19 februari n.v.t. burgemeester A.G.J. Strien

Transcriptie

1 Aan de raad van de gemeente Olst-Wijhe. Raadsvergadering d.d. Agendapunt Opiniërend besproken d.d. Portefeuillehouder 19 februari n.v.t. burgemeester A.G.J. Strien Zaaknummer Datum B&W-besluit 23 januari 2018 Onderwerp Voorstel inzake Transformatie sociaal domein en het beschikbaar stellen van een eenmalig bedrag van ,- BIJLAGEN: notitie "Samen voor Elkaar, opbrengsten inventarisatiefase en uitvoeringsprogramma Transformatie sociaal domein" DIN (Doelen-Inspanningen-Netwerk) programma transformatie sociaal domein Beeldverslag startbijeenkomst transformatie sociaal domein Olst-Wijhe 19 september 2017 Impressieverslag raadsgesprek Sociaal Domein 27 november 2017 Advies van de Adviesraad Samenleving Olst-Wijhe Collegereactie op het advies van de Adviesraad Samenleving Olst-Wijhe INLEIDING Sinds 2015 zijn we als gemeente verantwoordelijk voor de uitvoering van de Jeugdwet, de gewijzigde Wmo en de Participatiewet. De eerste twee jaren hebben we ons vooral gericht op de transitie en de zogenaamde zachte landing voor onze cliënten. Het toerusten van de organisatie om de nieuwe taken als gevolg van deze gedecentraliseerde wet- en regelgeving goed uit te kunnen voeren, zodanig dat eerder toegekende zorg aan onze cliënten werd gecontinueerd. De landelijke stelselwijziging was echter ook gericht op snellere, betere, effectievere en integrale ondersteuning en zorg, gepaard gaande met andere manier van denken en handelen. Transformatie vraagt om vernieuwing, creativiteit en houdingsverandering bij alle partijen, zoals inwoners, informele zorg en betaalde professionals en de gemeente. Gedurende een periode van twee jaar (mei 2017-april 2019) wordt via een programmatische aanpak deze beweging gestimuleerd en ondersteund. BEOOGD RESULTAAT Het vergroten van de veranderkracht van bestuurders, medewerkers, organisaties/instellingen en inwoners; Het vergroten van de samenhang tussen de verschillende inspanningen; Het ontschotten van de traditionele splitsing van de budgetten voor de uitvoering van de Jeugdwet, Wmo en Participatiewet om deze doelstellingen daadwerkelijk te realiseren. KADER Programma transformatie sociaal domein Beleidsbegroting ARGUMENTEN De voor een periode van twee jaar gekozen programmatische aanpak stimuleert en ondersteunt de gewenste transformatie beweging door eenduidige sturing. Doel is om doelstellingen en inspanningen in samenhang te verankeren, de veranderkracht te vergroten en onder leiding van een programmanager in een éénduidig aanspreekpunt te voorzien. Het programma kent een inventarisatiefase en een uitvoeringsfase. De inventarisatiefase is nu afgerond en omvat zowel harde structuuraspecten (bijv. gericht op verdere ontschotting tussen de deeldomeinen) alsook de meer zachte cultuurthema s (zoals werken vanuit de leefwereld). 1

2 uitvoeringsprogramma (college) operationele doelen (college) Strategische doelen (raad) Tijdens de inventarisatiefase van het programma transformatie sociaal domein is langs twee lijnen gewerkt. De analytische DIN (Doelen-Inspanningen-Netwerk) methodiek bewaakt de samenhang tussen verschillende doelen en activiteiten. En door te werken met casuïstiek willen wij een lerende organisatie zijn en verbeteringen vanuit de uitvoering zelf in gang zetten. Beide richtingen komen samen in de gepresenteerde doelen en het overzicht van projecten en activiteiten. Maatschappelijke ambitie: een inclusieve samenleving Iedere inwoner heeft zoveel mogelijk de regie over het persoonlijk leven. Olst-Wijhe is een zorgzame samenleving waar kinderen veilig en gezond opgroeien. Een samenleving waaraan iedereen een eigen bijdrage levert (samenredzaamheid, oog voor elkaar, meedoen op maat en werken naar vermogen). Noodzakelijke ondersteuning aan inwoners gebeurt vraaggericht, integraal en dichtbij. Iedereen doetertoe en kan mee doen ondersteuning op maat in verbinding met de klant / inwoner Programmadoel transformatie sociaal domein Het dichterbij brengen van de inclusieve samenleving in Olst-Wijhe, door een andere organisatie van de ondersteuning binnen het sociaal domein (Jeugdwet, de gewijzigde Wmo en de Participatiewet), met focus op vernieuwing, verbinding, creativiteit en gedragsverandering bij alle betrokkenen. sterke basistructuur dichtbij van en voor onze inwoners elkaar kennen en benutten vroegsignalering / preventie doorgaande ondersteuningslijnen integrale aanpak werken volgens de bedoeling samen met de klant in gesprek 1 regisseur / aanspreekpunt De complete DIN is als bijlage beschikbaar. Ook de activiteiten staan daarin opgenomen. Hierboven staat de DIN in samengevatte vorm, met name om de rollen van raad en college voor u te schetsen. Bovenaan in de DIN staat onze vastgestelde maatschappelijke ambitie weergegeven: de inclusieve samenleving. Daaruit gedestilleerd zijn drie strategische doelen onderscheiden: Iedereen doet ertoe en kan meedoen, Ondersteuning op maat en In verbinding met de klant/inwoner. Wij hebben behoefte aan bekrachtiging vanuit uw raad op dit strategische niveau en vragen daarom uw instemming hierop. Om deze doelen te bereiken zijn daaronder (interactief tot stand gekomen) operationele doelen geformuleerd. We gaan concrete projecten en activiteiten uitvoeren om deze doelen te bereiken. Deze staan, gegroepeerd naar doelstelling, in de notitie "Samen voor Elkaar, opbrengsten inventarisatiefase en uitvoeringsprogramma Transformatie sociaal domein" weergegeven. De notitie laat de belangrijkste opbrengsten uit de inventarisatiefase in samenhang zien en de concrete plannen voor de uitvoeringsfase. Per activiteit worden initiatiefnemer/trekker en betrokken partijen benoemd, evenals te behalen resultaten en mogelijke succesindicatoren. Deels betreft het activiteiten die al gestart of in voorbereiding zijn vanuit het bestaande werk. We willen zoveel mogelijk werk met werk maken. Deels zijn het ook nieuwe plannen of initiatieven van externe partners, die tijdens de inventarisatiefase zijn toegevoegd. Als afbakening geldt dat het bij dit programma transformatie alleen gaat om doelen en inspanningen die een bijdrage leveren aan de interne en externe veranderkracht van het sociaal domein. 2

3 Bij programmatisch werken is het einddoel helder beschreven en is het begin van een weg naar dat einddoel nog wel duidelijk, maar moet de rest van die soms kronkelige weg al werkende weg en soms met vallen en opstaan worden ontdekt en ontwikkeld. Het gaat er daarom vooral om, het einddoel scherp in de gaten te houden en daaraan vast te houden, en ondertussen flexibel in te spelen op kansen en mogelijkheden om dat einddoel dichterbij te brengen. Gedurende een programma worden met dat doel voor ogen onderweg vaak nieuwe initiatieven genomen. Deze inventarisatie is daarom ons startdocument voor de uitvoeringsfase en zal waar nodig gedurende de uitvoering flexibel worden bijgesteld of aangevuld. Dit is vooral een zaak van de werkers, professionals en een enkele keer aan ons college. Het is van belang om dit zo laag mogelijk in onze programma organisatie te regelen. De voortgang maken wij intern en extern onder meer zichtbaar via de nieuwsbrieven Samen voor Elkaar. Op 1 oktober 2018 wordt een tussenrapportage opgeleverd. Deze wordt ook ter kennisname gebracht aan uw raad. DRAAGVLAK Tijdens een druk bezochte en goed gewaardeerde bijeenkomst in Wesepe op 19 september 2017 is door de ruim 60 deelnemers (maatschappelijke partners en belangenorganisaties) actief input geleverd voor de inventarisatiefase. De resultaten zijn samengevat in een beeldverslag en geïntegreerd in de daarna opgestelde DIN. Aanvullend vond verdere afstemming plaats met betrokkenen in het sociaal domein (o.a.in ons beleidsplatform WZW) en zijn enkele cliënteninterviews gehouden. In de programmastructuur is de buitenwereld naar binnen gehaald via deelname van de directeur van ut Huus in de kerngroep. Met een delegatie vanuit Wmo Adviesraad en Cliëntenraad WWB heeft op 23 oktober een verdiepingsslag van de DIN plaatsgevonden. Aan beide raden is officieel advies gevraagd nadat de uitvoeringsplannen verder waren geconcretiseerd. Wij hebben inmiddels schriftelijk op het ontvangen advies vanuit de Adviesraad Samenleving gereageerd. Uit het advies spreekt waardering voor de geformuleerde gemeentelijke ambitie en de aanpak van de transformatie sociaal domein. Het advies bevat waardevolle prioritering, suggesties en aandachtspunten bij diverse projecten. Deels passen deze binnen onze reguliere werkzaamheden en deels nemen wij deze mee in de uitvoeringsfase van het transformatieprogramma. Naar aanleiding van het advies hebben wij een extra project toegevoegd in het uitvoeringsprogramma (Mobility Mentoring). FINANCIËLE CONSEQUENTIES De kosten voor de programmainrichting (programmamanager, ondersteuner en werkbudget) worden conform uw besluit van 7 november 2016 gedekt uit het overschot budget sociaal domein Bekostiging van activiteiten in het uitvoeringsprogramma is nu aan de orde. In de Beleidsbegroting is al aangekondigd dat deze kosten, voor zover niet in de reguliere begroting opgenomen, onderdeel uitmaken van de oplevering van de inventarisatiefase. Het grootste deel van het uitvoeringsprogramma vindt plaats binnen de vastgestelde financiële kaders. Voor initiatieven van derden bestaat de mogelijkheid om een beroep te doen op het experimentenbudget 3D. Drie voor de transformatie belangrijke, door ons uit te voeren projecten kunnen niet binnen onze reguliere formatie worden gerealiseerd: - Project 18- / 18+. Het uit te voeren project houdt een inventarisatie in van raakvlakken en knelpunten en het opleveren van een actieplan. Gedacht wordt aan een pilot aan de hand van concrete casus(sen). Vanuit onze maatschappelijke partners wordt het belang van dit project benadrukt. Ook in de raad is op eerdere momenten aandacht voor dit thema gevraagd. - Onderzoek of er met één budget per gezin kan worden gewerkt. Deze eerdere raadstoezegging (nr. 348, ) heeft een plek in het uitvoeringsprogramma gekregen. Het onderzoek zal zowel ervaringen elders inventariseren als vanuit casuïstiekbenadering Olst-Wijhe werken. Het onderzoek moet leiden tot duidelijkheid over zowel haalbaarheid als wenselijkheid van het werken met een gezinsbudget. - Pilot cultuur sensitieve aanpak. Een inclusieve samenleving vraagt van werkers in het sociaal domein (betaald dan wel vrijwilligers) cultureel sensitief besef en handelen. Niet oordelen of invullen maar vragen stellen, niet vanuit je eigen referentiekader denken en doen maar je verplaatsen in de ander zowel in gedachten als gedrag. Welke competenties hebben werkers nodig om inwoners adequaat ondersteuning te kunnen bieden, rekening houdend met de eigenheden van de ander als deze verschillen in hun manier van denken en doen of hoe zij in het leven staan. Het gaat hierbij niet alleen om culturele verschillen (zoals bijvoorbeeld statushouders) maar ook om verschillen in leefstijl en sociale verschillen. 3

4 Voor de uitvoering (projectleiding) van deze projecten wordt u gevraagd om een eenmalig bedrag van ,- ten laste van de reserve sociaal domein beschikbaar te stellen. In het uitvoeringsprogramma is ook een andere raadstoezegging opgenomen: onderzoek naar de mogelijkheden van het op lokaal niveau organiseren van de huishoudelijke hulp (toezegging nr. 347, ). Voor dit onderwerp zijn in dit stadium geen financiële middelen nodig. AANPAK/UITVOERING De activiteiten in het uitvoeringsprogramma worden samen met onze externe partners in uitvoering genomen. De voortgang maken wij intern en extern onder meer zichtbaar via de nieuwsbrieven Samen voor Elkaar. In oktober 2018 wordt een tussenrapportage opgeleverd. Deze rapportage wordt ook ter kennisname gebracht aan uw raad. In november 2017 heeft de rekenkamercommissie een onderzoek gestart naar sturing door de gemeenteraad op doelbereik binnen de Wmo en de Jeugdwet. De (ca. april/mei 2018 te verwachten) uitkomsten van het rekenkameronderzoek zullen we, voor zover relevant, bij deze tussenrapportage betrekken. April 2019 volgt, ter afronding van het programma, een evaluatie. VOORSTEL 1. kennis te nemen van de opbrengsten uit de inventarisatiefase; 2. in te stemmen met de maatschappelijke ambitie de inclusieve samenleving en de daaruit voortvloeiende drie strategische doelen; 3. kennis te nemen van het uitvoeringsprogramma Transformatie sociaal domein; 4. een eenmalig bedrag van ,- ten laste van de reserve sociaal domein beschikbaar te stellen voor de uitvoering van de projecten 18-/18+, onderzoek gezinsbudget en een pilot cultuur sensitieve aanpak; 5. de 4 de begrotingswijziging vast te stellen. Burgemeester en wethouders van Olst-Wijhe de secretaris de burgemeester drs. D.L.W. (Dries) Zielhuis A.G.J. (Ton) Strien Informatie in te winnen bij: Carla van der Velde Telefoonnummer: (0570) c.vandervelde@olst-wijhe.nl 4

5 Onderwerp Voorstel inzake Transformatie sociaal domein en het beschikbaar stellen van een eenmalig bedrag van ,- De raad van de gemeente Olst-Wijhe; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 23 januari 2018, gelet op de artikelen 108 lid 1 en 189 lid 1 van de Gemeentewet, besluit: 1. kennis te nemen van de opbrengsten uit de inventarisatiefase; 2. in te stemmen met de maatschappelijke ambitie de inclusieve samenleving en de daaruit voortvloeiende drie strategische doelen; 3. kennis te nemen van het uitvoeringsprogramma Transformatie sociaal domein; 4. een eenmalig bedrag van ,- ten laste van de reserve sociaal domein beschikbaar te stellen voor de uitvoering van de projecten 18-/18+, onderzoek gezinsbudget en een pilot cultuur sensitieve aanpak; 5. de 4 de begrotingswijziging vast te stellen. Aldus besloten in de openbare raadsvergadering d.d. 19 februari De raad voornoemd, de griffier de voorzitter B.A. (Bart) Duursema A.G.J. (Ton) Strien 5