4-12 jaar & jaar

Transcriptie

1 4-12 jaar & jaar Sport en spel als bindmiddel High Five is een sportstimuleringsproject voor de jeugd van de gemeenten Achtkarspelen, Dantumadeel, Dongeradeel, Kollumerland c.a. en Tytsjerksteradiel.

2

3 Inleiding: In januari 2008 zijn de 5 samenwerkende gemeenten van Noordoost Friesland gestart met de uitvoering van de Buurt, Onderwijs en Sport (BOS) -impuls High Five for sport. In dit jaarverslag leest u de resultaten 2009, het tweede jaar van High Five. De BOSimpuls loopt tot en met 31 december High Five for sport kan gezien worden als het vervolg op het deelproject onderwijs en sport van het Breedtesportproject. In de jaren 2002 t/m 2008 is door de gemeenten Achtkarspelen, Dantumadiel, Dongeradeel, Kollumerland c.a. en Tytsjerksteradiel gezamenlijk uitvoering gegeven aan de Breedtesportimpuls. Met de BOS impuls wordt de kans geboden om het ingezet beleid in de gemeenten voort te zetten, uit te breiden en te vernieuwen. Binnen de samenwerkende gemeenten spelen vaak dezelfde problemen als het gaat om de jeugd in de leeftijd van 4 tot 19 jaar. De herkenbare knelpunten binnen de beleidsvelden sport, onderwijs, welzijn en gezondheid bij de betrokken gemeenten zijn voldoende aanleiding om een gezamenlijke aanpak uit te voeren. De impuls heeft als doel om achterstanden bij de kinderen op het gebied van sport en bewegen, gezondheid en welzijn te verminderen. De deelnemende gemeenten kunnen hierbij gebruik maken van elkaars deskundigheid en hebben gezamenlijk meer middelen en mogelijkheden om projecten op te starten. Het doel is om een actieve en gezonde leefstijl bij de jeugd te stimuleren. Want jong geleerd is... De spilgemeente van de BOS-impuls High Five is de gemeente Tytsjerksteradiel. Daar wordt het project aangestuurd, vindt de financiële administratie plaats en hebben de BOS medewerkers hun werkplek. High five for sport bestaat uit twee deelprojecten gebaseerd op de leeftijden van de doelgroep: 4-12 jaar en jaar. Projectleider van beide deelprojecten is Edwin de Boer. De gemeenten hebben ongeveer tweemaandelijks overleg over de voortgang van het project binnen de begeleidingscommissie. De begeleidingscommissie bestaat uit verschillende ambtenaren jeugd, sport en/of onderwijs van de samenwerkende gemeenten. De stuurgroep van het project, bestaande uit de betrokken wethouders sport van de gemeenten, komen jaarlijks bij elkaar. High five for sport 4-12 jaar Debora Haisma is de sportwerker voor High five 4-12 jaar. Er zijn ontzettend veel en leuke activiteiten uitgevoerd. Dit heeft zeker bijgedragen tot veel plezier in bewegen voor de kinderen. Johannes de Vries en Cedric Eeuwema beiden stagiaires operationeel sportmanagement hebben het project 4-12 jaar ondersteund. Vanaf september is Enna Posthumus bij het project betrokken als stagiaire operationeel sportmanagement. Er is dit jaar een samenwerking op gestart met het Hanze Instituut voor Sportstudies te Groningen ter ondersteuning van het project. High five for sport jaar In 2009 zijn er veel activiteiten uitgevoerd. Deze werden in de periode ervoor voorbereid. Er is een goede samenwerking met de scholen en het jongerenwerk. Al mag gezegd worden dat het verloop van betrokkenen binnen het project groot was. Dit kwam en komt de continuïteit van het project niet ten goede. Publiciteit Het project heeft een eigen huisstijl en website: Daarnaast heeft het project regelmatig publicaties en aankondigingen op de gemeentelijke websites en de gemeentelijke pagina s van de huis-aan-huis kranten. Het project krijgt veel positieve aandacht van de veelal plaatselijke pers.

4 RAPPORTAGE HIGH FIVE 4-12 JAAR 2009 Project Beginsituatie: Conclusies/ Analyse zoals beschreven in de projectaanvraag Doelstelling Doelgroep High Five for Kids - meer dan 25 % van de kinderen heeft op basis van onderwijsgewicht een grote kans op een achterstand op cognitief, lichamelijk of sociaal-emotioneel gebied; - meer dan 25 % van de kinderen heeft op basis van onderwijsgewicht een grote kans op overgewicht; - circa 30 % van de kinderen is weinig tot niet actief; - circa 40 % van de kinderen heeft een ongezond voedingspatroon; - er zijn relatief veel kinderen met psycho-sociale klachten of problemen; - wijkbewoners ervaren overlast van kinderen en maken daar ook melding van bij de politie. door het aanbieden van aantrekkelijke en gevarieerde schoolse en buitenschoolse activiteiten op het gebied van sport, gezondheid en sociaal emotionele ontwikkeling, krijgen de kinderen de kans zich lichamelijk, cognitief en sociaal emotioneel te ontwikkelen en wordt de ervaren overlast door de buurtbewoners verminderd. kinderen van 4-12 jaar Aansluiting bij de leefwereld van de jongeren - de activiteiten worden afgestemd op de wensen van de kinderen (verkregen uit sport en beweegscan, peilingen en evaluatie van de activiteiten); - de lespaketten van "Kies voor Hart en Sport" zijn afgestemd op de doelgroep; - er wordt een zeer gevarieerd sportkennismakingsaanbod samengesteld, waar de kinderen een keuze uit kunnen maken; - er wordt zoveel mogelijk ingespeeld op trendsporten. Status 2009 Partners Status De sport- en beweegscan is in 2008 steekproefsgewijs uitgevoerd. De scan geeft inzicht over sportdeelname, de gymles, het schoolplein, sport in de buurt en de sportvereniging. Resultaten zijn meegenomen in de uitvoering van het project. Steekproefsgewijs zijn evaluaties gehouden onder de deelnemers. - De lespakketten van Kies voor Hart en Sport worden gebruikt. Deze zij aangepast aan de criteria van het Nationaal actieplan sport en bewegen. - Er wordt de kinderen een zeer gevarieerd sportkennismakingsaanbod voorgelegd van recreatieve vormen tot echte sporten, hierbij geld als uitgangspunt plezier in bewegen. - Trendsporten en echte schoolsporten komen bij elke activiteit naar voren sportaanbieders, sportverenigingen, sportbuurtwerker, Stichting Welzijn, onderwijs, GGD, Thuiszorg, SPORT Fryslân, ouders, voortgezet onderwijs Bovenstaande partners zijn allen in meer en mindere mate actief in het project. Er zijn zelfs een aantal partners bijgekomen. Dit zijn: Dorpsbelang, buitenschoolse opvang, externe deskundigen, sportopleidingen. Arrangement - Kies voor Hart en Sport - vakantie-activiteiten - na/buitenschoolse activiteiten - Motorisch Remedial Teaching op school - weerbaarheidsprojecten

5 Status 2009 De arrangementen zijn allemaal opgestart en worden allen succesvol uitgevoerd volgens jaarplanning Resultaten/output deelname scholen Kies voor Hart en sport 86% - deelname kinderen sportkennismaking kies voor hart en Sport 42% - schoolpleinen ingericht op sport en bewegen: 63 % - vakantieactiviteiten: 26 georganiseerd, 1 afgelast (weersomstandigheden), deelname variërend van 4 tot 130 kinderen, gemiddeld 50 kinderen. - schoolse activiteiten: 130 georganiseerd, deelname variërend van 4 tot 500 kinderen, gemiddelde deelname 34 kinderen per activiteit. - uitvoering training weerbaarheid aan 33 groepen van groep (6) 7 en 8. Verwachte Effecten outcome - kinderen (en ook ouders) zijn zich meer bewust van aspecten met betrekking tot gezonde leefstijl (sport en bewegen, voeding, geen of beperkt gebruik van genotmiddelen en weerbaarheid) en maken daarin gezondere keuzes; - kinderen sporten en bewegen meer: er zijn meer mogelijkheden en zij beleven er ook meer plezier aan; - kinderen besteden minder uren aan beeldschermactiviteiten; - stijging percentage jeugd dat voldoet aan de beweegnorm met 10 % (van 40% naar 50%); - stabiliseren groei aantal kinderen met overgewicht (blijft 12 %); - daling percentage kinderen met ongezond eetgedrag met 5 % (van 40% naar 35 %) - 15 % minder overlastincidenten van kinderen effecten outcome wordt aan het einde van de 4 jaar BOS-impuls High Five gemeten, dit is eind Effecten 2009 tussenstand er is een stabilisatie zichtbaar tav groei aantal kinderen met overgewicht (12% bron GGD Fryslân) - Er zijn extra mogelijkheden gecreëerd om te sporten en bewegen - Landelijk voldoet 47% van de jongeren aan de beweegnorm (cijfers TNO 2008) hier is een stijgende lijn te zien ( %) - Het lidmaatschap van sportverenigingen in de 5 gemeenten is licht gestegen. Van 76% (tijd projectaanvraag) naar 79% (GGD Fryslan 2008) Tijdpad voorbereiding 2007, uitvoering 2008 t/m 2011 Evaluatiemethodiek leerkrachten met behulp van vragenlijsten; - "Kies voor Hart en Sport" wordt jaarlijks geëvalueerd bij kinderen en - aan het begin en aan het eind van het BOS-project wordt de sport- en beweegscan uitgevoerd; - de vakantie en na/buitenschoolse activiteiten worden regelmatig geëvalueerd door middel van vragenlijsten; - met de participanten wordt regelmatig overleg gevoerd over de resultaten; - er wordt gebruik gemaakt van de onderzoeksresultaten van de GGD Friesland; - jaarlijks worden de gegevens van de politie met betrekking tot jeugdoverlast opgevraagd.

6 Activiteiten en resultaten 4-12 jaar Kies voor Hart en Sport : Doelstelling Kies voor Hart en Sport beoogt kinderen blijvend te motiveren om in de vrije tijd en op vrijwillige basis, deel te nemen aan sport- en bewegingsactiviteiten in de eigen regio. Dit kan in georganiseerd verband zijn (sportverenigingen) maar ook in anders georganiseerd verband (fitnesscentra, activiteiten sportbuurtwerk e.d.) Het project is er op gericht om de sportdeelname bij schooljeugd voor groep (6) 7,8 op de basisschool en op latere leeftijd te verhogen. Waarom Kies voor Hart en Sport? In de media is veel aandacht voor gezondheid. Dat is logisch want de meeste Nederlanders vinden een goede gezondheid belangrijk. Toch zijn er veel volwassenen en kinderen met ongezonde leefgewoontes. Dit vergroot de kans op ziektes en overgewicht en verkort de levensduur. Kies voor Hart en Sport wil voorkomen dat het zover komt. Dit wordt gedaan door de onderwerpen sport en gezondheid met de leerlingen te behandelen. Jonge kinderen bewegen meestal wel voldoende, maar uit onderzoek blijkt dat ze die actieve leefstijl in hun puberteit vaak moeilijk vol kunnen houden. Daarom is het belangrijk te investeren in projecten om het enthousiasme van kinderen voor sport en bewegen vast te houden. Wat is Kies voor Hart en Sport? Dit project maakt basisschoolkinderen van groep (6), 7 en 8 ervan bewust dat er altijd een sport is die bij ze past. Ze leren dit tijdens speciale lessen op school en ervaren het ook in de praktijk. Ze maken kennis met een grote verscheidenheid aan sporten en andere manieren om gezond te bewegen. Na afloop kunnen ze weloverwogen kiezen voor een bepaalde tak van sport. Een bewuste keuze blijkt gemakkelijker om vol te houden. Kies voor Hart en Sport is een project in samenwerking met de basisscholen, GGD en sportaanbieders. Het project loopt gedurende een schooljaar, vandaar dat u van twee projectjaren (schooljaren) gegevens krijgt. Kies voor Hart en Sport Uitvoering op 138 groepen 6, 7 en 8 van 80 basisscholen binnen de vijf gemeenten. - Module 2: Sportvoorlichting en oriëntatie (2 theorielessen van 1 uur) Leerdoelen: 1. De kinderen worden zich bewust van verschillende motieven om te sporten en te bewegen, en krijgen inzicht in motieven die het meest bij henzelf passen. 2. Leerlingen oriënteren zich op kenmerken van verschillende sporten. De lessen zijn gegeven door de groepsleerkrachten.

7 - Module 3: Sportintroductie ( 2 praktijklessen van 1 uur tijdens de gymles) Leerdoelen: 1. Leerlingen ervaren enkele wezenlijke kenmerken van verschillende sport- en bewegingsactiviteiten. 2. Leerlingen zijn in staat te reflecteren op deze ervaringen en een persoonlijke waardering te geven aan de activiteiten. 3. Leerlingen kunnen door deze ervaringen en reflectie een verantwoorde keuze maken voor een bepaalde sport. Uitvoering op alle scholen in alle gemeenten door vliegende vakleerkrachten lichamelijke opvoeding. In totaal hebben 117 groepen les gekregen van externe docenten. - Sportkennismakingscursussen (4 x kennismaken bij een sport naar keuze) Het aanbod van verschillende sportcursussen is aan alle leerlingen in de vorm van een sportkennismakingsboekje overhandigd. In totaal waren er 66 sportaanbieders met een aanbod van 115 sportkennismakingscursussen. De kinderen hebben konden kiezen uit de volgende sporten: Aangepast sporten, atletiek/hardlopen, badminton, boksen, fierljeppen, fitkids, fitness, gym/jazz/aerobics, hip-hop house, jiu-jitsu, judo, kaatsen, karate, korfbal, majorette, skeeleren, snorkelen, spinning, streetdance, surfen, survival, taekwondo, tafeltennis, tennis, voetbal, volleybal, wielrennen, weerbaarheid en zelfverdediging, zwemmen, zwemmend redden, zeilen en sport- en spelinstuif. De programmaboekjes zijn uitgedeeld aan de 2896 kinderen van de 80 deelnemende basisscholen in de gemeenten. Hiervan hebben 1211 kinderen zich aangemeld voor een sportkennismakingscursus. Kies voor Hart en Sport Op 86 basisscholen in de gemeenten Achtkarspelen, Kollumerland c.a., Dongeradeel en Dantumadiel en Tytsjerksteradiel. Over gewicht en Energiebalans Diëtisten van Thuiszorg LIV advies en Het Friese Land hebben 1 les gegeven over overgewicht en energiebalans aan de groepen (6) 7 en 8 gegeven van 61 basisscholen. De 2 de les bestond uit het behandelen van de opdrachten uit de lesmodule en is behandeld door de eigen leerkracht. Beweegnorm kinderen: Minimaal 1 uur per dag bewegen en minimaal 2x keer in de week gericht op het vergroten/behouden van het uithoudingsvermogen

8 Zorgverbreding, Motorisch Remedial Teaching Er is een specifieke groep kinderen op de basisschool die extra aandacht nodig. Bij kinderen met een achterstand in motorische vaardigheden, is gebleken dat de hoeveelheid beweegtijd enorm afneemt in de loop der jaren, als er geen hulp wordt geboden. Deze kinderen spelen minder buiten en gebruiken de beweegtijd (bijv. in gymlessen ook minder effectief). Daardoor wordt de achterstand steeds groter en dat zal op den duur bij veel kinderen resulteren in een negatieve houding t.a.v. bewegen en sport. Doelstelling: Kinderen met een zwakke motoriek de kans geven zich te ontwikkelen en het plezier in bewegen en sporten te behouden en/of te bevorderen. Er worden cursussen georganiseerd voor leerkrachten en begeleiders van de basisschool. In de cursus wordt aangeleerd hoe leerlingen gevolgd kunnen worden in hun motorische ontwikkeling en hoe kinderen met bewegingsproblemen geholpen kunnen worden. - Deelname 12 leerkrachten van 5 basisscholen aan de basis cursus Motorisch Remedial Teaching in het basisonderwijs. (Cursus bestaat uit 6 bijeenkomsten met huiswerkopdrachten en is 1 keer georganiseerd). De cursus is gegeven door Hans Stroes van Stichting MRT in beweging. Scholingsmiddag Bewegen en spelen - Op 28 oktober is een scholingsmiddag voor leerkrachten van groep 1-8 georganiseerd. Deze cursus is samen met het breedtesportproject opstelling georganiseerd. Centraal stond hoe om te gaan met bewegingsachterstand vanuit het project Kom in beweging en Fit & Fun op muziek. Hier hebben 21 leerkrachten van 11 basisscholen aan meegedaan. De deelnemende scholen ontvingen de lesmap met Fit & Fun op muziek. Het doel van dit concept is om het plezier in, en toename van bewegen door leerlingen in het basisonderwijs. Ook is er die middag literatuur ter inzage geweest van de verschillende sportbonden in Nederland.

9 Activiteiten Het hele jaar door worden er extra activiteiten voor de kinderen georganiseerd. Centraal hierbij staat de Nederlandse Norm gezond bewegen. Dit is 1 uur per dag bewegen per dag, minimaal 2x per week gericht op het onderhouden vergroten van het uithoudingsvermogen. Sinds kort wordt ook gebruik gemaakt van de landelijke campagne dubbel30. Voor de uitvoer wordt samengewerkt met sportaanbieders, welzijnsorganisaties, basisscholen enz. Het betreft laagdrempelige activiteiten met als uitgangspunt plezier in bewegen. - In de verschillende vakanties zijn er 26 activiteiten voor de kinderen georganiseerd. In totaal hebben er 1285 kinderen meegedaan aan de activiteiten. (in 2008 waren dit 14 activiteiten met 1089 deelnemers) - Onder- en na schooltijd zijn er 130 activiteiten georganiseerd. In totaal hebben er 4410 kinderen aan meegedaan. (in 2008 waren dit 98 activiteiten met 2598 deelnemers) Nieuw dit jaar waren de schoolplein activiteiten. Er werd met de sportkar naar de schoolpleinen gegaan om daar allerlei activiteiten te doen voor alle leeftijden. Er werden bekende en onbekende sporten gedaan. Tevens is sport- en spelmateriaal aan basisscholen uitgeleend om extra activiteiten te organiseren. De activiteiten van 2009 in beeld: Op bezoek bij het fitnesscentra een pannavoetbal toernooi op het plein In de schoolvakanties worden in de sporthal allerlei beweegactiviteiten georganiseerd.

10 Fun in athletics Clinic weerbaarheid Survival bij de vereniging stoeivormen voor de kleinsten na schooltijd Hardlopen voor een goed doel voetballen in een boarding blijft cool samenwerking met de skatebond

11 Weerbaarheid Doel van de weerbaarheidstrainingen is: het verhogen van de weerbaarheid van de kinderen van groep 7 en 8 van het basisonderwijs. In overleg met aanbieders van weerbaarheidstrainingen in de gemeenten is een samenwerking opgezet. De aanbieders gingen naar de scholen toe om onder schooltijd 3 lessen gericht op fysieke weerbaarheid aan te bieden. Deze lessen gegeven worden tijdens de gymlessen. De scholen ontvingen tevens een schoolkrantartikel over weerbaarheid gemaakt door de GGD Fryslân. Alle scholen kinderen kregen een overzicht mee naar huis waar de vervolgcursussen op stonden. Na schooltijd konden de kinderen dan vrijwillig meedoen met een vervolgcursus. In 2009 hebben 33 groepen van 32 scholen meegedaan aan de lessen weerbaarheid. Dit zijn ongeveer 680 leerlingen. Door weerbaarheidtraining leren kinderen hoe ze moeten handelen in grens- overschrijdende situaties. Er wordt de kinderen geleerd om op een passende manier voor zichzelf op te komen. Een gevoel van eigenwaarde, zelfvertrouwen, zelfverzekerdheid en zelfacceptatie zijn daarbij de sleutelwoorden. Van schoolplein naar speelplein Herinrichting schoolplein naar speelplein op 10 basisscholen. Het doel is om met de school een plan te maken zodat het schoolplein ingericht wordt op bewegen en spelen. Er wordt een advies gegeven hoe het schoolplein veranderd kan worden tot speelplein. Tevens wordt besproken welke aanvullende maatregelen de school kan nemen tav begeleiding van het spelen. Dit advies wordt afgestemd op de wensen van de school. Na het maken van het plan gaat de school bezig met de uitvoering. Het uitgangspunt is: een uitdagende en veilige speelomgeving met optimale ontwikkelingsmogelijkheden voor elk kind. Door het plein in te delen in verschillende activiteiten gebieden worden de kinderen uitgedaagd te gaan bewegen op het schoolplein.

12 RAPPORTAGE 2009 Project Beginsituatie Conclusies Analyse Beschreven in projectaanvraag Doelstelling Doelgroep Aansluiting bij de leefwereld van de jongeren Status 2009 Partners Status 2009 Arrangement High Five for Sport, jongeren jaar - Circa 25% van de jongeren voldoet nog maar aan de norm van gezond bewegen (dit percentage is bij kinderen 40%); - Circa 50% van de jongeren is weinig tot niet actief (dit percentage is bij kinderen circa 30%); - Meer dan de helft van de jongeren heeft een ongezond voedingspatroon; - Het alcohol-, tabak- en drugsgebruik onder jongeren is hoger dan het gemiddelde in Friesland; - Het percentage jongeren dat zich schuldig maakt aan een vorm van (kleine) criminaliteit is circa 5% hoger dan het gemiddelde in Friesland; - Wijkbewoners ervaren overlast van jongeren en maken daar ook melding van bij de politie. Door het aanbieden van aantrekkelijke en gevarieerde schoolse- en buitenschoolse activiteiten op het gebied van sport, gezondheid en sociaal emotionele ontwikkeling, krijgen de jongeren de kans zich lichamelijk, cognitief en sociaal-emotioneel te ontwikkelen en wordt de ervaren overlast door de buurtbewoners verminderd. Jongeren in de leeftijd jaar - Binnen 'whoz-next' worden de activiteiten door de jeugd zelf bepaald; - Overige activiteiten worden afgestemd op de wensen van de jongeren (verkregen uit sport- en beweegscan, tussentijdse peilingen en evaluatie van de activiteiten); - De werksessies worden afgestemd op de doelgroep; - Er wordt een zeer gevarieerd sportkennismakingsaanbod samengesteld, waar de jongeren een keuze uit kunnen maken; - Er wordt zoveel mogelijk ingespeeld op trendsporten. - de whoznext activiteiten zijn door de jeugd zelf bepaald - de sport- en beweegscan is in 2008 uitgevoerd en de resultaten worden gebruikt in de uitvoer van het project. - de werksessies zijn op niveau van de doelgroep gegeven. - Er is een sportkennismakingsaanbod op een aantal scholen opgesteld. Dit is nog niet op alle scholen uitgevoerd. Wel wordt het aanbod op de scholen steeds groter - de clinics die worden gegeven zijn bijna allemaal trendsporten Sportaanbieders, sportverenigingen, sportbuurtwerker, Stichting Welzijn, GGD, Thuiszorg, SPORT Fryslân, ouders, voortgezet onderwijs. Bijna alle partners die hierboven staan vermeld zijn in meer of mindere mate bij het project betrokken. Alleen de doelgroep ouders heeft nog geen plaats in het project. Wel zijn er de partners sportbonden en externe deskundigen bijgekomen. - "Whoz-next"; - Beweegweken in de vakanties; - Werksessies in het kader van leefstijl; - Sportkennismakingslessen tijdens en na school in samenwerking met school en sportaanbieders.

13 Status De arrangementen zijn in 2009 opgestart en uitgevoerd. Resultaten Er zijn 5 whoz-next team begonnen dit jaar. Het team bestond uit 4 tot 12 jongeren. - Er zijn 16 beweegweek activiteiten in de vakantie uitgevoerd - Deelname aan de activiteiten varieerde van 10 deelnemers tot 326 deelnemers met een gemiddelde van 62 deelnemers. - Op alle scholen zijn werksessies gezonde leefstijl gegeven over weerbaarheid aan de onderbouw. - De werksessies weerbaarheid zijn variërend van 2 tot 5 keer op de scholen uitgevoerd. - In 2009 zijn veel sportkennismaking activiteiten met de scholen uitgevoerd. In totaal 30 kleine en grote activiteiten. Het varieerde per school van 1 sportkennismakingsactiviteit tot 10 activiteiten per jaar. - Deelname sportkennismakingsactiviteiten ongeveer 20 % Verwachte Effecten outcome - Jongeren (en ook ouders) zijn zich meer bewust van aspecten met betrekking tot gezonde leefstijl (sport en bewegen, voeding, geen of beperkt gebruik van genotmiddelen en weerbaarheid) en maken daarin gezondere keuzes; - De jongeren sporten en bewegen meer en besteden minder uren aan beeldschermactiviteiten; - Er is sprake van meer binding, sportiviteit en respect onder de jeugd; - Percentage jeugd dat voldoet aan de bewegingsnorm stijgt met 5% (van 25% naar 30 %); - 10 % minder meldingen jeugdoverlast per jaar. Na 4 jaar de BOS-impuls in 2011 zal worden gekeken naar de effecten effecten 2009 Tussenstand effecten outcome Het lidmaatschap van sportverenigingen is meer dan 10% gestegen onder leerlingen klas 1 en 2. Er is een afname in de trend van gebruik genotmiddelen. Er kan voorzichtig gesteld worden dat de jongeren zich meer bewust zijn van aspecten tav een gezonde leefstijl. Tijdpad Voorbereiding 2007, uitvoering 2008 t/m 2011

14 Activiteiten en resultaten jaar Om de activiteiten vanuit High Five uit te voeren zijn verschillende sportwerkers aangesteld. Sportwerker voor de VO-scholen in Kollum is Erik Drenth, docent lichamelijke opvoeding van het Lauwerscollege. Voor de VO-scholen in Burgum was dit tot september Teuny Bosma, docente lichamelijke opvoeding van het Singelland. Voor de scholen in Dokkum en Damwoude is dit de sportwerker Debora Haisma. Zij geven gezamenlijk met de scholen, sportaanbieders, projectleider enz. invulling aan het deelproject High Five jaar. Ook bij verschillende VO scholen is gestart met de uitvoer van een sport- en beweegscan voor jongeren in de leeftijd van jaar. De sport- en beweegscan is ontwikkeld door het NISB (Nederlands Instituut Sport en Bewegen) en geeft informatie over sportdeelname, de gymles, sport in de buurt en bij de sportvereniging met betrekking tot kinderen in de leeftijd van jaar. De uitkomsten worden gebruikt bij de voortgang van het project. Jongeren worden gecoacht om sport- en beweegactiviteiten te bedenken en te organiseren. Dit jaar zijn er 5 projecten opgestart. Hierbij een korte beschrijving. Jongeren van het Lauwerscollege hebben de sportdag van klas 1 en 2 volledig veranderd. Er is een stemming via `Hyves` geweest over de onderdelen op de sportdag. Uiteindelijk is er voor unihockey en voetbal gekozen. Tussendoor deden de leerlingen mee aan een clinic breakdance en judo en hadden de leerlingen een gezonde lunch geregeld. De scholen zijn door een groep jongeren van het Lauwerscollege uitgenodigd om deel te nemen aan een footvolley-toernooi. Zo ontstond er een regionaal toernooi wat jaarlijks terug zal komen. Deze eerste keer kwamen er 50 jongeren op af. Een team had een sportdag voor de basisscholen ontwikkeld. Helaas kon deze vanwege slechte weersomstandigheden niet doorgaan. Een ander team heeft een bungee-run voor jongeren georganiseerd. Een ander team is nog in de ontwikkeling van een activiteit. Beweegweken in de vakanties In de vakanties worden allerlei sport- en beweegactiviteiten voor de jongeren georganiseerd. Dit jaar zijn er 16 activiteiten door het jongerenwerk en de scholen georganiseerd. Activiteiten die werden gedaan zijn: Zaalvoetbaltoernooi, skaten, volleybaltoernooi, panna toernooien, week van activiteiten rondom en in het zwembad, waterspelen, kratstapelen, levend twister, survival. De activiteiten werden wisselend bezocht. Deelnemersaantal varieerde van 10 tot 326 deelnemers. In totaal zijn er een kleine 1000 jongeren op de activiteiten afgekomen. Werksessies in het kader van leefstijl Op de scholen is meer aandacht voor een gezonde actieve leefstijl. Op de scholen is begonnen met een inventarisatie van bestaande activiteiten. Dit heeft bijvoorbeeld geresulteerd in het aanbieden van een gezonde lunch bij de sportdag en een bezoek aan het fitnesscentrum met uitleg over een gezonde leefstijl. Er gebeurde al veel op het gebied van gezonde voeding. Veel scholen kozen ervoor om fysieke weerbaarheidstrainingen aan te gaan bieden. De klassen kregen dan 3 of 4 lessen van een gastdocent. De lessen werden gegeven aan de klassen 1 en 2. Er hebben meer dan 400 leerlingen aan meegedaan. Dit heeft in een aantal gevallen geresulteerd in een structureel aanbod binnen de school. De scholen hebben vanuit het project materiaal aangeboden gekregen om de lessen voort te zetten. De materialen zijn grote en kleine stootkussens die te gebruiken zijn in de lessen weerbaarheid. De docenten beschikken

15 zelf over de vaardigheden om de weerbaarheidtraining aan te bieden. De lessen worden opgenomen in de lessen tijdens schooltijd. Sportkennismaking tijdens en na schooltijd Het doel is om jongeren in staat te stellen zoveel mogelijk kennis te maken met allerlei vormen van sport en bewegen. Op deze manier kunnen ze een bewuste keuze maken voor een sport die goed bij hen past. Er zijn allerlei verschillende activiteiten uitgevoerd op de scholen. De meeste onderdelen vonden plaats tijdens schooltijd in overleg met het (speciaal) Voortgezet Onderwijs. Door het tijdens schooltijd uit te voeren word er een grote groep leerlingen bereikt. Activiteiten die gedaan zijn: Workshop breakdance, clinic fierljeppen, clinic zumba, clinic Streetdefence, kennismaking fitness, kennismaking skien, steps/aerobics, pilatus, clinic frisbee, watersportdagen met surfen/zeilen/kanoën, pannavoetbaltoernooi, kennismaken met verschillende sporten bij het fitnesscentrum, zwemmen, spinning, bowlen en de sprintchallenge. De sprintchallenge is een dag in het teken van de 100 meter sprint om te laten zien hoe leuk atletiek is. Aan de 30 verschillende activiteiten hebben meer dan 1100 jongeren aan meegedaan. Een aantal scholen heeft materiaal aangeschaft om zo de activiteiten structureel voort te zetten. Het betreft materiaal voor weerbaarheid en voor watersport. Er vindt een onderzoek plaats op 1 school voor naschools activiteitenaanbod. Met de uitkomsten wordt een activiteitenplan opgezet. In 2010 zal dit worden uitgevoerd. Foto-overzicht 2009: De clinic breakdance werd met veel enthousiasme uitgevoerd. Er werd fanatiek meegedaan aan de sprintchallenge door 1 e 2 e klassen VO te Burgum

16 Clinic weerbaarheid kennismaking steps/aerobics Kennismaking: skiën fitness tafeltennis Doedag voortgezet speciaal onderwijs met zwemmen, fitness en spinning Jongeren bedenken en voeren zelf de activiteit uit in whoz-next.