Ontwikkelingseducatie in het onderwijs. Gemeenschappelijk kader voor de scholenwerking van de ngo s, als onderdeel van de noordwerking ( )
|
|
- Laura ten Hart
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Ontwikkelingseducatie in het onderwijs Gemeenschappelijk kader voor de scholenwerking van de ngo s, als onderdeel van de noordwerking ( ) 2016) 1. Inleiding De bedoeling van deze tekst is het verduidelijken van de gezamenlijke contextanalyse en van de gemeenschappelijke visie van ngo s op vlak van doelstellingenkader en uitdagingen voor de volgende programmaperiode. Die gemeenschappelijkheid vormt de rode draad in de rijke verscheidenheid van het ngo-aanbod. Dit gemeenschappelijk kader vormt het fundament voor het gemeenschappelijke streven van de ngo-sector naar een kwaliteitsvol aanbod ontwikkelingseducatie dat is afgestemd op de noden van onderwijs. Het is tegelijk ook een dynamisch gegeven, een werkinstrument in ontwikkeling. Dit kader focust vooral op het leerplichtonderwijs en in functie daarvan ook op de lerarenopleiding, doelgroepen waar ngo s zich traditioneel vooral naartoe hebben gericht. Het Hoger Onderwijs wordt hier niet in meegenomen, ook al zijn er uiteraard veel raakvlakken. We zien echter het aantal initiatieven toenemen naar studenten en docenten in hogescholen en universiteiten. Ngo s die zich concentreren op of hun aanbod uitbreiden naar deze doelgroepen hebben zich trouwens recent bijeengezet om hun gemeenschappelijke uitgangspunten te formuleren en hun ervaringen en plannen te delen. En zoals voor het leerplichtonderwijs reikt de samenwerking ook op dit vlak over de taalgrens (Campus Plein Sud) en over de grens tussen educaties (Eco-Campus). 2. Contextanalyse Synthese contextanalyse onderwijs 1 Er zijn heel wat maatschappelijke trends die zich ook in het onderwijs manifesteren. 1.1 Algemeen Er zijn besparingen op het budget van onderwijs te verwachten. Anderzijds krijgen scholen wat meer middelen voor een lokaal schoolbeleid (o.m. voor nascholing) in het kader van schoolgemeenschappen. Er is een tekort aan leraren, er zijn grotere klasgroepen >>> impact op de gebruikte werkvormen. Leraren zijn kritische experts. Ze stellen meer vragen bij de relevantie van het aanbod, bij de link met hun opvoedingsproject >>> voldoende voeling met en 1 Bron: analyse door Studio Globo, Broederlijk Delen en Djapo werd gedeeld en bediscussieerd met de werkgroep mondiale vorming 1/7
2 expertise over de onderwijswereld is een vereiste. Noodzaak om dezelfde competenties als leraren te beheersen? Toenemende globalisering is ook voelbaar in het onderwijs, zie o.m. de diversiteit van schoolbevolking die blijft toenemen door migratie, armoede, reproductie van socioeconomische achtergrond, gezinsvormen, >>> blijvend belang van omgaan met diversiteit en individualisering. Toenemende informatiestroom en communicatiemiddelen. Digitalisering van het onderwijs neemt toe. Nieuwe media, sociale netwerksites, games, vinden steeds meer ingang in onderwijs >>> toenemende kansen om de leeromgeving uit te breiden en in te richten met snel evoluerende informatie- en communicatietechnologie (ICT); leren omgaan met overaanbod van informatie en beelden. Zeer grote maatschappelijke druk op onderwijs: zie het aantal educaties en (overbevraging door) overaanbod van campagnes, wedstrijden, leermiddelen, nascholingen, uit diverse sectoren (niet enkel ontwikkelingseducatie). Scholen krijgen meer een opvoedende taak toegeschoven (bijbrengen van waarden en normen) maar voelen zich hierbij overbevraagd. Toenemende vaak caritatieve- samenwerkingsprojecten met lokale 4 de pijlerinitiatieven. Via milieuzorg op school (MOS) is natuur- en milieueducatie ingebed in de scholen. Verbreding van natuur- en milieueducatie naar Educatie voor duurzame ontwikkeling (EDO) zit goed ingebed in het beleid van het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (LNE), maar minder uitgesproken in het Vlaamse onderwijsbeleid. Scholen zijn nog volop op zoek naar een betekenisvolle invulling van EDO. Toenemend belang van beleidsvoerend vermogen van scholen : belang van keuzes maken en zich profileren door lokale school(gemeenschap), toenemende decentralisatie, meer aandacht voor participatie en eigenaarschap. Belang van teamwerk op school (schoolteam) in functie van implementatie. >>> nood aan ondersteuning van individuele leerkrachten en teams. Didactische evoluties: o Digitaal leren en mengvormen (blended learning) nemen toe; o Toename van zelfstandig begeleid leren (van werkhoeken, over digitale leerplatforms tot afstandsonderwijs in hoger onderwijs); o Competentiegericht leren, gerichtheid op vaardigheden en op betere aansluiting op latere werkveld is geïnstalleerd in de lerarenopleidingen. Zet zich moeilijker door in de nascholing; o Onderwijsvernieuwers (diversiteit, taalvaardigheid, ervaringsgerichtheid, gezondheidseducatie, ) focussen meer op fundamenteel=duurzaam leren 2 Ingrijpende hervormingen van het secundair onderwijs worden (verder) voorbereid, met op termijn ook gevolgen voor lager onderwijs (meer nadruk op techniek en technologie, meer leraren in de 3 de graad, ). Het blijft onzeker wanneer en hoe die hervormingen zullen ingevoerd worden. 2 zie bv. Kris Van den Branden, Duurzaam onderwijs voor de 21 ste eeuw. Te vinden op: visietekst.pdf 2/7
3 1.2 Kleuter- en lager onderwijs Scholen vertalen hun opvoedingsproject in schoolwerkplannen (Decreet Basisonderwijs 1997). Toenemende vraag naar pedagogische en financiële verantwoording ten aanzien van de ouders en de overheid. Zie ook evoluties rond maximumfactuur in basisonderwijs. Naar aanleiding van de peiling wereldoriëntatie (tijd, ruimte, maatschappij en brongebruik) (2011) verscheen in de pers dat Vlaamse basisschoolleerlingen niet zo goed zijn in Wereldoriëntatie (W.O.). Een mogelijke verklaring ligt bij de motivatie van de leerkrachten, want voor geen enkele leerkracht is W.O. het favoriete vak. Maar dit werd niet onderzocht. In het verslag van de Vlaamse onderwijsinspectie wordt vermeld dat er voor het leergebied W.O. in heel wat basisscholen wat misloopt bij de realisatie van het leerplan. Een deel van de doorgelichte scholen past de visie, de uitgangspunten en de doelen van het leerplan onvoldoende toe (Onderwijsspiegel 2012: 94). 1.3 Secundair onderwijs Internationaal gezien halen we zeer goede resultaten, maar het watervalsysteem en schoolmoeheid blijven aanhouden. Er zijn steeds meer zittenblijvers en 18plussers zonder diploma. Hervormingen worden voorbereid (zie hoger): meer algemene vorming, uitstel van studiekeuze, meer nadruk op interessegebieden in plaats van op onderwijsvormen, minder studierichtingen,. Er is een tendens tot meer vakoverstijgend en integrerend werken. Zie vrije ruimte (ASO), integrale opdrachten in TSO en integratie van theorie en praktijk via projectmatig werken in BSO. Deze tendens wordt nog versterkt door de invoering van de nieuwe Vakoverstijgende Eindtermen (VOETEN) die mogelijks evolueren van een inspanningverplichting naar een resultaatsverplichting. Er is veel nood aan ondersteuning en aan voorbeelden van goede praktijk. Europees jongerenonderzoek bevestigt dat jongeren stakeholders zijn in het debat rond duurzame ontwikkeling. Ze willen niet alleen problematiseren, maar actief samenwerken aan een kwaliteitsvolle manier van leven. 1.4 Hoger onderwijs Toenemende flexibiliteit brengt complexere opleidingsrealiteit met zich mee (grotere groepen, variaties in leertrajecten, wisselende samenstelling van leergroepen, wat moet in gemeenschappelijk programma voor iedereen, wat in specifieke modules?) >>> brengt specifieke problemen met zich mee en vraagt grote flexibiliteit van hogeschoolpersoneel, studenten en ook van ngo s. Aandacht voor internationalisering wordt verder verankerd. Blijvende vraag naar voorbereiding en opvolging van studenten die voor een internationaal traject kiezen. Voor de komende jaren wordt een stijgend aantal studenten in de lerarenopleidingen voorspeld. Flexibilisering vergroot instroom via hogescholen en schakeltrajecten om daarna door te stromen naar academische masters. Er zijn gespecialiseerde opleidingen (banaba, manama) in verband met onze thema s. 3/7
4 Er is nood aan opwaardering van lerarenopleidingen (kwaliteit van instroom en uitstroom) De (onderwijsexterne ( onderwijsexterne) actoren voor Ontwikkelingseducatie op school Intern: de d ngo-sector Een interne mapping van het ngo-aanbod biedt een overzicht van ons aanbod per doelgroep (leeftijd, onderwijsrichting, leerkrachten), per thema en per werkvorm + de combinatie daarvan. Door middel van filters kunnen we dit aanbod in zijn geheel analyseren en verbeteren wat betreft onderlinge afstemming. De mapping is een hulpinstrument dat het potentieel weergeeft om aan ons gemeenschappelijk doelstellingenkader te werken. De mapping groepeert momenteel (mei 2013) het aanbod van 18 organisaties, goed voor 238 werkvormen. De informatie uit de mapping werd o.m. actief benut voor het werken aan complementariteit van het aanbod rond water, en als startpunt voor het uitwerken van de campagnefolder en lessenbundel voor de komende gemeenschappelijke campagne rond het thema voedsel. Intussen zijn er nog 3 ngo s bijgekomen die ook een scholenwerking willen uitbouwen en de mapping gebruiken om na te denken over de positionering van hun werking in het bestaande ngo-aanbod. Andere educaties De dialoog met aanbieders van andere educaties onder de brede noemer van mondiale vorming/ educatie voor duurzame ontwikkeling (EDO): (milieueducatie o.m. via Milieuzorg Op School -MOS, mensenrechteneducatie, vredesopvoeding,..) verloopt voornamelijk via o bilaterale contacten en samenwerking tussen ngo s en andere aanbieders o overleg en uitwisseling via EDO-platform en thematische studiedagen rond movo/edo op school Streefdoel = betere coördinatie onder aanbieders, als antwoord op een expliciete vraag vanuit onderwijs! Kleur Be/Annoncer La Couleur C KLB biedt aan de scholen: o advies en begeleiding op maat o verwijzing naar educatief materiaal o financiële ondersteuning o gratis nascholingen o (verwijzing naar) workshops & coachings Voor de ngo s is de taak van Kleur Be vooral die van centrale vindplaats en promotor van het bestaande aanbod mondiale vorming voor scholen. (Voor een gedetailleerder overzicht van de terreinen waarop ngo s met Kleur Be samenwerken, zie de nota Afstemming en synergie tussen ngo s en Kleur Be/Annoncer la Couleur voor ontwikkelingseducatie in het onderwijs voor het POC van december 2011). 4/7
5 3. Doelstellingenkader ontwikkelingseducatie in het onderwijs OE structureel integreren in het onderwijs is een ambitie die we als ngo s delen met andere actoren op vlak van OS, in België zowel als in heel de Europese Unie. Ngo s hebben een lange traditie als aanbieders van educatief materiaal. Begeleiding en nascholing van leerkrachten nemen ook een steeds grotere plaats in. De dialoog met de respectieve beleidsniveaus verdient meer aandacht in de ngo-werking. Hoe dan ook, onze inspanningen naar scholen en onderwijs algemeen, in al hun verscheidenheid, kaderen in een gemeenschappelijke finaliteit voor de hele ngo-sector: kinderen en jongeren voorzien van de competenties die hen in staat stellen op actieve wijze hun bijdrage te leveren aan rechtvaardige Noord-Zuidverhoudingen, aan een solidaire, duurzame wereld. We gebruiken de term competentie hier in de betekenis van een geïntegreerde basiscluster van kennis, vaardigheden en houdingen om effectief te kunnen handelen, problemen op te lossen en verantwoordelijkheid te nemen in diverse en wisselende contexten waarin zich complexe taken en (nieuwe) uitdagingen aandienen (Vlor-denkgroep; Prof. Dr. Herman Baert, jan 2008) De operationalisering van onze gemeenschappelijke doelstelling voor de scholenwerking leidt tot het formuleren van een aantal specifieke competenties, die we samenvatten in vijf bekwaamheidsdomeinen. Deze competenties zijn in principe dezelfde voor alle leeftijdsgroepen, maar wat men concreet kan en wil bereiken moet uiteraard afgestemd zijn op het ontwikkelingsniveau van betrokken kinderen en jongeren. kennis/inzicht DIVERSITEIT bewustzijn van gelijkenissen en verschillen tussen mensen (cultureel, sociaal-economisch, politiek..) dieper begrip en inzicht in de verschillende culturen en maatschappijen NOORD-ZUID inzicht in VERHOUDINGEN oorzakelijke verbanden, dynamische relaties, patronen samenhang tussen de verschillende dimensies van Duurzame Ontwikkeling vaardigheden van perspectief kunnen wisselen in ruimte en tijd de kracht en het initiatief van mensen uit het Zuiden kunnen benoemen complexe N-Z relaties, interdependenties kunnen analyseren kritische analyse van informatie kunnen maken zichzelf, de eigen leefwereld zien als deel van het systeem houding respect en waardering hebben voor verschil en diversiteit openheid en gerichtheid op dialoog met anderen een eigen visie hanteren inzet voor rechtvaardige en duurzame Noord- Zuid verhoudingen 5/7
6 EMOTIES rol van emotionele betrokkenheid in perceptie, oordeelsvorming, beslissingen WAARDEN mensenrechten/ kinderrechten ACTIE alternatieve visies en oplossingen hefbomen, actoren voor verandering emoties kunnen her en positief aanwenden zich kunnen inleven vooroordelen en stereotypen kunnen ontdekken een rechtvaardige en duurzame wereld kunnen visualiseren en beschrijven onrecht kunnen her de link kunnen leggen tussen eigen handelen en gevolgen daarvan in het Zuiden op systematische wijze aan verandering kunnen werken acties kunnen evalueren, reflecteren verbonden en solidariteit voelen met mensen zorg en verantwoordelijkhei d willen opnemen mensenrechten als waardenkader hanteren voor het eigen handelen eigen overtuiging uitdragen, met respect voor die van anderen zich daadwerkelijk engageren, vanuit het respect voor ieders rechten en waardigheid een persoonlijke levensstijl voor een rechtvaardige en duurzame wereld volgen 4. Uitdagingen en aandachtspunten voor ons programma Grote maatschappelijke druk op onderwijs de motivatie, het enthousiasme van leerkrachten verhogen door inspirerende praktijken, vernieuwende werkvormen aan te bieden die aanstekelijk werken en de drempel voor toepassing in de klaspraktijk verlagen meer werkvormen ontwikkelen die rechtstreeks appél doen op initiatief en participatie van kinderen & jongeren, aanvullend bij de curriculumgebonden inrijpoort van ET/VOET Een verruiming naar EDO OE situeren in een breder perspectief van Educatie voor Duurzame Ontwikkeling, om de verbanden tussen de verschillende maatschappelijke thema s zichtbaar te maken nieuwe invalshoeken hanteren voor OE door het samenspel met aanbieders van andere educaties te organiseren onder de noemer van EDO evolueren naar een aanbod van EDO-thema s met mondiaal (Zuid)perspectief als wezenlijk deel van het curriculum Benaderen van de school als organisatie inspelen op het zelfsturend vermogen van scholen door verder uitbouwen van rechtstreeks persoonlijk contact en begeleiden van leerkrachten gedurende het ganse schooljaar belang van integrale benadering van scholen: zowel individuele leerkrachten als schoolorganisatie en cultuur 6/7
7 Structurele inbedding van OE in onderwijs OE structureel integreren in het onderwijs impliceert werken op verschillende niveaus: het beleid van de minister van onderwijs, de Vlor, de onderwijsnetten, de lerarenopleiding in hogescholen en nascholingscentra, het beleid van de school en schoolgemeenschap, de klaspraktijk (competenties van leerkrachten, inbedding in vakgebieden, educatief aanbod...). de overkoepelende doelstelling van de sector mag dan ook niet beperkt blijven tot competenties van kinderen en jongeren (=eindgebruikers), maar moet zich ook richten naar onderwijsactoren/doelgroepen, met nadruk op de competenties van leerkrachten om invloed te hebben op de integratie van OE in onderwijs moeten we dit gezamenlijk aanpakken op niveau van de sector en het veronderstelt ook regelmatige uitwisseling en samenwerking met allerlei actoren binnen de onderwijswereld. Omgaan met commerci c ommerciële actoren educatieve uitgeverijen zijn uiteraard een heel belangrijke speler op gebied van OE, niet in het minst als het gaat over beeldvorming. Overleg en samenwerking met uitgeverijen vanuit onze inhoudelijke expertise als ngo s zou een wezenlijke bijdrage betekenen aan de structurele inbedding van movo in de klaspraktijk. Een ambitieus project dat we als sector best aanvatten op basis van gemeenschappelijk geformuleerde doelen. wij hebben alleen een fragmentarische kennis van de commerciële aanbieders die scholen benaderen. Om te oordelen of er verwantschap is met wat wij aanbieden en of er opportuniteiten liggen voor samenwerking, moeten we eerst een correct beeld hebben van het aanbod, vooral dan de belangrijkste breed verspreide en nieuwe - vooral digitale- uitgaven en het potentieel daarvan. Daarvoor is strategie en taakverdeling nodig (rekening houdend met de ruime leermiddelenmarkt voor de diverse onderwijsniveaus). Onderlinge afstemming van het aanbod (mapping) de complementariteit tussen ngo s verder versterken en ook als dusdanig communiceren naar de scholen de kwaliteit van het globale ngo-aanbod verder verhogen door intern opgebouwde expertise te uit te wisselen, lacunes in het aanbod op te vullen, samen te werken aan vernieuwing en verbetering van de werkvormen.. Tot slot willen we nog eens herhalen wat de inzet is: de doeltreffendheid van onze scholenwerking verhogen door ons aanbod nog beter af te stemmen op de noden en de realiteit van het onderwijs. En dat vereist vooral nadenken vanuit het perspectief van de school, veel aandacht voor ondersteuning van de leerkrachten en een meer overlegde manier van samenwerken met de verschillende actoren in de onderwijswereld. 7/7
Ontwikkelingseducatie in het onderwijs. Een gemeenschappelijk kader voor de scholenwerking van de ngo s, als onderdeel van de noordwerking
Ontwikkelingseducatie in het onderwijs Een gemeenschappelijk kader voor de scholenwerking van de ngo s, als onderdeel van de noordwerking 1. Inleiding De bedoeling van deze tekst is het verhelderen en
Nadere informatieCompetenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject
Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject Deze lijst is het onderzoekresultaat van een PWO-traject binnen de lerarenopleidingen van de KAHO Sint-Lieven,
Nadere informatie1 Basiscompetenties voor de leraar secundair onderwijs
1 Basiscompetenties voor de leraar secundair onderwijs Het Vlaams parlement legde de basiscompetenties die nagestreefd en gerealiseerd moeten worden tijdens de opleiding vast. Basiscompetenties zijn een
Nadere informatieBuitengewoon onderwijs - Bijkomende of gespecialiseerde opleidingen voor leerkrachten
SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 163 van KATHLEEN HELSEN datum: 21 januari 2016 aan HILDE CREVITS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS Buitengewoon onderwijs - Bijkomende
Nadere informatieDe nieuwe eindtermen Loopbaancompetentie. Jan De Smet 6 mei 2019
De nieuwe eindtermen Loopbaancompetentie Jan De Smet 6 mei 2019 Programma Achtergrond - modernisering SO Nieuw concept eindtermen De loopbaancompetentie AHOVOKS Kwalificaties & Curriculum Ministerie van
Nadere informatieHOE STEM OPTIMAAL INZETTEN IN DE LERARENOPLEIDING?
HOE STEM OPTIMAAL INZETTEN IN DE LERARENOPLEIDING? INSPIRATIE OP BASIS VAN DE LEERGEMEENSCHAP STEM VOOR DE BASIS EN STEM+ VLOR-Studiedag Krachtlijnen voor een sterk basisonderwijs: de lerarenopleidingen
Nadere informatieKinderrechten- en ontwikkelingseducatie voor uw toekomstige leerkrachten!
Kinderrechten- en ontwikkelingseducatie voor uw toekomstige leerkrachten! samen voor kinderen 2 2 Waarom is het belangrijk om leerlingen en leerkrachten te sensibiliseren over de Rechten van het Kind?
Nadere informatieGA MEE OP WERELDREIS! WELKE ROUTE KIEZEN JULLIE?
Kleur Bekennen - Studio Globo - Djapo GA MEE OP WERELDREIS! WELKE ROUTE KIEZEN JULLIE? WERELDBURGERSCHAP IN DE VALIES VAN JOUW BASISSCHOOL! De wereld komt je klas binnen door vragen zoals: Juf, waarom
Nadere informatieSOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel SOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE Algemene vorming op het einde van de derde graad secundair onderwijs Voor de sociale
Nadere informatieJAARACTIEPLAN Sept 2015 Aug 2016 RTC Vlaams-Brabant VZW
JAARACTIEPLAN Sept 2015 Aug 2016 RTC Vlaams-Brabant VZW Periode 1 september 2015-31 augustus 2016 Goedgekeurd door de Raad van Bestuur op 17/06/2015 1 Inleiding RTC Vlaams-Brabant vzw wil, net als zijn
Nadere informatieGA MEE OP WERELDREIS! WELKE ROUTE KIEZEN JULLIE?
Kleur Bekennen - Studio Globo - Djapo GA MEE OP WERELDREIS! WELKE ROUTE KIEZEN JULLIE? WERELDBURGERSCHAP IN DE VALIES VAN JOUW LAGERE SCHOOL! Oorlog in Syrië, vluchtelingen op de Middellandse Zee, klimaatonderhandelingen
Nadere informatieKINDERRECHTEN IN UW KLAS?
KINDERRECHTEN IN UW KLAS? Doe een beroep op UNICEF België voor gratis lesmateriaal, thematische gastlessen en concrete acties over kinderrechtenen ontwikkelingseducatie. Over UNICEF België UNICEF (het
Nadere informatieMaatschappelijke vorming
toelichting Hoe kan de school de leerling helpen om zich te ontwikkelen tot een actieve, verantwoordelijke en sociale burger? Een belangrijke taak van de school is om leerlingen voor te bereiden op hun
Nadere informatieThermometer leerkrachthandelen
Thermometer leerkrachthandelen Leerlijnen en ontwikkelingslijn voor leerkrachten van WSKO 1 Inleiding Leerkracht zijn is een dynamisch en complex vak. Mensen die leerkracht zijn en binnen onze organisatie
Nadere informatieBaLO welkom
BaLO 2017-2018 welkom Het beste van de 3 campussen Veel ervaring opdoen Veel mogen oefenen Geleidelijke opbouw van stages Breed kijken naar het onderwijs Gebruik van competentieprofiel voor begeleiden
Nadere informatieSTEM. Visietekst van het GO! onderwijs van de. 28 november Vlaamse Gemeenschap
STEM Visietekst van het GO! 28 november 2016 onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap 2 Samenvatting In de beleidsnota 2014-2019 stelt Vlaams minister van Onderwijs de ambitie om leerlingen warmer te maken
Nadere informatieBeleidsvisie Sociaal Werk
Beleidsvisie Sociaal Werk Jo Vandeurzen Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Het momentum Groot enthousiasme voor deelname aan werkgroepen Sociaal werkers uit verschillende sectoren en
Nadere informatieAchtergrond:uitgangspunt 11/20/2012. ENW-project Professionaliseringspakket voor ELO s in het secundair onderwijs
1 ENW-project Professionaliseringspakket voor ELO s in het secundair onderwijs Prof. dr. T. Schellens Leen Casier Veerle Lagaert Prof. dr. B. De Wever Prof. dr. M. Valcke 2 ENW-project Professionaliseringspakket
Nadere informatieSTEM monitor 2015. 9 juni 2015 RITA DUNON
STEM monitor 2015 9 juni 2015 RITA DUNON Doelstellingen STEM-actieplan STEM-actieplan 2012-2020 streeft op middellange termijn naar: Meer starters en afgestudeerden in STEMopleidingen en richtingen die
Nadere informatieWe willen kansen scheppen om uw kind evenwichtig te laten ontplooien. We houden rekening en hebben respect voor de eigen mogelijkheden van elk kind.
1. VERWELKOMING. NAAR DE OUDERS TOE Van harte welkom in onze school. Wij danken u voor het vertrouwen dat u in onze school stelt. Het verheugt ons dat u voor het onderwijs en de opvoeding van uw kind een
Nadere informatieSamenwerking over lerarenopleidingen heen:
Samenwerking over lerarenopleidingen heen: Hoe aspirant-leraren voorbereiden op inclusief lesgeven? Debbie De Neve, Ellen Vandervieren Overzicht Context Doel van het inclusietraject Verloop van het inclusietraject
Nadere informatieMaatschappelijke vorming
toelichting Hoe kan de school de leerling helpen om zich te ontwikkelen tot een actieve, verantwoordelijke en sociale burger? Een belangrijke taak van de school is om leerlingen voor te bereiden op hun
Nadere informatieHoorzitting Commissie Onderwijs Conceptnota lerarenopleiding
Hoorzitting Commissie Onderwijs Conceptnota lerarenopleiding Lerarenopleidingen versterken Visie hogescholen bij de conceptnota Johan Veeckman, voorzitter VLHORA 1 Algemene aandachtspunten Nood aan promotie
Nadere informatieWorkshop levensverhalen van Duitse soldaten infobrochure voor leraren
Workshop levensverhalen van Duitse soldaten infobrochure voor leraren Deze infobrochure bevat een inhoudelijke beschrijving van de workshop en zijn doelstellingen. Ten tweede vinden begeleidende leraren
Nadere informatieDe lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK
De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK Krachtige leeromgeving Inbreken in de klas Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het lager onderwijs Diversiteit KVS
Nadere informatieHet Ontwikkelteam Digitale geletterdheid geeft de volgende omschrijving aan het begrip digitale technologie:
BIJGESTELDE VISIE OP HET LEERGEBIED DIGITALE GELETTERDHEID Digitale geletterdheid is van belang voor leerlingen om toegang te krijgen tot informatie en om actief te kunnen deelnemen aan de hedendaagse
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Wetenschappen AO AV 004 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 24 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1 Korte
Nadere informatieFunctiebeschrijving beleidsmedewerker
Functiebeschrijving beleidsmedewerker Algemeen kader: Krachtlijnen van het opvoedingsconcept voor het katholiek basisonderwijs ( OKB) Werken aan een schooleigen christelijke identiteit Werken aan een degelijk
Nadere informatieDe competenties die prioritair aan bod komen tijdens dit opleidingsonderdeel zijn:
Specifieke lerarenopleiding C ECTS-fiche opleidingsonderdeel vakdidactische oefeningen 2 Code: 10375 Academiejaar: 2015-2016 Aantal studiepunten: 6 Studietijd: 120 à 150 uur Deliberatie: mogelijk Vrijstelling:
Nadere informatieTHEMA 1 PREVENTIE EN REMEDIËRING VAN ONTWIKKELINGS- EN LEERACHTERSTANDEN *
THEMA 1 PREVENTIE EN REMEDIËRING VAN ONTWIKKELINGS- EN LEERACHTERSTANDEN * 1. De motivatie voor ontwikkeling en leren bij de leerlingen verhogen. 2. De ontwikkeling en /of leerwinst bij elke leerling verhogen.
Nadere informatieTendensen bevraging docenten
Tendensen bevraging docenten Docenten werden aan de hand van een vragenlijst bevraagd. Het competentieprofiel omgaan met kansarmoede voor lerarenopleiders (zie kader) vormde hiervoor de basis, maar het
Nadere informatieSamenwerking. Betrokkenheid
De Missie Het Spectrum is een openbare school met een onderwijsaanbod van hoge kwaliteit. We bieden het kind betekenisvol onderwijs in een veilige omgeving. In een samenwerking tussen kind, ouders en school
Nadere informatieDe specifieke lerarenopleiding
geëngageerd onderzoekend communicatief talent ontwikkelend vakdeskundig leerling gericht samenwerkend De specifieke lerarenopleiding dynamisch leergierig master Jij bent... inspirerend creatief toekomstgericht
Nadere informatieFLEXIBELE LEERTRAJECTEN
FLEXIBELE LEERTRAJECTEN Achtergrond Wat zijn flexibele leertrajecten? Vanaf een IHP, ook een IAC. Vanaf dat een leerling andere leerstof krijgt dan de rest van zijn groep (hoger of lager niveau). Het heeft
Nadere informatieLevensbeschouwelijke competenties voor dialoog en samenwerking. september2013
Levensbeschouwelijke competenties voor dialoog en samenwerking. september2013 Samenwerking LBV Inspectie-begeleiding LBV Commissie levensbeschouwelijke vakken vanaf 1994 vzw Nascholingsinstituut levensbeschouwelijke
Nadere informatieInspiratiedag Brede School 29 april 2014 Bronks Talenkennis versterken van kinderen en jongeren in de Brede School
Inspiratiedag Brede School 29 april 2014 Bronks Talenkennis versterken van kinderen en jongeren in de Brede School Piet Van Avermaet Inhoud Voorstelling SDL Kennismaking Stellingen Taal, taal leren, talige
Nadere informatieKunst- en cultuureducatie Recente beleidsopties
Kunst- en cultuureducatie Recente beleidsopties 30 november Jos Thys Instellingen & Leerlingen Basisonderwijs & Deeltijds Kunstonderwijs Ine Vos CANON Cultuurcel Kunst- en cultuureducatie & beleid Beleidstraject
Nadere informatieBLAADJE #4. mei 2018
BLAADJE #4 mei 2018 School voor KEES GROEP 1/2 breinvriendelijk onderwijs OBS met engelse les vanaf groep 1 De Koningslinde is een jonge openbare basisschool (obs ) in Vught. In het stadhouderspark, in
Nadere informatieDe lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK
De lat hoog voor iedereen! Conferentie Steunpunt GOK Krachtige leeromgeving Inbreken in de klas Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het secundair onderwijs Diversiteit
Nadere informatieTerugkoppeling van de workshops. Chris De Nijs (VRT)
Terugkoppeling van de workshops Chris De Nijs (VRT) Vaardig genoeg voor de 21 ste eeuw? Samen aan de slag met de Vlaamse PIAAC resultaten Brussel - 20 maart 2014 Workshop 1: Basisvaardigheden voor de arbeidsmarkt
Nadere informatieSpecifieke lerarenopleiding ECTS-fiches. ECTS-Fiche Vakdidactische oefeningen 1 Code: 10374 Academiejaar: 2015-2016 Aantal studiepunten: 6
Specifieke lerarenopleiding ECTS-fiches ECTS-Fiche Vakdidactische oefeningen 1 Code: 10374 Academiejaar: 2015-2016 Aantal studiepunten: 6 Studietijd: 120 à 150 uur Deliberatie: mogelijk Vrijstelling: niet
Nadere informatieVLOR-denkgroep:overgang baso. Overgang basis-secundair onderwijs. ontwikkelingspsychologisch perspectief. Baso:knelpunten en mogelijkheden
VLOR-denkgroep:overgang baso Overgang basis-secundair onderwijs kansen knelpunten hefbomen aanleiding: inspectieverslag 2003-004 : Frans. een 10-tal proeftuinen over dit thema. scharniermoment als risico:
Nadere informatieVredesopvoeding en herinneringseducatie in Vlaanderen. Rond de tafel. Structuur van de presentatie
Vredesopvoeding en herinneringseducatie in Vlaanderen 30 maart 2010 Tomas Baum en Geert Castryck Rond de tafel Na een korte situering van de concepten herinneringseducatie en vredeseducatie, bekijken we
Nadere informatieOnderwijscentrum Gent. Raakpunten GSIW
Onderwijscentrum Gent Raakpunten GSIW Gent Stad in Werking Onderwijscentrum Gent, 20 december 2017 1. Uitdaging 2. Rol Onderwijscentrum 3. Structuur en netwerk 4. Raakpunten Visie 5. Raakpunten inhoudelijk
Nadere informatie1. ICT in de Beleidsnota van de Vlaamse minister van Onderwijs en Vorming Frank Vandenbroucke
Commentaar bij 1. ICT in de Beleidsnota van de Vlaamse minister van Onderwijs en Vorming Frank Vandenbroucke 2. Onderwijs wordt internationaler De dertien doelstellingen van het doelstellingenrapport zijn
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Economie AO AV 002 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 26 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1 Korte beschrijving... 5 1.1.1 Inhoud... 5 1.1.2 Modules... 5 1.2 Plaats
Nadere informatieIn gesprek over de inhoud van het onderwijs van de toekomst
In gesprek over de inhoud van het onderwijs van de toekomst Leraar Schoolleider Bestuurder Doe mee en praat mee! Antwoord of reactie op deze vraag? Dé landelijke dialoog over ons onderwijs en de toekomst.
Nadere informatieHoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept (stam + contexten)?
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET EN STUDIEGEBIED ASO STUDIERICHTING : ECONOMIE Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept
Nadere informatieVerantwoordelijke opleidingsonderdeel
Specifieke lerarenopleiding ECTS-fiches ECTS-Fiche opleidingsonderdeel: VAKDIDACTISCHE STUDIE Code: 10377 Academiejaar: 2017-2018 Aantal studiepunten: 3 Studietijd: 75 a 90 uur Deliberatie: Mogelijk Vrijstelling:
Nadere informatieOnderzoek/ontwikkeling gesteund met de PWO-middelen van de Arteveldehogeschool
Omgevingsonderwijs en erfgoededucatie startdag cultuureducatie ENCE co7 Sven De Maertelaere Lector Wereldoriëntatie Bachelor in het onderwijs: lager onderwijs Onderzoek/ontwikkeling gesteund met de PWO-middelen
Nadere informatieStudenten lerarenopleiding. In gesprek over de inhoud van het onderwijs
Studenten lerarenopleiding In gesprek over de inhoud van het onderwijs 1 Algemeen Doe mee en praat mee! Antwoord of reactie op deze vraag? Dé landelijke dialoog over ons onderwijs en de toekomst. Deel
Nadere informatieInstrument om de beginsituatie in kaart te brengen op niveau van de leraar eerste graad 3de GOK-cyclus
Vraag: Hoe goed doe ik het in mijn les? op het vlak van: Instrument om de beginsituatie in kaart te brengen op niveau van de leraar eerste graad 3de GOK-cyclus 2008-2011 1 Preventie en remediëring van
Nadere informatieCongres VELOV Elementen voor de toespraak van Pascal Smet Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel Mechelen, 26 maart 2014
Congres VELOV Elementen voor de toespraak van Pascal Smet Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel Mechelen, 26 maart 2014 Nieuwe ontwikkelingen en impulsen op sociaal, cultureel,
Nadere informatieFunctiebeschrijving mentor
Functiebeschrijving mentor Algemeen kader: Krachtlijnen van het opvoedingsconcept voor het katholiek basisonderwijs ( OKB) Werken aan een schooleigen christelijke identiteit Werken aan een degelijk onderwijsinhoudelijk
Nadere informatieWORKSHOP DOELGROEP. Lager Onderwijs 3 e graad. Secundair Onderwijs 1 e graad 2 e graad 3 e graad 4 e graad. Type ASO TSO BSO KSO
WORKSHOP NAAM ORGANISATIE TITEL WORKSHOP STUDIO GLOBO Aan Tafel! DOELGROEP Lager Onderwijs 3 e graad Secundair Onderwijs 1 e graad 2 e graad 3 e graad 4 e graad Type ASO TSO BSO KSO DBSO BuSO KORTE OMSCHRIJVING
Nadere informatieAchtergrond. Missie Onze missie op basis van deze situatie luidt:
Achtergrond Basisschool De Regenboog staat in de wijk Zuid-west in Boekel en valt onder het bestuur van Zicht PO. Evenals de andere scholen onder dit bestuur gaan wij de komende periode vorm geven aan
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Economie - Moderne Talen AO AV 006 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 28 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Moderne Talen - Wetenschappen AO AV 009 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 27 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding...
Nadere informatieToekomstarchitecten Aanbod schooljaar
Toekomstarchitecten Aanbod schooljaar 2017-2018 We leven in een wereld vol uitdagingen, iedereen is ondertussen op de hoogte van de noodzaak aan een duurzame ontwikkeling van onze planeet. Maar hoe zorg
Nadere informatieHet huis van JBC. Stap 1 op weg naar een gezamenlijke beleving van het nieuwe schoolgebouw
Het huis van JBC Stap 1 op weg naar een gezamenlijke beleving van het nieuwe schoolgebouw Van schoolvisie naar gezamenlijke beleving van het nieuwe gebouw Met leerlingen, school, ouders en architect aan
Nadere informatiePijnpunten PBS. W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g
Pijnpunten PBS Programma Welkom en voorstellen Pijnpunten SWPBS - Pijnpunten kort toelichten - World café: pijnpunten verkennen - Plenair inventariseren Wettelijk kader SWPBS Pedagogische kwaliteit van
Nadere informatieOp expeditie naar waarde(n)
Op expeditie naar waarde(n) 21e eeuwse educatie Effectief leiderschap Vakmanschap: de leraar doet ertoe! Verbinding met de gemeenschap Waardengedreven onderwijs Op expeditie naar waarde(n) De hele opvoeding
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Humane Wetenschappen ASO3 AO AV 008 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 24 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1 Korte beschrijving... 5 1.1.1 Inhoud... 5 1.1.2 Modules...
Nadere informatieGedifferentieerde leertrajecten
Studiedag: Het volwassenenonderwijs en levenslang leren: een krachtige synergie VERSLAG WORKSHOP PCA / 4 februari 2015 Gedifferentieerde leertrajecten Dit verslag is een beknopte weergave van de gevoerde
Nadere informatieOmgaan met diversiteit als sleutelcompetentie Omgaan met diversiteit als leerkrachtencompetentie Omgaan met diversiteit als doelstelling van een
I II III Omgaan met diversiteit als sleutelcompetentie Omgaan met diversiteit als leerkrachtencompetentie Omgaan met diversiteit als doelstelling van een schoolbeleid I. Omgaan met diversiteit als sleutelcompetentie
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Moderne Talen - Wiskunde AO AV 010 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 27 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Humane Wetenschappen ASO2 AO AV 003 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 24 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding...
Nadere informatieBI JLAGE H ET BEL EIDSPLAN KLEUR BEK ENNEN 2006 2007
BI JLAGE Bijla ge n r. 2 Besluit houdende de goe dkeuring van een ov ereenko m st tussen de Belgische staa t, de Vlaamse provinciebesturen, d e V la amse Ge meenscha pscom m is sie en de Be lgische Technische
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Economie - Wiskunde AO AV 007 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 26 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1
Nadere informatieMinisterie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING. Modulaire opleiding Wetenschappen - Wiskunde AO AV 011
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Wetenschappen - Wiskunde AO AV 011 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 26 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1: Opleiding...
Nadere informatieSamen tegen armoede, ook in het onderwijs: onderwijs. Bert D hondt, medewerker politiek beleid welzijnszorg
Samen tegen armoede, ook in het g onderwijs: Een drietrapsraket voor het Een drietrapsraket voor het onderwijs Bert D hondt, medewerker politiek beleid welzijnszorg Even situeren Welzijnszorg: sociaal
Nadere informatieFedactio Federatie van Actieve Verenigingen van België
Over Fedactio Koepelorganisatie 54 Verenigingen actief in verschillende domeinen in Brussel, Vlaanderen en Wallonië gemeenschappelijke doel : actieve bijdrage leveren aan de sociale cohesie www.fedactio.be
Nadere informatieICT- VISIEONTWIKKELING
ICT- VISIEONTWIKKELING WELKOM EN SITUERING Naar een visie rond ICT School-als-organisatie School-als-actor-van-een-scholengemeenschap School-als-pedagogische-identiteit 2 Een ICT-beleid voeren met (pedagogische)
Nadere informatieKWALITEITSONDERWIJS CAMPUS IN HET GROEN MODERN INTERNAAT UNIFORM
OnzeLieveVrouwlyceum Genk Alle tijd voor jong talent KWALITEITSONDERWIJS CAMPUS IN HET GROEN MODERN INTERNAAT UNIFORM Kwaliteitsonderwijs met hartverwarmende aandacht voor iedere leerling en met zorg voor
Nadere informatieKwaliteitszorg en/of het beleidsvoerend vermogen van scholen!? Jan Vanhoof SOK-studiedag 10 december 2010
Kwaliteitszorg en/of het beleidsvoerend vermogen van scholen!? Jan Vanhoof SOK-studiedag 10 december 2010 1 Wat verwacht men van een top - school? Decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs Art 4.
Nadere informatieDidactische competentie oefenlessen. A. Algemeen. Theorie Praktijk X Semester 1 Semester 2 Semester 3 X Semester 4
MODULE Didactische competentie oefenlessen A. Algemeen Situering binnen het programma Periode binnen het tweejarige modeltraject Theorie Praktijk X Semester 1 Semester 2 Semester 3 X Semester 4 Aantal
Nadere informatie9 handelingsperspectieven
9 handelingsperspectieven Schade beheersen Interne zwakte = Zijn we niet goed in Zit niet goed in de samenleving Geen vraag naar in de samenleving Schade beperken en/of afbouwen: Zwakte omdraaien als sterkte
Nadere informatieStaten-Generaal Opvang en Vrije tijd van schoolkinderen. Docentendag Pedagogie Jonge Kind 12 september 2014
Staten-Generaal Opvang en Vrije tijd van schoolkinderen Docentendag Pedagogie Jonge Kind 12 september 2014 Doel en opzet Basisprincipes Voorbereidende werkgroepen Resultaat van de Staten-Generaal Vooraf
Nadere informatieConceptnota hervorming lerarenopleiding hervorming volwassenenonderwijs uitbouw hoger beroepsonderwijs
Conceptnota hervorming lerarenopleiding hervorming volwassenenonderwijs uitbouw hoger beroepsonderwijs Inspirerende leraren, toekomstkansen en een helder onderwijslandschap Vlaams Viceminister-president
Nadere informatieLuc Van den Brande Laten we samen aan Europa bouwen
Luc Van den Brande Laten we samen aan Europa bouwen Inhoud Mijn overtuigingen 2 Mijn prioriteiten 3 Bakens voor morgen 8 Laten we samen aan Europa bouwen 1 Mijn overtuigingen Mijn overtuigingen Een Europa,
Nadere informatieOnderwijsvernieuwing. We doen er allemaal aan mee.
Onderwijsvernieuwing We doen er allemaal aan mee. Maar. Welke kant willen we op? Wat speelt er in mijn team? Wil iedereen mee? Waar liggen de interesses? Waar zit de expertise? WAARIN GA IK INVESTEREN?
Nadere informatiePeilingen Frans BaO Valeria Catalano Lerarenopleider Frans voor het secundair onderwijs, Hogeschool PXL
Peilingen Frans BaO 2017 Valeria Catalano Lerarenopleider Frans voor het secundair onderwijs, Hogeschool PXL Het concept eindterm : tekst & verwerkingsniveau Relatie tussen eindterm en leerproces in taalverwerving
Nadere informatieGemeentelijke basisschool De Knipoog Cardijnlaan 10 2290 Vorselaar 014/51 27 00 0478/28 82 63 014/ 51 88 97 directie@deknipoog.be
Gemeentelijke basisschool De Knipoog Cardijnlaan 10 2290 Vorselaar 014/51 27 00 0478/28 82 63 014/ 51 88 97 directie@deknipoog.be Elementen van een pedagogisch project 1 GEGEVENS M.B.T. DE SITUERING VAN
Nadere informatieKadernotitie Platform #Onderwijs 2032 SLO, versie 13 januari 2015
Kadernotitie Platform #Onderwijs 2032 SLO, versie 13 januari 2015 Doel en beoogde opbrengst van de dialoog De opdracht van het platform is te komen tot een integrale, maatschappelijk breed gedragen en
Nadere informatie1. Functionele gehelen
AR-WG BASISCOMP-DOC-1718-004 Bijlage. Basiscompetenties als vermeld in artikel 1 De basiscompetenties van pas afgestudeerde leraren worden bepaald door twee factoren. Enerzijds zijn er tien functionele
Nadere informatieVerslag aan de Provincieraad
directie Welzijn, Gezondheid, Wonen, Jeugd en Ontwikkelingssamenwerking --- dossiernummer:. 1303265 Verslag aan de Provincieraad betreft verslaggever NOORD-ZUIDSAMENWERKING: subsidiereglement voor programma's
Nadere informatieFUNCTIEFAMILIE 1.2 Klantenadviserend (externe klanten)
Doel van de functiefamilie Vanuit een specialisatie professioneel advies of begeleiding geven aan externe klanten deze klanten oplossingen aan te reiken of maximaal te ondersteunen in het vinden van een
Nadere informatieAdvies over de evaluatie van de eindtermen en ontwikkelingsdoelen voor het basisonderwijs
ADVIES Raad Basisonderwijs 26 januari 2005 RBO/RHE/ADV/002 Advies over de evaluatie van de eindtermen en ontwikkelingsdoelen voor het basisonderwijs VLAAMSE ONDERWIJSRAAD, LEUVENSEPLEIN 4, 1000 BRUSSEL
Nadere informatieDidactische competentie oefenlessen. A. Algemeen. Theorie Praktijk X Semester 1 Semester 2 Semester 3 X Semester 4
MODULE Didactische competentie oefenlessen A. Algemeen Situering binnen het programma Periode binnen het tweejarige modeltraject Theorie Praktijk X Semester 1 Semester 2 Semester 3 X Semester 4 Aantal
Nadere informatieCompetentiemeter docent beroepsonderwijs
Competentiemeter docent beroepsonderwijs De beschrijving van de competenties in deze competentiemeter is gebaseerd op: - de bekwaamheidseisen uit de Algemene Maatregel van Bestuur als uitwerking van de
Nadere informatieStudiewijzer Diversiteit
1 Thomas More Kempen Studiewijzer Studiewijzer Diversiteit OPO-verantwoordelijke: Annelies Demessemaeker Docenten: Eline Bernaerts en Annelies Demessemaeker CAMPUS Vorselaar Domein Lerarenopleiding Bachelor
Nadere informatieAanbieden van aantrekkelijk STEM-onderwijs
Aanbieden van aantrekkelijk STEM-onderwijs Vlor & Artevelde: Zin in wetenschappen wiskunde en techniek publicatie april 2013(zie actieplan STEM thema 2, OD 1) Vlor: reflectie-/screeningsinstrument voor
Nadere informatieOpdrachtsverklaring Missie - Visie
Opdrachtsverklaring Missie - Visie 1. Missie Sint-Lodewijk biedt aangepast onderwijs en/of begeleiding op maat aan kinderen, jongeren en volwassenen met een motorische beperking. Ook het gezin en breder
Nadere informatieD E K LE OPVOEDINGSPROJECT T E. Werken met een visie. R K
D E K LE U TE T E R K OPVOEDINGSPROJECT Werken met een visie. O UT T E R OMDAT JE MET POËZIE ZOVEEL MEER ZEGT... Werken met visie Is als kijken in een spiegel. Als je in een spiegel kijkt, kijk je meestal
Nadere informatiepedagogie van het jonge kind PJK: Opvoeding en Coaching
BACHELOR pedagogie van het jonge kind PJK: Opvoeding en Coaching DE GEDRAGSINDICATOREN VOOR AFSTUDEERSTAGE (WIE DOET WAT? WELKE INDICATOREN? WELKE VERWACHTINGEN?) DEEL 1: WIE DOET WAT? ROL VAN DE STUDENT:
Nadere informatieONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA
ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA VOORWOORD Hoe leiden we elke student op tot de professional voor de wereld van morgen? Met de blik op 2025 daagt die vraag
Nadere informatieRonde van Vlaanderen 2008. Omgaan met Diversiteit
Ronde van Vlaanderen 2008 Omgaan met Diversiteit Omgaan met diversiteit Diversiteitstest Referentiekader: omgaan met diversiteit Screeningsinstrument Doe de diversiteitstest! Vul de test individueel in.
Nadere informatieDe bijdrage van praktijkgerichte literatuurstudies onderwijsonderzoek (PGO-project Vlaamse Onderwijsraad)
DIA 1 Vakdidactische STEM-competenties van schoolteams, docenten en lerarenopleiders versterken De bijdrage van praktijkgerichte literatuurstudies onderwijsonderzoek (PGO-project Vlaamse Onderwijsraad)
Nadere informatieHoofdstuk I: Eindtermen de basics
Maatschappelijk debat eindtermen Hoofdstuk I: Eindtermen de basics Inhoud Inleiding... 2 Gewoon lager onderwijs... 2 Kleuteronderwijs... 2 Gewoon secundair onderwijs... 3 Buitengewoon onderwijs... 4 Overzichtstabel...
Nadere informatieDe verhouding tussen de basiscompetenties, de Dublindescriptoren en de domeinspecifieke leerresultaten
Bijlage. Basiscompetenties als vermeld in artikel 1 De basiscompetenties van pas afgestudeerde leraren worden bepaald op basis van de volgende twee factoren: - tien functionele gehelen - een set van attitudes
Nadere informatie