Overdrukuit: LandbouwkundigTijdschrift/pt.91 (1979) no. 9

Transcriptie

1 Drs.. Ak DEFAERVADE EDERLADELADBW ddlgn.216 '#4 4fE1 ": -j( " E. : B * BBLTEEK LV? Dbr1979 vrdrkit: LndbkndigTijdshrift/pt.91 (1979) n. 9 Lndb-Enishnstitt AfdlgLndb

2 nlidg pbisvnjrlijks-slt stkpn rdndr htlndb-enishnstittggvnsvrldvrd fniëlpsitivnlndbbdrijvn. tbhlphin rdtd ddlgnvriht ggvn vndvrgnspsit vndknssitti d lndbvrnpridvnt jr, rbijknntrd rdtggvnpdvrghhtglijkisdt -ndnksslht bdrijfsrslttn -d bdrijvnblijvn bstn. ndbshgvrdfnirgvnd drlnds lndb rdtndrlndbvrstn:dkkrbnd lt, titndrgvndtb. Envrdrbprkgisdtditrtiklllnbtrkkg hftplndbbdrijvn ndxplitti -ndrnrl stndighdnn bijndltigbdrijfsvrg -vrd ndrnriln hlvdgtk brngt. Dbdrijvnnnngvr 90% vnd drlndslndbprdktivr hnrkng. ds 1968ishtntl vn bvnshn bdrijvn gdldvnri 117 0ttri Ddlgisnrijdsvrrktdrphffgvn bdrijvnnndrijdsdrshivgvndtlgrns:drd thnishntikklg shiftnlijkdgrnsvnd bdrijfsvngvnstnsn hlvdgtk p, rdrstds r kl bdrijvnndrdgndtlgrns kn. n 1978 rndvrblijvndbdrijvndnk rdnd hlftgrtrdn1968. tdgri vnd bdrijfsvngiskdvrgnsbhftvnd bdrijvngrtrgrdn. rditis nitdnig rk:kdprijsstijgg (vrlvngrndngbn)n d hnisti (r kpitltnsivbdrijvn)hbbnd vrgnsbhftdntnn. vng vrgn n1968 bdrghtgïnvstrdvrgnnlndbbdrijfgiddld ƒ220 0 (ttl26 iljrd gldnp bdrijvn);tjrltr htbndigdvrgn ir ƒ 11 0 (ttlbijn90 iljrdgldnp810 bdrijvn). Vrgns strtr Dfnirgvndlndbbdrijvngshidttign vrgn, tvrdvrgnn t vrphtrsvrgn..vrphtrsvrgnisspifikvrdlndb; ht vrtgnrdigtd rdvndgphtgrndngbnnis dsgnvrdvrgndtd brn tnpnnd b-

3 drijvntfnirn.vrigngrndngbntnhtr lfnirgsiddln rdnngtrkkn.dvrgnsbhft vnnignrisdnkvlgrtrdndivnn phtr. n 1978 htvrshildvrgnsbhftvn igndsbdrij vnnphtbdrijvngiddldbijnnhlfiljngldn. Dpplktgphtgrndntvrtdrndf. Dsndnksis htndlvnhtvrphtrsvrgn dltstjrn, dt dprijsvngrndstrkrstgdndi vndndr prdktiiddln, rgrtrgrdn, lsittbl 1 blijkt. Tbl 1. Vrgnsstrtndlndbbdrijvn Eignvrgn 55 % Vrdvrgn 1 % Vrphtrsvrgn 2 % % % % % 15 % 25 % 56 % 12 % 2 % Ttl 1 % 1 % 1 % 1 Alsdgphtgrndngbn (vrphtrsvrgn) bitn bshgrdngltn,dnis rdn80% vnd vrgnsbhftvnd brntignvrgngfnird. ndnksddlpdrjrntgnnvrgnsbhft isdit prntgnitvlvrndrd (1978: 8% ignvrgn; 17% vrdvrgn).itllnd bsprgn -giddldrdn ƒ 10 0 pr bdrijfprjr -hbbnttdign vrgnsvrgbijgdrgn, rkdprijsstijggvnd prdktiiddln (vrlvnigngrndn gbn). Bdrg 1968 htignvrgnvnd brn ng 15 iljrdgldn,1978 ditgstgnttri50 iljrdgldn. khtvrdvrgn ntrkt. Dlngnplng trijn bdrgn1968ri iljrdgldnnstgnttri 9iljrdgldn1978. n 1968 htndlvnd Rbbnkndlngn 4% ndtvndfili 41%; 1978 rsptivlijk6% n 2%; r rd 16% (1968)rsptivlijk14% (1978) glndvnndr bnkn, vrkrgstshppijn, nitttdfilibhrndprtilirnnvrhidsstllgn. n 1978 hdslhts% vnllbdrijvndrdn 50% ignvrgn, 0% hd50tt 80% n 67% vnd bdrijvnhd r dn 80% ign vrgn. iritblijktdt -ghtgrtndlignvrgn - dvrgnspsitivndlndbbdrijvn htlgn gnstig is. Dgnstigvrgnspsiti dlndbishtr vr htvrtbstnvnd bdrijvnkn ndk.dbdrij fs-

4 rslttnijn nlijk -vlgnsbdrijfsnish tstvn - nvldnd.dkstnijnhgrdndpbrngstn,ndit il ggndtdfitlijkblngvnd prdktiftrnrbid, grndn kpitllgrisdnd blngsnsprknpbis vn A-ln (vrrbid),pphtbis (vrigngrndn gbn)np bisvnngllrdrnt (vrdvrig prdktiiddln). ndlndbis htrndntvnhtttlgïnvstrd vrgnbijndrlg.alsdignrbidpa-bisrdt vrgd, blijftrhtvrgn (vrldfglpn jrn) nlijksits vr. n 1977/1978 bdrgdgllrdrnt 1,2%vrd rdvnigngrndngbn n7% vrd rdvnd ndrprdktiiddln.vrdvrgnthtrn hgrrnt rdnbtlddndgllrdrnt, dt htdidlijk lijndt - dnrkggnnd hg grndprijnnhtfitdtpgrndnitrdtfgshnn hiritdskgnfshrijvgsbdrgnvrijkn -d brn ndlignvrgndrntltnndflssgnit dnknnnpbrngn. Zlsit htvrgndblk,isdlpdrjrn ht ignvrgnnitllnstndghdn, rlsgvlgvn bsprgn,kitgbrid.dt dit, ndnksslht bdrijfsrslttn, glijkisgst,isngvlgvnhtfitdtd lndbbdrijvnlsgsbdrijvnrdngëxplitrd.en ht knrkvnngsbdrijfisdthttvlignrbidn kpitl rkt, ndtdrdrnblngrijkdlvnd (rbidsnrnt-)kstngnitgvnijn, rdgsldnknplvrn. nkns sitti ittbl 2 blijkt h, ndnksslhtbdrij fsitkstn (htntt-vrsht ngnvndtjrn ngtif),d knsvrg is gst. nhtndrnrskn kthtgbrdfftvn dbdrij fsitkstnndbrngvnignrbidn vrgn vndndrnrttitdrkkg.wrdnkdrbidsblng vn rkndgsldnndkstnvn bitnhtbdrijf gtld,dnvrkrijgn htgskndtlkvnd tndrhtjrnvldndgrt tknnnsprn. 1) Ditprntgkt lg it, drdtlskstnvnigngrnd ngbnn bdrgrkngisgbrhtdtlspht btld tn rdn,ddgrndngbngpht dnijn (phtbis).nditbdrgisnrntvrgdg vn 1,2% bgrpn (nttpht).

5 s i v -s- 7\ Ti -tf n v s v t l-~ v i t-. r v -J r». VD r-. s v * - - * r v ~ v " * -" J t1 1 t T) i-l vr s \ P-- -vt t v s r t ) 1 i-l v r v r v r» -* s v r r t T) i-l ( x r r»» r». v P-. -tf -- * V -* l - v v s r-» r 1 l 1 1 l l TJ s r-- s v v v ' T sv )-r! i 1 01 x t 1 1 l t ) r* v v s -- ** r * v v v s v v r s s s s r-- v -* i 1 ii 1 x) 1 f J -l n) x t J 01 t 01 t r* l s s \ v J J v P f r - \ L 1 i LVV s r-- r -* s v v r-. ~- s v t r~ 9J J B 1 j,* t 01 Ö i- t tfl J - d T l l 1 t s l f i-t h d P. t l 1 ) T) J-i x l t d x r i 1 t 0 s ) vss -t -J i v r v - v r- - f t l r~- r l j t l l 1 s 1 ) 6 t v t n) ii t) n) ) J t l t0 1 t i t Ü! l bû fl f t l t-l 1 l l x l fl x TJ J A! s v v f -- - " s v s - p. rr. VV v r r t. v r t sn ' v t 01 1 Z!-( t l ) l 1 t J Ö t t) 11! A! tfl t) 1 i 1 t d x

6 Dtdknssittiprbdrijfstknglkn vrshilln, rdtgïllstrrd dtblln (rndvhdrijbdrijvn) n 4 (kkrbbdrijvn). pdrndvhdrijbdrijvn rnd bdrij fsitkstn ng slhtrdnpdgiddld brdrij, rk hir knlk jr rdngsprd. pdkkrbbdrijvnisdsittidltstt jlgnstigrgst. Alln ht ltstjr ht bdrijfsrslttngtif.nllndrjrn rn nttvrsht. tgsknnd bsprgn rndnkpd kkrbbdrijvn bijnlljrnhgrdnprndvhdrijbdrijvn. it htvrgndkn rdngnldrddtk bijslht bdrijfsrslttn,dntïtitvnd bdrijvnng nit gvrbhftt ijn. ntïtit vn d bdrijvn Vrhndhvgvndntïtitvnd bdrijvnis nit lln htbdrijfsrslttvn btknis, rdtkd knsvrgnknsbstdg nrkgt rdngnn. Vrhndhvgvndntïtittht bdrijfsnishrslttpkkrbbdrijvngnstigrijndnprndvhdrijbdrijvn.pkkrbbdrijvnspltd gsrbidnlijkngrgrrlnkhtgllrdln vnd brlfislgr, drdtdkkrbr drrn bhftt rkn. Erijndspkkrbbdrijvndrkstndivrht gtvnskstnijn. ithtvrgndvlgtdtbijglijkbdrij fsitkstn (ntt-vrsht),dsprglijkhdnp rndvhdrijbdrijvngrtrijndnpkkrbbdrijvn.ditvrbndtssn bdrijfsrslttn bsprgnblijktdidlijkitdfig. 1. Bij nntt-vrshtvn nl knpdrndvhdrijbdrijvnngvr6% rdngsprdnpdkkrbbdrijvn ir 1%. n dgrfikis htntt-vrshtitgdrkt prntnvnd ftrkstndvldvndfltit ntrlisrn. D bsprgnijnitgdrkt prntnvnhtttlht bdrijfgïnvstrdvrgn, rrdtbriktdtrtvns nrlti rdtglgdtssnvrgnsvrg n vrgnsbhft.z bijvrbldprjr%vnhtgïnvstrd vrgn rdn bsprd,dn rdtrnpridvn25jr 75% ignvrgngvrd.plndbbdrijvnspltdgsyls n blngrijkrl.ditbtkntdtr nitllnvrg, r knttrkkgvnvrgnpltshft. Bijd gnrtiisslglvrgn rdnnttrkkndrddrn, ndjng ndrnrsllnvrgntnvrn htbdrijfstnd t hdnn nvrgt hbbnvr hnd dg. Bijnvrdgvnnbdrijfhbbnd stjng ndrnrs ln bgvrgn.kvirfnissnnshnkgn

7 "! n» l (. ÜJ Q il *, : 0 'L tj! * É i 2 5-2,» - ii L * * / _ V 0 1 t» " ó -»-» -» fl 0 J t_ 0 L D t L l/) L Û (/) ÜJ i _ t- Q L Û 0Û t i

8 llnignvrgnvrkrijgn.rdrllnijdr bsprgvrgn tn vrn. n knnitgndt bijn bsprgvn 2 à%, vldndvrgn rdtgvrd. Wilndbsprgbrikndn gprndvhdrijbdrijvnhtbdrijfsrslttnitslhtrijndn 20% ngtif (itgdrktprntnvndftrkstn;i grfik),n tpkkrbbdrijvnht nttvrshttnst20% psitif bdrgn. itdfigrblijktdtd bdrijfsrslttnd st jrn rdnbriktndtdntïtitvnhtgiddld rndv-nkkrbbdrijfnitgvrisgkn.dit il ntrlijknitggndtrgndividlbdrijvnijn r sprnitgsltnis. Enpdi bdrijvnisd vrgnsvrg l gvr,tnijrndrfnirgsiddln ijn. Fnirgsiddln tijn nlijknitllnd bsprgndils fnirgsiddlknnndn.zlsittbl 5 blijkt,splnk fshrijvgsbdrgn,rfnissnnshnkgnn 'vrig vrgnsttis' (shdvrgdgn, stnpvrkhtgrnd n vrgnssbsidis)n blngrijkrl.n td bsprgnvrndttl bshikbrgknign iddln. ittbl 5 blijkttvnsdtdign iddlnd ni lngnvngvrtrffn.n 1977/78 dvrhdg ƒ2,8 iljrdigniddlntnpihtvn ƒ 1,7iljrdnni lngnplngtrijn.dvrhdgtjrrdr ƒ 1,iljrdigniddlntgnvr ƒ0,5iljrdnni lngn.zldigniddlnlshtvrdvrgnijn dsstrktgnn. Bstdgn D iddln rdnvr htgrtstdlgbriktvrd fnirgvndvstrgn.kvrdflssgvn lngnijnstdsriddlnndig.vrts rdnngiddln ngndvr blgggbitnht bdrijf, rndrkd ign ngndprsnntijn bgrpn. ittbl 5 blijktdt -itgndrd 1970/71 -d bshikbrgkniddlnstdsd bstdgnhbbnvrtrffn.dit btkndnvrbtrgvndliqidititspsiti. nhtlgnllndflssgntigniddln rdngfnird. Als hin rdtitggn, dnisittbl 5 ftlidndtkdltstjrnd bdrijfsvstrgn ngvrhtgrtstdlitigniddlnijngfnird. grtdvstrgnprjrprbdrijfijnn h djrlijks vstrgn T/rdngfnird, rdtdidlijk gïllstrrd htstrdigr ( fig.2) 5 rittvnsdrl vndknsvrgnknsbstdg ttitdrkkg kt.

9 0 r-v i-v r-v ri ~- v i-v sf - J-». V g s v v t n n f v r vd r» yv \ t -v! v -v \ Tv v vf i-l i 1,Q J d d J r-t J i- p s r- s i-v r-v l-v. r-. v s v v s J i 55 ë!*: d f t-l t t. t v. v r~- - v v y ~d- - T\ -r * /-v r, (50 14 d - d r J A - r-t -l -! ( n i*-i Ü W 1* *"\ s Q 6 }Li 9* (-1 \ \ "" v v /-v ri r v " v x) xi -d 0. - d i-l i-l d d D -» \ dr t ( ii f i d, r i-l d d jj 25 J Q 2 *Z Ü 5 Q Z!. 1 T\ rr\ i( f p. t-l d p! v Ö } 4- ~tf r-1 VJ T i-l 4-l : ~ v ~-i 1 r. r r * t V * vt s (V. i - ) 4-t ö d i-. fi 1-4 L'-) v xi V V -~ v ( 1 Ti ii T T d & d d T r i-i ii d i-i d 11. r r ' *""* r-t 1 d - J d d i Q " r & & * T T d.* -) d & x d & T l-v *v l-v " -l r r; j ) d d & *\ ii i-i r r d T r d r ii 10

10 .E» n ' E xi. n )! n.» (_ x: x ) ' Ö *-» x: 0 01 L. E ï : i i r * i_ p» J* s. 1 n " l TJ n i_ x: ) r.» ) 9 J ) 'Ê E J* T D k. D ) V " E TJ r». r~ t ) ) k. *» 0 L L 1- * L i - f L D K i i - i d. L f. * 1 * l/l. 8 n 11 J» * E + 2, (0» J».* i-» + 5 i_» E ilt t l E 1 l l * ü ' g f 'v- l~ V 4 A i il.5 * l JfL f(döl "- n - - T- t T-» ' J J l 'E i *» '~xi - TD l ü - J E s r: - Ü Ö?. i l» l V t. 5! TJ» x xi»-» l l J 5» J J E J l_. Q- 2

11 itditstrdigrdtbtrkkghftp htgiddld lndbbdrijfhtjr 1977/78, blijktdidlijkdt, ndnks n ngtifbdrijfsrsltt (-ƒ 2 4),th ngn gsknvn ƒ578pditgiddldbdrijfkn rdnbhld. Dit glijk,drdtpngsbdrijf vlrbids- n rntkstngnitgvnijn. Wrdtditgsknvrdrd td bltgn (lsifprisvlksvrkrgn)n dgsbstdgn,dnrstrthtbdrgdtlsbsprgn kn rdnngdid.dbsprgnvrntn td fshrijvgsbdrgnndvrgnsvrdrhtn dign fnirgsiddln (ƒ4. Wrdnhirbijdglndfnirgsiddln (ƒ21gtld,dn krijgn dttlfnirgsiddlntn bdrgvn ƒ55 1, di1977/78 vrdvir nggvnbstgnijnngnd,t tn vrflssg ƒ 5 6, vstrg ƒ9 8, vrblgggnbitn ht bdrijf ƒ 67n vr ƒ 0lsnvrbtrgvnd liqidititspsiti dit jr. Vnd brt-bdrijfsvstrgn hftgiddld ƒ 11 0 btrkkgp0,5hgrnd.ditbtkntdt1977/78ttl ir4 hisvrgnndrdri810 ndrnrs. Enitgnddtdflssgn (d ƒ 56)itign iddlnijn btld,tntditstrdigrdidlijkn,dtd vstrgnvrhtgrtstdlitigniddlnijn gfnird. Rsé 1. Dvrgnsbhftvndlndbbdrijvn isstrk tgnn.n 1968 htgiddld gïnvstrdvrgn ƒ220 0; 1978ir ƒ Dlndbbdrijvnrdngfnirdtign vrgn, tvrdvrgnntvrphtrsvrgn.n 1978 dvrgnsstrtrigndrsdn 15 jrgldn, t tn 56% ign vrgn,12% vrdvrgnn 2% vrphtrsvrgn... Wrdthtvrphtrsvrgnbitn bshggltn, dn isri 80% vnhtttldrd brngïnvstrd vrgnitign iddlngfnird. 4.Engnstigvrgnspsiti is ndklijk,dtht rndntvnhtgïnvstrdvrgndlndblg is. 5.ndnksslhtbdrijfsrslttn knrng rdngsprd nignvrgn rdngvrd,dtdntïtitvnd bdrijvnnitgvris gkn. 6.Dbsprgisglijkgst,drdtvlkstngn itgvnijnn vrhtbrngkn vrn,t tn kstnvnignrbidnrntkstnvnign kpitl. 7. Vrd hndhvgvndntïtit is htndigdtngvr 2 à% vnhtgïnvstrdvrgn rdtbsprd.ditt brikn, l pkkrbbdrijvnhtntt-vrshttn 12

12 st20% vndftrkstn tn bdrgn,trijlp rndvhdrijbdrijvn ditl bijnngtif bdrijfsrslttvn20 %vndftrkstnrdt brikt. 8.Dignfnirgsiddlnsplnn blngrijkrl n bstnit bsprgn,fshrijvgsbdrgnn vrgnsvrdrhtnlsntvngnrfnissnn sbsidis. 9.tgrtstdlvndjrlijks brt-bdrijfsvstrgn rdtgfnirditign iddln. 10.Vrgr dfilivnd brd blngrijkstvrshffr vnvrdvrgndlndb.ngvrtjr gldnisdrl vn blngrijkstkpitlvrshffrdrd Rbbnkvrgnn. 1