LEIDRAAD EXAMENCOMMISSIES HVA

Transcriptie

1 LEIDRAAD EXAMENCOMMISSIES HVA HERZIENE EN GEACTUALISEERDE VERSIE (2017) CREATING TOMORROW

2 INHOUDSOPGAVE INLEIDING 3 1. TAKEN EN BEVOEGDHEDEN VAN DE EXAMENCOMMISSIE 4 Het borgen van de kwaliteit van (deel)tentamens en examens 4 Het borgen van de kwaliteit van de organisatie en de procedures rondom (deel)tentamens en examens 6 Het aanwijzen van examinatoren 7 Het vaststellen van richtlijnen en aanwijzingen 8 Het uitreiken van het getuigschrift 9 Het verlenen van vrijstellingen 9 Het treffen van maatregelen in geval van fraude 9 Het uitbrengen van een Bindend Studieadvies 10 Het jaarlijks opstellen van een verslag van haar werkzaamheden 10 Besluiten van de examencommissie DE EXAMENCOMMISSIE: ONAFHANKELIJK EN DESKUNDIG 12 BIJLAGE COLOFON 15 2

3 INLEIDING Bij de Hogeschool van Amsterdam worden de nieuwsgierige professionals van de toekomst opgeleid. Zij leveren na hun afstuderen een waardevolle bijdrage aan het verbeteren en vernieuwen van de beroepspraktijk, de stad en de samenleving. De kwaliteit bij afstuderen is van onbesproken kwaliteit en het HvA getuigschrift is daar een bewijs van. Om de kwaliteit ervan te garanderen is een goed systeem van kwaliteitszorg cruciaal. De examencommissie speelt hierbij een essentiële rol: zij borgt de kwaliteit van tentamens en examens en staat garant voor het getuigschift. De taken en bevoegdheden die de examencommissie heeft zijn wettelijk vastgelegd. Om deze taken goed uit te voeren is het essentieel dat examencommissies onafhankelijk en deskundig functioneren. Deze leidraad biedt een overzicht van de taken en verantwoordelijkheden van de examencommissie. Ook wordt toegelicht op welke wijze de HvA de onafhankelijkheid en deskundigheid van de examencommisie waarborgt. De leidraad is vooral bedoeld voor (nieuwe) leden van examencommissies, leden van toetscommissies en opleidingsmanagers. Mede aan de hand van deze leidraad kunnen zij hun rol en het samenspel in het systeem van kwaliteitszorg vormgeven. Op verzoek van het CvB heeft de werkgroep verder versterken examencommissies de eerste uitgave van de leidraad uit 2013 geactualiseerd. De aanleiding hiervoor waren enkele wetswijzigingen, het onderzoek van de Inspectie Verdere Versterking (2015) en signalen vanuit het beraad van de voorzitters examencommissie HvA. Op voorstel van de werkgroep zijn inmiddels ook het format jaarverslag examencommissies, het reglement examencommissies en de WHW-scholing van de HvA-academie geactualiseerd. LEIDRAAD EXAMENCOMMISSIES HVA 3

4 1. TAKEN EN BEVOEGDHEDEN VAN DE EXAMENCOMMISSIE De examencommissie heeft de wettelijke taak om op objectieve en deskundige wijze vast te stellen of een student voldoet aan de voorwaarden die de onderwijs- en examenregeling stelt ten aanzien van kennis, inzicht en vaardigheden die nodig zijn voor het verkrijgen van een graad. In de WHW is deze taak van de examencommissie beschreven en nader uitgewerkt. Tot de taken en bevoegdheden van de examencommissie behoren: 1. Het borgen van de kwaliteit van (deel)tentamens en examens. 2. Het borgen van de kwaliteit van de organisatie en de procedures rondom (deel)tentamens en examens. 3. Het aanwijzen van examinatoren. 4. Het vaststellen van richtlijnen en aanwijzingen (binnen het kader van OER) om de uitslag van (deel)tentamens en examens te beoordelen en vast te stellen. 5. Het uitreiken van het getuigschrift. 6. Het verlenen van vrijstellingen. 7. Het treffen van maatregelen in geval van fraude. 8. Het uitbrengen van een Bindend Studieadvies. (geen wettelijke taak, HvA-afspraak) 9. Het opstellen van een jaarverslag. AD 1 HET BORGEN VAN DE KWALITEIT VAN (DEEL)TENTAMENS EN EXAMENS De examencommissie is verantwoordelijk voor het borgen van de kwaliteit van tentamens en examens. Om garant te kunnen staan voor het getuigschrift moet de examencommissie zich ervan overtuigen dat a) tentamens valide en betrouwbaar zijn en b) de beoogde eindkwalificaties worden gerealiseerd. Dit sluit aan bij het nieuwe Beoordelingskader van de NVAO (2016) waarin een onderscheid wordt gemaakt tussen het systeem van toetsing (standaard 3) en het realiseren van de beoogde leerresultaten (standaard 4). a) Valide en betrouwbare tentamens Een examencommissie verantwoordt zich in het jaarverslag en bij een accreditatie/audit - over de wijze waarop de validiteit en betrouwbaarheid van (deel)tentamens wordt geborgd. Hieronder 4

5 valt ook de vraag of de beoordeling voldoende onafhankelijk geschiedt. Verwacht wordt dat een examencommissie systematisch onderzoek doet naar de validiteit en betrouwbaarheid van (deel)tentamens. Dit betekent niet dat jaarlijks alle (deel)tentamens moeten worden beoordeeld, wel dat jaarlijks een beperkt aantal (deel)tentamens wordt beoordeeld. Welke (deel)tentamens wanneer worden beoordeeld legt de examencommissie vast in een borgingsagenda. Het opstellen van een borgingsagenda helpt bij het maken van een (voor alle betrokkenen) transparante keuze. De examencommissie is niet verplicht om zelf de (deel)tentamens te beoordelen: zij kan dit ook geheel of gedeeltelijk door een toetscommissie laten uitvoeren. De examencommissie blijft echter wel eindverantwoordelijk. Zij moet zich er dus van vergewissen dat de toetscommissie haar taken uitvoert volgens de kwaliteitseisen die de examencommissie heeft vastgesteld. Als de werkwijze van de toetscommissie naar het oordeel van de examencommissie niet voldoet, moet zij de toetscommissie kunnen sturen. Afstemming tussen de examencommissie en de toetscommissie gebeurt over het algemeen door het benoemen van een lid van de examencommissie in de toetscommissie. De relatie tussen de examencommissie en toetscommissie kan op twee manieren formeel worden geregeld: Doordat de toetscommissie onderdeel uitmaakt van de examencommissie; Doordat de examencommissie de toetscommissie mandateert voor de uitvoering van bepaalde taken. b) Realiseren van beoogde eindkwalificaties Het realiseren van de beoogde eindkwalificaties blijkt uit de uitkomsten van toetsen, de eindwerken en de wijze waarop afgestudeerden in de praktijk of vervolgopleiding functioneren. De opleiding beschrijft hoe de realisatie van het niveau wordt getoetst. Dat kan aan de hand van diverse producten of proeven die in het beoordelingskader van de NVAO worden samengenomen onder het begrip eindwerk. Een niet limitatieve opsomming van eindwerken is: eindscriptie, portfolio, beroepsproduct, (reeks van) tentamens, artikel of artistieke prestatie of een combinatie. Opleidingen hebben vaak meerdere onderdelen in het curriculum aangewezen waarin de student laat zien te beschikken over de eindkwalificaties van de opleiding. Deze toetsonderdelen vormen dan gezamenlijk het zogenoemde afstudeerprogramma. Voor een examencommissie is het relevant te weten dat bij accreditaties het accreditatiepanel ten minste van 15 studenten het eindwerk beoordeelt. Tijdens het locatiebezoek spreekt het panel met examinatoren en de examencommissie om goed inzicht te krijgen in de wijze waarop de beoordeling tot stand is gekomen en hoe de realisatie van het eindniveau wordt bewaakt. Juist ook vanwege de rol die eindwerken vervullen bij midterm-audits en accreditaties is het LEIDRAAD EXAMENCOMMISSIES HVA 5

6 belangrijk dat de examencommissie bijzondere aandacht besteedt aan het borgen van de kwaliteit ervan. Van een examencommissie wordt verwacht dat zij weet of bij het beoordelen van eindwerken is voldaan aan de vastgestelde richtlijnen en procedures, als ook of de inhoud van het eindwerk voldoet aan het beoogde eindniveau. Dit kan zij, evenals een accreditatiepanel, zelf nagaan op basis van een steekproef van eindwerken. In het geval een examencommissie anderen hierbij betrekt zoals bijvoorbeeld lectoren van een kenniscentrum is het belangrijk dat de examencommissie hierbij in control blijft. Dit betekent dat de examencommissie met betrokkenen heldere afspraken maakt over de wijze waarop het niveau van het eindwerk en de gevolgde procedures bij het beoordelen getoetst worden. De examencommissie moet kunnen aantonen dat de wijze waarop anderen dit hebben gedaan, conform de afspraken is gebeurd. Er zijn examencommissies/opleidingen die kalibreersessies met examinatoren organiseren, waarmee de betrouwbaarheid van de beoordeling van eindwerken wordt verhoogd. Tijdens deze sessies worden aan de hand van reeds beoordeelde werkstukken van studenten het beoordelingsmodel en de wijze waarop de prestatiecriteria worden gehanteerd, besproken. Het doel is een eenduidige interpretatie van het beoordelingsmodel, wat leidt tot eenduidige beoordeling door alle betrokken examinatoren. AD 2 HET BORGEN VAN DE KWALITEIT VAN DE ORGANISATIE EN DE PROCEDURES RONDOM (DEEL)TENTAMENS EN EXAMENS In de WHW zijn over de organisatie van tentamens twee taken opgenomen die in elkaars verlengde liggen: Het instellingsbestuur is verantwoordelijk voor de praktische organisatie van tentamens en examens; De examencommissie heeft als taak het borgen van de kwaliteit van de organisatie en de procedures rondom tentamens en examens. Wat betekent dit in de praktijk? De decaan/opleidingsmanager is ervoor verantwoordelijk dat tentamens tijdig worden gepland, de ruimtes in orde en beschikbaar zijn, de toetsopgaven en betrokken examinator(en) er zijn en, indien nodig, goed geïnstrueerde surveillanten zijn ingehuurd. HvA-breed zijn in de vorm van door het CvB vastgestelde tentamenafname protocollen afspraken gemaakt over de eisen waaraan de praktische organisatie van tentamens moet voldoen. 6

7 Vrijwel alle faculteiten/opleidingen hebben een bedrijfsbureau/toetsbureau dat de praktische organisatie van de (deel)tentamens verzorgt. Een toetsbureau faciliteert de afname van (deel) tentamens en zorgt ervoor dat de organisatie verloopt zoals het - met de betrokken decaan/ opleidingsmanagers en examencommissies - is afgesproken. In het geval de afname van (deel)tentamens niet goed verloopt en geen passende maatregelen worden getroffen is het de taak van de examencommissie om decaan/opleidingsmanager hierop aan te spreken en afspraken te maken over het alsnog verbeteren van de organisatie. Indien hiertoe aanleiding is kan een examencommissie aanvullend op de tentamenafname protocollen - richtlijnen en aanwijzingen vaststellen gericht op het borgen van de kwaliteit van de organisatie van (deel)tentamens (zie ook punt 4). Hoe weet een examencommissie of de praktische organisatie goed verloopt? Bij veel faculteiten/opleidingen wordt na elk blok een evaluatie van de organisatie van de tentamens georganiseerd waarbij de examencommissie standaard wordt uitgenodigd. De examencommissie krijgt hierdoor goed zicht op de kwaliteit van de organisatie. Een andere informatiebron voor de examencommissie zijn signalen van studenten of examinatoren. Vaak ontvangen opleidingscommissies deze signalen eerder; ook daarom is van belang dat de examencommissie en opleidingscommissie regelmatig met elkaar de kwaliteit van de (organisatie) van de toetsing bespreken. Een examencommissie kan ook tijdens tentamens steekproefsgewijs zelf gaan kijken of de afname van de (deel)tentamens adequaat verloopt. Een handzaam hulpmiddel ( checklijstje ) zijn dan de hierboven genoemde protocollen. De praktijk leert dat het belangrijk is dat de verantwoordelijkheid voor de organisatie van (deel) tentamens goed is belegd. Zowel de decaan/opleidingsmanagers als de examencommissie moeten nagaan of dit inderdaad het geval is en zo nodig nadere afspraken hierover maken. AD 3 HET AANWIJZEN VAN EXAMINATOREN Het aanwijzen van examinatoren behoort tot de wettelijke taken en bevoegdheden van de examencommissie. Een examencommissie dient elk jaar voor elk studieonderdeel vast te stellen wie als examinator optreedt. Dit gebeurt voor aanvang van het studiejaar. Alleen in dringende gevallen zoals bij het ontstaan van een vacature kunnen gedurende het studiejaar examinatoren worden aangewezen. Elke examinator ontvangt een bevestiging van de aanwijzing waarin wordt vermeld voor welke (deel)tentamens deze is aangewezen. Deskundige examinatoren zijn een belangrijke waarborg voor goede toetsing. Een examinator moet aantoonbaar gekwalificeerd zijn voor het afnemen van toetsen en vaststellen van de uitslag. Dit kan blijken uit een Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB) of een BKE/ SKE certificaat. De examencommissie kan ook externe examinatoren aanwijzen. Voor externe LEIDRAAD EXAMENCOMMISSIES HVA 7

8 examinatoren gelden dezelfde kwaliteitseisen. Dat elke docent voor alle onderdelen van de opleiding de rol van examinator kan vervullen is niet waarschijnlijk. Een examinator mag alleen toetsen en beoordelen als hij beschikt over ruim voldoende kennis over en/of ervaring op het betreffende gebied. Het ligt bovendien voor de hand dat een examencommissie bij specifieke onderdelen aanvullende eisen stelt. Voorbeelden hiervan zijn: Bij eindwerkstukken: de examinator heeft een mastertitel op een aan de opleiding gerelateerd vakgebied, of bij een ervaren docent zonder mastertitel beschikt aantoonbaar over onderzoeksvaardigheden; Bij het afnemen van een assessment: de examinator is een gecertificeerd assessor; Bij het beoordelen van stages: actuele kennis van het beroepenveld. De examencommissie kan de aanwijzing van een examinator ook beëindigen. Het spreekt voor zich dat een dergelijke beslissing zorgvuldig gebeurt. Dit houdt ook in dat de commissie de opleidingsmanager hiervan op de hoogte stelt en de gelegenheid geeft om maatregelen te treffen. De opleidingsmanager is immers verantwoordelijk voor het personeelsbeleid. De examencommissie kan (heeft immers hiertoe de bevoegdheid) docenten om inlichtingen vragen. Examinatoren moeten de examencommissie desgevraagd voorzien van materiaal aan de hand waarvan zij de toetskwaliteit, de beoordelingswijze en de resultaten kan beoordelen. Denk daarbij aan de leerdoelen, de toetsmatrix, een antwoordmodel, de beoordelingscriteria, normering en cesuur, het tentamen en/of de opdracht(en) zelf, de toetsresultaten en een analyse daarvan. AD 4 HET VASTSTELLEN VAN RICHTLIJNEN EN AANWIJZINGEN De examencommissie heeft de wettelijke bevoegdheid om - binnen het kader van OER richtlijnen en aanwijzingen vast te stellen om de uitslag van (deel)tentamens en examens te beoordelen en vast te stellen. Zo kan een examencommissie aanwijzingen aan examinatoren geven voor de wijze waarop tentamens en of eindwerken moeten worden beoordeeld. Bij de HvA zijn hogeschool brede tentamenafname protocollen vastgesteld, die vooral gericht zijn op de organisatie van tentamens. De examencommissie kan hierop aanvullende aanwijzingen vaststellen. Zo kan een examencommissie extra richtlijnen vaststellen gericht op het voorkomen van fraude, bijvoorbeeld voor het gebruik van een plagiaatscanner. 8

9 AD 5 HET UITREIKEN VAN HET GETUIGSCHRIFT De examencommissie draagt de verantwoordelijkheid om vast te stellen of een student het gewenste eindniveau heeft bereikt. Is het examen met goed gevolg afgelegd, dan is het de taak van de examencommissie om het getuigschrift (diploma) uit te reiken. De student heeft het examen behaald, indien alle onderwijseenheden van de betreffende fase of het betreffende programma met goed gevolg zijn afgelegd, dan wel waarvoor vrijstelling is verkregen. Oftewel: als alle onderdelen van de opleiding zijn afgerond ontvangt de student het diploma. Bij de HvA wordt het diploma zowel door de examencommissie als namens het instellingsbestuur - door de decaan of gemandateerd opleidingsmanager getekend. AD 6 HET VERLENEN VAN VRIJSTELLINGEN Ook het verlenen van vrijstellingen voor het afleggen van een of meer (deel)tentamens behoort tot de wettelijke taken van de examencommissie. Evenals bij het vaststellen van het eindniveau is de OER hiervoor de toetssteen. De gronden voor het verlenen van vrijstellingen moeten dan ook in de OER vermeld staan. Feitelijke vrijstellingen kunnen pas worden verleend na inschrijving als student. Het op de juiste wijze verlenen van vrijstellingen is van groot belang voor de betrouwbaarheid van getuigschriften. De examencommissie moet hierbij dezelfde zorgvuldigheid, objectiviteit en deskundigheid betrachten als bij het vaststellen van het eindniveau. Het instellingsbestuur moet ervoor zorgen dat de kaders goed zijn belegd in de OER. AD 7 HET TREFFEN VAN MAATREGELEN IN GEVAL VAN FRAUDE Als zich (een vermoeden van) een geval van fraude voordoet, is het aan de examencommissie om maatregelen te treffen. De regels die hierbij gelden zijn bij de HvA opgenomen in de OER. Hoewel surveillanten gerichte instructies krijgen om fraude te voorkomen, blijken studenten toch telkens weer creatief te zijn in het bedenken van nieuwe methodes. Het is goed om hier als examencommissie voortdurend alert op te zijn. Als hiertoe aanleiding is kunnen examencommissies richtlijnen of aanwijzingen vaststellen gericht op het voorkomen van fraude. Examencommissies zijn niet bevoegd andere sancties wegens tentamenfraude op te leggen dan die de wet geeft: indien een student fraudeert kan de examencommissie de betrokkene het recht ontnemen één of meer door de examencommissie aan te wijzen (deel)tentamens of examens af te leggen, gedurende een door de examencommissie te bepalen termijn van ten hoogste een jaar. In het geval een student fraudeert en de examencommissie (nog) geen aanleiding ziet om een sanctie op te leggen, kan de fraude wel worden geregistreerd zodat dit bij een volgend geval van LEIDRAAD EXAMENCOMMISSIES HVA 9

10 fraude door de betrokken student door de examencommissie kan worden meegewogen bij het al dan niet opleggen van een sanctie. Bij ernstige fraude kan de decaan van de faculteit op voorstel van de examencommisssie de inschrijving voor de opleiding van de betrokken student definitief beëindigen. Als er sprake blijkt te zijn van ernstige onregelmatigheden zoals grootschalige fraude zonder dat aantoonbaar is welke student wel en welke student niet heeft gefraudeerd - kan de examencommissie een tentamen ongeldig verklaren. Het tentamen zal dan opnieuw moeten worden afgenomen. AD 8 HET UITBRENGEN VAN EEN BINDEND STUDIEADVIES Bij de HvA is evenals bij vrijwel alle hogescholen de verantwoordelijkheid voor het Bindend Studieadvies (BSA) gemandateerd aan de examencommissie. De examencommissie brengt een bindend afwijzend studieadvies uit indien een student niet heeft voldaan aan de gestelde eisen in de OER. Een student die bezwaar heeft tegen het advies kan daartegen beroep instellen bij het College van Beroep voor de Examens (Cobex). Voordat het Cobex het beroep in behandeling neemt, zendt het Cobex het beroepschrift aan de examencommissie waartegen het beroep is gericht, met de uitnodiging om in overleg met betrokkenen na te gaan of een minnelijke schikking van het geschil mogelijk is. De examencommissie moet dan binnen drie weken aangeven tot welke uitkomst het overleg heeft geleid. Is een minnelijke schikking niet mogelijk gebleken, dan wordt het beroepsschrift door het Cobex in behandeling genomen. Bij de weging van studieresultaten in het kader van het BSA moet de examencommissie rekening houden met de persoonlijke omstandigheden van de student. De actuele procedures rond de BSA staan op de website van de HvA (Juridische Zaken) AD 9 HET JAARLIJKS OPSTELLEN VAN EEN VERSLAG VAN HAAR WERKZAAMHEDEN Ieder jaar moet de examencommissie schriftelijk verslag doen van de door haar verrichte werkzaamheden. Ook wordt hiermee benadrukt dat de examencommissie een onafhankelijk orgaan is binnen de instelling. De verslaglegging heeft verschillende doelen. Om te beginnen dient zij om verantwoording af te leggen. Daarnaast draagt verslaglegging bij aan de (eventuele/permanente) verbetering van het onderwijs. Rapportage aan de decaan en de opleidingsmanager maakt immers bijsturen mogelijk. En ten slotte wordt met de verslaglegging managementinformatie aangeleverd die (ook) nodig is voor de accreditatie van een opleiding. De HvA beschikt over een format-jaarverslag Examencommissies. De examencommissie moet dit hanteren bij het opstellen van het verslag. 10

11 BESLUITEN VAN DE EXAMENCOMMISSIE De examencommissie neemt gedurende een studiejaar besluiten over veel verschillende zaken die individuele studenten betreffen. Voorbeelden hiervan zijn het BSA, het al dan niet toekennen van vrijstellingen, extra herkansingen en het nemen van maatregelen in geval van fraude. Is een student het niet eens met een besluit van een examencommissie of een examinator, dan kan hij of zij daartegen in beroep gaan bij het College van Beroep voor de Examens (COBEX) en in (hoger) beroep bij het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs (CBHO). Belangrijk ijkpunt voor de beoordeling van de besluiten van examencommissies en examinatoren zijn naast wet- en regelgeving algemene beginselen van behoorlijk bestuur. Dit laatste houdt onder meer in dat besluiten deugdelijk gemotiveerd dienen te zijn, proportioneel en dat zij niet in strijd mogen zijn met het gelijkheidsbeginsel. Daarnaast is het noodzakelijk om zorgvuldig vast te leggen wie bevoegd is welk type besluit te nemen. Niet ieder besluit hoeft door de voltallige examencommissie genomen te worden. Zo kunnen sommige besluiten door de voorzitter en/of plaatsvervangend voorzitter worden genomen. Uit het oogpunt van good governance verdient het echter wel de voorkeur om te bepalen dat er altijd meer dan één persoon betrokken is bij een besluit. Een examencommissie kan ertoe besluiten taken te mandateren. In dat geval laat zij die taak onder eigen verantwoordelijkheid door een ander orgaan uitvoeren. Zo zijn er veel opleidingen waarbij de toetscommissie de kwaliteit van toetsen controleert. Ook zijn er examencommissies die arbeidsintensieve of routinematige taken mandateren. Van belang is dat als een examencommissie taken mandateert dit wordt vastgelegd en dat er afspraken worden gemaakt over hoe de examencommissie de verantwoordelijkheid blijft dragen voor die taken. Bij toetscommissies gebeurt dit vaak door een personele link tussen de examencommissie en de toetscommissie. Besluiten van de examencommissie moeten goed worden vastgelegd en gearchiveerd, om hierover achteraf verantwoording te kunnen afleggen. Door de Vereniging Hogescholen is de zogenoemde Selectielijst hogescholen opgesteld. Deze selectielijst bevat een opsomming van welke documenten voor hoe lang bewaard moeten blijven. De selectielijst bevat ook aandachtspunten voor het beheer van documenten. Het is aan te bevelen de handtekeningen van de leden van de examencommissie te registreren, om achteraf na te kunnen gaan of getuigschriften zijn ondertekend door daartoe geautoriseerde personen. LEIDRAAD EXAMENCOMMISSIES HVA 11

12 2. DE EXAMENCOMMISSIE: ONAFHANKELIJK EN DESKUNDIG Wil een examencommissie haar werk goed kunnen doen dan moet zij onafhankelijk en deskundig zijn. Om de onafhankelijkheid van de examencommissies te kunnen waarborgen is binnen de HvA afgesproken dat: o o o o De decaan de leden van de examencommissie benoemt; de decaan de leden van de desbetreffende examencommissie hoort, alvorens tot de benoeming van een lid van een examencommissie wordt overgegaan; Ieden van de examencommissie voor drie jaar worden benoemd; leden van de examencommissie worden gefaciliteerd om hun werkzaamheden te verrichten; De examencommissie een extern lid heeft; Geen lid van een examencommissie kan zijn: Een lid van het college van bestuur; Een decaan, een bedrijfsvoerder of een (opleidings-)manager; Een persoon die financiële verantwoordelijkheid draagt binnen de instelling; Een bij de hogeschool ingeschreven student. In het jaarverslag geeft iedere examencommissie aan of aan deze afspraken is voldaan. Ook als aan deze (basis) afspraken is voldaan kan het voorkomen dat de onafhankelijke positie van (leden van) de examencommissie ten opzichte van het opleidingsmanagement nog een punt van aandacht is. In dat geval is het de verantwoordelijkheid van de decaan van de faculteit hiermee in overleg met betrokkenen gericht aan de slag te gaan. Gelet op de wettelijke taken moet een examencommissie over deskundigheid beschikken op verschillende terreinen. Zo is kennis van de opleiding en de onderwijs- en examenregeling (OER) vereist. Om de kwaliteit van tentamens en examens te kunnen borgen is van belang dat de examencommissie ook over toetsdeskundigheid beschikt. Daarnaast dient zij op de hoogte te zijn van de problematiek rondom studeren met een functiebeperking. Het is niet per se nodig dat alle leden op alle terreinen deskundig zijn, maar de verschillende deskundigheden moeten wel door de examencommissie als geheel gedekt worden. Bij de HvA wordt van nieuwe leden van de examencommissie verwacht dat ze de WHWscholing van de HvA-academie volgen. En dat zij net als leden van een toetscommissie - een 12

13 Senior Kwalificatie Examinering (SKE) behalen. Verdere professionalisering vindt plaats door het bezoeken van congressen, workshops, etc. De voorzitters van de examencommissie hebben het HvA-brede voorzittersberaad ingesteld. In dit beraad delen voorzitters hun ervaringen en wordt actuele casuïstiek besproken. LEIDRAAD EXAMENCOMMISSIES HVA 13

14 BIJLAGE GERAADPLEEGDE BRONNEN Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek Handreiking examencommissies Vereniging Hogescholen, 2015 Handreiking voor examencommissies Universiteit van Amsterdam, 2016 Beoordelingskader accreditatiestelsel hoger onderwijs Nederland NVAO, 2016 Inspectierapport verdere versterking examencommissies 2015 Reglement Examencommissies HvA, 2017 Format Jaarverslag HvA, 2016 HvA Toetsbeleid, 2017 Tentamenafname protocollen en richtlijnen HvA, 2017 Onderwijs en Examenregeling HvA

15 COLOFON Auteur: Jos van Hijfte (O&O) Met dank aan: Beer van Arem (FBE) Hans Frederik (FT) Arif Khan (FMR) Marije van Leeuwen (JZ) Adri Menheere (FOO) Luuk Schoenmakers (FBSV) Eric Tigchelaar (HvA Academie) Harry Zengerink (FDMCI) Uitgave november 2017