|
|
|
- Matthias Lambrechts
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 (Het einde van) de republiek HOOFDSTUK 1: DE VEROVERING VAN ITALIË 1) De veroveringen In de 5 e 4 e eeuw v.c. Verschillende fasen Etrusken Tegenslag in 390: Galliërs plunderen Rome Volsci Latini Samnieten Griekse steden in zuid-italië Italië (Tarentum 272v.C.) Verovering van Italië: - centraal-italië - Zuid-Italië
2 2) Romeinse maatschappij Burgerrecht: Rechten: opkomen verkiezingen, stemmen, huwen, eigendom bezitten, handel drijven, erven Plichten: legerdienst, belastingen betalen, aanmelden bij een censor Alle wettelijk geboren vrije mannen uit Rome zelf Later konden ook inwoners van onderworpen gebieden het Romeinse burgerrecht krijgen Hoe verkregen niet-romeinen burgerrecht? Divide et Impera politiek: Verdeel en Heers < Philippus II van Macedonia ene veroverde gebied kreeg meer rechten dan het andere veroverde gebied doel: gezamenlijke opstand van de veroverde gebieden vermijden men kon van het ene statuut naar het andere overgaan Klassenmaatschappij in de vroege republiek: Indeling op basis van vrijheid Romeinse burgers: patriciërs (geboorteadel) plebejers plebejers (plebs: landbouwers, ambachtslui, handelaars, boeren, ) niet-romeinse burgers: slaven Standenstrijd: patriciërs plebejers Na het verdrijven van Etruskische koningen teruglopende handel, grondgebrek oorlogen burgersoldaten konden boerderijen niet onderhouden rijkeren hadden de meerderheid van stemmen 494 v.c.: secessio plebis: volk dreigde met vertrek vooruitgang voor plebejers:
3 Vooruitgang voor plebejers? 2 volkstribunen Lex duodecim Tabularum (1 e geschreven wet) verhoging 10 volkstribunen plebejers toegelaten tot magistratuur Lex Licinia: : één consul = plebejer Lex Hortensia: plebiscita (volkbesluiten) = wet, ook voor patriciërs 2) Politieke instellingen in Rome VOLKSVERGADERINGEN Alle mannelijke burgers Verschillende volksvergaderingen want burgers in verschillende groepen ingedeeld (per vermogensklasse / per woondistrict) Gestemd per groep groepsstem meerderheid van groepsstemmen DUS niet 1 man 1 stem MAAR 1 groep 1 stem - Soorten volksvergaderingen: - Comitia centuriata: - indeling per vermogensklasse of centurie - elke centurie even rijk dus: meer centuriën voor de rijken - bevoegdheden: kiezen hogere magistraten (praetor, consul, censor), oorlogsverklaringen, executies, verbanningen - Comitia tributa: - indeling per woondistrict: 4 tribus in Rome, 31 in Italië - bevoegdheden: kiezen lagere magistraten (aediel, quaestor) - Concilium plebis: - enkel plebejers toegelaten - bevoegdheden: kiezen tribuni plebis en de aediles plebis, stemmen wetsvoorstellen MAGISTRATEN beperkte macht door: 1 jaar ambtstermijn, één of meerdere collega s, eventueel verantwoording afleggen Soorten magistraten: quaestor: : beheer van de financiën tribunus plebis: : volkstribuun aedilis curulis/plebis: : toezicht op markten, openbare werken, waterverdeling, pontifex maximus: : opperpriester praetor: : rechtspraak consul: : politieke en militaire leiders (steeds 2!) censor: : burgerlijsten, vermogenschatting, samenstelling van de senaat
4 vaste volgorde van ambten: cursus honorum quaestor aedilis praetor consul gevolgen: veel concurrentie geen continue carrière geen specialist SENAAT Samenstelling: Oorspronkelijk 300 leden van patricische families 350 v.c.: censor stelt senaat samen (oud-consuls) 1 e E v.c.: al wie quaestor was geweest (600 leden) curia = vergadergebouw bevoegdheid: raad geven Democratie??? Theorie: volksvergadering alle macht Praktijk: senaat alle macht - alle m. burgers stemmen!?? -> ook senatoren -> volksvergadering in Rome (te duur voor armen) -> geen geheime stemming (clientes stemmen in opdracht van hun patronus) - wetsvoorstellen enkel goed- of afkeuren - invloed/aanzien van de senatoren is groot - politiek: tijd en geld nodig HOOFDSTUK 2: DE VEROVERING VAN HET MIDDELLANDS ZEEGEBIED
5 1) De veroveringen Verovering Middel. Zee tiental provinciae in de 3 e -2 e eeuw v.c. na de inname Italië: gebieden rond Middellandse Zee aan de beurt Mare nostrum Aartsvijand = Carthago (Punische oorlogen) 1 e oorlog: 1 Romeinse provincia: : Sicilia ook Corsica en Sardinia werden provinciae 2 e oorlog: Hispania 3 e oorlog: Carthago provincia Africa Verder: Macedonia, Syria, Klein-Azie, Gr, Gallia 2) Gevolgen voor Romeinen Rijken: kochten veroverde grond op specialiseerden zich in olijven- en druiventeelt verrijkten zich Rome werd handelsmetropool Armen: werden slachtoffers tijdens oorlogen: boeren = soldaten - akkers verwaarloosd/vernietigd - boeren/soldaten gesneuveld terugkeer: verwaarloosde akkers brachten niet meer genoeg op + boeren konden niet concurreren met goedkoop graan (provincies) verarming, schulden, verkochten land voor spotprijs aan rijken trokken naar Rome stadsproletariërs
6 Rijken Rijker Armen Armer Verschuivingen in de klassenmaatschappij: Senatoriële nobilitas: : ambtadel Equites: : geldadel: rijke plebejers die zich via de handel konden opwerken Arme boeren: : verarmde boeren vluchtten naar de stad en werden stadsproletariërs Slaven: : werden massaal aangevoerd uit provincies De middenstand verdween Er ontstond een grote kloof tussen arm en rijk 3) Gevolgen voor provincies provincies werden bestuurd door: oud-praetor (= pro-praetor) praetor) oud-consul (= pro-consul) bevoegdheden van deze gouverneurs: financiële, juridische en militaire macht regeerden zonder collega vaak langer dan 1 jaar inden vaak met meer ijver dan nodig belastingen (om geld van hun verkiezingscampagnes terug te winnen) provinciebewoners: zware belastingsdruk HOOFDSTUK 3: BUITENLANDSE OVERWINNINGEN, BINNENLANDSE GESCHILLEN: STAPPEN VAN REPUBLIEK NAAR MONARCHIE provincies werden echte wingewesten!
7 1) De Gracchen Grote massa bezitlozen en ontevredenen bleef aangroeien SOCIALE ONRUST Tiberius Gracchus volkstribuun in 133 v.c. akkerwet: : herverdeling van de landbouwgronden vermoord door conservatieve senatoren Gaius Gracchus volkstribuun in 123 v.c. korenwet: : goedkoop of gratis graan voor armen wou burgerrecht voor alle Romeinse bondgenoten liet zich, na nieuwe rellen, doden door een slaaf Het optreden van de Gracchen zorgde voor verdeeldheid binnen de senaat: optimates: : conservatieve senatoren populares: : progressieve, volksgezinde senatoren 2) 1 e burgeroorlog: Marius Sulla De legerhervorming van Marius: oplossing voor soldatentekort + armoede vroeger boerenleger onbetaald voor vaderland Marius beroepsleger soldij, pensioen voor veldheer
8 Marius leek aanvankelijk de redder van de republiek versloeg Numidische koning Jugurtha versloeg de Kimbren en Teutonen (Germaanse stammen die het Rom. Rijk binnengedrongen waren) Toen in 90 v.c. de bongenoten in opstand kwamen was het echter Sulla die de Bondgenotenoorlog kon beëindigen Daarop kreeg Sulla het opperbevel in de strijd tegen Mithridates van Pontus wou Asia veroveren spoorde de Grieken aan tot verzet tegen Rome Marius voelde zich gepasseerd nam wraak door in Rome aanhangers van Sulla te vermoorden stierf in datzelfde jaar (86 v.c.) Sulla nam na zijn terugkomst op zijn beurt wraak en voerde grote zuiveringen door met de hulp van Crassus en Pompeius versloeg hij de democraten proscriptielijsten: : alle aanhangers van Marius kwamen op een zwarte lijst: vogelvrij verklaard / goederen verbeurd verklaard Sulla riep zichzelf uit als dictator, trok zich in 79 v.c. terug en stierf een jaar later 3) Pompeius Leider van de optimates na Sulla Militaire successen versloeg Sertorius in Spanje (laatste aanhanger van Marius) versloeg samen met Crassus de grote slavenopstand van Spartacus ging met eer lopen versloeg de piraten die reeds lange tijd de Middellandse Zee teisterden (graantoevoer provincies!) moest opnieuw Mithridates bestrijden behaalde de overwinning en zorgde voor nieuwe provincies in het oosten
9 Toen Pompeius in het Oosten zat was Crassus overgelopen naar populares werkte Caesar aan zijn politieke carrière (neef van Marius zijn naam was verschenen op Sulla s proscriptielijsten) Pompeius was zeer populair bij zijn terugkeer MAAR hij kreeg pas laat een triomftocht van de senaat en kreeg geen land voor zijn veteranen liep over naar populares 4) Samenzwering van Catilina 63 v.c. poging tot staatgreep van senator Catilina die van adellijke afkomst was maar zijn fortuin verspeeld had wou Rome in brand steken en de consuls vermoorden (Cicero!) samenzwering kwam aan het licht Cicero = pater patriae 5) Caesar 60 v.c.: eerste triumviraat Caesar, Pompeius en Crassus Caesar kreeg de provincies Gallia Cisalpina, Transalpina en Illyricum Verovering van Gallia ( v.c.) Caesar wou Rome beschermen tegen de Germanen: zorgde voor een bufferstaat gevolg: eigen leger, krijgsroem en geld Caesar werd zeer populair en de optimates zochten toenadering tot Pompeius Triumviraat werd een tweestrijd: Crassus stierf in het oosten in zijn strijd tegen de Parthen Julia, Caesars dochter, echtgenote van Pompeius stierf geen familiale band meer Senaat eiste dat Caesar zijn legers ontbond als gewoon burger naar Rome terugkeerde Caesar weigerde hostis senatus senatus hij trok met zijn leger de Rubicon over
10 2 e burgeroorlog: Caesar Pompeius Caesar richting Rome: Pompeius en de senaatspartij vluchtten naar Griekenland (wouden daar een leger vormen) Caesar versloeg eerst Pompeius legioenen in Spanje en zette dan achtervolging in (Gr.) op de vlakte van Pharsalus werden Pompeius legers verslagen, hijzelf vluchtte naar Egypte bij Caesars aankomst was Pompeius reeds vermoord romance met Cleopatra (die hij aan de troon had geholpen) versloeg de zoon van Mithridates Veni, vidi, vici Caesars laatste jaren 45 v.c.: Caesar benoemde zichzelf tot dictator voor 10 jaar 44 v.c.: Caesar benoemde zichzelf tot dictator ad vitam 44 v.c.: Caesar werd vermoord door een 60tal conservatieve senatoren 6) Genadeslag voor Republiek Marcus Antonius (officier van Caesar) en Octavianus (bij testament geadopteerde zoon en erfgenaam) kwamen op de voorgrond Octavianus bestreed eerst samen met de republikeinen M. Antonius : ze behaalden de overwinning in de slag bij Mutina Octavianus eiste vervolgens tot consul benoemd te worden de senaat weigerde Octavianus sloot zich aan bij Marcus Antonius en Lepidus Het 2 e triumviraat: Octavianus, Marcus Antonius en Lepidus waar schrikbewind in Rome (vgl. Sulla) 42 v.c.: Octavianus en Marcus Antonius versloegen de Caesarmoordenaars (Brutus en Cassius) in de slag bij Philippi (Griekenland) verdeling van het werkterrein: Octavianus: westen Marcus Antonius: oosten Lepidus: Noord-Africa
11 Groeiende rivaliteit tussen de 3 leiders: Lepidus uit triumviraat op verdenking van complot tegen Caesar Marcus Antonius raakte onder bekoring van Cleopatra en gedroeg zich als oosters vorst Marcus Antonius beloofde delen van het Rom. Rijk aan Cleopatra en hun kinderen Octavianus wierp zich op als beschermer van Romeinse tradities 31 v.c.: Octavianus versloeg Marcus Antonius in de slag bij Actium dubbele zelfmoord van Marcus Antonius en Cleopatra Slag bij Actium Cleopatra en Marcus Antonius
- Buste van Gaius Julius Caesar, - midden 1 e eeuw v.chr. 100 n.c. - Groen Egyptisch steen. - 41cm hoog. - Staatliche Museen (museum), East Berlin.
- Buste van Gaius Julius Caesar, - midden 1 e eeuw v.chr. 100 n.c. - Groen Egyptisch steen - 41cm hoog - Staatliche Museen (museum), East Berlin. ijdele machthebber met de markante neus. Komt keizerlijk
Gaius Iulius Caesar ( v. C.)
Gaius Iulius Caesar (100-44 v. C.) 1. Tijdsbeeld: Na de tweede Punische Oorlog (219-202 v. C.) tegen Hannibal breidde het Romeinse grondgebied erg uit. In Rome werden de gevolgen van de nieuwe positie
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Ro Samenvatting door S. 1180 woorden 29 maart 2016 6,4 11 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 5 De Ro Paragraaf 1 t/m 7 1 Van dorp
Etrusca disciplina: de term voor het voorspellen van de toekomst wat de Romeinen aan de Etrusken te danken hadden.
KCV: Rome 7.1: DE KONINGSTIJD: 753 509 v Chr 753 vc: Rome werd volgens de overlevering gesticht door Romulus en Remus. Archeologisch onderzoek toonde aan enkele heuvels al in de 9 e eeuw bewoond werden:
Samenvatting KCV Rome
Samenvatting KCV Rome Samenvatting door een scholier 1943 woorden 21 september 2003 5,3 45 keer beoordeeld Vak KCV Blz 176 - Koningstijd = 753-509 v. Chr. - 1e Koning = Romulus à de legendarische stichterà
Samenvatting Geschiedenis De Romeinen
Samenvatting Geschiedenis De Romeinen Samenvatting door Esmee 1641 woorden 18 februari 217 6,5 68 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Geschiedenis samenvatting hoofdstuk 3 2 De verovering van
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk Romeinen par 1,2,3,4,5,6,7 + begrippen
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk Romeinen par 1,2,3,4,5,6,7 + begrippen Samenvatting door een scholier 2171 woorden 14 juni 2016 7,9 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden 1 Tussen
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 Samenvatting door Sophie 1766 woorden 27 februari 2013 6,2 24 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Romeinse Koninkrijk 753-509 (500) voor Chr.
Ontstaan van Rome: 1 * Aeneas en de Trojaanse oorlog sticht Alba Longa * Mars x Sylvia Rheia = Romulus + Remus * moeder is dochter van Numitor koning
DE ROMEINEN Ontstaan van Rome: 1 * Aeneas en de Trojaanse oorlog sticht Alba Longa * Mars x Sylvia Rheia = Romulus + Remus * moeder is dochter van Numitor koning van Alba Longa * Numitor afgezet door zijn
De koningstijd: v. Chr.
Samenvatting door een scholier 2439 woorden 20 juli 2018 0 keer beoordeeld Vak Methode KCV Forum - K L A S S I E K E C U L T U U R - Romeinse geschiedenis De koningstijd: 753-509 v. Chr. Volgens het verhaal
Samenvatting Geschiedenis De Grieks-Romeinse wereld
Samenvatting Geschiedenis De Grieks-Romeinse wereld Samenvatting door een scholier 2160 woorden 7 januari 2010 6,8 13 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 2, De Grieks-Romeinse
Onderzoek: Moordzaak Julius Caesar Onderzoeksbureau: Curia, Rome Onderzoekers: Dadda Hayat, De Bondt Evelien, Denoulet Sofie, Sioen Noor
!! Onderzoek: Moordzaak Julius Caesar Onderzoeksbureau: Curia, Rome Onderzoekers: Dadda Hayat, De Bondt Evelien, Denoulet Sofie, Sioen Noor Informatie de scelere Datum: Iden maart, 44 v.c. Locus: senaatszaal
Tijd van Grieken (Athene en Sparta zijn hier als voorbeelden gebruikt!) en Romeinen/ Klassieke oudheid/ Klassieke beschavingen
Samenvatting door F. 1532 woorden 19 juni 2016 7,8 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden SV GS H2 Tijd van Grieken (Athene en Sparta zijn hier als voorbeelden gebruikt!) en Romeinen/
CAIUS JULIUS CAESAR LEVEN EN WERK
CAIUS JULIUS CAESAR LEVEN EN WERK 1. LEVEN JEUGD Gaius Julius Caesar werd geboren in 100 BC in de maand Quintilis (die later, ter ere van hem, Julius werd genoemd). Via zijn vader, die overleed toen Caesar
1 Belangrijk in deze periode
1 Belangrijk in deze periode De Romeinen en de Grieken zijn in hun tijd twee machtige volkeren. Ze hebben beiden zaken bedacht en uitgevoerd die ook nu voor ons eigen, hedendaagse leven belangrijk zijn.
Tijd van Grieken en Romeinen (3000 v.c. 500 na C.) / Oudheid * ontwikkeling van wetenschappelijk denken en denken over burgerschap en politiek in de
Tijdvakken Tijd van Grieken en Romeinen (3000 v.c. 500 na C.) / Oudheid K.A. * ontwikkeling van wetenschappelijk denken en denken over burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat * klassieke vormentaal
Situering in tijd en ruimte
Situering in tijd en ruimte Rome groeide tussen 753 v.c. en 476 uit tot een echt wereldrijk. Binnen deze tijdspanne kunnen we drie periodes onderscheiden: Rome als koninkrijk, als republiek en tenslotte
GESCHIEDENIS VAN DE KLASSIEKE OUDHEID. Inhoudstafel. Emma Vanden Berghe (2013-2014)
GESCHIEDENIS VAN DE KLASSIEKE OUDHEID Inhoudstafel 1 Inleiding: p. 23-46 I. INLEIDING 1. Bronnen en chronologie Bronnen Geschreven bronnen Ongeschreven bronnen Brongebruik Chronologie Relatieve en absolute
Samenvatting KCV Hoofdstuk 7: De geschiedenis van Rome
Samenvatting KCV Hoofdstuk 7: De geschiedenis van Rome Samenvatting door een scholier 1658 woorden 29 juni 2012 8,2 8 keer beoordeeld Vak Methode KCV Forum 7.1 DE KONINGSTIJD Rome 7 heuvels Oudste nederzetting
germaans volk), een sterke Franse groepering. Ze verkochten haar aan de Engelsen die haar beschuldigden van ketterij (het niet-geloven van de kerk).
Jeanne d'arc Aan het begin van de 15de eeuw slaagden de Fransen er eindelijk in om de Engelsen uit hun land te verdrijven. De strijd begon met een vrouw die later een nationale heldin werd, van de meest
13/4/2012 BACHELOR CAESAR EN AUGUSTUS SCRIPTIE. Niels Koemans Van Egmondkade 96 Woorden: De macht van het woord en het zwaard
13/4/2012 BACHELOR SCRIPTIE CAESAR EN AUGUSTUS Niels Koemans 3353346 Van Egmondkade 96 Woorden: 12098 De macht van het woord en het zwaard 1 Inhoudsopgave Voorblad 1 Inhoudsopgave..2 Inleiding, Caesar
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting door S. 1030 woorden 18 mei 2017 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis samenvatting H2 1: Wetenschappelijke Revolutie 17 e eeuw Kenmerken: Observeren
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 tijd van grieken en romeinen, paragraaf 3 Imperium Romanum
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 tijd van grieken en romeinen, paragraaf 3 Imperium Romanum Samenvatting door Anisha 1170 woorden 23 januari 2018 0 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks
Voordat Cleopatra werd geboren, waren er al zes prinsessen geweest die ook Cleopatra heetten. Cleopatra was
Werkstuk door een scholier 1571 woorden 7 april 2013 5,6 45 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Historia Inhoud Blz. 3 Voorwoord Blz. 4 Cleopatra s leven Blz. 5 Eerste vrouwelijke Farao Blz. 5 Cleopatra
6.9. Boekverslag door A woorden 10 december keer beoordeeld. Geschiedenis. Wie was Julius Caesar? Geboorte
Boekverslag door A. 5845 woorden 10 december 2002 6.9 228 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Wie was Julius Caesar? Geboorte Gaius Julius Caesar is via een keizersnede geboren op 100, 101 102 voor Christus.
6.2. Boekverslag door een scholier 8611 woorden 7 mei keer beoordeeld. Geschiedenis PROFIELWERKSTUK: GAIUS JULIUS CAESAR.
Boekverslag door een scholier 8611 woorden 7 mei 2004 6.2 398 keer beoordeeld Vak Geschiedenis PROFIELWERKSTUK: GAIUS JULIUS CAESAR Inleiding Tweeduizend jaar geleden behoorde het grootste deel van West-Europa,
De passages met (*) worden in vertaling gelezen. Daarvan wordt de inhoud bekend verondersteld. Cicero. Epistulae ad Atticum 5.16 12.14.
Met deze de syllabus kun je je een goed beeld vormen van wat in het centraal examen wel en niet gevraagd kan worden. Deze syllabus is niet een volledig gesloten en afgebakende beschrijving van alles wat
Periodeschrift gelijnd 1 om 1. Tekst voor in het periodeschrift: Geschiedenis Rome. Klas 6 schooljaar 2013-2014
Periodeschrift gelijnd 1 om 1 Bart Mulder Tekst voor in het periodeschrift: Geschiedenis Rome Klas 6 schooljaar 2013-2014 1 Geografie Italië is een schiereiland dat in het noorden begrensd wordt door de
Antwoordkernen bij Eureka 1 De Klassiek Oudheid H. 8 t/m 14
Antwoordkernen bij Eureka 1 De Klassiek Oudheid H. 8 t/m 14 Antwoordkernen zijn vrijwel nooit volledige zinnen. Antwoordkernen geven alleen aan, wat er beslist in het antwoord moet staan. De bedoeling
Samenvatting door een scholier 2007 woorden 29 januari keer beoordeeld. Geschiedenis Sprekend verleden
Samenvatting door een scholier 2007 woorden 29 januari 2005 7 334 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden 1 Wat is een revolutie? Een grote verandering in de samenleving in een korte
Machtsuitbreiding en de Punische oorlogen.
Machtsuitbreiding en de Punische oorlogen. In de eeuw nadat de Galliërs vertrokken waren, begonnen de Romeinen hun macht in Italië uit te breiden. Ze kwamen in botsing met de hun naburige volken. Hun machtigste
Tijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus
138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de
Werkstuk Latijn Het Romeinse imperialisme
Werkstuk Latijn Het Romeinse imperialisme Werkstuk door een scholier 4944 woorden 13 februari 2007 6,6 44 keer beoordeeld Vak Latijn Het Romeinse imperialisme 1. Inleiding: Wat is imperialisme? Imperialisme
Reeds verschenen. ZENOBIAREEKS 3 Onder redactie van Diederik Burgersdijk, Richard Calis, Raphael Hunsucker, Willemijn Waal en Johan Weststeijn
Dodenlijst ZENOBIAREEKS 3 Onder redactie van Diederik Burgersdijk, Richard Calis, Raphael Hunsucker, Willemijn Waal en Johan Weststeijn Reeds verschenen 1 Alexander en Darius. De Macedoniër in de spiegel
VAN SENAAT NAAR INDIVIDU
VAN SENAAT NAAR INDIVIDU De afnemende invloed van de senaat ten faveure van individuen in de late Romeinse republiek BACHELORWERKSTUK Student: Hidde Schuurman Studentnummer: S4486935 Begeleider: dr. J.H.M.
Antwoordkernen bij Eureka 1, 7-de herziene druk, Amersfoort 2013-2014
DE KLASSIEKE OUDHEID: DE GRIEKEN Antwoordkernen bij Eureka 1, 7-de herziene druk, Amersfoort 2013-2014 Antwoordkernen zijn vrijwel nooit volledige zinnen. Antwoordkernen geven alleen aan, wat er beslist
een zee Sparta Sparta is een stad in Griekenland. Rond 600 voor Christus waren de steden in
Werkblad 9 Ω Grieken en Romeinen Ω Les : Grieken: goden en mensen Sparta Sparta is een stad in Griekenland. Rond 600 voor Christus waren de steden in Griekenland heel belangrijk. Ze werden stadstaten genoemd.
Inleiding geschiedenis Griekenland
Europa rond de Middellandse Zee rond 500 v. Chr. Sint-Janslyceum s-hertogenbosch, Theo Manders Inleiding geschiedenis Griekenland Rond 2000 v. Chr. Stedelijke centra: Op Kreta, Minoische cultuur Op Griekse
Inleiding geschiedenis Griekenland
Europa rond de Middellandse Zee rond 500 v. Chr. Sint-Janslyceum s-hertogenbosch, Theo Manders Inleiding geschiedenis Griekenland Rond 2000 v. Chr. Stedelijke centra: Op Kreta, Minoische cultuur Op Griekse
5,1. Samenvatting door Anoniem 686 woorden 2 maart keer beoordeeld. Geschiedenis. Hoofdstuk 3 De tijd van monniken en ridders.
Samenvatting door Anoniem 686 woorden 2 maart 2013 5,1 27 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Hoofdstuk 3 De tijd van monniken en ridders. Paragraaf 1 De Romeinen trekken zich terug. 1. Welke
Samenvatting geschiedenis H2 wetenschappelijke revolutie, verlichting en Franse Revolutie 2tm5 2 De verlichting De samenleving wetenschappelijk
Samenvatting geschiedenis H2 wetenschappelijke revolutie, verlichting en Franse Revolutie 2tm5 2 De verlichting De samenleving wetenschappelijk De samenleving moest op dezelfde manier worden onderzocht
Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen
Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken
Democratie, monarchie en aristocratie een inleiding in de Burgerschapskunde voor groep 8 (klas 6)
Democratie, monarchie en aristocratie een inleiding in de Burgerschapskunde voor groep 8 (klas 6) I. Het denken over de ideale staatsvorm in Griekenland Voor de leerlingen in groep 8 is het absoluut nodig
Analyseschema Tacitus Jaarboeken. Bron: Tacitus, P.C., Jaarboeken, vert. J.W. Meijer (Baarn 1990)
Analyseschema Tacitus Jaarboeken Bron: Tacitus, P.C., Jaarboeken, vert. J.W. Meijer (Baarn 1990) Inhoudsopgave Religie blz. 3 Priesters blz. 3 Offeren blz. 3 Goden blz. 3 Overige blz. 3 Oorlog blz. 4-5
Collega s, leerlingen, ouders, hoor mij aan!
Collega s, leerlingen, ouders, hoor mij aan! Prijzen kom ik Gaius Julius Caesar, niet begraven. Het goede dat hij heeft gedaan leeft na hem voort, het slechte van hem kunnen we misschien vergeten. Gisteren
Boekverslag Geschiedenis Romische Geschichte
Boekverslag Geschiedenis Romische Geschichte door Theodor Mommsen Boekverslag door Lars 7186 woorden 8,1 1 keer beoordeeld 27 augustus 2014 Auteur Theodor Mommsen Genre Non-fictie Eerste uitgave 1854 Vak
5,8. Samenvatting door een scholier 933 woorden 28 november keer beoordeeld. Geschiedenis. Begrippen:
Samenvatting door een scholier 933 woorden 28 november 2012 5,8 118 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Begrippen: Atheense democratie: een vorm waarbij het bestuur het volk (demos) via stemming
Van niets tot wereldmacht.
Van niets tot wereldmacht. Latijn heeft Europa voor de eerste maal verenigd. Het ligt voor de hand dat wij Latijn nog steeds bestuderen: de Romeinen hebben als eersten in West-Europa een groot rijk hebben
6.4. Het recht. De wetgeving. De rechtspraak. Boekverslag door M woorden 23 mei keer beoordeeld. De rechtspraak bij de Romeinen
Boekverslag door M. 2413 woorden 23 mei 2004 6.4 204 keer beoordeeld Vak KCV bij de Romeinen De Koningstijd en de periode van de Vroege Republiek De koningstijd was van 753 voor Chr tot ongeveer 500 voor
Naam: DE FRANSE TIJD Napoleon-Willem l
Naam: DE FRANSE TIJD Napoleon-Willem l De Franse tijd in Nederland. In 1795 trokken de Franse legers van Napoleon over onze grenzen. Ineens stonden duizenden Franse soldaten al aan onze rivieren. De Nederlandse
Samenvatting KCV Hoofdstuk 7
Samenvatting KCV Hoofdstuk 7 Samenvatting door een scholier 2873 woorden 20 december 2006 4,3 9 keer beoordeeld Vak Methode KCV Forum Griekenland b. 750-500: Archaïsche tijd - Is afgeleid van het Griekse
Studiewijzer en bronnen. bij de onderwijseenheid Oudheid-2 (ENGS-OUD2) De Romeinse wereld (ca. 300 v.chr. 500 n.chr.) 2 e editie, november 2007
Studiewijzer en bronnen bij de onderwijseenheid Oudheid-2 (ENGS-OUD2) De Romeinse wereld (ca. 300 v.chr. 500 n.chr.) 2 e editie, november 2007 Nico Lettinck Christelijke Hogeschool Windesheim, Zwolle School
Samenvatting Geschiedenis Samenvatting Hoofdstuk 2
Samenvatting Geschiedenis Samenvatting Hoofdstuk 2 Samenvatting door Y. 1162 woorden 6 september 2012 10 1 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo 2.1 In Frankrijk regeerde absolute vorsten. Rond
Geschiedenis. Quintie Beerens. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/61253
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Quintie Beerens 17 May 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/61253 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Ik heb dit onderwerp gekozen omdat de romeinen vroeger heel machtig waren en heel veel landen en gebieden hebben veroverd.
Werkstuk door een scholier 2630 woorden 19 mei 2002 5,8 544 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1. Inleiding Waarom heb ik dit onderwerp gekozen? Ik heb dit onderwerp gekozen omdat de romeinen vroeger heel
Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme
Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme Werkstuk door een scholier 1970 woorden 12 oktober 2005 6,7 72 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag: Hoe beschrijven en verklaren we
Samenvatting KCV Hoofdstuk 7, Griekse en Romeinse geschiedenis
Samenvatting KCV Hoofdstuk 7, Griekse en Romeinse geschiedenis Samenvatting door een scholier 1447 woorden 21 januari 2003 7 67 keer beoordeeld Vak Methode KCV Forum Forum Hoofdstuk 7 Griekenland 1. Myceense
Geschiedenis hoofdstuk 3
Geschiedenis hoofdstuk 3 Romeinse rijk 500 v Christus 500 na Christus Rome de eeuwige stad : deze stad bestaat al eeuwenlang. De tijdlijn Het Romeinse rijk begint 500v Chr. En eindigt 500 na Christus.
Werkstuk Geschiedenis De Romeinse Volksverhuizing
Werkstuk Geschiedenis De Romeinse Volksverhui Werkstuk door een scholier 1810 woorden 23 januari 2005 5,8 164 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag: Wat waren de oorzaken van de grote volksverhui
Van Troje tot Tiberius
Van Troje tot Tiberius Vellieius Paterculus Van Troje tot Tiberius De geschiedenis van Rome Vertaald en toegelicht door Vincent Hunink Ingeleid door Jona Lendering Athenaeum Polak & Van Gennep Amsterdam
Toelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 7
Toelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 7 Hierbij treft u een toelichting aan bij de beelden die in de tijdbalk van Argus Clou Geschiedenis groep 7 zijn opgenomen. Inhoud Thema 1 Boze
Burgers en bondgenoten
oorsprong en oorzaken van de italische bondgenotenoorlog (91-88 voor christus) Burgers en bondgenoten Roel van Dooren Op de omslag: De eerste regels van caput V van Appianus Bella Civilia (de Burgeroorlogen),
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 Samenvatting door een scholier 1659 woorden 4 maart 2002 5,4 22 keer beoordeeld Vak Geschiedenis De drie fasen van een revolutie: 1.De bestaande regering wordt verdreven
Profielwerkstuk Geschiedenis Keizer Augustus
Profielwerkstuk Geschiedenis Keizer Augustus Profielwerkstuk door een scholier 2331 woorden 11 februari 2004 5 104 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Profiel Werkstuk Keizer Augustus INHOUDS OPGAVE: - Plan
Boekverslag door A woorden 10 augustus keer beoordeeld. Geschiedenis
Boekverslag door A. 1896 woorden 10 augustus 2010 7 36 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo 2.1 Polis> stadstaat met eigen politiek. De Griekse polis>ontstond als versterkte burcht in de bergen>
6,2. Praktische-opdracht door een scholier 2704 woorden 24 mei keer beoordeeld. Wat hebben Caesar en Nero betekend voor het Romeinse Rijk?
Praktische-opdracht door een scholier 2704 woorden 24 mei 2005 6,2 67 keer beoordeeld Vak KCV Wat hebben Caesar en Nero betekend voor het Romeinse Rijk? Welke Romeinse keizers zijn er allemaal aan de macht
GAIUS JULIUS CAESAR charmeur, charismaticus, machtspoliticus
15 de eeuwse houtgravure met daarop Gaius Julius Caesar en zijn moordenaars. GAIUS JULIUS CAESAR charmeur, charismaticus, machtspoliticus Voordracht drs J.L. van Sloten De dag na de Idus van Maart 2017
Geschiedenis Tijdvak CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/101047
Geschiedenis Tijdvak 02 01 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 10 mei 2017 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/101047 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs
Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties
Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Dit hoofdstuk gaat over opstand in Amerika, Frankrijk en Nederland. Deze opstanden noemen we revoluties. Opstand in Amerika (1775). De
Klassieke vormentaal van de Grieks Romeinse cultuur.
Onderzoeksvraag: Hoe beïnvloedde de uitbreiding van het Romeinse Rijk de cultuur van de volken in West Europa? De (beeldhouw)kunst en architectuur uit de Grieks Romeinse tijd werd in de eeuwen daarna als
2 juni 2019 [STUDIEPLANNER GESCHIEDENIS VWO TOT KERST] overig. Lesweek. activiteiten. / verrijken/ verdiepen *
![2 juni 2019 [STUDIEPLANNER GESCHIEDENIS VWO TOT KERST] overig. Lesweek. activiteiten. / verrijken/ verdiepen *](/thumbs/102/153943964.jpg "2 juni 2019 [STUDIEPLANNER GESCHIEDENIS VWO TOT KERST] overig. Lesweek. activiteiten. / verrijken/ verdiepen *")
Vanaf Vaste activiteiten PERIODE 1 34 19/8 di: start lessen Leerdoelen hoe tijd voor geschiedenis werkt en kunnen er zelf mee aan de slag 35 26/8 de belangrijkste gebeurtenissen in het tijdvak van jagers
6.5. Boekverslag door J woorden 17 december keer beoordeeld. Geschiedenis. 1 De Griekse Democratie
Boekverslag door J. 2640 woorden 17 december 2013 6.5 27 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo 1 De Griekse Democratie Rond 500 v. Christus was het Griekse rijk verdeeld in verschillende poleis.
Munten van de Romeinse republiek. Door Roger Philippot
Munten van de Romeinse republiek Door Roger Philippot Hoewel men in de Griekse wereld in de 7 e 6 e eeuw v.c. munten als wettelijk betaalmiddel aanvaarde, duurde het tot in de 3 e eeuw v.c. voor de Romeinen
Biografie Latijn Cicero, Biografie en werken
Biografie Latijn Cicero, Biografie en werken Biografie door een scholier 1276 woorden 25 oktober 2001 6,3 148 keer beoordeeld Vak Latijn Inleiding op Cicero Cicero was een belangrijk man in veel van de
Praktische opdracht Geschiedenis Caesar en Cleopatra
Praktische opdracht Geschiedenis Caesar en Cl Praktische-opdracht door een scholier 6141 woorden 12 maart 2005 6 158 keer beoordeeld Vak Geschiedenis INHOUDSOPGAVE INLEIDING HOOFDSTUK I Het Romeinse Rijk
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4 Samenvatting door een scholier 990 woorden 24 februari 2018 4,2 7 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Geschiedenis samenvatting hoofdstuk 3 + kenmerkende
Het Romeinse Rijk. Wannes Coolen
Het Romeinse Rijk Wannes Coolen Inleiding Het Romeinse Rijk was het rijk dat zich vanaf de 6e eeuw v.chr. uit de stadstaat Rome ontwikkelde en op zijn hoogtepunt in de 2e eeuw na Chr. alle landen rond
Spreekbeurt door een scholier 2154 woorden 31 mei keer beoordeeld. Geschiedenis
Spreekbeurt door een scholier 2154 woorden 31 mei 2006 6 367 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoe zijn de Romeinen ontstaan? 600 voor Christus was Italië bewoond door verschillende volken. De Grieken hadden
De dynastie van Valentinianus ( n. C)
De dynastie van Valentinianus (364-394 n. C) De dynastie van Valentinianus werd vernoemd naar Valentinianus I die wordt beschouwd als de laatste grote West-Romeinse keizer. Hij was eerlijk en hardwerkend,
Peristylium. leesboek
Ars Legendi Peristylium leesboek Lucien De Vuyst Henri Dreesen Carine Plets Yolanda Régal David Stienaers Liselot Vandamme Marc Van Den Eynde Liselot Van der Haegen Commentārii de bello Gállico: Een dor
ROMEINEN. Wonderlijke weetjes en fascinerende feiten over de. SARAH DEVOS met illustraties van HELEEN BRULOT. legionair. geen doetjes.
PROFESSOR BREINSTEIN legionair geen doetjes borstplaat gladius Wonderlijke weetjes en fascinerende feiten over de ROMEINEN SARAH DEVOS met illustraties van HELEEN BRULOT INHOUD Voor de Romeinen 7 1. Wie
Wie was keizer Nero? Wat zijn de successen die Nero heeft geboekt tijdens zijn regeerperiode als keizer van het Romeinse Rijk?
Keizer Nero Inleiding Deze PO gaat over keizer Nero, een zoon van Gnaeus Domitius Ahenobarbus en opvolger van Claudius als keizer van het Romeinse Rijk. Maar dit is lang niet alles wat er te zeggen valt
Paragraaf 1: Griekse beschaving - TL 1
Paragraaf 1: Griekse beschaving - TL 1 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Floris Sieffers 07 October 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/65623 Dit
Voorwoord. Rome en de Romeinen
Voorwoord Rome en de Romeinen Dit verhaal speelt in Rome, ongeveer 2000 jaar geleden. Rome was toen een rijke stad, met prachtige gebouwen. Zoals paleizen voor de keizers, voor de Senaat en voor de grote
ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN
STUDIONLINE JAARGANG 2, NR. 10 ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN DL 2 D O M I N E E O N L I N E. O R G Vierhonderd jaar geleden vergaderde de synode in Dordrecht. Je weet inmiddels wat een synode is: een
Geschiedenis Samenvatting: PTA H2 1
Samenvatting door een scholier 1792 woorden 12 februari 2009 7,2 14 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Geschiedenis Samenvatting: PTA H2 1 Gebieden gescheiden door natuurlijke omstandigheden:
Limburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon. les 1: Wie waren de graven van Loon
Limburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon les 1: Wie waren de graven van Loon Na deze les kan je de geschiedenis van het graafschap Loon aanduiden op je tijdbalk; kan je informatie opzoeken
Tijd van regenten en vorsten 1600 1700. 6.2 Wie heeft de macht? Deel 2. Wie hadden in de Republiek, in Frankrijk en in Engeland de politieke macht?
Onderzoeksvraag: Wie hadden in de Republiek, in Frankrijk en in Engeland de politieke macht? Kenmerkende aspect: Het streven van vorsten naar absolute macht. De bijzondere plaats in staatskundig opzicht
Dagboek Sebastiaan Matte
Vraag 1 van 12 Dagboek Sebastiaan Matte Uit het dagboek van Sebastiaan Matte: "Ik ben vandaag bij een hagenpreek geweest, in de duinen bij Overveen. Wel duizend mensen uit de stad waren bij elkaar gekomen
In het oude Rome De stad Rome
In het oude Rome De stad Rome In het oude Rome De stad Rome is héél oud. De stad bestaat al meer dan tweeduizend jaar. Rome was de hoofdstad van het grote Romeinse rijk. De mensen die naar Rome kwamen,
LESPAKKET ROMEINSE INVAL IN DE LAGE LANDEN
@ LESPAKKET ROMEINSE INVAL IN DE LAGE LANDEN pagina 2 en 3! inleiding HET ROMEINSE RIJK Het Romeinse Rijk bestond van 753 voor Christus tot 476 na Christus. Het viel in 285 na Christus uit elkaar in het
Romeinen. Door Daan, Karol, Kayleigh en Wies
Romeinen Door Daan, Karol, Kayleigh en Wies Les 1 Over land en over zee De tijd van de Romeinen was tussen 3000 voor Christus en 500 na Chr. De Romeinen hadden een groot rijk: van Azië en Noord-Afrika
Toetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 3 Toetsvragen
Tijdvak 3 Toetsvragen 1 Op veel afbeeldingen wordt de Romeinse keizer Constantijn als een heilige afgebeeld met een stralenkrans om zijn hoofd. Welke reden was er om Constantijn als christelijke heilige
3. Door de kruistochten werden de wegen naar het Oosten weer bekend en werd
Samenvatting door M. 1059 woorden 9 december 2013 6 13 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 3.2 Waardoor de handel herleeft in de hoge middeleeuwen 1. Handelaren gingen zicht weer organiseren en gingen samenwerken
GESCHIEDENIS. 1 Vul de legende bij de kaart aan. 0,5. 2 Leg uit in één woord: expansie = 0,5. 3 Wanneer begon de klassieke oudheid?
GESCHIEDENIS Overhoring 1 Bestemming Hellas: sociaal en economisch domein & Minoïsche en Myceense cultuur /10 naam: klas: nr.: datum: 1 Vul de legende bij de kaart aan. 1 Leg uit in één woord: expansie
Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn
Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn Filips II In 1566, meer dan vierhonderd jaar geleden, zijn veel mensen boos. Er is onrust in de Nederlanden. Er zijn spanningen over het geloof, veel mensen
Samenvatting door O woorden 29 juni keer beoordeeld. Geschiedenis. De Romeinen
Samenvatting door O. 1213 woorden 29 juni 2016 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis De Romeinen Haroon Inhoud Inleiding Het ontstaan van Rome Het Romeinse Rijk Het Romeinse Leven Wapens & Kleding Religie
Wim Jurg. De vierde eeuw. of hoe het christendom staatsgodsdienst werd DAMON. JURG, De vierde eeuw.indd 3 18-07-11 10:40
Wim Jurg De vierde eeuw of hoe het christendom staatsgodsdienst werd DAMON JURG, De vierde eeuw.indd 3 18-07-11 10:40 Inhoud Vooraf 7 1. De tuinierende god 9 2. Een net niet heilige keizer 34 3. Het nieuwe
[Download het bestand voor de bijgevoegde schema's en afbeeldingen]
![[Download het bestand voor de bijgevoegde schema's en afbeeldingen]](/thumbs/97/134610671.jpg "[Download het bestand voor de bijgevoegde schema's en afbeeldingen]")
Samenvatting door een scholier 1620 woorden 26 februari 2014 3,9 3 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 2. De klassieke oudheid [Download het bestand voor de bijgevoegde schema's en afbeeldingen] Athene in