Optimaal presteren op people, planet en profit dmv waterhergebruik en kwaliteitsmanagement TNO Waterbehandeling, René Jurgens

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Optimaal presteren op people, planet en profit dmv waterhergebruik en kwaliteitsmanagement TNO Waterbehandeling, René Jurgens (rene.jurgens@tno."

Transcriptie

1 Optimaal presteren op people, planet en profit dmv waterhergebruik en kwaliteitsmanagement TNO Waterbehandeling, René Jurgens Bron:

2 TNO Waterbehandeling Ontwikkeling en demonstratie van decentrale fysische/chemische waterzuiveringstechnologie, gericht op sluiten kringlopen water, energie en materialen (o.a. nutrienten) Diverse werkvelden: Water & Gezondheid Water & Energie Water & Industrie Water & Agro/Food Brede ervaring binnen grote Nederlandse en Europese projecten mbt zowel onderzoek als projectmanagement 20 FTE, Apeldoorn -> Zeist

3 Besmetting Grote uitdagingen Micropollutants Wisselende kwaliteit bronnen Ziekmakers Lozingsnormen Schaarste Imago Merk Duurzaamheids eisen

4 Gangbare gedachtes

5 Oplossingen: Fit for use principe Doel: Waterkwaliteit dient aan specificaties voor product/proces te voldoen Water geschikt voor gebruik en niet schoner dan nodig! Ontwikkeld binnen EU Aquafit4useproject (coordinator: TNO WT) Water bron Proces 1, incl influent eisen Proces 2, incl influent eisen Lozingsnormen

6 Water Quality Management methodiek Ontwikkeld door TNO binnen EU project Aquafit4use Waterkwaliteitsdefinitie + kwaliteitscontrole (gebaseerd op HACCP) Parameter selection Parameter assessment Standardization of parameters

7 Systematisch naar optimaal water(her)gebruik Behandeling Kraanwater Wassen Grondwater Koelen Vuilwater tank Regenwater Bronwater Overig Infiltratie Afvoer (riool, opp. water)

8 Inzetbare technologieën voor VMI Techniek Uitvoeringsvormen Effect Filters Membraanfiltratie UV Oxidatie/ionisatie Electromagnetische scheiding (Bio)sensoren Bacterie profilering Microfiltratie Ultrafiltratie Nanofiltratie Omgekeerde osmose AOP Cold combustion Nanofiltratie Electrodialyse Afscheiding op grootte Afscheiding op grootte en/of lading Desinfectie mbv straling Afbraak door radicalen Scheiding obv lading Detectie (ongewenste) stoffen Type bacteriën bepalen

9 RESFOOD project THE RESFOOD PROJECT Resource Efficient and Safe Food Production and Processing EU Call: FP7 ENV Duration: Nov Oct 2015 Partners: 18 Total budget: 5,991 keuro EC funding: 4,336 keuro This project has received funding from the European Union s Seventh Programme for research, technological development and demonstration under grant agreement No

10 Current situation, high resource input + major emissions Resources: - Water - Nutrients - Energy Food Production Crop Food Processing Food products Water Nutrients Pesticides Waste Water COD Pesticides Waste - Waste: - Water - Nutrients - Energy Retail Waste After RESFOOD closing loops: low resources + less emissions + valuable bioproducts P1: Recycling & reuse of water and related resources P2: Cascading P3: Green concepts P4: New disinfection, fast detection, Health and safety Resource reduction : - Water - Nutrients -Energy (20-80%) Water Nutrients Energy Water Energy Food Production (Horticulture) Water Nutrients Water Energy Food Crop Food Processing (Fresh, canning) Retail products Waste Energy Energy Waste Reduced emissions Waste products reycling Reduced emissions Biomass Processing Bio-products P5: Integrated concepts Validation in demo/pilots Waste & emission reduction : - Water - Nutrients -Energy (20-80%) RESFOOD Pillars (P1-P5)

11 Waterhergebruik bij groentewassen

12

13 Waterhergebruik bij groentewassen Effectief en energiezuinig waterhergebruik

14 Waterhergebruik bij groentewassen

15 Waterhergebruik bij groentewassen

16 Bacterie profilering: detail-inzicht mbt voedselveiligheid

17 Detectie micro-organismen Biosensor obv nanotechnologie (Technion, Isreal) Ontwikkeling + demonstratie binnen RESFOOD project

18 Biosensor experimenten (Technion) An intensity decrease of 6±1% (n=4) Saline Water Saline -5% E. coli count ~ 900 cells/ml 40 µm Light microscopy image after sensing experiments

19 Endotoxinen en waswater Blootstelling aan endotoxinen ligt soms tot 1000x hoger dan de private norm van 90 EU/m3

20 Endotoxinen en waswater

21 Waardevolle componenten uit reststromen

22 Kansen geboden door waterbehandeling en kwaliteitsmanagement Imago Betere reputatie door groener en veiliger werken Kwaliteit product Constante, hoge en gegarandeerde kwaliteit water & product Bedrijfs-continuïteit Effectie om kunnen gaan met waterschaarste Netto winst uit terugwinning waardevolle componenten en energie + water besparing Wetgeving Voldoen aan wettelijke eisen voor afvalwater Voorkomen claims medewerkers mbt blootstelling

23 Kansen geboden door waterbehandeling en kwaliteitsmanagement Aanzienlijke economische kansen voor toeleveranciers!

24 Dank u wel voor uw aandacht! Bron:

CELSIUS* *Combined Efficient Large Scale Integrated Urban Systems. Roland van Rooyen Oubbol Oung Astrid Madsen 25-06-2015

CELSIUS* *Combined Efficient Large Scale Integrated Urban Systems. Roland van Rooyen Oubbol Oung Astrid Madsen 25-06-2015 CELSIUS* *Combined Efficient Large Scale Integrated Urban Systems Roland van Rooyen Oubbol Oung Astrid Madsen 25-06-2015 This project has received funding from the European Union s Seventh Framework Programme

Nadere informatie

This project has received funding from the European Union's Seventh Programme for research, technological development and demonstration under grant

This project has received funding from the European Union's Seventh Programme for research, technological development and demonstration under grant This project has received funding from the European Union's Seventh Programme for research, technological development and demonstration under grant agreement No 608702 1. Hoeveel zonnepanelen zijn

Nadere informatie

Bijeenkomst 28 november Molen van Sloten Jan Scheepers

Bijeenkomst 28 november Molen van Sloten Jan Scheepers Bijeenkomst 28 november Molen van Sloten Jan Scheepers This project has received funding from the European Union's Seventh Programme for research, technological development and demonstration under grant

Nadere informatie

RICHES Renewal, Innovation and Change: Heritage and European Society

RICHES Renewal, Innovation and Change: Heritage and European Society This project has received funding from the European Union s Seventh Framework Programme for research, technological development and demonstration under grant agreement no 612789 RICHES Renewal, Innovation

Nadere informatie

Vlaams Kenniscentrum water. Van projectidee tot projectconsortium

Vlaams Kenniscentrum water. Van projectidee tot projectconsortium Vlaams Kenniscentrum water Van projectidee tot projectconsortium ca. 600 calls -> 96 calls Intern gebruik -> nuttig voor Vlaanderen 96 calls -> 34 calls -> 6 thema s o o o o o o Sustainable rural development

Nadere informatie

Grensoverschrijdend. Interoperabel ticketing

Grensoverschrijdend. Interoperabel ticketing Grensoverschrijdend Interoperabel ticketing Bas van Os en Bas van Weele Dag van de Rail Utrecht, 21 juni 2017 Inhoud Probleem en oplossing Account-BasedReizen en EUROPEAN Travellers Club Waarom? vanuit

Nadere informatie

Alistair LED stairwell luminaire Handleiding Alistair (UC03 sensor)

Alistair LED stairwell luminaire Handleiding Alistair (UC03 sensor) Alistair LED stairwell luminaire Handleiding Alistair (UC03 sensor) Let op: Als het flexibele draad van dit licht beschadigd is, dient het te worden vervangen door iemand van de technische service, of

Nadere informatie

SENSOREN EN DUURZAAMHEID: HOE KUNNEN SENSOREN BIJDRAGEN TOT EEN MEER DUURZAME VOEDINGSINDUSTRIE

SENSOREN EN DUURZAAMHEID: HOE KUNNEN SENSOREN BIJDRAGEN TOT EEN MEER DUURZAME VOEDINGSINDUSTRIE SENSOREN EN DUURZAAMHEID: HOE KUNNEN SENSOREN BIJDRAGEN TOT EEN MEER DUURZAME VOEDINGSINDUSTRIE VOEDSELKETEN: WAAR KUNNEN SENSOREN EEN ROL SPELEN? Opvolgen kwaliteit en veiligheid Productie Processing

Nadere informatie

Opleiding integraal denkende professionals: MSc Urban Environmental Management and Technology SIKB congres 6 Oktober 2010 Tim Grotenhuis

Opleiding integraal denkende professionals: MSc Urban Environmental Management and Technology SIKB congres 6 Oktober 2010 Tim Grotenhuis Opleiding integraal denkende professionals: MSc Urban Environmental Management and Technology SIKB congres 6 Oktober 2010 Tim Grotenhuis Contact opleiding: Marc Spiller (marc.spiller@wur.nl) Integrale

Nadere informatie

Samen naar een robuuste zoetwatervoorziening

Samen naar een robuuste zoetwatervoorziening Ruud Bartholomeus, 21 maart 2019, Utrecht 1 Samen naar een robuuste zoetwatervoorziening Balans tussen watervraag en wateraanbod Ruud Bartholomeus, namens collega s 2 Balans tussen watervraag en wateraanbod

Nadere informatie

Alistair LED stairwell luminaire Handleiding Alistair (Emergency UC03 sensor)

Alistair LED stairwell luminaire Handleiding Alistair (Emergency UC03 sensor) Alistair LED stairwell luminaire Handleiding Alistair (Emergency UC03 sensor) Let op: Als het flexibele draad van dit licht beschadigd is, dient het te worden vervangen door iemand van de technische service,

Nadere informatie

CichOpt: optimaal gebruik en valorisatie van biomassastromen van Cichorium

CichOpt: optimaal gebruik en valorisatie van biomassastromen van Cichorium CichOpt: optimaal gebruik en valorisatie van biomassastromen van Cichorium Witloof Biënnale Etten-Leur 28-29 september 2018 Anna Twaragowska Bart Van Droogenbroeck This project is funded in the frame of

Nadere informatie

FRACTIONATIE VAN ALGEN BIOMASSA ECO-EFFICIËNTE PRINCIPES VOOR SCHEIDING, ZUIVERING- EXTRACTIE VAN PROTEINEN EN ANTI-OXIDANTIA UIT ALGEN

FRACTIONATIE VAN ALGEN BIOMASSA ECO-EFFICIËNTE PRINCIPES VOOR SCHEIDING, ZUIVERING- EXTRACTIE VAN PROTEINEN EN ANTI-OXIDANTIA UIT ALGEN FRACTIONATIE VAN ALGEN BIOMASSA ECO-EFFICIËNTE PRINCIPES VOOR SCHEIDING, ZUIVERING- EXTRACTIE VAN PROTEINEN EN ANTI-OXIDANTIA UIT ALGEN Dr. Ir. Leen Bastiaens Hernieuwbare componenten VITO Not for distribution

Nadere informatie

Echt duurzaam hoeft niet duur te zijn!

Echt duurzaam hoeft niet duur te zijn! Echt duurzaam hoeft niet duur te zijn! Roadmap DURABILIT Drivers and barriers Refurbishment, hergebruik en grondstoffen Footprint reductie door hergebruik Value matrix Succesfactoren Discussie DURABILIT

Nadere informatie

Robuuste Rassen (1) Carolus. vrij vastkokend - geschikt voor o.a. aardappelsoep

Robuuste Rassen (1) Carolus. vrij vastkokend - geschikt voor o.a. aardappelsoep Robuuste Rassen (1) Carolus vrij vastkokend - geschikt voor o.a. aardappelsoep Teler douwe monsma: Het liefst schakel ik direct over naar de nieuwe rassen, dat geeft ons meer zekerheid Carolus Aardappelsoep

Nadere informatie

Horizon 2020. MKB instrument & Fast track to Innovation. Martijn Lammers. Nationaal Contactpunt voor het MKB in Horizon 2020.

Horizon 2020. MKB instrument & Fast track to Innovation. Martijn Lammers. Nationaal Contactpunt voor het MKB in Horizon 2020. Horizon 2020 MKB instrument & Fast track to Innovation 10 juni 2015 Martijn Lammers Nationaal Contactpunt voor het MKB in Horizon 2020 2 1 Boodschap 3 MKB instrument: wat is het? Financiering voor High

Nadere informatie

IenM & INTERREG: Circulaire economie

IenM & INTERREG: Circulaire economie IenM & INTERREG: Circulaire economie Inhoud INTERREG t.o.v. andere fondsen context INTERREG zelf De programma s: verschillend en hetzelfde Toegevoegde waarde Succesvol project Deelname INTERREG 2007-2013

Nadere informatie

STIEMERVALLEI. De Ontwikkeling van de. Demerdag, 17 nov Wim Dries Burgemeester

STIEMERVALLEI. De Ontwikkeling van de. Demerdag, 17 nov Wim Dries Burgemeester De Ontwikkeling van de STIEMERVALLEI Demerdag, 17 nov 2017 Wim Dries Burgemeester stad Genk @wimdries @stadgenk This project has received funding from the European Union shorizon 2020 researchand innovation

Nadere informatie

METING EN INBEDDING VAN ECOLOGISCHE VOETAFDRUK IN BEDRIJFSVOERING. Stijn Bruers

METING EN INBEDDING VAN ECOLOGISCHE VOETAFDRUK IN BEDRIJFSVOERING. Stijn Bruers METING EN INBEDDING VAN ECOLOGISCHE VOETAFDRUK IN BEDRIJFSVOERING Stijn Bruers OVERZICHT MILIEUZORGSYSTEEM NULMETING REDUCTIEDOELSTELLING ANALYSES EN SIMULATIES ACTIEPLAN CASE STUDIES 1 1. MILIEUZORGSYSTEEM

Nadere informatie

Water crisis - kunnen ingenieurs nog iets bijbrengen?

Water crisis - kunnen ingenieurs nog iets bijbrengen? Water crisis - kunnen ingenieurs nog iets bijbrengen? James.Leten@siwi.org Wereldwijds Opportuniteiten Regionaal - Stroomgebied Lokaal: checklist 2000 2015 millennium ontwikkelingsdoelstellingen 2000 2015

Nadere informatie

Alistair LED stairwell luminaire Handleiding Alistair (UC03 sensor)

Alistair LED stairwell luminaire Handleiding Alistair (UC03 sensor) Alistair LED stairwell luminaire Handleiding Alistair (UC03 sensor) Let op: Als het flexibele draad van dit licht beschadigd is, dient het te worden vervangen door iemand van de technische service, of

Nadere informatie

Civiele Gezondheidstechniek

Civiele Gezondheidstechniek Civiele Gezondheidstechniek Prof. Hans van Dijk 28 september 2007 1 Afdeling Vermelding Watermanagement onderdeel organisatie Sectie Gezondheidstechniek Overzicht 3011, deel Gezondheidstechniek Boek Drinkwater-principes

Nadere informatie

Even voorstellen. Drs. Frank Verleg RA (Partner) Subsidiespecialist binnen Blömer accountants Lid van Centraal Management Team Brussel

Even voorstellen. Drs. Frank Verleg RA (Partner) Subsidiespecialist binnen Blömer accountants Lid van Centraal Management Team Brussel Programma 15:30 Opening seminar 15:40 Achtergronden bij KP7 (Dick Koudijs) 16:30 Pauze 16:45 Risico s en Actualia (Frank Verleg) 17:45 Netwerkborrel en informeel napraten 18:45 Afsluiting Even voorstellen.

Nadere informatie

Behavioural Insights Applied to Policy Ontsluiten van gedragskennis, een Europees verhaal

Behavioural Insights Applied to Policy Ontsluiten van gedragskennis, een Europees verhaal Behavioural Insights Applied to Policy Ontsluiten van gedragskennis, een Europees verhaal François J. Dessart, PhD Infosessie gedragsinzichtingen Vlaamse Overheid, Brussel 27 september 2016 Behavioural

Nadere informatie

LIFE Focus: Milieu en Klimaat

LIFE Focus: Milieu en Klimaat LIFE Focus: Milieu en Klimaat John Heynen 10 juni 2016 L Instrument Financier pour l Environnement Focus sessie Milieu en Klimaat Hoofdlijnen goede LIFE aanvraag Beleidsprioriteiten Presentatie PNO Vragen

Nadere informatie

ENERGiE BOEKHOUDING. Empowered by KU Leuven, VITO, imec & UHasselt

ENERGiE BOEKHOUDING. Empowered by KU Leuven, VITO, imec & UHasselt ENERGiE BOEKHOUDING Empowered by KU Leuven, VITO, imec & UHasselt JOINT ENGAGEMENT FOR ENERGY This project has received funding from the European Union s Horizon 00 research and innovation programme under

Nadere informatie

BWT E1 filter. voor zuiver drinkwater

BWT E1 filter. voor zuiver drinkwater BWT E1 filter voor zuiver drinkwater BWT E1 filter Het nieuwe filtersysteem van BWT Er zijn veel soorten filters te koop. Wisselfilters, terugspoelfilters, automatische filters. De filterelementen in deze

Nadere informatie

Co-Designing Citizen Observatories deel 2 van Stap 1 Samen komen tot een specifiek doel

Co-Designing Citizen Observatories deel 2 van Stap 1 Samen komen tot een specifiek doel Co-Designing Citizen Observatories deel 2 van Stap 1 Samen komen tot een specifiek doel Inge Liekens (Vito) Stijn Vranckx (Vito) Onno Giller(IHE Delft) co-design workshop, 15 januari, Antwerpen Ground

Nadere informatie

Geniaal van mest en digestaat naar nutriënten en schoon water. Wilbert Menkveld

Geniaal van mest en digestaat naar nutriënten en schoon water. Wilbert Menkveld Geniaal van mest en digestaat naar nutriënten en schoon water Wilbert Menkveld wilbert.menkveld@nijhuisindustries.com Nijhuis Industries Total solution provider offering own innovative industrial solutions

Nadere informatie

Safe DRINKING WATER production from SURFACE WATER through MEMBRANE FILTRATION. Bart De Gusseme and Dirk De Vos

Safe DRINKING WATER production from SURFACE WATER through MEMBRANE FILTRATION. Bart De Gusseme and Dirk De Vos Safe DRINKING WATER production from SURFACE WATER through MEMBRANE FILTRATION Bart De Gusseme and Dirk De Vos Uitdagingen kanaalwater 3 Grove delen (> 1 mm) Bladeren Afval Kleine deeltjes (1 mm 0,1 µm)

Nadere informatie

Naar een hoogefficiënte en duurzame toekomstige energie-voorziening

Naar een hoogefficiënte en duurzame toekomstige energie-voorziening Naar een hoogefficiënte en duurzame toekomstige energie-voorziening J.W. Tolkamp - SOLIDpower 23/01/2017 The research leading to these results has received funding from the European Union s 7 th Framework

Nadere informatie

ADRIAENS

ADRIAENS Waterhergebruik @ ADRIAENS Luc De Coninck, Verantwoordelijke techniek, veiligheid en milieu. 05/03/2019 Contents 1. Inleiding en situering 2. Stroomschema 3. Ervaring na 4 jaar exploitatie 4. Kwaliteit

Nadere informatie

Leidingwater zonder zorgen

Leidingwater zonder zorgen Leidingwater zonder zorgen Veiligheid door UV-desinfectie Prioritaire- en niet prioritaire instellingen zijn verplicht om te zorgen voor deugdelijk leidingwater. Om hen de zekerheid van hoogwaardige desinfectie

Nadere informatie

Samenvatting resultaten Technologiecluster endotoxinen en waswater

Samenvatting resultaten Technologiecluster endotoxinen en waswater Samenvatting resultaten Technologiecluster endotoxinen en waswater René Jurgens, Suzanne Spaan, Piet Jacobs Contact: René Jurgens (rene.jurgens@tno.nl; 088 86 62733) 2 Project onderdeel van programma rond

Nadere informatie

MCDA methodiek in SELFIE: meten en wegen

MCDA methodiek in SELFIE: meten en wegen MCDA methodiek in SELFIE: meten en wegen Maureen Rutten-van Mölken SELFIE tweede nationale workshop 29 maart 2018 Agenda 12:00 12:30u Inloop met koffie, thee en broodjes 12:30 12:45u Voorstelrondje 12:45

Nadere informatie

De Transitie naar een Circulaire Economie in Flevoland: Kansen voor People, Planet en Profit. Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie

De Transitie naar een Circulaire Economie in Flevoland: Kansen voor People, Planet en Profit. Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie De Transitie naar een Circulaire Economie in Flevoland: Kansen voor People, Planet en Profit Jacqueline Cramer Ambassadeur Circulaire Economie PEOPLE People, Planet, Profit (PPP) Van een lineaire naar

Nadere informatie

Agenda. 14:40 15:10 Pauze

Agenda. 14:40 15:10 Pauze Agenda 13:00 13:10 Opening dagvoorzitter Harold Pauwels - NEN 13:10 13:20 Introductie HyLAW door Robert Smaak Min IenW - Afdelingshoofd voertuigen en brandstoffen) 13:20 13:40 Wat is HyLAW door Françoise

Nadere informatie

Water in AGF koelvers industrie problematiek rondom water in de wereld. Joyce Schroot Adviseur AGF verwerkende industrie 2 december 2014

Water in AGF koelvers industrie problematiek rondom water in de wereld. Joyce Schroot Adviseur AGF verwerkende industrie 2 december 2014 Water in AGF koelvers industrie problematiek rondom water in de wereld Joyce Schroot Adviseur AGF verwerkende industrie 2 december 2014 Inhoudsopgave Intro aardappelen, groente en fruit verwerkende industrie

Nadere informatie

This project has received funding from the European Union's Horizon 2020 Research and Innovation Programme under Grant Agreement

This project has received funding from the European Union's Horizon 2020 Research and Innovation Programme under Grant Agreement This project has received funding from the European Union's Horizon 2020 Research and Innovation Programme under Grant Agreement 844902 Inhoud Aanleiding Doelstelling Aanpak SURE2050 concreet: Consortium

Nadere informatie

Energie en water de circulaire economie

Energie en water de circulaire economie Energie en water de circulaire economie Prof. Dr. Ad van Wijk 4-6-2014 28-5-2014 Delft University of Technology Challenge the future Circular Economy (EMF) 2 Six principles of the Circle Economy All materials

Nadere informatie

Zonder water, geen papier

Zonder water, geen papier Zonder water, geen papier (en zonder papier geen Waterschappen:) Grenzen bestaan alleen in je hoofd! Leon P.A.A. Joore M.Sc. Millvision B.V. Grondstoffenfabriek, energietransitie keten en KCPK, 20 Juni

Nadere informatie

EC-modellering in Vlaanderen: het effect van snelheidsverlaging op snelwegen

EC-modellering in Vlaanderen: het effect van snelheidsverlaging op snelwegen 19/04/2012 EC-modellering in Vlaanderen: het effect van snelheidsverlaging op snelwegen Wouter Lefebvre en vele anderen VVM 19/04/2012 2 Inhoudstafel» Methodologie» Validatie» Case study 19/04/2012 3 Methodologie»

Nadere informatie

Smart Delta Resources

Smart Delta Resources Smart Delta Resources Slimme Energie & Grondstof uitwisselingen in de Delta Regio Het resultaat van gezamenlijke inzet is groter dan de som van de individuele inspanningen Werkconferentie Energieakkoord

Nadere informatie

CO 2 capture overview

CO 2 capture overview CO 2 capture overview Ruud van den Brink, Daan Jansen www.ecn.nl CO 2 emissions are rising faster than in the most pessimistic scenario Source: PNAS, 22 May, 2007 Energy scenario: 65% lower CO 2 emission

Nadere informatie

VOV symposium. Lkol Paul van der Heul -C-Geniewerken -Infra adviseur DOPS pm.vd.heul.01@mindef.nl

VOV symposium. Lkol Paul van der Heul -C-Geniewerken -Infra adviseur DOPS pm.vd.heul.01@mindef.nl VOV symposium Lkol Paul van der Heul -C-Geniewerken -Infra adviseur DOPS pm.vd.heul.01@mindef.nl Inhoud Inleiding Compound concept Ontwikkelrichtingen Integratie Knelpunten Samenvatting en vragen 2 Inleiding

Nadere informatie

Optimaliseren van recyclingprocessen via innovatie in productontwikkeling Duurzaamheidsdialoog TNS NIPO

Optimaliseren van recyclingprocessen via innovatie in productontwikkeling Duurzaamheidsdialoog TNS NIPO Optimaliseren van recyclingprocessen via innovatie in productontwikkeling Duurzaamheidsdialoog TNS NIPO Eelco Smit Philips Consumer Lifestyle 29 maart 2012 Een sterke diverse industriële groep leading

Nadere informatie

Luchtkwaliteit: een Europees perspectief

Luchtkwaliteit: een Europees perspectief Luchtkwaliteit: een Europees perspectief Conferentie Luchtkwaliteit Brussel, 5 december 2014 Dr Hans Bruyninckx Executive Director European Environment Agency EEA rapporten 2014 Luchtverontreiniging een

Nadere informatie

NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS. NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans

NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS. NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans NWA CIRCULAIRE ECONOMIE EN GRONDSTOFFENEFFICIËNTIE Een duurzame circulaire economie gaat uit van volledige herbruikbaarheid

Nadere informatie

Duurzaam beleggen Een nieuwe rol voor investeerders?

Duurzaam beleggen Een nieuwe rol voor investeerders? Duurzaam beleggen Een nieuwe rol voor investeerders? Carolus van de Ven Hoofd vermogensadvies 18 december 2006 Agenda - Definitie duurzaam beleggen - Hoofdvormen - Historie / Huidige situatie - Corporate

Nadere informatie

Van licht naar gewicht - België 17/01/2017

Van licht naar gewicht - België 17/01/2017 G e n e r a t i e f p a p r i k a s t e l e n o n d e r b e l i c h t i n g : e e n u i t d a g i n g Liesbet Van Herck 17 januari 2017 W a a r o m b e l i c h t i n g Belichting neemt toe in glastuinbouw

Nadere informatie

Membraanfiltratie in de brouwerijsector

Membraanfiltratie in de brouwerijsector Membraanfiltratie in de brouwerijsector DRIJFVEREN VOOR MBR 1. Brouwerijen in België booming business 2. Geen zuivering? heffingen creëren business plan 3. Regenwachtbekken? biologie 4. Ruimtetekort? MBR

Nadere informatie

Europese en landelijke ontwikkelingen ter verbetering van medicijnonderzoek bij kinderen. Jos Gilissen. DCRF Jaarcongres-26Sep2018

Europese en landelijke ontwikkelingen ter verbetering van medicijnonderzoek bij kinderen. Jos Gilissen. DCRF Jaarcongres-26Sep2018 Europese en landelijke ontwikkelingen ter verbetering van medicijnonderzoek bij kinderen. Jos Gilissen DCRF Jaarcongres-26Sep2018 This project has received funding from the Innovative Medicines Initiative

Nadere informatie

Afvalwater: een bron van mogelijkheden. 12 april 2016 Sigrid Scherrenberg

Afvalwater: een bron van mogelijkheden. 12 april 2016 Sigrid Scherrenberg Afvalwater: een bron van mogelijkheden 12 april 2016 Sigrid Scherrenberg 1 Jouw poep is goud waard! 2 Rotterdam Innovative Nutrients, Energy & Watermanagement (RINEW) Doel: Het realiseren van een innovatieve

Nadere informatie

Wat heeft FERTINNOWA te bieden aan de Vlaamse telers?

Wat heeft FERTINNOWA te bieden aan de Vlaamse telers? Wat heeft FERTINNOWA te bieden aan de Vlaamse telers? Els Berckmoes 13 september 2018 PCS This project has received funding from the European Union s Horizon 2020 research and innovation FERTINNOWA? Type

Nadere informatie

WORKSHOP CIRCLE SCAN. Door Wouter-Jan Schouten

WORKSHOP CIRCLE SCAN. Door Wouter-Jan Schouten WORKSHOP CIRCLE SCAN Door Wouter-Jan Schouten WOUTER-JAN SCHOUTEN Doctoraal Bedrijfskunde, Erasmus Universiteit 21 jaar bij the Boston Consulting Group - Partner & Managing Director - Leider van NL Consumer

Nadere informatie

Horizon 2020 Secure Societies

Horizon 2020 Secure Societies Horizon 2020 Secure Societies hét Europese programma voor onderzoek en innovatie Paul Kruis, Agentschap NL 12 november 2013 European Union, 2013 Van KP7 naar H2020 Het Zevende Kaderprogramma Security en

Nadere informatie

Tool IC-2 Toetsen en beoordelen van onderzoekend leren

Tool IC-2 Toetsen en beoordelen van onderzoekend leren Onderzoekend leren Wat zijn de uitdagingen in het gebruik van onderzoekend leren? Tool IC-2 Toetsen en beoordelen van onderzoekend leren 2016 mascil project (G.A. no. 320693). Lead partner University of

Nadere informatie

Mest: de melkkoe voor de productie van grondstoffen. A. Visser Maart 2015

Mest: de melkkoe voor de productie van grondstoffen. A. Visser Maart 2015 Mest: de melkkoe voor de productie van grondstoffen A. Visser Maart 2015 André Visser Sinds 1999 bij Royal HaskoningDHV Actief op het vlak duurzaamheid en circulaire economie - energiefabriek - grondstoffenfabriek

Nadere informatie

Relevantie van (carbon) footprinting voor telers. Jasper Scholten 23 juni 2011

Relevantie van (carbon) footprinting voor telers. Jasper Scholten 23 juni 2011 Relevantie van (carbon) footprinting voor telers Jasper Scholten 23 juni 2011 Inhoud 1. Blonk Milieu Advies 2. Levenscyclusanalyse (LCA) 3. Carbon Footprinting 4. Footprint van brouwgerst 5. Footprint

Nadere informatie

(Kleinschalige) drinkwaterzuivering in ontwikkelingslanden

(Kleinschalige) drinkwaterzuivering in ontwikkelingslanden (Kleinschalige) drinkwaterzuivering in ontwikkelingslanden Uitdagingen voor de (civiel) ingenieur College Inleiding Watermanagement ir. Doris van Halem D.vanHalem@tudelft.nl 27 september 2007 1 Sectie

Nadere informatie

Bescherming opslag in verplaatsbare containers Schade scenario s opslag en strategie bescherming Een voorbeeld

Bescherming opslag in verplaatsbare containers Schade scenario s opslag en strategie bescherming Een voorbeeld assumed by or through the use of this information The liability of is limited to that contained in its insurance policies Bescherming Brandbare Vloeistoffen Borgen bedrijfscontinuïteit of enkel voldoen

Nadere informatie

Welke standaard is het beste? 4 december 2008, Bianca Scholten, bianca.scholten@task24.nl, tel. 06 52 45 25 98

Welke standaard is het beste? 4 december 2008, Bianca Scholten, bianca.scholten@task24.nl, tel. 06 52 45 25 98 Welke standaard is het beste? 4 december 2008, Bianca Scholten, bianca.scholten@task24.nl, tel. 06 52 45 25 98 Level 4 Business Planning & Logistics ISA-99 beveiliging binnen het control domain Level 3

Nadere informatie

Hergebruik en infiltratie resulteert in duurzame winning in de duinen van de Westkust

Hergebruik en infiltratie resulteert in duurzame winning in de duinen van de Westkust Hergebruik en infiltratie resulteert in duurzame winning in de duinen van de Westkust Emmanuel Van Houtte Intercommunale Waterleidingsmaatschappij van Veurne-Ambacht Doornpannestraat 1, 8670 KOKSIJDE Symposium

Nadere informatie

Interessegroep Critical Chain Interessegroep Critical Chain. Agenda. Richard Smal Voorzitter Critical Chain Interesse Groep

Interessegroep Critical Chain Interessegroep Critical Chain. Agenda. Richard Smal Voorzitter Critical Chain Interesse Groep IPMA Grote projecten plannen: How to plan a battleship! Aarle Rixtel, 24 april 2014 Richard Smal Voorzitter Interesse Groep 20:00 of Critical Change 1 Met dank aan onze sponsors Doelstellingen IPMA Critical

Nadere informatie

Opkomende stoffen in het waterbeheer; een analyse op Europese schaal met behulp van modellen

Opkomende stoffen in het waterbeheer; een analyse op Europese schaal met behulp van modellen Opkomende stoffen in het waterbeheer; een analyse op Europese schaal met behulp van modellen Jos van Gils jos.vangils@deltares.nl Het SOLUTIONS project EU FP7 12 Meuro 2013-2018 40 partners, w.o. Alterra,

Nadere informatie

Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0

Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0 Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0 Ir. Piet van Luijk / min. BZK 03-12-2013 1 Waar staan we Bepalingsmethode die aansluit op Europese bepalingsmethoden Nationale MilieuDatabase die geschikt

Nadere informatie

Kansen voor kruiden. Het Emotive uitwisselingsprogramma: an Indian-Dutch exchange on the reduction of antibiotic use in dairy farming

Kansen voor kruiden. Het Emotive uitwisselingsprogramma: an Indian-Dutch exchange on the reduction of antibiotic use in dairy farming Kansen voor kruiden Het Emotive uitwisselingsprogramma: an Indian-Dutch exchange on the reduction of antibiotic use in dairy farming Katrien van t Hooft, DVM NVF/Dier en Kruid bijeenkomst 20 maart 2014

Nadere informatie

Clinical Trials in Nederland 25 april 2013

Clinical Trials in Nederland 25 april 2013 Clinical Trials in Nederland 25 april 2013 Leonie Middelink * Bestuurslid NVFG Head Clinical Operations - Roche * Spreekt op persoonlijke titel Imago versus facts and figures Is de ietwat negatieve perceptie

Nadere informatie

nanotechnologie Universiteit Groningen IVAM UvA

nanotechnologie Universiteit Groningen IVAM UvA Het maatschappelijk debat over nanotechnologie Lotte Krabbenborg & Ralf Cornelissen Universiteit Groningen IVAM UvA Inhoud presentatie Niet: Nanotechnologie bekijken vanuit inhoudelijk, chemisch, toxicologisch

Nadere informatie

Methode en data in Europees perspectief

Methode en data in Europees perspectief Methode en data in Europees perspectief SBK-symposium Nationale Milieudatabase 24 februari 2011 Agnes Schuurmans (vz normcie 351 281 / lid SBK-TIC / Rockwool) Europese ontwikkelingen waarvoor milieu-informatie

Nadere informatie

Naar energie neutrale waterzuivering, Bert Blom, MARS en Kris Lambert, Veolia

Naar energie neutrale waterzuivering, Bert Blom, MARS en Kris Lambert, Veolia Water op Mars Naar energie neutrale waterzuivering, Bert Blom, MARS en Kris Lambert, Veolia A diverse, global business Mars objective is to manufacture and distribute food products a manner that promotes

Nadere informatie

Beyond HD, Wat Moet Je ermee..? Verslag workshop en presentatie MPJC 2011 Cinegrid WP5 Sander Limonard, Auke Ferweda, Thomas Bachet, Omar Niamut

Beyond HD, Wat Moet Je ermee..? Verslag workshop en presentatie MPJC 2011 Cinegrid WP5 Sander Limonard, Auke Ferweda, Thomas Bachet, Omar Niamut Beyond HD, Wat Moet Je ermee..? Verslag workshop en presentatie MPJC 2011 WP5 Sander Limonard, Auke Ferweda, Thomas Bachet, Omar Niamut 1 Mediapark Jaarcongres 2011 Het MPJC brengt de televisie, uitgevers,

Nadere informatie

Horizon 2020. Kansen voor BODEM onderzoek & innovatie. Saske Hoving AgentschapNL. 27 november 2013

Horizon 2020. Kansen voor BODEM onderzoek & innovatie. Saske Hoving AgentschapNL. 27 november 2013 Horizon 2020 Kansen voor BODEM onderzoek & innovatie Saske Hoving AgentschapNL 27 november 2013 Innovatie essentieel voor Europa Horizon 2020 is een onderdeel van de implementatie van de Europe 2020 strategie:

Nadere informatie

Lokale Bioraffinage. De voordelen van kleinschalige raffinage van biomassa. Marieke Bruins. Green Meeting Decentrale Bioraffinage, Den Bosch, 18-9-15

Lokale Bioraffinage. De voordelen van kleinschalige raffinage van biomassa. Marieke Bruins. Green Meeting Decentrale Bioraffinage, Den Bosch, 18-9-15 Lokale Bioraffinage De voordelen van kleinschalige raffinage van biomassa Green Meeting Decentrale Bioraffinage, Den Bosch, 18-9-15 Marieke Bruins De afgelopen eeuw was er een belangrijke trend in de agrarische

Nadere informatie

Smart Delta Resources Platform

Smart Delta Resources Platform Platform Slimme Energie & Grondstof uitwisselingen in de Delta Regio Het resultaat van gezamenlijke inzet is groter dan de som van de individuele inspanningen 3 September 2015 Ger Spork, Program Manager

Nadere informatie

WONING-ENERGIERENOVATIE OVER GRENZEN EN REGIO S HEEN

WONING-ENERGIERENOVATIE OVER GRENZEN EN REGIO S HEEN WONING-ENERGIERENOVATIE OVER GRENZEN EN REGIO S HEEN Onestopshop-oplossingen voor particuliere woningeigenaars This project has received funding from the European Union s Horizon 2020 research and innovation

Nadere informatie

Vvg. Kansen zien, kansen pakken! Leven in de stad van de toekomst. 13 november 2013

Vvg. Kansen zien, kansen pakken! Leven in de stad van de toekomst. 13 november 2013 Kansen zien, kansen pakken! Vvg 13 november 2013 Leven in de stad van de toekomst Louis Bekker City Account Manager Programma manager Onderwijs (PO/MO) Smart Concurrentie Leefbaar Groen Samenwerking Onze

Nadere informatie

NIEUWE VISIE OP ZONREGELING

NIEUWE VISIE OP ZONREGELING NIEUWE VISIE OP ZONREGELING Zon en daglicht regeling als deel van de energieprestaties in gebouwen Peter Winters President of the European Solar Shading Organization Director Shading & Building Dickson

Nadere informatie

Extreem veilig Het product Our product Voordeel Advantage Bajolock Bajolock Bajolock Bajolock Bajolock Bajolock Bajolock

Extreem veilig Het product Our product Voordeel Advantage Bajolock Bajolock Bajolock Bajolock Bajolock Bajolock Bajolock Extreem veilig Het product Alle koppeling zijn speciaal ontworpen en vervaardigd uit hoogwaardig RVS 316L en uitgevoerd met hoogwaardige pakkingen. Op alle koppelingen zorgt het gepatenteerde veiligheid

Nadere informatie

Nightingale Pre-Commercial Procurement Gerben Bekema, Nightingale Procurement Lead

Nightingale Pre-Commercial Procurement Gerben Bekema, Nightingale Procurement Lead Nightingale Pre-Commercial Procurement Gerben Bekema, Nightingale Procurement Lead Agenda Inkoop & innovatie PCP: wat en waarom Toepassing Nightingale Vragen & discussie: graag! Inkoop & innovatie Innovatiegericht

Nadere informatie

Trends in duurzaam bouwen

Trends in duurzaam bouwen Trends in duurzaam bouwen De ontwikkeling naar energie neutraal bouwen en duurzaam materiaalgebruik auteur ir. W.D. Wormgoor ZOETERMEER - MOOK - GRONINGEN - ROERMOND - DÜSSELDORF - BONN - BERLIJN - PARIJS

Nadere informatie

Plastics are forever? Science Café Nijmegen. Gijsbert Tweehuysen Kastoro Consulting mei 2013

Plastics are forever? Science Café Nijmegen. Gijsbert Tweehuysen Kastoro Consulting mei 2013 Plastics are forever? Science Café Nijmegen Gijsbert Tweehuysen Kastoro Consulting mei 2013 Wie staat er voor u? ( 50) Gijsbert Tweehuysen ( 70) TU-Delft, Industrieel Ontwerpen ( 80) DSM packaging expert

Nadere informatie

Een volgende vergadering voor de ganse werkgroep is gepland op woensdag 12 maart 2008 om 13.00 u in het Ferraris-gebouw in Brussel in lokaal 0G21.

Een volgende vergadering voor de ganse werkgroep is gepland op woensdag 12 maart 2008 om 13.00 u in het Ferraris-gebouw in Brussel in lokaal 0G21. TA-info nr. 9-080215 Beste leden van de transitiearena, De nieuwjaarswensen zijn uitgedeeld, Bouwinnovatie is al achter de rug en tussen de carnavalsstoeten door is iedereen volop bezig met Batibouw dat

Nadere informatie

Komt CCS op tijd of haalt duurzame energie in? Pieter Boot Vijfde nationaal CCS Symposium 25 juni 2010

Komt CCS op tijd of haalt duurzame energie in? Pieter Boot Vijfde nationaal CCS Symposium 25 juni 2010 Komt CCS op tijd of haalt duurzame energie in? Pieter Boot Vijfde nationaal CCS Symposium 25 juni 2010 Cutting Energy Related CO 2 Emissions Baseline Emissions 62 Gt BLUE Map Emissions 14 Gt 2030 Key aspects

Nadere informatie

ISSO Seminar 14 mei 2009

ISSO Seminar 14 mei 2009 ISSO Seminar 14 mei 2009 Legionellaveilig en milieuverantwoord beheren van klimaatinstallaties Parallelsessie Waterbehandeling ter voorkoming van Legionella in Luchtbevochtigingsinstallaties Ron Brands,

Nadere informatie

Wegwijzer Horizon 2020

Wegwijzer Horizon 2020 Wegwijzer Horizon 2020 1 Voorwoord Deze wegwijzer leidt u door Horizon 2020, hét programma van de Europese Commissie om onderzoek en innovatie (financieel) te ondersteunen. Het geeft een overzicht van

Nadere informatie

Talent for growth. Han van Kasteren. 13 juni 2018

Talent for growth. Han van Kasteren. 13 juni 2018 Talent for growth Bioraffinage Duurzame Energie in de en Groene Praktijk Grondstoffen Han van Kasteren 13 juni 2018 Basis for biobased economy Soil -plant Bron: HarvestaGG s waarde pyramide, Nicolette

Nadere informatie

VLIZ Jaarverslag Jan Mees algemeen directeur

VLIZ Jaarverslag Jan Mees algemeen directeur VLIZ Jaarverslag 2012 Jan Mees algemeen directeur VLIZ Jan Mees algemeen directeur Navigating the Future IV 1. NAVIGATING THE FUTURE A

Nadere informatie

STEER en cofinanciering voor stedelijke distributie

STEER en cofinanciering voor stedelijke distributie STEER en cofinanciering voor stedelijke distributie 25/02/2013 Olav Luyckx Project Officer Uitvoerend Agentschap voor concurrentievermogen en innovatie (EACI) Brugge, 26 Februari 2013 EACI IEE - STEER

Nadere informatie

Workshop circulaire economie. Jan Weide Certification Manager SGS Nederland Gert-Jan Vroege Senior Consultant SGS Search

Workshop circulaire economie. Jan Weide Certification Manager SGS Nederland Gert-Jan Vroege Senior Consultant SGS Search Workshop circulaire economie Jan Weide Certification Manager SGS Nederland Gert-Jan Vroege Senior Consultant SGS Search SGS NEDERLAND BV Certificatie van o.a ISO 9001 ISO 14001 VCA/VCU Voedselveiligheid

Nadere informatie

Duurzaamheid Praktijkcase circulaire economie (Apollo Vredestein) APOLLO Vredestein BV

Duurzaamheid Praktijkcase circulaire economie (Apollo Vredestein) APOLLO Vredestein BV Duurzaamheid Praktijkcase circulaire economie (Apollo Vredestein) 1 Wie ben ik? 2 Enschede plant 150 Acre facility located in the East part of the Netherlands, close to the German border Capacity: PCR:

Nadere informatie

Elektrisch Rijden. Transitie Wagenpark en Bestelbussen werksessie 1. Flip Oude Weernink, Mark Gorter 13 april 2018

Elektrisch Rijden. Transitie Wagenpark en Bestelbussen werksessie 1. Flip Oude Weernink, Mark Gorter 13 april 2018 Elektrisch Rijden Transitie Wagenpark en Bestelbussen werksessie 1 Flip Oude Weernink, Mark Gorter 13 april 2018 Introductie Middag 1 elektrisch rijden en jouw wagenpark Introductie en kennisvragen opstellen

Nadere informatie

Meting 9-11. Auteurs: Sahide MARAL, Ayse OGUZ-UNVER en Kemal YURUMEZOGLU. jaar. Wetenschappelijke inhoud: Wetenschap

Meting 9-11. Auteurs: Sahide MARAL, Ayse OGUZ-UNVER en Kemal YURUMEZOGLU. jaar. Wetenschappelijke inhoud: Wetenschap 9-11 jaar Wetenschappelijke inhoud: Wetenschap Beoogde concepten/vaardigheden: Lengte, massa, gewicht, tijd, volume en temperatuur Duur van de activiteit: 2 uur Samenvatting: Deze activiteit laat de kinderen

Nadere informatie

Ir. Annette Ottolini OP DE TOEKOMST VOORBEREID. WATER IN DE STAD 68 e vakantiecursus TU Delft 8 januari 2016

Ir. Annette Ottolini OP DE TOEKOMST VOORBEREID. WATER IN DE STAD 68 e vakantiecursus TU Delft 8 januari 2016 Ir. Annette Ottolini OP DE TOEKOMST VOORBEREID WATER IN DE STAD 68 e vakantiecursus TU Delft 8 januari 2016 AFVALWATER ZUIVERING INDUSTRIEWATER geïnfiltreerd DUINWATER OPPERVLAKTEWATER SPAARBEKKENS BIESBOSCH

Nadere informatie

TNO IN DE EU MARCEL VAN BERLO

TNO IN DE EU MARCEL VAN BERLO TNO IN DE EU MARCEL VAN BERLO MISSIE TNO verbindt mensen en kennis om innovaties te creëren die de concurrentiekracht van bedrijven en het welzijn van de samenleving duurzaam versterken. Dat is onze missie

Nadere informatie

20 jaar kunststoffen in vogelvlucht

20 jaar kunststoffen in vogelvlucht 20 jaar kunststoffen in vogelvlucht Even voorstellen Joop Onnekink Senior Consultant Mark-Olof Dirksen Projectleider Materials, Finishing & Processing Inhoud lezing 20 jaar kunststoffen in vogelvlucht

Nadere informatie

- Goed meten: herleidbaarheid

- Goed meten: herleidbaarheid Echte lumens Herleidbare metrologie als basis voor betrouwbare LED metingen Marijn van Veghel VSL Themadag Optica 18 oktober 2012 Inhoud - Goed meten: herleidbaarheid - LED metrologie - EMRP project Metrology

Nadere informatie

Presentatie Vanparijs-Maes THE WATERCYCLE. Benjamin De Vis 29 april 2010

Presentatie Vanparijs-Maes THE WATERCYCLE. Benjamin De Vis 29 april 2010 Presentatie Vanparijs-Maes THE WATERCYCLE Benjamin De Vis 29 april 2010 Inhoud Vanparijs-Maes Biogas WKK Dimensies / businessplan Concrete voorbeelden Subsidies Vanparijs-Maes Oprichting in 1994 dups BU

Nadere informatie

17 November 2017 Landbouwcongres, Suriname Stichting D ONS. Uitdagingen en mogelijkheden internationaal zadenbeleid

17 November 2017 Landbouwcongres, Suriname Stichting D ONS. Uitdagingen en mogelijkheden internationaal zadenbeleid 17 November 2017 Landbouwcongres, Suriname Stichting D ONS Uitdagingen en mogelijkheden internationaal zadenbeleid Samen met onze partners willen we actief bijdragen aan de wereldvoedselvoorziening en

Nadere informatie

25% 57% NOx 25% PM. Strong foundations 24/06/2016. E-mobility. The transition towards sustainable mobility

25% 57% NOx 25% PM. Strong foundations 24/06/2016. E-mobility. The transition towards sustainable mobility E-mobility 25% The transition towards sustainable mobility Prof. Dr. ir. Joeri Van Mierlo Director of Mobility, Logistics and Automotive Technology Research Centre 57% NOx 25% PM 2 1 Billion Euro s per

Nadere informatie