen het (duurzame) ontwerp en het (niet duurzame) resultaat. Daarom gaan we de energiepresta+e van gebouwen bij oplevering consequent controleren. Naast duurzame nieuwbouw willen we werk maken van renova+e en isola+e van bestaande woningen. Werk voor lokale bouwbedrijven. Efficiënt gebruik van ruimte en geen verspilling van energie.

8 Controle op uitstoot van landbouw. Minder vlees eten draagt bij aan eerlijke voedselverdeling. Verantwoorde landbouw We ondersteunen agrariërs die zich inzeien voor natuurbescherming, landschapsbeheer en dierenwelzijn. Het s<muleren van biologische veeteelt hoort daar ook bij. De gemeente geev het goede voorbeeld door alleen biologische producten te kopen. In de catering van de gemeentelijke organisa+e wordt een ruim assor+ment aan vegetarische producten verkocht. GroenLinks wil geen megastallen in de gemeente en is tegen schaalvergro+ng in de beekdalen. We laten ons adviseren door het IVN. Om natuur en recrea+e duurzaam veilig te stellen zullen we streng toezien op milieuvergunningen. Het water en de natuur in onze gemeente worden al meer belast dan verstandig is. Gene+sch gemanipuleerde gewassen horen niet thuis in Tynaarlo. Goede controle is goedkoper dan later de rotzooi opruimen.

9 Voorrang voor de fiets! Fietsen is beter voor het milieu en op de fiets geniet je meer van het groen in Tynaarlo. In de auto sluiten mensen zich af van hun omgeving. Op de fiets kan dat niet. Het verkeer draait nog te veel om de auto terwijl de fiets een betere keuze is. Fietsen is gezond, vraagt minder ruimte en is veel schoner en goedkoper. GroenLinks wil daarom leierlijk voorrang voor de fietser in de hele gemeente. Bij het bouwen van nieuwe scholen of in centrum plannen moeten voetgangers en fietsers de beste verbinding krijgen. Er moet bij winkels genoeg parkeerruimte zijn voor fietsen, liefst overdekt. Er wordt in de begro+ng te veel geld uitgetrokken voor onderhoud aan autowegen, er moet meer geld naar fietspaden. Het fietspad langs de Legroweg moet aangepakt worden (zie foto). Te vaak denken auto s dat een fietspad een handige parkeerplaats is (zie foto). Daar moet de poli+e beter op leqen. Tynaarlo moet ac+ef meedoen in de ontwikkeling van fietssnelwegen. Juist met de opkomst van elektrische fietsen en de groeiende populariteit van ligfietsen en velomobielen kunnen fietsers grotere afstanden afleggen. Ook fietstoeristen zullen de goede fietspaden waarderen. Niet zo Maar zo Onderhoud en aanleg van fietspaden levert werkgelegenheid en recrea;eve ac;viteit.

10 Minder uitstoot van fijnstof en minder vervuiling met zware metalen. Gezamenlijk naar een vuurwerkshow kijken in plaats van ieder met een eigen vuurpijl. Meer plezier met minder vuurwerk GroenLinks wil dat vuurwerkshows het individueel afsteken van vuurwerk gaan vervangen. Samen naar een prach<ge vuurwerkshow kijken is een mooi feest dat net zo n tradi<e kan worden als de paasvuren. Met oud en nieuw wordt het veel veiliger op straat. Er is minder geluidsoverlast voor mens en dier. Het is voor de gemeente en de inwoners goedkoper, want er is veel minder rotzooi op te ruimen. De grote bedragen die aan par+culier vuurwerk worden uitgegeven kunnen een betere bestemming krijgen. Er worden enorme bedragen aan vuurwerk uitgegeven. Veel huishoudens kunnen dat geld wel beter gebruiken. fotografie Kaj Rietkerk

11 Afval moeten we netjes opruimen, dat levert veel op. Een schoon milieu en nieuwe grondstoffen. In een schone omgeving voelen mensen zicht beter en veiliger. Afval wordt grondstof wordt afval wordt grondstof wordt afval GroenLinks wil nog veel sterker inzeien op de ontwikkeling van afval naar grondstof. Niet alleen omdat we slim om moeten gaan met schaarse grondstoffen, maar ook omdat het een verlaging van de afvalstoffenheffing zal betekenen. Scheiden van afval is belangrijk, maar spullen repareren en hergebruiken is beter. Kringloopwinkels en internet brengen vraag en aanbod bij elkaar en maken hergebruik makkelijker. Uit oude mobieltjes kunnen veel schaarse grondstoffen teruggewonnen worden. GroenLinks wil zwerfvuil aanpakken met meer prullenbakken en zogenaamde blikvangers. We willen kijken of verenigingen of andere groepen, een wijk of dorp willen schoonhouden. Hergebruik en repareren in plaats van weggooien, zijn belangrijke onderdelen van de circulaire economie.

12 Voordat een sloopvergunning wordt afgegeven voor een pand, is eerst gekeken naar de mogelijkheden voor hergebruik. Voorkomen van verloedering door etalages van leegstaande winkels te gebruiken voor bijvoorbeeld exposi;es. Het centrum van Vries kent veel leegstand. Het ontwikkelen van woningen op loca;e de Bronnen zou een impuls kunnen betekenen voor de voorzieningen in Vries. Ruimte om te ondernemen De gemeente moet zelfstandigen en het Midden en Klein Bedrijf (MKB) met betere dienstverlening ondersteunen door hen - leierlijk - de ruimte te geven om te ondernemen. Kleine bedrijven moeten meer ruimte krijgen om zich te ves+gen in woonbuurten. De gemeente kan startende of kleine ondernemingen, zzp- ers en kunstenaars helpen door het beschikbaar stellen van (gemeentelijke) panden tegen lage huur. De gemeente werkt mee aan eventueel +jdelijke herbestemming van leegstaande winkels, kantoren of kerken. Om het nieuwe werken mogelijk te maken willen we ook in het buitengebied goede internet aanslui+ngen. Dat voorkomt onnodig reizen en maakt spreiding van woon- werkverkeer mogelijk. Steeds vaker kloppen ondernemers bij de gemeente aan voor steun die ze bij de bank niet meer kunnen krijgen. GroenLinks wil ondernemingen onder voorwaarden ondersteuning bieden in de vorm van krediet: als rendabele exploita+e is aangetoond, er duidelijk maatschappelijke belangen zijn of als mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, aan het werk kunnen. fotografie Joke Gerds

13 Milieuaspecten worden zwaar meegewogen bij overheids- opdrachten. BeschuUe sociale werkplaatsen zijn voor sommigen de enige veilige manier van werken. Voor hen blij< die mogelijkheid bestaan. Tynaarlo onderneemt maatschappelijk verantwoord GroenLinks wil dat de toewijzing van overheids- opdrachten gebeurt aan de hand van criteria m.b.t. duurzaamheid. Bij opdrachten en aanbestedingen moet de gemeente een sociale bijdrage eisen in de vorm van stageplekken, leerwerktrajecten of begeleiding van maatschappelijk kwetsbare groepen. Voor mensen die (nog) geen kans op betaald werk maken, zal de gemeente moeten zoeken naar alterna+even: par+cipa+ebanen, seniorenbanen, scholing, leerwerkplekken, stageplaatsen of vrijwilligerswerk. De gemeente moet de oprich+ng van een pla`orm voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen bevorderen. klimaat sociaal mens Iedereen die een bijdrage levert aan de samenleving voegt waarde toe. bestuur duurzaam

14 Iedereen doet mee aan de samenleving Hulp is gericht op samen- redzaamheid en meedoen. Inwoners die dat willen, kunnen zorg zelf organiseren met een persoonsgebonden budget of een zogenaamde zorgvoucher. Inwoners met een beperking, een chronisch of een psychosociaal probleem moeten daarvoor zorg en ondersteuning ontvangen om aan de samenleving te kunnen blijven meedoen en zelfstandig te kunnen blijven leven. De gemeente moet samen met de inwoner zoeken naar een passende oplossing voor hun problemen. De gemeente onderzoekt daarbij welke ondersteuning nodig is. Dat wordt gebaseerd op wat iemand zelf kan en wat de omgeving (familie, vrienden, buurt) eventueel kan bijdragen. Professionele hulp vult aan waar dat nodig is. Het gaat om het bevorderen van zelfredzaamheid - en als het systeem meewerkt, kunnen mensen heel veel zelf. Dat betekent niet dat we mensen - onder verwijzing naar hun eigen verantwoordelijkheid aan hun lot overlaten. De nieuwe decentralisa+es (jeugdzorg en delen van de langdurige zorg) willen we net zo aanpakken als de invoering van de WMO. We streven naar goede zorg en ondersteuning met keuzevrijheid en hoge klanqevredenheid. De bezuinigingen op de thuiszorg moeten komen uit een betere organisa+e en niet uit verschraling van de dienstverlening.

15 Jeugdzorg is maatwerk Jeugdzorg is gericht op samenleven. GroenLinks stelt bij de decentralisa<e van jeugdzorg de vraag centraal, maatwerk dus. Andere uitgangspunten zijn: persoonlijk contact, stabiliseren van de thuissitua+e en een beperkt aantal betrokken professionals per gezin. Het is belangrijk dat duidelijk geregeld is wie de bevoegdheid heev om snel maatregelen te nemen in urgente gevallen. Een goede intake, doorvragen bij jongeren en ouders die aankloppen voor hulp en zo snel mogelijk hulp opstarten, zijn essen+eel. GroenLinks pleit voor betrokkenheid van een cliënten adviesorganisa+e bij de jeugdzorg. Preven;e is de zorg die het meeste oplevert. Daarna komen vroeg signaleren en dan pas ingrijpen. gouache Joke Gerds

16 Ontmoet elkaar! Veel gezamenlijke ini;a;even dragen bij aan milieu doelstellingen. Veel lokale ini;a;even hebben meerwaarde omdat het mensen in contact brengt met elkaar. Ini<a<even vanuit de samenleving die de sociale cohesie ondersteunen moeten door de gemeente ges<muleerd en ondersteund worden. GroenLinks wil een lokale overheid die investeert in het creëren van ontmoe+ngsplekken zoals dorps huizen, om elkaar te helpen en te ontmoeten. De gemeente moet het welzijnswerk van o.a. Trias en Noordermaat blijven ondersteunen door middel van subsidie. Ini+a+even zoals de dorpstuin van Plaats de Wereld in Vries en Ruilen in Eelde, verdienen steun en navolging in de rest van de gemeente. Voorwaarde om elkaar te ontmoeten is mobiliteit en dus is goed openbaar vervoer in de hele gemeente belangrijk. De vrijwilligers bus is een groot succes. Gezamenlijk zijn ini;a;even vaak slimmer te organiseren en daarmee ook kostenbesparend.

17 De nieuwe MFA's worden energie neutraal. De MFA is niet alleen een plek waar onderwijs wordt gegeven. Er wordt samengewerkt met welzijns- en zorginstellingen, culturele en sportverenigingen, binnen en buiten reguliere school;jden. Goed onderwijs in een goed schoolgebouw Goed onderwijs is alleen mogelijk in school gebouwen die passen bij de eisen van deze <jd: schoon, veilig, comfortabel en groen. Veel schoolgebouwen in de gemeente zijn verouderd, te klein en verbruiken heel veel energie. GroenLinks wil daarom voortmaken met de bouw van duurzame Mul+func+onele Accommoda+es (MFA's) in de gemeente. De gemeente moet zorgdragen voor een goed en duurzaam gebouw, dat zo ontworpen is, dat het +jdens en buiten school+jden door diverse andere par+jen kan worden gebruikt. Goed onderwijs is de basis voor de kenniseconomie.

18 Mensen in beweging Een groene omgeving nodigt uit tot bewegen. Combina;e func;onarissen hebben meerwaarde in het maken van verbindingen met sportverenigingen en onderwijs instellingen. Bewegen is gezond en ontspannend voor iedereen. Daarom bevorderen we buiten recrea<e en sport. De gemeente moet zorgen voor kwalita+ef goede voorzieningen voor sportbeoefening voor amateurs (sportvelden, zwembad, sporthal). De mate van spreiding over de gemeente zal aaankelijk zijn van de lokale en regionale situa+e. De bouw van gecombineerde voorzieningen kan kosten besparen. Het uitgangspunt van GroenLinks voor de drie zwembaden in de gemeente is dat zij er met zijn drieën uitkomen en met beperkte gemeentelijke middelen een gezonde exploita+e voeren. GroenLinks wil de kleine sportverenigingen ondersteunen om de diversiteit in het aanbod overeind te houden. Vitale inwoners kunnen meer bijdragen aan de samenleving.

19 Een robuust vangnet De overheid moet een vangnet blijven vormen. Niet alles kan aan de eigen verantwoordelijk heid overgelaten worden. De overheid moet een vangnet blijven vormen. Niet alles kan aan de eigen verantwoordelijk- heid overgelaten worden. GroenLinks wil armoede voorkomen en kiest daarom voor ruimhar<ge inkomensondersteuning. De bijstandsuitkering is een vangnet. Het moet zijn: ruimhar+g aan de poort en streng in het vervolgproces. Nu is het vaak andersom, waardoor veel mensen in de financiële problemen komen. Het noodfonds is een stap in de goede rich+ng. Medewerkers van de Sociale Dienst moeten aanvragen voor een uitkering niet alleen op basis van de weqelijke richtlijnen beoordelen, maar de ruimte krijgen om rekening te houden met de specifieke situa+e van de cliënt. De meedoen premies moeten blijven, zodat bijvoorbeeld kinderen van mensen met een minimum inkomen, ook lid van een (sport)club kunnen zijn. Minimaregelingen zoals bijzondere bijstand moeten met een enkelvoudige procedure aangevraagd kunnen worden en zo mogelijk automa+sch verstrekt. In samenhang met de Par+cipa+ewet moet er meer ruimte komen voor echte begeleiding van werkzoekenden.

20 Cultuurhistorie vormt een fundament voor de verdere ontwikkeling van Tynaarlo. Met kunst- menu leren kinderen dat je op heel veel verschillende manieren naar de wereld kunt kijken. Kunst en cultuur: broodnodig! Kunst en cultuur maken dat we onze crea<viteit kunnen ontwikkelen. Het helpt ons het kri<sch vermogen aan te scherpen en buiten de eigen kaders te denken. Het ondersteunt ons te ontdekken wie we zijn. Tynaarlo beschikt over een rijk cultuuraanbod, waarbij veel inwoners ac+ef of passief betrokken zijn. Er zijn een aantal belangrijk tradi+es zoals: Bloemencorso, toneelverenigingen, fanfares en historische verenigingen, maar ook schiqerende musea en pop podia. GroenLinks wil een diversiteit van evenementen en cultuur s+muleren. De kunstenaars VanTyNaarLo, de koren van Pedaal Vocaal en de exposi+e- commissie dragen daar bijvoorbeeld aan bij. GroenLinks wil dat de gemeente scholen blijv s+muleren om jongeren enthousiast te maken voor kunst en cultuur. Belangrijke mijlpaal in het cultuurbeleid is de erfgoedatlas die cultuur en historie zichtbaar maakt. Crea;viteit en bijzondere ideeën zijn een goede s;mulans voor nieuwe ini;a;even. aquarel Joke Gerds

21 Millenniumdoelen dragen bij aan milieubehoud. Ook op lokaal niveau dragen we bij aan interna;onale solidariteit. Denk mondiaal, handel lokaal De wereld stopt niet bij de gemeentegrens van Tynaarlo. GroenLinks wil dat we als gemeente een bijdrage leveren aan een eerlijke en duurzame wereld. Daarom is Tynaarlo Fairtrade gemeente geworden en hebben we mede bewerkstelligt dat onze gemeente ook Millenniumgemeente is. Als Millenniumgemeente draag je, samen met vele lokale ini+a+even, bij aan de bestrijding van de armoede in de wereld op basis van de daarvoor ontwikkelde doelen door de Verenigde Na+es. Zolang die doelen nog niet gehaald zijn wil GroenLinks dat we Millenniumgemeente blijven. Daar trekken we minimaal Euro per jaar voor uit. De asielzoekers hier in Tynaarlo hebben een verblijfsvergunning en krijgen ondersteuning van vluchtelingenwerk en de gemeente. GroenLinks wil dat deze mensen ac+ef ondersteund worden om hun plek in onze samenleving te vinden. Fairtrade ondersteunt eerlijke handel in de wereld en ondersteunt daardoor bijvoorbeeld een redelijk inkomen voor boeren.

22 Veel lokale ini;a;even leveren een bijdrage aan een duurzame toekomst. Samen zaken oppakken zorgt voor meer sociale binding. De par<cipa<e voorbij.. gemeente faciliteert meer lokale ini<a<even Par<cipa<e is niet langer alleen een plan maken en dat vervolgens voorleggen aan de betrokken inwoners. GroenLinks wil dat er een stap verder wordt gezet: par<cipa<e is het plan van de burger faciliteren. Het lokale ini<a<ef zoals Westlaren besparen is hiervan een voorbeeld. GroenLinks wil dat er meer en meer ruimte komt zodat inwoners hun plannen zelf kunnen uitwerken. Dat vergt anders opereren van de gemeente. Het vraagt ook een andere rol van de Gemeenteraad. Deze moet ruimte bieden aan experimenten. GroenLinks wil deze stap van de gemeente naar een meer vernieuwende overheid, die netwerkt en volgt, verbindingen legt en kaders aangeev, maar niet zelf invult, van harte ondersteunen. Samen kun je zaken in gang zeuen die je alleen niet lukken.

23