Educatief aanbod voor scholen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Educatief aanbod voor scholen 2013-2014"

Transcriptie

1 LEUVEN EDUCATIEF Educatief aanbod voor scholen

2 2

3 Voorwoord Leuven, STERK IN ONDERWIJS De educatieve brochure is stilaan ingeburgerd in de Leuvense lerarenkamer. In deze brochure wil de stad alle educatieve projecten van de verschillende stadsdiensten bundelen en een duidelijk overzicht bieden van het volledige onderwijsaanbod. Dit aanbod wordt jaarlijks aangepast en speelt in op maatschappelijke noden en tendensen. We waarderen de stem van onze Leuvense scholieren en laten hen mee nadenken over de toekomst van de stad. De stad wil de jeugd ook blijven betrekken bij het bereiken van haar doelstelling om een duurzame en klimaatneutrale stad te worden. We breiden ons educatief aanbod dan ook uit met acties rond Leuven Klimaatneutraal, vegetarische voeding en moestuinieren. De stad wil blijven inzetten op brede scholen. Via deze brede scholen wil de stad mensen in contact brengen met elkaar en met de school, waardoor de samenhang in de wijken steviger wordt. Daarnaast versterkt de stad het Buddy-project om zo, in samenwerking met de scholen, de slaagkansen van leerlingen met nood aan extra ondersteuning te optimaliseren. Verder zal er veel aandacht gaan naar het bestrijden van pesten en geweld en kunnen scholen blijven gebruik maken van de permanente fietsoefenroutes om hun leerlingen aan te leren hoe je veilig door de stad fietst. We zijn ervan overtuigd dat kennisuitwisseling tussen onze diensten en het onderwijsveld een absolute meerwaarde is voor onze stad en hopen zo het ervaringsgericht leren te ondersteunen. Goed onderwijs is tenslotte de belangrijkste hoeksteen in onze samenleving en die willen we in de toekomst nog verder ondersteunen en versterken. Mohamed Ridouani schepen van personeelszaken, onderwijs, economie, leefmilieu en vastgoed INHOUD Voorwoord p. 3 De Bib Leuven p. 4 Diversiteit p. 5 Jeugd p. 9 Duurzaamheidsbeleid p. 12 Preventie p. 16 Wandelingen/bezoeken p. 20 Sport p. 21 Stadsvernieuwing p. 23 Flankerend onderwijsbeleid p. 24 Uitleendienst stadsmagazijn p. 27 Cultuur p. 27 Kalender p. 28 Colofon Onderwijsprogramma voor scholen Schooljaar v.u. Mohamed Ridouani, schepen van onderwijs SAMENSTELLING PROGRAMMA S De Bib Leuven, integratiedienst, afdeling jeugd en studenten, afdeling ruimtelijke en duurzaamheidsbeleid, preventiedienst, dienst toerisme, sportdienst, communicatie stadsvernieuwing, afdeling onderwijs en scholen, uitleendienst en directie cultuur. COÖRDINATIE EN REDACTIE Afdeling onderwijs en scholen Professor Van Overstraetenplein 1, 3000 Leuven Tel fax: Vormgeving: Swinnen Printing NV Coverbeeld: Basisschool Paridaens met de Move tegen pesten tijdens de Vlaamse week tegen pesten Achterkaft: Basisschool Hertog Karel tijdens de duurzaamheidsquiz Oplage: 250 ex 3

4 De Bib Leuven Met de klas naar de bib Basis- en secundaire scholen Ontdek de bib! Aangepast aan het leesniveau en de leeftijd van de leerlingen, biedt de Bib een boeiend programma aan. Dit gebeurt in overleg met de leerkracht zodat het bezoek aansluit op bijzondere thema s die in de school leven. Om het bezoek zo aangenaam mogelijk te maken bestaat het programma uit een zoektocht, een voorleessessie, een rondleiding, workshops zoeken in catalogus en databanken,... Voor leerlingen uit de secundaire scholen kan een klasbezoek aan de bib een nieuw licht werpen op hun interesses en hobby s. Kom het uitvissen tussen onze boeken, cd s, films en games! Duur: 90 minuten Leerkrachten maken kennis met de bib Secundaire scholen Tijdens een interessante rondleiding kom je meer te weten over het ruime en diverse aanbod van de bibliotheek. Aansluitend belicht een demo alle mogelijkheden van onze catalogus, literaire databanken of digitale krantendatabank. Dit kan tijdens een presentatie op de school zelf. Duur: 90 minuten Gopress/ Mediargus scholentoegang via de bib secundaire scholen Leerlingen en leerkrachten krijgen binnen de muren van de school toegang tot de volledige gopress/mediargus databank. De toegang is quasi hetzelfde als in de bibliotheek. De enige uitzondering vormen de krantenartikels: die verschijnen met een vertraging van twee dagen, de tijdschriftartikels met een vertraging van twee weken. Bib, zoekmodule catalogus in elo secundaire scholen Op het leerplatform van de school wordt een zoekmodule geplaatst. Via deze module krijgen de leerlingen en leerkrachten toegang tot de catalogus, de digitale collectie en diensten van de bibliotheek. alle activiteiten zijn gratis op afspraak, minstens 14 dagen op voorhand De Bib Leuven Suzanne Rys (niet op woensdag) suzanne.rys@leuven.be Volg ons NIEUWE BLOG: leuven.bibliotheek.be 4

5 Diversiteit Wereldkleur Interculturele workshops voor jong en oud Zoek je voor je school... Een boeiend intercultureel initiatief?... Een stap in het wereldburgerschap?... Een gevarieerde multiculturele dag?... Een indruk makende getuigenis?... Een horizonverruimende workshop?... Activiteiten voor de week van diversiteit? Dan kan je terecht bij Wereldkleur, een initiatief van Integratiedienst Leuven i.s.m. Kleur Bekennen. Je kan het recente aanbod bekijken op: of Wie zijn we, wat doen we? We zijn een bontgekleurde groep vrouwen en mannen uit het Leuvense. We zijn afkomstig uit alle hoeken van de wereld. Onze troeven zijn onze ervaringen, onze competenties en onze achtergrond uit ons land. Deze hebben we hier op maat van Vlaamse scholen en organisaties uitgewerkt. Enkele leerlingen van ka2 ring Leuven vertellen We wekken je interesse door unieke activiteiten, verhalen en workshops. We werken op een kwaliteitsvolle manier aan een positieve en actieve invulling van interculturele dialoog en wederzijdse beeldvorming. We vertalen jullie wensen creatief en gevarieerd in een aantrekkelijk aanbod. Batik, Aziatische massages, Zumba, Ethiopische juwelen, Capoeira en nog veel meer! Met deze workshops vulden we de voormiddag van wereldburgerdag in ka2 ring. De Latijn-wiskunde klas van het 4 de jaar kreeg een geweldige workshop om de dag mee te beginnen, namelijk de relaxerende aziatische massage. Het was even zoeken naar het klaslokaal, maar toen we binnenkwamen waren we betoverd door de man die voor ons stond in de indonesische sfeer. De man kwam zelf van indonesië en begroette ons in zijn eigen taal. Na een interessante uitleg mochten we eindelijk zelf aan de slag gaan. Hij leerde ons verschillende technieken die we in koppeltjes mochten uitproberen. Na heerlijk te ontspannen, waren al onze spieren losgemaakt en roken we lekker naar de geparfumeerde olie. Even een korte pauze en dan was het tijd voor iets helemaal anders: zwoegen en zweten in het Zumbalokaal! Een peruaanse vrouw met lange zwarte haren dompelde ons onder in de zuid-amerikaanse cultuur. Al snel hadden we de danspasjes onder de knie en onze heupen waren totaal losgeschud. Het was een gezellige sfeer. Ondanks dat we erg moe waren, bleef de peruaanse vrouw in de sfeer en vol energie verder dansen. Wat een ongelooflijke conditie had zij! Na de welverdiende middagpauze verzamelden we met heel het 3 de en 4 de jaar aan de kinepolis en genoten van de mooie, maar ontroerende film: the impossible. Iedereen was geraakt door deze film en dat maakt deze dag zeker eentje om nooit te vergeten! Jolien, mart en fientje Richtprijs: een workshop van 90 minuten kost: Leuven: 75 Vlaams-brabant: 90 Limburg-brussel-antwerpenoost- en west-vlaanderen: 100 Subsidies mogelijk via Integratiedienst wereldkleur@leuven.be Bezoek ook onze wereldkleur-pagina op facebook. 5

6 Diversiteit Ik kom van ver expo & BOEK Zesenveertig vrouwen, zesenveertig verhalen. Telkens anders maar toch weer gelijk. Ik kom van ver is een boek en een expo, een project van en door vrouwen. Een samenwerkingsverband tussen fotografen, schrijvers en vertellers. Vrouwen van hier en vrouwen die van ver komen. Ik kom van ver is een initiatief van de integratiedienst stad Leuven en wordt gedragen door vrijwilligsters. Het kadert binnen de andere projecten waarmee de integratiedienst discriminatie en negatieve beeldvorming rond migratie structureel wil aanpakken. Vanaf september 2013 ligt het boek, een uitgave van het davidsfonds, in een boekhandel in jouw buurt. Op 14 november 2013 opent onze expo in Museum m en loopt tot 16 februari Beleef het mee van dichtbij. Wie ze zijn, hoe ze in het leven staan. Verhalen van ginder en verhalen van hier. Deze expo kan in combinatie met wereldkleur. Vanaf 2014 kan u de mobiele tentoonstelling reserveren voor uw evenementen, activiteiten, Expo: gratis Boek: betalend Integratiedienst ingrid.stouffs@leuven.be of an.engelen@leuven.be Volg ons op Mobiele tentoonstelling geland in Leuven Een vrouw verhuist naar Leuven voor haar droomjob. Een man en zijn familie wonen al generaties lang in Leuven. Een nepalese vader en zijn dochter vinden hier een nieuwe thuis met een leuke school in de buurt. Een bakker om de hoek bakt liever in de stad dan op het platteland. Een man trouwt een Leuvenaar. Een student blijft in Leuven hangen. Soms gaat het over honderden, duizenden of slechts enkele afgelegde kilometers. Elke inwoner is in Leuven beland of geland. Iedereen heeft een eigen verhaal, een eigen achtergrond, een eigen identiteit. Samen vormen we de diverse samenleving, het diverse beeld dat onze stad kenmerkt. De tentoonstelling geland in Leuven is het resultaat van een foto- en poëziewedstrijd, georganiseerd door de integratiedienst en de noord-zuidwerking van de stad Leuven. Deze tentoonstelling kan je uitlenen via integratiedienst@ leuven.be voor 5 per dag. Integratiedienst Marie-Elena Campo integratiedienst@leuven.be 6

7 Diversiteit Interculturele kortfilm ontmoetingen op muziek Een documentaire over Leuvense diversiteit met een muzikale rode draad. Regisseur: sahim omar kalifa Cameraman: peter haesendonck Producenten: 30cc, Buurtcentrum wilsele-dorp en Integratiedienst stad Leuven De koerdische regisseur sahim omar kalifa woont in wilsele-dorp. Hij had razend veel succes met zijn kortfilm land of the heroes. In 2012 bracht hij zijn tweede kortfilm bagdad messi uit. De producenten zijn dan ook zeer verheugd dat sahim deze interculturele documentaire ontmoetingen op muziek wil regisseren. Hij doet dit samen met peter haesendonck, visueel antropoloog en medewerker van tabra vzw. Zij realiseren documentaires en kortfilms o.a. over cultuur, ontwikkeling en dialoog. Hun aanpak: wij filmen tussen mensen, hun patronen en hun weefsels. In deze documentaire komen mensen van diverse origine aan het woord. Zij vertellen over het leven, wat was en wat nog komt, hun visie op de samenleving en zoveel meer. Wat hen bindt, is de muziek. En dit alles wordt doorweven met beelden van activiteiten, waarin samenwerking en diversiteit centraal staan. Deze actuele kortfilm ging in première op carrousel in wilsele op 25 mei De Integratiedienst ondersteunt het inclusief diversiteitsbeleid van de stad Leuven. Alle Leuvenaars moeten vanzelfsprekend en op een gelijkwaardige manier kunnen samenleven. Met zijn ruim 150 nationaliteiten is onze stad meer dan ooit divers. Samenleven is zoeken naar hoe we elkaar vinden en hoe we samen inspelen op veranderingen. De Integratiedienst werkt daarom aan positieve beeldvorming. Samen willen we bereiken dat die diversiteit de normaalste zaak van de wereld is. Dit schooljaar bieden we de mogelijkheid om deze film te tonen. Dit kan tijdens twee opeenvolgende lesuren (1,5 uur). Zo is er tijd om dieper in te gaan op de groeiende Leuvense diversiteit, eventueel in aanwezigheid van de regisseur of de cameraman. Prijs: Leuven: 75 Vlaams-brabant: 90 Limburg-brussel-antwerpen-oost- en west-vlaanderen: 100 Duur: 1,5 uur Integratiedienst

8 Diversiteit pakketten soccerdas? over het leven op het Leuvense woonwagenterrein Een kind van het woonwagenterrein in je klas is een verrijking en gaat gepaard met vele uitdagingen. Voor leerkrachten voor wie de woonwagencultuur nieuw is, biedt de Integratiedienst op een interactieve wijze informatie over de woonwagenbewoners in Leuven. In een vorming van anderhalfuur kom je meer te weten over één van de volgende onderwerpen: Soccerdas? - Het leven op het woonwagenterrein te Leuven (woonwagenbewoners, werk, onderwijs, gezondheid, vrije tijd en stereotiepen) Soccerdas? For kids dezelfde inhoud als de oorspronkelijke soccerdas?, inhoud aangepast aan kinderen vanaf 10 jaar. Soccerdas? Voor (toekomstige) leerkrachten - Soccerdas? Rond onderwijs (woonwagenbewoners, woonwagenbewoners te Leuven, drempels naar onderwijs, tips voor in de klas) Gratis Duur: 90 minuten Integratiedienst Sofie vlekken integratiedienst@leuven.be 10 Jaar zanghappening In mei organiseert stad Leuven een aantal evenementen in het kader van bevrijding, vrijheid en vrede. De afdeling onderwijs en scholen sluit, voor de tiende maal, bij deze vredesweek aan met de organisatie van de zanghappening wij zingen een dak op de wereld. Alle kinderen van het 4 e, 5 e, en 6 e leerjaar van de Leuvense basisscholen zijn welkom om mee te zingen voor een project rond straatkinderen. Dit evenement wordt elk jaar georganiseerd in samenwerking met vzw children of the street en vzw Tumult. Naast Leuven vinden er ook in andere steden zanghappenings plaats. In 2014 gaat in Antwerpen de 20 ste zanghappening door op de Grote Markt. Hierbij hoort een educatief programma voor in de klas waarin het project centraal staat. Gratis Duur: 90 minuten afdeling onderwijs en scholen Bert vanhellemont bert.vanhellemont@leuven.be 8

9 Jeugd Jeugdcentrum Vleugel F van de stad Leuven heeft een vakantiewerking voor kleuters, kinderen en tieners. Op 4 verschillende locaties (Leuven, Heverlee, Wilsele en Kessel-Lo) kunnen kinderen zich uitleven met leuke spelletjes, workshops en uitstappen. Meer info vind je op mijnleuven mijnleuven staat voor al wie en wat jong is in Leuven. En vooral ook voor alles waar jongeren mee bezig zijn. We willen niet alleen informeren, maar ook entertainen, inspireren en helpen organiseren. Cultuur, sport, lifestyle, maatschappij alles komt aan bod. En daar stopt het niet! mijnleuven wil jongeren ook motiveren. Motiveren om op te komen voor de dingen waarin ze zelf geloven. Naast een uitgebreide werking met vrijwilligers, streeft mijnleuven ook naar een goede samenwerking met de Leuvense secundaire scholen. Omdat het onderwijs van nature divers en democratisch is, zien wij hierin een bevoorrechte partner. Door aanwezig te zijn in de scholen, kunnen we meer jongeren bereiken en beter de vinger aan de pols houden. mijnleuven is het jongerenlabel van jeugdcentrum vleugel f van stad Leuven. Ons aanbod voor het secundair onderwijs: Redactioneel project Driemaandelijks brengt mijnleuven een magazine uit voor en door jongeren. Het grootste deel van de artikels wordt geschreven door de vrijwilligers van de mijnleuven-crew. Aan de hand van dit schoolproject wil mijnleuven ook andere jongeren de kans geven om een bijdrage te leveren voor het magazine. Al doende laten we jongeren proeven van redactioneel werk. Onder professionele begeleiding werken we in drie sessies naar een artikel of een dossier over een onderwerp naar keuze. Deelnemers: een klas, de leerlingenraad of de schoolkrantredactie Duur: 3 x 2 lesuren Creatief project Met het creatieve project geeft mijnleuven leerlingen de kans om op een creatieve manier bezig te zijn met hun omgeving. Dit project is een variant op het redactionele project. In overleg met de leerkracht zoeken we een gepaste methodiek om Leuven op een creatieve manier onder de loep te nemen. De weerslag van dit project komt in het mijnleuven magazine. Deelnemers: een klas, de leerlingenraad of de schoolkrantredactie Duur: 2 x 3 lesuren 9

10 Jeugd Mediawatch mijnleuven volgt de media en houdt haar ogen open voor artikels met betrekking op jongeren. Bij deze artikels valt het op dat de jeugd van tegenwoordig vaak eerder negatief in beeld komt. Bovendien kijkt de media overwegend door een volwassen bril naar de gebeurtenissen. Met het project Mediawatch geven we jongeren de kans om hun eigen mening te vormen over wat er in de media verschijnt. Tijdens de sessie praten de leerlingen over het thema, geven ze reacties en bepalen ze of de media volgens hen juist of fout zitten en waarom. De weerslag van dit klasgesprek verwerken we tot een publiceerbare bijdrage voor het mijnleuven magazine. Deelnemers: een klas, de leerlingenraad of de schoolkrantredactie Duur: 2 lesuren Radioproject Iedereen luistert wel eens naar de radio, maar wie kan zeggen dat hij of zij zelf al eens radio gemaakt heeft? mijnleuven heeft de oplossing klaar! In een unieke samenwerking met de Leuvense radio scorpio kunnen leerlingen een workshop radio volgen met aandacht voor redactionele, radiotechnische en presentatievaardigheden. De groep werkt toe naar een volwaardige uitzending. Het eindresultaat wordt g d naar de school en gepubliceerd op Deelnemers: een klas, de leerlingenraad of de schoolkrantredactie Duur: 3 lesuren Schepen mijnleuven wil Leuvense jongeren aanmoedigen om na te denken over de stad waarin ze naar school gaan en/of wonen. In haar missie streeft mijnleuven ernaar om jongeren als actieve burgers aan te spreken en te betrekken. In het eerste deel gaan we samen met de leerlingenraad na wat de leerlingen goed vinden aan onze stad en wat nog te verbeteren is. Nadien nodigen we de schepen van jeugd uit om in dialoog te gaan met de Leuvense jongeren. In dit unieke gesprek krijgen de leerlingen de kans om al hun vragen en bezorgdheden over onze stad voor te leggen én een antwoord te krijgen. Deelnemers: de leerlingenraad Duur: 2 x 1 lesuur Schrijf mee aan de toekomst 2013 is voor de vlaamse steden en gemeenten een planningsjaar. Dit wil zeggen dat stad Leuven werkt aan een meerjarenplan waarin ze haar plannen voor de komende zes jaar formuleert. Hierbij willen wij, als afdeling jeugd en studenten, natuurlijk niet voorbij gaan aan de mening van de jongeren. Daarom nodigt mijnleuven leerlingen uit om aan de hand van een fijne methodiek de plannen onder de loep te nemen en aan te geven wat ze belangrijk of minder belangrijk vinden. Een unieke kans om mee de toekomst van onze stad te bepalen! Deelnemers: een klas, de leerlingenraad of de schoolkrantredactie Periode: september oktober Duur: 1 lesuur 10

11 Jeugd mijngoesting Het mijnleuven cultuurtastingtraject is een cultureel prikkellabel voor jongeren van 12 tot 18 jaar in een brede schoolcontext. Het heeft als doel: zoveel mogelijk jongeren laten proeven van cultuur, zowel binnen als buiten de school(m)uren; cultuur in eerste instantie hapklaar en uitdagend naar de jongeren brengen, in hun schoolomgeving; jongeren warm maken voor het bestaande culturele aanbod en in contact brengen met de Leuvense cultuurhuizen. Op vier Leuvense secundaire scholen organiseren we verschillende trajecten rond een aantal artistieke disciplines, bestaande uit teasers (prikkelmomenten), brugactiviteiten (workshops) en wegwijzers naar het bestaande aanbod. Dit boeiende project wordt geheel op maat van de school uitgewerkt met een unieke samenwerking tussen jeugd, cultuur en onderwijs. mijngoesting loopt over het volledige schooljaar. Kras Kras is een scherp en snedig discussie- en rollenspel voor 16+ georganiseerd door jeugddienst globelink in samenwerking met mijnleuven. Kras is de opvolger van het scholierenparlement en biedt jongeren de kans om hun onversneden mening en krasse uitspraken binnen een flexibele werkwijze op de wereld los te laten. Kras is een project dat bestaat uit een zevental bijeenkomsten, verspreid over het schooljaar. De jongeren komen samen met leeftijdsgenoten uit verschillende scholen om te debatteren over mondiale thema s. In kleine groepen zoeken de jongeren oplossingen voor uitdagingen waar deze wereld voor staat. Volgend schooljaar werken we rond het thema voeding, (w)eten. mijnleuven expo Eén van de hoofdtaken van mijnleuven is jongeren informeren. Het mijnleuven-magazine en de website zijn twee onmisbare instrumenten voor jeugdinformatie. We vullen onze informatietaak graag aan met meer interactieve werkvormen waarmee we naar de jongeren kunnen stappen. Projectondersteuning Hebben jouw leerlingen een geweldig project in gedachten, zin om wilde plannen tot leven te wekken of gewoonweg iets gloednieuws uit de grond te stampen? Organiseert de leerlingenraad een festival, wil je graag een politiek debat op touw zetten of zelf concertjes organiseren op het rector de somerplein? mijnleuven staat voor je klaar! Samen met de school en de leerlingen gaan we na wat er mogelijk is en hoe we jullie project op maat kunnen ondersteunen. Om dit te verwezenlijken, hebben we een structurele samenwerking met de Bib waarbij we regelmatig een minitentoonstelling houden om interessante thema s in de kijker te zetten. Omdat we dit breder willen opentrekken, bieden we deze materialen vanaf nu ook aan scholen aan. afdeling jeugd en studenten Maureen Pierloz maureen.pierloz@leuven.be Alle projecten zijn gratis. Inschrijven kan (uitgezonderd voor mijngoesting, Kras, Schrijf mee aan de toekomst) het hele jaar door, maar het aanbod is beperkt. Wie zeker wil zijn van een plekje, schrijft best in voor het begin van de zomervakantie. Volg ons: 11

12 Duurzaamheidsbeleid Milieuzorgproject condor Een gezonde en milieuvriendelijke leefomgeving is belangrijk en cruciaal, zeker voor kinderen. Het educatief milieuproject van stad Leuven, condor - creatief onderweg naar duurzaam onderwijs in de regio Leuven, houdt rekening met dit doel en is een vaste waarde voor vele Leuvense scholen. Vorig schooljaar namen 37 basisen 14 secundaire scholen deel aan het condor-project. Het project omvat een vrijwillige samenwerkingsovereenkomst tussen de scholen en de stad en werkt rond zeer diverse acties. Al deze acties worden gekaderd binnen de thema s milieu en duurzame ontwikkeling. Het kenmerkende is dat zowel basis- als secundaire scholen, een overeenkomst afsluiten op maat en vrij kiezen om in te schrijven voor één of meerdere modules. In ruil voor materiële en financiële ondersteuning nemen de scholen dan milieu- en duurzaamheidsmaatregelen. Het project is alom gekend en behoudt ook de typische projecten (afvalpreventie, energie, water, natuur en biofruit) van vorige jaren. Toch proberen we elk jaar vernieuwing door te voeren, zoals we al deden met de week van duurzame consumptie, de duurzaamheidsquiz en de kinderraad rond energie en klimaat. Dit jaar willen we vernieuwing behouden en verder zetten. Zo zal het secundair onderwijs dit jaar terug de kans krijgen om deel te nemen aan een klimaattraject, zullen er acties ontwikkeld worden rond Leuven Klimaatneutraal en willen we meer werken rond vegetarische voeding. Werken rond verschillende thema s 12 Heel wat Leuvense scholen willen een groene school zijn. Een school die respect toont voor het milieu en de omgeving. Een school die bewust kiest voor een duurzame aanpak. Door deel te nemen aan het condor-project worden de scholen hierbij begeleid. Scholen die intekenen op het condor-project engageren zich automatisch om werk te maken van het thema afvalpreventie. Hiernaast kunnen ze kiezen om te werken aan de thema s water, natuur en energie en klimaat. Afval Rond dit thema is het hele project ontstaan. Nog steeds ligt hier de nadruk op afvalpreventie. Met haar aanbod aan ondersteunend materiaal tracht afdeling ruimtelijk en duurzaamheidsbeleid vooral een praktische invulling te geven aan allerhande afvalpreventieprojecten, bv. verminderen van papierafval, voorkomen van verpakkingsafval (o.a. herbruikbare drankverpakkingen en brooddoos), composteren en educatie/sensibilisatie. Een verstandig aankoopgedrag en een bewuste keuze tegen wegwerp en vóór hergebruik kunnen de hoeveelheid verpakkingsafval fors laten dalen. Deelnemende scholen krijgen voor initiatieven rond afvalpreventie maximum 200 subsidie. Het toegekende bedrag hangt af van de gevoerde acties en de educatieve uitwerking van het thema. Water Water is leven. Water van goede kwaliteit en in voldoende hoeveelheden is noodzakelijk voor het overleven van mensen, dieren en planten. Zuinig omspringen met water en water niet onnodig vervuilen is dus de boodschap. Enkele voorbeelden van acties rond water op de school: gebruik maken van ecologische schoonmaakmiddelen, een regenwaterton plaatsen, toiletten doorspoelen met regenwater, een waterloze dag organiseren, deelnemen aan de wereldwaterdag, de kraan niet onnodig laten lopen, drinkwaterfonteintjes plaatsen, werken met het verhaal erik de waterkapitein uit de mos-themabundel water rationeel omgaan met water hoeft dus zeker geen comfortverlies met zich mee te brengen. Voor maatregelen rond waterbesparing kunnen de scholen maximum 200 subsidie ontvangen. Het toegekende bedrag hangt af van de gevoerde acties en de educatieve uitwerking van het thema. Natuur Binnen het thema natuur ligt de nadruk op natuureducatie en natuurbeheer en minder op de aanleg van groen. Voor subsidies voor de vergroening van de school kan je immers terecht bij provincie vlaams-brabant. Natuureducatie is een ruim begrip. Samen met de leerlingen valt er heel wat te ontdekken in de natuur. Ook het onderhoud van de natuur of het volgen van animaties in een natuurgebied in de omgeving van de school komen in aanmerking. Enkele voorbeelden van acties rond natuur : natuur in de vier seizoenen beleven, werken rond de provinciale koesterburen, dieren in de winter verzorgen, bouwen van een beestentoren, educatief natuurbeheer

13 Duurzaamheidsbeleid Voor maatregelen rond natuur kunnen de scholen maximum 200 subsidie ontvangen. Het toegekende bedrag hangt af van de gevoerde acties en de educatieve uitwerking van het thema. Binnen het thema natuur startte stad Leuven vorig schooljaar ook met een gloednieuw project, het project vierkantemetertuintjes. Per schooljaar kunnen drie scholen intekenen voor dit project. De deelnemende scholen krijgen tot 12 vierkantemeterbakken in fscgelabeled hout, 3 workshops en een lessenpakket rond moestuinieren. Energie en klimaat De gevolgen van de opwarming van de aarde worden elke dag duidelijker zichtbaar in verschillende delen van de wereld: overstromingen, bosbranden, extreme temperaturen Nu is het tijd voor meer en grotere acties! Ook scholen kunnen in dit thema een rol spelen door sensibilisatie en rationeel energiegebruik. Energie is kostbaar en kostelijk. Nutteloos energie verspillen wordt taboe, er slim mee omspringen een must. Enkele voorbeelden van acties rond energie en klimaat : overschakelen op groene stroom, energiekapiteins in de klassen, plaatsen van radiatorfolie, deelnemen aan de Dikketruiendag Voor het nemen van initiatieven rond energie en klimaat kunnen scholen maximum 200 subsidie krijgen. Het toegekende bedrag hangt af van de gevoerde acties en de educatieve uitwerking van het thema. Mos-logo en groene vlag Het condor-project stimuleert de scholen hun werking rond milieuzorg zo stevig mogelijk te verankeren in de schoolwerking. Dit kan onder meer door een milieuwerkgroep op te richten, leerlingen te betrekken bij de milieuwerking, leerlijnen uit te werken, een stevige communicatie rond milieuzorg uit te bouwen Aangezien al deze criteria vervat zitten in de mos-werking, werd een subsidie ingevoerd voor scholen die een mos-logo of de Groene Vlag van eco-schools behalen. Hiervoor krijgen de scholen een bijkomende subsidie van 250. Biofruit De actie biofruit staat open voor alle condor-scholen. In dit project wordt het belang van biologische landbouw gekoppeld aan gezondheid en smaak. Door te kiezen voor biologisch geteeld fruit uit de eigen regio wordt het transport beperkt, wat het milieu ten goede komt. Igo Leuven zorgt voor de verdeling van het fruit. Deelname kost op jaarbasis 12 per leerling, transportkost en administratie inbegrepen. De stad geeft een subsidie van 3,5 per leerling, per schooljaar, met een maximum van 600 per school. Opruimactie Alle Leuvense scholen, ook scholen die niet deelnemen aan het condor-project, kunnen een opruimactie organiseren. In samenspraak met afdeling ruimtelijk- en duurzaamheidsbeleid wordt gezocht naar een gebied om op te ruimen. Dit is meestal in de ruime omgeving van de school. Scholen krijgen een plannetje, vuilniszakken, grijpstokken en handschoenen. De reinigingsdienst haalt het verzamelde afval op. Aangezien de opruimactie voor de jeugd- en natuurverenigingen in maart plaats vindt, raden we de scholen aan om hun zwerfvuilactie in het najaar of vanaf mei te plannen. Deelnemende scholen kunnen hier een subsidie van 250 voor krijgen. 13

14 Duurzaamheidsbeleid Overzicht condor-activiteiten Naast de traditionele milieuthema s waarrond de scholen zelf werken, organiseert afdeling ruimtelijk- en duurzaamheidsbeleid ook een aantal leuke en interessante activiteiten rond milieu en duurzaamheid voor de scholen. Duurzaamheidsquiz voor lagere scholen Dit schooljaar organiseert afdeling ruimtelijk en duurzaamheidsbeleid voor de vierde keer een duurzaamheidsquiz voor Leuvense basisscholen. Leerlingen worden gesensibiliseerd rond alle aspecten van duurzaamheid. Net zoals vorig jaar vindt de quiz in november plaats. Klimaattraject voor de secundaire scholen Het is hoog tijd om de klimaatverandering in te perken! Hoe doen we dit? Wel, door bijvoorbeeld rationeel met ons energieverbruik om te gaan zetten we al een hele stap in de goede richting. Ook stad Leuven werkt mee aan een beter klimaat. Zij heeft als doel om tegen 2030 een klimaatneutrale stad te zijn. Dit wil zeggen dat Leuven tegen 2030 netto geen co2 meer uitstoot. Daarom start de stad onder het motto Leuven klimaatneutraal 2030 een transitieproces dat de stad veerkrachtiger, rijker, mooier en aangenamer zal maken. Scholen kunnen hier aan meewerken door samen met ons in het klimaattraject te stappen. Dit traject wordt opgestart voor de eerste en tweede graad van het secundair onderwijs. Het doel van het traject is dat leerlingen, onder begeleiding, beleidsaanbevelingen opstellen die de stad Leuven op weg helpen in haar transitie naar een klimaatneutrale gemeenschap. Anderzijds worden de jongeren ook aangezet tot het formuleren van beleidsaanbevelingen voor de school zelf. Het klimaattraject bestaat uit twee voorbereidende vormingen, een deelname aan het klimaatdebat en een toonmoment waarop de school laat zien wat ze gerealiseerd hebben. Dit traject leent zich uitstekend tot vakoverschrijdend werken. In de loop van volgende maanden worden in dit thema nog bijkomende initiatieven gezocht die we kunnen aanbieden aan de scholen. Leuvense kinderraad voor lagere scholen Twee schooljaren geleden startten we in Leuven een kinderraad. Als thema kozen we energie en klimaat. Wegens het grote succes zetten we de kinderraad ook dit schooljaar verder. Gedurende vier woensdagen werken de vertegenwoordigers van de kinderraad, leerlingen van het vijfde leerjaar basisonderwijs, creatief en zeer ernstig rond energie en klimaat. Dit gebeurt onder begeleiding van goodplanet belgium (het vroegere green). Samen denken ze na over energiebronnen, de opwarming van de aarde, de energiedriehoek Tijdens de laatste kinderraad werken de kinderen aan enkele aanbevelingen om van Leuven een klimaatneutrale stad te maken tegen Zo geven de kinderen aan waar zij de accenten willen leggen voor het Leuvense beleid over energie en klimaat. Gewapend met de aanbevelingen, komen de deelnemende klassen samen op de afsluitende kindergemeenteraad. Hier presenteren ze in aanwezigheid van de schepen hun aanbevelingen om van Leuven een klimaatvriendelijke of zelfs klimaatneutrale stad te maken. 14

15 Duurzaamheidsbeleid Duurzame Week 17 februari 2014 tot 21 februari 2014 De duurzame week is een traditie binnen het scholenproject. Het doel is om in een korte periode verschillende vormingen te bundelen in een campagneweek en zo de hele school te betrekken bij het condor-project. Tijdens deze week kunnen scholen een duidelijke verbinding maken tussen economische groei, milieuvraagstukken en de armoede- en ontwikkelingsproblematiek. Hiervoor biedt afdeling ruimtelijk en duurzaamheidsbeleid de scholen gratis animaties aan. Door een constante vernieuwing van de animaties houden we de vinger aan de pols van de actualiteit. Week van duurzame consumptie & bio-ontbijt 21 april 2014 tot 25 april 2014 De week van de duurzame consumptie kadert volledig in het luik duurzaamheid. Het doel van dit initiatief is om scholen de kans te geven om het hele consumptiethema onder de loep te nemen: aandacht besteden aan biologische landbouw, aan eerlijke handel, voedselkilometers, vegetarische voeding, streekeigen- en seizoensgebonden producten... Deze thema s kunnen samenhangend aan bod komen. Op die manier worden begrippen als milieu of eerlijke handel verruimd en in het globale duurzaamheidskader geplaatst. Als apotheose van deze week organiseren we op vrijdag 25 april het legendarische bio/fair trade ontbijt. Ondersteuning vanuit de stad Samenwerking met vormingsinstellingen Educatie en sensibilisatie staan centraal in het condorproject. Om scholen een maximale ondersteuning te garanderen, biedt de stad gratis begeleiding aan en worden speciale animaties georganiseerd. Deze begeleidingen worden voor het grootste deel uitbesteed aan goodplanet belgium (het vroegere green), een gespecialiseerde vormingsinstelling die jaren ervaring heeft en het condor-project door en door kent. Hun aanbod van vormingen omvat echt alle thema s en alle leeftijdsgroepen. Vormingen vinden plaats zowel in de klas als op terrein (natuurgebied, schooltuin, ) en zijn actief en speels waar kan, ernstig waar nodig. De vormingen zijn er meestal voor de leerlingen, maar ook sessies voor ouders en grootouders of vormingen voor de leerkrachten (vormingssessies of begeleiding op een pedagogische studiedag) zitten in het aanbod. Uitleendienst milieu en duurzaamheid De stad heeft een uitleendienst met educatief materiaal rond milieu en duurzaamheid. Dit zijn video s, werkmappen, lessuggesties, brochures, affiches, cd-rom s, spelletjes en educatieve koffers. De hele uitleendienst werd vorig schooljaar geactualiseerd en uitgebreid. De lijst met materialen is te vinden op uitleendienst/ Provincie vlaams-brabant en ecowerf hebben ook een uitgebreide uitleendienst met interessante educatieve koffers. Ontlening is gratis. Praktische ondersteuning Afdeling ruimtelijk en duurzaamheidsbeleid geeft de deelnemende scholen heel wat praktische en logistieke ondersteuning. Inhoudelijk hebben we heel wat kennis over tal van initiatieven, maar ook praktische ondersteuning, bv. Het gratis krijgen van composteermateriaal (compostbakken of compostvat), deelname aan de afvalinzameling, kan bij onze dienst geregeld worden. Op aanvraag komt ook een compostmeester langs in de klas, wordt de milieuwerking doorgelicht of wordt de school met andere stadsdiensten in contact gebracht. Nieuwsbrief en website Sinds vorig schooljaar houdt afdeling ruimtelijk en duurzaamheidsbeleid de leerkrachten op de hoogte over de laatste nieuwtjes uit de wereld van de milieuzorg via haar digitale nieuwsbrief. Wil je deze graag ontvangen? Stuur dan een mailtje naar condor@leuven.be. In 2012 werd ook de condor-website opgericht. Deze geeft al de informatie weer over het project en is een plaats waar scholen hun leuke projecten in de kijker kunnen plaatsen. afdeling ruimtelijk en duurzaamheidsbeleid condor@leuven.be 15

16 Preventie Verkeersveiligheid Kleuter- en basisscholen Bobbi (bewust op de baan beweeg ik) Elk jaar organiseert de preventiedienst het verkeersproject bobbi. Met dit project stimuleren we kinderen en hun ouders om actief en bewust deel te nemen aan het verkeer. We ondersteunen hen hierbij op 3 vlakken: eerst en vooral leren we kinderen iets over het verkeersreglement. Daarnaast leren we hen om dit verkeersreglement toe te passen in de praktijk. Voor de kleinsten gebeurt dit in de onmiddellijke schoolomgeving, onder begeleiding van een politie-inspecteur. De oudsten kunnen hun kennis toepassen in het mobiel verkeerspark, dat voor de gelegenheid in de schoolomgeving wordt opgesteld. Ten derde oefenen we met de leerlingen enkele vaardigheden die in het verkeer van pas kunnen komen: zoals luisteren, kijken, rijvaardigheid op de fiets en rekening houden met de dode hoek. We spreiden de activiteiten van bobbi zoveel mogelijk over een volledig schooljaar, met als hoogtepunt de autoarme schoolveertiendaagse in april. De deelnemers krijgen allemaal een leuk aandenken. In het begin van het schooljaar krijgen alle scholen een uitnodiging om deel te nemen. De scholen kiezen dan zelf welke activiteiten ze samen met ons willen organiseren. Basis- en secundaire scholen Permanente route fietsexamen Misschien zag je ze al in het Leuvense straatbeeld: de groene en oranje wegwijzers fietsexamen? Leuven bewegwijzert daarmee educatieve fietsroutes voor het fietsexamen van opgroeiende, zelfstandige, jonge fietsers op het einde van hun lager onderwijs. De scholen krijgen zo een kant-en-klaar parcours in de binnenstad. Groene en oranje bordjes loodsen de fietsers door de stad langs 2 verschillende routes van ongeveer 3,5 km. Naast de praktische ondersteuning voor de fietsexamens van de scholen zijn de routes bruikbaar om een correct en veilig fietsgedrag in de praktijk aan te leren. Om de fietstocht te kunnen voorbereiden, staan de routes op de website van de stad Leuven: Op verschillende plaatsen op de routes zijn er mogelijke leerpunten. Via infofiches van de Vlaamse Stichting Verkeerskunde krijg je uitleg over hoe je de leerpunten kan voorbereiden en hoe je die in het echte verkeer kan oefenen. Zo leer je fietsen langs een hindernis, rechts afslaan, links afslaan, voorrang geven op een kruispunt en rechts rijden op de rijbaan. Het digitaal parcours geeft ook aandachtspunten voor de veiligheid op de route weer. Zeker interessant voor het 6 de leerjaar en de 1 ste graad van het middelbaar. 16

17 Preventie Secundaire scholen Mobibus De mobibus is een initiatief van de vlaamse stichting voor verkeerskunde. Deze doe-tentoonstelling richt zich op de tweede graad. De belangrijkste doelstelling is verkeers- en mobiliteitseducatie integreren in het secundair onderwijs, en meer specifiek rond volgende vijf thema s: Dode hoek Leerlingen herkennen de dode hoek bij vrachtwagens en weten waar ze zich moeten opstellen met hun fiets. Ze zijn zich ook bewust van de dode hoek bij wagens en bromfietsen. Duurzame mobiliteit Leerlingen kunnen het juiste vervoermiddel voor een bepaalde verplaatsing kiezen en zijn zich bewust van de gevolgen van hun keuze. Zichtbaarheid Leerlingen zijn zich bewust van het belang van juiste en goede fiets- en bromfietsverlichting. Ze kennen het belang van fluorescerende en reflecterende kledij. Meer weten? Surf naar Fiets Leerlingen kunnen zich te voet of per fiets veilig in het verkeer begeven. Ze kennen het verkeersreglement en de juiste gedragsregels. Bromfiets Jongeren leren het nut van beschermingsmiddelen en kennen de verkeersregels en gedragsregels op de bromfiets. Klassen die inschrijven kunnen de Mobibus in Leuven gratis bezoeken. De leerlingen krijgen ook informatie over alcoholpreventie en drugs. Hiervoor volgt nog een uitnodiging. Datum: van 2 tot 6 december 2013 en van 27 januari tot 7 februari 2014, telkens op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag. Fietsgraveeracties en fietscontroles Secundaire scholen Het graveren van fietsen is belangrijk om teruggevonden gestolen fietsen terug te bezorgen aan de rechtmatige eigenaar. Bij fietscontroles controleert de politie of fietsen reglementair in orde zijn. Scholen die graag een fietsgraveeractie of een fietscontrole in hun school willen organiseren, kunnen dit aanvragen via de preventiedienst. Inbraak- en diefstalpreventie Scholen zijn te vaak het slachtoffer van inbraken of diefstallen. Je kan vrijblijvend en gratis advies aanvragen voor een betere beveiliging van uw schoolgebouw. 17

18 Preventie Alcohol- en drugpreventie Secundaire scholen Als er zich problemen inzake drugs en/of alcohol voordoen op de school, geeft de preventiedienst advies en inhoudelijke ondersteuning. De preventiedienst geeft leerkrachten informatie bij de voorbereiding van lessen alcohol- en drugpreventie. Dit kan in het kader van gezondheidsweken, projecten rond veiligheid, lessen wereldoriëntatie, Vroeginterventie voor jongeren die drugs of alcohol gebruiken Scholen die geconfronteerd worden met (een vermoeden van) druggebruik kunnen jongeren doorverwijzen naar het centrum geestelijke gezondheidszorg vlaams-brabant oost (cgg vbo). Dit zijn groepssessies of gesprekken waarbij stilgestaan wordt bij vragen zoals: Hoe sta ik tegenover mijn druggebruik? Wat is voor mij risicogedrag? Hoe komt het dat mijn ouders en/of school een probleem ervaren? Hoe kan ik daarmee omgaan? Waar kan ik terecht voor hulp? Deelname aan vroeginterventie is gratis, meer info over de praktische modaliteiten volgt bij het begin van het nieuwe schooljaar. over alcohol en drugs aan klassen Bij het bezoek aan de Mobibus van 27 januari tot 7 februari 2014 (zie thema verkeersveiligheid) kunnen de klassen ook deelnemen aan een infosessie over alcohol en drugs. Algemene gezondheidspreventie Secundaire scholen Algemene gezondheidspreventie met act (acceptance and commitment therapy) Act wapent jongeren tegen psychische problemen en leert hen omgaan met negatieve gedachten, gevoelens en herinneringen. Het is een effectieve manier om aan algemene gezondheidspreventie te doen. Dit is aangetoond bij grootschalig onderzoek in zweden. In belgië is het gebruik van act-preventie op scholen nog nieuw; de afgelopen schooljaren gaven we de lessen alvast in enkele Leuvense scholen. Tijdens de lessen staan we stil bij het denken en doen van de mens. We bekijken met de jongeren op welke manier gedachten hun leven bepalen en soms zelfs beperken. We gaan in op de manier waarop ze met problemen omgaan. En tot slot gaan we op zoek naar waarden die voor hen belangrijk zijn en hoe ze zich daar actief op kunnen richten. We doen dit telkens aan de hand van oefeningen, kringgesprekken, rollenspelen, Het act-preventiepakket is geschikt voor leerlingen van het vijfde jaar en neemt 4 lessen van telkens 2 lesuren in beslag. Scholen kunnen rekenen op ondersteuning van de preventiedienst om het programma te implementeren. De preventiedienst organiseert sessies train-de-trainer voor leerkrachten die met act in de klas aan de slag willen gaan. We geven de theoretische achtergrond mee en doorlopen de sessies. 18

19 Preventie Pesten en geweld Basisscholen Bram en de OK-brigade Bram en de ok-brigade is een interactieve voorstelling voor kinderen van het 3 de en het 4 de leerjaar. Bram is een slimme maar gekke onderzoeker. Met zijn ok-lab en de hulp van professor x onderzoekt hij hoe kinderen met elkaar omgaan en waarom ze elkaar soms pesten. Met die kennis wil hij andere kinderen helpen. Na het onderzoek motiveert bram de kinderen om lid te worden van de ok-brigade. Leden van de ok-brigade pesten elkaar niet én ze doen hun best om het pesten in de klas, en daarbuiten te stoppen. De preventiedienst haalt bram en de ok-brigade van 4 t.e.m. 15 november 2013 naar Leuven. Inschrijven via nathalie.nouwkens@leuven.be Maximum 50 kinderen per voorstelling. Meer info: surf naar Secundaire scholen Groepscursus hier sta ik Soms krijgen jongeren te maken met pestgedrag, ze horen niet bij een groep, vinden het moeilijk te zeggen wat ze denken, belanden in moeilijke situaties met anderen,... Op die momenten is assertiviteit of weerbaarheid belangrijk. Dit is niet voor iedereen vanzelfsprekend, sommige jongeren kunnen hierbij een duwtje in de rug gebruiken. In kleine groep leren (gepeste) jongeren tijdens 8 sessies vaardigheden aan om weerbaarder te worden en beter hun mannetje te kunnen staan tussen hun leeftijdsgenoten. Hier sta ik richt zich tot tweede of derdejaars secundair. Zowel jongeren, ouders als leerkrachten waren zeer tevreden met voorgaande sessies. Het aanbod is een samenwerking tussen het jac Leuven, centrum geestelijke gezondheidszorg passant en de preventiedienst.de volgende reeks start in oktober Er worden 8 sessies voorzien op woensdagnamiddag met een extra terugkomdag. De inschrijvingen gebeuren via flor houter van het jac Leuven jac@cawleuven.be of Exacte data, locatie en inschrijvingsmodaliteiten verneem je in onze nieuwsbrieven. Scholen, clb s en/of ouders kunnen jongeren doorverwijzen. Aanbod op maat is een website die jongeren informeert over wat te doen bij pesterijen en geweld, vol met interessante weetjes en links. scholen kunnen de site via smartschool bij de jongeren en de ouders onder de aandacht brengen. Preventiedienst Philipssite 4, 3001 heverlee preventie@leuven.be - De nieuwsbrief houdt u op de hoogte! De preventiedienst maakt haar concreet aanbod bekend via een viermaandelijkse digitale nieuwsbrief. Om de nieuwsbrief te ontvangen, geef je een seintje via preventie@leuven.be of De preventiedienst staat open voor vragen van leerkrachten of directies. Hierbij streeft de dienst naar een aanbod op maat. Een informatiemoment voor oudercomités is mogelijk. We beschikken over heel wat didactisch materiaal dat je kan uitlenen. Neem een kijkje op de website of spring gerust binnen. De nieuwsbrieven voor de scholen bevatten de meest recente informatie met mogelijkheid tot inschrijving. De moeite waard om in het oog te houden! 19

20 Wandelingen bezoeken Rondleiding met gids in Leuven Standbeeldenwandeling Standbeelden zijn niet weg te denken van straten en pleintjes. Zij staan er echter niet alleen voor de sier - ze zijn bovenal een getuigenis van het verleden van een stad! Ook in Leuven duiken er bij elk beeld verhalen op over boeiende personen en gebeurtenissen. We wandelen bijvoorbeeld langs fonske, kotmadam, ballon van de vriendschap, renée, U merkt het: een wandeling met een enorme diversiteit. Een wandeling door het Leuven van de 15 de eeuw De Bourgondische periode was een bloeiperiode voor Leuven. Daarvan getuigen de vele prachtige gebouwen waarlangs deze wandeling u brengt. Beginpunt is de grote markt met het Stadhuis en de sint-pieterskerk. U bezoekt ook de romaanse poort, een prachtig overblijfsel van het hospitaal dat Leuven reeds sinds de 12 de eeuw had. Ook burgerlijke gebouwen komen aan bod zoals de gotische gevels in de naamsestraat. Leuven, universiteitsstad De katholieke universiteit van Leuven is de oudste van de lage landen. Bij haar oprichting in 1425 bezat ze vier faculteiten; zes jaar later werd daar de faculteit van theologie aan toegevoegd. Vandaag zijn er in totaal 14 faculteiten. De universiteit kreeg bovendien ook de vroegere lakenhalle ter beschikking. In de 18 de en 19 de eeuw werden er heel wat universitaire colleges gebouwd. De wandeling gaat langs de naamsestraat met de lakenhalle en de oudere colleges, de oude markt met het rectoraat, het hogeschoolplein en het Mgr. ladeuzeplein met de 75 jaar oude universiteitsbibliotheek. Een geleerde wandeling, die zeer ludiek kan zijn. Prijs: 60 per gids Duur: 120 minuten Maximum 25 deelnemers per gids Reservaties via toerisme Leuven, wandelingen zijn onder leiding van de koninklijke Leuvense gidsenbond. Toerisme Leuven Gisèle vandoren visit@leuven.be Bezoek aan de gemeenteraad De oudste leerlingen van het secundair onderwijs komen voor het eerst in aanraking met politiek. Ze mogen gaan stemmen voor de gemeenteraad. Hoe werkt zo n gemeenteraad? Dat kunnen ze met hun eigen ogen zien, bij een bezoek aan de Leuvense gemeenteraad. Dit bezoek kan aangevraagd worden bij de afdeling onderwijs en scholen. Iedere laatste maandag van de maand, uitgezonderd in juli, is er de mogelijkheid om de gemeenteraad bij te wonen. Een gemeenteraadsbezoek start om uur en verloopt als volgt: - Onthaalwoordje door de bevoegde schepen - Uitdelen van een infobrochure - Korte bespreking van de agendapunten door de schepen - Aanbieden van een drankje aan de deelnemers - Bijwonen van de gemeenteraad. afdeling onderwijs en scholen Bert Vanhellemont bert.vanhellemont@leuven.be 20

LEUVEN EDUCATIEF Educatief aanbod voor scholen 2012-2013

LEUVEN EDUCATIEF Educatief aanbod voor scholen 2012-2013 LEUVEN EDUCATIEF Educatief aanbod voor scholen 2012-2013 2 Voorwoord LEUVEN, PAREL VAN KENNIS EN INNOVATIEF IN ONDERWIJS De educatieve brochure is stilaan ingeburgerd in de Leuvense lerarenkamer. In deze

Nadere informatie

GIBO HEIDE. pedagogisch project

GIBO HEIDE. pedagogisch project GIBO HEIDE pedagogisch project gemeenteraadsbesluit van 26 mei 2015 Het pedagogisch project is de vertaling van de visie van directie en leerkrachten die betrekking heeft op alle aspecten van het onderwijs

Nadere informatie

DE MOBIBUS INFORMATIE VOOR DE SCHOOL SCHOOLJAAR

DE MOBIBUS INFORMATIE VOOR DE SCHOOL SCHOOLJAAR DE MOBIBUS INFORMATIE VOOR DE SCHOOL SCHOOLJAAR 2019-2020 De Mobibus D OELSTELLING Met de Mobibus wil de VSV (Vlaamse Stichting Verkeerskunde) scholen helpen om het thema verkeer en mobiliteit te integreren

Nadere informatie

DE MOBIBUS INFORMATIE VOOR DE SCHOOL

DE MOBIBUS INFORMATIE VOOR DE SCHOOL DE MOBIBUS INFORMATIE VOOR DE SCHOOL VERSIE 2016-2017 De Mobibus IN ENKELE WOORDEN De Mobibus is een mobiele interactieve tentoonstelling die zich richt op de tweede graad van het secundair onderwijs.

Nadere informatie

Vredescentrum. AANBOD BASISONDERWIJS Schooljaar

Vredescentrum. AANBOD BASISONDERWIJS Schooljaar Vredescentrum AANBOD BASISONDERWIJS Schooljaar 2017-2018 1 Vredescentrum van de provincie en stad Antwerpen vzw Het Vredescentrum voor de vrienden. Het Vredescentrum is al 30 jaar lang een enthousiaste

Nadere informatie

Informatiepakket voor de school. Versie: 05/10/2010. Pagina 1 van 5

Informatiepakket voor de school. Versie: 05/10/2010. Pagina 1 van 5 Informatiepakket voor de school Versie: 05/10/2010 Pagina 1 van 5 1. Inleiding De Mobibus is een mobiele interactieve tentoonstelling die zich richt op de tweede graad van het secundair onderwijs. Deelnemen

Nadere informatie

Duurzaamheid op School Aanbod 2013-3014. Basisscholen

Duurzaamheid op School Aanbod 2013-3014. Basisscholen Duurzaamheid op School Aanbod 2013-3014 Basisscholen Milieuzorg op School 2013-2014 Vanaf dit schooljaar worden duurzame ondersteund door de stad. projecten op school gerichter Alle basisscholen kunnen

Nadere informatie

BELVUE MUSEUM. Jongeren eerst!

BELVUE MUSEUM. Jongeren eerst! BELVUE MUSEUM Jongeren eerst! HET BELvue Beheerd door de Koning Boudewijnstichting Geopend in 2005 als centrum voor democratie en geschiedenis Belangrijkste doelgroep: jongeren 2 Democratische waarden

Nadere informatie

DE GROTE ZUIDDAG CHECKLIST

DE GROTE ZUIDDAG CHECKLIST DE GROTE ZUIDDAG CHECKLIST Gebruik deze checklist om te beslissen welke kanalen je zal gebruiken op je school om zowel leerlingen als collega s te informeren en motiveren over Zuiddag. Deze checklist bestaat

Nadere informatie

Kalender van educatieve activiteiten

Kalender van educatieve activiteiten Kalender van educatieve activiteiten 2017-2018 Dit is een voorlopige versie van de educatieve activiteitenkalender van Bubble voor het schooljaar 2017-2018. De agenda van de website van Bubble zal regelmatig

Nadere informatie

Vormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015

Vormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015 Vormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015 Inhoud 3 Vooraf 5 Een andere kijk op spijbelen 6 Over de diepere betekenis van kinderspel 7 Kinderen hebben zo hun kijk op quality time 8 Plan

Nadere informatie

KureghemNet is een project van MAKS vzw. Computerles Programmaboekje sep dec 2014

KureghemNet is een project van MAKS vzw. Computerles Programmaboekje sep dec 2014 @ KureghemNet is een project van MAKS vzw Computerles Programmaboekje sep dec 2014 2 Iedereen mee met de PC Heb je nog nooit een computer gebruikt en wil je de basis leren? Zoek je werk of wil je beter

Nadere informatie

Kalender van educatieve activiteiten

Kalender van educatieve activiteiten Kalender van educatieve activiteiten 2017-2018 Dit is een voorlopige versie van de educatieve activiteitenkalender van Bubble voor het schooljaar 2017-2018. De agenda van de website van Bubble zal regelmatig

Nadere informatie

Antwerpen School aan de beurt

Antwerpen School aan de beurt www.besafe.be Antwerpen School aan de beurt Antwerpen - School aan de beurt 1 Antwerpen School aan de beurt FOD Binnenlandse Zaken Algemene Directie Veiligheid en Preventie Directie Lokale Integrale Veiligheid

Nadere informatie

AABOD VORMING

AABOD VORMING NIEUWE SESSIES muzische vorming frans zorg ict AABOD VORMING 2009-2010 NIEUW AANBOD BASISSCHOOL!! CREATIEVE MUZISCHE VORMING!!! WIJ SPREKEN FRANS!!!! WERKEN MET FRANSE VERTELBOEKEN!! CREATIVITEIT IN FORMEEL!

Nadere informatie

Circus Tico. Brochure 2010

Circus Tico. Brochure 2010 Circus Tico Brochure 2010 Overzicht Aanbod Vormingen Jeugdwerk en werkveld Kampen Initiaties Circusstage Combi Kampen Straattheater Initiatie Technieken Circus Overal Circusspel Specifieke Initiaties Kleuterinitiatie

Nadere informatie

VERKEERSWEKEN SECUNDAIR ONDERWIJS

VERKEERSWEKEN SECUNDAIR ONDERWIJS VERKEERSWEKEN SECUNDAIR ONDERWIJS INFORMATIE VOOR DE SCHOOL SCHOOLJAAR 2016-2017 Verkeersweken secundair onderwijs IN ENKELE WOORDEN Jongeren blijven oververtegenwoordigd in de ongevallencijfers. Verkeers-

Nadere informatie

Persdossier ikgeeflevenaanmijnplaneet.indeklas.be 28 september 2010

Persdossier ikgeeflevenaanmijnplaneet.indeklas.be 28 september 2010 Persdossier ikgeeflevenaanmijnplaneet.indeklas.be 28 september 2010 Persbericht Wat vind je in de virtuele edukit? Een dynamische website Activiteiten in detail De algemene campagne ikgeeflevenaanmijnplaneet.be

Nadere informatie

stevige stam is de boom waardeloos.

stevige stam is de boom waardeloos. Visuele voorstelling Boom: Onze school ligt in een groen, bosrijke omgeving. Het logo van de school staat centraal in de tekening. Jongen en meisje: De kinderen staan centraal in onze school. Ben je jongen

Nadere informatie

FEBRUARI 2016. FEBRUARI 2016 ma 1 feb Instapmoment Nieuwe kleuters voor groep 1 Di 2 feb 9u 10.30u namiddagspeeltijd. 1.

FEBRUARI 2016. FEBRUARI 2016 ma 1 feb Instapmoment Nieuwe kleuters voor groep 1 Di 2 feb 9u 10.30u namiddagspeeltijd. 1. 1. Maandplanning FEBRUARI 2016 FEBRUARI 2016 ma 1 feb Instapmoment Nieuwe kleuters voor groep 1 Di 2 feb 9u 10.30u speeltijd Voorstelling Door dik en dun Voorstelling Door dik en dun redactieraad Bernarduske

Nadere informatie

ORGANISEER JOUW PRAKTIJKLES OVER DE DODE HOEK BIJ VRACHTWAGENS. www.letopvoordedodehoek.be LET OP VOOR DE DODE HOEK

ORGANISEER JOUW PRAKTIJKLES OVER DE DODE HOEK BIJ VRACHTWAGENS. www.letopvoordedodehoek.be LET OP VOOR DE DODE HOEK ORGANISEER JOUW PRAKTIJKLES OVER DE DODE HOEK BIJ VRACHTWAGENS LET OP VOOR DE www.letopvoordedodehoek.be DODE HOEK INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 2. Praktijkles in en rond een echte vrachtwagen Praktijk- en

Nadere informatie

Laat weten wat je interesseert en maak kans op een I-pod touch 32GB

Laat weten wat je interesseert en maak kans op een I-pod touch 32GB Laat weten wat je interesseert en maak kans op een I-pod touch 32GB Hallo! De gemeente Bornem biedt informatie, cultuur en ontspanning voor iedereen. Om dat te kunnen blijven doen vinden we het belangrijk

Nadere informatie

http://kampenhout.ticketgang.eu/

http://kampenhout.ticketgang.eu/ Beste ouders, De zomerperiode komt dichterbij. U bent waarschijnlijk volop aan het denken welke zinvolle invulling u kan aanbieden aan uw kinderen. Met deze brochure wil uw gemeente Kampenhout heel graag

Nadere informatie

Infobrochure. GO! basisschool t Klavertje Diksmuidestraat 1, 8840 Staden Tel.: 051/

Infobrochure. GO! basisschool t Klavertje Diksmuidestraat 1, 8840 Staden Tel.: 051/ Infobrochure GO! basisschool t Klavertje Diksmuidestraat 1, 8840 Staden Tel.: 051/ 70 12 48 e-mail: bs.staden@g-o.be Schooljaar 2018-2019 Beste ouders, Hartelijk dank voor de belangstelling die u toont

Nadere informatie

Provincieraadsbesluit

Provincieraadsbesluit directie Welzijn, Gezondheid, Wonen, Jeugd en Ontwikkelingssamenwerking --- dossiernummer: 1303265 Provincieraadsbesluit betreft verslaggever NOORD-ZUIDSAMENWERKING: subsidiereglement voor programma's

Nadere informatie

Het Mozaïekske. Maandelijks informatiekrantje Schooljaar Editie: November - December. Welkom Sinterklaas!

Het Mozaïekske. Maandelijks informatiekrantje Schooljaar Editie: November - December. Welkom Sinterklaas! Het Mozaïekske Maandelijks informatiekrantje Schooljaar 2018-2019 Editie: November - December Welkom Sinterklaas! Sinterklaas en Zwarte Piet brachten een bezoekje aan onze school! De Sint had speelgoed

Nadere informatie

www.djapo.be www.wereldwegwijzers.be www.2015ikloopmee.be

www.djapo.be www.wereldwegwijzers.be www.2015ikloopmee.be www.djapo.be www.wereldwegwijzers.be www.2015ikloopmee.be Djapo vzw centrum voor mondiale vorming WAT? Workshops Lespakketten Vormingen aan leerkrachten en student-leerkrachten Procesbegeleidingen DOELGROEP?

Nadere informatie

Jeugdcentrum Vleugel F staat te trappelen om de zomer aan te vangen.

Jeugdcentrum Vleugel F staat te trappelen om de zomer aan te vangen. Jeugdcentrum Vleugel F staat te trappelen om de zomer aan te vangen. We hebben in de aanbieding: skate-, blade- en BMXkampen. speelpleinen in Heverlee, centrum Leuven, Kessel-Lo en Wilsele. JEUGDCENTRUM

Nadere informatie

Strategisch beleidsplan O2A5. De dialoog als beleid

Strategisch beleidsplan O2A5. De dialoog als beleid Strategisch beleidsplan O2A5 De dialoog als beleid Bij de tijd, open, boeiend en passend, dat zijn zowel het onderwijs als de werkwijze van O2A5. We hebben dan ook gekozen voor een vernieuwende en eigentijdse

Nadere informatie

Alle ruimte. voor jou w groei COGNOSCO

Alle ruimte. voor jou w groei COGNOSCO Alle ruimte voor jou w groei COGNOSCO Cognosco Campus Het Spoor Mol 02 Inleidend woordje Campus Het Spoor biedt naast het traditionele onderwijs ook het succesvolle Cognosco-onderwijs. De leerlingen kiezen

Nadere informatie

Een nieuw licht op afvalbeheer

Een nieuw licht op afvalbeheer Een nieuw licht op afvalbeheer DOSSIER samen > motiveren Da s proper is een initiatief van FOST Plus vzw en komt voort uit de samenwerking tussen de gewesten en de intergemeentelijke samenwerkingsverbanden

Nadere informatie

ALGEMENE VOORWAARDEN VERKEERSWEKEN SECUNDAIR ONDERWIJS

ALGEMENE VOORWAARDEN VERKEERSWEKEN SECUNDAIR ONDERWIJS ALGEMENE VOORWAARDEN VERKEERSWEKEN SECUNDAIR ONDERWIJS SCHOOLJAAR 2018-2019 Als je een Verkeersweek reserveert, ga je akkoord met onderstaande afspraken. Deze algemene voorwaarden gelden als een contract.

Nadere informatie

De scholenovereenkomst. Gemeente en scholen engageren zich voor een duurzaam veilige schoolomgeving

De scholenovereenkomst. Gemeente en scholen engageren zich voor een duurzaam veilige schoolomgeving De scholenovereenkomst Gemeente en scholen engageren zich voor een duurzaam veilige schoolomgeving Mobiel 21 beweegt Projecten en campagnes - Autovrije zondag - Red de stoep - Fietsvriendinnen Educatieve

Nadere informatie

Leuvens klimaatforum. Eco cultuur Lokale netwerken. Leuven Klimaatneutraal 2030

Leuvens klimaatforum. Eco cultuur Lokale netwerken. Leuven Klimaatneutraal 2030 Leuvens klimaatforum Eco cultuur Lokale netwerken Leuven Klimaatneutraal 2030 Eerste Leuvens Klimaatforum oktober 2010 Organisatoren ABVV jongeren ACW Dialoog Ecolife EVA vzw Jeugdhuis Sojo vzw Masereelfonds

Nadere informatie

Beste ouders/verzorgers van kinderen van De Waterkant,

Beste ouders/verzorgers van kinderen van De Waterkant, Info 4 Datum: 9-10-2015 Beste ouders/verzorgers van kinderen van De Waterkant, We hebben op de Waterkant een intensieve, soms ook wat emotionele week achter de rug. In deze Info kunnen jullie lezen over

Nadere informatie

JANUARI 2014. leerlingen nieuwe ervaringen kunnen opdoen. Vrijwilligers zullen vanuit school begeleid worden op vakinhoudelijk en didactisch gebied.

JANUARI 2014. leerlingen nieuwe ervaringen kunnen opdoen. Vrijwilligers zullen vanuit school begeleid worden op vakinhoudelijk en didactisch gebied. UITGAVE NR 2 ATELIER SPECIAAL JANUARI 2014 Eerste Atelier Speciaal een groot succes In november vond de eerste Atelier Speciaal plaats op Olivijn. Mede dankzij een groep van 16 enthousiaste vrijwilligers

Nadere informatie

Elke dag inspirerend. vwo / havo. elke dag een uitdaging

Elke dag inspirerend. vwo / havo. elke dag een uitdaging Elke dag inspirerend vwo / havo elke dag een uitdaging Samen met uw zoon of dochter staat u voor een belangrijke keuze. Op basis van het advies van de basisschool ligt de uitdaging op vwo of havo-niveau.

Nadere informatie

Ouderbetrokkenheid: interviewschema

Ouderbetrokkenheid: interviewschema Ouderbetrokkenheid: interviewschema Contactinformatie: Prof. dr. Johan van Braak, Lien Ghysens en Ruben Vanderlinde Vakgroep Onderwijskunde Universiteit Gent Inleiding Met dit interview willen we meer

Nadere informatie

Project: verkeer & klimaat

Project: verkeer & klimaat klaverblad mei Project: verkeer & klimaat Op 28 april hebben we onze projectweek rond verkeer en het klimaat afgesloten. Fozzie heeft onze kinderen uitgedaagd om een groene verkeersexpert te worden. Onze

Nadere informatie

Verloop. Quiz. Rollenspel. Debat. U kunt verschillende werkvormen kiezen:

Verloop. Quiz. Rollenspel. Debat. U kunt verschillende werkvormen kiezen: Da' s proper Wat is Da s proper!? Da s proper! is een educatieve workshop voor leerlingen uit het middelbaar onderwijs. De workshop maakt hen bewust van afvalbeheer, zwerfvuil en duurzame consumptie en

Nadere informatie

Sint-Lievenscollege vzw schoolraad basisonderwijs

Sint-Lievenscollege vzw schoolraad basisonderwijs datum: 23 februari 2010 Sint-Lievenscollege vzw schoolraad basisonderwijs Verslag ouderbevraging Sint-Lievenscollege 1. Huiswerkbeleid in de lagere school (evolutie sinds vorige bevraging) / veiligheid

Nadere informatie

Letterenhuis. Inspiratie OVERAL! MET ISH AIT HAMOU ALS AMBASSADEUR INSPIRATIE. Workshop voor 3de graad TSO/BSO. Info voor de leerkracht

Letterenhuis. Inspiratie OVERAL! MET ISH AIT HAMOU ALS AMBASSADEUR INSPIRATIE. Workshop voor 3de graad TSO/BSO. Info voor de leerkracht Letterenhuis Inspiratie OVERAL! MET ISH AIT HAMOU ALS AMBASSADEUR INSPIRATIE Workshop voor 3de graad TSO/BSO Info voor de leerkracht Het Letterenhuis Het Letterenhuis bewaart de archieven van schrijvers

Nadere informatie

GA MEE OP WERELDREIS! WELKE ROUTE KIEZEN JULLIE?

GA MEE OP WERELDREIS! WELKE ROUTE KIEZEN JULLIE? Kleur Bekennen - Studio Globo - Djapo GA MEE OP WERELDREIS! WELKE ROUTE KIEZEN JULLIE? WERELDBURGERSCHAP IN DE VALIES VAN JOUW LAGERE SCHOOL! Oorlog in Syrië, vluchtelingen op de Middellandse Zee, klimaatonderhandelingen

Nadere informatie

LABO LEREN AFVAL BEHEREN OP SCHOOL

LABO LEREN AFVAL BEHEREN OP SCHOOL LABO LEREN AFVAL BEHEREN OP SCHOOL LEREN AFVAL BEHEREN OP SCHOOL Kinderen bewust leren omgaan met afval Leren Afval Beheren Op school (LABO) is een educatieve workshop die leerlingen uit de tweede en derde

Nadere informatie

De Zonnebloem, een school waar pit in zit

De Zonnebloem, een school waar pit in zit De Zonnebloem, een school waar pit in zit Zonnebloemen staan symbool voor opgewektheid, kleur, warmte en groeikracht. De pitten duiden op een grote eenheid in diversiteit. Een symboliek die onze school

Nadere informatie

RESULTATEN TEVREDENHEIDSONDERZOEK OUDERS JUNI 2017

RESULTATEN TEVREDENHEIDSONDERZOEK OUDERS JUNI 2017 VBS Klim-Op Kerkkouterstraat 58 9520 Bavegem Tel * Fax 09 362 98 03 directie.bavegem@vbhoutembavegem.be RESULTATEN TEVREDENHEIDSONDERZOEK OUDERS JUNI 2017 Samen met onze maandelijkse nieuwsbrief WegWijs

Nadere informatie

wekelijkse activiteiten en lessenreeksen

wekelijkse activiteiten en lessenreeksen 2016 wekelijkse activiteiten en lessenreeksen i.s.m. het lokaal dienstencentrum www.middelkerke.be/sportkaart Vragen over Sport@Middelkerke? Sport@Middelkerke geeft een overzicht van alle sportactiviteiten

Nadere informatie

LEEFMILIEU BRUSSEL Kalender van educatieve activiteiten 2015-2016

LEEFMILIEU BRUSSEL Kalender van educatieve activiteiten 2015-2016 LEEFMILIEU BRUSSEL Kalender van educatieve activiteiten 2015-2016 Woensdag 02/09 ONTMOETINGSMOMENT BUBBLE KLIMAAT Donderdag 15/10 INFOMOMENT ECO-SCHOOLS OPLEIDING GEVAARLIJK AFVAL OP SCHOOL Maandag 30/11

Nadere informatie

2013-2017. Actief burgerschap en sociale integratie

2013-2017. Actief burgerschap en sociale integratie 201-2017 Actief burgerschap en sociale integratie Inhoudsopgave: Kwaliteitszorg actief burgerschap en sociale integratie Visie en planmatigheid Visie Doelen Invulling Verantwoording Resultaten Risico s

Nadere informatie

ALGEMENE VOORWAARDEN VERKEERSWEKEN SECUNDAIR ONDERWIJS SCHOOLJAAR

ALGEMENE VOORWAARDEN VERKEERSWEKEN SECUNDAIR ONDERWIJS SCHOOLJAAR ALGEMENE VOORWAARDEN VERKEERSWEKEN SECUNDAIR ONDERWIJS SCHOOLJAAR 2019-2020 Als je een Verkeersweek reserveert, ga je akkoord met onderstaande afspraken. Deze algemene voorwaarden gelden als een contract.

Nadere informatie

OOK JIJ TELT. Nieuwsbrief eind juni 2017

OOK JIJ TELT. Nieuwsbrief eind juni 2017 OOK JIJ TELT Nieuwsbrief eind juni 07 Basisschool De Krekel, Kattestraat 950 Haaltert, 05/ 8 0 79 Basisschool De Grasspriet, Ommegangstraat 5 90 Mere, 05/ 8 59 7 www.dekrekel-degrasspriet.be Vakantiedagen

Nadere informatie

Sport- en themasportdagen. schooljaar 2014-2015. www.sportyvzw.be

Sport- en themasportdagen. schooljaar 2014-2015. www.sportyvzw.be Sport- en themasportdagen schooljaar 2014-2015 www.sportyvzw.be Wie zijn wij? Sporty Sportief is erkend als sportvereniging door stad Leuven. Tijdens het schooljaar organiseren wij naast heel wat sportdagen

Nadere informatie

Beste mama s en papa s, beste meisjes en jongens, Wij zijn heel trots om onze eerste nieuwsbrief van onze lagere school in Essenbeek voor te stellen.

Beste mama s en papa s, beste meisjes en jongens, Wij zijn heel trots om onze eerste nieuwsbrief van onze lagere school in Essenbeek voor te stellen. Beste mama s en papa s, beste meisjes en jongens, Wij zijn heel trots om onze eerste nieuwsbrief van onze lagere school in Essenbeek voor te stellen. Samen met jullie willen we graag even terugblikken

Nadere informatie

Persmap Politiezone Westkust

Persmap Politiezone Westkust Persmap Politiezone Westkust Agendapunten Jaarverslag 2013 Geplande snelheids-en alcoholcontroles maand oktober Verkeerslessen voor de laatste graad van de lagere school Startschot campagne Veilig fietsen

Nadere informatie

LET OP VOOR DE DODE HOEK!

LET OP VOOR DE DODE HOEK! LET OP VOOR DE DODE HOEK! Informatie voor de lesgever bij gebruik van de online lesmodule en de organisatie van een praktijkles over de dode hoek www.letopvoordedodehoek.be INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 2.

Nadere informatie

EERLIJKE HANDEL OF FAIR TRADE? WAT?

EERLIJKE HANDEL OF FAIR TRADE? WAT? EERLIJKE HANDEL OF FAIR TRADE? We staan niet stil bij wat er elke dag op ons bord ligt. En toch dragen vele ingrediënten een heel verhaal met zich mee. Sommige producten hebben de halve wereld afgereisd.

Nadere informatie

Thema in de kijker : Filosoferen met kinderen

Thema in de kijker : Filosoferen met kinderen Thema in de kijker : Filosoferen met kinderen Wat is filosoferen met kinderen? Samen op een gestructureerde wijze nadenken en praten over filosofische vragen. Zoeken naar antwoorden op vragen die kinderen

Nadere informatie

SAMEN rijden we naar de TOP!

SAMEN rijden we naar de TOP! SAMEN rijden we naar de TOP! open wereldgericht uniek vernieuwend T.O.P. Talent Ontwikkeling Persoonlijkheid samen Samen Verbondenheid met elkaar, respect tonen, elkaar helpen, samenwerken, Dit zijn belangrijke

Nadere informatie

GA MEE OP WERELDREIS! WELKE ROUTE KIEZEN JULLIE?

GA MEE OP WERELDREIS! WELKE ROUTE KIEZEN JULLIE? Kleur Bekennen - Studio Globo - Djapo GA MEE OP WERELDREIS! WELKE ROUTE KIEZEN JULLIE? WERELDBURGERSCHAP IN DE VALIES VAN JOUW BASISSCHOOL! De wereld komt je klas binnen door vragen zoals: Juf, waarom

Nadere informatie

Expertopleiding Cultuur in de Spiegel

Expertopleiding Cultuur in de Spiegel Expertopleiding Cultuur in de Spiegel 2019-2020 Muzische lessen, schoolvoorstellingen, mediaprojecten, erfgoeduitstappen, rondleidingen in musea, culturele reizen, kunstenaars in de klas, artistieke workshops,

Nadere informatie

VERKEER OP SCHOOL VERKEERS- EN MOBILITEITSEDUCATIE

VERKEER OP SCHOOL VERKEERS- EN MOBILITEITSEDUCATIE VERKEER OP SCHOOL VERKEERS- EN MOBILITEITSEDUCATIE WANNEER klaar voor het verkeer? VERKEER OP KINDERMAAT De psychomotorische ontwikkeling van jonger kinderen in relatie tot verkeer. Baby -> primitieve

Nadere informatie

Nieuws vanuit Herstelacademie Antwerpen

Nieuws vanuit Herstelacademie Antwerpen NUMMER 4 Nieuws vanuit Herstelacademie Antwerpen juni 2017 Een voorsmaakje van ons cursusaanbod In het najaar 2017 In dit nummer 1-4 Een voorsmaakje 5 Inschrijven en contact 6 Nieuwtjes 6 Infopunt OPWEGG

Nadere informatie

We wensen jullie van harte de tijd om rustig die mensen te ontmoeten, en die dingen te doen waar je tijdens het schooljaar te weinig tijd voor hebt.

We wensen jullie van harte de tijd om rustig die mensen te ontmoeten, en die dingen te doen waar je tijdens het schooljaar te weinig tijd voor hebt. Info nr.4 juni 2015 Ettelgem Beste ouders, grootouders, We wensen jullie van harte de tijd om rustig die mensen te ontmoeten, en die dingen te doen waar je tijdens het schooljaar te weinig tijd voor hebt.

Nadere informatie

Nieuwsbrief april - mei 2018

Nieuwsbrief april - mei 2018 Nieuwsbrief april - mei 2018 Beste ouder(s), Het derde en laatste trimester van dit schooljaar is alweer van start gegaan. Maar enkele maanden meer en dan maken we plaats voor de grote vakantie. Maar er

Nadere informatie

GROEP INTRO WEST-VLAANDEREN / CAW MIDDEN WEST-VLAANDEREN / JAC MIDDEN WEST-VLAANDEREN / KLINIEK SINT-JOZEF PITTEM / ARKTOS WEST-VLAANDEREN / STAD

GROEP INTRO WEST-VLAANDEREN / CAW MIDDEN WEST-VLAANDEREN / JAC MIDDEN WEST-VLAANDEREN / KLINIEK SINT-JOZEF PITTEM / ARKTOS WEST-VLAANDEREN / STAD GROEP INTRO WEST-VLAANDEREN / CAW MIDDEN WEST-VLAANDEREN / JAC MIDDEN WEST-VLAANDEREN / KLINIEK SINT-JOZEF PITTEM / ARKTOS WEST-VLAANDEREN / STAD ROESELARE THERAPIE EN ONDERZOEKSCENTRUM DE BOOM / OCMW

Nadere informatie

oktober 2018

oktober 2018 2018-2019 oktober 2018 1. Actie HELM OP FLUO TOP De herfst is weer in het land en de donkere dagen komen eraan! Daarom is het ABSOLUUT NOODZAKELIJK om de zichtbaarheid te verhogen in het verkeer! Dus naar

Nadere informatie

Advies en steun voor uw kind en uzelf

Advies en steun voor uw kind en uzelf Advies en steun voor uw kind en uzelf Voor advies en steun aan ouders en hun kinderen Informatie advies cursussen Als u of uw kind psychische klachten heeft of problemen ervaart met alcohol of drugs, heeft

Nadere informatie

Christelijke basisschool De Melkfabriek 5, 1221 CE Hilversum 035-6859913 www.avonturijnhilversum.nl E-mail: avonturijn@proceon.nl

Christelijke basisschool De Melkfabriek 5, 1221 CE Hilversum 035-6859913 www.avonturijnhilversum.nl E-mail: avonturijn@proceon.nl Christelijke basisschool De Melkfabriek 5, 1221 CE Hilversum 035-6859913 www.avonturijnhilversum.nl E-mail: avonturijn@proceon.nl Beste ouders, 30 oktober 2015. Een eerste week na de herfstvakantie, waarbij

Nadere informatie

NIEUWS VANUIT DE MEDDEZEGSSCHAPSRAAD

NIEUWS VANUIT DE MEDDEZEGSSCHAPSRAAD 1 Nieuwsbrief Mei 2015 Mei 2015 In dit nummer: Nieuws Vanuit MR. Verkeers- examen groepen 7. Kunstpodium. Oudercommissie. Dammen. Overblijven. 1 2 3 4 Koningsspelen. 5 Uit de kunst. 6 NIEUWS VANUIT DE

Nadere informatie

1. DE GOODPLANET CHALLENGES IN HET KORT

1. DE GOODPLANET CHALLENGES IN HET KORT 1. DE GOODPLANET CHALLENGES IN HET KORT 5 CHALLENGES Jezelf inzetten voor de planeet kan ook op een haalbare en leuke manier. Daarom staan eenvoudig te realiseren gebaren centraal in de campagne. De GoodPlanet

Nadere informatie

Als je meer wilt dan een goede dorpsschool..."

Als je meer wilt dan een goede dorpsschool... Burgemeester Westerbeek van Eertenschool Als je meer wilt dan een goede dorpsschool..." Nieuwsbrief 13 september 2013 In dit nummer: Schoolgids 2013-2014 De schoolgids geeft in vogelvlucht inzicht in de

Nadere informatie

SAMENWERKEN MET EEN SCHOOL UIT AFRIKA, AZIË OF LATIJNS-AMERIKA

SAMENWERKEN MET EEN SCHOOL UIT AFRIKA, AZIË OF LATIJNS-AMERIKA ACTIEFICHE - BASIS/SECUNDAIR SAMENWERKEN MET EEN SCHOOL UIT AFRIKA, AZIË OF LATIJNS-AMERIKA VVOB Scholenbanden www.scholenbanden.be - info@scholenbanden.be Het is waar, we gaan de wereld niet spectaculair

Nadere informatie

Dan even mijn sport achtergrond. Ik heb als kind lang gehockeyd en getennist. Toen ik in Leiden kwam studeren ben ik bij Roomburg weer gaan hockeyen.

Dan even mijn sport achtergrond. Ik heb als kind lang gehockeyd en getennist. Toen ik in Leiden kwam studeren ben ik bij Roomburg weer gaan hockeyen. Dan even mijn sport achtergrond. Ik heb als kind lang gehockeyd en getennist. Toen ik in Leiden kwam studeren ben ik bij Roomburg weer gaan hockeyen. Daar heb ik ook mijn scheidsrechterskaartgehaald en

Nadere informatie

Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST

Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST Koninklijke Bibliotheek van België EDUCATIEVE DIENST INTRO No furniture so charming as books, verkondigde de Engelse schrijver Sydney Smith twee eeuwen geleden. Boeken hebben we in de Koninklijke Bibliotheek

Nadere informatie

Jong geleerd is oud gedaan! INHOUDSOPGAVE. Aanbod voor kleuterscholen Verkeerskoffer Politie in de klas Op bezoek in het commissariaat

Jong geleerd is oud gedaan! INHOUDSOPGAVE. Aanbod voor kleuterscholen Verkeerskoffer Politie in de klas Op bezoek in het commissariaat ~1~ Jong geleerd is oud gedaan! INHOUDSOPGAVE Aanbod voor kleuterscholen Verkeerskoffer 3 Politie in de klas Op bezoek in het commissariaat Aanbod voor lagere scholen Verkeerskoffers 5 Behendigheidsparcours

Nadere informatie

Verslag focusgroep ouders met jongeren in secundaire scholen

Verslag focusgroep ouders met jongeren in secundaire scholen Verslag focusgroep ouders met jongeren in secundaire scholen Doelgroep Methodiek Thema s 11 ouders van jongeren in secundaire scholen (2014) Waarderende benadering Ouderbetrokkenheid- Communicatie Ondersteuning

Nadere informatie

Nascholingsaanbod muzische opvoeding op maat van kinderen en leerkrachten

Nascholingsaanbod muzische opvoeding op maat van kinderen en leerkrachten Nascholingsaanbod muzische opvoeding op maat van kinderen en leerkrachten Geachte, biedt een nascholingsaanbod muzische opvoeding op maat van uw school aan. Als ervaren onderwijzer, organisator en begeleider

Nadere informatie

Fladderkrant februari Kwaliteitszorg

Fladderkrant februari Kwaliteitszorg Fladderkrant februari 2019 Beste ouders, dag jongens en meisjes, Kwaliteitszorg ongetwijfeld gaan jullie ook wel eens naar de markt. Wat zorgt ervoor dat je precies bij dat ene kraampje je groenten koopt

Nadere informatie

LEEFMILIEU BRUSSEL Kalender van educatieve activiteiten 2015-2016

LEEFMILIEU BRUSSEL Kalender van educatieve activiteiten 2015-2016 LEEFMILIEU BRUSSEL Kalender van educatieve activiteiten 2015-2016 Woensdag 02/09 ONTMOETINGSMOMENT BUBBLE KLIMAAT Donderdag 15/10 INFOMOMENT ECO-SCHOOLS Zaterdag 21/11 tot Zondag 29/11 EUROPESE WEEK VAN

Nadere informatie

Verslag aan de Provincieraad

Verslag aan de Provincieraad directie Welzijn, Gezondheid, Wonen, Jeugd en Ontwikkelingssamenwerking --- dossiernummer:. 1303265 Verslag aan de Provincieraad betreft verslaggever NOORD-ZUIDSAMENWERKING: subsidiereglement voor programma's

Nadere informatie

Persmap Politiezone Westkust

Persmap Politiezone Westkust Persmap Politiezone Westkust Agendapunten Jaarlijkse verkeerslessen voor leerlingen laatste graad basisschool Project Veilig met de fiets in het verkeer De Grote Verkeersquiz Overzicht geplande controles

Nadere informatie

olvp ieder1 telt Kies voor jouw talent juiste accent! het

olvp ieder1 telt Kies voor jouw talent juiste accent! het olvp Beste ouder(s) Een school en studiekeuze maken na zesde leerjaar is niet gemakkelijk. U krijgt heel wat informatie en wilt met zoveel mogelijk zaken rekening houden. In deze kleine brochure maken

Nadere informatie

Jaargang 3 nummer 5-22 mei 2015

Jaargang 3 nummer 5-22 mei 2015 Jaargang 3 nummer 5-22 mei 2015 Algemeen nieuws In deze nieuwsbrief kunt u informatie lezen over diverse activiteiten die de komende weken plaatsvinden. Houdt u ook de website en onze Facebook pagina in

Nadere informatie

ACADEMIEJAAR LEREN OP SCHOOL ÉN OP DE WERKPLEK. Graduaat in Maatschappelijk werk.

ACADEMIEJAAR LEREN OP SCHOOL ÉN OP DE WERKPLEK. Graduaat in Maatschappelijk werk. ACADEMIEJAAR 2019-2020 OP SCHOOL ÉN OP DE WERKPLEK Graduaat in Maatschappelijk werk www.odisee.be Graduaat in Maatschappelijk werk Werk je graag met mensen, ook als ze kwetsbaar zijn? Wil je leren om ze

Nadere informatie

DON BOSCO GENK AANBOD EERSTE GRAAD. Meer dan je denkt!

DON BOSCO GENK AANBOD EERSTE GRAAD. Meer dan je denkt! DON BOSCO GENK Meer dan je denkt! AANBOD EERSTE GRAAD Dag nieuwe leerling, Dag ouder, In onze Don Boscoschool willen wij een kwaliteitsvolle vorming aanbieden. Vanuit ons opvoedingsproject leggen wij

Nadere informatie

1 e rapport mee. Vanaf 14.30 uur start de voorjaarsvakantie Start 1 e schooldag na de vakantie

1 e rapport mee. Vanaf 14.30 uur start de voorjaarsvakantie Start 1 e schooldag na de vakantie NIEUWSBRIEF nummer 4, Januari-februari 2015 Kalender December Ma 2 & di 3 feb Activiteiten De kinderen uit groep 1 t/m 8 zijn vrij. De leerkrachten hebben twee studiedagen. De kinderen uit de Cobogroepen

Nadere informatie

Voor ik naar hier kwam, heb ik nog even een kijkje genomen op de. organisaties, vzw s die al dan niet dringend op zoek zijn naar

Voor ik naar hier kwam, heb ik nog even een kijkje genomen op de. organisaties, vzw s die al dan niet dringend op zoek zijn naar Vrijdag 3 december 2010 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Belgische medialaunch Europees Jaar 2011 Vrijwilligerswerk (enkel het gesproken woord telt) Dames

Nadere informatie

VME Lerarenopleiding. Vlaamse Stichting Verkeerskunde. 1. Verkeers- en mobiliteitseducatie. VME in het basisonderwijs

VME Lerarenopleiding. Vlaamse Stichting Verkeerskunde. 1. Verkeers- en mobiliteitseducatie. VME in het basisonderwijs Vlaamse Stichting Verkeerskunde 2014 1. Verkeers- en mobiliteitseducatie VME in het basisonderwijs Doel: Verkeersvaardig worden, zich op een veilige manier in het verkeer begeven. al Stappend al Trappend

Nadere informatie

Infobrief juli en augustus 2019

Infobrief juli en augustus 2019 Infobrief juli en augustus 2019 1. Rond 22 augustus ontvangt u de infobrief voor september 2019 met alle praktische informatie voor maandag 2 september via smartschool. 2. Openingsuren tijdens de zomermaanden

Nadere informatie

OPGELET! IN DEZE NIEUWSBRIEF KAN U LEUKE WEETJES VAN DE AFGELOPEN PERIODE LEZEN OF NIEUWSBERICHTEN VOOR DE KOMENDE PERIODE.

OPGELET! IN DEZE NIEUWSBRIEF KAN U LEUKE WEETJES VAN DE AFGELOPEN PERIODE LEZEN OF NIEUWSBERICHTEN VOOR DE KOMENDE PERIODE. OPGELET! VANAF 19 MAART WERKZAAMHEDEN IN DE KERKHOFLAAN KLUSJESDAG 1 EN CARNAVALBAL WAREN EEN 23 april schoolfotograaf SUCCES! HIER EEN FOTOREPORTAGE HERTOG JAN NIEUWSBRIEF IN DEZE NIEUWSBRIEF KAN U LEUKE

Nadere informatie

1. Ben Correct zegt in februari

1. Ben Correct zegt in februari Basisschool Ten Berge Galgenbergstraat 39 9290 Berlare Tel.: 052/42.35.04 Fax.: 052/42.58.47 E-mail: bs.berlare@g-o.be www.tenberge.be 1. Ben Correct zegt in februari De maand februari is voor Ten Berge

Nadere informatie

VBS De Duizendpoot 2 april 2015 Schoolstraat 27 3380 Bunsbeek. Wat heeft april zoal in petto voor onze school? Dat lees je in deze nieuwsbrief:

VBS De Duizendpoot 2 april 2015 Schoolstraat 27 3380 Bunsbeek. Wat heeft april zoal in petto voor onze school? Dat lees je in deze nieuwsbrief: VBS De Duizendpoot 2 april 2015 Schoolstraat 27 3380 Bunsbeek Solveldweg 8B 3384 Wever Nieuwsbrief april Beste ouders Wat heeft april zoal in petto voor onze school? Dat lees je in deze nieuwsbrief: BEZOEK

Nadere informatie

Klas-in-zicht Wat? Hoe gaan we tewerk? Aan de slag en verder?

Klas-in-zicht Wat? Hoe gaan we tewerk? Aan de slag en verder? Klas-in-zicht Wat? Een negatieve groepsdynamiek, leerlingen die niet met elkaar overeenkomen, een vertroebelde relatie tussen leerlingen en leerkrachten, moeilijk les kunnen geven door storend gedrag zijn

Nadere informatie

PAULUSPRAAT 3. Januari 2017

PAULUSPRAAT 3. Januari 2017 PAULUSPRAAT 3 Januari 2017 Inhoudsopgave - Van de directie - Even voorstellen Nieuwe leerkrachten in groep 3 - Even voorstellen Nieuwe leerkracht in de taalklas - Even voorstellen Jeugdteam IJsselstein

Nadere informatie

Activiteitenbeleid 2013

Activiteitenbeleid 2013 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: Hoofdstuk 2: Hoofdstuk 3: Hoofdstuk 4: Hoofdstuk 5: Hoofdstuk 6: Pedagogisch beleid TintelTuin De 6 competenties Visie Activiteitenbeleid binnen het (dag)programma Laat zien

Nadere informatie

Paradijsplein 2 1093 NJ Amsterdam T 020 6941138 E directie@kunstmagneetschooldekraal.nl

Paradijsplein 2 1093 NJ Amsterdam T 020 6941138 E directie@kunstmagneetschooldekraal.nl Paradijsplein 2 1093 NJ Amsterdam T 020 6941138 E directie@kunstmagneetschooldekraal.nl 13 e nieuwsbrief, vrijdag 7 maart 2014 Beste ouders, In deze nieuwsbrief kunt u ons nieuwe voetbalelftal zien, leest

Nadere informatie

WE ZIJN WEER GESTART!

WE ZIJN WEER GESTART! BASISSCHOOL DE TWIJN AUGUSTUS 2018 Professor Zeemanstraat 216 4532 JM Terneuzen 0115-613041 www.de-twijn.nl twijn@ogperspecto.nl Dinsdag en donderdag zijn onze fruitdagen. Wilt u uw zoon of dochter op

Nadere informatie

Beste inwoner, Alvast bedankt! Namens het gemeentebestuur, H. Verschave G. Liefooghe

Beste inwoner, Alvast bedankt! Namens het gemeentebestuur, H. Verschave G. Liefooghe Bevraging aan de inwoners van Alveringem Beste inwoner, Het meerjarenplan moet worden opgemaakt voor de periode 2014-2020. In zo n meerjarenplan staat wat het bestuur allemaal zou willen en moeten kunnen

Nadere informatie

Draaiboek voor een gastles

Draaiboek voor een gastles Draaiboek voor een gastles Dit draaiboek geeft jou als voorlichter van UNICEF Nederland een handvat om gastlessen te geven op scholen. Kinderen, klassen, groepen en scholen - elke gastles is anders. Een

Nadere informatie

Dode hoek BASISONDERWIJS. Doelgroep. Eindtermen. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie

Dode hoek BASISONDERWIJS. Doelgroep. Eindtermen. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie BASISONDERWIJS Dode hoek Doelgroep Derde graad van de lagere school. Eindtermen Lager onderwijs: Mens en maatschappij - verkeer en mobiliteit: De leerlingen 4.14

Nadere informatie