Inhoud. 1 De intracommunautaire levering van goederen Begrip Onderscheid tussen levering van goederen en diensten 18

Transcriptie

1 Inhoud Woord vooraf Hoe een btw- vraagstuk oplossen? 9 Inleiding 15 1 De intracommunautaire levering van goederen Begrip Onderscheid tussen levering van goederen en diensten 18 2 Vrijstelling van bepaalde intracommunautaire leveringen Met btw belaste intracommunautaire leveringen Soorten intracommunautaire leveringen Vereiste hoedanigheid van de verkoper De hoedanigheid van de leverancier Formaliteiten 26 3 Bewijs van het bestaan van het vervoer of de verzending van de goederen Algemene regel Het bewijs dat de goederen verzonden of vervoerd zijn buiten België maar binnen de Gemeenschap De voorwaarde aangaande het opgeven van een geldig btwnummer door de koper De controle van de geldigheid van het door de koper opgegeven btw-nummer Samenvatting Vereenvoudiging betreffende bewijs van het intracommunautair vervoer opmaak van een bestemmingsdocument 39

2 6 Inhoud 3.3 Plaats, tijdstip, belastbaar feit, opeisbaarheid bij intracommunautaire leveringen Plaats van de intracommunautaire levering Tijdstip van de intracommunautaire levering Belastbaar feit en opeisbaarheid van de belasting Overzicht Kettingverkopen 51 4 Leveringen met installatie of montage Begrip Levering met montage in België van autobanden voor belastingplichtigen gevestigd in een andere lidstaat Leveringen in een intracommunautaire ketting levering met installatie of montage Toepassing De verkopen op afstand 66 5 De intracommunautaire verwerving van goederen De intracommunautaire verwerving van goederen als belastbaar feit Uitbreiding gelijkstelling met een intracommunautaire verwerving De belasting van de intracommunautaire verwerving in België Vrijgestelde intracommunautaire verwervingen van goederen Intracommunautaire verwervingen van goederen waarvan de levering in het binnenland of de invoer is vrijgesteld Intracommunautaire verwervingen van goederen vrijgesteld door artikel 42, 3, 1 tot 9, van het W.BTW Intracommunautaire verwervingen van goederen die recht geven op een volledige teruggaaf van de btw Plaats, tijdstip, belastbaar feit, opeisbaarheid, maatstaf van heffing en tarief Plaats van de intracommunautaire verwerving Tijdstip van de intracommunautaire verwerving Belastbaar feit Opeisbaarheid Overzicht Maatstaf van heffing bij een intracommunautaire verwerving Toepasselijk btw-tarief 87

3 Inhoud 7 6 Intracommunautair driehoeksverkeer Begrip driehoeksverkeer Niet- vereenvoudigd intracommunautair driehoeksverkeer Vereenvoudigd intracommunautair driehoeksverkeer Het onecht intracommunautair driehoeksverkeer Driehoeksverkeer tussen twee lidstaten Het tussenliggende land is geen lidstaat van de Europese Gemeenschap Kettingverkopen tussen vier lidstaten of meer Kettingverkopen tussen vier lidstaten Het Toridas-arrest Toepassingen op driehoeksverkeer Intracommunautaire verwervingen door leden van de groep van De groep van Berekening van de drempel inzake intracommunautaire aankopen Drempels inzake intracommunautaire aankopen en de drempel voor de verkopen op afstand Gelijktijdige overschrijding van de drempel inzake intracommunautaire aankopen en de drempel voor de verkopen op afstand Verrichtingen al dan niet gelijkgesteld met intracommunautaire leveringen/verwervingen van goederen onder bezwarende titel Overbrenging en bestemming die gelijkgesteld wordt met een intracommunautaire verwerving onder bezwarende titel Samenstellende elementen van de overbrenging en de bestemming van goederen gelijkgesteld met een intracommunautaire verwerving onder bezwarende titel Toepasselijk stelsel Plaats, tijdstip, belastbaar feit, opeisbaarheid van de belasting Maatstaf van heffing en tarief Niet- overbrenging en een niet met een intracommunautaire verwerving onder bezwarende titel gelijkgestelde bestemming Handelingen die geen overbrenging van goederen zijn in België Bestemming van goederen die niet gelijkgesteld wordt met een intracommunautaire verwerving onder bezwarende titel in België. 140

4 8 Inhoud 8.7 Draagwijdte van artikel 12bis, tweede lid, 1 tot 7, van het W.BTW Stelsel dat van toepassing is op bestemmingen van goederen die niet gelijkgesteld worden met een intracommunautaire verwerving onder bezwarende titel Bijzondere handelingen Intracommunautaire handelingen bestaande uit een overbrenging en een bestemming van goederen die gelijkgesteld wordt met een intracommunautaire verwerving onder bezwarende titel gevolgd door een levering in de lidstaat van aankomst Overbrengingen van materialen door een in een andere lidstaat dan België gevestigde aannemer, in het kader van een werk in onroerende staat in België waarbij de materialen worden ingelijfd in het bouwwerk Omvorming van een niet- overbrenging naar een overbrenging Principe Toepassingen Teruggave van buitenlandse btw Niet in België gevestigde belastingplichtige Niet in België gevestigde btw- belastingplichtigen verlegging van de heffing Ontheffing van btw- identificatie bij aankopen gevolgd door een verkoop: enkele veel voorkomende gevallen Modaliteiten van de teruggave Hoe moet de teruggave aangevraagd worden? Wanneer moet de teruggave aangevraagd worden? Wanneer gebeurt de teruggave? Uitvoer en invoer van goederen Uitvoer van goederen: De persoon die de vrijstelling toepast, moet zijn recht daarop kunnen verantwoorden Uitvoer op naam van de niet in België gevestigde koper De levering Franco buitengrens van de Gemeenschap Kettingverkopen bij invoer van goederen: het belang van de vervoersrelatie en de geadresseerde bij invoer 187

5 Woord vooraf Hoe een btw- vraagstuk oplossen? Bij het correct oplossen van een btw- vraagstuk in het kader van het zaken doen met het buitenland volgt men best volgend stappenplan dat stap voor stap tot de juiste oplossing leidt. Het gaat hierbij om het analyseren van volgende vragen: Stap 1: Is er sprake van btw- belastingplicht? Stap 2: Is er sprake van een belastbare handeling? Stap 3: Wat is de plaats van de belastbare handeling? Stap 4: Is er een vrijstelling van toepassing? Stap 5: Wie is de schuldenaar van de btw? Stap 6: Wat is de maatstaf van heffing? Stap 7: Wat is het toepasselijke btw- tarief? Stap 8: Is er recht op aftrek of teruggaaf? Stap 1: Is er sprake van btw- belastingplicht? Alleen belastbare handelingen verricht door een btwbelastingplichtige zijn onderworpen aan de btw. Een btwbelastingplichtige kan kort omschreven worden als eenieder die zelfstandig een bepaalde economische activiteit uitoefent om er duurzaam opbrengsten uit te verkrijgen. Het beogen van winst is geen voorwaarde om als btwbelastingplichtige te worden beschouwd. De btw- belastingplicht slaat zowel op handelingen die als hoofdactiviteit worden verricht als deze die bijkomstig in bijberoep worden verricht. De btw- belastingplicht slaat dus op elke geregelde en zelfstandig verrichte economische activiteit. In de sociale en culturele sfeer bestaan echter heel wat vrijstellingen die het statuut verlenen van btwbelastingplichtige zonder recht op aftrek waardoor men zich niet hoeft te registreren voor btw- doeleinden. De btwbelastingplichtige moet zich dus in principe registreren voor btw- doeleinden in de lidstaat waarin hij gevestigd is.

6 10 Zaken doen met het buitenland Het bevoegde btw- controlekantoor is: Voor natuurlijke personen: het btw- controlekantoor bevoegd voor het gebied waar de domicilie gevestigd is, namelijk de woonplaats die voorkomt in het rijksregister. Voor rechtspersonen: het btw- controlekantoor bevoegd voor het gebied waar de administratieve zetel van de onderneming gevestigd is, namelijk waar het dagelijkse beheer plaatsvindt, en waar de centrale boekhouding gehouden wordt. Een vaste inrichting kan een afzonderlijke btwbelastingplichtige vormen voor de heffing van de btw. Een vaste inrichting is een met een zekere duurzaamheid geëxploiteerde bedrijfsinrichting die deel uitmaakt van een in het buitenland gevestigde onderneming. Vanuit deze bedrijfsinrichting worden leveringen en/of diensten verricht aan derden. Er moet hierbij sprake zijn van een inrichting die voldoende personeel en technische middelen bezit om zelfstandig leveringen en/of diensten te kunnen verrichten. Een in België gelegen fabriek, werkplaats, verkoopruimte of soortgelijke vestiging kan bijvoorbeeld worden aangemerkt als vaste inrichting. Voor informatie aangaande de btw- wetgeving in andere lidstaten verwijzen we naar: country- specificinformation-vat_en Stap 2: Is er sprake van een belastbare handeling? Er zijn vier belastbare handelingen in het btw- stelsel: 1) De leveringen van goederen; 2) De diensten; 3) De intracommunautaire verwervingen van goederen 4) De invoeren van goederen De belastbare handelingen zijn in principe 1 enkel belastbaar als ze verricht worden door een btwbelastingplichtige. Het tijdstip waarop bovenstaande handelingen worden verricht vormen het belastbaar feit. 1 De invoer door wie ook is belastbaar en de intracommunautaire verwervingen door niet belastingplichtige rechtspersonen die de aankoopdrempel overschrijden zijn echter ook belastbaar.

7 Woord vooraf Hoe een btw- vraagstuk oplossen? 11 Het belastbaar feit valt niet altijd samen met de regels inzake opeisbaarheid. Voor de toepassing van het W.BTW wordt verstaan onder: 1 belastbare feit : het feit waardoor de wettelijke voorwaarden worden vervuld die vereist zijn voor het opeisbaar worden van de belasting; 2 opeisbaarheid van belasting : het recht dat de Schatkist heeft om krachtens de wet de belasting vanaf een bepaald tijdstip te vorderen van de persoon die de belasting moet voldoen, ook al kan de betaling daarvan worden uitgesteld. Stap 3: Wat is de plaats van de belastbare handeling? De bepaling van de plaats van de levering, de plaats van de dienst, de plaats van de intracommunautaire verwerving en de plaats van de invoer is het bepalen in welk land een territoriaal aanknopingspunt kan gevonden worden om te belasten. De lokalisatieregels bepalen dus het land waarin een handeling belastbaar is. De lokalisatieregels verschillen naargelang het om goederen of diensten gaat. Bij leveringen van goederen zijn volgende regels van toepassing: De plaats van de levering is in principe daar waar het goed zich bevindt op het tijdstip van de levering; Als het goed wordt vervoerd in verband met de levering is de plaats van de levering daar waar het vervoer aanvangt; Als goederen worden geïnstalleerd of gemonteerd, is de plaats van de levering daar waar de installatie of montage feitelijk plaatsvindt; Als het drempelbedrag voor verkopen op afstand wordt overschreden, is de plaats van de levering het land van aankomst van de goederen. Bij diensten bestaan twee hoofdregels naargelang het om handelingen in B2B of B2C gaat en talrijke uitzonderingen op deze hoofdregels. Als de plaats van de levering of de plaats van de dienst dus volgens deze regels niet in België is gelokaliseerd is er in ieder geval geen Belgische btw van toepassing omdat de Belgische btw- wetgeving niet van toepassing is. De leverancier of dienstverrichter moet dan onderzoeken op welke wijze zijn handeling in de buitenlandse btw- wetgeving wordt betrokken.

8 12 Zaken doen met het buitenland Stap 4: Is er een vrijstelling van toepassing? Inzake btw bestaan er twee typen vrijstellingen: de eigenlijke vrijstellingen openen geen recht op aftrek van de voorbelasting, de oneigenlijke vrijstellingen openen daarentegen wél recht op aftrek voor de btwbelastingplichtige die ze inroept. De vrijstelling bij uitvoer van goederen en bij intracommunautaire leveringen zijn voorbeelden van oneigenlijke vrijstellingen. In Nederland spreekt men van handelingen onderworpen aan 0 %. Een handeling (levering, dienst, intracommunautaire verwerving of invoer) kan dus belastbaar zijn in België maar niet belast worden omdat er een vrijstelling inzake btw van toepassing is. Stap 5: Wie is de schuldenaar van de btw? De schuldenaar van de btw is de leverancier (dienstverrichter) of diens medecontractant. Ofwel rekent de leverancier (dienstverrichter) dus btw aan ofwel wordt de btw verlegd naar de medecontractant. Bij uitvoer en intracommunautaire leveringen moet de leverancier geen btw in rekening brengen voor zover zijn levering voldoet aan de voorwaarden inzake vrijstelling en hij de daartoe noodzakelijke bewijzen kan aanleveren. In het kader van deze bewijsvoering is het correct bepalen van de vervoersrelatie cruciaal. Het is dus inzake btw perfect mogelijk dat een handeling gelokaliseerd wordt in een ander land dan dat waar de leverancier (of dienstverrichter) gevestigd is. Een in België gevestigde btwbelastingplichtige die een machine levert en installeert in Nederland moet zich in principe voor btw- doeleinden registreren in Nederland en Nederlandse btw aanrekenen aan zijn klant. In veel landen bestaat er echter een verleggingsregeling als de afnemer een btwbelastingplichtige is. In een dergelijk geval hoeft de buitenlandse btwbelastingplichtige zich niet te registreren in het land waarin de handeling wordt gelokaliseerd. De btw wordt verlegd wat inhoudt dat de medecontractant de verschuldigde btw voldoet in zijn btw- aangifte. Per land moet worden onderzocht of

9 Woord vooraf Hoe een btw- vraagstuk oplossen? 13 er een verleggingsregeling is en voor welke handelingen deze verleggingsregeling kan worden toegepast. In België is dat in principe art. 51, 2, 5 W.BTW 2. Bij invoer van goederen is de schuldenaar van de btw degene die als geadresseerde bij invoer kan optreden en is opgetreden. Stap 6: Wat is de maatstaf van heffing? De maatstaf van heffing is de belastbare basis waarover btw verschuldigd is. Dit is de volledige vergoeding (tegenprestatie) die de leverancier (of dienstverrichter) verkrijgt van degene voor wie hij een belaste handeling heeft verricht. De regels voor de bepaling van de maatstaf van heffing zijn bij leveringen van goederen, diensten en intracommunautaire verwervingen identiek. Bij de invoer van goederen gelden aparte regels. Stap 7: Wat is het toepasselijke btw- tarief? De door de btwbelastingplichtige verrichte belasbare handelingen die belast dienen te worden in België zijn in principe onderworpen aan het btw- tarief van 21 %. In sommige gevallen is het verlaagd btw- tarief van 6 % of 12 % toepasselijk. De bewijslast dat een verlaagd btw- tarief van toepassing is ligt bij de btwbelastingplichtige. In het kader van de uitvoer van goederen en de intracommunautaire leveringen van goederen is een vrijstelling mogelijk. De btwbelastingplichtige dient het bewijs van de vrijstelling te leveren. Op de factuur vermeldt de leverancier dat de handeling vrijgesteld is. 2 Zie ook art. 5 van KB nr. 31.

10 14 Zaken doen met het buitenland Stap 8: Is er recht op aftrek of teruggave? Een btwbelastingplichtige heeft recht op aftrek van de voorbelasting in de mate dat hij de ingekochte goederen (en diensten) voor belaste handelingen bestemt of gebruikt. Ook in het kader van uitvoer en intracommunautaire leveringen behoudt hij zijn recht op aftrek van de voorbelasting. De btwbelastingplichtige die in het buitenland goederen (of diensten) heeft aangekocht kan de in die lidstaat verschuldigde btw terugvragen in de mate dat hij deze goederen (of diensten) in het kader van zijn economische activiteit heeft aangekocht. De teruggave gebeurt elektronisch via de module VAT Refund in Intervat.